[Clara_Zh]

-Корсо мен куноолуу эмес экенмин. Атам олоорундо гана менин бакма бала экенимди айтты. Корсо Эрбол менин агам эмес экен. Ошондон кийин эркек аттуу менен мамиле тузгум келген жок. Бардыгынан конулум калып жапан турмуш кечирип жургондо сен жолуктун. Уулум жонундо сага айткандан корктум. Сенден суранаарым мен бир нерсе болсом баламды жалгыз калтырба.
-Фарида, эч качан уулунду, сени жалгыз калтырбайм. Уулунду шаарга биздин уйго алып келебиз. Баса, уулун билеби сенин апасы экенинди?
-Жанболот суйлобойт, -деди ушкургон Фарида.
Баспайт дагы... Ошон учун баарынан далда кармагам.

[Clara_Zh]

Болот дукондон эки чон оюнчук сатып алып, озуно озу ыраазы болгодой жылмайып алды.Эки жумадан бери уйбулосун корбой сагынганын сезди. Айрыкча кызын. Короодон кирип келип неберелерин эркелетип отурган ата энесин коруп тез баса жанына келди.
-Кандайсыз апа? Ассалому алейкум ата!
Бийик ун салган Блотту коруп ата эесинин жузу жаркып кетти.
-Мына сага! Келип калдынбы? Али! Алия! Карагылачы ким келди...
Жуйурто басып отура калып колун жайган Болотту коздой балдары чуркап жоноду.

[Clara_Zh]

Коздору бажырайып тамтандап келе жаткан балдарын канаттарын каккылап келе жаткан балапандарга окшоштуруп ичи ысып кетти.
-Кана балдарым, келгилечи мага! Кана, ким биринчи жетет?
Биринчи жеткен кызын, анан уулун бооруна кыскан ата балдарын опкулоп жиберди.
Ушу учурда эшикке чыгып келе жатка Райханды коруп журогу серпиле тушту. Ар дайым ушундай. Коргон сайын куду алгачкы жолу коруп жаткандай журогу туйлай тушот.
-Кандайсын? Азып кетипсин го.
Балдарын кё бере аялына жуткуно берди.
-Жакшы эле. Озун качан келди?
-Жаны эле аэропорттон туштум. Аябай чарчадым.
Райхан куйоосунун колунан уулун алып жатып мыскыл унчукту.
-Чынбы?
-Чын эле.Эмнеге антип сурап жатасын?
-Сени эч кайда кетпей эле шаарда журот деп уктум эле.
Болоттун мойну шылк дей тушту.
Чын эле шаарга келгенине бир жума болгон. Гулина менен эс алып Ысык-Колдо жургон эле.

[Clara_Zh]

Уяты бетине чыккан Болот ата энеси менен да жакшы суйлошо алган жок. Акыры тамак ичип бутуп Райхан менен энеси балдарды алып уктатканга кеткеде Икрам аке акырын соз баштады.
-Уулум, сени менен суйлошо турган созум бар.
-Азырбы? Мен эс алайын дедим эле.
-Азыр. Анан качан болот эле, колума чанда бир тийсен. Уйбулондун мандайында отурганына аз эле болду го... Сен уйбулон жонундо, Райхан жонундо ойлонсон боло! Угуп тур, менин досум, Райхандын атасы Керимдин аманаты бар эле. Байкушум олоор олгончо "Райхандын коз жашын токтуро корбо, досум" деп жатып коз жумган. Райханыма ырахмат. Небере жыттатып чайын куюп мандайыбызда отурат. Бирок бул дагы бироонун баласы. Капаска камап коюп, озун эркин куш болуп учуп журо бергендей ал сага жалданып кун болуп келген эмес. Озу ойлонуп эс акылына келеби десем антээр турун жок.
-Ата...

[Clara_Zh]

- Коё тур, сенин эме кылып жургонунду досун келип айтып кетти. Бир жумадан бери бул жакта эле журупсун. Аялын дагы жакшы адам экен. Тарт ушунчанда, тизгининди!
Оор улутунган Болот ун катпай эшикке жоноду.
... Чачын жазып кузгунун алдында ич койнокчон турган Райханды коруп Болот апкаарый тушту. Капкара чачтары ийинден ары тогуло апакай денесине оролуп турган келинде соз менен айтып жеткире албаган сулуулук бар болчу.
- Сагындым жаным...
Жакын келип жузун озуно акырын бурган Болот Райхандын жаш жууган жузун коруп эндиреп туруп калды.
-Ыйлабачы...
-Ыйлаган жокмун.
-Козундон жаштар агып жатат го...
Райхан оор улутунду. Болоттун кучактаган колдору озунон озу бошоп шалдайып калды.

[Clara_Zh]

Эмне дейт? Эмне деп жооткотот. Райхандын мынчалык кожолгон эркине, озунун жанды орттогон махабатына кантип туруштук берет?
Болот шарт бурулуп ошо кийими менен машинеге отуруп конул жубатаарына жоноду. Эшик ачылып озун тангала караган келинге жасалма жылмайып койду.
-Мен.. Мен келдим!
-Келгенин жакшы болду. Сени кутуп отургам.
Келин жол бошото берип тенселе тушкон Болотту кармай калды.
-Ичтинби? Сен иччу эмес элен го...
-Ха, акыры бир куну ичет элем да. Эчен кундон бери уйго барбасам, анан барсам колуктум мандайы жарыла кубанып тосуп алса, анан мен ичпегенде ким ичет? Менден бактылуу ким бар бу дуйнодо? Айтчы ким бар?!
Тенселе тушуп, калп каткырган Болоттун коздорундо ыза, кайгы, эч бир соз менен айтып жеткире алгыс куса бар эле. Анан каткырыгын токтотуп шыбырап жиберди.

[Clara_Zh]

-Билесинби, ал мени карап да койгон жок. Кээде сен экообуз жонундо билсе деп ойлоп кетээр элем. Жок дегенде ошондо кызганып, менин бул дуйнодо бар экенимди байкаар беле деген ой кетчу. Корсо...
- Болот!
-Мен ага керегим жок! Эч кимге керегим жок.
Болот башын мыкчып жерге кулап тушуп ыйлап жиберди. Гулина Болоттун мындай абалын биринчи корушу.
-Кечир мени Райхан! Ыйлабачы! Эмнеге минтип мунканып ыйлайсын? Ар туну ыйлап жатканынды билбейт дейсинби? Ошол ыйын журогумду сыздатканынан башка аялга качарымды билбейсин. Мага корсотуп да, корсотпой да ыйлайсын. Мен бармын го жанында. Тушунчу мен сени суйгондой эч ким суйбойт.
Болот ыйлап да суйлоп да жатты.

[Clara_Zh]

Омур кочу тынбай улана берет. Арадан коз ачып жумгача жети жыл отту. Дияз ошо боюнча мекенине кайтып келген жок. Жылдар откон сайын эскирбей жан дуйносуно булу салган Райханынын чолпон коздору омур жолунда жол корсотуп шам болуп берди.
Такыр унута алган жок. Жаны кыйналып баратканда ак барактан кучун чыгараар эле." Чолпонум, кайдасы? Кандай кундосун? Сенсиз жашаганга уйрондум. Сагындым! Соз менен жеткире албагандай сагындым." -деп жазчу кундолугуно.

" Досум, жалгыз кызымды куйоого узатып жатам. Мени сыйласан ак тоюма келип бер. Аяш экоонду тен кутом." деген кыска тексттеги телеграмма Болоттун иш столунда жатты.

[Clara_Zh]

Алматылык бул досунун сунушун четке кага албайт болчу. Бизнес жаатындагы эн ишенимдуу досторунун бири ушу Кадыржан. Бардыгын жыйыштырып коюп, барып келбесе блчудай эмес. Ойлуу кабагын чытып отуруп калган Болот телефонду алса конулдошу экен.
-Бугун кеесизби кадырлуум? Сиз жакшы коргон тамакты жасап койдум.
-Жок, бугун бара албайм. Иштер менен Алматыга кетип атам.
-Оо, анда андан да жакшы болгон тура. Мен дагы даярдана берейин...
"Карасан жаман уйронгонун, мени алып барасынбы?" деп сурап да койбойт, деп ойлогон Болот кыжыры келе тушту.
-Жок берекеси, бул жолу мен аялым менен барам.
Телефодогу ун бир паска буула тушту.
-Эмне-е? Ким менен?
-Райхан менен.
-Ким дейсин?
-Болдучу калжындабай. Менин аялым бар экенин, анын аты Райхан экенин биринчи жолу угуп жаттын беле?
Болот андан ары уккусу келбей трубканы коюп салды. Тажап да бутту ушундай башалама жашоодон.
Уйуно келсе Райхан кир жайып жаткан экен
-Келип калдынбы?
-Келдим. Сени менен суйлошчу создор бар эле.
Ангыча биринен бири отуп жарышып балдары кирип келишти.

[Clara_Zh]

- Атаке!
-Апа...
Кызы Болоттун мойнуна асылса, уулу Райхандын кучагына бой урду.
-Апа, мен сенин суротунду тартып келдим,- деди уулу апасына шыбырай.
Сумкасынан акырын сууруп чыгып апасына суна койду.
Колдору калтырай тушкон Райхан суротко коз жибере катып калды. Бир кезде Дияз да суротун тартып бергени эсине тушту. Колундагы сурот дал ошого окшоп кетти.
Анда чачтары желге желбирей козунон нур тогулгон секелек кыз эле. Азыр болсо терезени мундуу караган аял турган эле.
-Апа, эмне жакпай калдыбы?- деген уулунунунунон Райхан эсине келди.
-Жок садагам жакты. Мен... мен куруюн бир нерсени эстеп...
Козунон имериле тушкон жашты билгизбей арчыган Райхан кулумсуроп баласынын козуно тигилди.
-Экинчи андай сурот тартпай эле коёюнчу? Сиз ыйлайт экенсиз.- деди бала жалооруй апасынын бетинен сылап.
-Жок балам , мен жон эле. Сен сурот тартышын керек. Анткени, сенин атан сурот тартчу, -деп келе жатып артына бурулган Райхан Болотту коруп эрдин тиштей калды.

[Clara_Zh]

-Эмне дедин?
- Али менен суйлошуп жатам. Атам ага сурот тартсын деп атайын боёк, карандаш сатып келгенин айтып жатам.
- Аа, менин кулагыма башкача угула тушподубу. Баса, тамагын даяр болсо тамак ичели. Анан сени менен суйлошчу соз бар.
Райхан журогу ылдыйлай Алини жетелей уйго басты.
Тамак ичип бутконго чейин озунон козун албай сырдуу тигилген куйоосунун коз карашын сезип акыры чыдабай кетти.
-Эмне болду?
-Райхан, менин Алматыдагы досум Кадыржан кызынын тоюна чакырды.
"Менин эмне ишим бар эле?" дегендей ийнин куушурган Райхан дагы эле тушунбой турду.
-Кенешип жаткан себебим сен экообузду тен чакырды.
-Жок, мен бара албайм.
- Эмнеге?
-Мага андай нерсенин кереги жок.
- Райан, балалыкты таштасан боло...Бардыгы уйбулосу менен барат мындай жерге.

[Clara_Zh]

-Аа, буга чейин негедир конулдоштору менен барчу эле мен билгенден...
Болот таш тиштегендей боло тушту. Райхан копко унчукпай турду да, "баары бир эмеспи мага" дегендей
-Болуптур, сен каалап калсан барайын.
Кайдыгер ун, салкын жуз Бооттун дилин сыздатып жиберди.
-Бурсугуну чыгабыз, - деп кунк этти да, эшикке жоноду.

[Clara_Zh]

Адегенде балдардын уктоочу болмосуно кирди. Кызы уктабай кутуп жаткан экен. Атасы кирээри менен ордунан тура калып мойнуна асыла кетти.
-Ата!
-Тентек десе, эмне уктабай жатасын?
-Сени кутуп... Атаке, эмнеге сен уйго коп келбей ишинде журо бересин. Мен сени сагынам да.
-Иш коп да, тентегим. Кой эми укта, апан келсе урушат.
-Апам урушпайт. Дайым мен же Али уктабай жатканда келип бизге жомок айтып берет. Апам жакшы ээ, ата?
-Менчи? Мен жакшымынбы?
-Сен аябай жакшысын , ата, - деди кыз балбылдаган коздорун ого бетер чонойтуп. Болот эреркей тушту. Бардык кайгысын, журокту эзген кусалыгын ушул эки ооз соз жууп кеткендей болду. Кызы уктап кеткенге чейин жанында отуруп кубуроно берди. "Жарыгым менин, Райханымдын козуно окшогон коздорундон. Эч нерсени билбейсин. Сен менин жоопсуз суйуумдун кайрымжысысын. Атан эркин учкан бир кушту алып кеип, темир торго салып койгонун кайдан билмексин? Качан колумдан пыр этип учаарда сен аркылуу тор жайганымды, апандын тушоосу да сен экенинди билбейсин. Билбе, билбей эле кой. Кийин чонойгондо озун тушунуп алаарсын.

[Clara_Zh]

Бактылуу кулкулор жанырат. Босогону аттай берген Болотту короору менен курсактуу, чачын ак аралаган адам шашыла тасуп алды.
-Оо, урматтуу досум! Куш келипсин...
-Тоюн куттуу болсун, Кадыржан!
Болот меен кучакташып корушуп жатып артында озун карап муайым кулумсуроп турган аялды корду. Сымбаттуу бою, жазы мадайы, татына ирени адегенде эле козго урунду. Озгочо капкара каректери куйуп, теренге сыр каткандай кылгыра карайт экен. Коз айыра албай карап калды."Чурок го бул, кайран досум кайдан таап алды экен? Кыргыздан да ушундай аргын жа чыгабы?" деп ойлоп турду.
-Келиниз, бул биздин аяш болсо керек?
-Ооба бул Райхан. Негизи алыс жакка барганды, жол жургонду которо албайт аяшын.
-Тушунобуз албетте, кана орун алгыла.
Той ээлери кубанычтуу тосуп алып, ардактуу жерге отургузса да, Болот эмнегедир дупойул боло берди. Акырын Райханга коз жиберди. Эки бети тамылжый апакай онуно куп жарашып чын эле чырайыа чыгып калган экен.
Атайын ушул кече учун озу ээрчитип барып сатып берген узун, когуш койнок ого бетер сымбатын чыгарып, коптор кылчая карап калып жатышты.

[Clara_Zh]

Кызганыч журогун куйкалап Болот бир оюнда Райханды ээрчитип келгенине бир эсе кыжалат болуп турду. Ал эми мындай той шаанисин биринчи жолу коруп жаткан Райхан коптон берки эркиндиги эми колуна тийгендей жуогу толкуй тушуп жатты.
-Райхан!
Кылчая караган Райхандын коздору кулуп турган экен. Ого бетер кимдир бироонун сугу тушуп кетчудой чыйпылыктап жиберди Болот.
-Мен негедир озумду жаман сезип турам. Кичине отуруп анан кете берели...
Ушул учурда Кадыржандын аялы Салима келе калды.
-Болот, перинди ушунча жыл бизге корсотпой келгенин аз келгенсип дагы жанындан чыгарбай отурасын. Кана Райхан журу мени менен, - деп колдон жетелеп жоноду.

[Clara_Zh]

Жолдон тоскон кимдир бироо Саиманын кулагына бир нерсе деп шыбырай салды эле, анын ону озгоруло тушуп кубанычтуу кыйкырып жиберди.
-Оо, ырас гана келишпедиби. ..Кирсин, мен азыр...
"Мынчалык кубанганына караганда жакын адамдарынан го" деп ойлогон Райхан эшикти карап калды. Эшиктен чачы кыска, чап жаак, орто жаштагы аял кирип келди.
-Куш келипсиздер. .. Келиниз, Дияз кайда?
Салиманын бул созу Райхандын кулагына шак дей тушту. "Эмне деди? Мен жанылыш угуп калдымбы? Дияз! Дияз деди го". Жан дуйносу куушурулуп заматта бардыгы коз алдына ала сала, эшикте куттуктоо айтып кирип келе жаткан унду да угу салды. Денеси титиреп кетти.

[Clara_Zh]

-Куттуктайбыз. Иштер мене кармалып кичине кечигип калдык. - деп келе жаткан жигиттин да ону кубарып кетти. Дияз озуно чексиз кымбат адамдын коздорун ушунча элдин арасынан тааный койду.
-Райхан?!
Жашоо, кыймыл, бардыгы токтоп калды. Азыраак жаш чайыган коздор жана айтып буткус сагыныч калды.
"Жлголуп кетпесе экен. Тушум болуп калбаса экен. Оо, Кудай, Райханымбы чын эле?"
-Райхан!
-Ооба, Дияз, бул мен, - карегиндеги жаштар мына эми тоголонуп кетчудой молтуройт.
-Кайдан келдин? Кантип? Сен...Мен сени...- калтырап колун которо тенселип кетти.

[Clara_Zh]

Саамайына тийген колдон селт чочуган Райхан артка чегине берди.
-Ойбай, силер тааныш беленер?- деп жетип келген Салима экоонун абалын байкабай шанкылдады.
-Фарида силерди кутуп жатып, мен башка конокторумду да эсимен чыгарып койгон экем. Бул Райхан, биздин болот досубуздун аялы, аяшыбыз болот.
Фарида эми гана Райханга жуз бурду. Жылмайып келе жаткан ону, томсоро Райхандан козун албай катып калды. Ушу турбайбы Дияздын эч кимге тенебеген Райханы! Дияз эмнеге дел болуп турганын тушуно салды. Ушу учурда Болот да Райханды издеп жакын келип калган эле. Бирин бири теше тиктеген торт журок онтоп жатышты. Артынан келип каруудан алган куйоосун коргондо гана Райхан тунган кулагы ачыла тушту. Тунарган козу менен Диязга дагы бир жолу карап алды да терс бурулду. Дияз же токто деп айта албай же артынан чуркай албай кала берди. Фарида акырын келип Дияздын далысына колун койсо билинер билинбес титиреп жаткан экен.

[Clara_Zh]

Мейманканага келген Болот дагы деле озуно келе албай жатты. "Тим эле молтурой карап жатты го. Мен азыр аны...мен аны..." деп галстугун бир жакка, костюмун бир жакка ыргыта Райхан отурган болмого кирип барды.
-Ии, ашыгынды коруп арманынды тогуп отурасын.- деди кекээрлей.Райхан ун каткан жок. Шакардай кайнап чыккан ачуусуна ээ боо албай жетип барып аялын куч менен озуно каратты.
-Кана, эмне унчукпайсын? Созун жокпу? Мени менен суйлошкун да келбейт ээ. Анда эмесе менин бир созум бар. Ме сени...
Созунун аягына чыкпай шадайып отуруп калды. Коптон кийин башын которуп карады. Бирин бири коз айырбай карап турушту. "Карып кетиптир. Чачына ак кирип кеткен экен. Тообо, ушу адам менин куйоом ээ. Жан дуйносу да, озу да болок. Ушунча жылдан бери эч жылуулук жок чоочун болуп жашап келе жатабыз. Болот ордунан турду да бет келди басып кетти.

[Clara_Zh]

-Эмне конулунуз жок? Же биздин кече жакпай турабы? Болот кокурогу жарым жартылай ачылып, озуно кылгыра караган кызды кайдыгер карады. Оюна Райхан тушту. Ошо туну мейманканага жалгыз калтырган боюнча кайрылып бара элек. Ошентип оч алып оз кокурогундогу ызаны басам деп ойлогон эле. "Эмнеге ошондо эле баш буруп кеткен жокмун? Эмнеге мынчалык кожолдум? Балким, ошондо коё берсем ал да, мен да мынчалык кыйналмак эмеспиз."