[Nyrjamal.Teshebaeva]

-Итти жолго байлабай, башка далдоо
жерге байлабайсынарбы? – деди кимдир бироо.

Ошол замат тигилердин алдын тосо
баскан жигит сур доботту жазгап, уясына киргизип, оозун бекитип койду.

-Иш илгери болсун, жигиттер! –
Чогуусу менен иштеп жаткан адамдардын жанына басып барышты.

-Андай болсун, келиниздер! – Бардыгы
иштеп жаткан иштерип токтотуп туруп калышты.

-Цементти кайда сактайсынар? – деди
начальник Мансуровдун эртен мененки созунун чындыгына кумондор болгон адамча.

Алар четте турган уйдой вагонетканы
корсотушту.

-Мына ушунда. Бирок сиздер ким
болосуздар? – деди жаш жигит.

-Биз, Эргешбаевдин бирге иштеген
жолдоштору болобуз. Отуп баратып, Камалдын Жаны куруп жаткан уйу деп угуп,
бурула калдык. Кокустан цементи жетпесе жардам берели деп ойлогонбуз, - деди
дагы бироо.

[Nyrjamal.Teshebaeva]

-Азырынча ценменттин деле кереги жок
го. Тундо эле вагонетканы толтуруп кетишиптир.

-Алиги, Камалдын «Укама уй салдырып
жатамын» деген уйу ушулбу? – деп сурады начальник.

-Ооба, ошол укасынын уйу.

-Укасы кайда иштейт?

-Иштебейт, окуйт.

-Окуучубу?

-Студент.

-Вай, вай, вай, студент укасы,
окуусун бутуп келип эле падышанын ак сарайындай болгон уйго кирет турбайбы, -
деди кадрлар болумунун башчысы. – Уй салат деп ушуну айтыш керек. Сыртын го
кордук. Эми мынча болду, ичине кирип бир айланып чыгалы. Кирууго болобу?

[Nyrjamal.Teshebaeva]

-Эмне учун болбосун, болот аксакал. -Жумушчулардын бири тигилерди ээрчий басты.
-Сиз кимиси болосуз жигит.?
-Камалдын акасынын уулу болом.
-Аа, жакшы, жакшы, тууган турбайсызбы? Чындыгында Камал азаматтык кылып жаткан экен.
-Уйдун астынкы кабатындагы дарбаза турундо жасалган эки канаттуу далдайган чоон эшикке киргенде асты жалан акактай болгон когултур мрамор плиталары тошолгон зангыраган кенен зал созулуп сала берди. Киргендер турган орундарында катты да калды.
-Бул гараж болот, -деди ээрчий кирген алиги жигит.
Тургандардын ичинен бироо он тараптагы катары менен салынган кош эшиктин биринчисин ачты. Адамдарды анык тан калтыра турган болмо ушул болду. Астына мурамор тошолуп, дубалдарынан тартып, шыбына чейин жумуру рейкалар урулган ванна менен душка коздору такалып турду. Мында жуунууга киргенде чечинууго, чыкканда дем алуучу чакан болмолор, андан тышкары кол жуугучтар озунчо эле бир укмуштай ынгайлуулук менен жасалып, полдору паркеттелген. Андан чыгып экинчи эшикке киргенде тамак-аш сакталуучу складга ылайыкташтырылып курулган болмону эч кимден сурабай туруп эле тушунушту.
Али толук буто элек бул турак жайдын подвалы деп аталган биринчи кататтын ванна-саннасы деп аталган болумдорду кошпогондо усту эки кабат. Уйдун чатыры цинк темири менен жабылып, дубалдары бышкан кызыл кирпичтер менен которулгон. Уйго кируучу темир баскычтар да жалтыраган когултур-бозомук мрамор менен которулгон. Болмолорду жылытуу учун батереялар орнотулуп, от жагуучу тышкы плитасы жаратылыш газы менен туташтырылууга даярдалган. Ал эми уйдун полдору бутундой паркет.

[Nyrjamal.Teshebaeva]

Ушул уч кабат уйдун
кыйгачында жаныдан салынып жаткан Жаны ашкананын озу эле бир орто уй-булолуу
Адам жашай турган эки болмодон турат.

Келгендер чогуусу менен короонун
тегерегин бекиткен темир кооз тосмону коруп журушкон кезде нары жактан СМУда
куруучу болуп иштеген эки Адам Толкунбектин козуно дароо корунду.

-Ой силер бул жерде кайдан адашып
журосунор?

Толкунбектин созун угуп, СМУнун
жетекчилери да токтоп калышты. Жигиттер ынгайсыздана тушушту.

-Аксакал жардам бер дегенинен
келдик. Бугун биздин кезегибиз экен.

-Начальниктин коздору чекчее тушту.

-Булар кимдер? – деди Толкунбектен.

[Nyrjamal.Teshebaeva]

-Биздин жумушчулар да, курулушта
иштеп жатышкан.

-Эмне, кезектешип келесинерби? –
деди начальник.

-Ооба, кезектешип келебиз.

Алдыга отуп кеткен адамдар кайра
кайрылышты. Бухгалтер тигилерди тааный коюп, онгочун тартып алды.

-Биздин курулушчулар! Акчаны бизден
алышат да булар.

-Ошондойбу? – Акбар Сатаровичтин
ону очуп турду…

-Кап, бекер кылган экенбиз,
Камалдын озун ала келсек болмок экен, - деди парткомдун секретары.

-Ал суранып Фрунзеге кетти. Биринчи
рейске белет алдым деп жаткан, эмдигиче эчак учуп кетсе керек, - деди
начальник, кабагы карыш тушуп…

[Nyrjamal.Teshebaeva]

Баргандар мурункудай эле эки
машинага болунуп олтурушту. Алдыда Акбар Сатарович келатты. анын артында куйрук
улаш Мансуровдун машинасы. Начальниктин машинасында олтургандар ун жок, соз жок
ар кимиси оздорунчо ар кандай ойго батышат. Бирок негизги ой бироо Гана. Ал
болсо оздору коруп келаткан Камалдын уйу болучу. Баарынан да экономист менен
башкы бухгалтердин СА-


наасы сан. Бул ишке
башкалар эмес, экоо жооп беруучудон бетер абыгер. Акбар Сатарович мынчалык
мраморду кайдан, кантип алганына акылы жетпей, башы ман. Болду, болбоду Жаны салынган музейден
жалмады, бул желмогуз. Эми бул учун озунун жооп берерин эстеп, тобо чачы тик
турду.

[Nyrjamal.Teshebaeva]

Ал эми Мансуровдун машинасында
олтурган элдик контролдоо болумунун башчысы окунучтуу ун катты:

-Ит экен. Эмнесине жетпей жатат.
Жалгыз озу эмес, бутундой мекемени шерменде кылганы турат.

Биринин артынан бири келип,
конторонун алдына келип токтошту. Машинадан тушкондор чогуусу менен
начальниктин кабинетине киришти. Бардыгынын коздору Акбар Сатаровичке тигилет.

Бир топко ойлуу тунжурай тушуп,
анан минтип карады кызматкерлерине:

-Акмак экен. Тигил иши тигил. Мамлекеттик
адистештирилген чарбанын комплекстуу сарайынын курулушу тушкон жердин составдык
тузулушун текшерген Долборлоо институтунун геологдорунун жетекчиси Москвага
кетиптир. Ошол кишинин келиши куттуруп коюшту. Болбосо жыйынтыгы эмдигиче чыгып
калат эле. «Ит олоорундо кайышчыл» деген ушул экен да. Жолборстун журогун жеген
немеби деп турам. болбосо, ушундай шартта, ушундай абалда, бычактын мизинде
турган Адам да ууру кылабы. Мамлекеттин каражаты Эргешбаевдин тукуму учун эмес
да. Уй салып жатат деп угуп, сурасам: «Мен озум эмес, Акбар Сатарович, иним
бирдеме салымыш болуп жатат» - деп айтканынан, мен дагы мындай эле жонокой
уйлордун бири болсо керек деп ойлогон болучумун. Корсо, бул ит уй эмес эле,
озунчо дворец салып жаткан тура. Болгондо да биринчи курста окуп жаткан инисине
арнап… Акбар Сатарович, телефондун трубкасын которуп, аппараттын номерин
биринин артынан бирин терип жатып, паркомдун секретарына карап минтти:

[Nyrjamal.Teshebaeva]

Акбар Сатарович, телефондун трубкасын которуп, аппараттын номерин
биринин артынан бирин терип жатып, паркомдун секретарына карап минтти:
«Жазылган актыны тезинен машинкага кобойтуп бастырып, колунарды коюп бир нускасын мага апкелип бергиле. Калганы парткомдо сакталсын. ..."
Арадан коп убакыт отпой, баягы комплекстуу сарай жонундогу иш козголуп, тергоо органдарына берилген делого, кийинки матирялдар кошумча докмент катарында тиркелди. Эргещбаев партиянын мучоолугунун катарынан чыгарылып, камакка алынды...


Арадан коп убакыт отпой, баягы комплекстуу сарай жонундогу иш козголуп, тергоо органдарына берилген делого, кийинки матирялдар кошумча докмент катарында тиркелди. Эргещбаев партиянын мучоолугунун катарынан чыгарылып, камакка алынды...

**** *******

Энеси келгенден бери Толкунбектин иши мурункудан да кучоп кетти. Уйуно кеч келип, эрте ктет. Мындай корунуш Кынанын тынчын ого бетер алды. Анын оюнча куну-туну Зыйнат менен шапар тээп, жыргап жургондой болуп туюлду. А Толкунбек болсо бул арада, Зыйнат менен корушуго чамасы келбей, оз иштери менен алек болуп жургон кездери болчу. Ал эми жанындагы энеси берген катты, бирдеме издеп жатып, костюмунун ички чонтогунон коруп, журогу болк этти. Жайнагул куйосунун чонтокторун бей куноо антарбаган келин болчу. Качан гана кийим кечелерин тазалайтурган учурда, чонтокторун ошондо антарып, ошондо карап, болгон бирдемелерин алп коючу. Ошондой болсо да озунон озу шектенип, кара баскан балакеттуу каттан чочулап, костюмун чечпей, кийген бойдон олтурду.

[Nyrjamal.Teshebaeva]

-Деги бугун эч кайда кетпейсинби. ? -деди Кына уулун карап, -Айтор, балдар дагы сагынды сени корбой.
-Эмнеге мени корбой?
-Э ботом, баарыбыз кызуу уктап жатканда кетсен, кайра эл жатканда келсен кайдан корот. Блдар эмес менин да сагынычым тарай элек. Мурда убагында келип, убагында эле кетуучу элен, кандай эле жумушун озгорп кеткенин билбейм.
Толкунбек жанында олтурган энесинин мойнунан кучактап, каткырып кулуп, жоолугунан чыгып турган кебездей агарган чачынан жыттап, бетинен опту.


-Кагылайын энеке, сенден менин да сагынычым тарай элек. Жанатты да жакшыраак эркелетип, аталык мээримиди салып обо элекмин. Силер келгенден бери ушундай тынчы жок жумуштар болуп жатат. Озум да олгудой чарчадым. Бугун козумду жумуп, силерге карап эрте келдим.

Кына уулунун созуно жарпы жазылып кулуп койду.

-Биз болбосок деле Асан менен Усон, Жакин бар эмеспи. Аларды ээн уйдо жалгыз таштабай жур, балам. Кеч болсо да оз уй, олон тошогуно, балдарындын жанына келууго аракет кылгын. Адам эмес канаттуу деле оз уясына келип тунойт тура.
-Уйго келбегенде бир жакка туноп калып журомбу.
Бая кунку бир жолу конуп калганымды унутпай, кечке эле сап кармай бересинби, жарыктык.

[Nyrjamal.Teshebaeva]

Толкунбек ордунан туруп, костюмун желбегей жамынып бети-колун жууп кирди.
-Уулдарын кайда, ыя эне? Жанаттын да корунбойт го?
-Ээ, Жакин, тиги балдарды киргизсенчи, балам., кеч кирбедиби.
-Кайда кетишти эле?-деп сурады Толкунбек.
-Мына бу кошунанын кыздары ойнотобуз деп которуп чыгышкан. Жанат да ошондо.
-Озубуз алып келебиз деген. Келишет го, -деди келин.
Жаныдан эле бир чыныдан чай колго тийген кезде эшиктен опурап-топурап Асан менен Усонду которгон кошунанын кыздары, алардын артынан Жанат ыйлап кирди.
-Э катыгун Кудай, сага эмне болду? -Ордунан козголду эне.
-Усонду мен которомун дегенинен бербей койсом, ошого ыйлап жатат, -деди кыздардын бири.
-Каралдым сен которо албайсын. Бери келчи! -Эне кызынын молмулдогон коз жашын суртуп., эки бетинен ооп алдына алды.

[Nyrjamal.Teshebaeva]

-Килейген немени алдынызга албай эле жерге олтургузуп койбойсузбу? Анан деле чын тийбес неме экен. Туш эненди тебелебей.
Кына келинине киртейе, таарынчтуу карады.
-Капырай балам, качан болсо эле килейген, очойгон деген бир созун бар сенин. Бизда кетебиз. Озунор да каласынар. Дагы мен Жанаты таштап кетсемби, жок дегенде бешик терметкенге жарап калды деп коем.
-О,кокуй, таштабай эле коюнуз. Кереги жок. Муну багамбы, эки баламды багамбы. Кудай баланы тилеген-сураганга бербейт экен.
-Кесир кылба айланайын. Экоо эмес, учоо болгондо да багат элен. Баягы тонуп олгон бала тируу болсо, эки эмес уч бешиктуу болот болчусун. Же аны ыргытып жиберет белен. Антип айтпа, баласыз аял да аялбы. Кудай ушул жаман чурпоолорунду аман кылсын десен. Эми тигил экоо торолгон кезде, Жанатка синди тороп берсен экен.
Жайнагул алдыртан куйоосун карады. Бул кезде Толкунбек эски дарты сине тушконсп, энесин мостое тиктеп турган болчу. Ушул саамда эненин кирпиги которуло тушуп, уулун чолуй карап алды.

[Nyrjamal.Teshebaeva]

-Ал бала олбой тируу болгондо, чын эле эини эмес, учту торогон болуп калмак экемин ээ, эне. Олгону жашы юолуптур, экоону аран багып жатам, учоону кантип багат элем.
Толкунбек энеси менен аялынын созуно аралашкан да, ал жонундо сураган да жок. Бирок ону сууз тартып, кабагы тушуп, улутунуп алды. Ушул саамда Зыйнаттын эне-бала жонундо тарткан суроттору коз алдына тартылып отту. Байкуш Зыйнат, бардык атан-данктан, доолот менен мансаптан жогору турган бакыт, жалыз гана бала деп эсептейт. Коп эле аялдар торобой, баласыз журушот. Бирок алар Зыйнатка окшоп баланы энсеп, бала учун озогун орттобосо керек. Деги олгондой бала жандуу аял экен.
Ушул убакта Жанат энесинин мойнуна асыла кетти.



-Эне мага жомок айтып берчи.
-Кайсы жомокту? Мен жомок билчу белем.
-Билесин. Багы "Тоок", "Тоо" днгнг жомокторчу.

[Nyrjamal.Teshebaeva]

Тоонун ырын сен билесинда, -Кынанын беттеринен опкулоп, мойнунан кучатап, сурана берди. -Атп берсен эми энеке.
-Макул эми айтып берейин. Илгери-илгери бир тоо болуптур. Ал тоонун ботосу олгондо минтип кошуп ыйлаптыр:
"Каалуу килем жаптырып,
Эрчитпедим ботойду,
Эки эмчегим тирсийтип,
Эмизбдим ботойду,
Жардн башын кыдыртып,
Талдын башын сыдыртып,
Жедирбдим ботоцду....."

- Эми тоокту айтып берсен энеке.?
- Ой, тоок омуран калсын. Аны кийин чай ичип буткондо айтып берейин. Макулбу?
Ушул саамда Толкунбек, бир кездеги холхоздун тоолорун эстеди. Энеси айткндай бу тоо баласы, ададай акылдуу, журогу сезимтаал болот имиш. Ошондо козу менен оргон бир кучтуу элести эстеп, журогунун бир жерин бир нерсе сайып алгансып, тыз дей тушту. "Оздорунун коншусу тоо багуучу. Кундордун биринде тоочунун Толкунбек менен тен баласы уйго атып кирди: "Ай Толкунбек, баягы жалгыз оркочтуу кара ингендин ботосу олуп калыптыр. Журу барып королу. Энеси ыйлап жатат дейт".

[Nyrjamal.Teshebaeva]

-Кайсы энеси?-деди курбусунун созуно тушуно бербей. Анын оюнда жолдош баласынын энеси ыйлап жаткан экен деп ойлоду. "Кайсы энеси болмок эле. Тоочу. Ошол тоо ыйлап жатат.",-деп айтты атам. Эки бала ошол замат жыланаяк, жыланбаш, кочонун чанын ызгытып, жарышып жоноду. Балдар



тоо корого атып киришти. Толкунбек коргон козуно ишенбей дел боло тушту. Чын эле ботосу олгон жалгыз оркочтуу кара инген, чоккон жеринен турбай, тумшугун эки тизесинин ортосуна коюп боздоп жатыптыр. Коздорунон аккан жаштар тим эле бурчактай тогулот. Ошондо ингендин журок титиреткен мундуу унун угуп, Толкунбек менен тоочунун баласы экоо аябай ыйлаган. Ошондон кийин эки бала баягы ботосу олгон инген эмне юолуп жатат болду экен деп кун сайын, ат тезегин кургатпай келип турушту. Кара инген бир нече кун катары менен бир тал чоп жебей, бир кашык суу ичпей, чокон жеринен турбай, куну-туну боздоп жата берди......"

[Nyrjamal.Teshebaeva]

Жанат менен энесинин айткан созунон улам Толкунбек ушуларды эстеди: "Тоо, тоо башы менен айбан туруп баласына ушунчалык куйду эле, -деп ойлоду ичинен камыкан жигит, -анан байкуш Зыйнат баласына кантип куйбосун. Аз жерден жинди болуп кете жаздады. Азыр ырас чыгармачылык иштери менен алаксып, кайра тартып клды,. Бирок бала деген бир кучтуу жалын, анын урогунун теренинен туболук чпос болуп куйгон бойдон кала берди....."
Энесинин тоо жонундо Жанатка айтып берген ырын угуп Жайнагул башын чайкады;
-Чын эле тоолор ботосу олсо, жаман боздойт имиш, ээ эне. Ой дуйно ай, баланы суйбогон, бала учун куйбогон жан-жаныбар болбосо керек. Чабалекейдин балапан учурганын коруп тан калгамын....
-Баягы жылы, биз жаш кезибизде Гитлер дешен "пащис" чыгып, , кандай аламат болду. Ботосу олгон ингенден жаман боздоттуго энелерди. Боору бутун, башы аман адамдар калган жок. Биринин беш баласы кетсе, бешоо тен келбей калды. Кээ бироонун уйунон жетоо кетсе, бироо келип, алтоо окко учту. Ошондогу согуштан балдары кайтпай калган энелерди эми эстесем да журогум солк дей тушот. Менин берендей болгон уч бир тууганым кеткен бойдон кел-



беди. Ошондо балдарын айтып энем ыйласа, ыйлабай эле койбойбу деп ойлоп коер элем. Корсо, бала деген эненин эт журогун жарып чыккан балакет тура. Биз оргон кандуу согушту силер, силердин балдарынар, корбой оссо экен. Жанагы "америка" еген неме, тим эле бизге сес корсотуп атат го деп ойлойм.

[Nyrjamal.Teshebaeva]

"Эмистерге" алдрбай, тилегин таш каптрган биздин окмоттун кучу оной деп трасынарбы. Кенеш окмоту ал кезде жаш эле да. Эмистердикиндей согушка дайардыгы да жок болчу. "Алтоон ала болсон алдынардагыны алдырасынар, тортоон топ болсон тобондогуну аласынар" дегендей, биздин эл Кудай ургандай ынтымактуу тура. Ынтымак бар ерде ырыс бар деген ошол. Непада жаман айтпай жакшы жок, согуш болуп калса, биз дагы эле женебиз. Атан айтып олтрбайбы биздин элдин кучун. Шордуу Мансур, мындан жарым кылым мурда жарылган бомбонун кесепетинен ушул убака чейин жапа чегип келатат. Жана радиодон тынчтык жонундо суйлогон бироонун созн угуп олтруп, ыраащы болдум биздин партия менен окмоттун какордугуна, атан гезити коп окуйт. Айтып берет мага дуйнодо эмнелер болуп жатканын. Мансурга караганда сен эч нерсе окубайт кенсин, балам. Гезит журнал, дегенге жазыларын жазылыпсынар. Бирок жылган газетинерди окуганга окуганга убактынар жокпу, кандай?

[Nyrjamal.Teshebaeva]

Толкунбек энесинин созн гуп каткырып кулду;
-О-хо-о-о, энем оной эме-е-е-с. Корсон эл аралык абалды комментариялап турганн. Туура неке, озун айткандай эч качан согуш деген болбйт. Азыр буткул адамзат тнчтык учун курошуп жатат. Бардык мамилекет, барык эл биздин партиябыздын тынчтык учун коргон саясатын колдоодо. Ошон учун озн айткандай партиям бар, эминеден камым бар деп жыргап журо бер. Анан анагы газета, журнал окубайсынар деген дооматынызга мен уялып калдым эне. Кээде ушинтип кагаз бетин кароого убакыт болбой атпайбы. Тун ортосунда келсен, кайра тан атпай кетсен, окууга кантип жетишесин. Кээде газета, жур-


налдарды машинанын ичине салып коюп, озун менен кошо ала журуп окууга туура келет.

[Nyrjamal.Teshebaeva]

-Мен деле окуйм, Толкунбек деле окуйт. Уйдо болгондо колунан адабий китеп, газета, журнал тушпойт. Кагылайын энем а-а-й, бизди окубайт деп да капа болот турбайсызбы.
-Окуган жакшы да, балам. Кээде коз айнек тагынып алып окшуюп гезит окуп калганымды кошуналар коруп тан калышат. Окубайын десен да турмуш, жашоо озу окутуп жатпайбы. Гезитке чыккандарды окуп олтуруп ыраазы болосун. Пай, пай, пай, эмне деген турмуш, эмне деген жетишкендик. Азыр адам жокчулук, мусапырчылык дегенди билбей калбадыбы. Кут болсун ушул кунубуз.
Кынанын келин-уулу энесинин энесинин созуно аябай ыраазы болушту. Бул киши ушул кезде жаш болсо окуунун да, эмгектин да тишин чакмак экен деп,-ойлоду Жайнагул. Кээ бир мындай кишилер окумак турсун, окуп бергенди уккусу келишпейт... .
Толкунбек Жайнагулду областтык саламатык сактоо болумуно чакырышканын эстей койду:
-Ии, баса, сени обладравка эмнеге чакырышыптыр?
-Иштегенге.
-Иштегенге? Эмне иш экен?

[Nyrjamal.Teshebaeva]

-Торот уйундо бир врач башка жакка которулуп кетип жатыптыр. Ошонун ордуна дейт.
-Макул болдунбу, анан?
-Уй-улом менен суйлошуп туруп жообун эртен берейин дедим. Балдарды айтсам, яслиге орноштурууга озубуз жардам беребиз дейт. Билбейм эмне кыларымды же иштебей эле эки бала торолуп, буту-колу басканча уйдо болсомбу. Бир жакшы жери ясли торот уйунун тубундо эле экен. Иштейинби, эмне кылайын, сен айтчы Толкунбек. Энем болсо иштеп ал деп жатат.
-Толкунбек иштегенине карышы чыкмак беле. Балдарын болсо жоош. Бакчасы иштеген жерине жакын болсо., кирди-чыкты озун да коз салып турасын да.

[Nyrjamal.Teshebaeva]

-Мейли иштесен иште. Иштебесен да озун бил.
Аялын озунчо саласал кылып койду.
-Сенин ушинтип айтарынды билгем.
-Мен эмне деп жатам билгенинде. Кызыксын. Иштоого конулдуусунбу , иште. Кечке балдар менен алышып олтурганча, бир эсептен иштеп алганын деле жаман болбос эле. Буту баса элек кичинекей немелерге бакчада кыйын болобу деп жатам. Же уйдо каралашар кишин болбосо. Озун ойлоп корчу, иш деген иш да. Анын тун катмайы, анын комондировкага чыкмайы да болот. Декретик отпускан али буто элек да.
Толкунбектин Жайнагулду иштетууго конулу жогун коруп турган Кына уулуна минти.
-Кечке балдарды окмот багып берсе, эмнеге кыйналмак эле. Эртен менен озу ала барып берип, кайра озу ала келет. Отун алып, от жагып кулала болуп жатпаса, алыстан суу ташыйм дебесе. Бир тамагынарды жасап жегенге жетишээрсинер. Кайра, иштеген киши тын болот. Эмчекте эгиз баласынын барын билип туруп, ал жердегилер дале ойлор. Каньип эле Жакинди бала-маласы менен "кемендиропкого" айдашсын.