Каардуу кумурска, интеллекттуу, тез реакциялуу, башкалар менен тил табышып кетуу - ар бир кумурсканын (жонокой соз менен айтканда) кыялдарына карап жумушта иштешет.
-Кумурска канышасы омуру бою личинкаларды тубуу менен алек болот. Каныша уянын эн эле ынгайлуу жана кенен жеринде жайгашып, калонияны кобойтот.-Кумурскалардын коруктоочулары(охранник) да болот. Аларга интеллекттин деле кереги жок, алардын кызматы коп тартышпай, келе жаткан душманды токтотуу, кырманды коруктоо жана канышаны коруктоо.
-Кумурскалар менен бирге иштеген "падьи" лер бар! (Чынында Кыргызча аталышын билбеймин) Падьи - жонокой соз менен айтканда -кумурскалардын уй-жаныбары- Падьи осумдуктордун суусун(сокгун) кою суюктук(глюкозага окшогон) иштеп чыгарышат. Мындай таттуу нерсени кумурскалар аябай жакшы корот. А кумурскалар аларды(падьилерди) жырткычтардан коруктап ыраазычылын алышат.
-Кумурскалардын дагы бир кызматкерлери бар, аларды -"чабан" (пастух) деп коюшат. Чабан кумурсакалар, ошол Падьилерди карап, коруктап, абайлап дегендей баардык жагынан камсыз кылышып, топтолгон кою суюктукту инине ташышат.
-Кумурскалар уяларын аябай маани берип карашат. Кунуно 4-6 млн куруучу кумурскалар уя менен алек болушат.
-Уяда дагы бир кызматкерлер бар, аларды -"тамак-аш кампасынын коргоочулар" деп коюшат. Алардын кызматы -качан гана ачарчылык башталганда, жумушчу кумурскалар жегенге эч нерсе алып келбей калганга чейин корукташып турушат.
-Кээ бир кумурска туру бар. Алар башка кумурскалар уясына чабуул жасашып, ал жердеги тамак-ашты ташышып, кумурскаларын кулдука алышып иштетишет.
-Кумурскалардын уясын королу анда:
01. Бул катмары тикенек жана курчтуу нерселер менен бекитилген. Бул нерсе алардын уясын каттуу боорон жамгырлардан сактайт, жана кайрадан ремонт кылганга ынгайлуу.
02. Ысыткыч камера. бул болмо кундун нурун тез кабыл алып жылуулукту кармайт. Жазында тонуп калган кумурскалар ушул жерде ысынышып кетишет.
03. Чыгуу учун дагы бир жол! Бул жерди кумурска аскерлери коруктайт. Кобунчосу шамал айлануу максатында.
04. "Мурзо" - бул жерге кумурскалар жакындарынын олукторун жана башка мусурларды коюшат.(Кумурска олгон кумурсканы которуп баратканын коргон элем. Ойлочумун, "жейт экен да" деп. жок андай эмес экен)
05. Кышкы болмо. Бул болмодо баардык кумурскалар кышкы сууктан сактанышат.
06. "Нан Амбары". Бул жерде кумурсакалар дан сакташат.
07. Каныша болмосу. Бул жерде Каныша жумуртка тубуу менен алек болот. Анын жанында канышанын кызматкер кумурскалары да болот.
08. Жумурка, личинка сактоочу болмо.
09. Подьилер иштеп чыгарган "тлей" же башкача айткандай "кумурскалар учун таттуулуктар
10. Эт сактоочу амбар - бул жерге кумурскалар, курт, жана башка жаныбарларды ташып алып келишет.
Билдирүүнү түзөткөн: ChynyhyFakt: 07 Ноябрь 2016 - 23:06