[mamalak94]

Эркек иши боюнча узак командировкага кеткенге чейин ушинтип туюк кыйналып жүрүштү. Ал жокто аял таң калаарлык муздап, а түгүл эстебей да калды. Кез-кезде гана бир кымбат нерсесин жоготкондой коңултуктап, анан ал эмне экендигин бүшүркөп, оюнун учу эркекке барып такала түшкөндө жүрөгү зырп этип алчу. Бардык балээ ал сапардан кайтканда башталды. Эшиктен өзүн тиктеп кирип келе жаткан эркекти көргөндө аялдын денесине ток жүрүп кеткенсиди. Сүйүүсү да, сагынычы да жүрөгүнүн тереңинде бугуп жаткан экен. Алар жанар тоодой атылып чыкты.

[mamalak94]

Эркектин көздөрүн да чагылгандай бир сезим жарып өттү. Ушул кезге чейин алар аттай алышпай жүргөн тосмо алардын арзууларына туруштук бере албай кулап түшкөнсүдү. Эркек колун сунуп учурашты да, келиндин колдорун кое бербей туруп: “Сагындым…” – деди амалы куругандай дирилдеген ысык дем менен. Аял бул күчтүн алдында алсыз эле. Бакубат алакандардын от менен жалын болуп алоолоп ысык экенин бир билет. Алакандарынан жүрөктүн туйлап соккону сезилип турду. Кандай ыйык эле ушул көз ирмем! Аял өзүн көккө учуп чыккандай тээ ободон сезип, башы айланып кетти. Ал сүйөт, сүйөт! Жогол шек саноолор! Жогол ичтен бураган кусалык. Жогол эки анжы ойлор! Чочутуп аламбы, же кагып жибереби дегенсип бетинен өбүшкө зорго батынган эркектин мойнунан өзү жабыша калып кучактап, эриндерине сорулганда анын сүйгөнү да, таң калганы да бир кызык. Аялдын да өзүн көптөн бери эңсеп жүргөнүн түшүнүп, бактысын жашыра албай эрээркеп күлүп жиберген: “Мен кандай акмакмын. Коркуп жүрбөдүмбү сага жакындаштан…”

[mamalak94]

Ал түн ажайып эле. Үстүнөн ныгырган тоодой санаадан бошонгондой сергип. Асманы шаңкайып ачылып, өзүн чексиз бактылуу сезип, жарык да күйгүзбөй караңгылыкта олтура берген. Ушундай да сулуу түн болорбу? Толгон ай кыркаар теректердин үстүнөн толукшуп көтөрүлүп келатты. Терезе түбүндөгү гүлдөргө коюлган бир билек суу шылдырттап, салкын илеби урат. Кез-кез саратандын узакка чырылдаганы болбосо айлана жымжырт. Келинге жашоо кңп жылдардан бери биринчи жолу кубанычтуу жана кызык көрүнүп турду. Анын бактысын эч бир нерсе көлөкөлөй албоочудай сезилет. Сүйгөн кишиси экөө үйлөнмөк турсун, аны жат көздөрдөн бекитип катып жүрүүгө мажбур болору да санаарката алган жок. Ал кандай гана күттү эле ушул сүйүүнү! Ага кабылганына ыраазы болгон жүрөгү турмушка, адамдарга болгон сүйүүгө мелт-калт толуп турду.

[mamalak94]

Аялдын ою ушул жерден чорт үзүлдү. Күйөөсү төшөктөн туруп кийине баштаптыр. Шаар да ойгонуп, жарык кирип калган экен. Машинелердин дүрүлдөгөнү күчөп, жолдон шашып өтүшкөн бирин-серин адамдардын шарпы угулат. Ушул маалда эринен мурда туруп, нары-бери нанүштө белендей салчу. Күйөөсү ишке кетмейинче анын жанында чарк айланат. Кийимдерин бирден кармап жанында туруп жаш баладай кийиндирет. Үстү-башы купулга толгондон кийин дасторконго отургузчу. Жасаган тамагын көңүлдөнө жеп берсе ошого да сүйүнүп калчу. Анан күйөөсүн жолго чейин узатып чыгып, карааны көрүнбөй калгыча кыялбай карап турчу. Ошондон кийин гана тиричилигине киришет.

[mamalak94]

Уландысын кийин жазам.

[mamalak94]

Мунун баарын ал эркекке жагынайын деп жасоочу эмес. Жүрөгүндө ага деген сүйүүсү көлкүлдөп эрип, ага жан-дили менен кызмат кылгысы келе берет. Ошонусунан өзү да ырахат алат. Мурдагы ажаандыгынан дайны түбү жок. Сүйүү аны таптакыр өзгөртүп салды.

[mamalak94]

Бүгүн гана биринчи жолу эринен кийин калып төшөктөн козголбой жата берди. Түнкү оор ойлордон бошоно албай «эмне мынча күнкор болом» деген ызаалуу сезимге жеңдирди. Жүрөгү бир жамандыкты туйгансып коолдоп муздайт. Күйөөсү улам бир нерсеге чалынып, издегенин таппай, күңкүлдөп сөгүнүп жатты. Анын кыжырлуу доошу аялдын безине тийип, уккан сайын бүрүшө түшөт. Минтип жок жерден өзүн айыпкер сезип жаткандан көрө бая эле туруп жалгандан болсо да жароокерленип чайын берип жөнөтүп ийсе болмок экен. Бирок, аялды эбелек кылып учуруп туруучу сезими бүгүн муз болуп тоңуп, өзүн зордоп да козголто албай койду.

[mamalak94]

Эркек жини менен эшикти карс жаап кеткенден кийин ансайын айласы түгөнө түштү. Эми күйөөсү эч качан кайрылып келбөөчүдөй коркунуч жүрөгүнө жыландай сойлоп кирди. Акыркы күндөрү ушинтип коркуп жүргөн. Ушул жылы күйөөсү мойнунан байлагансып аргасыз жашай баштаган эле. Аялды көңүлдөнүп кучактабай калганына да көп болду окшойт. Үйгө күнүгө келип, бир төшөктө жатышкан менен ой-санаасы башка жакта болуп, түнт тартып кетти. Аял тиричиликтеринин кем-чомун айтса да ага тиешеси жоктой кулак салчу эмес.

[mamalak94]

Күйөөсүнүн салкындыгы жанына батып азап чегип жүргөн менен өзүнүн ага болгон сезиминин күчүнөн гана турмуштарын ушуга чейин сүйрөп келиптир. Бүгүн гана көзү ачылгансыды. Көптөн бери үлүңдөп калган от акыры өчүптүр да. Күйөөсүн ушул үйгө алып келип туруучу жылуу сезими муздаган күнү эч нерсе менен байлай албасын билет. Перзент көрүп калышса да орозгерлик уланып кетмек беле. Аялды жазалагансып кудай да экинчи жолу перзент ыраа көрбөдү. Бала жөнүндө ойлогондо эле күйөөсүнүн качандыр айткан сөздөрүн эстебей кое алчу эмес.

[mamalak94]

Ошол күнү эркек таң жарый электе аялдын үйүнө купкуу болуп кирип келген: «Болду! Мен эми сендикмин. Үйдөн чыгып кеттим». Аял бир ооз гана «Балдарыңчы? » – деп сураган. Ал балдарын өтө жакшы көрүп, алардын тагдырлары жөнүндө көп толгоноорун билчү. Эркек бул жөнүндө да көп ойлонгон окшойт, шыдыр жооп берди: «Экөөбүздүн да балдарыбыз болот. Сен уул төрөп бересиң».

[mamalak94]

Бирге жашай баштаган алгачкы айларда алар баланы өтө эңсешип, күтүп жүрүштү. Бул күтүү экөөнү ансайын ынак кылып, жашоолоруна шириндик берип турчу. Аял тамактан айныса, же уйкусурап калса эле талгакка жоруп: «Муну ич, аны же. Эс ал, оор көтөрбө?» – деп жетине албай үйрүлүп түшөт. Аял да өзүн бир ай бою аңдып, таттуу кыялдар менен жашап жүрөт да айызы келген күнү маанайы чөгөт. Күйөөсүнүн күткөн үмүтүн актабагандай бети кароолонот.

[mamalak94]

Күндөр өтө берди, айлар ага берди. Бара-бара түңүлүшкөндөй перзент жөнүндө сөз кылбай калышты. Эркек бала жөнүндө лам деп ооз ачпаган сайын аялдын коркунучу көбөйчү. «Балдарына кетип калат» – деп бейпайга малынчу. Күйөөсүнүн чоң кызынын өзү күбө болгон көз-жашынан кийин башталган бул коркунучу.

[mamalak94]

Ал кызды апасы ээрчитип келген эле. Күйөөсүн азгырып башын айлантып алган бетпактын сазайын бермекке алкынып-жулкунган апасына кошулбай четте ыйлап турган. Атасыныкына окшош бакырайган көздөрүндө өксүк, кусалык сызгырылып, көз жашы тынымсыз шорголоп агып жаткан. Жакшы көргөн атасын ээлеп алган аялды жек көрүүгө да кудурети жетпей бошошуп, ыйлагандан башка колунан келер аргасы жок кайгыга чөккөн кыздын ошол жазыксыз турпаты аялдын жүрөгүнө биротоло батып калды. Андан көрө кыз апасына кошулуп каргап-шилеп, жулмаласа кайра жеңил болмок.

[mamalak94]

Күндөшүнөн оңор эмес келтек жеп, бир чети тагдырына көңүлү ооруган аял көпкө чейин төшөк тартып жатып калган. Күйүтү ичинде болуп, күйөөсүнө болгон иш жөнүндө ооз ачкан да жок. Денесинин жаратынан да кыздын бейкүнөө көз-жашы кыйнап жүрдү. «Ушинтип бактылуу болбой куруюн» – деп кээде эч ким жокто ыйлап алат. Өз бактысын табам деп башкалардын убалына калганын кеч түшүнүп калбадыбы. Бул айыпкер сезим анын турмушун дайыма көлөкөлөп турар эле.

[mamalak94]

Күйөөсү ишке кеткенден кийин дагы көпкө чейин төшөктөн турбай жаткан аял өз тагдырын ойлоп заманасы курулду. «Ал биротоло кетсечи», – деген ой мындан аркы турмушу жөнүндө ойлонууга аргасыз кылат. Албетте, өлбөс-житпес. Жалгыздык жанга батса да эптеп кылдырап күнү өтө берер. Үстүндө үйү, жанын бага турган иши бар. Бирок эми кечкисин күйөөсүнүн иштен кайтаар маалына туштап оокат даярдап коюп, күтүп олтурбай калаарын элестеткенде жашоо күнү бүткөндөй жүрөгү ынанбай жатты. Ошол күтүүсү эркектин кадырын ансайын туйгузуп, сүйүүсүн күчөтчү эмес беле. Шырп эткен дабышка да кулак түрүп, жол тарапты карай берип зарыгып бүткөндө күйөөсү жаадырап-жайнап кирип келчү. Ал да босого аттабай жатып ашып-ташкан сагынычы менен аялдын атынан атап чакырып, кучагын жайып жароокерденип келет.

[mamalak94]

Ушул учурду баарынан жакшы көрүп, турмушуна көңүлү тое түшчү. Эми ошолордун орду кантип толоор экен? Аял эми ким үчүн жашайт? Анын аялдык назиктиги, мээрими, камкордугу кимге керек? Күйөөсү өзүнөн кеткен күндө да кайда барат? Мурдагы үй-бүлөсү кектебей кабыл алабы? Жаны бирге болуп калган эркекке дагы эле эч бир жамандыкты ыраа көргүсү келбейт. Эч болбосо ал бактылуу болсунчу? Өз керт башынан да эркек үчүн тарткан санаасы оор болуп чыкты.

[mamalak94]

Аялды кечке дейре ушундай карама-аршы ойлор тартмактап, эзип бүттү. Ишине кантип барып келгенин да билбейт. Күйөөсү ал түнү үйгө келген жок. Эртеси да келбеди. Аял күнү-түнү күтүү менен жашап калды. Үмүтсүз күтүүнүн ар бир мүнөтү зарыктырып тамчылап, кечтин кирмеги, таңдын атмагы зааркантып созулат. Үчүнчү күнү уйкусуз өткөн оор түндөн кийин аял төшөгүнөн зорго эле турду. Ачуу зарна көкүрөгүнө батпай кыжылдап чыгыптыр. Көңүлү айнып, башы тегеренет. Санаа тартам деп ооруп калдым окшойт деп ойлоду аял. Күйөөсү кеткени, оозуна наар да албаптыр.

[mamalak94]

Илээлей басып ашкана үйүнө кирди. Столдун үстүндө акыркы жолу эри чай ичкенден калган кесилген нан, май, варенье жыйналбай турат. Аларды көргөндө окшуп жибере жаздады. Чындап табы айныптыр. Күйөөсүнүн күйүтү аны биротоло чалып жыгыптыр да. Эми бул дартына дабаа жоктур. Күйөөсүнө кусаланбай кое албай. Ансыз жашоосу жүрөгүн жемирип-жеп түгөтүп бүтөөр. Ишине айттырып коюп, төшөктөн турбай жатып алган аял өз санаасын жеңип, алаксууга аракет да кылган жок. Сүйгөн адамысыз ага өмүр сүрүү кызыксыз көрүндү. Баары-жоктон түңүлүп, кез-кез кычкыл татымыш болуп соолуп жата берди.

[mamalak94]

Аялдын ооруп жатканын угуп, кабар алганы келген көңүл жакын курбусу анын сөлөкөт болуп калган кейпин көрүп чочуп кетти. Кой дегенине болбой «Тез жардам» чакырганга чуркады. Жашамал догдур аял анын абалын көпкө сураштырды. Оорулуунун жөн-жайын уккан сайын өзүнүн бир ички оюн ырастагандай башын акырын ийкегилейт. Анан:«Балаңыз барбы?» – деп сурады. Мындай суроого дайыма ичиркенип жыйрыла түшчү аял башын зорго чайкамыш болду. «Боюңузда бар экен. Гинекологго көрүнүңүз» – деди доктур аспаптарын сумкасына салыштырып жатып. «А-а!!! » деп аял катуу чочуду. Уккан кулагына ишенген жок. Башы шуулдап, эс-акылын жыйнай албай турду. «Билбедиңиз беле?» – деп врач таң кала сурады. Кайда-ан? Билмек турсун оюна-түшүнө кирген эмес. Баладан биротоло түңүлүп, өзүнүн куу баш тагдырына баш ийип калбады беле. Айызынын келген-келбегени да оюнан чыгып кетиптир. Догдур кеткенден кийин сүйүнүп карбаластаган курбусун дендароо тиктеп, көпкө чейин тилден калып турду.

[mamalak94]

Эртеси кош бойлуу аялдардын эмканасында текшерүүдөн өткөндөн кийин гана эне болооруна чындап ишенди. Көчөгө чыкса жашоо жаркырай түшүптүр. Ушундай да эт жүрөктү элжиреткен таттуу бакыт болот экен да. Бул бактысы көөдөнүнө батпай кең дүйнөгө сыйбай чалкып турду. Жарык дүйнөгө аял болуп жаралганы ушул күн үчүн жашап келгениндей эңсөөсү канып толкуп ташат. Энелик бакыт гана анын жашоо маңызы боло аларына бүгүн чындап ынанды. Турмушта бир укмуш өзгөрүү болуп кеткендей бардыгы жаңыланып көрүнүп турду көзүнө. Күйөөсүнө болгон түңүлүү сезими да унутулуп, оюнан чыкпай туруп алды. Ага балалуу болушарын сүйүнчүлөөгө ашыгып жүрөгү туйлайт. Эркек эми мурдагыдан да жакын, кыйбас боло түштү. Күйөөсү өзүн таштап кетсе да аял зар болуп жеткен перзенттин атасы болот эмеспи. Ага боюнда бар экенин айтып коюш парзым деп ойлоду. Калганын эркек өзү чечсин.