Класстан чыгып директордун кабинетине карай бара жатсам, директор озу чыгып калды да мени коро коюп;
- И жигит, кайда эле шыпылдайсын?
- Саламатсызбы эжекей. Сизге жонотконунон келаттым эле.
- Азыр эле кошуналарын айтышты сени келиптир деп. Жур анда менин кабинетиме барып кенениреек суйлошолу, же атанды да айтып келесинби?
- Атамсыз эле суйлошконго болбойбу?
- Болот дечи бирок кыйыныраак го дейм.
Экообуз кабинетке кирип, мени олтур деп орун корсотуп, озу да ордуна барып олтура кетти.
- Эжекей, мени деген тиги Сабыр агай сизге баруумду айтып класстан чыгарып койду эле...
- Туура кылат. Сага окшогондорго озуго жараша мамиле кылуу керек да.
- А мен эч кандай жамандык деле кылбадым го.
- Окуу башталганына бир айдан да отту кайда журдун?
- Бишкекте.
- Эмне бишкектен окууга убагында келе албадынбы?
- Жок... жоногон болчумун убагында эле, бирок...
- Эмне, жоногон болсон келгинчекти бир айдан отуп кеттиби?
- Жок.
- Анан эмне болду?
- Жумуштар чыгып кармалып калдым.
- Эмне болгон жумуш?
- Мындай эле.
- Же качып коркконундан келе албай журдунбу?
- Кимден качмак элем.
- Тиги бутуп кеткен Кадырданчы?
- Жоок эжекей. Ал экообуз жарашып дегендей, Бишкекте да жакшына жолугушуп журдук.
- Ошондой уят ишке барып озундун абройунду ушунчалык пас даражага тушкончо уят болбой эле жакшына журсон болбойт беле? Же эмне ошончолук чонойгучан чыдабай кеттинби? Билесинби ал окуядан кийин Сайрагулдун ата энеси кандай абалда калганын? Билесинби Кадырды соттотом деп жатып аран токтогонун?
Ушулардын баарын кылып коюп качып кетпей жигит болуп ушул жерде туруп берсен болбойт беле?
- Кечирип коюнуз эжекей, эми кайталанбайт.
- Апанды ойлодунбу деги? Ата энелерди чакырып чогулуш откордук. Ошондо элден эмне гана создорду укпады. Ыйлап олтуруп ыйлап чыгып кетти. Ошол кишилер сени ушундай умут менен тарбиялады беле?
- Коё турсаныз эжекей, эмне учун бир гана менин апам ыйлап, эмне учун бир гана менин апам соз укту? Биз ал жерде копчулук эмес белек, эмне учун алардын апаларын суйлогон жоксуздар?
- Башкаларга эмне учун суйлошубуз керек? Алар сага окшоп курок менен башка чаап качып кеткен жери жок да. Эй акмак, олтуруп койгонунда эмне болмок элен?
- Эжекей, макул мен урганым учун жазамды алайын, ооба урганым чын. Бирок...
- Эмне бирок? Сентябрдын 10доруна чейин сенин артындан милиция келип журду, сени кара тизмеге койуусу керек экен.
- Эмне учун?
- Эмне учун болмок эле. Кадырды урганын учун жана балдарды ошондой жолго жетелеп кетпестигин учун сени контролдоп туруусу керек экен.
- Мен кимди каяка жетелептирмин?
- Ой акмак. Мына балдарын баары эле айтып жатпадыбы, бизди Таалай ошол жерге алпарган деп, эмнеге билмексен болосун?
- Эжекей, мен али акылдан тая элекмин. Балдарды ошол куну кой десе болбой Самат жетелеп барган. Ага деген акеси айтыптыр ошол куну кайсыл уйдо олтуруш, кайсыл жерде свидание болорун. Биз ошону ээрчип барганбыз. Анан ал жерден билинип калып качкан кезде Самат кармалып калып Кадыр аны сабап жатканда жанынан чыккам. Сизге ошондо бардык балдар мени алпарды деп айтыштыбы?
- Токточу, Саматты сен куткарган болсон, ал анда неге сени куноолу кылды? Чогулушта деген ишенбесениздер балдардан сураныздар,
бизди Таалай алпарды деп ошол сайрап жаткан болчу да.
- Мен да тушунбой турам. Бирок эжекей ошондо деген мен аны оз уйумо жашырып жаткырган болчумун. Танга маал кеткен. Анан, тиги Темир да унчуккан жокпу?
- Классташынбы?
- Ооба. Ошол билет эле го
- Ал келген эмес болчу чогулушка...
Жашоомдогу жагымсыз көз ирмемдер Балалыкта башымдан откон тагдырым
#43 26 Март 2015 - 13:38
- Ошол Темирден сураш керек болчу.
- Таалай, сен билесинби менде канча перзентим бар?
- Ооба. 4 кыз анан бир уулунуз бар.
- Эми ошол балдарыма мен жумуштан кийин уйдо гана апамын, ал эми мектепте жургон ар бир окуучуну оз уулумдай же оз кызымдай кором. Себеби алардын ата энеси мага жана мугалимдерге оз перзенттерин адам болсун, билим алсын деп ишенип чон умут менен тапшырышат. Биз ошон учун ар бир окуучуну оз балдарыбыздай коруубуз шарт. Бирок тилекке каршы ар бир окуучу биз ойлогондой чыга бербейт. Бир табак майды бир кумалак чиритет болуп арабызда андай окуучулар жок эмес.Ошондуктан сен да жок жерден жаман аттуу болуп калууна такыр жол бербегенге аракет кылайын. Макул бар сабакка катыша бер. Бирок сабактан кийин апанды ээрчитип кел, дагын бир жолу чогулуш откоруп чындыкты билип албасак болбойт. Каршылыгын жокпу?
- Озумдун атымды тазалаганга, апамдын коз жашы учун, жана жигиттик намысымды тебелетпегенге кантип менде каршылык болсун. Бирок эжекей, биздин балдарыбыздын унчукпаганынын бир себеби бар, ал Саматтын акеси Урмат. Балким алар Урматтан корккондур.
- Ошондой деп ойлойсунбу э? Бирок баягында да чогулушка Урмат катышкан болчу.
- Анда тушунуктуу да эжекей. Бул чогулушта да Урмат келет деп ойлойм.
- Эгер Урмат келсе анда башка бироону анын уйуно жонотуп атасын алдырам, кыжалат болбо. Анан класс жетекчинди жолуктуруп калсан чакырып атат деп койчу мени. Мага келсин.
- Макул эжекей. Чоон рахмат сизге.
- Азырынча эрте. Бар сабакка.
Тепкичтен тушуп келатып Кудурет агайымды коруп калдым да;
- Саламатсызбы агай.
- Оо Таалай саламатчылык. Кайдан корунбой.
- Жумуштап агай. Агай сизди деген директор чакырып жатат.
- Эмнеге? -агайдын кебетеси бат эле озгоргонун байкай койдум.
- Билбейм агай. Чакырып жибер, мага келсин деп айтты.
- Эми не кылам... Талай бери жакыныраак келчи, менден арактын жыты чыкканы билинип турабы?
- Ооууй агай, ширенке жакса жарылып кетчудой го.
- Анда точно олдум. Бая куну китайская предупреждения алган болчумун, мунусунда соо койбойт го. Бугун болгону 2 гана сабагым бар болчу, корунбой отуп туруп кетип калайын дегем. Фу кеттим анда, не болсо да корормун.
- Балким билбей калар агай.
- Директорбу? Ал деген арактын жытын километрден билет. Так что ишим бутту.
Класска келдим да Темирдин жанына олтурарым менен;
- Ии досум, отдуши ичиндеги букту чыгарганча уруштубу?
- Анча деле эмес.
- Кандай эле ошондой боло калсын?
- Жылуу суйлогонду билсен, директор эмес башкасы да кулак салат да дос.
Бир кезде эшик такылдап туруп анан, Назира деген эжекей кирип келип саламдашып буткон сон;
- Баарынар он кулагынар менен да сол кулагынар менен да угуп алгыла. Бугун саат 13:00до озубуздун класска ата же апанар менен келесинер. Чогулуш болот. Анан укпай калыпмын, билбей калыпмын дегендер болбосун. Тушунуктуубу?
- Тушунуктуу - деп хор менен жооп бердик.
Ал чыгып кеткенден кийин Темирге карап;
- Темике, бул ким?
- Эмне тааныбай калдынбы? Назира эжекей да.
- Аны го тааныдым. Бизге ким бул деп жатам?
- Класс жетекчибиз.
- Анда тиги Кудурет агай ким, ал эмес беле бизге класс жетекчи?
- Аа досум сен билбейсин да. Кудурет агай эми башка класска жетекчи. Быйыл бизге Назира эжекей жетекчи болуп дайындалган.
- Себеп?
- Биз 10-класс эмеспизби, анан тиги Кудурет агай бизге арак алдыруунан же арак ичируунон кайтпайт, анткени акыркы убакта бир эки жолу ичип келгени билинип калыптыр дешип аны 6-класстарга жетекчи шайлап койгон. Кыскасын айтканда дагын бир жолу ичип келсе жумуштан кетери айтылыптыр.
Анда кандай болду? Кудурет агай бизге класс жетекчи болбосо, анда мен аны туптуз кармап берип койдумбу? Директордун алдында турган Кудурет агайдын кебетесин элестетип каткырып жибериптирмин. Баары мени карап калды. Агай мага карап;
- Кечиресин Таалай, биз сага мещайт берип жаткан жокпузбу? Эгер андай болсо айта бер, тартынба. Биз баарыбыз сыртка чыгып туралы.
- Жок агай, бир ой келди, кечиресиз кайталанбайт.
Мектептин конгуроосу угулар менен сыртка чыгып, 2-сабак физкультура экенин билдим да стадионго карай жонодук. Балдар да мени менен чогуу, бир гана Самат жок. Учурдан пайдаланып четте олтурдук да мен тамеки куйгузуп чеге баштадым. Балдардын оозун карап бир аз олтурдум, эч кимиси соз баштайын деген ою жок. Акыры озум соз баштаганга туура келди.
- Балдар, силердин абалынарды тушунуп турам, бирок силер да мени тушунгонго аракет кылгылачы. Нуриктикине баштап барган Самат болсо, каткырып жиберип баарыбызды билдирип койгон Темир болсо, Кадырга кармалып калып, таяк жеген Самат болсо, Саматты куткарууга жанынан чыкканым учун гана, жалгыз мени баардык нерсеге куноолу кылдынарбы? Мен да ошондо силерге окшоп коёндой болуп качсам болмок. Бирок коён деле копчулук болсо туш келди бат эле качып кетпейт болуш керек. Кичине качып барып кимибизди кууп келатат болду экен деп артына бир карайт болуш керек. Силерчи? Бир дем менен чачырап жок болуп кеттинер. Эми мейли откон ишти козгогондон пайда чыкпайт. Менин эки гана нерсеге жиним келип жатат.
1-си. Ошондо эртеси куну Темирден башка неге биринер да келбей койдунар? Алгач ушуга жооп бергилечи.
Бир аз жымжырттыктан кийин Элдияр деген бала;
- Таалай, мен эртеси атам менен бир алыскы туугандарыбыз каза болуп жаназага кеткем. Ишенбесен уйумдогулордон сурап кор.
Кыскасын айтканда биринин уйуно конок келип, бири тескерисинче конокко барып, же чоп жыйнап кетсе бироосу мал айдап чыгып, иши кылса бири да эртеси куну бошобоптур.
- Тушунуктуу. Аранардан бироонор да мен куткондой жооп бере албадым. Силерге ошондой убакта ишенген мал эмес адам да харам олчудой туру бар. Бир соз менен айтканда азаматсынар.
2-сине жооп бергилечи анда. Нуриктикине жургуло деп ошол куну мен айттым беле же Самат айтты беле?
- Самат.- деп баары жооп беришти.
- Анда Самат айтканын билсенер, чогулушта неге эч киминер унчукпадынар? Таалай эмес Самат айткан болчу, бизди алпарган Самат эле деп айтканга ошол куну оозунар барбадыбы? Же эмне биринчисинде озунор бош эмес болупсунар дейли, чогулушта оозунар бош эмес болду беле?
Эч кимиси унчукпай калды.
- Суйлобойсунорбу! ? Тилинер башка убакта буудай куурат го тим эле. Таалайды сатып коюп журдунор чардап, Саматтын бас деген жагына басып-деп Темир ачуусу менен суйлоп кирди.
- Анда мындай кылалы балдар. Элдияр баарынардын атынардан жооп берсин. Мен чынын айтсам эч нерсе кылбайм. Болгону чындыкты гана уккканга зармын. Элдияр суйло дос. Мен сени же башкаларды куноолобойм. Эмне учун ошондо Саматты токтотподунар? Же силерди кимдир бироо коркутту беле?
- Ооба. Урмат, чогулуш баштала электе, балдарды чогултуп туруп Таалай алып барган дейсинер болбосо менден капа болбогула деп баарыбыздын кокурогубузго уруп, макул дедирген. Самат болсо карап турган жаныбызда.
- Мына балдар. Болот экен го. Мен да ушундай болгон деп ойлоп журдум эле. Корсо жанылбаптырмын. Мейли балдар. Эми силерге бир кенеш. Мына баарыбыз чонойдук почти. Мындан кийин бир аз эркек болгулачы. Мушташсанар да коп болсо жакшылап таяк жейсинер, бирок эркек жигиттин качканыдан таяк жегени намыстуурак го деп ойлойм. Минтип кача берсенер эртен 81лер анан 82-83тор да сабап коёт. Азырттан баштап бош келбей тике турсак 79дар да дедовшинасын кыла алышпайт. Так что эркек болгула достор. Ал эми Урматтан эми коркпогула. Алар мектепти бутуп кетти. Биз алардан коппуз. жеке кармап урчу болсо талпа кылабыз, иши кылса бизди тынч коймоюнча ура беребиз.
Ошол убакта созумду, дене тарбия мугалими сабакка чакырып бузуп жиберди.
Сабак кадимкидей эле стадионду айланып чуркоо экен. 3-кругду айланып жатканымда кыздардын арасында турган Саматты кордум. Чогулушка чейин бир нерсени баштабай тынч эле болууну чечтим. Чогулуштан кийин баары бир толук эсептешем деп ойлоп коюп, чуркоону уланта бердим.
Сабактар биринин артынан бир отуп акыркы сабак да аяктады. Баарыбыз ата энелерди айтып келууго уйлорго тарап кеттик. Чогулуш жонундо айтсам эле апам;
- Аай балам ай, дагын эмнени баштап койдун? Баягында барып элдин алдында уят болгонум аз беле?
- Апа, мен эч нерсе кылганым жок, ошондо мени куру доомат менен куноолу кылышыптыр. Бугун директорго айтсам анда кайра чогулуш кылып, чындыкты аныктамай болушту. Андыктан кабатырланбай эле журунуздор.
- Анда уулум мен барам.-деп атам жоноп калды.
Бир чети суйндум. Себеби атам бир да жолу чогулушума катышкан эмес болчу. Тентектигимдин айынан ар дайым апам тил укчу. Уйго келип атама айтса, тим кой, бала деген шогураак болгону жакшы. Эртен чонойсо оз нанын таап жей турган болсун деп мени урушчу эмес. Мен минтип оз наным ары турсун, башкалардын нанын, ырыскысын уурдап, корманщик болорумду, билмек тургай ойлогон да эмес байкуш атакем...
- Таалай, сен билесинби менде канча перзентим бар?
- Ооба. 4 кыз анан бир уулунуз бар.
- Эми ошол балдарыма мен жумуштан кийин уйдо гана апамын, ал эми мектепте жургон ар бир окуучуну оз уулумдай же оз кызымдай кором. Себеби алардын ата энеси мага жана мугалимдерге оз перзенттерин адам болсун, билим алсын деп ишенип чон умут менен тапшырышат. Биз ошон учун ар бир окуучуну оз балдарыбыздай коруубуз шарт. Бирок тилекке каршы ар бир окуучу биз ойлогондой чыга бербейт. Бир табак майды бир кумалак чиритет болуп арабызда андай окуучулар жок эмес.Ошондуктан сен да жок жерден жаман аттуу болуп калууна такыр жол бербегенге аракет кылайын. Макул бар сабакка катыша бер. Бирок сабактан кийин апанды ээрчитип кел, дагын бир жолу чогулуш откоруп чындыкты билип албасак болбойт. Каршылыгын жокпу?
- Озумдун атымды тазалаганга, апамдын коз жашы учун, жана жигиттик намысымды тебелетпегенге кантип менде каршылык болсун. Бирок эжекей, биздин балдарыбыздын унчукпаганынын бир себеби бар, ал Саматтын акеси Урмат. Балким алар Урматтан корккондур.
- Ошондой деп ойлойсунбу э? Бирок баягында да чогулушка Урмат катышкан болчу.
- Анда тушунуктуу да эжекей. Бул чогулушта да Урмат келет деп ойлойм.
- Эгер Урмат келсе анда башка бироону анын уйуно жонотуп атасын алдырам, кыжалат болбо. Анан класс жетекчинди жолуктуруп калсан чакырып атат деп койчу мени. Мага келсин.
- Макул эжекей. Чоон рахмат сизге.
- Азырынча эрте. Бар сабакка.
Тепкичтен тушуп келатып Кудурет агайымды коруп калдым да;
- Саламатсызбы агай.
- Оо Таалай саламатчылык. Кайдан корунбой.
- Жумуштап агай. Агай сизди деген директор чакырып жатат.
- Эмнеге? -агайдын кебетеси бат эле озгоргонун байкай койдум.
- Билбейм агай. Чакырып жибер, мага келсин деп айтты.
- Эми не кылам... Талай бери жакыныраак келчи, менден арактын жыты чыкканы билинип турабы?
- Ооууй агай, ширенке жакса жарылып кетчудой го.
- Анда точно олдум. Бая куну китайская предупреждения алган болчумун, мунусунда соо койбойт го. Бугун болгону 2 гана сабагым бар болчу, корунбой отуп туруп кетип калайын дегем. Фу кеттим анда, не болсо да корормун.
- Балким билбей калар агай.
- Директорбу? Ал деген арактын жытын километрден билет. Так что ишим бутту.
Класска келдим да Темирдин жанына олтурарым менен;
- Ии досум, отдуши ичиндеги букту чыгарганча уруштубу?
- Анча деле эмес.
- Кандай эле ошондой боло калсын?
- Жылуу суйлогонду билсен, директор эмес башкасы да кулак салат да дос.
Бир кезде эшик такылдап туруп анан, Назира деген эжекей кирип келип саламдашып буткон сон;
- Баарынар он кулагынар менен да сол кулагынар менен да угуп алгыла. Бугун саат 13:00до озубуздун класска ата же апанар менен келесинер. Чогулуш болот. Анан укпай калыпмын, билбей калыпмын дегендер болбосун. Тушунуктуубу?
- Тушунуктуу - деп хор менен жооп бердик.
Ал чыгып кеткенден кийин Темирге карап;
- Темике, бул ким?
- Эмне тааныбай калдынбы? Назира эжекей да.
- Аны го тааныдым. Бизге ким бул деп жатам?
- Класс жетекчибиз.
- Анда тиги Кудурет агай ким, ал эмес беле бизге класс жетекчи?
- Аа досум сен билбейсин да. Кудурет агай эми башка класска жетекчи. Быйыл бизге Назира эжекей жетекчи болуп дайындалган.
- Себеп?
- Биз 10-класс эмеспизби, анан тиги Кудурет агай бизге арак алдыруунан же арак ичируунон кайтпайт, анткени акыркы убакта бир эки жолу ичип келгени билинип калыптыр дешип аны 6-класстарга жетекчи шайлап койгон. Кыскасын айтканда дагын бир жолу ичип келсе жумуштан кетери айтылыптыр.
Анда кандай болду? Кудурет агай бизге класс жетекчи болбосо, анда мен аны туптуз кармап берип койдумбу? Директордун алдында турган Кудурет агайдын кебетесин элестетип каткырып жибериптирмин. Баары мени карап калды. Агай мага карап;
- Кечиресин Таалай, биз сага мещайт берип жаткан жокпузбу? Эгер андай болсо айта бер, тартынба. Биз баарыбыз сыртка чыгып туралы.
- Жок агай, бир ой келди, кечиресиз кайталанбайт.
Мектептин конгуроосу угулар менен сыртка чыгып, 2-сабак физкультура экенин билдим да стадионго карай жонодук. Балдар да мени менен чогуу, бир гана Самат жок. Учурдан пайдаланып четте олтурдук да мен тамеки куйгузуп чеге баштадым. Балдардын оозун карап бир аз олтурдум, эч кимиси соз баштайын деген ою жок. Акыры озум соз баштаганга туура келди.
- Балдар, силердин абалынарды тушунуп турам, бирок силер да мени тушунгонго аракет кылгылачы. Нуриктикине баштап барган Самат болсо, каткырып жиберип баарыбызды билдирип койгон Темир болсо, Кадырга кармалып калып, таяк жеген Самат болсо, Саматты куткарууга жанынан чыкканым учун гана, жалгыз мени баардык нерсеге куноолу кылдынарбы? Мен да ошондо силерге окшоп коёндой болуп качсам болмок. Бирок коён деле копчулук болсо туш келди бат эле качып кетпейт болуш керек. Кичине качып барып кимибизди кууп келатат болду экен деп артына бир карайт болуш керек. Силерчи? Бир дем менен чачырап жок болуп кеттинер. Эми мейли откон ишти козгогондон пайда чыкпайт. Менин эки гана нерсеге жиним келип жатат.
1-си. Ошондо эртеси куну Темирден башка неге биринер да келбей койдунар? Алгач ушуга жооп бергилечи.
Бир аз жымжырттыктан кийин Элдияр деген бала;
- Таалай, мен эртеси атам менен бир алыскы туугандарыбыз каза болуп жаназага кеткем. Ишенбесен уйумдогулордон сурап кор.
Кыскасын айтканда биринин уйуно конок келип, бири тескерисинче конокко барып, же чоп жыйнап кетсе бироосу мал айдап чыгып, иши кылса бири да эртеси куну бошобоптур.
- Тушунуктуу. Аранардан бироонор да мен куткондой жооп бере албадым. Силерге ошондой убакта ишенген мал эмес адам да харам олчудой туру бар. Бир соз менен айтканда азаматсынар.
2-сине жооп бергилечи анда. Нуриктикине жургуло деп ошол куну мен айттым беле же Самат айтты беле?
- Самат.- деп баары жооп беришти.
- Анда Самат айтканын билсенер, чогулушта неге эч киминер унчукпадынар? Таалай эмес Самат айткан болчу, бизди алпарган Самат эле деп айтканга ошол куну оозунар барбадыбы? Же эмне биринчисинде озунор бош эмес болупсунар дейли, чогулушта оозунар бош эмес болду беле?
Эч кимиси унчукпай калды.
- Суйлобойсунорбу! ? Тилинер башка убакта буудай куурат го тим эле. Таалайды сатып коюп журдунор чардап, Саматтын бас деген жагына басып-деп Темир ачуусу менен суйлоп кирди.
- Анда мындай кылалы балдар. Элдияр баарынардын атынардан жооп берсин. Мен чынын айтсам эч нерсе кылбайм. Болгону чындыкты гана уккканга зармын. Элдияр суйло дос. Мен сени же башкаларды куноолобойм. Эмне учун ошондо Саматты токтотподунар? Же силерди кимдир бироо коркутту беле?
- Ооба. Урмат, чогулуш баштала электе, балдарды чогултуп туруп Таалай алып барган дейсинер болбосо менден капа болбогула деп баарыбыздын кокурогубузго уруп, макул дедирген. Самат болсо карап турган жаныбызда.
- Мына балдар. Болот экен го. Мен да ушундай болгон деп ойлоп журдум эле. Корсо жанылбаптырмын. Мейли балдар. Эми силерге бир кенеш. Мына баарыбыз чонойдук почти. Мындан кийин бир аз эркек болгулачы. Мушташсанар да коп болсо жакшылап таяк жейсинер, бирок эркек жигиттин качканыдан таяк жегени намыстуурак го деп ойлойм. Минтип кача берсенер эртен 81лер анан 82-83тор да сабап коёт. Азырттан баштап бош келбей тике турсак 79дар да дедовшинасын кыла алышпайт. Так что эркек болгула достор. Ал эми Урматтан эми коркпогула. Алар мектепти бутуп кетти. Биз алардан коппуз. жеке кармап урчу болсо талпа кылабыз, иши кылса бизди тынч коймоюнча ура беребиз.
Ошол убакта созумду, дене тарбия мугалими сабакка чакырып бузуп жиберди.
Сабак кадимкидей эле стадионду айланып чуркоо экен. 3-кругду айланып жатканымда кыздардын арасында турган Саматты кордум. Чогулушка чейин бир нерсени баштабай тынч эле болууну чечтим. Чогулуштан кийин баары бир толук эсептешем деп ойлоп коюп, чуркоону уланта бердим.
Сабактар биринин артынан бир отуп акыркы сабак да аяктады. Баарыбыз ата энелерди айтып келууго уйлорго тарап кеттик. Чогулуш жонундо айтсам эле апам;
- Аай балам ай, дагын эмнени баштап койдун? Баягында барып элдин алдында уят болгонум аз беле?
- Апа, мен эч нерсе кылганым жок, ошондо мени куру доомат менен куноолу кылышыптыр. Бугун директорго айтсам анда кайра чогулуш кылып, чындыкты аныктамай болушту. Андыктан кабатырланбай эле журунуздор.
- Анда уулум мен барам.-деп атам жоноп калды.
Бир чети суйндум. Себеби атам бир да жолу чогулушума катышкан эмес болчу. Тентектигимдин айынан ар дайым апам тил укчу. Уйго келип атама айтса, тим кой, бала деген шогураак болгону жакшы. Эртен чонойсо оз нанын таап жей турган болсун деп мени урушчу эмес. Мен минтип оз наным ары турсун, башкалардын нанын, ырыскысын уурдап, корманщик болорумду, билмек тургай ойлогон да эмес байкуш атакем...
#44 26 Март 2015 - 14:31
Мектепке келерин го келдим, бирок кайсыл класс биздики жана кайсыльжерде чогулуш оторун сурабаптырмын.
Атам экообуз залда турсак Толгонай деген классташым апасы менен келип, ошолор менен кирип кеттик. Копчулук ата энелер келишиптир.
Баары биз кирер менен мени ит коргондой жаман коздору менен карап турушту. Эч кандай сыр алдырбадым.
Атам баары менен учурашып барып бош орундуктан орун алды. Бир кезде сырттан Темир атасы Урмат жана Самат киришти. Алар да орун алышкан сон башка ата энелер кирип, биз орун бошотууга аргасыз болдук. Парталардын артына барып топтолуп туруп калдык. Урматты карасам мени теше тиктеп туруптур. Бир козумду кысып ого бетер ачуусуна тийип койдум. Эмнегедир мугалимдерден дайын жок. Эл тынчсызданып баргылачы, чакырып келгилечи деп суйлонуп да башташты. Мен чыгууга шашпадым, себеби артымдан Урмат чыгарын жакшы билем. Эшик ачылып, таяк карманган Саматтын атасы киргенде гана эмнеге директордун кечиккени мага белгилуу болду. Урмат менен Самат атасын колдон алып олтургучка олтургузушту да, Урмат директорго карап;
- Чогулушка мен келдим го эжекей, атамды неге убара кылдыныздар?
- Урмат, сен озун качан ата болгонунда ата энелердин чогулушуна катышасын. Азыр бир аз жаштык кыласын. Ошондуктан сенин бул жерде тиешен жок деп атанды алдырууга аргасыз болдум. Сен эми бара бер. Атан менен Самат эле жетишет.
Эл да туура дешип директорду колдоп жиберди. Урмат чыкпаганга айласы калбай же бир соз таппай чыгып баратып бир мени карап койду. Мен кайра эле коз кысып жылмаюу менен ачуусуна тийгенге жетишип калдым. Директорду карасам эжекей да менден козун албай карап туруптур. Унчукпай башты жерге салдым.Директор баары менен саламдашып бутуп;
- Урматтуу аталар жана апалар. Баарыныздар минтип чогулушка толук катышканыныздарга аябай кубанычтамын. Себеби бугун, баягында болуп откон чогулушта талаш бойдон калган маселелерди чечип, чекит коймокчу болдук. Балдар минтип чоноюп да калды.Буларды ушул жаштарында тарбиялай албасак, же алдын ала боло турган жаман иштердин алдын алып жакшы тарбия бербесек, озубузго эле кыйын болуп калат.
Баягында бул чунактар оздорунон чон балдардын олтуруштарына барып, сабашкандары жана курок менен уруп салганы жонундо суйлошкон элек. Эмесе ошол темага кайра кайтууга туура келди. Анткени ошол куну балдарды жургуло деп, бизди Таалай ээрчитип барган, эмесе барбайт болчубуз деп Самат баарыныздардын алдыныздарда суйлогонун билесиздер чынбы?
- Чын... чын...деп баары колдошту.
- Ушундай соз болгонбу?
- Болгон... болгон. Биз укканбыз.
- Анда кайра Саматтан сурап королу, Самат чыкчы доскага.- ал чыккан сон;
- Самат айтчы. Ошондо силерди Нуриктикине ээрчитип барган ким?
- Ким болмок эле Таалай да.
- Таак. жакшы. Анда айтчы, Таалай жургуло деп айтканда кимдер бар эле жанында?
- Балдар бар болчу. Тиги Элдияр, Дамир, Нуржан, дагын башкалар. Ошондо деген Таалай тамеки чегип жатып айткан бизге.
- Ким тамеки чекти дейсин? -деп атам созго аралаша тушту.
- Уулунуз Таалай да. Ал коптон бери тамеки чегет. Сиздер билбейсиздер. Ишенбесениз чонтогун текшерип корунуз. Дайым жанына алып журот.
- Самат! Жапчы жаагынды. Мен тамеки чекпейм, ким айтты сага?
- Ишенбесениздер балдарыныздардан сураныздар.
Ата энелер ого бетер мага жаман коздорун салып калышты.
- Уулум. Бери кел. Чонтоктогу бар нерсенди чыгар партага, эч нерсе калбасын.
Тамекини уйго барганда кийимди алмаштарып калтырп кеткеним эске тушуп, чонтогумду бошоттум. Тамеки жок.
Элдин баары цирк корсотуп жаткансып уйулушуп калыптыр. Директорго карап;
- Эжекей, келиниз чогулушту мен улантайын. Анткени озумду озум актабасам мага эч ким ишенбейт...
Саламатсыздарбы аяш ата аяш апалар. Саматтын нене мага баардык айыпты коюп жатканын тушунгон жокмун. Бая куну да азыр да айтып турат, олтурушка мен ээрчитип барган имишмин. Чын чынына келгенде Самат бизди ээрчиткен. Буга деген Урмат байкеси эмне болгонун жана эмне юолорун мактанып айтып турчу экен. Ушунча бала кубо болуп туруп неге алдап жатканына акылым жетпей турат. Керек болсо ошол куну кансырап баса албай калган кезде балдар менен которуп менин уйумо алпарып жаткырганмын. Танга маал гана уйуно кеткен. Ушуну уруп салбасын деп курок менен Кадыр деген баланы уруп жардам бердим. Уйумо алпарып жаткырдым, жашырдым. Бирок акырында мени куноолуу кылганына тан калам Самат. Балдар менин айтканым чынбы же Саматтын айтканы чынбы? Силер башында да аягында да биз менен чогуу болдунар. Айткылачы сураныч. Бирок жалан чындыкты айткыла.
- Сеники туура, бизди Самат ээрчитип барган- деп баары бир ооздон айтып отушту.
Саматтын атасы намысына чыдабай таягын уулуна карай ыргытып жиберди. Таяктан буйтай качып кутулду. Бирок таякты алды да мени карай тап берип калды. Элдин баары ызы чууга тушуп калган кезде, Таяк менен шилтеп жиберди. Мен олтуруп калганга аран жетиштим. Таяк катуу шилтенгенинен улам Самат башкара албай калды. Таяк директордун бешенесине тийип кан чачырап кетти. 1-болуп Темир анан мен Саматты басып жыгылдык. Самат болсо окуруп ыйлаганга отту. Эл баары кыйкырык салып директордун айланасына чуркап топтолушту. Бир эки киш гана бизди ажыратканга киришти. Бул нерсени Урмат сыртта андып турганбы же ызз чууну укканбы атып кирип келди. Эч кимге карабай эле ыйлап жаткан инисин коруп мага карай чуркап жоноду.
- Чогулушка мен келдим го эжекей, атамды неге убара кылдыныздар?
- Урмат, сен озун качан ата болгонунда ата энелердин чогулушуна катышасын. Азыр бир аз жаштык кыласын. Ошондуктан сенин бул жерде тиешен жок деп атанды алдырууга аргасыз болдум. Сен эми бара бер. Атан менен Самат эле жетишет.
Эл да туура дешип директорду колдоп жиберди. Урмат чыкпаганга айласы калбай же бир соз таппай чыгып баратып бир мени карап койду. Мен кайра эле коз кысып жылмаюу менен ачуусуна тийгенге жетишип калдым. Директорду карасам эжекей да менден козун албай карап туруптур. Унчукпай башты жерге салдым.Директор баары менен саламдашып бутуп;
- Урматтуу аталар жана апалар. Баарыныздар минтип чогулушка толук катышканыныздарга аябай кубанычтамын. Себеби бугун, баягында болуп откон чогулушта талаш бойдон калган маселелерди чечип, чекит коймокчу болдук. Балдар минтип чоноюп да калды.Буларды ушул жаштарында тарбиялай албасак, же алдын ала боло турган жаман иштердин алдын алып жакшы тарбия бербесек, озубузго эле кыйын болуп калат.
Баягында бул чунактар оздорунон чон балдардын олтуруштарына барып, сабашкандары жана курок менен уруп салганы жонундо суйлошкон элек. Эмесе ошол темага кайра кайтууга туура келди. Анткени ошол куну балдарды жургуло деп, бизди Таалай ээрчитип барган, эмесе барбайт болчубуз деп Самат баарыныздардын алдыныздарда суйлогонун билесиздер чынбы?
- Чын... чын...деп баары колдошту.
- Ушундай соз болгонбу?
- Болгон... болгон. Биз укканбыз.
- Анда кайра Саматтан сурап королу, Самат чыкчы доскага.- ал чыккан сон;
- Самат айтчы. Ошондо силерди Нуриктикине ээрчитип барган ким?
- Ким болмок эле Таалай да.
- Таак. жакшы. Анда айтчы, Таалай жургуло деп айтканда кимдер бар эле жанында?
- Балдар бар болчу. Тиги Элдияр, Дамир, Нуржан, дагын башкалар. Ошондо деген Таалай тамеки чегип жатып айткан бизге.
- Ким тамеки чекти дейсин? -деп атам созго аралаша тушту.
- Уулунуз Таалай да. Ал коптон бери тамеки чегет. Сиздер билбейсиздер. Ишенбесениз чонтогун текшерип корунуз. Дайым жанына алып журот.
- Самат! Жапчы жаагынды. Мен тамеки чекпейм, ким айтты сага?
- Ишенбесениздер балдарыныздардан сураныздар.
Ата энелер ого бетер мага жаман коздорун салып калышты.
- Уулум. Бери кел. Чонтоктогу бар нерсенди чыгар партага, эч нерсе калбасын.
Тамекини уйго барганда кийимди алмаштарып калтырп кеткеним эске тушуп, чонтогумду бошоттум. Тамеки жок.
Элдин баары цирк корсотуп жаткансып уйулушуп калыптыр. Директорго карап;
- Эжекей, келиниз чогулушту мен улантайын. Анткени озумду озум актабасам мага эч ким ишенбейт...
Саламатсыздарбы аяш ата аяш апалар. Саматтын нене мага баардык айыпты коюп жатканын тушунгон жокмун. Бая куну да азыр да айтып турат, олтурушка мен ээрчитип барган имишмин. Чын чынына келгенде Самат бизди ээрчиткен. Буга деген Урмат байкеси эмне болгонун жана эмне юолорун мактанып айтып турчу экен. Ушунча бала кубо болуп туруп неге алдап жатканына акылым жетпей турат. Керек болсо ошол куну кансырап баса албай калган кезде балдар менен которуп менин уйумо алпарып жаткырганмын. Танга маал гана уйуно кеткен. Ушуну уруп салбасын деп курок менен Кадыр деген баланы уруп жардам бердим. Уйумо алпарып жаткырдым, жашырдым. Бирок акырында мени куноолуу кылганына тан калам Самат. Балдар менин айтканым чынбы же Саматтын айтканы чынбы? Силер башында да аягында да биз менен чогуу болдунар. Айткылачы сураныч. Бирок жалан чындыкты айткыла.
- Сеники туура, бизди Самат ээрчитип барган- деп баары бир ооздон айтып отушту.
Саматтын атасы намысына чыдабай таягын уулуна карай ыргытып жиберди. Таяктан буйтай качып кутулду. Бирок таякты алды да мени карай тап берип калды. Элдин баары ызы чууга тушуп калган кезде, Таяк менен шилтеп жиберди. Мен олтуруп калганга аран жетиштим. Таяк катуу шилтенгенинен улам Самат башкара албай калды. Таяк директордун бешенесине тийип кан чачырап кетти. 1-болуп Темир анан мен Саматты басып жыгылдык. Самат болсо окуруп ыйлаганга отту. Эл баары кыйкырык салып директордун айланасына чуркап топтолушту. Бир эки киш гана бизди ажыратканга киришти. Бул нерсени Урмат сыртта андып турганбы же ызз чууну укканбы атып кирип келди. Эч кимге карабай эле ыйлап жаткан инисин коруп мага карай чуркап жоноду.
#45 26 Март 2015 - 17:37
Чынын айтсам Саматтын жоругунан шок болуп турган жаным, Урматты коргондо чындап коркунуч бутундой денемди ээлеп калды. Анын мага карай чуркаганына маани берген бир да жан болбоду. Мага эми гана жеткенде, мени кармап турган кишинин артына жашынганга улгурдум. Бирок жашырынганым эч кандай деле жардам бербеди. Урматтын колуна койногумдун жакасы кармалып чыга албай калдым. Акырында айла жок анын курсак жагына кирип бардым да эки колум менен жамбашынан кучактап туруп которуп жерге карай бир чаптым да озум да кошо устуно жыгылдым. Тыбырчылап атып олтурдум да беттерине удаа удаа муштап жаттым. Тигинин ооз, мурдунан кан чачырап жатканын корсом да озумду токтото албай калдым. Бир кезде менин колдорумдан кармалап жатып ажыратып жаткан элдерге баш ийип урганымды токтоттум. Бирок кыйкырыгымды токтото албадым. Чынын айтсам кыйкырыгым менен кошо коз жашым да токтобой жатты. Колум менен беттеримди жаап элдин директор эжекейди которуп бараткандарын коруп андан бетер ыйладым. Атам баш болгон 4 киши болуп Урматты да алып чыгып кетишти. Ары бери колдорун башына алып Темир да ыйлап журот. Берки балдар эл менен кошулуп чыгып кеткен корунот. Эч кимиси жок. Самат бурчта эси оогондой болуп сулк жатат. Эки жагымды карап ордумдан турдум да Саматтын жанына барып олтуруп;
- Самат, эмне кылып койдун? Самат дейм. Ач козунду, эмне кылып койдук?! Олуп баратсан чындыкты айтып журбойт белен досум?! Тур деймин сука! Туур! - деп белине муштап ургулай баштадым.
- Ары жактан Темир келип мени ажыратып тургузуп кетти. Бир партанын устуно узунунан жатып алдым да ойлоно баштадым. Козумдон темир тордун ар жагында турганымдан башка эч нерсе корунбой, оюм да ошол эле болуп калды. Бир аздан кийин эшик ачылып атамдын уну угулду.
- Таалайбек. Эч жакка чыкпагын, тигининди чыгарбай кармап тур. Качып кетчу болбосун. Азыр милиция келет. Уулум. Озунду карма балам, эжекейин жакшы эле, ооруканага алып кетишти. Тиги Урматты да алып кетти. Кыскасын айтканда, жакшы иш болбоду. Качып кетпе уулум. Качсан баары сени куноолу кылышат. Мен да эч жакка кетпей сыртта милицияларды кутуп турам. Тур эми жаткан болбойт минтип.
Атам чыгып кеткенден кийин Самат башын которуп мени карап;
- Таалай, эми эмне болот?
- Эч нерсе болбойт. Баары бутот.
- Кандайча?
- Экообуздо эми келечек жок Самат. Бугун мент, эртен сот, бурсугун турмо. Тушундунбу эми сука?!
Биз куткон милициялар да коп отпой эле келип калышты. Алар бирдемелерди жазып бутуп бизди сыртка жетелеп чыкты. Элдин баары парад тамаша кылгансып эшиктин эки жагын тороп турушуптур. Биз жонундо ар кимиси кандай ойдо турганын карап сезчу убакыт жок болчу. Бизди машинеге олтургузуп жатканда атамды карасам, атам менин жаныма келип;
- Уулум, озунду кармап кайраттуу бол. Женил ойлуулукка алдырба. Сураса болгонун болгондой айт, эч нерсени жашырба жана эч нерсени оюндан чыгарып кошпо. Биз силерди таштап койбойбуз, эжекейинден чечилет баары.
Бизди салган машине зуулдаган бойдон райондук ментовкага келди да, бизди алып кирип болок-болок камап салышты.
Эки кун жаттык. Сырт менен байланыш такыр болбоду. Болгону колубуздан отпечатка алышты. Ойлоно берип тамагымдан эч нерсе откон жок. Эки кундон сон темир эшик ачылып бизди сыртка чыгарышты. Кандайдыр бир кагаздарга кол койдум. Бизди чыгарып жаткан майор мени карап туруп;
- Жигит бактын бар экен. Эжекейин тируу калганы бир. Силердин артынардан арыз жазбайм чыгаргыла менин балдарымды деп силерди куткарганы эки. Эжекейинерге рахмат айтып сыйлап жургуло. Ал эми мен сени менен дагын корушот окшойбуз.
- Рахмат байке. Албетте корушобуз жакшылык кундордо.
- Албетте корушобуз дегенине толугу менен кошулам дечи бирок, жакшылык кундо эмес. Сенин отпечаткаларын ИИМдин ички базасынан чыкты. Сенин кесибин кандай экенин озун билесин да. Эгер токтотпосон албетте ушундай жерде жолугабыз, бирок сен тордун ары жагында мен бери жагында.
- Андай кундо жолугушсак да коро жатарбыз аке. Саламатта калыныз.
Сыртта атам Саматтын атасы жана директордун куйоосу кутуп туруптур.
- Самат, эмне кылып койдун? Самат дейм. Ач козунду, эмне кылып койдук?! Олуп баратсан чындыкты айтып журбойт белен досум?! Тур деймин сука! Туур! - деп белине муштап ургулай баштадым.
- Ары жактан Темир келип мени ажыратып тургузуп кетти. Бир партанын устуно узунунан жатып алдым да ойлоно баштадым. Козумдон темир тордун ар жагында турганымдан башка эч нерсе корунбой, оюм да ошол эле болуп калды. Бир аздан кийин эшик ачылып атамдын уну угулду.
- Таалайбек. Эч жакка чыкпагын, тигининди чыгарбай кармап тур. Качып кетчу болбосун. Азыр милиция келет. Уулум. Озунду карма балам, эжекейин жакшы эле, ооруканага алып кетишти. Тиги Урматты да алып кетти. Кыскасын айтканда, жакшы иш болбоду. Качып кетпе уулум. Качсан баары сени куноолу кылышат. Мен да эч жакка кетпей сыртта милицияларды кутуп турам. Тур эми жаткан болбойт минтип.
Атам чыгып кеткенден кийин Самат башын которуп мени карап;
- Таалай, эми эмне болот?
- Эч нерсе болбойт. Баары бутот.
- Кандайча?
- Экообуздо эми келечек жок Самат. Бугун мент, эртен сот, бурсугун турмо. Тушундунбу эми сука?!
Биз куткон милициялар да коп отпой эле келип калышты. Алар бирдемелерди жазып бутуп бизди сыртка жетелеп чыкты. Элдин баары парад тамаша кылгансып эшиктин эки жагын тороп турушуптур. Биз жонундо ар кимиси кандай ойдо турганын карап сезчу убакыт жок болчу. Бизди машинеге олтургузуп жатканда атамды карасам, атам менин жаныма келип;
- Уулум, озунду кармап кайраттуу бол. Женил ойлуулукка алдырба. Сураса болгонун болгондой айт, эч нерсени жашырба жана эч нерсени оюндан чыгарып кошпо. Биз силерди таштап койбойбуз, эжекейинден чечилет баары.
Бизди салган машине зуулдаган бойдон райондук ментовкага келди да, бизди алып кирип болок-болок камап салышты.
Эки кун жаттык. Сырт менен байланыш такыр болбоду. Болгону колубуздан отпечатка алышты. Ойлоно берип тамагымдан эч нерсе откон жок. Эки кундон сон темир эшик ачылып бизди сыртка чыгарышты. Кандайдыр бир кагаздарга кол койдум. Бизди чыгарып жаткан майор мени карап туруп;
- Жигит бактын бар экен. Эжекейин тируу калганы бир. Силердин артынардан арыз жазбайм чыгаргыла менин балдарымды деп силерди куткарганы эки. Эжекейинерге рахмат айтып сыйлап жургуло. Ал эми мен сени менен дагын корушот окшойбуз.
- Рахмат байке. Албетте корушобуз жакшылык кундордо.
- Албетте корушобуз дегенине толугу менен кошулам дечи бирок, жакшылык кундо эмес. Сенин отпечаткаларын ИИМдин ички базасынан чыкты. Сенин кесибин кандай экенин озун билесин да. Эгер токтотпосон албетте ушундай жерде жолугабыз, бирок сен тордун ары жагында мен бери жагында.
- Андай кундо жолугушсак да коро жатарбыз аке. Саламатта калыныз.
Сыртта атам Саматтын атасы жана директордун куйоосу кутуп туруптур.
#47 26 Март 2015 - 18:44
Алар менен саламдашып эки машинеге болунуп олтурдук. Директордун куйоосу Жакып аке биз менен жоноп кеттик. Жолдо чыдабай кеттим да;
- Жакып аке, кечириниз мендей итти. Мени бекер чыгарып алдыныз, мага ошол жаза татыктуу болчу, мен камалышым керек. Эжекейдин козуно эми кантип карайм, эл эмне деп ойлойт? Мени соомойу менен корсотушуп кобурашкандарын коргум келбейт- деп ыйлап жибердим.
- Уулум, болду баары артта. Эжекейинди азыр барып коросун, жакшына болуп калган. Озунон кечирим сурайсын. Жакып да эжекейин да силерди аяп боштондукка чыгарышты. Эми ушул кишилерге ыраазы болуп жакшына жур.
- Таалай, -деп Жакып аке созго аралашты.
- Чынын айтсам мен окуянын кандайча болгонун кийин уктум. Мен сени да Саматты да турмодо чиритмекмин. Бирок эжекейин ыйлап жанды койбоду, арыз жазуунан баш тартты. Силерди эжекейинер кечирди, эжекейине ыраазы болгун.
Ооруканага эки машине тен келип токтоду. Атам тушору менен алдында олтурган Жакып аке мени карап;
- Кармала турчу созум бар.
- Макул.
- Тигин кордунбу? - Саматты соомойу менен корсотту.
- Саматтыбы? Кордум.
- Сага жана айтпадымбы, силерди эжекейин кечирди деп, бирок мен эмес. Мен качан кечирем айтайынбы?
- Айтыныз.
- Тиги чочконун баласынын бешенесинде да эжекейиндин бешенесиндегидей болгон шрам пайда болгон кезде гана кечирем.
- Кантип?...
- Озун ойлоп тап. Ал сенин ишин.
- Аке анда мен камалып кетем го.
- Анда жакшы болот да. Суйуно бер. Себеби сен турмого камалсан кобуроок жашаганга шансын бар. Анткени мен бул нерсени ушул бойдон калтырып карап олтурганга кудуретим жетпейт.
- Тушунбодум.
- Жинди боло бербечи сволочь. Туш эми.
Эжекейдин алдына бир бирден киргизишти. Биринчи болуп мен кирдим. Кирсем башын аппак кылып танып эжекей жатыптыр. Мени коруп жылмаюга аракет кылды. Козун коруп коркуп кеттим. Себеби козунун агы такыр жоголуп кыпкызыл болуп бетинин жарымына чейин когоруп, коздорунун айланасы шишип кетиптир. Бардым да башынан акырын кучактап кечирим сурап ыйлап жаттым. Эжекей да ыйын жашыра албады. Копко барып стулга олтурдум. Бирок эч кандай соз баштап же бир нерсе деп айта албадым. Эжекей жон гана менин башымдан сылап;
- Сен озунду куноолу деп ойлобо. Токтот эми ыйынды. Мындай болуп кетуусун эч кимибиз куткон эмеспиз да. Мындан ары жакшы жургуло балдар. Бул нерсе да силерге сабак болду. Силер али жашсынар. Эч нерсени ойлобойсунар. Эртен эле бири биринерге жардам берчу жакын достордон болуп кетесинер деген ишеничим чон. Андыктан жакшы жургуло балдарым. Баягында сага айткандай эле силер менин балдарымсынар. Эч киминерди жап жаш туруп тагдырынарга балта чабылуусун каалабаймын. Ошондуктан ар бир кадамынарды ойлоп баскыла. Анан дагын сурайын дегеним, мага милициялар келишип сен жонундо аябай коп суроолорду беришти. Себебин айтышпайт. Деги сен Бишкекте жакшы эле жолдо журдун беле? Сени бугун куткарып алганым учун, эртен окунуп калбаймынбы?
- Жок эжекей. Окунбойсуз.
- Милициялар да сен да бир нерсени жашырып жатканынарды сезип эле турам. Мейли озуно нысап берсин.
Эжекейдин алдынан аран чыктым да сыртка чуркап чыгып кайда карап качарымды билбей туруп калдым. Себеби эч кимди коргум келбей калган. Безип кетким келди.
Атам артымдан келип машинеге салды да уйго алып кетти. Апам тамак бышырып кутуп атыптыр. Сууну ысытып жуунуп алдым да дасторконго олтуруп тамактана баштадым. Себеби аябай ачкалганымды эми сездим. Тамактанып буткон кезде бата кылардын алдында атам;
- Уулум, сен эми башка мектепке окуйсун. Тее Ак жар айылындагы эжемдин уйундо жашап ошол мектепте 11ди аяктайсын.
- Андай кыла албайм ата. Качып кетти деген соз тарап уят болом.
- 11ди аяктаганча Жакып менен Саматтын акесинен жана алардын атасынан качып же таяк жеп жургончо качкан жакшыраак го дейм.
- Жок ата. Мен кача албайм. Урса урсун каршы эмесмин. Бирок кучу жетсе урушсун. Мен да таяк жеп эле карап тура бербейм.
- Бирок эми дагын бир кармалсан, сага эчким жардам бере албайт, ушуну билесинби?
- Демек тагдыр.
- Жакып аке, кечириниз мендей итти. Мени бекер чыгарып алдыныз, мага ошол жаза татыктуу болчу, мен камалышым керек. Эжекейдин козуно эми кантип карайм, эл эмне деп ойлойт? Мени соомойу менен корсотушуп кобурашкандарын коргум келбейт- деп ыйлап жибердим.
- Уулум, болду баары артта. Эжекейинди азыр барып коросун, жакшына болуп калган. Озунон кечирим сурайсын. Жакып да эжекейин да силерди аяп боштондукка чыгарышты. Эми ушул кишилерге ыраазы болуп жакшына жур.
- Таалай, -деп Жакып аке созго аралашты.
- Чынын айтсам мен окуянын кандайча болгонун кийин уктум. Мен сени да Саматты да турмодо чиритмекмин. Бирок эжекейин ыйлап жанды койбоду, арыз жазуунан баш тартты. Силерди эжекейинер кечирди, эжекейине ыраазы болгун.
Ооруканага эки машине тен келип токтоду. Атам тушору менен алдында олтурган Жакып аке мени карап;
- Кармала турчу созум бар.
- Макул.
- Тигин кордунбу? - Саматты соомойу менен корсотту.
- Саматтыбы? Кордум.
- Сага жана айтпадымбы, силерди эжекейин кечирди деп, бирок мен эмес. Мен качан кечирем айтайынбы?
- Айтыныз.
- Тиги чочконун баласынын бешенесинде да эжекейиндин бешенесиндегидей болгон шрам пайда болгон кезде гана кечирем.
- Кантип?...
- Озун ойлоп тап. Ал сенин ишин.
- Аке анда мен камалып кетем го.
- Анда жакшы болот да. Суйуно бер. Себеби сен турмого камалсан кобуроок жашаганга шансын бар. Анткени мен бул нерсени ушул бойдон калтырып карап олтурганга кудуретим жетпейт.
- Тушунбодум.
- Жинди боло бербечи сволочь. Туш эми.
Эжекейдин алдына бир бирден киргизишти. Биринчи болуп мен кирдим. Кирсем башын аппак кылып танып эжекей жатыптыр. Мени коруп жылмаюга аракет кылды. Козун коруп коркуп кеттим. Себеби козунун агы такыр жоголуп кыпкызыл болуп бетинин жарымына чейин когоруп, коздорунун айланасы шишип кетиптир. Бардым да башынан акырын кучактап кечирим сурап ыйлап жаттым. Эжекей да ыйын жашыра албады. Копко барып стулга олтурдум. Бирок эч кандай соз баштап же бир нерсе деп айта албадым. Эжекей жон гана менин башымдан сылап;
- Сен озунду куноолу деп ойлобо. Токтот эми ыйынды. Мындай болуп кетуусун эч кимибиз куткон эмеспиз да. Мындан ары жакшы жургуло балдар. Бул нерсе да силерге сабак болду. Силер али жашсынар. Эч нерсени ойлобойсунар. Эртен эле бири биринерге жардам берчу жакын достордон болуп кетесинер деген ишеничим чон. Андыктан жакшы жургуло балдарым. Баягында сага айткандай эле силер менин балдарымсынар. Эч киминерди жап жаш туруп тагдырынарга балта чабылуусун каалабаймын. Ошондуктан ар бир кадамынарды ойлоп баскыла. Анан дагын сурайын дегеним, мага милициялар келишип сен жонундо аябай коп суроолорду беришти. Себебин айтышпайт. Деги сен Бишкекте жакшы эле жолдо журдун беле? Сени бугун куткарып алганым учун, эртен окунуп калбаймынбы?
- Жок эжекей. Окунбойсуз.
- Милициялар да сен да бир нерсени жашырып жатканынарды сезип эле турам. Мейли озуно нысап берсин.
Эжекейдин алдынан аран чыктым да сыртка чуркап чыгып кайда карап качарымды билбей туруп калдым. Себеби эч кимди коргум келбей калган. Безип кетким келди.
Атам артымдан келип машинеге салды да уйго алып кетти. Апам тамак бышырып кутуп атыптыр. Сууну ысытып жуунуп алдым да дасторконго олтуруп тамактана баштадым. Себеби аябай ачкалганымды эми сездим. Тамактанып буткон кезде бата кылардын алдында атам;
- Уулум, сен эми башка мектепке окуйсун. Тее Ак жар айылындагы эжемдин уйундо жашап ошол мектепте 11ди аяктайсын.
- Андай кыла албайм ата. Качып кетти деген соз тарап уят болом.
- 11ди аяктаганча Жакып менен Саматтын акесинен жана алардын атасынан качып же таяк жеп жургончо качкан жакшыраак го дейм.
- Жок ата. Мен кача албайм. Урса урсун каршы эмесмин. Бирок кучу жетсе урушсун. Мен да таяк жеп эле карап тура бербейм.
- Бирок эми дагын бир кармалсан, сага эчким жардам бере албайт, ушуну билесинби?
- Демек тагдыр.
#48 27 Март 2015 - 19:27
Бир жума мектепке карай бир да кадам баспадым. Журогум чыдабады. Кайсыл бетим менен бармак элем деп, директорду Самат урса да озум ургандай болуп, озумду куноолоп журдум. Кеч киргенде гана Бурул деген эженин уйуно барып жарым литр вино сатып алып, кочодо олтуруп ичип алам. Ошол вино менен гана алаксыймын.
Дуйшомбу куну эртен менен эрте, Темир келип мени ойготту.
- Досум турсан эми. Сабакка жур.
- Темике барбайм. кете берчи.
- Бир соз айтсам кантип туруп жоноп калганынды билбей калып журбо дагын.
- Козум жетпейт.
- Тиги Самат дагын ушак таратып журот. Кордунорбу ким куноолу экенин. Эгер ак болгондо качып журбойт болчу деп айтыптыр. Саматка конул бурба эми дос. Ал балада намыс эмес адамдык сапат да калбаптыр.
- Энесин урайын ошол Саматтын. Бардык нерсеге чекит койбосок болбойт дос. Бул нерсени ара жолдо таштап калтырганга болбойт, азыр куто тур, кийинип алайын анан кеттик.
- Дагы эмнени ойлодун дос?
- Азырынча эч нерсени ойлогон жокмун. Бирок бугун ойломок тургай ойлогон оюмду ишке да ашырабыз. Бирок сен мени мененсинби?
- Албетте да дос. Бирок эми бул жолу милицияларга тушчу болсон, мени откондогудой таштап кетпей ала кетип жур.
- Ал озундон зависить этет да дос. Калып кетпейин десен, ээрчигенге аракет кыл. Мындайча айтканда жанталаш, чурка.
- Анда мени белине байлап ал дос.
Экообуз мектепке келсек сабактар башталыптыр. Экинчи сабакка киребиз деп, мектептин артындагы кичинекей базарчигибиз тарапка бардык. Курсак ач болгондуктан, бирдемелерди жейбиз деген оюм бар болчу. Базардын кире беришинде килтейген бойдон Каныбек "каман" туруптур. Бир кездеги окуялар дароо эсиме тушуп кетти. Себеби ошол окуянан бери такыр корбоптурмун. Жакын барып;
- Салам братан. Эмне базар меники дегенсип эшикти тосуп турасын?
- Оо кандай шамал кандай адамдарды учуруп келди? Салам Таалай. Бишкектен келбей жатып директорду да омкосунан кетире берген турбайсынбы э, ошондой кылыгына кантип камап жибербеди дейм да.
- Эй каман. Оозум бар деп ар нерсени калжандай бербей жакшына суйлоп калчы. А то апанды атанды кошо таанытып коём.
- Нефига себе. Эй пацан кимге суйлоп жатасын? Эмне тилин осуп калдыбы?
- Каныбек братан жонгулочу экоон тен. Директорду Таалай эмес Самат урган. Буга жабышпачы братан.
- Самат урабы же булбу мага баары бир эмеспи. Мага десе олтуруп жегиле. Бирок сен Таалай, журчу четке. Атам менен апамды таанытканынды коргозчу мага.
- Каныбек болду кылгылачы братан Таалай ачуусу келип оозунан чыгып кетти. - деп Темир ортого тушуп ажырата баштады.
Бирок Каныбектин токтойун деген туру корунбойт. Алынганы кучоп баратат. Артымды карасам, анын достору Акыл Урмат бизге карай келатыптыр. Мындай шанс бир келет дедим да, Темир аны кармап турганынан пайдаланып козуно муштап калдым.
- Таалай дос токтотчу эми!
- Азыр мунусун уктатпасак тигилери келип бизди уктатат.
Темир мен корсоткон жакты карап тигидерди корду да мага кошулуп Каныбекти тепкилей баштады.
Элдин баары ажыратышпай тамаша кылып турганына тан калдым. Бирок убакыт аз, качуу керек. Тигилер жетип келишип качканга жетишпей калдык. Мен Урматты карай чуркадым. Акыл болсо Темирге тап берди. Урмат негедир мурдагыдай болбой калыптыр. Жакын калып эми тепкени даярдансам, качып берди. Демек мектепте урганда катуурак тийген окшойт. Анын артынан чуркасам, ал бир айланды да жерде жаткан Каныбекти карай чуркады. Мен тикелешип тебишип жаткан Темир менен Акылга бурулдум да Акылдын кара куш мээсине муштап жибердим. Ушуну кутуп тургандай Темир Акылдын белинен жыгыта койбой кучактап калып тикесинен которуп жерге чапп тушту. Аларга алаксып бир саамга артымдагы Урматты унута коюптурмун. Козумо от чагылыша тушуп, башым ооруп кетти. Бир кулап кайра турганымда кулактан ылдый кан жайылып берди. Козум тунарып кулап баратканымда Урматтын колундагы таш учуп келип кокурогумо тийип биротоло куладым. Таалай деп кыйкырган Темирдин уну аран гана угулуп, бир аздан кийин эч нерсе угулбай коздорум жумулуп кетти.
- Бетиме суук суу чачылганын сездим. Козумду ачсам дубалга сойонуп олтурам, бир топ эл мени тегеректеп туруптур. Башымдагы канды тосуп Темир турат. Ордумдан турганга аракет кылдым, бирок башым айланып кайра олтуруп калдым. Темир жардам берип турдум да элдин арасынан жанагыларды издедим. Акыл менен Урмат корунгон жок, Бирок Каныбек ошол жерде экен. Менин караганымды коро коюп, жакын келди да бир колумду мойнуна асып, уйумо карай Темир экоосу жетелеп жоноду. Бир аз басып эс алалы болбойт деп эми олтурсак мектептен конгуроо уну угулду.
- Темике. Бар дагын Саматты суйроп кел дос.
- Башты оорутпачы. Уйго жур анан суйлошуп аласын.
- Жакшы укпай жатасынбы? Бар дейм дос.
- Макул бирок урба сураныч.
- Сен айтып келе берсен биринчи.
Темир кетти. Жерде турган бир колума баткан ташты алдым да Каныбекке карап;
- Азыр бул таш менен Саматтын мээсин чыгара чабам. Эгер сен аралашчу болсон, сени да жара чабам уктунбу?
- Таалай койчу, токтот эми.
- Каныбек, эми кеч. Дагын айтам аралашпа. Кааласан азыр кет. Бар дагын Урматка айт. Качсын ал. Алыска качсын. Мен таппай тургандай болойун. Шашылсын айтып кой...
- Досум турсан эми. Сабакка жур.
- Темике барбайм. кете берчи.
- Бир соз айтсам кантип туруп жоноп калганынды билбей калып журбо дагын.
- Козум жетпейт.
- Тиги Самат дагын ушак таратып журот. Кордунорбу ким куноолу экенин. Эгер ак болгондо качып журбойт болчу деп айтыптыр. Саматка конул бурба эми дос. Ал балада намыс эмес адамдык сапат да калбаптыр.
- Энесин урайын ошол Саматтын. Бардык нерсеге чекит койбосок болбойт дос. Бул нерсени ара жолдо таштап калтырганга болбойт, азыр куто тур, кийинип алайын анан кеттик.
- Дагы эмнени ойлодун дос?
- Азырынча эч нерсени ойлогон жокмун. Бирок бугун ойломок тургай ойлогон оюмду ишке да ашырабыз. Бирок сен мени мененсинби?
- Албетте да дос. Бирок эми бул жолу милицияларга тушчу болсон, мени откондогудой таштап кетпей ала кетип жур.
- Ал озундон зависить этет да дос. Калып кетпейин десен, ээрчигенге аракет кыл. Мындайча айтканда жанталаш, чурка.
- Анда мени белине байлап ал дос.
Экообуз мектепке келсек сабактар башталыптыр. Экинчи сабакка киребиз деп, мектептин артындагы кичинекей базарчигибиз тарапка бардык. Курсак ач болгондуктан, бирдемелерди жейбиз деген оюм бар болчу. Базардын кире беришинде килтейген бойдон Каныбек "каман" туруптур. Бир кездеги окуялар дароо эсиме тушуп кетти. Себеби ошол окуянан бери такыр корбоптурмун. Жакын барып;
- Салам братан. Эмне базар меники дегенсип эшикти тосуп турасын?
- Оо кандай шамал кандай адамдарды учуруп келди? Салам Таалай. Бишкектен келбей жатып директорду да омкосунан кетире берген турбайсынбы э, ошондой кылыгына кантип камап жибербеди дейм да.
- Эй каман. Оозум бар деп ар нерсени калжандай бербей жакшына суйлоп калчы. А то апанды атанды кошо таанытып коём.
- Нефига себе. Эй пацан кимге суйлоп жатасын? Эмне тилин осуп калдыбы?
- Каныбек братан жонгулочу экоон тен. Директорду Таалай эмес Самат урган. Буга жабышпачы братан.
- Самат урабы же булбу мага баары бир эмеспи. Мага десе олтуруп жегиле. Бирок сен Таалай, журчу четке. Атам менен апамды таанытканынды коргозчу мага.
- Каныбек болду кылгылачы братан Таалай ачуусу келип оозунан чыгып кетти. - деп Темир ортого тушуп ажырата баштады.
Бирок Каныбектин токтойун деген туру корунбойт. Алынганы кучоп баратат. Артымды карасам, анын достору Акыл Урмат бизге карай келатыптыр. Мындай шанс бир келет дедим да, Темир аны кармап турганынан пайдаланып козуно муштап калдым.
- Таалай дос токтотчу эми!
- Азыр мунусун уктатпасак тигилери келип бизди уктатат.
Темир мен корсоткон жакты карап тигидерди корду да мага кошулуп Каныбекти тепкилей баштады.
Элдин баары ажыратышпай тамаша кылып турганына тан калдым. Бирок убакыт аз, качуу керек. Тигилер жетип келишип качканга жетишпей калдык. Мен Урматты карай чуркадым. Акыл болсо Темирге тап берди. Урмат негедир мурдагыдай болбой калыптыр. Жакын калып эми тепкени даярдансам, качып берди. Демек мектепте урганда катуурак тийген окшойт. Анын артынан чуркасам, ал бир айланды да жерде жаткан Каныбекти карай чуркады. Мен тикелешип тебишип жаткан Темир менен Акылга бурулдум да Акылдын кара куш мээсине муштап жибердим. Ушуну кутуп тургандай Темир Акылдын белинен жыгыта койбой кучактап калып тикесинен которуп жерге чапп тушту. Аларга алаксып бир саамга артымдагы Урматты унута коюптурмун. Козумо от чагылыша тушуп, башым ооруп кетти. Бир кулап кайра турганымда кулактан ылдый кан жайылып берди. Козум тунарып кулап баратканымда Урматтын колундагы таш учуп келип кокурогумо тийип биротоло куладым. Таалай деп кыйкырган Темирдин уну аран гана угулуп, бир аздан кийин эч нерсе угулбай коздорум жумулуп кетти.
- Бетиме суук суу чачылганын сездим. Козумду ачсам дубалга сойонуп олтурам, бир топ эл мени тегеректеп туруптур. Башымдагы канды тосуп Темир турат. Ордумдан турганга аракет кылдым, бирок башым айланып кайра олтуруп калдым. Темир жардам берип турдум да элдин арасынан жанагыларды издедим. Акыл менен Урмат корунгон жок, Бирок Каныбек ошол жерде экен. Менин караганымды коро коюп, жакын келди да бир колумду мойнуна асып, уйумо карай Темир экоосу жетелеп жоноду. Бир аз басып эс алалы болбойт деп эми олтурсак мектептен конгуроо уну угулду.
- Темике. Бар дагын Саматты суйроп кел дос.
- Башты оорутпачы. Уйго жур анан суйлошуп аласын.
- Жакшы укпай жатасынбы? Бар дейм дос.
- Макул бирок урба сураныч.
- Сен айтып келе берсен биринчи.
Темир кетти. Жерде турган бир колума баткан ташты алдым да Каныбекке карап;
- Азыр бул таш менен Саматтын мээсин чыгара чабам. Эгер сен аралашчу болсон, сени да жара чабам уктунбу?
- Таалай койчу, токтот эми.
- Каныбек, эми кеч. Дагын айтам аралашпа. Кааласан азыр кет. Бар дагын Урматка айт. Качсын ал. Алыска качсын. Мен таппай тургандай болойун. Шашылсын айтып кой...
#49 29 Март 2015 - 09:56
Алдымда турган Каныбек да кетип жалгыз калдым деп арт жагымды карасам, базарда биздин мушташканыбызды тамаша кылган жаш балдар чуркап келип мени карап туруптур. Ангыча болбой мектептен чыккан окуучулар да кошулуп кобойуп кетишти. Саматты ээрчитпей эле, Темир аны жулкулап суйроп келип калды. Эч нерсеге тушунбой турган Саматтын мойнунан бир колум менен кучактап берки колумдагы таш менен башына урчудай болуп турганымда,
артымдан атамдын уну чыкты.
- Таалай! Бул эмне кылганын уулум! Коё бер тигини дейм. Аны ургандан кандай пайда тапмак элен?
- Ата. Мен болгону ак экенимди далилдешим керек. Бул сука мойнуна алса эле бошотом, болбосо мага баары бир.
- Таалай! Коё бер Саматты! Кучун жетсе мени ур! Сени мен урбадымбы.-деген Урматтын унун кулагым чалды.
- Урмат, сен да эркек эмессин. Самат да эркек эмес. Силер оз-озунорго эч качан ишене албайсынар. Самат сага сен досторуна же ташка. Эркекмин десен чык жекеме-жекеге. Чыгасынбы?! Жооп бер элдин алдында! Чыкканга духун жетеби?!
Урматтан бир да добуш чыкпады. Бир убакта Саматтын башына таш менен акырын черткилеп;
- Самат эми эркекчесин айт. Сен бизди эрчитип бардынбы же мен силердиби?
- Мен...
- Уккан жокмун, катуурак.
- Мен!
- Угулган жок, кыйкырып айт ошондо ким алып барганын.
- Мен алпардым баарынарды Нуриктин атканасына! Мен! Мен алпардым! Болдубу сука коё бер эми! Максатына жеттин!
Аны бошоттум. Ал башын которуп мени тешип жиберчудой болуп тиктегенде, колумдагы ташты таштап туруп мурдуна карай бир уруп туруп озум да кулап туштум. Кан коп кеткенби же алсырап калдымбы айтор озумду кармай албай калдым. Темир мени тургузуп жатканда, атам келип Каныбек да кошулуп мени тургузушуп уйго карай жонодук. Артымды карасам Урмат Саматтын алдында туруптур.
- Урмат! Сага берейин деген советим бар. Кач. Мага кармалчу болбо. Алды артынды карабай кач. Ошондо гана кутула аласын.
- Уйго келсем коз жашы менен апам тосуп чыкты. Башыма элдик метод менен бир демкелерди коюп байлап канды токтотту. Башым айланып кускуларым келип жатты. Арадан эч канча отпой менттер келишти. Алар менен кошо Самат да анын атасы да бар. Алар копко суйлогон жок. Мени машинеге салып ооруканага алып барышты. Докторлор жарылган башымды тигип, эс алсын деп жалгыз калтырып чыгып кетти. Канча жатканымды билбейм. Турсам кун батып баратыптыр. Бирок турууга алым жок болуп кыйналып жаткан кезде, сырттан врач менен бир мент кирди. Калп эле онтомуш болуп жата бердим. Врач мандайыма колун койду да температурамды текшкерип, коздорумду ачып кичинекей фонариги менен коздорумду айланасын карап туруп;
- Баш кандай жигит, озунду кандай сезип турасын?
- Начар. Кускуларым келип жатат. Башым ооруп тура албай жатам.
- Албетте да. Сотресение болгонсун, ошон учун кускун келет. Бул жигит бугун ушул жерде биздин карообузда болуш керек. Кыскасын айтканда эртен келип сурай турганынарды сурай бергиле. Бирок бугунго болбойт.
Алар сыртка чыгып кетти. Копко жаттым да айлананы тун оз кучагына толугу менен алган сон, палатанан чыктым. Эч ким корунбойт Сырткы эшикти ачсам да эч ким тоскоол болбоду. Акырын кайра кирип, бут кийимимди колтугума кысып жыланайлак сыртка чыктым. Чыгарым менен бут кийимди кийип, чон машине жолго чыгып, озумдун айылым тарапка жол тарттым. Биздин айыл бул мен жаткан ооруканадан 6 айыл ары болчу. Жолдон откон машинелер токтоп калып алып кетер деген умутто басып кете бердим. Жарым сааттай жургон сон, чон бир жук ташычу машине келип токтоп, менин айылыма чейин ала кетинизчи деген суранычыма макул болду. Жолдо баратып, айдоочу мага карап;
- Башында бинт менен ооруканадан качып чыккан жоксунбу деги?
- Оорукана ал турмо эмес да аке, качып чыккандай. Болгону жанараак эле келип башымды тандырып кайра кайттым.
- Эмне болду эле башына?
- Уйдун устунон кулап туштум.
- Жаман болуптур. Этият болуу керек иним. Баш али керек болот.
Айылга келип туштум да уйго келдим. Атамдар али уктабаптыр. Терезенен оз болмомо кирууго туура келди. Уурудай болуп кирип, жашырган акчамдын ичинен 10000сом алдым да калганын кагазга ороп, сыртына;
"АТА АПА. МЕНДЕН КАБАТЫР АЛБАНЫЗДАР. МЕН БИШКЕККЕ КЕТТИМ. БУЛ АКЧАНЫ ИШТЕП КЕЛГЕМ КЕРЕГИНИЗДЕРГЕ ИШТЕТИП ТУРУНУЗДАР. БААРЫ ЖАКШЫ БОЛСО, БУЮРСА ЖАНЫ ЖЫЛДЫ УЙДО ЧОГУУ ТОСОБУЗ. МЕНИ КАЙДА КЕТКЕНИМДИ СИЗДЕР ЭЛЕ БИЛЕСИЗДЕР. ОШОНДУКТАН БУЛ КАТТЫ ОКУП ТУРУП ЖОК КЫЛЫНЫЗДАР. МИЛИЦИЯЛАР ОКУШПАСЫН. СИЗДЕРГЕ АЙТПАЙ КЕТЕ АЛБАДЫМ. БИРОК ОЗУНУЗДОРГО ДА ЖОЛУГА АЛБАЙМЫН. АНТКЕНИ СИЗДЕР МЕНИН КАЧУУМА ЖОЛ БЕРБЕЙСИЗДЕР. БИР КУН МЕНИ ТУШУНУП КЕЧИРЕСИЗДЕР ДЕГЕН ОЙДОМУН.
уулунуздар ТААЛАЙБЕК"
деп жаздым да терезеден чыгып, районго карай жоноп кеттим. Бактыма бир женил машина 4 кишиге толой турган акча берем десем, суйунгонунон салып алды.
Райондо таксисттер туну-куну турушат болчу. Бир такси эки киши болсо кетем деп туруптур. Эки кишинин акчасын мен берем деп 3 киши менен аппак "ауди" машинеси Бишкекти край учуп жоноду.
Менде башка айла жок болчу. Же Бишкек, же мамлекет учун жок дегенде 15-20 кун кара кызмат кылуум керек же штраф толоп беришим керек. Мен Бишкекти тандадым.
Эртеси тушто кайра эле кандуу Бишкекке келип туштум. Бирок бул жолу мурдагыдай акчасыз, максатсыз, келечектен умут кылып айласыз, кайда барарын, кайда басарын билбеген бала эмес, акча чонтокто, коздорундо куйуттун жалыны жанган, Базардын сырын жакшы оздоштургон, ким акчалуу ким акчасыз экенин жакшы билген, канчалаган элдин чонтогун тазалап ырыскысын уурдоону кесипке айланткан професионалдуу корманщик келип тушту.
- Таалай! Бул эмне кылганын уулум! Коё бер тигини дейм. Аны ургандан кандай пайда тапмак элен?
- Ата. Мен болгону ак экенимди далилдешим керек. Бул сука мойнуна алса эле бошотом, болбосо мага баары бир.
- Таалай! Коё бер Саматты! Кучун жетсе мени ур! Сени мен урбадымбы.-деген Урматтын унун кулагым чалды.
- Урмат, сен да эркек эмессин. Самат да эркек эмес. Силер оз-озунорго эч качан ишене албайсынар. Самат сага сен досторуна же ташка. Эркекмин десен чык жекеме-жекеге. Чыгасынбы?! Жооп бер элдин алдында! Чыкканга духун жетеби?!
Урматтан бир да добуш чыкпады. Бир убакта Саматтын башына таш менен акырын черткилеп;
- Самат эми эркекчесин айт. Сен бизди эрчитип бардынбы же мен силердиби?
- Мен...
- Уккан жокмун, катуурак.
- Мен!
- Угулган жок, кыйкырып айт ошондо ким алып барганын.
- Мен алпардым баарынарды Нуриктин атканасына! Мен! Мен алпардым! Болдубу сука коё бер эми! Максатына жеттин!
Аны бошоттум. Ал башын которуп мени тешип жиберчудой болуп тиктегенде, колумдагы ташты таштап туруп мурдуна карай бир уруп туруп озум да кулап туштум. Кан коп кеткенби же алсырап калдымбы айтор озумду кармай албай калдым. Темир мени тургузуп жатканда, атам келип Каныбек да кошулуп мени тургузушуп уйго карай жонодук. Артымды карасам Урмат Саматтын алдында туруптур.
- Урмат! Сага берейин деген советим бар. Кач. Мага кармалчу болбо. Алды артынды карабай кач. Ошондо гана кутула аласын.
- Уйго келсем коз жашы менен апам тосуп чыкты. Башыма элдик метод менен бир демкелерди коюп байлап канды токтотту. Башым айланып кускуларым келип жатты. Арадан эч канча отпой менттер келишти. Алар менен кошо Самат да анын атасы да бар. Алар копко суйлогон жок. Мени машинеге салып ооруканага алып барышты. Докторлор жарылган башымды тигип, эс алсын деп жалгыз калтырып чыгып кетти. Канча жатканымды билбейм. Турсам кун батып баратыптыр. Бирок турууга алым жок болуп кыйналып жаткан кезде, сырттан врач менен бир мент кирди. Калп эле онтомуш болуп жата бердим. Врач мандайыма колун койду да температурамды текшкерип, коздорумду ачып кичинекей фонариги менен коздорумду айланасын карап туруп;
- Баш кандай жигит, озунду кандай сезип турасын?
- Начар. Кускуларым келип жатат. Башым ооруп тура албай жатам.
- Албетте да. Сотресение болгонсун, ошон учун кускун келет. Бул жигит бугун ушул жерде биздин карообузда болуш керек. Кыскасын айтканда эртен келип сурай турганынарды сурай бергиле. Бирок бугунго болбойт.
Алар сыртка чыгып кетти. Копко жаттым да айлананы тун оз кучагына толугу менен алган сон, палатанан чыктым. Эч ким корунбойт Сырткы эшикти ачсам да эч ким тоскоол болбоду. Акырын кайра кирип, бут кийимимди колтугума кысып жыланайлак сыртка чыктым. Чыгарым менен бут кийимди кийип, чон машине жолго чыгып, озумдун айылым тарапка жол тарттым. Биздин айыл бул мен жаткан ооруканадан 6 айыл ары болчу. Жолдон откон машинелер токтоп калып алып кетер деген умутто басып кете бердим. Жарым сааттай жургон сон, чон бир жук ташычу машине келип токтоп, менин айылыма чейин ала кетинизчи деген суранычыма макул болду. Жолдо баратып, айдоочу мага карап;
- Башында бинт менен ооруканадан качып чыккан жоксунбу деги?
- Оорукана ал турмо эмес да аке, качып чыккандай. Болгону жанараак эле келип башымды тандырып кайра кайттым.
- Эмне болду эле башына?
- Уйдун устунон кулап туштум.
- Жаман болуптур. Этият болуу керек иним. Баш али керек болот.
Айылга келип туштум да уйго келдим. Атамдар али уктабаптыр. Терезенен оз болмомо кирууго туура келди. Уурудай болуп кирип, жашырган акчамдын ичинен 10000сом алдым да калганын кагазга ороп, сыртына;
"АТА АПА. МЕНДЕН КАБАТЫР АЛБАНЫЗДАР. МЕН БИШКЕККЕ КЕТТИМ. БУЛ АКЧАНЫ ИШТЕП КЕЛГЕМ КЕРЕГИНИЗДЕРГЕ ИШТЕТИП ТУРУНУЗДАР. БААРЫ ЖАКШЫ БОЛСО, БУЮРСА ЖАНЫ ЖЫЛДЫ УЙДО ЧОГУУ ТОСОБУЗ. МЕНИ КАЙДА КЕТКЕНИМДИ СИЗДЕР ЭЛЕ БИЛЕСИЗДЕР. ОШОНДУКТАН БУЛ КАТТЫ ОКУП ТУРУП ЖОК КЫЛЫНЫЗДАР. МИЛИЦИЯЛАР ОКУШПАСЫН. СИЗДЕРГЕ АЙТПАЙ КЕТЕ АЛБАДЫМ. БИРОК ОЗУНУЗДОРГО ДА ЖОЛУГА АЛБАЙМЫН. АНТКЕНИ СИЗДЕР МЕНИН КАЧУУМА ЖОЛ БЕРБЕЙСИЗДЕР. БИР КУН МЕНИ ТУШУНУП КЕЧИРЕСИЗДЕР ДЕГЕН ОЙДОМУН.
уулунуздар ТААЛАЙБЕК"
деп жаздым да терезеден чыгып, районго карай жоноп кеттим. Бактыма бир женил машина 4 кишиге толой турган акча берем десем, суйунгонунон салып алды.
Райондо таксисттер туну-куну турушат болчу. Бир такси эки киши болсо кетем деп туруптур. Эки кишинин акчасын мен берем деп 3 киши менен аппак "ауди" машинеси Бишкекти край учуп жоноду.
Менде башка айла жок болчу. Же Бишкек, же мамлекет учун жок дегенде 15-20 кун кара кызмат кылуум керек же штраф толоп беришим керек. Мен Бишкекти тандадым.
Эртеси тушто кайра эле кандуу Бишкекке келип туштум. Бирок бул жолу мурдагыдай акчасыз, максатсыз, келечектен умут кылып айласыз, кайда барарын, кайда басарын билбеген бала эмес, акча чонтокто, коздорундо куйуттун жалыны жанган, Базардын сырын жакшы оздоштургон, ким акчалуу ким акчасыз экенин жакшы билген, канчалаган элдин чонтогун тазалап ырыскысын уурдоону кесипке айланткан професионалдуу корманщик келип тушту.
#50 29 Март 2015 - 11:13
Туптуз эле айылдашым Кадыр жашаган жерге келдим. Ал жумушта. Табуу кыйынга де турган жок, оздорунун "стоянкасында"
экен. Эрмек да быдырап ошол жерде. Мени корор менен кубанычтуу жадырап кучакташып тосуп алышты. Кийим кечем салынган спортивный сумкамды камерага тапшырып коюп биринчи орунда кафеге кирдик. Бирден тамак, тамакка кошуп арак дегендей, копко суйлоп олтурдум. Айылда болгон окуяларымды айтып аларды да ойго салдым. Бир кезде баарыбыз суз олтурганыбыз Эрмекке жакпай кетти корунот;
- Э Таалай бизде да бир жанылык бар. Айтайынбы?
- Ии айтчы.
- Жульетта келип Ромеонун журогу кайрадан ооруй баштабадыбы.
- Жульеттан ким?
- Сен тиги жигиттен сура да-деп Кадырды корсотту.
- Эмне Кадыр, Сайраш келдиби?
- Ооба. Бая куну мообул жалжандап жур сага бир нерсе корсотом деп суйроп барып Сайрашка беттештирип койбодубу. Устум да кир болчу. Уялып олгонумду айтпа.
- Эмнеге уяласын омей. Нанын халал болсо кочодо же дейт эмеспи. Ким кандай иш кылса ак меенети менен тапса базар жок.
- Сенден сурайм деп барып аран токтойм, сурай албайм. Бир нерсе сурасам болобу?
- Билбейм, сурап кор.
- Сен озун Бишкекке келип эмне иш кылып журдун?
- Эмнеге?
- Жон эле. Сенин айлананды курчаган балдар, кийген кийимдерин, минтип кафелерге жана кыздарга сарптаган акчалар кайдан экенин билбейм. Бирок сендей болуп жургон балдарды кочодон коруп калабыз, алар же байлардын балдары же движенщиктер.
- Движенщиктер дегенин минеси?
- Базардын уурулары, корманщиктер. ..
- Кадыр. Токтот. Бул созунду мен уккан жокмун деп койолу. Же эмне мен жонундо ошондой ойдо журосунбу?
- Жоок, болгону...
- Давай созду токтот. Башка темага отолу. Андан коро айтчы Сайраш эмне иш кылат экен?
- Ээ койчу ошону. Андан башка теманы эле козгойлучу.
- Кадыр. Мен Сайраштан кечирим сурашым керек. Мен эле эмес баардык ошол жерде болгон 80-жылгылар баары сураш керек. Бирок азыр алар айылда. Ошондуктан мага айт, кайсыл жерде иштейт же жашайт болду. Калганын мага коюп бер.
- Базардын ичинде нан сатат.
- Кандай нан?
- Ак нан.
- Тушунбодум.
- Апапакай болгон тандыр нан. Бул жакта аны лепешка деп коёт экен.
- Ал эмне базардабы? Окууга тапшырбаптырбы?
- Отпой калыптыр.
- Ал жакшы окуйт эмес беле?
- Таалай, бул жерде 1000 кучтуу болсон да чонтогун жука болсо болу, отпойт экенсин. Акча таппай калыптыр. Бир мугалим айтыптыр ноябрга чейин 10000 сом алып келсен бир демке кылып окууга откоруп коём дептир. Завуч дедиби зам директор дедиби, кыскасы авторитети бар мугалим экен. Ошого азыр нан сатып журот.
- Кадыр. Азыр бул жакта башка классташ кыздарынар да барбы?
- Ооба 3-4оосу бар. Эмнеге?
- Кечинде Сайрашты кошуп 4 кызынарды чакырбайсынарбы. Бир жерде отдуши олтуруш кылалы.
- Эмне учун 4оо?
- Жанагы Сейит деген досум эсинердеби? Ошону да чакырам.
- Аларды билбейм кантип табам. Балким Сайраш билсе керек. Бирок макул болушабы? Сайраштан башкалары баары окууга отушкон студенттер.
- Тем более жакшы. Кайсыл эле студент жакшылап курсак тойгозгонду каалабасын.
- Бирок... Сайраш сени менен олтуруга макул болбосо керек, себебин озун жакшы билесин да.
- Силер мени келет деп айтпагыла да. Бизди бул жерге чакырган эки спонсор бар деп гана койгула и всё. Биз бир аз кечигип киребиз. Силер ага чейин каалаган нерсенерди заказ бере бергиле.
- Жоок Таалай. Бизди анан кидать этип келбей койсон ит болуп калбайбызбы?
- Эмне Кадыр мага болгон ишеничин жоголгонбу?
- Айтып болбойт да.
- Келем дедимби келем
Ошентип олтурчу жакшы бир кафени тандап, ал жерден чыктык да коштошуп туруп, туз эле дет домго жонодум. Октябрдын суугу бир топ эле чыйратып ийди. Келсем балдар кыздар сыртта журушот. Мени менен чуркап келишип баары саламдашып жатышты. Ичкериге кирсем, Кадыр телевизор коруп жатыптыр. Аны менен мурдагыдай жек коруу эмес, кучакташып жылуу учураштым. Ал да башкача саламдашты.
- Жол болсун карышкыр. Корунбой кеттин да. Сейит сени кетти десе ишенбей койгом, корсо жанылбаптырмын.
- Эмнеге ишенбейсин братан. Мен чындап эле кеткем айылга.
- Сендей карышкырлар эч качан эттуу жерден узакка кете албайт. Кетсе да кайра бат эле келип калат. Башка эмне болду? Бинт менен журуп калгансынбы же менттерге билинип калбаш учун атайлап байлап алдынбы?
- Братан... Мен менттерге кармалбайын, билинбейин деп озумду кыйнап аксак болуп аксандап жургон экенмин. Жакшы идея айттын братан. Эми башты тамак-моюнга кошуп байлап алып иш кылсам ким ойлойт мени корманщик деп. Бирок азыр башым чындап жарылган.
- Жол болсун?
- Сейитти издеп келдим.
- Ал уйкуда болсо керек.
- Бугунго уурдап кетсем каршылык жокпу?
- Этият болгула анан. Окшошуп бинттелип келбей.
- Макул братан.
Сейитти ойготуп шаарга жоноп кеттик. Бир суточный 2 болмолуу квартира таап, акчасын берип тундо келебиз деп чыгып кеттик. Видео залга кирип эки кино коргучок карангы да кирип кетиптир. Бир камоктон 4 букет роза гулун алып белгиленген кафеге кирип бардык.
- Э Таалай бизде да бир жанылык бар. Айтайынбы?
- Ии айтчы.
- Жульетта келип Ромеонун журогу кайрадан ооруй баштабадыбы.
- Жульеттан ким?
- Сен тиги жигиттен сура да-деп Кадырды корсотту.
- Эмне Кадыр, Сайраш келдиби?
- Ооба. Бая куну мообул жалжандап жур сага бир нерсе корсотом деп суйроп барып Сайрашка беттештирип койбодубу. Устум да кир болчу. Уялып олгонумду айтпа.
- Эмнеге уяласын омей. Нанын халал болсо кочодо же дейт эмеспи. Ким кандай иш кылса ак меенети менен тапса базар жок.
- Сенден сурайм деп барып аран токтойм, сурай албайм. Бир нерсе сурасам болобу?
- Билбейм, сурап кор.
- Сен озун Бишкекке келип эмне иш кылып журдун?
- Эмнеге?
- Жон эле. Сенин айлананды курчаган балдар, кийген кийимдерин, минтип кафелерге жана кыздарга сарптаган акчалар кайдан экенин билбейм. Бирок сендей болуп жургон балдарды кочодон коруп калабыз, алар же байлардын балдары же движенщиктер.
- Движенщиктер дегенин минеси?
- Базардын уурулары, корманщиктер. ..
- Кадыр. Токтот. Бул созунду мен уккан жокмун деп койолу. Же эмне мен жонундо ошондой ойдо журосунбу?
- Жоок, болгону...
- Давай созду токтот. Башка темага отолу. Андан коро айтчы Сайраш эмне иш кылат экен?
- Ээ койчу ошону. Андан башка теманы эле козгойлучу.
- Кадыр. Мен Сайраштан кечирим сурашым керек. Мен эле эмес баардык ошол жерде болгон 80-жылгылар баары сураш керек. Бирок азыр алар айылда. Ошондуктан мага айт, кайсыл жерде иштейт же жашайт болду. Калганын мага коюп бер.
- Базардын ичинде нан сатат.
- Кандай нан?
- Ак нан.
- Тушунбодум.
- Апапакай болгон тандыр нан. Бул жакта аны лепешка деп коёт экен.
- Ал эмне базардабы? Окууга тапшырбаптырбы?
- Отпой калыптыр.
- Ал жакшы окуйт эмес беле?
- Таалай, бул жерде 1000 кучтуу болсон да чонтогун жука болсо болу, отпойт экенсин. Акча таппай калыптыр. Бир мугалим айтыптыр ноябрга чейин 10000 сом алып келсен бир демке кылып окууга откоруп коём дептир. Завуч дедиби зам директор дедиби, кыскасы авторитети бар мугалим экен. Ошого азыр нан сатып журот.
- Кадыр. Азыр бул жакта башка классташ кыздарынар да барбы?
- Ооба 3-4оосу бар. Эмнеге?
- Кечинде Сайрашты кошуп 4 кызынарды чакырбайсынарбы. Бир жерде отдуши олтуруш кылалы.
- Эмне учун 4оо?
- Жанагы Сейит деген досум эсинердеби? Ошону да чакырам.
- Аларды билбейм кантип табам. Балким Сайраш билсе керек. Бирок макул болушабы? Сайраштан башкалары баары окууга отушкон студенттер.
- Тем более жакшы. Кайсыл эле студент жакшылап курсак тойгозгонду каалабасын.
- Бирок... Сайраш сени менен олтуруга макул болбосо керек, себебин озун жакшы билесин да.
- Силер мени келет деп айтпагыла да. Бизди бул жерге чакырган эки спонсор бар деп гана койгула и всё. Биз бир аз кечигип киребиз. Силер ага чейин каалаган нерсенерди заказ бере бергиле.
- Жоок Таалай. Бизди анан кидать этип келбей койсон ит болуп калбайбызбы?
- Эмне Кадыр мага болгон ишеничин жоголгонбу?
- Айтып болбойт да.
- Келем дедимби келем
Ошентип олтурчу жакшы бир кафени тандап, ал жерден чыктык да коштошуп туруп, туз эле дет домго жонодум. Октябрдын суугу бир топ эле чыйратып ийди. Келсем балдар кыздар сыртта журушот. Мени менен чуркап келишип баары саламдашып жатышты. Ичкериге кирсем, Кадыр телевизор коруп жатыптыр. Аны менен мурдагыдай жек коруу эмес, кучакташып жылуу учураштым. Ал да башкача саламдашты.
- Жол болсун карышкыр. Корунбой кеттин да. Сейит сени кетти десе ишенбей койгом, корсо жанылбаптырмын.
- Эмнеге ишенбейсин братан. Мен чындап эле кеткем айылга.
- Сендей карышкырлар эч качан эттуу жерден узакка кете албайт. Кетсе да кайра бат эле келип калат. Башка эмне болду? Бинт менен журуп калгансынбы же менттерге билинип калбаш учун атайлап байлап алдынбы?
- Братан... Мен менттерге кармалбайын, билинбейин деп озумду кыйнап аксак болуп аксандап жургон экенмин. Жакшы идея айттын братан. Эми башты тамак-моюнга кошуп байлап алып иш кылсам ким ойлойт мени корманщик деп. Бирок азыр башым чындап жарылган.
- Жол болсун?
- Сейитти издеп келдим.
- Ал уйкуда болсо керек.
- Бугунго уурдап кетсем каршылык жокпу?
- Этият болгула анан. Окшошуп бинттелип келбей.
- Макул братан.
Сейитти ойготуп шаарга жоноп кеттик. Бир суточный 2 болмолуу квартира таап, акчасын берип тундо келебиз деп чыгып кеттик. Видео залга кирип эки кино коргучок карангы да кирип кетиптир. Бир камоктон 4 букет роза гулун алып белгиленген кафеге кирип бардык.
#51 29 Март 2015 - 12:20
Аябай кызыктуу жазатасыз, кутуп жатам
Не ждите ЧУДЕС - чудите САМИ!!!
Дети так любят подражать — будьте для них хорошим примером!
Дети так любят подражать — будьте для них хорошим примером!
#52 29 Март 2015 - 12:32
Ойдо жакта 4 кыз эмес 5 кыз менен экоосу олтуруптур.
Кайра кайтып чыктык. Жанагы гул саткан камоктон дагы бир букет алдык.
- Таалай, бул кыздарын анан бул гулдорду актайбы?
- Сейит башты оорутпа. Бугунку тун мен бугун бул кызды мындай кылышым керек, тигиндей кылышым керек деген ой жок болуш керек. Холодный расчетунду токтот дос. Бугун булардын ичинде бир кыз бар ошол кыздан кечирим сурашым керек. Жана сенден да жардам сураганга туура келип калса жардам бере аласынбы?
- Канча?
- Эмне канча?
- Канча сом?
- Билбейм где то 5000 сом.
- Жанымда анча акча жок да.
- Эртен деле боло берет.
- Базар жок.
Кайра кафеге кирдик. Алардын жанына барганда колумдагы букеттер менен бетимди жаап алдым да;
- Саламатсыздарбы бийкечтер. Бугунку майрамыныздар менен баарыныздырды куттуктайбыз.
Гулдорду ар бирине бирден таратып акырында Сайрашка узатсам, ал мени жеп ийчудой болуп карап туруптур.
Алардын арасында бир бейтааныш кыз бар болчу. Ошол гана рахматын айтып кубанычтуу болуп турду. Калганы мени коргондон кийин эле настроениялары байпактарына тушуп калды. Сайрашты айтпай эле кой. Турган жеримде жерге тизелеп тура калып Сайрашка карадым да;
- Сайрагул. Сенден тизе бугуп жалынып жалбарарым бир гана нерсе. Ал нерсе кечирим суроо эмес, болгону мен сага баарын тушундуруп берем, сен кетип калбай созумдун акырына чейин эле кунт коюп укчу сураныч. Калганын озун ойлонуп кандай чечим кабыл алсан озундун ишин. Менин создорумду угууга ыраазычылык берчи сураныч.
- Жургуло кыздар кеттик. Мен бул ит менен олтургум келбейт-деп ордунан туруп жоноп калды.
- Токтой турчу Сайра. Эгерде сен азыр бул жерден менин создорумду укпай туруп кетчу болсон омур бою окуносун. Омур бою. Андыктан булар олтура турсун, жур экообуз теетиги бош столго олтуруп кенен суйлошолу.
Калган кыздар негедир тургулары келген жок. Бироосу гана келип Сайраштын кулагына бир нерселерди шыбырап барып олтуруп алды. Ойлонуп туруп Сайраш унчукпай бош столго барып олтура кетти. Сейитти олтура бер дедим да озум Сайраштын жанына барып тушунан орунан алдым. Алдыбызга официантка келди да;
- Эмне заказ бересинер?
- Эжеке мага деген 200грамм коньяк бергилечи. Сен эмне каалайсын?
- Эчнерсе.
- Анда бул кызга 100 грамм вино менен закускага бир салат бергилечи.
- Горячий салатпы же холодныйбы?
- Эжеке, бизде деген салат муздак жана жер жемиштерден болот.
- Чон жигит. Бизде деген балыктан жана эттен жасалган ыссык салаттар да бар. Ошого сурап жатам.
- Эмне, эттен салат жасалабы э? Анда бир горячий бир холодный салат бергилечи.
- Сен коньяк ичкенге жашын жеткенби?
- Ооба да. 1- курста студентмин.
- Окшобойсун го.
- Жаш коруном эжеке. а так 11ди бутком.
- Макул.
- Уфф. Аран кутулдум го, калпты сайрап атып. Сайра. Эми бир аз конулдуурок олтурчу, кабак салып олтурганын кафенин ичиндеги климатка дал келбейт экен.
- Коп акылдуу болбой максатка от.
- Коё тур эми. Кичине ичиме 100 киргизип алайын.
Ошол бойдон соз токтоду. Бир аздан сон, заказдар да келди. Коньяктан которуп эттен закуска кылып бир аз олтуруп калдым.
- Эки жашабай жатып ичип да уйронгон турбайсынбы э?
- Оо тил бар турбайбы. Эртеби кечпи баарыбыз ичебиз да.
- Туура суйлосон.
- Кантип?
- Эртеби кечпи баарыбыз олобуз деп айтылат, ичебиз эмес. Ичпей койгондор бар олбой койгондор жок.
- Анда мага туура эмес соз уйротушуптур. Макул жон эле ичким келди, бирок, ичип уйронуп калган эмесмин. Бир эки жолу эле ичип кордум
- Баары бир экиден башталат. Цифра да ошондой, 1,2,3,4 болуп андан ары кете берет.
- Сайраш. Ар бир созумду кармап мени мондараж карматпай созго конок берчи. Так и так кантип башташымды билбей турам.
- Анда мен кете бербейинби? Качан гана кантип баштаарынды ойлоп тапсан айтарсын.
- Жок. Короче ток этер жеринен баштаймын. Сайраш мени жек коруп калдын, кечиргин келбейт. Мен сага актанып жалбарып кечирим сураган чагымда да кечирбейсин. Ошондуктан мындай кылалы. Сен окууга тапшырдынбы?
- Сенин кандай ишин бар?
- Жон эле жооп берчи сураныч.
- Жок.
- Мектепте жакшы окугандардын катарында эмес белен?
- Какая тебе разница.
- Оо орусча да уйрондукпу э? Макул. Анда мындай. Сайраш мейли мен иттик кылдым, бирок билип кой бир эле мен эмес. Башка балдар да бар болчу.
- Ошол балдарды азгырып жол корсоткон сенсин да.
- Ошол мен эмес болчумун деп озумду актаганга аракет кылып, минтип башымда бинт менен олтурам. Ал дагын эч нерсе эмес, менин ак экенимди далилдеп коробуз деген тиги директордун бешенеси жара чабылган. Ушул мен эмесмин деген созду айтсам эле бир нерсе болчу адат болуп калды. Ошондуктан сен туура тушунчу.
- Директорго эмне болду эле?
- Ал узун окуя. Тиги классташ балдарын айтып берет.
- Сен алпарган эмес белен ошондо балдарды?
- Ой жоок, жок жок. Мен эмес. Айтып жатпаймынбы ушул мен эмес деп айтсам эле кырсык келет деп. Тынч эле болсунчу мындан ары.
- Анда уланта бер.
- Анан ошо. 80дерди кечире албасан да Темир экообуздун атыбыздан кичине сага жардам бар.
- Кайсыл Темир, классташынбы? Кандай жардам?
- Ооба классташым. Жардам дегеним... Тиги балдарын сенин проблеманды мага айтышты. 10000 сом керек экен. Ошого сага эртен 8000 сом акча берем. Карыз эмес, бекер эле. Болгону кечирсен ыраазымын. Сендей кыздар окуу керек. Нан сатуу сенин кесибин эмес. Андан коро жанагы мугалимге акчаны алып бар да окууну башта. Сенде 2000 сом барбы анан?
Сайраштын козунон кадимкидей жаш куюлуп ээктери титиреп ыйлап жиберди. Эч нерсе кылганым жок, ыйлап алсын дедим. Акырын турду. Мен да турдум. Секин келип мени кучактап ыйлай баштады. Ый арасында Рахмат Таалай унутпаймын деген созун уктум. Мен да акырын кучактап сооротумуш болуп беркилердин алдына жетелеп жонодум. Жетпей жатып кулагына;
- Акча бергенимди сен мен билели башкасына айтпа - дедим.
- Макул... Ушул созду айткан Сайраштын кубанганы билинип турду.
- Таалай, бул кыздарын анан бул гулдорду актайбы?
- Сейит башты оорутпа. Бугунку тун мен бугун бул кызды мындай кылышым керек, тигиндей кылышым керек деген ой жок болуш керек. Холодный расчетунду токтот дос. Бугун булардын ичинде бир кыз бар ошол кыздан кечирим сурашым керек. Жана сенден да жардам сураганга туура келип калса жардам бере аласынбы?
- Канча?
- Эмне канча?
- Канча сом?
- Билбейм где то 5000 сом.
- Жанымда анча акча жок да.
- Эртен деле боло берет.
- Базар жок.
Кайра кафеге кирдик. Алардын жанына барганда колумдагы букеттер менен бетимди жаап алдым да;
- Саламатсыздарбы бийкечтер. Бугунку майрамыныздар менен баарыныздырды куттуктайбыз.
Гулдорду ар бирине бирден таратып акырында Сайрашка узатсам, ал мени жеп ийчудой болуп карап туруптур.
Алардын арасында бир бейтааныш кыз бар болчу. Ошол гана рахматын айтып кубанычтуу болуп турду. Калганы мени коргондон кийин эле настроениялары байпактарына тушуп калды. Сайрашты айтпай эле кой. Турган жеримде жерге тизелеп тура калып Сайрашка карадым да;
- Сайрагул. Сенден тизе бугуп жалынып жалбарарым бир гана нерсе. Ал нерсе кечирим суроо эмес, болгону мен сага баарын тушундуруп берем, сен кетип калбай созумдун акырына чейин эле кунт коюп укчу сураныч. Калганын озун ойлонуп кандай чечим кабыл алсан озундун ишин. Менин создорумду угууга ыраазычылык берчи сураныч.
- Жургуло кыздар кеттик. Мен бул ит менен олтургум келбейт-деп ордунан туруп жоноп калды.
- Токтой турчу Сайра. Эгерде сен азыр бул жерден менин создорумду укпай туруп кетчу болсон омур бою окуносун. Омур бою. Андыктан булар олтура турсун, жур экообуз теетиги бош столго олтуруп кенен суйлошолу.
Калган кыздар негедир тургулары келген жок. Бироосу гана келип Сайраштын кулагына бир нерселерди шыбырап барып олтуруп алды. Ойлонуп туруп Сайраш унчукпай бош столго барып олтура кетти. Сейитти олтура бер дедим да озум Сайраштын жанына барып тушунан орунан алдым. Алдыбызга официантка келди да;
- Эмне заказ бересинер?
- Эжеке мага деген 200грамм коньяк бергилечи. Сен эмне каалайсын?
- Эчнерсе.
- Анда бул кызга 100 грамм вино менен закускага бир салат бергилечи.
- Горячий салатпы же холодныйбы?
- Эжеке, бизде деген салат муздак жана жер жемиштерден болот.
- Чон жигит. Бизде деген балыктан жана эттен жасалган ыссык салаттар да бар. Ошого сурап жатам.
- Эмне, эттен салат жасалабы э? Анда бир горячий бир холодный салат бергилечи.
- Сен коньяк ичкенге жашын жеткенби?
- Ооба да. 1- курста студентмин.
- Окшобойсун го.
- Жаш коруном эжеке. а так 11ди бутком.
- Макул.
- Уфф. Аран кутулдум го, калпты сайрап атып. Сайра. Эми бир аз конулдуурок олтурчу, кабак салып олтурганын кафенин ичиндеги климатка дал келбейт экен.
- Коп акылдуу болбой максатка от.
- Коё тур эми. Кичине ичиме 100 киргизип алайын.
Ошол бойдон соз токтоду. Бир аздан сон, заказдар да келди. Коньяктан которуп эттен закуска кылып бир аз олтуруп калдым.
- Эки жашабай жатып ичип да уйронгон турбайсынбы э?
- Оо тил бар турбайбы. Эртеби кечпи баарыбыз ичебиз да.
- Туура суйлосон.
- Кантип?
- Эртеби кечпи баарыбыз олобуз деп айтылат, ичебиз эмес. Ичпей койгондор бар олбой койгондор жок.
- Анда мага туура эмес соз уйротушуптур. Макул жон эле ичким келди, бирок, ичип уйронуп калган эмесмин. Бир эки жолу эле ичип кордум
- Баары бир экиден башталат. Цифра да ошондой, 1,2,3,4 болуп андан ары кете берет.
- Сайраш. Ар бир созумду кармап мени мондараж карматпай созго конок берчи. Так и так кантип башташымды билбей турам.
- Анда мен кете бербейинби? Качан гана кантип баштаарынды ойлоп тапсан айтарсын.
- Жок. Короче ток этер жеринен баштаймын. Сайраш мени жек коруп калдын, кечиргин келбейт. Мен сага актанып жалбарып кечирим сураган чагымда да кечирбейсин. Ошондуктан мындай кылалы. Сен окууга тапшырдынбы?
- Сенин кандай ишин бар?
- Жон эле жооп берчи сураныч.
- Жок.
- Мектепте жакшы окугандардын катарында эмес белен?
- Какая тебе разница.
- Оо орусча да уйрондукпу э? Макул. Анда мындай. Сайраш мейли мен иттик кылдым, бирок билип кой бир эле мен эмес. Башка балдар да бар болчу.
- Ошол балдарды азгырып жол корсоткон сенсин да.
- Ошол мен эмес болчумун деп озумду актаганга аракет кылып, минтип башымда бинт менен олтурам. Ал дагын эч нерсе эмес, менин ак экенимди далилдеп коробуз деген тиги директордун бешенеси жара чабылган. Ушул мен эмесмин деген созду айтсам эле бир нерсе болчу адат болуп калды. Ошондуктан сен туура тушунчу.
- Директорго эмне болду эле?
- Ал узун окуя. Тиги классташ балдарын айтып берет.
- Сен алпарган эмес белен ошондо балдарды?
- Ой жоок, жок жок. Мен эмес. Айтып жатпаймынбы ушул мен эмес деп айтсам эле кырсык келет деп. Тынч эле болсунчу мындан ары.
- Анда уланта бер.
- Анан ошо. 80дерди кечире албасан да Темир экообуздун атыбыздан кичине сага жардам бар.
- Кайсыл Темир, классташынбы? Кандай жардам?
- Ооба классташым. Жардам дегеним... Тиги балдарын сенин проблеманды мага айтышты. 10000 сом керек экен. Ошого сага эртен 8000 сом акча берем. Карыз эмес, бекер эле. Болгону кечирсен ыраазымын. Сендей кыздар окуу керек. Нан сатуу сенин кесибин эмес. Андан коро жанагы мугалимге акчаны алып бар да окууну башта. Сенде 2000 сом барбы анан?
Сайраштын козунон кадимкидей жаш куюлуп ээктери титиреп ыйлап жиберди. Эч нерсе кылганым жок, ыйлап алсын дедим. Акырын турду. Мен да турдум. Секин келип мени кучактап ыйлай баштады. Ый арасында Рахмат Таалай унутпаймын деген созун уктум. Мен да акырын кучактап сооротумуш болуп беркилердин алдына жетелеп жонодум. Жетпей жатып кулагына;
- Акча бергенимди сен мен билели башкасына айтпа - дедим.
- Макул... Ушул созду айткан Сайраштын кубанганы билинип турду.
#53 30 Март 2015 - 10:42
Беркилердин жанына келип олтурганыбызда,
алардын эч кимисинен соз чыкпады. Бир убакта гана Кадыр;
- Сайраш, эгер Таалай менен жарашкан болсон анда конулдуу кечени ачык деп жарыялай берсем болобу?
- Ооба. Албетте да. Таалай рахмат сага. Омур бою унутпайм жакшылыгынды?
- Сайраш, чшшш. Азыр эле суйлошподукпу.
- Баарыбир рахмат.
- Анда мындай кылалы туугандар. Арабызда бейтааныш кишилер бар экен. Алгач жакшылап таанышуунан баштасак кандай дейсинер. Бул жигиттин аты Сейитбек деген болот. Кайсыл жердин кулуну экенин озу да билбейт, бирок, балдар уйундо тарбияланып келатат. Адептуу, тартиптуу, жаман сапаттары аз татынакай жигит. Эми Сейит, бул кыздар болсо 3 оосу менин айылымдан. Бул Сайрагул, тигиниси Айнура ал эми мунусу болсо Динара. Кадыр менен Эрмекти болсо тааныйсын. Бирок арабызда дагын бир сулуу кыз олтурат, ким экенин оз оозунан угалы э, кандай дейсинер.
Баары ооба дешип айласын кетирген сон;
- Менин ысымым Мираида. Токмоктон болом. Национальныйда 1- курста окуймун. Айнура экообуз группалашпыз. .. Болду. Жетишет го дейм.
- Менин атым Таалай деген болот. Анан... Мираида, эки нерсе сурасам болобу?
- Сурап кор.
- Мираида деп кошулуп жазылабы же болок болокпу паспортто. Мисалы Мир Аида болуп.
- Кошулуп жазылат да омей. Качан эле кишинин аты болунуп жазылып журду.
- Андайлар бар да, мисалы Абу Ибн Сина Али же Усама Бен Ладен деген сыяктуу.
Баары кулуп калышты. Официантканы чакырдым да;
- Эжеке, бизге баарыбызга 2ден шашлык, бир коньяк, бир жакшы вино жана баягындай горячий холодный салаттан 2ден берип коюнузчу.
- Кандай шашлык берейин?
- Чокко бышканынан да.
- Жоок, кой уй тоок бар кайсынысынан дейм.
- Койдукунан.
- Макул берейин, бирок, тиги столго заказ бербедин беле ошону ким толойт?
- Мен заказ берген болсом мен толойм да. Бул жакка кошуп коюнуз.
- Анда азыр берген заказына чейинки алган оокаттын баарына толоп кой анан кийинки заказды алып келейин.
- Омеей эже, биз эмне качып бараттык беле, берем да. Кандай айырмасы бар азыр толосом же кийин толосом?
- Ооба сага. Билем сендейлерди. Жеп ичип алып качып кетесинер. Же акчам жетпей калды деп ыйлактап залогко керек эмес кийиминди таштап коюп кайра келбей койосунар.
- Эжеке, оозум бар деп ар нерсени оттой беруунун эмне кереги бар? Сиз биринчиден мен ошондой кылганымдан кийин айтпайсызбы? Мен толойм дегенде толойм.
- Башкалар да башында ошентип кыйынсынат.
- Башкалар менен менин ишим канча омей, бар ошолорго айт.
- Эй бала. Жакшылыкча толоп кой дагын чыгып кетчи.
- Макул эжеке. Бугун настроенияны олтурбойлу э. Таак канча беришим керек?
- 1100 сом.
Чонтогумдон 1200 санап эжеге карматтым. Ал да санап коруп;
- Жигит бул жерде 100сом ашыкча экен.
- Ал сизге эжеке. Биз башкалардай эмес экенибиз жонундо далил катары кабыл алып коюнуз.
Ошентип чакан кече башталды. Айылдаш кыздар "биз ичпейбиз" деп каадаланымыш болуп коюп кел-кел келишип кеткенде бизден калышпай жутуп атышты. Баарыбыз бийлеп сонун олтурдук. Бир убакта музыканттар эс алышып, баарыбыз кайра келип олтурдук. Эркектер пиво аралаштыра баштаганбыз, кыздар болсо дагын вино алышкан. Бир жагымда Сайра бир жагымда Мираида болуп олтуруп калыптырбыз. Калгандары бири бири менен оз ара суйлошуп олтурушат. Мираида мага карап;
- Сен булардан кичине эмессинби, же козумо ошондой корунуп жатабы?
- Неге?
- Жаш коруносун?
- Ооба кичинемин.
- Кайсыл жылгы болосун анда?
- Эркектин жашын сурабайт да.
- Ким айтты ошону?
- Силердикин сураса болбой дагын биздикин сураса болот бекен э? Же эмне эркектер жерден чыгыптырбы? Силердикин биз сурабасак силер да сурабай уважать эткиле да.
- Маакул. Анда айтчы, эмне иш кыласын?
- Неге эле мага кызыга баштадын озун?
- Омеей сураса да болбойбу? Просто мен кандай кишилер менен олтурганымды билууго акым бар го.
- Чын Таалай, мен да кызыгып жатам-деп Сайраш да аралаша кетти.
- Уят кылбайсынарбы?
- Жок ай, эмнеге уят кылмак элек.
- Туалетте иштейм.
Баары тынчып калышты. Мирайида кулуп жиберди да;
- Тазалачу болуппу?
- Жок ай. Акча алчу болуп эшиктин оозунда акчасын алып кагазын берип коюп олтурам.
- Баары кулуп калышты.
Бий да башталып баары бийге чыгып кеткен сон жаныма Сейит келип;
- Туалетте иштейм деп айтпай эле, бир жерде соода кылам десен болбойт беле?
- Сейит. Булар деген студенттер да. Соода кылам десем кайерде деп тажатып ийишет. Бир жерди айтсам ошол жерге барып мени издеп ар кимден сурап жалганым чыгып калат да. Ал эми туалетте десем кордунбу кайсыл жерде деп эч кимиси сурабайт. Анткени мени корголу кайсыл бети менен туалетке бармак эле?
- Аа эми тушундум. Эми кайда барабыз?
- Билбейм. Кыздардын бироосун кармай алсан карма, мен тиги Мираиданы алып жанагы квартирага барам.
- Анда мен тиги Айнура дегенин алып барам.
- Башкаларын таштап коймок белек, баарын алпарып ошол жерде тунойт окшойбуз.
Кафеден чыгып баарыбыз жанагы квартирага алып бардык да дагын акча кошуп эки болмого кирдик. Бир аз кызуулукка алдырып созу кобойуп калган Сайра;
- Кыздар бир болмого, балдар бир болмого жатабыз, анан тун ичинде исмелендеп кыздар жаткан болмого кирчу болбогула.
- Силер кандай жатсанар жата бергиле бирок мен Таалай менен суйлошууп жаткым келип жатат-деп Мираида делебени козгоп жиберди.
- Андай болсо мен да Айнура менен суйлошууп жаткым келип жатат- деп Сейит баарын кулдуруп жиберди.
Терезеде эки кассета салынчу магнитофон туруптур. Бироосундо кассетасы да бар экен. Музыканы койсом Динара Акулованын ыры башталды. Вальска Мираиданы тарттым. Кадыр Сайрашты, Сейит Айнураны тартышты. Эрмек ошондой чечен болгону менен мындай жерде тормозу кармап туруп калат тура. Ал бизге Мажит болуп светти очурду. Свет очуш менен Мираиданын колдору мойнума ороло тушту. Денем тердеп дем алуум оорлошо баштаган кезде, анын эрдиндери менин эрдиниме тиер тийбес болуп отту. Андан ары озумду кармай албай койдум. Чапташып эле туруп калдык. Жарык жок баары бир болмодо турганынан пайдаланып жетеледим да аркы болмого кирип кеттик. Эшикти ичинен бекитип кайра обушууну уланттым. Акырын койнокторун топчуларын чечсем эмнегедир каршылык жок. Озу да жон турбай шымымдын бел курун чечкилей баштады.
- Мираида. Озубузду башкара албай иш башка жагына отуп кетип кыздыгындан айрылп калсан кандай болот?
- Мен уже алдыргам...
Анда мына сага дедим да каалаган оюнумду корсотуп жаттым. Тан атканча тигилер эмне болду, ким ким менен кантип жатты ишим да убактым да болгон жок.
- Сайраш, эгер Таалай менен жарашкан болсон анда конулдуу кечени ачык деп жарыялай берсем болобу?
- Ооба. Албетте да. Таалай рахмат сага. Омур бою унутпайм жакшылыгынды?
- Сайраш, чшшш. Азыр эле суйлошподукпу.
- Баарыбир рахмат.
- Анда мындай кылалы туугандар. Арабызда бейтааныш кишилер бар экен. Алгач жакшылап таанышуунан баштасак кандай дейсинер. Бул жигиттин аты Сейитбек деген болот. Кайсыл жердин кулуну экенин озу да билбейт, бирок, балдар уйундо тарбияланып келатат. Адептуу, тартиптуу, жаман сапаттары аз татынакай жигит. Эми Сейит, бул кыздар болсо 3 оосу менин айылымдан. Бул Сайрагул, тигиниси Айнура ал эми мунусу болсо Динара. Кадыр менен Эрмекти болсо тааныйсын. Бирок арабызда дагын бир сулуу кыз олтурат, ким экенин оз оозунан угалы э, кандай дейсинер.
Баары ооба дешип айласын кетирген сон;
- Менин ысымым Мираида. Токмоктон болом. Национальныйда 1- курста окуймун. Айнура экообуз группалашпыз. .. Болду. Жетишет го дейм.
- Менин атым Таалай деген болот. Анан... Мираида, эки нерсе сурасам болобу?
- Сурап кор.
- Мираида деп кошулуп жазылабы же болок болокпу паспортто. Мисалы Мир Аида болуп.
- Кошулуп жазылат да омей. Качан эле кишинин аты болунуп жазылып журду.
- Андайлар бар да, мисалы Абу Ибн Сина Али же Усама Бен Ладен деген сыяктуу.
Баары кулуп калышты. Официантканы чакырдым да;
- Эжеке, бизге баарыбызга 2ден шашлык, бир коньяк, бир жакшы вино жана баягындай горячий холодный салаттан 2ден берип коюнузчу.
- Кандай шашлык берейин?
- Чокко бышканынан да.
- Жоок, кой уй тоок бар кайсынысынан дейм.
- Койдукунан.
- Макул берейин, бирок, тиги столго заказ бербедин беле ошону ким толойт?
- Мен заказ берген болсом мен толойм да. Бул жакка кошуп коюнуз.
- Анда азыр берген заказына чейинки алган оокаттын баарына толоп кой анан кийинки заказды алып келейин.
- Омеей эже, биз эмне качып бараттык беле, берем да. Кандай айырмасы бар азыр толосом же кийин толосом?
- Ооба сага. Билем сендейлерди. Жеп ичип алып качып кетесинер. Же акчам жетпей калды деп ыйлактап залогко керек эмес кийиминди таштап коюп кайра келбей койосунар.
- Эжеке, оозум бар деп ар нерсени оттой беруунун эмне кереги бар? Сиз биринчиден мен ошондой кылганымдан кийин айтпайсызбы? Мен толойм дегенде толойм.
- Башкалар да башында ошентип кыйынсынат.
- Башкалар менен менин ишим канча омей, бар ошолорго айт.
- Эй бала. Жакшылыкча толоп кой дагын чыгып кетчи.
- Макул эжеке. Бугун настроенияны олтурбойлу э. Таак канча беришим керек?
- 1100 сом.
Чонтогумдон 1200 санап эжеге карматтым. Ал да санап коруп;
- Жигит бул жерде 100сом ашыкча экен.
- Ал сизге эжеке. Биз башкалардай эмес экенибиз жонундо далил катары кабыл алып коюнуз.
Ошентип чакан кече башталды. Айылдаш кыздар "биз ичпейбиз" деп каадаланымыш болуп коюп кел-кел келишип кеткенде бизден калышпай жутуп атышты. Баарыбыз бийлеп сонун олтурдук. Бир убакта музыканттар эс алышып, баарыбыз кайра келип олтурдук. Эркектер пиво аралаштыра баштаганбыз, кыздар болсо дагын вино алышкан. Бир жагымда Сайра бир жагымда Мираида болуп олтуруп калыптырбыз. Калгандары бири бири менен оз ара суйлошуп олтурушат. Мираида мага карап;
- Сен булардан кичине эмессинби, же козумо ошондой корунуп жатабы?
- Неге?
- Жаш коруносун?
- Ооба кичинемин.
- Кайсыл жылгы болосун анда?
- Эркектин жашын сурабайт да.
- Ким айтты ошону?
- Силердикин сураса болбой дагын биздикин сураса болот бекен э? Же эмне эркектер жерден чыгыптырбы? Силердикин биз сурабасак силер да сурабай уважать эткиле да.
- Маакул. Анда айтчы, эмне иш кыласын?
- Неге эле мага кызыга баштадын озун?
- Омеей сураса да болбойбу? Просто мен кандай кишилер менен олтурганымды билууго акым бар го.
- Чын Таалай, мен да кызыгып жатам-деп Сайраш да аралаша кетти.
- Уят кылбайсынарбы?
- Жок ай, эмнеге уят кылмак элек.
- Туалетте иштейм.
Баары тынчып калышты. Мирайида кулуп жиберди да;
- Тазалачу болуппу?
- Жок ай. Акча алчу болуп эшиктин оозунда акчасын алып кагазын берип коюп олтурам.
- Баары кулуп калышты.
Бий да башталып баары бийге чыгып кеткен сон жаныма Сейит келип;
- Туалетте иштейм деп айтпай эле, бир жерде соода кылам десен болбойт беле?
- Сейит. Булар деген студенттер да. Соода кылам десем кайерде деп тажатып ийишет. Бир жерди айтсам ошол жерге барып мени издеп ар кимден сурап жалганым чыгып калат да. Ал эми туалетте десем кордунбу кайсыл жерде деп эч кимиси сурабайт. Анткени мени корголу кайсыл бети менен туалетке бармак эле?
- Аа эми тушундум. Эми кайда барабыз?
- Билбейм. Кыздардын бироосун кармай алсан карма, мен тиги Мираиданы алып жанагы квартирага барам.
- Анда мен тиги Айнура дегенин алып барам.
- Башкаларын таштап коймок белек, баарын алпарып ошол жерде тунойт окшойбуз.
Кафеден чыгып баарыбыз жанагы квартирага алып бардык да дагын акча кошуп эки болмого кирдик. Бир аз кызуулукка алдырып созу кобойуп калган Сайра;
- Кыздар бир болмого, балдар бир болмого жатабыз, анан тун ичинде исмелендеп кыздар жаткан болмого кирчу болбогула.
- Силер кандай жатсанар жата бергиле бирок мен Таалай менен суйлошууп жаткым келип жатат-деп Мираида делебени козгоп жиберди.
- Андай болсо мен да Айнура менен суйлошууп жаткым келип жатат- деп Сейит баарын кулдуруп жиберди.
Терезеде эки кассета салынчу магнитофон туруптур. Бироосундо кассетасы да бар экен. Музыканы койсом Динара Акулованын ыры башталды. Вальска Мираиданы тарттым. Кадыр Сайрашты, Сейит Айнураны тартышты. Эрмек ошондой чечен болгону менен мындай жерде тормозу кармап туруп калат тура. Ал бизге Мажит болуп светти очурду. Свет очуш менен Мираиданын колдору мойнума ороло тушту. Денем тердеп дем алуум оорлошо баштаган кезде, анын эрдиндери менин эрдиниме тиер тийбес болуп отту. Андан ары озумду кармай албай койдум. Чапташып эле туруп калдык. Жарык жок баары бир болмодо турганынан пайдаланып жетеледим да аркы болмого кирип кеттик. Эшикти ичинен бекитип кайра обушууну уланттым. Акырын койнокторун топчуларын чечсем эмнегедир каршылык жок. Озу да жон турбай шымымдын бел курун чечкилей баштады.
- Мираида. Озубузду башкара албай иш башка жагына отуп кетип кыздыгындан айрылп калсан кандай болот?
- Мен уже алдыргам...
Анда мына сага дедим да каалаган оюнумду корсотуп жаттым. Тан атканча тигилер эмне болду, ким ким менен кантип жатты ишим да убактым да болгон жок.
#54 30 Март 2015 - 19:38
Ойгонсом тан атаканы калыптыр. Берки болмодо Сейит менен Айнурадан башкасы баары уктап жатышат. Баарын ойготуп бети-колду жууп Ош базарына келдик. Ашканага кирип курсакты тойгузуп Мираидага башымдагы бинтти алмашттырттым да баарын узатып жаттым. Сайраш эмнегедир менден бир нерсе умут кылгандай болуп кете албай айланчыктап калды. Акырын кулагына;
- Сен жумушуна бара бер, мен озум барам алдына.
- Ишенсем болобу?
- Албетте.
Аларды жонотуп коюп, озум Сейитти издеп жонодум. Жолумдан туз кете албайт экем. Ар бир козумо корунгон чонтоктордогу акчанын артынан айланып журо берип туш чендерге чейин бир топ акча сууруп жаттым. Манжаларым да сагынып калган тура. Тим эле ойноп кирип кулуп чыгып атты. Четке барып эсептесем 5000ден ашык тартыптырмын. Коздорун аландатып келаткан Сейитти коруп кубанып да кеттим. Жанына бардым да;
- Акча десе олуп албай жан жагынды кичине карасан боло, сени эртеден бери издейм, кайда журосун деги?
- Салам Таалай. Кичине шашпай турчу, тигил кызда крупный кетип атат.
- Канча бар примерно?
- 15000дин тегерегинде.
- Нефига себе, точнабы?
- Ооба азыр эле Берекеттен эсептеп ички чонтогуно салганын оз козум менен кордум. Бироого карматканча илип кетиш керек.
- Анда давай кысып салалы. Кайсыл жагында?
- Он кокурогундо. Бирок бузгальтерде эмес чонтогундо.
- Мен анда алдынан чыгам. Тиги проходдо кармайбыз.
- Суйлоштук.
Чуркап алдына оттум да эл кысылып отуп жаткан проходко келдик. Тиги кыз бизден 2-3 Жаш улуурактай корунот экен. Тилекти таш басып ошол биз план кылган жерде бою узун бир байке менен саламдашып калды. Тиги байкеге акчаны кокурогунон алып чыгып кармата койду. Ал байке да эсептебей эле спортивный костюмуна салды да сыдырмасын тартып андан ары кыздын белинен кучактап жоноп калды. Бирок акчанын "жай которгонун" Сейит байкабады окшойт. Акча байкенин кыз кучактап бара жаткан жагында болгондуктан, бир топ эле оной корунду. 2 мунотко жетпей байке сыдырмасы ачылган бойдон менден узап кетти. Мен барып алардын артынан бараткан Сейитти артка тарттым да башка жакка бурулуп кеттик. Эсептесек туптуура 13000 сом.
- Таалай сен деген тиги кызга анча деле жакындаган жоксун го, кайдан тартып чыктын?
- Башты иштетиш керек.
- Чотур бересинби?
- Тен болобуз дос. Сен таптын мен тарттым. Ыраазысынбы?
- Ананчы.
- Кечееги 5000 сураганымды унут дос. Озумдо жетип деле калды, кайда жоголдунар кечинде?
- Болмону сен ээлеп, же тигилерин уктабай жанды кашайтканынан гостиницага келип жатканбыз.
- Айнураны бузуп койбодунбу деги? Себебт анын уй булосу айылдын менмин деген абройлуу байларынын бири.
- Эмнеге бузмак элем, бузбай эле...
- Ошондой кыл дос.
- Э Таалай, кечинде деген биз биринчи киргенибизде 5 кыз олтурбады беле, кийин гул алып келсек тортоо калыптыр го.
- Ии ооба. Анда мен деген 5-гулду кимге бердим?
- Эч кимге берген жоксун, менин колумда болчу да.
- Мен конул деле бурбаптырмын. Анан билербиз. Давай дос эртен жолугабыз го э буюрса.
- Кайда тунойсун?
- Азыр билбейм. Бир квартира табыш керек. Тачка суйрогон бир дос баламды издеп таап коройунчу, балким ошол жардам берет.
- Биз жакка эле журбойсунбу?
- Кадыр менен жылдызым туш келбейт. Жаку болгондо бармакмын, и баса Жаку менен жолугуштунарбы? Кайда экен азыр?
- СИЗОдо сотту кутуп жатат. Кадыр эки жолу свиданиеге барып келди.
- Киргизет бекен?
- Жолун тапсан болот экен.
- Анда Кадыр менен суйлошуп корушум керек тура.
- Азыр кайда сен?
- Сайраштын алдына. Убада берип койдум эле.
- Анда дагын сага эки жанылык бар, бироосу жакшы экинчиси жаман, кайсынысынан баштайын.
- Жакшысынан да.
- Сабрина эсиндеби? Биздеги турченка кыз.
- Кантип унутайын аны. Эсимде да албетте.
- Ошол кайсыл жерде иштеерин билем жана корсото алам.
- Оо молодец дос. Жаманын кандай?
- Аны бир жума мурда 2 бала зордуктап ташташыптыр.
- Эмнеее?!
- Ал балдардын бироосун тааныйт экен сырттан. Бирок таба алган жокпуз. Азыр ал башка жерде официантка болуп иштеп жатат. Кааласан кечки кафеге алып келе алам, бирок зордукталганы жонундо билмексен болуп кой, озу айтып берер.
- Эненди урайын, бычып салам суканы. Макул саат кечки 8де жолугалы анда.
- Сен жумушуна бара бер, мен озум барам алдына.
- Ишенсем болобу?
- Албетте.
Аларды жонотуп коюп, озум Сейитти издеп жонодум. Жолумдан туз кете албайт экем. Ар бир козумо корунгон чонтоктордогу акчанын артынан айланып журо берип туш чендерге чейин бир топ акча сууруп жаттым. Манжаларым да сагынып калган тура. Тим эле ойноп кирип кулуп чыгып атты. Четке барып эсептесем 5000ден ашык тартыптырмын. Коздорун аландатып келаткан Сейитти коруп кубанып да кеттим. Жанына бардым да;
- Акча десе олуп албай жан жагынды кичине карасан боло, сени эртеден бери издейм, кайда журосун деги?
- Салам Таалай. Кичине шашпай турчу, тигил кызда крупный кетип атат.
- Канча бар примерно?
- 15000дин тегерегинде.
- Нефига себе, точнабы?
- Ооба азыр эле Берекеттен эсептеп ички чонтогуно салганын оз козум менен кордум. Бироого карматканча илип кетиш керек.
- Анда давай кысып салалы. Кайсыл жагында?
- Он кокурогундо. Бирок бузгальтерде эмес чонтогундо.
- Мен анда алдынан чыгам. Тиги проходдо кармайбыз.
- Суйлоштук.
Чуркап алдына оттум да эл кысылып отуп жаткан проходко келдик. Тиги кыз бизден 2-3 Жаш улуурактай корунот экен. Тилекти таш басып ошол биз план кылган жерде бою узун бир байке менен саламдашып калды. Тиги байкеге акчаны кокурогунон алып чыгып кармата койду. Ал байке да эсептебей эле спортивный костюмуна салды да сыдырмасын тартып андан ары кыздын белинен кучактап жоноп калды. Бирок акчанын "жай которгонун" Сейит байкабады окшойт. Акча байкенин кыз кучактап бара жаткан жагында болгондуктан, бир топ эле оной корунду. 2 мунотко жетпей байке сыдырмасы ачылган бойдон менден узап кетти. Мен барып алардын артынан бараткан Сейитти артка тарттым да башка жакка бурулуп кеттик. Эсептесек туптуура 13000 сом.
- Таалай сен деген тиги кызга анча деле жакындаган жоксун го, кайдан тартып чыктын?
- Башты иштетиш керек.
- Чотур бересинби?
- Тен болобуз дос. Сен таптын мен тарттым. Ыраазысынбы?
- Ананчы.
- Кечееги 5000 сураганымды унут дос. Озумдо жетип деле калды, кайда жоголдунар кечинде?
- Болмону сен ээлеп, же тигилерин уктабай жанды кашайтканынан гостиницага келип жатканбыз.
- Айнураны бузуп койбодунбу деги? Себебт анын уй булосу айылдын менмин деген абройлуу байларынын бири.
- Эмнеге бузмак элем, бузбай эле...
- Ошондой кыл дос.
- Э Таалай, кечинде деген биз биринчи киргенибизде 5 кыз олтурбады беле, кийин гул алып келсек тортоо калыптыр го.
- Ии ооба. Анда мен деген 5-гулду кимге бердим?
- Эч кимге берген жоксун, менин колумда болчу да.
- Мен конул деле бурбаптырмын. Анан билербиз. Давай дос эртен жолугабыз го э буюрса.
- Кайда тунойсун?
- Азыр билбейм. Бир квартира табыш керек. Тачка суйрогон бир дос баламды издеп таап коройунчу, балким ошол жардам берет.
- Биз жакка эле журбойсунбу?
- Кадыр менен жылдызым туш келбейт. Жаку болгондо бармакмын, и баса Жаку менен жолугуштунарбы? Кайда экен азыр?
- СИЗОдо сотту кутуп жатат. Кадыр эки жолу свиданиеге барып келди.
- Киргизет бекен?
- Жолун тапсан болот экен.
- Анда Кадыр менен суйлошуп корушум керек тура.
- Азыр кайда сен?
- Сайраштын алдына. Убада берип койдум эле.
- Анда дагын сага эки жанылык бар, бироосу жакшы экинчиси жаман, кайсынысынан баштайын.
- Жакшысынан да.
- Сабрина эсиндеби? Биздеги турченка кыз.
- Кантип унутайын аны. Эсимде да албетте.
- Ошол кайсыл жерде иштеерин билем жана корсото алам.
- Оо молодец дос. Жаманын кандай?
- Аны бир жума мурда 2 бала зордуктап ташташыптыр.
- Эмнеее?!
- Ал балдардын бироосун тааныйт экен сырттан. Бирок таба алган жокпуз. Азыр ал башка жерде официантка болуп иштеп жатат. Кааласан кечки кафеге алып келе алам, бирок зордукталганы жонундо билмексен болуп кой, озу айтып берер.
- Эненди урайын, бычып салам суканы. Макул саат кечки 8де жолугалы анда.
#55 30 Март 2015 - 20:34
Озум тачкисттердин стоянкасына келсем, Кадырлар ошол жерде экен. Алардан Сайранын иштеген жерин тактап эми ган кете береримде Эрмек мага карап;
- Таалай кечинде тамашалап эле койдун да э, туалетте иштейм деп?
- Эмне сен ишенбей турасынбы?
- Ишениш кыйын да.
- Анда бери кара. Мен эмне иш кылганыма кызыкпай эле койчу. Майрамдап олтурганыбыз сага жагып жатабы?
- Ооба.
- Анда момосун же багын сураба макулбу?
- Болуптур.
Камера храненияга келип кийимдеримди алмаштырып сумкамды кайра тапшырып коюп Сайраштын местасына келдим. Аны менен саламдашып акчаны колуна карматтым. Ошол замат нандарын бироого тапшырды да;
- Жур мени менен мугалимдин алдына барып кел.
- Ээ койчу ай. Мен эмне кылмак элем.
- 1-ден мен мынча акча менен кочодо жалгыз басуудан корком. 2-ден самсаалаган убалдан коркпос жерден чыккан жанагы корманщиктерге алдырып койсомчу.
- Сайраш! Алар жерден чыккан эмес, оозуна карап суйлоп журчу макулбу?
- Эмне болду мынчалык?
- Жон эле эч нерсе болгон жок. Анткени алар коп, балким бироосу угуп калса жакшы иш болбойт.
- Аа макул. Бирок адам эмес алар.
- Сайраш дейм. болду токтотчу эми.
- Макул. Жур мени менен.
- Макул барсак баралы.
- Азыр уйго баралы кийимимди которуп алайын.
- Уйун жакын эле жердеби?
- Ооба Фучик кочосундо.
Экообуз келдик да ал кийинип чыкканча сыртта турдум. Ошол кезде бир аял алдыма келип козумо карап бир саамга турду да;
- Ыйман берсин сага, туура эмес жолду тандаптырсын- деп басып кетти.
Козу ачык неме окшойт деп анча деле конул болбодум. Андай бубу бакшыларга тук ишенген эмесмин.
Сайраш чыкты да аялдамага бардык.
- Сайраш, кечинде деген 5 кыз эмес беленер, бироосун эмне жеп койдунарбы?
- Жоок. Тиги Мунара болчу Сулаймандын эжеси. Ал башым ооруп атат деп кетип калды, сен качан кордун эле?
- Аа ошондой де. Биринчи кирсек 5оо болчусунар да. Тиги Сейит досум айтты, кайда кетиптир деп.
- Сейит деген кайсы жылгы болот?
- Силер тенди, эмнеге?
- Чындап айтсан.
- 80-жылгы, эмне болду?
- Ал деген сага айтпадыбы кайда болгонун Айнура экоосу?
- Гостиницада болушуптур, бирок жакшы эле болгон окшойт.
- Жакшы эле дегенинди кандай тушунсом болот.
- Кандай тушунсон озун бил. Кыскасы Айнураны бузуп койгон эмес экен. Ушул жонундо сурай албай жатасынбы?
- Ким айтты сага, Сейитпи?
- Анан эмне, телевизордон укмак белем.
- Сенин алдында Айнура келип кеткен. Тиги Сейит сага уйлоном деп атып кыздыгын алып салыптыр.
- Да ладно.
- Чын омей. Айнура оз оозу менен айтып бербедиби.
- Болушу мумкун эмес.
- Кандайча?
- Ушундайча эле. Эгер андай иш болгондо Сейит мага айтат болчу.
- Балким жашыргандыр.
- Сейит менден эч нерсени жашырбайт. Мен ишенген 3 гана досум бар. 1-си классташым Темир, 2-си ушул Сейит, 3-су Сабрина деген кыз.
- Сабрина дегенин ким? Балким Мираидадыр?
- Кечкиби? Ал мындай эле.
- Эшек ылайдан отту да э?
- Эшек ылайга тушкон да эмес болчу.
Троллейбуска тушуп Сайраштын мугалимине бардык. Бир аздан кийин чыккан Сайраш тик секирип мойнума асылып, рахматын айтып опкулоп жиберди.
- Эмне болду, тушундурчу?
- Дуйшомбу кун сабакка.
- Куттуктаймын. Бирок эми кечирдинби?
- Ата энем байкуштар таба албаган акчаны сен таап берсен кантип кечирбей коймок элем.
- Ошондо Темир кулуп жибербегенде, бугун окууга ото алмак эмес экенсин да э? Темирге рахмат айт.
- Болдучу эми. Эстебечи ошол нерсени.
- Макул.
- Таалай, бир жолун таап акчанды кайтарып бергенге аракет кылам.
- Кереги жок. Болгону сага акча бергенимди эч ким билбесе эле кутулганын ошол.
Сайраш экообуз коштошуа кечееги кафеге келдим. 2саатай олтургандан сон, Сейит Сабрина жана Чолпон деген детдомдогу тааныш кыз болуп келишти. Сабрина мени коргондо кубанганынанбы билбейм ыйлап жиберди. Качан гана соороп бети колун жуганы Чолпон экоо кеткенде Сейитке карап;
- Эй дос, сен эмне кылып койдун? Айнураны алам деп кыздыгын алганын чынбы? Бая айтпадын беле бузган жокмун деп?
- Ооба бузган жокмун деп айттым. Аны мен алам коём деп айткан жокмун. Озун ойлосон, мен жинди белем.
- Анан эмне бузган жокмун дейсин?
- Ал мага чейин эле бузулуптур. Айылда.
- Да ладно.
- Озу айтты.
- Анан неге Сайрашка башкача суйлоптур?
- Мен кайдан билейин.
- Анда абайла дос. Жармашайын деген ою бар окшойт. Эгер башканан боюнда бар болсо, сеники деп айтуунан да кайтпайт.
- Энесини урайын. Эгер жармашчу болсо жан жерин туз менен куйгузуп, кумарга батчу желаниясын биротоло жок кылам.
- Таалай кечинде тамашалап эле койдун да э, туалетте иштейм деп?
- Эмне сен ишенбей турасынбы?
- Ишениш кыйын да.
- Анда бери кара. Мен эмне иш кылганыма кызыкпай эле койчу. Майрамдап олтурганыбыз сага жагып жатабы?
- Ооба.
- Анда момосун же багын сураба макулбу?
- Болуптур.
Камера храненияга келип кийимдеримди алмаштырып сумкамды кайра тапшырып коюп Сайраштын местасына келдим. Аны менен саламдашып акчаны колуна карматтым. Ошол замат нандарын бироого тапшырды да;
- Жур мени менен мугалимдин алдына барып кел.
- Ээ койчу ай. Мен эмне кылмак элем.
- 1-ден мен мынча акча менен кочодо жалгыз басуудан корком. 2-ден самсаалаган убалдан коркпос жерден чыккан жанагы корманщиктерге алдырып койсомчу.
- Сайраш! Алар жерден чыккан эмес, оозуна карап суйлоп журчу макулбу?
- Эмне болду мынчалык?
- Жон эле эч нерсе болгон жок. Анткени алар коп, балким бироосу угуп калса жакшы иш болбойт.
- Аа макул. Бирок адам эмес алар.
- Сайраш дейм. болду токтотчу эми.
- Макул. Жур мени менен.
- Макул барсак баралы.
- Азыр уйго баралы кийимимди которуп алайын.
- Уйун жакын эле жердеби?
- Ооба Фучик кочосундо.
Экообуз келдик да ал кийинип чыкканча сыртта турдум. Ошол кезде бир аял алдыма келип козумо карап бир саамга турду да;
- Ыйман берсин сага, туура эмес жолду тандаптырсын- деп басып кетти.
Козу ачык неме окшойт деп анча деле конул болбодум. Андай бубу бакшыларга тук ишенген эмесмин.
Сайраш чыкты да аялдамага бардык.
- Сайраш, кечинде деген 5 кыз эмес беленер, бироосун эмне жеп койдунарбы?
- Жоок. Тиги Мунара болчу Сулаймандын эжеси. Ал башым ооруп атат деп кетип калды, сен качан кордун эле?
- Аа ошондой де. Биринчи кирсек 5оо болчусунар да. Тиги Сейит досум айтты, кайда кетиптир деп.
- Сейит деген кайсы жылгы болот?
- Силер тенди, эмнеге?
- Чындап айтсан.
- 80-жылгы, эмне болду?
- Ал деген сага айтпадыбы кайда болгонун Айнура экоосу?
- Гостиницада болушуптур, бирок жакшы эле болгон окшойт.
- Жакшы эле дегенинди кандай тушунсом болот.
- Кандай тушунсон озун бил. Кыскасы Айнураны бузуп койгон эмес экен. Ушул жонундо сурай албай жатасынбы?
- Ким айтты сага, Сейитпи?
- Анан эмне, телевизордон укмак белем.
- Сенин алдында Айнура келип кеткен. Тиги Сейит сага уйлоном деп атып кыздыгын алып салыптыр.
- Да ладно.
- Чын омей. Айнура оз оозу менен айтып бербедиби.
- Болушу мумкун эмес.
- Кандайча?
- Ушундайча эле. Эгер андай иш болгондо Сейит мага айтат болчу.
- Балким жашыргандыр.
- Сейит менден эч нерсени жашырбайт. Мен ишенген 3 гана досум бар. 1-си классташым Темир, 2-си ушул Сейит, 3-су Сабрина деген кыз.
- Сабрина дегенин ким? Балким Мираидадыр?
- Кечкиби? Ал мындай эле.
- Эшек ылайдан отту да э?
- Эшек ылайга тушкон да эмес болчу.
Троллейбуска тушуп Сайраштын мугалимине бардык. Бир аздан кийин чыккан Сайраш тик секирип мойнума асылып, рахматын айтып опкулоп жиберди.
- Эмне болду, тушундурчу?
- Дуйшомбу кун сабакка.
- Куттуктаймын. Бирок эми кечирдинби?
- Ата энем байкуштар таба албаган акчаны сен таап берсен кантип кечирбей коймок элем.
- Ошондо Темир кулуп жибербегенде, бугун окууга ото алмак эмес экенсин да э? Темирге рахмат айт.
- Болдучу эми. Эстебечи ошол нерсени.
- Макул.
- Таалай, бир жолун таап акчанды кайтарып бергенге аракет кылам.
- Кереги жок. Болгону сага акча бергенимди эч ким билбесе эле кутулганын ошол.
Сайраш экообуз коштошуа кечееги кафеге келдим. 2саатай олтургандан сон, Сейит Сабрина жана Чолпон деген детдомдогу тааныш кыз болуп келишти. Сабрина мени коргондо кубанганынанбы билбейм ыйлап жиберди. Качан гана соороп бети колун жуганы Чолпон экоо кеткенде Сейитке карап;
- Эй дос, сен эмне кылып койдун? Айнураны алам деп кыздыгын алганын чынбы? Бая айтпадын беле бузган жокмун деп?
- Ооба бузган жокмун деп айттым. Аны мен алам коём деп айткан жокмун. Озун ойлосон, мен жинди белем.
- Анан эмне бузган жокмун дейсин?
- Ал мага чейин эле бузулуптур. Айылда.
- Да ладно.
- Озу айтты.
- Анан неге Сайрашка башкача суйлоптур?
- Мен кайдан билейин.
- Анда абайла дос. Жармашайын деген ою бар окшойт. Эгер башканан боюнда бар болсо, сеники деп айтуунан да кайтпайт.
- Энесини урайын. Эгер жармашчу болсо жан жерин туз менен куйгузуп, кумарга батчу желаниясын биротоло жок кылам.
#56 31 Март 2015 - 14:48
SUIUU-KYZ бул окуя сизге гана эмес озумо да жакпайт, бирок тагдыр ушул нерсени жазган экен, шал кылабы башка кылабы айла жок. Окунгонум учун бул окуянын темасын ушундай атадым.
Serenada. Сиз канчалык сак болбонуз бирок кучтуу корманник артыныздан тушсо кантип болсо да баары бир тартып чыгат. Мен толук гарантия берем. Бирок Кудай сактасын, андай нерсенен.
Уландысы...
Ошентип созубуз акырына чыкпай жатып, кыздар келишти. Чолпондун коздору ойноп айланасын бат бат карап калганынан улам;
- Чолпоша. Эмне эле аландап калдын? Эмне бир балеени баштаганы турасынбы же баштап койдунбу уже?
- Эч нерсе... Жон эле...
- Бул кафеге дайым келип журом, жана дагын келип жургум келет. Бир нерсе кылып койгон болсон кеч боло электе айтчы.
- Мындай кылайын деген оюм жок болчу... Тиги... Эме...
- Айт дейм эми.
- Туалетте бир эжесинин сумкасынан кашелегун ала койдум... Эмне кылып жатканымды озум да билбей калдым... Азгырылдым.
- Ты что сучка! Охренела? Келе бери кашелёкту.
Андан кашелекту алдым да туалет жакка барып бир аз туруп кайра кайттым. Кайтканымда колумдагыны туз эле бармен болуп элди тейлеп жаткан байкеге которуп бардым да;
- Братан, бул неме тиги туалеттин кире беришинде жатыптыр. Кимдики экенин билбейсинерби?
- Ичин ачып корчу, акчасы да бар бекен?
Ачсам 1000сомго жетпеген акча анан бир аялдын суроту бар экен. Тигил суротту коргон бармен;
- Бул эже жана эле тиги байке менен олтурган болчу, ай Гульзада! Тиги столду сен обслуживать этип жатасынбы?
- Тиги байкениби, ооба мен не болду?
- Жанында эже да бар эмес беле, кайда кетти корбодунбу, кашелегун тушуруп коюптур.
- Азыр тиякка кеткен - деп туалет жакты коргозду.
Чындап эле суроттогу эже келатат. Бармен эжеге карап;
- Эжеке сизди бир мунотко мумкунбу?
- Мумкун, эмне за счет заведение деп бир демке бергин барбы?
- Жоок эжеке. Бул жигит туалет жактан бул кашелекту таап алып мага алып келди, ичинде сиздин суротунуз анан акчаларыныз бар экен.
Эженин тамаша айтып турган жанагы кебетеси бузула тушуп сумкасын антарды да;
- Кантип, кайсыл жерде жатыптыр?- деп кашелектун ичиндеги акчаларын эсептей баштады. Акчасы толук экенин коргон сон;
- Уффф. Баары жайында.
- Толук бекен?
- Ооба. Жигит сага рахмат. Менин атымдан бул жигитке бир кола берип койчу. Суйунчунун ордуна.
- Кереги жок эже. Болгону сак болунуз.
- Албетте.
Ордума келип олтурдум. Чолпон бир аз олтурду да;
- Кечиргиле мени, мен кетем.
- Шашпа Чолпош. Бул жерде сени эч ким куноологон жок, же куноологонго да акыбыз жок. Себеби сен да мен да Сейит да ушул кесиптин ээлерибиз. Болгону биз азыр эс алып тирилик жонундо, акча жонундо, курсак же кийим кече жонундо такыр ойлобой койсок кантет деген сунушум бар. Макул, биз бул жерден олтуруп бутуп чыгып баратканыбызда, каалаган нерсенди жаса, керек болсо биз да жардам беребиз. Бирок сак бол макулбу?
Бул нерселерди акырыын жана жумшак кылып тушундургонум учун, Чолпондун оор дем алып макул болгондой белгисин сездим.
Кыздар ичпейбиз дегенинен, Сейит экообуз бир ботолко коньяк алдык. Баарыбыз сонун олтурдук. Эч кимге билдирбей столдун астынан жанымда олтурган Сабринанын колун кармадым. Бир жалт этип мени карап калды, бирок, каршылык корсоткон жок.
Сыртка чыгып такси кармап бир квартира табалы десем кыздар болбой атып, детдомго жоноп кеттик. Таксистти кутуп туруусун жан м Сейит менен Чолпондун кире беруусун суранып Сабринаны алып калдым.
- Сабрина билесинби, мен сени чындап эле отдуши сагындым -деп эки колум менен башын кармап оозунан катуу бир оптум да коё бердим. Колум бошоор менен сол жаагым артынан эле он жаагым кызый тушту. Ушундай болсо керек деп ойлогон болчумун, бирок бул эн акыркы вариант катары ойлогом. Шарт бурулуп кирип кетти.
Таксиге келдим да;
- Байке, озунуз билген суточный квартирага айданызчы.
- Арзанынабы же кымбатынабы?
- Какая разница?
- Кымбатында моминтип жаака шапалак бербей каалаган оноруно макул болчу кыздары бар. Арзанында бир керебет бир сен.
- Кымбаты канча?
- Эгер кызды тан атканча алсан, жатагы ошол жерден. Кызга эле толойсун.
- Анда кеттик. Бул кыз урган шапалактын очун ошол жерден алам.
Serenada. Сиз канчалык сак болбонуз бирок кучтуу корманник артыныздан тушсо кантип болсо да баары бир тартып чыгат. Мен толук гарантия берем. Бирок Кудай сактасын, андай нерсенен.
Уландысы...
Ошентип созубуз акырына чыкпай жатып, кыздар келишти. Чолпондун коздору ойноп айланасын бат бат карап калганынан улам;
- Чолпоша. Эмне эле аландап калдын? Эмне бир балеени баштаганы турасынбы же баштап койдунбу уже?
- Эч нерсе... Жон эле...
- Бул кафеге дайым келип журом, жана дагын келип жургум келет. Бир нерсе кылып койгон болсон кеч боло электе айтчы.
- Мындай кылайын деген оюм жок болчу... Тиги... Эме...
- Айт дейм эми.
- Туалетте бир эжесинин сумкасынан кашелегун ала койдум... Эмне кылып жатканымды озум да билбей калдым... Азгырылдым.
- Ты что сучка! Охренела? Келе бери кашелёкту.
Андан кашелекту алдым да туалет жакка барып бир аз туруп кайра кайттым. Кайтканымда колумдагыны туз эле бармен болуп элди тейлеп жаткан байкеге которуп бардым да;
- Братан, бул неме тиги туалеттин кире беришинде жатыптыр. Кимдики экенин билбейсинерби?
- Ичин ачып корчу, акчасы да бар бекен?
Ачсам 1000сомго жетпеген акча анан бир аялдын суроту бар экен. Тигил суротту коргон бармен;
- Бул эже жана эле тиги байке менен олтурган болчу, ай Гульзада! Тиги столду сен обслуживать этип жатасынбы?
- Тиги байкениби, ооба мен не болду?
- Жанында эже да бар эмес беле, кайда кетти корбодунбу, кашелегун тушуруп коюптур.
- Азыр тиякка кеткен - деп туалет жакты коргозду.
Чындап эле суроттогу эже келатат. Бармен эжеге карап;
- Эжеке сизди бир мунотко мумкунбу?
- Мумкун, эмне за счет заведение деп бир демке бергин барбы?
- Жоок эжеке. Бул жигит туалет жактан бул кашелекту таап алып мага алып келди, ичинде сиздин суротунуз анан акчаларыныз бар экен.
Эженин тамаша айтып турган жанагы кебетеси бузула тушуп сумкасын антарды да;
- Кантип, кайсыл жерде жатыптыр?- деп кашелектун ичиндеги акчаларын эсептей баштады. Акчасы толук экенин коргон сон;
- Уффф. Баары жайында.
- Толук бекен?
- Ооба. Жигит сага рахмат. Менин атымдан бул жигитке бир кола берип койчу. Суйунчунун ордуна.
- Кереги жок эже. Болгону сак болунуз.
- Албетте.
Ордума келип олтурдум. Чолпон бир аз олтурду да;
- Кечиргиле мени, мен кетем.
- Шашпа Чолпош. Бул жерде сени эч ким куноологон жок, же куноологонго да акыбыз жок. Себеби сен да мен да Сейит да ушул кесиптин ээлерибиз. Болгону биз азыр эс алып тирилик жонундо, акча жонундо, курсак же кийим кече жонундо такыр ойлобой койсок кантет деген сунушум бар. Макул, биз бул жерден олтуруп бутуп чыгып баратканыбызда, каалаган нерсенди жаса, керек болсо биз да жардам беребиз. Бирок сак бол макулбу?
Бул нерселерди акырыын жана жумшак кылып тушундургонум учун, Чолпондун оор дем алып макул болгондой белгисин сездим.
Кыздар ичпейбиз дегенинен, Сейит экообуз бир ботолко коньяк алдык. Баарыбыз сонун олтурдук. Эч кимге билдирбей столдун астынан жанымда олтурган Сабринанын колун кармадым. Бир жалт этип мени карап калды, бирок, каршылык корсоткон жок.
Сыртка чыгып такси кармап бир квартира табалы десем кыздар болбой атып, детдомго жоноп кеттик. Таксистти кутуп туруусун жан м Сейит менен Чолпондун кире беруусун суранып Сабринаны алып калдым.
- Сабрина билесинби, мен сени чындап эле отдуши сагындым -деп эки колум менен башын кармап оозунан катуу бир оптум да коё бердим. Колум бошоор менен сол жаагым артынан эле он жаагым кызый тушту. Ушундай болсо керек деп ойлогон болчумун, бирок бул эн акыркы вариант катары ойлогом. Шарт бурулуп кирип кетти.
Таксиге келдим да;
- Байке, озунуз билген суточный квартирага айданызчы.
- Арзанынабы же кымбатынабы?
- Какая разница?
- Кымбатында моминтип жаака шапалак бербей каалаган оноруно макул болчу кыздары бар. Арзанында бир керебет бир сен.
- Кымбаты канча?
- Эгер кызды тан атканча алсан, жатагы ошол жерден. Кызга эле толойсун.
- Анда кеттик. Бул кыз урган шапалактын очун ошол жерден алам.
#58 01 Апрель 2015 - 14:16
Бул тунду бир кыз менен канчалык жакшылап откоройун деп аракет кылсам да, Сабринанын мени чапканы, жаман караган коздору такыр коз алдымдан кетпей койду. Конулсуз оз ишимди бутурдум да тиги кызга карап;
- Атын ким сенин?
- Эми эсине келдиби?
- Кандайча?
- Башында атымды сурабай, ишин буткон сон сурап жатканынды айтып жатам.
- Ага чейин атын "до утра 400 сом" болчу да. Эми чын атынды айт.
- Козёл ты не благодарный.
- Ии эмне болду анчалык? Катуу тийип кеттиби же чын атынды билип алдымбы?
- Атымды сурабай эле суйлой берчи.
- Короче, мен сага тан атканча толодум да э?
- Анан?
- Эми каалаган жагына бара бер, мен олло чарчадым, тан атпай турушум керек. Бир аз эс алып алайынчы.
- Болбойт.
- Эмнеге?
- Сен мени сатып алганындан кийин тан атканча мен сени менен туношум керек. Бизде правила ушундай.
- Демек болбойт дечи, кандайдыр бир жолу барбы? Же бир аз акча берсем мени тынч коёсунбу?
- Тынч койбой эмне, сени зордуктап жаттым беле? 1-эшикке барсан Айка деген эже бар, ошого жолук да тушундуруп айт. Макул десе анан чыгып кетем.
Курткамды кийдим да тиги айткан эшикти такылдатсам, кире бер деген ун чыкты. Кирсем 3-4кыз тамеки чегип арак ичип олтурушат. Бироосу улуурак экен.
- Кечиресиздер, Айка деген эже ким, барбы?
- Мен, эмне керек? Кыздардан тандайсынбы же?
- Жоок эже. Менде бироосу жатат, болгону бир аз чарчап турам. Ошол кыз чыгып кете берсинчи, бир аз эс алып алайын дегем.
- Эмне болду айтканынды кылбай атабы?
- Жоок баары жакшы. Болгону уктайын дегем.
- Айып озундо болсо, озун отказ кылсан, акчаны кайрып бербейм.
- Кереги жок эже, кааласаныз чуркап барып арак алып келип да беришим мумкун.
- Тилинден тайган жоксунбу?
- Тилим муз эмес да тайчудай.
- Анда ждем. Батыраак кел.
Сыртка чыгып кайда барарымды билбей кайра кирдим. Келип эшикти ачып камок кайда деп сурайын десем, ичкерттен создор угулуп калды?
- Бул балакайдын акчасы дурус эле экен. Азыр бир аз мас кылып чонтогун тазалап койсок, ит билип койду дейсинерби. Тиги Аселяны айтып кел, келе берсин бул жакка. Бул создорду угуп ачуум келди. Ууруну каракчы тоноптур болот экен да сучкалар деп акырын бутумдун учу менен сыртка чыгып кеттим. Жолдун чети менен ылдый жакка баратсам камок козго илешти. Барып эки арак, бир лимонад, бир колбаса бир тамеки алдым да сатуучу кишинен бир кагаз менен ручка сурадым. Кагаздын баш жагы менен этек жагына "ЧОНТОГУМО КОЛУНАРДЫ САЛГАНДАН КАНТИП УЯЛБАДЫНАР? " деп жазып ортосунан айрыдым да эки чонтогумо салып койдум. Жанагы уйго жакындаганда лимонаддын жарымын ичип, калганын тогуп салдым да, ботолконун ичине акчаларымды салып туруп, дубалдын кырына сойоп коюп кирип бардым. Кирсем тигилер олтурат коздору жайнап.
- Девчонки. Мына убадам. Капа этпесенер мен эс алайын.
- Ай жигит- деп Айка эже мага кайрылды- уу болсо да суу болсо да озун баштап бербейсинби? Биз кайдан билели сен эмне алып келгенинди.
- Силер этикеткасын жакшылап окугула да, уу деп же суу деп жазылган эмес. Орус арагы деп турат.
- Ошондой болсо да озун баштап бер. Анан ишенели.
- Макул келе ыстаканынарды.
Баарыбызга айландырып аз аздан куйдум да, кичине тост суйлоп которуп жибердим. Алар да ичип коюшту.
- Эми ишендинерби, эмесе мага жооп бергиле.
- Жоок жок. Ашыкпа да сен.Жуп кылып кой эми биротоло. Так ичкен плохая примета деп коёт орустар.
- Биз орус эмеспиз да.
- За то орустун арагын ичип атпайбызбы.
- Макул анда. Бирок акыркысы.
Ичип бутуп турайын десем, Айка дагын жанды кашайтып;
- Эмне эле катыны тажаал эркектерге окшоп шашкалактайсын? Алгач эшекке учкашпа, учкашкандан кийин тушо качпа дегенди уккансынбы?
- Жок, эмне муну да орустар айтканбы?
- Ата бабаларыбыз айткан. Так что дагын бирди. Бир аз перерыв кылсак кандай болот анда?
- Ушуну алып ийели анан.
3-стаканды которгонумдо тигилер жарым жартылай ичип калтырып койгонун байкадым. Бирок унчукпадым.
- Девчонки. Мен бул жерде дагын кичине олтурат окшойм, андыктан бошонуп келсем кантет? Же ага да эшектен тушпош керекпи?
- Ай жоок макул бара гой.
Алар корсоткон туалетке келсем жарыгы куйуп туруптур. Кирдим да азыр эле ичкен арагым менен лимонаддын баарын кусуп салдым. Бир аз олтуруп колумду жууп кайра кирдим. Экинчи ботолко арак ачылыптыр.
- Мен аябай чарчадым, болбой баратат, бир аз уктап алайынчы-деп калп эле мас болгон кишидей сурандым.
- Атын ким сенин жигит?
- Таалай.
- Меники Айка. Таалай бери келип бир аз олтурчу бай болгур. Биз сени тиштеп албайбыз го.
- Чарчап атсам кантейин.
- Кел момундан дагы экини тартып ийели соннун эс аласын.
- Башка ичпейм э?
- Макул. кел. Кемеге тушкондун жаны бир деп коёт
- Муну да орустар айтканбы.
- Жончу ай.
Биринин артынан экинчисин тартып ийип комнатага аран жоногон киши болуп таянып жоноп калдым. Болмого кирдим да чечинбей эле жарыкты очурбостон керебетке куладым. Жарым сааттай жаттым. Коздорум уйкуга карап кетип баратканда сырттан дабыштар угулду.
Эшик ачылып бироо мени бир аз кыймылсыз карап турду. Анан готов деди да акырын кирип келди. Жанында дагын бири бар экенин байкадым. Бироосу шымымдын чонтогундогу кагазды алып чыкты. Ичинен окуду окшойт, беркисине да корсотту. Экинчиси курткамдагы кагазды алып чуркап чыгып кетти. Бир аздан кийин каткырыктар угулду. Унчукпай жатып уйкуга кете бериптирмин.
Ойгонсом муздап калыптырмын. Терезени карасам жарык тушо элек. Суу ичкенче саатты да корйун деп жанагы комнатага келсем Баары тыртайып уктап жатыптыр. Менин киргенимди билишкен да жок. Айканын колунан бир кичинекей сумка тушкону калыптыр. Дубалдагы саат 5ти корсотуп турат. Айканын сумкасын акырын алдым да сыртка чыктым. Эшиктеги кулпу салчу темирге сумканын асынчусу менен бекем байлап сумканын ичиндеги бир аз акчаны алдым. Сыртта калган ботолкодогу акчаларымды, ботолкону сындырып алдым да ошол бойдон аркы кочого чейин чуркап бардым. Кесилиште таксисттер туруптур. Бироосуно олтуруп кан базары деп аталган Ош базарына келип туштум.
Баягында Кадыр айткандай карышкыр тушкону билинет дегендей эл менден качып жаткандай туюлду. Иш баштардан мурда чонтогумду бир сыйра тазалап алууну ойлоп, айылга кетерде акчамды комгон жерге барып, бардык акчамды комуп коюп, базардын ойдо жагынан ишти баштадым. Бирде бироонун бирде экинчисинин артынан чуркап журуп кайра эле чонтокторумду кампайттым. Детдомскийлер да журушот. Сейит менен бир эле учурашып койгонго убакыт болду. Кол бош эмес болчу. Жер жарыгынча ырыскыбыздын артынан кууп жургонбуз. Бир картошка сатып жаткан эженин акчасын коруп, бир аракет кылдым. Болбоду. Кайра чыгып бир аз алаксып калуусун куттум. Ынгай келип калса кирем, болбой кайра чыгам. Бул корунуш 4-5жолу кайталанды. Мына эми алам деп эми кире бергенимде арт жагымдан бироо Таалай деп жиберди. Карай калсам тачкасына сойконуп Алмаз туруптур. Жанына бардым да;
- Оо досум кандайсын?
- Таалай уят да дос.
- Э досу кайда журосун корунбой, как раз сени издеп журбодум беле.
- Мен эмне тиги эженин чонтогуно кирип алыптырмынбы?
- Жок. Неге?
- Сен ошол чонтокту карап жатпайсынбы жанаттан бери.
- Эмне болмок эле дос, онорум ушул да.
- Таалай, менин апамдын бир тууган синдиси мени откондо келип тапкан болчу. Анан биротоло картошка ала барып сатканча келейин деп ушул жерде аран соода кылып жатат. Эртен сатып бутсо кетем уйго, Жур ала кетейин.
- Жоок доске. Рахмат.
- Анда эжем соодасын кылып тынч кетишине жол берчи дос.
- Мен эмне кылдым эжене?
- Азырынча эч нерсе кыла албай жатканындан айтып жатам алдын ала.
- Аа бул сенин эженби?
- Ооба да.
- Анан ошентип айтпайсынбы, созду теетияктан айландырып келип точкага урбай. Макул Алмаз.
- Тиги шариктерине да айтып койчу сураныч.
- Алмаз, мен алрдын арсынан четтегем. Алар озунчо, мен озумчо.
- Эмне батырбадыбы алар да?
- Ооба, ата апалууларды батырышпайт экен. Сен ата апалуусун деп мени кемсинте берип тажатып жибербедиби.
- Тообо кылып суйлосон боло. Ата апан бар сен шугур кыл.
- Ошо. Шугур кылып, тигилерге тенелбейин деп болунуп чыктым.
- Сен айылга кетпедин беле баягында?
- Бардым келдим кайра.
- Эми эмне кылайын дейсин?
- Кочодо жургон жаш балдар кыздарды корманщиктикке уйротуп, озум крыша болойун деген оюм бар. Бирок ага бир квартира же жер там арендага алыш керек. Кыш да келатат. Тигилер жашаганга жай табыш керек. Айткандай эле, сен ошондай уй берем дегендерди билбейсинби?
- Атын ким сенин?
- Эми эсине келдиби?
- Кандайча?
- Башында атымды сурабай, ишин буткон сон сурап жатканынды айтып жатам.
- Ага чейин атын "до утра 400 сом" болчу да. Эми чын атынды айт.
- Козёл ты не благодарный.
- Ии эмне болду анчалык? Катуу тийип кеттиби же чын атынды билип алдымбы?
- Атымды сурабай эле суйлой берчи.
- Короче, мен сага тан атканча толодум да э?
- Анан?
- Эми каалаган жагына бара бер, мен олло чарчадым, тан атпай турушум керек. Бир аз эс алып алайынчы.
- Болбойт.
- Эмнеге?
- Сен мени сатып алганындан кийин тан атканча мен сени менен туношум керек. Бизде правила ушундай.
- Демек болбойт дечи, кандайдыр бир жолу барбы? Же бир аз акча берсем мени тынч коёсунбу?
- Тынч койбой эмне, сени зордуктап жаттым беле? 1-эшикке барсан Айка деген эже бар, ошого жолук да тушундуруп айт. Макул десе анан чыгып кетем.
Курткамды кийдим да тиги айткан эшикти такылдатсам, кире бер деген ун чыкты. Кирсем 3-4кыз тамеки чегип арак ичип олтурушат. Бироосу улуурак экен.
- Кечиресиздер, Айка деген эже ким, барбы?
- Мен, эмне керек? Кыздардан тандайсынбы же?
- Жоок эже. Менде бироосу жатат, болгону бир аз чарчап турам. Ошол кыз чыгып кете берсинчи, бир аз эс алып алайын дегем.
- Эмне болду айтканынды кылбай атабы?
- Жоок баары жакшы. Болгону уктайын дегем.
- Айып озундо болсо, озун отказ кылсан, акчаны кайрып бербейм.
- Кереги жок эже, кааласаныз чуркап барып арак алып келип да беришим мумкун.
- Тилинден тайган жоксунбу?
- Тилим муз эмес да тайчудай.
- Анда ждем. Батыраак кел.
Сыртка чыгып кайда барарымды билбей кайра кирдим. Келип эшикти ачып камок кайда деп сурайын десем, ичкерттен создор угулуп калды?
- Бул балакайдын акчасы дурус эле экен. Азыр бир аз мас кылып чонтогун тазалап койсок, ит билип койду дейсинерби. Тиги Аселяны айтып кел, келе берсин бул жакка. Бул создорду угуп ачуум келди. Ууруну каракчы тоноптур болот экен да сучкалар деп акырын бутумдун учу менен сыртка чыгып кеттим. Жолдун чети менен ылдый жакка баратсам камок козго илешти. Барып эки арак, бир лимонад, бир колбаса бир тамеки алдым да сатуучу кишинен бир кагаз менен ручка сурадым. Кагаздын баш жагы менен этек жагына "ЧОНТОГУМО КОЛУНАРДЫ САЛГАНДАН КАНТИП УЯЛБАДЫНАР? " деп жазып ортосунан айрыдым да эки чонтогумо салып койдум. Жанагы уйго жакындаганда лимонаддын жарымын ичип, калганын тогуп салдым да, ботолконун ичине акчаларымды салып туруп, дубалдын кырына сойоп коюп кирип бардым. Кирсем тигилер олтурат коздору жайнап.
- Девчонки. Мына убадам. Капа этпесенер мен эс алайын.
- Ай жигит- деп Айка эже мага кайрылды- уу болсо да суу болсо да озун баштап бербейсинби? Биз кайдан билели сен эмне алып келгенинди.
- Силер этикеткасын жакшылап окугула да, уу деп же суу деп жазылган эмес. Орус арагы деп турат.
- Ошондой болсо да озун баштап бер. Анан ишенели.
- Макул келе ыстаканынарды.
Баарыбызга айландырып аз аздан куйдум да, кичине тост суйлоп которуп жибердим. Алар да ичип коюшту.
- Эми ишендинерби, эмесе мага жооп бергиле.
- Жоок жок. Ашыкпа да сен.Жуп кылып кой эми биротоло. Так ичкен плохая примета деп коёт орустар.
- Биз орус эмеспиз да.
- За то орустун арагын ичип атпайбызбы.
- Макул анда. Бирок акыркысы.
Ичип бутуп турайын десем, Айка дагын жанды кашайтып;
- Эмне эле катыны тажаал эркектерге окшоп шашкалактайсын? Алгач эшекке учкашпа, учкашкандан кийин тушо качпа дегенди уккансынбы?
- Жок, эмне муну да орустар айтканбы?
- Ата бабаларыбыз айткан. Так что дагын бирди. Бир аз перерыв кылсак кандай болот анда?
- Ушуну алып ийели анан.
3-стаканды которгонумдо тигилер жарым жартылай ичип калтырып койгонун байкадым. Бирок унчукпадым.
- Девчонки. Мен бул жерде дагын кичине олтурат окшойм, андыктан бошонуп келсем кантет? Же ага да эшектен тушпош керекпи?
- Ай жоок макул бара гой.
Алар корсоткон туалетке келсем жарыгы куйуп туруптур. Кирдим да азыр эле ичкен арагым менен лимонаддын баарын кусуп салдым. Бир аз олтуруп колумду жууп кайра кирдим. Экинчи ботолко арак ачылыптыр.
- Мен аябай чарчадым, болбой баратат, бир аз уктап алайынчы-деп калп эле мас болгон кишидей сурандым.
- Атын ким сенин жигит?
- Таалай.
- Меники Айка. Таалай бери келип бир аз олтурчу бай болгур. Биз сени тиштеп албайбыз го.
- Чарчап атсам кантейин.
- Кел момундан дагы экини тартып ийели соннун эс аласын.
- Башка ичпейм э?
- Макул. кел. Кемеге тушкондун жаны бир деп коёт
- Муну да орустар айтканбы.
- Жончу ай.
Биринин артынан экинчисин тартып ийип комнатага аран жоногон киши болуп таянып жоноп калдым. Болмого кирдим да чечинбей эле жарыкты очурбостон керебетке куладым. Жарым сааттай жаттым. Коздорум уйкуга карап кетип баратканда сырттан дабыштар угулду.
Эшик ачылып бироо мени бир аз кыймылсыз карап турду. Анан готов деди да акырын кирип келди. Жанында дагын бири бар экенин байкадым. Бироосу шымымдын чонтогундогу кагазды алып чыкты. Ичинен окуду окшойт, беркисине да корсотту. Экинчиси курткамдагы кагазды алып чуркап чыгып кетти. Бир аздан кийин каткырыктар угулду. Унчукпай жатып уйкуга кете бериптирмин.
Ойгонсом муздап калыптырмын. Терезени карасам жарык тушо элек. Суу ичкенче саатты да корйун деп жанагы комнатага келсем Баары тыртайып уктап жатыптыр. Менин киргенимди билишкен да жок. Айканын колунан бир кичинекей сумка тушкону калыптыр. Дубалдагы саат 5ти корсотуп турат. Айканын сумкасын акырын алдым да сыртка чыктым. Эшиктеги кулпу салчу темирге сумканын асынчусу менен бекем байлап сумканын ичиндеги бир аз акчаны алдым. Сыртта калган ботолкодогу акчаларымды, ботолкону сындырып алдым да ошол бойдон аркы кочого чейин чуркап бардым. Кесилиште таксисттер туруптур. Бироосуно олтуруп кан базары деп аталган Ош базарына келип туштум.
Баягында Кадыр айткандай карышкыр тушкону билинет дегендей эл менден качып жаткандай туюлду. Иш баштардан мурда чонтогумду бир сыйра тазалап алууну ойлоп, айылга кетерде акчамды комгон жерге барып, бардык акчамды комуп коюп, базардын ойдо жагынан ишти баштадым. Бирде бироонун бирде экинчисинин артынан чуркап журуп кайра эле чонтокторумду кампайттым. Детдомскийлер да журушот. Сейит менен бир эле учурашып койгонго убакыт болду. Кол бош эмес болчу. Жер жарыгынча ырыскыбыздын артынан кууп жургонбуз. Бир картошка сатып жаткан эженин акчасын коруп, бир аракет кылдым. Болбоду. Кайра чыгып бир аз алаксып калуусун куттум. Ынгай келип калса кирем, болбой кайра чыгам. Бул корунуш 4-5жолу кайталанды. Мына эми алам деп эми кире бергенимде арт жагымдан бироо Таалай деп жиберди. Карай калсам тачкасына сойконуп Алмаз туруптур. Жанына бардым да;
- Оо досум кандайсын?
- Таалай уят да дос.
- Э досу кайда журосун корунбой, как раз сени издеп журбодум беле.
- Мен эмне тиги эженин чонтогуно кирип алыптырмынбы?
- Жок. Неге?
- Сен ошол чонтокту карап жатпайсынбы жанаттан бери.
- Эмне болмок эле дос, онорум ушул да.
- Таалай, менин апамдын бир тууган синдиси мени откондо келип тапкан болчу. Анан биротоло картошка ала барып сатканча келейин деп ушул жерде аран соода кылып жатат. Эртен сатып бутсо кетем уйго, Жур ала кетейин.
- Жоок доске. Рахмат.
- Анда эжем соодасын кылып тынч кетишине жол берчи дос.
- Мен эмне кылдым эжене?
- Азырынча эч нерсе кыла албай жатканындан айтып жатам алдын ала.
- Аа бул сенин эженби?
- Ооба да.
- Анан ошентип айтпайсынбы, созду теетияктан айландырып келип точкага урбай. Макул Алмаз.
- Тиги шариктерине да айтып койчу сураныч.
- Алмаз, мен алрдын арсынан четтегем. Алар озунчо, мен озумчо.
- Эмне батырбадыбы алар да?
- Ооба, ата апалууларды батырышпайт экен. Сен ата апалуусун деп мени кемсинте берип тажатып жибербедиби.
- Тообо кылып суйлосон боло. Ата апан бар сен шугур кыл.
- Ошо. Шугур кылып, тигилерге тенелбейин деп болунуп чыктым.
- Сен айылга кетпедин беле баягында?
- Бардым келдим кайра.
- Эми эмне кылайын дейсин?
- Кочодо жургон жаш балдар кыздарды корманщиктикке уйротуп, озум крыша болойун деген оюм бар. Бирок ага бир квартира же жер там арендага алыш керек. Кыш да келатат. Тигилер жашаганга жай табыш керек. Айткандай эле, сен ошондай уй берем дегендерди билбейсинби?
#59 01 Апрель 2015 - 16:45
- Эй сен чындап эле суйлоп жатасынбы?
- Ооба не болбойбу?
- Сен убал сооп каргыш дегендерден коркпойсунбу?
- Корком. Бирок дос. Мен уже канчасын ыйлаттым. Жашым 20 га чыкпай жатып, 20 000ден ашуун куноону уйуп алдым башыма. Болор иш болду эми окунгон менен же бул ишти токтотконум менен куноом жуулуп тазаланып кетпеймин. Артка кайтууга менин эрким жетпейт эми дос. Бул ишти таштоо учун эч ким жашабаган жерде жашашым керек. Же акча иштетилбей турган жанагы токойдогу индеейцтердин алдына барып жашашым керек. Жок андай жерде акча жок болсо да бир нерселерди уурдап курсакты тойгозууну адат кылып конуп кетсем керек.
- Эч жакка барбай эле колдорунду кесип салсан да болот.
- Жоок дос. Бул колдор али коп нерсени кармайт да. Менин колдорум менин нан табарым. Андан коро айтчы дос. Уй берчулор барбы?
- Таалай кетип эле калчы сураныч. Урушуп кетебиз. Сени мурдагы досумдай эле коруп, мурдагы досумдай мамиле кылуумду кааласан, бул жерден азыр кет дос.
- Демек ушуну менен достугубуз токтоду дечи.
- Мен андай созду айтканым жок. Билесинби Таалай, биз мышык менен кийим кечелерди уурдап жургон кез эсиндеби? Ошол биз уурдаган кийимдер жаны эмес эски болчу, мен ошол эски кийимдерди уурдаганым учун озумду канча куноолу сезип окунуп журдум. Ошол куноолорумдон кантип кутулуунун жолун таппай бир жолу жума куну мечитке бардым. Ошол жерден 3 кунго дааватка чыгып кеттим. Дааватта коп нерсени уйронот экенсин? Журокко кандайдыр бир нур пайда болот экен. Ошол кундон баштап тачка суйроп ак мээнэт менен акча таба баштадым. Досум бул айткан созумду сен канчалык даражада укканынды билбейм го бирок дос, сага бир кенешим бар. Бул кесибинди ташта дагын болгону 3 жолу даватка чыгып келчи. Журогун ачылат.
- Дос. Мен да балким бир кун убак сааты келип намаз окуймун. Бирок, азыр башка иш кылуу менин планымда жок. Анда кош бол досум. Жер тоголок эмеспи, бир кун болуп бир кун жолугарбыз. Давай дос. Эгер мени менен жакшылап суйлошуп олтуруп коштошкун келсе бугун саат 13:00до баягы лагманканага отуп кел.
- Макул барам дос. Бирок, сен эмес мен толоймун тамакка.
- Менин харам тамагымды жегим келбейт дегени турасынбы?
- Кандай ойлосон ошондой ойлоп кабыл ал.
- Анда келбей эле кой. Сенсиз да кунум отуп келген сенсиз да кунум ото берет. Жакшы кал или жакшы бар.
- Кандай тагдыр туш болсо да аман бол таалай. Атына затын жарашат го бирок кылганын жарашпайт.
- Аны сен чечпейсин.
Ордумдан турдум да ачуум менен жоноп кеттим. Эч бир иштегим келбеди. Камера храненияга келип кийимдеримди алдым да базардын сыртына чыгып кеттим. Элди аралагым келбеди. Кун чачырап базар толук жанга киргенде гана комулгон акчамды алып кийим кече базарына келдим. Кышка кам жеп, кышкы сонун куртка шым светирлерден бери бут кийимге чейин алдым да жаны сумка алып ага алган кийимдеримди баарын салып, радио туйунуно келдим. Жумуш издеп, койгой тартып, бир нерсеге муктаж болгондор ушул жерге келерин билчумун. Кагазга бир балага квартира керек, бир болмолуу квартира болсо да болот деп кулактандыруу берип айттырдым. Эч канча отпой элдин арасынан ким квартира керек деп жатат деген ун угулду. Татынакай кийинген бир эже экен. Жакын бардым да;
- Мага керек.
- Ким менен жашайсын?
- Жалгыз элемин.
- Акчан барбы?
- Сиз биринчи озунуздун берилчу квартираныз жонундо айтып беринизчи, жакса анан акчасын суйлошолу.
- Жигит сен мага жакпай турасын?
- Кандайча?
- Ушундайча. Кайсыл жерден болосун?
- Оштон.
- А жок. Мен оштуктарды албайм.
- Канчага берем деп жатасыз квартиранызды?
- Сен квартплата толой турган акча толой албай качып кетсен мен сени кайдан тапмак элем.
- Сиз суммасын айтсаныз биринчи.
- Айына 3000 сом толой аласынбы?
- Болгону элеби?
- Эмне, азбы сага? Эмне иш кыласын озун?
- Туалетте акча алчу болуп иштейм.
- Жакшы кал жигит. Бир аз чонойсон анан келерсин.
- Азыр 3000 сом берем 3 кундон кийин дагын 2 айга толойм алдын ала! Эгер ушуга консонуз квартиранызды барып коргонго даярмын.
- Тамашалашып жаткан жоксунбу?
- Сиз менен тамашалашчудай курагыбыз тен келбейт да эже. Уят эмеспи сиздей эжени тамашалаган.
- Анда жур, корсотом квартираны.
- Экообуз Павлова кочосундогу бир уйго келдик. Жер тамдын жанына кичинекей кылып болок болок 4 комната кватираларды салып коюшуптур. Бир ган комнатасы бош экен. Калгандарында квартиранттар жашашат экен. Комнатанын ичинде бир шкаф, эки кишилик диван, бир чай иччу стол жана ток печкасы турат. Болмонун ичи жылуу.
- Жактыбы сага?
- Болот.
- Тартип каттуу. Чоочун киши, келин-кесек, досум жолдошум дегендер келууго мумкун эмес. Арак ичсен да билдирбей ич. Ызы чуу чыгарба. Токко озун толойсун.
- Как раз мага керек тартиптер бар экен. Жарайт эже.
Ошентип ошол жерде жашай баштадым. Эртеси куну детдомго келип Кадырга жолуктум.
- Жол болсун карышкыр?
- Кадыр, соз бар журчу четке чыгып суйлошолу.
- Тиштебейсинби анан?
- Завязывай. Жетишет уже.
Бир жерге келип олтурдук.
- Суйло анан, кандай тагдыр айдады.
- Жаку менен кантип жолугушсам болот?
- Оной эле. Бироонун башын жара чапсан жанына барасын.
- А серьезна?
- Не кыласын аны?
- Болгону ушунча жакшылыгынан кийин, бир жолу жолугуп койбосом эркектикке жатпайт го.
- Бир мент бар. Ошол жерде иштеген. Жарым саат убакыт берет, бирок 2000 сом беруу керек.
- Базар жок Кадыр. Ошол мент менен жолуктурбайсынбы мени?
- Болгону анда да жумасына бир эле жолу.
- Жетишет ошол деле.
- Эртен саат 14:00до Горкий кочосундогу СИЗОго келип тур, мен да барам. Билесинби кантип барышты?
- Такси алып барат.
- Макул давай анда. Башка созун жокпу?
- Бар. Сабринаны ким зордуктаптыр? Таба алдынарбы?
- Сенин ишин болбосун, бул биздин разборка сага тиешеси жок. Экинчи бул темада соз козгобо!
- Сен айтпасан деле башкасы созсуз айтат. Таба албаганындан кийин неге журосун озунду крутой сезип? Бирок мен тапсам озуно эле минус болот.
- Исчезни сука.
- Мейли братан. эртен жолугабыз анда. Саламатта бол.
- Ооба не болбойбу?
- Сен убал сооп каргыш дегендерден коркпойсунбу?
- Корком. Бирок дос. Мен уже канчасын ыйлаттым. Жашым 20 га чыкпай жатып, 20 000ден ашуун куноону уйуп алдым башыма. Болор иш болду эми окунгон менен же бул ишти токтотконум менен куноом жуулуп тазаланып кетпеймин. Артка кайтууга менин эрким жетпейт эми дос. Бул ишти таштоо учун эч ким жашабаган жерде жашашым керек. Же акча иштетилбей турган жанагы токойдогу индеейцтердин алдына барып жашашым керек. Жок андай жерде акча жок болсо да бир нерселерди уурдап курсакты тойгозууну адат кылып конуп кетсем керек.
- Эч жакка барбай эле колдорунду кесип салсан да болот.
- Жоок дос. Бул колдор али коп нерсени кармайт да. Менин колдорум менин нан табарым. Андан коро айтчы дос. Уй берчулор барбы?
- Таалай кетип эле калчы сураныч. Урушуп кетебиз. Сени мурдагы досумдай эле коруп, мурдагы досумдай мамиле кылуумду кааласан, бул жерден азыр кет дос.
- Демек ушуну менен достугубуз токтоду дечи.
- Мен андай созду айтканым жок. Билесинби Таалай, биз мышык менен кийим кечелерди уурдап жургон кез эсиндеби? Ошол биз уурдаган кийимдер жаны эмес эски болчу, мен ошол эски кийимдерди уурдаганым учун озумду канча куноолу сезип окунуп журдум. Ошол куноолорумдон кантип кутулуунун жолун таппай бир жолу жума куну мечитке бардым. Ошол жерден 3 кунго дааватка чыгып кеттим. Дааватта коп нерсени уйронот экенсин? Журокко кандайдыр бир нур пайда болот экен. Ошол кундон баштап тачка суйроп ак мээнэт менен акча таба баштадым. Досум бул айткан созумду сен канчалык даражада укканынды билбейм го бирок дос, сага бир кенешим бар. Бул кесибинди ташта дагын болгону 3 жолу даватка чыгып келчи. Журогун ачылат.
- Дос. Мен да балким бир кун убак сааты келип намаз окуймун. Бирок, азыр башка иш кылуу менин планымда жок. Анда кош бол досум. Жер тоголок эмеспи, бир кун болуп бир кун жолугарбыз. Давай дос. Эгер мени менен жакшылап суйлошуп олтуруп коштошкун келсе бугун саат 13:00до баягы лагманканага отуп кел.
- Макул барам дос. Бирок, сен эмес мен толоймун тамакка.
- Менин харам тамагымды жегим келбейт дегени турасынбы?
- Кандай ойлосон ошондой ойлоп кабыл ал.
- Анда келбей эле кой. Сенсиз да кунум отуп келген сенсиз да кунум ото берет. Жакшы кал или жакшы бар.
- Кандай тагдыр туш болсо да аман бол таалай. Атына затын жарашат го бирок кылганын жарашпайт.
- Аны сен чечпейсин.
Ордумдан турдум да ачуум менен жоноп кеттим. Эч бир иштегим келбеди. Камера храненияга келип кийимдеримди алдым да базардын сыртына чыгып кеттим. Элди аралагым келбеди. Кун чачырап базар толук жанга киргенде гана комулгон акчамды алып кийим кече базарына келдим. Кышка кам жеп, кышкы сонун куртка шым светирлерден бери бут кийимге чейин алдым да жаны сумка алып ага алган кийимдеримди баарын салып, радио туйунуно келдим. Жумуш издеп, койгой тартып, бир нерсеге муктаж болгондор ушул жерге келерин билчумун. Кагазга бир балага квартира керек, бир болмолуу квартира болсо да болот деп кулактандыруу берип айттырдым. Эч канча отпой элдин арасынан ким квартира керек деп жатат деген ун угулду. Татынакай кийинген бир эже экен. Жакын бардым да;
- Мага керек.
- Ким менен жашайсын?
- Жалгыз элемин.
- Акчан барбы?
- Сиз биринчи озунуздун берилчу квартираныз жонундо айтып беринизчи, жакса анан акчасын суйлошолу.
- Жигит сен мага жакпай турасын?
- Кандайча?
- Ушундайча. Кайсыл жерден болосун?
- Оштон.
- А жок. Мен оштуктарды албайм.
- Канчага берем деп жатасыз квартиранызды?
- Сен квартплата толой турган акча толой албай качып кетсен мен сени кайдан тапмак элем.
- Сиз суммасын айтсаныз биринчи.
- Айына 3000 сом толой аласынбы?
- Болгону элеби?
- Эмне, азбы сага? Эмне иш кыласын озун?
- Туалетте акча алчу болуп иштейм.
- Жакшы кал жигит. Бир аз чонойсон анан келерсин.
- Азыр 3000 сом берем 3 кундон кийин дагын 2 айга толойм алдын ала! Эгер ушуга консонуз квартиранызды барып коргонго даярмын.
- Тамашалашып жаткан жоксунбу?
- Сиз менен тамашалашчудай курагыбыз тен келбейт да эже. Уят эмеспи сиздей эжени тамашалаган.
- Анда жур, корсотом квартираны.
- Экообуз Павлова кочосундогу бир уйго келдик. Жер тамдын жанына кичинекей кылып болок болок 4 комната кватираларды салып коюшуптур. Бир ган комнатасы бош экен. Калгандарында квартиранттар жашашат экен. Комнатанын ичинде бир шкаф, эки кишилик диван, бир чай иччу стол жана ток печкасы турат. Болмонун ичи жылуу.
- Жактыбы сага?
- Болот.
- Тартип каттуу. Чоочун киши, келин-кесек, досум жолдошум дегендер келууго мумкун эмес. Арак ичсен да билдирбей ич. Ызы чуу чыгарба. Токко озун толойсун.
- Как раз мага керек тартиптер бар экен. Жарайт эже.
Ошентип ошол жерде жашай баштадым. Эртеси куну детдомго келип Кадырга жолуктум.
- Жол болсун карышкыр?
- Кадыр, соз бар журчу четке чыгып суйлошолу.
- Тиштебейсинби анан?
- Завязывай. Жетишет уже.
Бир жерге келип олтурдук.
- Суйло анан, кандай тагдыр айдады.
- Жаку менен кантип жолугушсам болот?
- Оной эле. Бироонун башын жара чапсан жанына барасын.
- А серьезна?
- Не кыласын аны?
- Болгону ушунча жакшылыгынан кийин, бир жолу жолугуп койбосом эркектикке жатпайт го.
- Бир мент бар. Ошол жерде иштеген. Жарым саат убакыт берет, бирок 2000 сом беруу керек.
- Базар жок Кадыр. Ошол мент менен жолуктурбайсынбы мени?
- Болгону анда да жумасына бир эле жолу.
- Жетишет ошол деле.
- Эртен саат 14:00до Горкий кочосундогу СИЗОго келип тур, мен да барам. Билесинби кантип барышты?
- Такси алып барат.
- Макул давай анда. Башка созун жокпу?
- Бар. Сабринаны ким зордуктаптыр? Таба алдынарбы?
- Сенин ишин болбосун, бул биздин разборка сага тиешеси жок. Экинчи бул темада соз козгобо!
- Сен айтпасан деле башкасы созсуз айтат. Таба албаганындан кийин неге журосун озунду крутой сезип? Бирок мен тапсам озуно эле минус болот.
- Исчезни сука.
- Мейли братан. эртен жолугабыз анда. Саламатта бол.
#60 01 Апрель 2015 - 18:30
Эртеси тан азандан туруп иштеримди бутурдум да ооруканага бардым. Башымдагы жараатты корсотуп жиптерин алдыруу учун. 200сом врачка берип башымдагы жиптерин алдырып, жылуу карма дегенинен, базардан тумак алып кийдим. Тушторго жакын эки пакетке толтура фрукты, овошь колбас дегендерди,
camel тамекисинен эки блок алып таксиге олтуруп СИЗОНУН жанына барып туштум. Жарым саатай убак отуп Кадыр келди. Ал эшиктин оозунда турган куралчан бир солдатка бир нерселерди айткан сон, тиги бироо менен рация аркылуу суйлошту да кире бергиле деп уруксат берди. Ичкериге киргенден кийин баштыктарыбыздын баарын антарып озубузду да текшерип чыгышты. Алардан откон сон бир чон жалгыз жылдыздуу байке келди.
- Кандайсын Кадыр. Эмне корунбой кеттин?
- Жумуштап журом байке.
- Бул ким?
- Жаку байкем ушул жигитти алып кел деген болчу, иниси болот.
- Анда алып кел жанагыны.
- Бер-деди мага карап.
Эки мин сомду карматсам;
- Бул деген бир кишиге да.
- Ооба байке. Мен кирбейм, бул иниси эле кирет.
- Анда жакшы.
- Айдаров! Бул жигитти свиданияга алып бар. Тиги 117деги Муратовко келди. Жарым саат убакыт бер.
- Жарайт жолдош майор!
- Бар уулум. кайра чыкканында артына карабай чык. Артына буру карасан эле бул жакка кандайдыр бир кылмыш менен тушушун мумкун деген примета бар. Андыктан эл оозунда калет жок. Кир кире бер. Тиги солдатты ээрчисен алып барат байкене.
Солдат менен бир капаска окшогон жерге келип олтурдум. Бир аздан кийин, Жакуну алып келишти. Ал мени корору менен кучагын жайып;
- Нефига себе малыш. салам анан. Кандайсын иним. Жоголуп кеттин го.
- Салам брат. Озунор кандайсынар брат?
- Жаманы жок Таалай. Кайда жортуп журосун?
- Ушундай эле эл катары. Олбостун кунун коруп.
- Ким алып келди сени?
- Кадыр.
- Жакшы. Баягында айткам, сени келип кетсин деп. Алар распредкага тушуп калышкан деген болчу. Андан кийин айылга кетиптирсин, кайра келип калдынбы?
- Ооба жакында эле келдим.
- Сен жакында эле кетпединби? Баруундан кайтуун тез болгон го.
- Ал жактагыларга жакпадым окшойт.
- Эми иничек созун болсо суйло, убакыт кыска.
- Бул майда чуйдолор сизге брат-деп пакеттерди бердим.
- Оо отдуши малыш. Рахмат. Тамеки да ала келдинби?
- Ооба брат.
- Суйлой бер кулагым сенде.
- Братан. мен да сиздей болгум келет.
- Токто. Тушундуруп суйло. Мендей дегенин кандай?
- Мен да силердей болуп корманщиктерди иштетсем деген оюм бар. Совет сурайын дегем.
- Ошол ишти оной деп ойлоп жатасынбы? Анын проблемасы коп. Ар бир баланын артынан чуркашын керек. Алардын ар бирине ылайыктуу мамиле жасап, ар бирине татыктуу сабак, тарбия беришин керек. Кокус бир проблема болчу болсо азыркы менин акыбалыма тушуп калышын мумкун. А сен аларга таптакыр даяр эмессин? Менттер менен суйлошууну уйронушун керек. Сен суйлошконго шыгын жок. Кичине эле бир нерсе болсо мушташка асыласын. Сен суйлошо албайсын, сен только озундун кызыкчылыгынды ойлогон егоист баласын. Озундукун эч качан бергин келбейт Сенин кучун жетеби жетпейби асыла берчу адатын бар, мындай журуп дайым таяк жешин мумкун. Эгер озун ошентип таяк жеп жатсан сага ким ишенип сени ким сыйламак эле. Сенин кемчиликтерин толтура. Аларды жоюуга бир эки жыл убакыт керек. Сен деген такай кандайдыр бир коом менен жашашын керек. Ошол коомдон озуно жаккан сапаттарга ээ боло аласын. Жалгыз жургонун менен эч кандай авторитетке ээ боло албайсын. Эгер чындап авторитет болгун келсе, озундун кемчиликтеринди жоготушун керек.
- Ошондо мен силердей болууга татыктуу эмесминби?
- Албетте.
- А мен об обратном доказать этип берсемчи?
- Баары бир козум жетпейт.
- Анда братан коросунор го же угасынар. Мен силерден да отуп кетем.
- Мына. Озундун айтканындан кайтпаган бир сапатынды озун далилдедин.
- Макул брат тема жабык. Дагын бир нерсе.
- Айт.
- Сабринаны зордуктап кетишиптир, кабарынар барбы?
- Ооба... Сукаларды таппай жатышат. Кокус кармаса бул жерге келет, ошондо энесин таанытам петухтарды.
- Кадыр мага аралашпа дейт. Эмне учун?
- Анткени сенин тиешен жок.
- Неге?
- Башка созун жок болсо кете берсен болот.
- Силер да айтпай жатасынар. Же эмне жашырганга жараша бир нерсенер барбы? Же озунор уюштуруп кыздыгынан айрып туруп праституткага айландырайын деп жатасынарбы?
- Эй малыш, оозуна карап суйло сен сука.
- Жакшы калыныз братан.
Ал жерден чыктым да уйго кеттим.
Эмнеге жашырат деген ой башымда туруп алды.
- Кандайсын Кадыр. Эмне корунбой кеттин?
- Жумуштап журом байке.
- Бул ким?
- Жаку байкем ушул жигитти алып кел деген болчу, иниси болот.
- Анда алып кел жанагыны.
- Бер-деди мага карап.
Эки мин сомду карматсам;
- Бул деген бир кишиге да.
- Ооба байке. Мен кирбейм, бул иниси эле кирет.
- Анда жакшы.
- Айдаров! Бул жигитти свиданияга алып бар. Тиги 117деги Муратовко келди. Жарым саат убакыт бер.
- Жарайт жолдош майор!
- Бар уулум. кайра чыкканында артына карабай чык. Артына буру карасан эле бул жакка кандайдыр бир кылмыш менен тушушун мумкун деген примета бар. Андыктан эл оозунда калет жок. Кир кире бер. Тиги солдатты ээрчисен алып барат байкене.
Солдат менен бир капаска окшогон жерге келип олтурдум. Бир аздан кийин, Жакуну алып келишти. Ал мени корору менен кучагын жайып;
- Нефига себе малыш. салам анан. Кандайсын иним. Жоголуп кеттин го.
- Салам брат. Озунор кандайсынар брат?
- Жаманы жок Таалай. Кайда жортуп журосун?
- Ушундай эле эл катары. Олбостун кунун коруп.
- Ким алып келди сени?
- Кадыр.
- Жакшы. Баягында айткам, сени келип кетсин деп. Алар распредкага тушуп калышкан деген болчу. Андан кийин айылга кетиптирсин, кайра келип калдынбы?
- Ооба жакында эле келдим.
- Сен жакында эле кетпединби? Баруундан кайтуун тез болгон го.
- Ал жактагыларга жакпадым окшойт.
- Эми иничек созун болсо суйло, убакыт кыска.
- Бул майда чуйдолор сизге брат-деп пакеттерди бердим.
- Оо отдуши малыш. Рахмат. Тамеки да ала келдинби?
- Ооба брат.
- Суйлой бер кулагым сенде.
- Братан. мен да сиздей болгум келет.
- Токто. Тушундуруп суйло. Мендей дегенин кандай?
- Мен да силердей болуп корманщиктерди иштетсем деген оюм бар. Совет сурайын дегем.
- Ошол ишти оной деп ойлоп жатасынбы? Анын проблемасы коп. Ар бир баланын артынан чуркашын керек. Алардын ар бирине ылайыктуу мамиле жасап, ар бирине татыктуу сабак, тарбия беришин керек. Кокус бир проблема болчу болсо азыркы менин акыбалыма тушуп калышын мумкун. А сен аларга таптакыр даяр эмессин? Менттер менен суйлошууну уйронушун керек. Сен суйлошконго шыгын жок. Кичине эле бир нерсе болсо мушташка асыласын. Сен суйлошо албайсын, сен только озундун кызыкчылыгынды ойлогон егоист баласын. Озундукун эч качан бергин келбейт Сенин кучун жетеби жетпейби асыла берчу адатын бар, мындай журуп дайым таяк жешин мумкун. Эгер озун ошентип таяк жеп жатсан сага ким ишенип сени ким сыйламак эле. Сенин кемчиликтерин толтура. Аларды жоюуга бир эки жыл убакыт керек. Сен деген такай кандайдыр бир коом менен жашашын керек. Ошол коомдон озуно жаккан сапаттарга ээ боло аласын. Жалгыз жургонун менен эч кандай авторитетке ээ боло албайсын. Эгер чындап авторитет болгун келсе, озундун кемчиликтеринди жоготушун керек.
- Ошондо мен силердей болууга татыктуу эмесминби?
- Албетте.
- А мен об обратном доказать этип берсемчи?
- Баары бир козум жетпейт.
- Анда братан коросунор го же угасынар. Мен силерден да отуп кетем.
- Мына. Озундун айтканындан кайтпаган бир сапатынды озун далилдедин.
- Макул брат тема жабык. Дагын бир нерсе.
- Айт.
- Сабринаны зордуктап кетишиптир, кабарынар барбы?
- Ооба... Сукаларды таппай жатышат. Кокус кармаса бул жерге келет, ошондо энесин таанытам петухтарды.
- Кадыр мага аралашпа дейт. Эмне учун?
- Анткени сенин тиешен жок.
- Неге?
- Башка созун жок болсо кете берсен болот.
- Силер да айтпай жатасынар. Же эмне жашырганга жараша бир нерсенер барбы? Же озунор уюштуруп кыздыгынан айрып туруп праституткага айландырайын деп жатасынарбы?
- Эй малыш, оозуна карап суйло сен сука.
- Жакшы калыныз братан.
Ал жерден чыктым да уйго кеттим.
Эмнеге жашырат деген ой башымда туруп алды.