[adalsvards]

Теманын максатын өз мисалым менен баштоону эп көрдүм. Катышуучуларга тарбия, жүрүм-турумдун алкагында талкуулоону сунуштайм.

Бир туугандардын улуусу болгондуктан, мектепке чейинки куракта ата-энемдин менин тарбияма кошкон салымын жокко чыгарам. Анткени экөө тең иштечү, анан да мен убактымдын көбүн бала бакчада өткөзчүмүн.

Окуучулук куракта, тарбиядагы ролдун башчысы көбүрөөк биринчи мугалимде болду. Себеби, атам керели кеч жумушта болчу, иштен келгенден кийин дароо кабинетине кирип кетчү да, түн оокумга чейин бүтпөй калган иштерин улантчу. Тамак убагында гана сабактарымды сурабаса, тарбия сааты ошону менен аяктачу. Апам кичүүлөрдөн колу бошочу эмес.

Каникулда тайне-таята, чоң энеме барчумун. Таятам чоң китепканасы, андагы атайын мен үчүн тандап койгон китептери менен тарбиялады. Тайнем санжыра, адабияттар, айрыкча тарыхый инсандардын таржымалы менен тарбиялаганга аракет жасады, чоң энем болсо, ырымчыл болчу, андыктан каада-салт, жөө жомоктор менен тарбияма салым кошкон.

Эми, суроого келсек, силерде кандай болду? Кимдин үлүшү чоң? Жана учурда балаңар болсо, аларга жетиштүү убакыт бөлөсүңөрбү, тарбия иштерин кандай нукта жүргүзөсүңөр?

[Arstan]

Мен чон ата-чон энемди,таятамды корбой калганмын,тайнемди бир аз эстейм.Ошондуктан алардан тарбия корбой калдым. Албетте ата-энемдин тарбиясын алып чонойдук,анан улуу эжелерим,агамдын тарбиялары менен чонойдук.Аганы коруп ини осот дегендей,агамдан коп нерсени уйрондум,ал жасаган нерселерин жасагым келип,кийингендерин кийгим келип,дайыма агамды туурап ушинтип чонойдум. Чонойгондон кийин,жашоого болгон коз карашым озгоруп,агамды коюп,атамдын жасагандарын, журум-турумун, адамдарга жасаган мамилесин,бизге берген тарбияларын уйронуп,атамды туурап жашап келем. Ойлоп корсом атам бизге кобуроок тарбия бериптир,себеби атамдан коркобуз,айткандарын созсуз аткарабыз,ал эми апам менен доспуз да,бир нерсе айтса коюнузчу апа деп коюп журо беребиз. Ошондо тарбия беруу боюнча атамдын улушу чон,атамдай адам болуп жашагым келет. Кудай буйурса балдарыма да татыктуу тарбия берип,кобуроок убакыт болгонго аракет кылам жана чон атасына кобуроок жиберип турам,жакшы тарбия алышат.

[adalsvards]

Arstan (29 Апрель 2013 - 13:44) жазган:

Кудай буйурса балдарыма да татыктуу тарбия берип,кобуроок убакыт болгонго аракет кылам жана чон атасына кобуроок жиберип турам,жакшы тарбия алышат.

Акыркы сүйлөм көңүл жылытты!


Мен тескерисинче, атамдын, же апамдын жанына отургузуп алып, кайсы бир тема тууралуу узун-узун сүйлөгөнүн эстей албайм. Кичинемде дегеним. Анткени жеке сапаттар, же мүнөз (кыскасы, личность) өспүрүм курагы токтогондо түзүлүп калат дешет го.

[Rinatik94]

Мен чон атамды,чон апамды,тайатамды корбой калгам.Бирок тайенемдин(анын да козу отуп кетти)атамдын, апамдын,бир туугандарымдан жакшы тарбия алдым десем болот.Албетте балага тарбия беруу ата эненин милдети эмеспи,анын сынарындай мен да кийин балдарыма татыктуу тарбия берсем,анда арманым жок.

[KARL.MARKS]

мен ата эненин тарбиясын мееримин көргөн деле жокмун... айылда чоң атамдын колунда тарбияландым. ...

[Arstan]

adalsvards (29 Апрель 2013 - 10:52) жазган:

Акыркы сүйлөм көңүл жылытты!


Мен тескерисинче, атамдын, же апамдын жанына отургузуп алып, кайсы бир тема тууралуу узун-узун сүйлөгөнүн эстей албайм. Кичинемде дегеним. Анткени жеке сапаттар, же мүнөз (кыскасы, личность) өспүрүм курагы токтогондо түзүлүп калат дешет го.

Апам бир нерселерди жасап иш кылып журуп эле бизге коп убактысын боло албай калса керек деп ойлой берем,себеби биз уй-булоодо копчулукпуз да,ар бирибизге жетишпесе керек. Ал эми атам отургузуп алып же болбосо чогуу тамактанып жатканда ар дайым андай кылгыла,мындай болгула деп айтып турчу,бирок ушул айтып деп турганы деле жакшы экен,кулакка куюлуп,эсте калат экен.
Атам абдан ырым-жырымды катуу колдонот,шамда уктаба,кечинде тырмак алба,кулго ойнобо ушуга окшогондорду коп айтчу,же тамакка отурганда озундон чон адамдан мурда тамакка кол сунба,улуулар менен эки колдоп учураш,улуу адам келгенде ордундан тур айта берсен коп экен,мунун баары ото жакшы тарбия экен. Ата-энеме омур бою ыраазымын,ушундай тарбия берип чонойтуп коюшту. Эн жакшы тарбиялардын бири,ата-энем экоо эч качан биздин козубузчо урушушпайт, азыр алтымышка чыгып калса да апамды эркелетип турат,ушул да балага эн жакшы тарбия болот экен,менда ушулардай болуп урушпай жашайм деп ата-энелерибизден улгу алып жашайт экенбиз да.

[miniusha]

Негедир апам мага коп эле конул бурду улуусу болгондуктан, анан окуганга келгенде наоборот мээм иштебей калчы да апам окутса (окуй албасам, сабагымды текшергенде урушчу да), анан озумчо окуганды жакшы корор элем. Акыл насааттан деле коп нерсени уйротту, аябай эле катуу кармады. Таенем деле чынында коп нерсени уйротчу жайкы каникулум ошол жакта отчу ырдап берчи, окуяларды айтып берчи, тушторумду жоруп берчи такыр урушпачы, урушса да кулку катары кабыл алчык.
Азыр болсо акырын уйротуп окуткум келет, бирок убактымдын тардыгына кейип кетем, кызыктырып тамгаларды окутумуш этем, атасы окутат кобунчо, буйруса инеттен суротторду кочурдум барактан жасаганды уйротуп кызыктыргым келип жатат. Ошол негизи ата-эненин жаманы болбойт го , бирок озуно кылбаганды балана кылгын келет экен озун жетпегенди, ошого жараша да убакыт бурулбай калат экен, дагы жакшы чон апалары бар жакшыы нерселерди уйротконго, нервибиз чыдабай какыс кукус башталганда аркасына бекитип алган

Билдирүүнү түзөткөн: miniusha: 29 Апрель 2013 - 14:18

[adalsvards]

Arstan (29 Апрель 2013 - 14:11) жазган:

Эн жакшы тарбиялардын бири,ата-энем экоо эч качан биздин козубузчо урушушпайт, азыр алтымышка чыгып калса да апамды эркелетип турат,ушул да балага эн жакшы тарбия болот экен,менда ушулардай болуп урушпай жашайм деп ата-энелерибизден улгу алып жашайт экенбиз да.

Эстеп кеттим, менин бир аяш атам аяш энемди "махабатым" деп чакырат да...))


Балким, ата-энелердин тарбиясы алардын өз жүрүм-турумунда сакталган чыгар. Барып-барып биз деле аларды туурап калаттырбыз. ..)))

[aijan]

Байкаштырсам, уйдо апамды аябай туурайт экенмин кандайдыр бир он сапаттарын кочуруп алгандаймын. Сыртта созулуууп жургонум менен, уйго келгенде шыпылдап, жаным тынбайт негедир. Ушуга суйуном, себеби, он келбетим апама окшобосо да, бирин экин сапаты менде таберик. Апам аябай уй ишине тын киши. Коомдук иш чаралардан да калбайт, активист.
Ал эми мен коомго болгон коз караш, журум турум, кыскасы, прозаикалык нерселерден башкасын китептен алдым окшойт. Ата- эне, таята-таэне, туугандардан болок, тарбияны китептен алдым десем жанылышпайм.

[лунка]

Апам кобуроок тарбиялайт эле.

[Talant79]

Менин тушунугум бойунча тарбияны чойронон аласын. Чойрого кимдер кирет? Биринчиден болуп ата энен анан бир туугандарын, досторун ушинтип чойро чонойуп кете берет. Эчкимден тарбия алган эмесмин десенда чойро озу эле тарбиялап койот. Анан озундун дээринен дагы болот деп ойлойм...

[AtankulovaB]

Соонун тема экен мага жакты. Мага бала чагымдан баштап он жашыма чейин рамали тайатам менен тайенем тарбиялаган. Аллага шугур азыр тайенем бар менин тоюмду баламды корсун ыйлайм деп дуба кыламын. Рамали тайатам сопу болчу эсимде кечеги кундогудой уйдун бир бурчунда тайатамдын ыйман, намаз, фазали амалдар, арапча жазылган китептери сакталчу. Бала кезде кызыкчан болуп коп окуйт элем. Тайатам рамали озу дагы эринбей учуру менен маселе айтчу пайгамбарлар жонундо, хадис айтчу. Тайенем деле чон салым кошкон, бирок абдан эскиче. Тайенеме караганда тайатамдын маселеси жакчу же жомокту жактырганым учунбу тайатам рамелинин маселелери жомок айтып жаткандай жомок уккандай кыймылдабай укчумун.

Кийин убакыт отуп оз атам оз уйумо алып келе берген. Жашоо, турмушка байланыштуу тайене-тайатамдын колунда осконмун. Он жашка толгонумда оз ата-энемден тарбия ала баштадым. Алардын тарбиясы такыр болокчо, алар оздору намаз окууга, динге кызыкпагандыктан. Мени такыр ыймандан алыстатып салышты. Тайатамдын колунда арап тилин уйронуп бутуп калган элем. Оз уйумо келгенден кийин ата-энем орусча уйротуп, орусча тарбия беришти. Бирок мен наразы эмесмин. Анткени ал дагы керек да. Атам катуу кармайт болчу. Уйдун эн кичуусу болгондуктан атамдын эрке кызы элем. Ошого байланыштуубу такыр мени урушпайт эле жон гана эркелетип отуруп терен тушдурчу. Бара-бара улгайган сайын атам мени дагы катуу кармап, катуу тарбиялаган. Эжемдерге акыл айтып, катуу урушуп тарбиялаган улам эле менда атамдан коркуп эле айткан созунон, чызган чызыгынан чыкпай тарбия алып бой жеттим.

А апамдан, эжелеримден дагы чон тарбия алдым десем жанылышпай. Эн негизгиси жашоо, турмуш эле адамды мыкты тарбиялап коёт экен. Жашоо, турмуш турдуу болгондуктан эки тараптан мектепти кошуп уч тараптан тарбия алдым. Бой жеткен сон ыйман журогумо терен орноп тайатам рамалинин тарбиясынан улам ыйманга жакындап ыйман жолуна тушуп алдым. Мени ушул даражага жеткирген адам болушума чон салым кошуп, мыкты тарбиялаган бардык жакындарыма чон рахмат айтамын. А чон энемди коргон эмесмин мен тороло элек отуп кеткен. Чон атамды коргонмун бирок чон атамдан тарбия алуу насип этпептир.

Билдирүүнү түзөткөн: AtankulovaB: 29 Апрель 2013 - 17:14

[Miraida93]

Мени таенем тарбиялады десем жанылышпайм. .. 17 жашымдан ата-энем менен чогуу жашап калдым...ага чейин аларды 1 неделяда 1-2 жолу гана корчу элем..Апам боорукер, мээримдуу аял.Бирок жумуштан бошобойт.Атам да госслужбада иштегендиктен керели-кечке жумушта, командировкада болчу... Ата-энеси бар "жетим" элем десем болчудай... Аларды да тушуном бизди ойлоп балдарым бироодон кем болбосун, жакшы жеп, жакшы окусун деп ушинтип иштеп журушот... бирок ата-эне деген балдарын суйуп, эркелетип кээде тентектик кылса урушуп тарбиялаш керек да...Биздин ата-энебиз бир эле принцип менен жашашат...Баары бирдей тартипте болуусу керек деген... Эрте менен как положно 7 де туруп, завтрак кылуу керек... тамак жегин келеби келбейби сурашпайт деле...обязательно завтрак кылыш керек... анан окуганыбыз окууга, иштегенибиз ишке убагында барып убагында келуубуз керек...окуудан же жумуштан келгенден кийин да уйдун короосунан сыртка чыкмай жок...мына ушинтип тарбиялашат ата-энебиз.. . атам менен апам бирине бири каршы чыкпайт, атам эмне десе ошол соз биз учун мыйзам... Бут баары жетиштуу, жашоо улана берет...бирок ички дуйномдо кандайдыр бир кемтик бардай... Буюрса келечекте мен балдарымды баарынан биринчи орунга коём...4 жашка чыкканга чейин балдарымды урушпай -урбай чонойтом... андан кийин да урбай эле соз менен тарбиялаганга аракет кылам...балдарым чоноюп мектепке барганча, бар мээримимди балдарыма жана суйуктуу жолдошума арнап уй кожейкеси болгум келет...балдарым чоноюп калгандан кийин гана жолдошум уруксат берсе оз кесибим боюнча иштеп, мекениме кызмат кылсам дейм!

Билдирүүнү түзөткөн: Miraida93: 29 Апрель 2013 - 17:39

[Fatih]

Мени ата-энем тарбиялаган. Туура мектептин, чойронун да кайсы бир денгээлде кошкон салымы бар. Бирок эн негизги ролду ата-энем ойногонун билем. Алар да эртеден кечке жумушта болушчу, бирок тарбия беруу учун эртеден кечке уйдо болуулары шарт эмес. Тарбия беруудо эн негизги нерселерди уйроткон болсо, калганы ошого карап кете берет. Ата-энем мага ошол негизги нерселерди уйротушту. Бул учун аларга ыраазычылык гана билдирем.

Ал эми балалуу болсом аларга кандай тарбия беруум тууралуу ойлонуп жургон чагым. Текшеруудон откон ата-энемдин методунбу же китептерден окуган теорияларды практикалоого аракет кыламбы билбей турам.

[Arstan]

adalsvards (29 Апрель 2013 - 11:17) жазган:

Эстеп кеттим, менин бир аяш атам аяш энемди "махабатым" деп чакырат да...))

Атам,апамды попо деп эркелетет... .неге ушинтип эркелеткенин азыркыга чейин тушунбойм... .апамдын атына деле уйкаш эмес...)))

Дагы кызыктуу моментти эстеп кеттим.....апам, атамдын атын эч айтпайт да.....мектепте окуп жургондо айттыра албайле убара боло берчубуз....атамдын, чон атамдын,чон энемдин негизи атамдын туугандарынын аттарын такыр айтпайт,анан ар кандай суроо берет элек. Апа,кочодо бироо кимдин аялысын десе не деп жооп бересиз деп кыйнап сурай берет элек....)))

[adalsvards]

Miraida93 (29 Апрель 2013 - 17:28) жазган:

Эрте менен как положно 7 де туруп, завтрак кылуу керек... тамак жегин келеби келбейби сурашпайт деле...обязательно завтрак кылыш керек... анан окуганыбыз окууга, иштегенибиз ишке убагында барып убагында келуубуз керек...окуудан же жумуштан келгенден кийин да уйдун короосунан сыртка чыкмай жок...мына ушинтип тарбиялашат ата-энебиз.. . атам менен апам бирине бири каршы чыкпайт, атам эмне десе ошол соз биз учун мыйзам... Бут баары жетиштуу, жашоо улана берет...

Кандайдыр бир деңгээлде окшоштук бар экен, бизде деле ошондой мыйзам!
Менин эсимде калганы "тамакты аягына чейин ич, класстын биринчиси бол" деген сыяктуу гана сөздөр болчу, мектептен үйгө, үйдөн мектепке, кийин бул көрүнүш ЖОЖдон үйгө, азыр иштен туура үйгө дегендей...))) Бир гана "муну жаса, аны кыл" деген гана буйруктар... )))
А таятамдын тарбиялоо принциптери таптакыр башкача болчу, жаман-жакшы жөнүндө көп нерселерди айтып берер эле, турмуштук сабактарынан, китептерден, ар кимден укканынан дегендей...

[adalsvards]

Arstan (29 Апрель 2013 - 19:07) жазган:

Атам,апамды попо деп эркелетет... .неге ушинтип эркелеткенин азыркыга чейин тушунбойм... .апамдын атына деле уйкаш эмес...)))

Дагы кызыктуу моментти эстеп кеттим.....апам, атамдын атын эч айтпайт да.....мектепте окуп жургондо айттыра албайле убара боло берчубуз....атамдын, чон атамдын,чон энемдин негизи атамдын туугандарынын аттарын такыр айтпайт,анан ар кандай суроо берет элек. Апа,кочодо бироо кимдин аялысын десе не деп жооп бересиз деп кыйнап сурай берет элек....)))

Демек, сиздерде көбүрөөк сый-урмат менен тарбия жүрөт окшойт. Суктандым!

Меникилер классташ болгондуктан, ортосундагы мамиле теңтуш бойдон сакталган. Ошондуктан, бизде демократия!..)))

[Strateg]

Эх... Биздин убакта деле ата-эне тарбиялашчу дечи, бирок тарбиялоонун көпчүлүк бөлүгүн мектеп алган. Октябренок болуп, анан пионер, анан аягынды комсомол деген уюмдар өзүлөрү эле тарбиялап коюшчу .Тартип бузуп пионердик же комсомолдук чогулушка түшсөн, өлгөнүң))) Коммуниситик партиянын идеологиясында, анын баары эле жаман болчу десем өтө жаңылам. Дүйнөлүк масштабда: биз дүйнөдөгү эң күчтүу малекетпиз, биздин армия эң күчтүү, бүт дүйнө СССРди сыйлайт, дүйнөнүн жарымы (соц. жана өнүгүп келе жаткан өлкөлөр) бизди колдойт, калганы коркот. Америка бир нерсе десин, талкалап салабыз! Пионер лагерлерде аскер оюндарын ойнотуп, аскер тартипте тарбиялашкан (мектепте деле тизип алып маршировка кылдыра беришчү, речевка кыйкыртып, "Ким тынчтыкка каршы болсо, ал бизге каршы!" деп ))). Андан тышкары карыларга жардам берип, мамлекетке металлолом, макулатура чогултуп... Байлар жаман, баардык адамдар тең жашаш керек, улууларды, кыздарды сыйлаш керек жана башка ушу сыяктуу нерселерде тарбиялашкан.

Билдирүүнү түзөткөн: Strateg: 29 Апрель 2013 - 21:41

[raia]

Мен уч жашка чейин атамдын эрке кызы болгон экем тагдырбы иши кылып таята таэнем оздоруно энчилеп багып алган кыз болупмун.Таэнем рамалык коргонум бакканым ушу кыз деп башкача бакчуу эле дешет.Озум деле билем ото тазалыка конул бурар эле,чачымды беш кокул оруп ,уку тагылган топу кийгизер эле,дайыма уктарымда ырдап берер эле,жомок айтар эле.Учунчу класс окуганда таятам отуп кетти.Куса болуп чыргоолонгонума абам эки атты токуп дайыма жанына алып журор эле .Абам кобунчо жаратылыш жонундо жомок,баатырлар жонундо жомок айтып берер эле,Абаман мен чыдамкайлыкты, чындыкты бетке айтканды жана да чабандестикти уйрондум.Коп отпой энекем отуп кетти,ал кишиден мен тазалыкты,адеп акылатты уйрондум.Мен абам мнен женемдин колунда жана да кошо жашаган эжемдин колунда калдым,корсо эже дегеним озумдун апакем экен.Ошонтип мен женемден аял кишиге керектуу нерсени бут ошо женемен уйрондум кийин турмушка чыканда камчы салдырбай шыр кеттим.Чойромдон тентуштарымдан жана да китептен чон тарбия алдым десем болот.Китеп менин кен байлыгым эле турмушка чыканча эки тилде окудум кийин озбек тилин уйронуп озбек туугандардын коп китептерин окудум.Турмушка чыкандан кийин апакемдин тарбиясын коп алдым,кайрадан жаралдым десем болот.Апакем турмуштун тайгак жолдорун туз басышка уйротту.Апакемден мен куракчылык саймачылык онорун алып калдым.Токтолугун, сабырлуулугун мураска берип кеткен окшойт.Тарбиялабаса да боорукерлигин атандын озусун деп калышат.Атам раматылык жетим калган балдарды интернатка тапшырып аны бутсо окуу жайга тапшыртып аны бутсо уйлонтуп эле журо берчуу дешет.Мен жанымдагы адамдардын жакшы жагын озумо синирип алышка аракет кылам,жаман жагын эмне учун мындай деп коп ойлоном.

[shazi]

Жакындале апам менен ушу темада сүйлөштүм эле. Мени чоң энем тарбиялады. Апам өзү айтмакчы эмизип эле коет экен, бешике бөлөп, уктатып, кийимдеримди которгонда энем экен. Каникул да гана апам менен жашап үй иштерине жардам бергенмин болбосо калган убакта энем менен жашагам. Энем мага баарын намазга ыймандуулукту, сайма сайганды, тамак кылганды азыр кандай болуп эмнени билсем баарын үйрөттү. Мүнөзү боюнча энем тоокто, бир сүйлөгөн, жаштыгын китеп менен өткөргөн анча мынча да тамашаны да сүйлөгөн, өтө түшүнүктүү аял. Ырым жырым,кыз балдарды катуу кармайт. Энемди өзгөчө жакшы көрөм бул жакты окубаса да терең ыраазычылыгымды билдирем. Кудай буйруса энемдин тилектерин да орундатам.