КРнын Малайзиядагы элчилиги жана "Вечерний Бишкек" гезити уюштурган сынакка келген дил баяндар (Бишкек шаары) КРнын Малайзиядагы элчилиги жана "Вечерний Бишкек" уюштурган с
#1 06 Январь 2016 - 12:03
Бишкек шаары боюнча Малайзияга жолдомону 10-класста окуган Айжамал Марипова утту
Кыргыз Республикасынын Малайзиядагы элчилиги өлкөбүздөгү алдынкы ЖМКлар менен биргеликте уюштурган "Кыргыз жеримдин гүлдөп-өсүшүн каалайм" аттуу дил баяндар сынагынын Бишкек шаары боюнча жеңүүчүсү 10-класстын окуучусу Айжамал Марипова болду.
Айжамал Марипова Бишкек шаарындагы №61-мектеп-лицейинде окуйт. Сынакты Бишкек шаары боюнча "Вечерний Бишкек" гезити жүргүзүп, аталган окуучунун эмгеги 150дөй дил баяндын ичинен мыктысы деп табылды. Айжамал окуу менен биргеликте тил үйрөтүүчү курстарга барып, бийге катышып, фортепианодо ойноону үйрөнүүдө. Сынак тууралуу Айжамал жогорку класстын окуучуларынан угуп, катышып көрүүнү чечкенин айтат. "Сынакка катышып, өзүмдү сынап көргүм келди. Башынан эле жеңүүчү болууга өзүмдү даярдагам" ,- деп билдирди жеңүүчү.
Айжамал келечекте кайсы кесиптин ээси болорун тандай электигин айтат. "Мен өзүмдү көргүм келген төрт кесип бар. Музыкант болууну ойлонуп, кийин бул оюмдан кайткам, анткени биздин өлкөдө музыканттарды баалашпайт. Музыка менен алектенсем, анда муну өзүм үчүн гана жасайм жана негизги жумушум менен айкалыштырам.
Программист - келечектин кесиби, азыр технология өнүгүп жатат. Балким, атамдын жолун жолдоп финансы тармагын тандайм. Мүмкүн, журналист болом, бул кесип дагы кызыктуу. Маалыматты биринчи угуп, жаратып, анан башкалар менен бөлүшөсүң. Кесип тандоодогу акыркы чечимди 11-класста, жогорку окуу жайга тапшырарга жакын кабыл алууну пландап жатам",- дейт Айжамал.
Жеңүүчүнүн дил баянын сунуштайбыз:
"Я хочу, чтобы мой Кыргызстан процветал" (Кыргыз жеримдин гүлдөп-өсүшүн каалайм)
Когда я узнала о конкурсе сочинений, то буквально загорелась - так захотелось проверить себя, смогу ли написать достойное сочинение. Но при раскрытии темы согласно поставленной задаче обнаружилось, что есть много сфер, познания в которых мне требуется значительно расширить. Я составила большой список вопросов и обошла среди знакомых и родственников представителей многих профессий, обстоятельно с ними побеседовав. Конечно же, в ходе работы этот список претерпел значительные изменение вместе с моими представлениями о жизни.
Но прежде потребовалось выяснить, что же такое процветание. Согласно толковым словарям процветать - значит быть желанном положении, успешно продвигаться вперед или успешно развиваться, иметь благоприятные условия, жить преуспевая во всем благоденствовать. Теперь самое время задаться вопросом - что означает процветание для страны? В самом начале моих размышлений я считала, что в процветающей стране самое главное - это люди, и рассуждала соответственно.
Чтобы страна процветала, надо, чтобы человек чувствовал себя в безопасности, был сытым, нужно, чтобы у него были работа, возможности самореализации, заниматься любимым делом и уверенность в завтрашнем дне. А это возможно только тогда, когда в обществе есть согласие, и государство исправно выполняет свои функции. Последние 3 революции показали, чот в нашем обществе с согласием пока не очень густо. Но в людях всё же живёт надежда на лучшее. С исправным выполнением государства своих функций тоже, как выяснилось, есть много проблем, как, впрочем, и с бережным отношением к природным и культурным богатствам нашей страны.
Родственники из села сказали, что раньше, ещё 20-30 лет назад, они могли употреблять для питья воды из арыков, которые проходили через каждый двор. Сейчас это уже не так - жители стали мыть там автомобили, сливают мыльную воду и даже нечистоты. Почему-то ушла культура отношения к воде и земле.
Однажды, разговаривая с профессиональным велосипедистом, который объездил весь Кыргызстан вдоль и поперёк, я спросила, есть ли в Кыргызстане красивые места, не испорченные нерадивыми туристами. Где нет мусора, пластиковых бутылок, и пакетов, и прочего. И я была потрясена, когда услышала его ответ. Какой - догадаться несложно: труднодоступные места пока ещё относительно чисты. А более-менее доступные замусорены. Что касается деталей, то он рассказал, что видел петроглифы в ущелье Донги недалеко от Кызыл-Кии. Так вот эти петроглифы в некоторых местах оказались закрашенными надписями типа "Здесь был Вася" на русском и кыргызском языках. Некоторые надписи были набиты молотком прямо поверх петроглифов. ..
Мы не экономим воду, текущую из крана. В нашей столице так пока и не восстановлена арычная сеть, из-за чего засохли многие зелёные насаждения. Освещение у нас есть не везде, и всё ещё нерегулярно вывозится мусор, который, оказывается, не перерабатывается в качестве вторсырья, а просто вывозится на свалку вперемешку - органические отходы и бумага, пластик и батарейки, стекло и многое другое.
Наверное, хранить свою природу, свой город в чистоте и порядке не так сложно. Главное - перейти от слов к конкретным делам. Для этого нужны несколько вещей - план действий, система вознаграждения и соответствующее воспитание, а в тех случаях, когда это не работает, и принуждение. Знаю, что есть страны, где запрещены в использовании пластиковые пакеты. И есть даже такие, где не разрешается жевать жвачки и даже плеваться на улицах. Они добились значительных успехов в охране окружающей среды и идеальной чистоты на улицах.
Я давно заметила, что сейчас мало людей, как детей, так и взрослых, знающих историю кыргызского народа, несмотря на то, что её преподают в учебных заведениях уже лет двадцать. Знаю точно, что в наших школах история Кыргызстана - это довольно скучный предмет. То ли авторам учебников, то ли учителям не хватает какого-то огонька, чтобы оживить и расцветить историю, историю нашего народа, зажечь и увлечь интересом учеников. Думаю, было бы лучше, если бы люди шли в будущее, опираясь на опыт предков. Можно гордиться до бесконечности тем, что мы - потомки великого Манаса, но, наверное, лучше жить не только былыми заслугами наших предков, но и самим сделать что-то стоящее.
Образованность населения играет большую роль в развитии страны, но сейчас можно сказать, что её уровень сильно упал. Мой дедушка профессор, больше 40 лет отдавший работе в университете, посетовал на то, что последние 15 лет стало трудно обучать студентов, потому что большинство из них едва владеют школьной программой, многие из них не могут решить задачки в рамках 4 арифметических действий! Преподавание таким студентом высшей математики, физики, химии и других естественных дисциплин является практически неразрешимой задачей. Это говорит о том, что качество образования хромает, начиная со школы. Происходит это потому, что государство не выделяет достаточно денег на оплату труда учителей, содержание школ, выпуск действительно нужных учебных материалов. Низкая зарплата привела к тому, что в учителя не идут самые лучшие и способные. И их тоже можно понять - ведь они думают о своем будущем, ищут лучшей перспективы для себя и своей семьи. Дальше - все по цепочке. Недообученные в школе и в ВУЗах молодые люди не могут представлять из себя ценности на рынке труда. Выяснилось, что сейчас руководители и в бизнесе, и в госструктурах не могут найти хороших работников - мыслящих и с подходящим уровнем образования.
Поднять страну могут молодые, целеустремленные люди. Но сегодня несколько сотен тысяч молодых людей уехали на самую чёрную работу в другие страны. Живут и работают там порой в тяжёлых условиях. Уезжают они, потому что не видят для себя перспективы в Кыргызстане, и не знают где и как приложить себя. Размышляя на эту тему, я пришла к выводу, что нам следует найти применение этим людям. Обучить их, открывать новые предприятия, дать им рабочие места. Как выяснилось, и это сделать непросто, поскольку следует создать выгодные условия для бизнеса, создания промышленности. Таксист, который однажды подвозил меня с мамой, рассказывал, что в советское время был инженеров на производстве, и с сожалением говорил, что сейчас прослойка технической интеллигенции почти исчезла. Как же нашей стране воссоздавать производство, если там будет некому работать?
Я выяснила, что в нашем сельском хозяйстве тоже все далеко от идеала - механизация недостаточна, и до 40 процентов выращенной сельхозпродукции портится, сгнивает из-за отсуствия нормальных условий хранения. Причиной этому является недостаток складов с надлежащими условиями хранения, а следствием - низкий уровень жизни сельских жителей. И государство почему-то пока мало что сделало для решения этих проблем и даже не создало условий для того, чтобы бизнес сам взялся за их решение.
Но, как бы то ни было, тяжёлые условия дали толчок нашим людям к развитию. У нас появилось много хороших певцов, гениальных торговцев, которые умеют торговать не только китайскими товарами, но и сумели создать швейное производство. У нас появились компании, которые шьют костюмы на мировом уровне и даже не успевают обслуживать весь вал заказов. Наши службы такси, наверное, самые мобильные и конкурентоспособные на всем пространстве СНГ. У нас в Бишкеке кафе, как мне сказали, по уровню кухни и качеству обслуживания не хуже парижских.
Есть ещё много простых вещей, которые, на мой взгляд, значительно изменят нашу жизнь. Я по-новому посмотрела на поток автомобилей в Бишкеке в часы пик. И была потрясена открытием - наверное, треть, если не более автомобилей, находятся на дорогах для того, чтобы отвезти или забрать своих детей из школы. И в каждом авто сидит по одному школьнику! В результате таких заторов страдают люди, бизнес - кто-то опоздал на встречу, кто-то вовремя не довёз товар, кого-то своевременно не довезли в больницу... И самое главное, родители в этот момент не находятся на работе, а выполняют роль водителей. Почему такое происходит? Просто потому, что общественный транспорт недостаточно выполняет свои функции. И вот что важно - у родителей тех самых школьников исчезло доверие к порядку на улицах. Опасение за жизнь своих детей и заставляет родителей заниматься доставкой собственноручно.
Как можно решить проблему перегрузок на дорогах? Мне кажется, следует увеличить количество автобусов и троллейбусов, следует добиться порядка на улицах и в общественных местах, чтобы родители могли спокойно отправлять своих детей в школу и не беспокоиться за них. И таких решений - простых и сложных одновременно найдется множество. Главное - начать.
И все же, несмотря на все сложности нашей жизни, у нас прекрасная страна. Я люблю подолгу смотреть на наши горы, выезжать с родителями на природу (конечно же, весь свой мусор мы забираем с собой). Восхищаюсь нашей природой, ее чистотой и совершенством.
Самое главное, у нас есть молодые люди, получившие образование за границей, даже поработавшие там, которые вернулись домой, в Кыргызстан. Они встали на ноги, очень дружны, организовали свои сообщества, регулярно встречаются, поддерживают друг друга, делятся своим опытом. Они полны планов улучшить нашу страну. Занимаются благотворительностью, в том числе помогают и молодым дарованиям.
Я поняла, что для процветания нашей страны хорошее отношение должно быть не только к людям, но и к нашему прошлому - мы никто без нашей культуры и исторического наследия. Без бережного отношения к природе нет и нормальной жизни для людей - не будет ни чистой воды, ни полноценной биосферы, ни экологически чистых продуктов.
Что нужно для того, чтобы наш родной Кыргызстан достиг процветания? Я считаю, что каждый должен честно делать своё дело - начиная от школьника и студента, и заканчивая членами правительства, депутатами парламента и президентом.
Я благодарна организаторам этого проекта, потому что при любом исходе конкурса могу считать себе уже выигравшей, поскольку благодаря нему узнала много нового о своем родном Кыргызстане. Не сомневаюсь, что это окажет большое влияние на всю мою последующую жизнь. Я еще не решила, по какой дороге пойду после окончания школы - стану ли журналистом, экономистом или выберу технические специальность. И если я окажусь в числе победителей и поеду в Малайзию, то постараюсь подметить там все хорошее, что можно будет применить у нас Кыргызстане. Как они относятся к природе, к своему культурному и историческому неследию, как строят свое будущее...
Когда в жизни появляется цель, многое уже не страшит. И теперь глядя на этот огромный пласт проблем, которые накопились в Кыргызстане, мне немного не по себе, но в то же время изнутри распирает какой-то задор. Так хочется поучаствовать в разрешении всех этих проблем, внести свой вклад в такое значительное дело. Теперь я точно знаю, каких людей мне нужно будет искать в своей жизни, с кем мне будет интересно и по душе - тех, кто по-настоящему любить нашу Родину и готов приложить все свою силы для её процветания.
Я верю в то, что мой Кыргызстан будет процветать!
С уважением и благодарностью,
Марипова Айжамал, ученица 10 "В" класса №61 школы.
#2 06 Январь 2016 - 12:06
Тайсалова Айдай
Я хочу чтобы, мой Кыргызстан процветал
Я, желаю чтобы моя Кыргызская страна расцветала потому что это будет выгодно не только для жителей Кыргызстана, но и для соседних и других стран. Жители этих стран будут восхищаться нашей Кыргызской землёй и нашими дружными жителями. Для этого нужно постараться чтобы не было революций, митингов, терроризма, и многих других плохих дел.
А ещё надо стараться строить новые дома, здания, школы, и улучшить все наши дороги, строить подземные дороги. И улучшить связь с другими странами, и конечно делать благотворительность для бездомных, для инвалидов, и для детского дома. Если мы будем мирным, трудолюбивым и справедливым народом, наша страна будет не только процветать, но и будет мечта каждого иностранца поехать в наш чудесный край, учиться или работать, и сделать себе прекрасное будущее.
Существует много разных и красивых стран, но для меня моя страна самая красивая,самая лучшая страна в мире. Но и конечно каждый турист, приехав в Кыргызстан первым делом хочет осмотреть Кыргызстан и его достопримечательности, поэтому нужно строить много красивые туристические места, возрождать исторические памятники,чтобы мы могли гордиться нашими достопримечательностями и с помощью таких красивых мест мы можем занять места из семи чудес света.
А так же мы должны улучшить все наши семь областей включая столицу Бишкек.
Желаю моей Кыргызской стране чтобы она процветала и двигалась только вперёд! Чтобы у нас было много кыргызских патриотов и чтобы они были готовыми отдать свою жизнь за свою родину и за свой народ.
Это стихотворение посвящается моей стране Кыргызстан.
Родная моя Кыргызская земля,
Люблю тебя, и не покину никогда!
Отдам я жизнь свой для тебя,
И для народа моего.
Моя страна-мой честь
Моя столица-моя опора.
Я хочу чтобы, мой Кыргызстан процветал
Я, желаю чтобы моя Кыргызская страна расцветала потому что это будет выгодно не только для жителей Кыргызстана, но и для соседних и других стран. Жители этих стран будут восхищаться нашей Кыргызской землёй и нашими дружными жителями. Для этого нужно постараться чтобы не было революций, митингов, терроризма, и многих других плохих дел.
А ещё надо стараться строить новые дома, здания, школы, и улучшить все наши дороги, строить подземные дороги. И улучшить связь с другими странами, и конечно делать благотворительность для бездомных, для инвалидов, и для детского дома. Если мы будем мирным, трудолюбивым и справедливым народом, наша страна будет не только процветать, но и будет мечта каждого иностранца поехать в наш чудесный край, учиться или работать, и сделать себе прекрасное будущее.
Существует много разных и красивых стран, но для меня моя страна самая красивая,самая лучшая страна в мире. Но и конечно каждый турист, приехав в Кыргызстан первым делом хочет осмотреть Кыргызстан и его достопримечательности, поэтому нужно строить много красивые туристические места, возрождать исторические памятники,чтобы мы могли гордиться нашими достопримечательностями и с помощью таких красивых мест мы можем занять места из семи чудес света.
А так же мы должны улучшить все наши семь областей включая столицу Бишкек.
Желаю моей Кыргызской стране чтобы она процветала и двигалась только вперёд! Чтобы у нас было много кыргызских патриотов и чтобы они были готовыми отдать свою жизнь за свою родину и за свой народ.
Это стихотворение посвящается моей стране Кыргызстан.
Родная моя Кыргызская земля,
Люблю тебя, и не покину никогда!
Отдам я жизнь свой для тебя,
И для народа моего.
Моя страна-мой честь
Моя столица-моя опора.
#3 06 Январь 2016 - 12:08
Элайым Апесова
Меня зовут Элайым я живу в К.Р.Наша страна только начинает процветать, она демократична и свободна.Только мы в последнее время не можем ходить по улицам спокойно из-за рэкета в школах,тэроризма во всём мире.Я хочу что бы решили эту проблему.Ведь эта проблема мешает процветанию нашей республике.
У нас есть много хороших мест в нашей стране
например: священная гора Сулайман-Тоо, красивейшее озеро Иссык-Куль,ореховый лес Арсланбаб.Для посещения этих мест к нам с каждым годом всё больше и больше приезжают туристы.У нашей страны богатая истории и будущие,мы считаемся одними из древних народов.
--C каждым годом наша страна начала всё больше и больше загрязняться. А всё это начинается с нас и с меня в первую очередь.
Раньше озеро Иссык-Куль считалась чистейшим озером.Были там много надоедливых чаек,которых можно встретить на диких пляжах озера Иссык-Куль и то редко.А ореховый лес Арсланбаб.Ведь грецкие орехи раньше были только у нас.И какже любят жители области Джалал-Абад рассказывать что,сам Александр Македонский собрал грецкие орехи и на каждой своём месте остановке сажал их.А гора Сулайман-Тоо красивейшее место нашей страны,откуда открывается вид на весь город Ош.На самом деле наша горная и красивая.Насчёт области Нарын -сибири Кыргызстана ка и в России есть Ямал.Там есть Тянь-Шанские горы с богатой историей.А Таласом мы гордимся этой областью тем что там так долго прожил всемирно известный баатыр Манас.Про него гласят легенды как про сильнейшего богатыря в мире.Ну а в Баткенской области,просто хорошие люди.Чтобы решать эти проблемы нам надо не хамить друг-другу в первую очередь уважать себя и друг-друга.Не мусорить где попало даже наши туристы убирают за собой .И в пакет ложат а мы даже не можем убрать мусор и оставляем шелуху семечек на песке священного озера ИССЫК-КУЛЬ и в тех местах где я перечислила. Так неужели нам так жалко одного пакетика ради процветания нашей страны.Давайте убирать мусор за собой и за других.Как же нам не стыдно.Убирайте мусор даже если он не ваш я прошу вас от всего сердца.Мы же загрязним воздух нашей страны..Возмём пример с Малайзии.А ведь ещё недавно наш воздух считался из чистейших по сравнению с другими странами.Наше же озеро Иссык- Куль занимала первое место среди самых посещаемых озёр в Центральной Азии.Я желаю чтобы наша страна процветала. Я маленький патриот нашей страны. люблю обожаю уважаю нашу республику.
Меня зовут Элайым я живу в К.Р.Наша страна только начинает процветать, она демократична и свободна.Только мы в последнее время не можем ходить по улицам спокойно из-за рэкета в школах,тэроризма во всём мире.Я хочу что бы решили эту проблему.Ведь эта проблема мешает процветанию нашей республике.
У нас есть много хороших мест в нашей стране
например: священная гора Сулайман-Тоо, красивейшее озеро Иссык-Куль,ореховый лес Арсланбаб.Для посещения этих мест к нам с каждым годом всё больше и больше приезжают туристы.У нашей страны богатая истории и будущие,мы считаемся одними из древних народов.
--C каждым годом наша страна начала всё больше и больше загрязняться. А всё это начинается с нас и с меня в первую очередь.
Раньше озеро Иссык-Куль считалась чистейшим озером.Были там много надоедливых чаек,которых можно встретить на диких пляжах озера Иссык-Куль и то редко.А ореховый лес Арсланбаб.Ведь грецкие орехи раньше были только у нас.И какже любят жители области Джалал-Абад рассказывать что,сам Александр Македонский собрал грецкие орехи и на каждой своём месте остановке сажал их.А гора Сулайман-Тоо красивейшее место нашей страны,откуда открывается вид на весь город Ош.На самом деле наша горная и красивая.Насчёт области Нарын -сибири Кыргызстана ка и в России есть Ямал.Там есть Тянь-Шанские горы с богатой историей.А Таласом мы гордимся этой областью тем что там так долго прожил всемирно известный баатыр Манас.Про него гласят легенды как про сильнейшего богатыря в мире.Ну а в Баткенской области,просто хорошие люди.Чтобы решать эти проблемы нам надо не хамить друг-другу в первую очередь уважать себя и друг-друга.Не мусорить где попало даже наши туристы убирают за собой .И в пакет ложат а мы даже не можем убрать мусор и оставляем шелуху семечек на песке священного озера ИССЫК-КУЛЬ и в тех местах где я перечислила. Так неужели нам так жалко одного пакетика ради процветания нашей страны.Давайте убирать мусор за собой и за других.Как же нам не стыдно.Убирайте мусор даже если он не ваш я прошу вас от всего сердца.Мы же загрязним воздух нашей страны..Возмём пример с Малайзии.А ведь ещё недавно наш воздух считался из чистейших по сравнению с другими странами.Наше же озеро Иссык- Куль занимала первое место среди самых посещаемых озёр в Центральной Азии.Я желаю чтобы наша страна процветала. Я маленький патриот нашей страны. люблю обожаю уважаю нашу республику.
#5 06 Январь 2016 - 12:18
Айсулуу Кусеинова
"Ни одна проблема не может быть решена на том уровне сознания , на котором она создана". А. Эйнштейн
Я хочу, чтобы мой Кыргызстан процветал
Кыргызстан - моя родина. И безусловно, как каждый патриот своей страны я желаю своей родине развития и процветания.
Кыргызстан имеет очень насыщенную историю. Она прошла через многое, угнетение, нападки, предательства, взлеты и падения. Все это ради приобретения независимости. И вот наконец 31 августа 1991 года Кыргызстан стал суверенным , независимым государством. Так как я уже родилась в независимом государстве я плохо знаю как жилось до этого события, но благодаря изучению историю Кыргызстана в школе я знаю что впереди Кыргызстан ждало очень много перемен . И одним из них стало ,избрание президента . Первым президентом нашей страны стал Аскар Акаевич Акаев . Не смотря на то, что он имел хорошее образование , ему не удалось "поднять" наше государство. Вторым президентом стал Бакиев Курманбек Салиевич . Ему так же не удалось сделать хоть какое-то продвижение. И вот после него к власти пришел новый, по моему мнению самый достойный, президент в лице Розы Исаковны Отунбаевой . Во время ее правления государством у нас начались маленькие сдвиги , и это очень радовало .Но после окончания ее срока к власти пришел наш нынешний президент Атамбаев Алмазбек Шаршенович .
На данный момент я оцениваю положение нашего государства по десяти бальной шкале на 5 . Мне кажется одной из причин является то , что в правительственном аппарате работают люди с устаревшими взглядами и понятиями. Я хочу смотреть правде в глаза, и я считаю что нашей самой главной проблемой является коррупция. Наше государство по уши погрязло в болоте под названием "коррупция" , из которого очень трудно выбраться.
Кыргызстан - страна с большим потенциалом. Так как 94% территории нашего государства занимают горы у нас очень большие запасы цветной металлургии. Такие отрасли ,как : сельское хозяйство, аграрная отрасль, туризм могли бы очень хорошо повлиять на нашу экономику ,если бы они были хорошо развиты. Но как такового развития у нас не наблюдается, из- за нехватки финансовых средств , опять таки же это результат коррупции.
Я хочу верить и верю , что в будущем наш Кыргызстан расцветет.
"Ни одна проблема не может быть решена на том уровне сознания , на котором она создана". А. Эйнштейн
Я хочу, чтобы мой Кыргызстан процветал
Кыргызстан - моя родина. И безусловно, как каждый патриот своей страны я желаю своей родине развития и процветания.
Кыргызстан имеет очень насыщенную историю. Она прошла через многое, угнетение, нападки, предательства, взлеты и падения. Все это ради приобретения независимости. И вот наконец 31 августа 1991 года Кыргызстан стал суверенным , независимым государством. Так как я уже родилась в независимом государстве я плохо знаю как жилось до этого события, но благодаря изучению историю Кыргызстана в школе я знаю что впереди Кыргызстан ждало очень много перемен . И одним из них стало ,избрание президента . Первым президентом нашей страны стал Аскар Акаевич Акаев . Не смотря на то, что он имел хорошее образование , ему не удалось "поднять" наше государство. Вторым президентом стал Бакиев Курманбек Салиевич . Ему так же не удалось сделать хоть какое-то продвижение. И вот после него к власти пришел новый, по моему мнению самый достойный, президент в лице Розы Исаковны Отунбаевой . Во время ее правления государством у нас начались маленькие сдвиги , и это очень радовало .Но после окончания ее срока к власти пришел наш нынешний президент Атамбаев Алмазбек Шаршенович .
На данный момент я оцениваю положение нашего государства по десяти бальной шкале на 5 . Мне кажется одной из причин является то , что в правительственном аппарате работают люди с устаревшими взглядами и понятиями. Я хочу смотреть правде в глаза, и я считаю что нашей самой главной проблемой является коррупция. Наше государство по уши погрязло в болоте под названием "коррупция" , из которого очень трудно выбраться.
Кыргызстан - страна с большим потенциалом. Так как 94% территории нашего государства занимают горы у нас очень большие запасы цветной металлургии. Такие отрасли ,как : сельское хозяйство, аграрная отрасль, туризм могли бы очень хорошо повлиять на нашу экономику ,если бы они были хорошо развиты. Но как такового развития у нас не наблюдается, из- за нехватки финансовых средств , опять таки же это результат коррупции.
Я хочу верить и верю , что в будущем наш Кыргызстан расцветет.
#6 06 Январь 2016 - 12:20
Кылымбек Токтосун уулу
"Мен кыргыз жеримдин гулдоп-осушун каалайм".
Алтын жерден чыгат,
Баатыр элден чыгат-дегендей мен дагы кыргыз жеримдин онугуп осушуно колумдан келген жардамымды материялдык жактан болбосо дагы маралдык жактан берууго аракетими жумшайм.
Улуу куштун уясы тоо боорунда,
Деген нуска конулумду которот,
Асабанды котор кыргыз ойдого,
Тоо буркуту сен эмеспи коколоп
Дегендей эле кыргыз жерибиздин асабасын которуп алдыга умтулушубуз абзел.Мен чонойгондо учкуч болуп иштегим келет.Бул менин 7 жашыман берки тилегим. Эгер менин тилегим орундалса Кыргызстанга коптогон мектептерди бала бакчаларды, медреселерди, лагерлерди, ооруканаларды курмакмын. Кыргызыстан туулган жерим,
Бир жашаган боор этим,
Жаш кезимди откозгон,
Бактылуу бир элим.
Дегендей эле оз туулган жерим Кыргызстанымдын гулдоп осушун мага окшогон жаштар бир тармактуу эмес мин тармактуу болушса пайдасы тиет.Ошентип мен Кыргызстанымдын гулдоп-онугуп оорчушун каалайм.
"Мен кыргыз жеримдин гулдоп-осушун каалайм".
Алтын жерден чыгат,
Баатыр элден чыгат-дегендей мен дагы кыргыз жеримдин онугуп осушуно колумдан келген жардамымды материялдык жактан болбосо дагы маралдык жактан берууго аракетими жумшайм.
Улуу куштун уясы тоо боорунда,
Деген нуска конулумду которот,
Асабанды котор кыргыз ойдого,
Тоо буркуту сен эмеспи коколоп
Дегендей эле кыргыз жерибиздин асабасын которуп алдыга умтулушубуз абзел.Мен чонойгондо учкуч болуп иштегим келет.Бул менин 7 жашыман берки тилегим. Эгер менин тилегим орундалса Кыргызстанга коптогон мектептерди бала бакчаларды, медреселерди, лагерлерди, ооруканаларды курмакмын. Кыргызыстан туулган жерим,
Бир жашаган боор этим,
Жаш кезимди откозгон,
Бактылуу бир элим.
Дегендей эле оз туулган жерим Кыргызстанымдын гулдоп осушун мага окшогон жаштар бир тармактуу эмес мин тармактуу болушса пайдасы тиет.Ошентип мен Кыргызстанымдын гулдоп-онугуп оорчушун каалайм.
#7 06 Январь 2016 - 12:22
Аделина Кубанычбекова
Эчен жылдар аралыгында жашаган,алаканга тенеп,бапестеп суйгон суйуктуу олкобуз Кыргызстандын алдыдагы келечеги,бугунку жанан болуп откон кунуно кайрылып ,соз кылгым келип турат.Албетте, туулуп оскон мекенине болгон коз караштарды, сезимдерди ата-энеге,уй- булого же кыз жигитке болгон суйуудон айырмалап айтуу,сезуу, баяндоо онойго тен болбосо да ,аз да болсо конул жибиткен создор менен мекенибиздин жетишкендиктерин , кооздугун,саясий турмушун,келечектеги гулдоп-осоорун, эл абалын жана кайталангыс Кыргызстан деген ысымын окурманга жеткизууго дилгирленип коройун.
Онугуу,алдыга жылуу убакыттын отуусу менен акырындык менен болбосо,дароо колго тийуусу мумкун эместиги баарыбызга белгилуу.Мунун менен мен эмнени айткым келип турат ? Ооба,темабызга ылайык гулдоп-осуудогу оболголорду, Евразия материгинин журогундогу Орто Азиядагы ири мамлекети болгон ,калкынын саны 6 миллионго гана тете болсо да,элинин наркы баа жеткис мактанычы болгон,узулгонду улуган,чачылганды жыйнаган Манас баатыры бар,жаратылыш байлыгы кенен меймандостуу элдуу болгон,озгочо касиеттуу ак берметтуу Ысык-Колдуу, Кыргызстандын онугуп осушуно туртку болгон ,мамлекет казынасына акчалай жана руханий байлык алып келуусу,кайсы сунуш ынгайлуу эл тагдырларына жакшы маани беруучу жагдайлар коп болгону," саны бар ,сапаты жок" демекчи сапаты тарабынан алсыз болуп,ишке ашпай калууда.Бирок, ага карабастан талыкпай эмгек кылуу мамлект менен пейилди таза кармоо,СССР тарагандан кийинки алгачкы мамалекет ажосу Аскар Акаев тандаган базар экономикасын онуктуруу колубуздан келе турган иш.Же болбосо жокко учурап турган кездерде табият тартуулаган сулуулуктун астында туризм тарабынан мамлекетке бир канча ийгиликтуу натыйжаларды алып келуусу мумкун."Чет олкодо иштеген мигранттарыбызды да кайтаруу учун ,кыргыз жеринде иш ордуларын кобойтуу керек,"-деген карапайым калктын оюда маанилуу жагдай.Олкобуздогу парламенттик башкаруу да.демократиялык бийлик да мени суйундурот. Себеби,ар жерденг эл тараза ,эл сынчы.Ал эми ушул пикирди колдобоочулар дуйнолук проблемага айланган коррупсиячылардын мамлекеттин ары карай жылышына тескери таасири ото чон экендиги баарыбыз билебиз.жогорку бийликтеги коррупсиячыларды айтпай эле жонокой турмуштан мисал келтирсек:жада калса жаны буту баскан бала да акча деген тушунукту бат тушунуп,акчасы бар адамга барат .Балким бул нерсе каныбызга синип калгандыктанбы, Кыргызстандын алдынкылардан болуусуна жол ачпай жаткандыр.
Кыргызстанда тотр ирет мамлекет башчысы алмашса да ,реформа негиздеринин озгоруусунун билим -илимге болгон талаптардын кучтуулугу онугуу менен осуунун баскычтарынын тирегидир .
Мейли,башка элге окшошуп иш канабыздын коптугу менен дуйно дунгуроткон жетишуубуз болбосо да,жаштарыбыздын адептуулугу ,чыгаан адамдарыбыз Ч.Айтматов сыяктуу залкар жазуучуларыбыздын бардыгы,кылым каакрыткан кыргыз тили менен тарыхыбыздын кенендиги,соз суктандыруучу табият менен жараткандын буйругу аркылуу кыргыз жергесине ээлик кылып калганыбыз ар бир кыргыз пендесин шугур дедиртпей койбос!
Башты жерге салып,санаага чокпостон умут отун жандырып кыргыз жерибиздин гулдоп осушуно ишенели!Жаштын тилегин берет дегендей мен да кыргыз жеримдин келечекте дуйно суктанаарлык денгээлде онуугусун каалайм !!!
Эчен жылдар аралыгында жашаган,алаканга тенеп,бапестеп суйгон суйуктуу олкобуз Кыргызстандын алдыдагы келечеги,бугунку жанан болуп откон кунуно кайрылып ,соз кылгым келип турат.Албетте, туулуп оскон мекенине болгон коз караштарды, сезимдерди ата-энеге,уй- булого же кыз жигитке болгон суйуудон айырмалап айтуу,сезуу, баяндоо онойго тен болбосо да ,аз да болсо конул жибиткен создор менен мекенибиздин жетишкендиктерин , кооздугун,саясий турмушун,келечектеги гулдоп-осоорун, эл абалын жана кайталангыс Кыргызстан деген ысымын окурманга жеткизууго дилгирленип коройун.
Онугуу,алдыга жылуу убакыттын отуусу менен акырындык менен болбосо,дароо колго тийуусу мумкун эместиги баарыбызга белгилуу.Мунун менен мен эмнени айткым келип турат ? Ооба,темабызга ылайык гулдоп-осуудогу оболголорду, Евразия материгинин журогундогу Орто Азиядагы ири мамлекети болгон ,калкынын саны 6 миллионго гана тете болсо да,элинин наркы баа жеткис мактанычы болгон,узулгонду улуган,чачылганды жыйнаган Манас баатыры бар,жаратылыш байлыгы кенен меймандостуу элдуу болгон,озгочо касиеттуу ак берметтуу Ысык-Колдуу, Кыргызстандын онугуп осушуно туртку болгон ,мамлекет казынасына акчалай жана руханий байлык алып келуусу,кайсы сунуш ынгайлуу эл тагдырларына жакшы маани беруучу жагдайлар коп болгону," саны бар ,сапаты жок" демекчи сапаты тарабынан алсыз болуп,ишке ашпай калууда.Бирок, ага карабастан талыкпай эмгек кылуу мамлект менен пейилди таза кармоо,СССР тарагандан кийинки алгачкы мамалекет ажосу Аскар Акаев тандаган базар экономикасын онуктуруу колубуздан келе турган иш.Же болбосо жокко учурап турган кездерде табият тартуулаган сулуулуктун астында туризм тарабынан мамлекетке бир канча ийгиликтуу натыйжаларды алып келуусу мумкун."Чет олкодо иштеген мигранттарыбызды да кайтаруу учун ,кыргыз жеринде иш ордуларын кобойтуу керек,"-деген карапайым калктын оюда маанилуу жагдай.Олкобуздогу парламенттик башкаруу да.демократиялык бийлик да мени суйундурот. Себеби,ар жерденг эл тараза ,эл сынчы.Ал эми ушул пикирди колдобоочулар дуйнолук проблемага айланган коррупсиячылардын мамлекеттин ары карай жылышына тескери таасири ото чон экендиги баарыбыз билебиз.жогорку бийликтеги коррупсиячыларды айтпай эле жонокой турмуштан мисал келтирсек:жада калса жаны буту баскан бала да акча деген тушунукту бат тушунуп,акчасы бар адамга барат .Балким бул нерсе каныбызга синип калгандыктанбы, Кыргызстандын алдынкылардан болуусуна жол ачпай жаткандыр.
Кыргызстанда тотр ирет мамлекет башчысы алмашса да ,реформа негиздеринин озгоруусунун билим -илимге болгон талаптардын кучтуулугу онугуу менен осуунун баскычтарынын тирегидир .
Мейли,башка элге окшошуп иш канабыздын коптугу менен дуйно дунгуроткон жетишуубуз болбосо да,жаштарыбыздын адептуулугу ,чыгаан адамдарыбыз Ч.Айтматов сыяктуу залкар жазуучуларыбыздын бардыгы,кылым каакрыткан кыргыз тили менен тарыхыбыздын кенендиги,соз суктандыруучу табият менен жараткандын буйругу аркылуу кыргыз жергесине ээлик кылып калганыбыз ар бир кыргыз пендесин шугур дедиртпей койбос!
Башты жерге салып,санаага чокпостон умут отун жандырып кыргыз жерибиздин гулдоп осушуно ишенели!Жаштын тилегин берет дегендей мен да кыргыз жеримдин келечекте дуйно суктанаарлык денгээлде онуугусун каалайм !!!
#8 06 Январь 2016 - 12:31
Айдаралиева Адеми
Кыргызстан в моем сердце.
Кыргызстан…Я могла бы много говорить о своей любви к своей стране, моей родине. Мнеповезло,
что моя мама увлекается пешим туризмом и часто берет меня с собой впоход. Мы исходили многие горы, куда никогда не доберется автомобиль.
Нетронутая человеком природа производит неизгладимое впечатление.
Бесконечноесинее небо, яркое солнце, разноцветные растения и цветы. Как хочется сохранитьвсю эту красоту и для следующих поколений. Но это зависит во многом какие людибудут жить в будущем, и какие ценности проповедовать…
Ведьглавное богатство любой страны это, прежде всего, ее люди. Поэтому так важнонасколько образованными и продвинутыми они будут.
Чтобыстрана процветала, мне кажется, надо уделить внимание, прежде всего, качеству образования, начиная со школы и даже с детского сада.
Надос детства обучать и расширять кругозор детей. Чтобы было много кружков и курсовразных направлений науки. Сейчас кого не спросишь, все хотят быть толькодипломатом, юристом или экономистом. А кто тогда будет строить дороги, работатьна заводах, делать открытия и летать в космос?
У нашегонарода богатая древняя история. Но, учебники истории, по которым мысейчас учимся, написаны таким языком, что очень трудно через бесконечные цифрычто-то понять, запомнить, не то, что полюбить ее. Мне хотелось бы, чтоб былавозможность посетить лекции, почитать популярные книги в дополнение к учебникамистории Кыргызстана, написанные простым понятным языком. Как, например, поистории России можно найти много интересной популярной литературы.
Укыргызов есть традиция – знать своих семь предков. Старые люди говорят, чточеловек, который не знает своих дедов, истории своего рода становитсяманкуртом. Он никогда не станет защитником и патриотом своей земли, потому чтоему нечем гордится и нечего защищать.
Весьмир признал наш великий эпос Манас, который веками передавался из уст в уста.Меня не перестает удивлять тот факт, что эпос приходит к сказителям сам, егоневозможно выучить, поэтому каждый сказитель по -своему его передает, хотяосновная линия остается неизменной. В эпосе говорится о жизни кыргызов, ихсражениях, о любви и предательстве, играх, дружбе с представителями разныхнародов. Дружба. Какое короткое слово и такое важное и емкое.
Унас в Кыргызстане живет более 90 национальностей. Мы как листочки с одногодерева, все разные, но при этом у нас одна земля, на которой мы родились иживем, одна родина. И если мы вместе, уважая друг друга, будем честно трудитсякаждый на своем месте, беречь свою землю, я уверена будет процветать нашКыргызстан, мой Кыргызстан!
Ведьглавное богатство любой страны это, прежде всего, ее люди. Поэтому так важнонасколько образованными и продвинутыми они будут.
Чтобыстрана процветала, мне кажется, надо уделить внимание, прежде всего, качеству образования, начиная со школы и даже с детского сада.
Надос детства обучать и расширять кругозор детей. Чтобы было много кружков и курсовразных направлений науки. Сейчас кого не спросишь, все хотят быть толькодипломатом, юристом или экономистом. А кто тогда будет строить дороги, работатьна заводах, делать открытия и летать в космос?
У нашегонарода богатая древняя история. Но, учебники истории, по которым мысейчас учимся, написаны таким языком, что очень трудно через бесконечные цифрычто-то понять, запомнить, не то, что полюбить ее. Мне хотелось бы, чтоб былавозможность посетить лекции, почитать популярные книги в дополнение к учебникамистории Кыргызстана, написанные простым понятным языком. Как, например, поистории России можно найти много интересной популярной литературы.
Укыргызов есть традиция – знать своих семь предков. Старые люди говорят, чточеловек, который не знает своих дедов, истории своего рода становитсяманкуртом. Он никогда не станет защитником и патриотом своей земли, потому чтоему нечем гордится и нечего защищать.
Весьмир признал наш великий эпос Манас, который веками передавался из уст в уста.Меня не перестает удивлять тот факт, что эпос приходит к сказителям сам, егоневозможно выучить, поэтому каждый сказитель по -своему его передает, хотяосновная линия остается неизменной. В эпосе говорится о жизни кыргызов, ихсражениях, о любви и предательстве, играх, дружбе с представителями разныхнародов. Дружба. Какое короткое слово и такое важное и емкое.
Унас в Кыргызстане живет более 90 национальностей. Мы как листочки с одногодерева, все разные, но при этом у нас одна земля, на которой мы родились иживем, одна родина. И если мы вместе, уважая друг друга, будем честно трудитсякаждый на своем месте, беречь свою землю, я уверена будет процветать нашКыргызстан, мой Кыргызстан!
#9 06 Январь 2016 - 12:36
Нургазиев Адилет
Мен кыргыз жеримдин гулдоп осушун каалайм.
Кыргыз жеримдин гулдоп осушу жонундо ойлонсом, менин жеримдей жер, эч жерде жок экен .
Кыргыз жерине башка жерлерди окшоштуруу мумкун эмес экен .
Корсо менин жерим абдан кооз, жаратылышы сулуу, суусу таза туптунук турбайбы. Бийик Ала-
Тоо, аппак карлар жаткан монгулуу тоолор , тоодогу жапжашыл арчалар агып жаткан суулар,чалкып жаткан Ысык-Кол, Сон-Кол, Сары-Челек, туптуз болгон айдоо жерлер, айыл-кыштак, шаарлар. Булардын бардыгы осуп онугуп келе жатат.
Менин кыргыз жерим башка Европа олколорундой онуккон жок деп, мен капаланбайм.
Анткени, мен да чоноюп келе жатам. Мен да убагы келгенде кыргыз жеримдин гулдоп осуп онугушуно, оз аракетимди кошомун.
Азыркы жасап жаткан ишим, эн жакшы окуу, озум катышып жургон спорттун бир туру тхеквандону мыкты оздоштуруу. Комуз, гитара, жана театр кружогуна катышып журом. Келечекте
озум каалаган кесипке ээ болсом, эл керегине жараган, элим учун кызмат кылган адамдардан болсом дейм. Кыргыз жеримдин гулдоп осушу учун, мага мындай ой келет. Биз кыргыздар ар кайсы улутту, ар кайсы мамлекеттин ар кандай жол менен осконун туурабастан, озубуздун улуттук салтыбызды кармоо менен, биринчиден бизде катуу тартип, ишти туура уюштуруу, ач коздукко берилбей, бар нерсебизге ыраазы болуп жашаган адамдык сапатка жетишибиз керек. Мен кыргыз жеринде жашап жаткан бардык адамдарды, мамлекет башчыларын ынтымактуу, тендик менен жашайлык, анан ток пейил коом тузолук деп айтат элем.
Кыргыз жери осуп онуш учун, кен байлыктарды, жаратылышты, жерлерибизди талап тоногонго жол бербешибиз керек. Ал учун ар бир адам курош жургузушу керек.
Кээде газетаны окуйм, телевизордон жанылыктардан чон адамдардын акча алып кармалгандарын, ар кандай туура эмес жасалган иштерди, талап тоногондорду коргондо, адамга
эн кыйын нерсе, оз омурунду элге , эл жериндин гулдоп осушуно арнап жашоо кыйын болсо керек деген ойго кетем.
Бирок, мен кыргыз жеримдин мындан дагы осуп оноруно, гулдошуно ишенем. Анткени, биз
жаштар, кыргыз мамлекетин, элибизди, жерибизди гулдотуп, остуруп, коргоп, сактап калыш учун болгон кучубузду аябай жумшаш учун, осуп келатабыз.
Кыргыз жерибиздин келечеги биздин – жаштардын колунда. Мен кыргыз жеримдин гулдоп осушуно кызмат кылам жана каалайм!
Бишкек шаары.
№4 мектеп гимназиясы
Мен кыргыз жеримдин гулдоп осушун каалайм.
Кыргыз жеримдин гулдоп осушу жонундо ойлонсом, менин жеримдей жер, эч жерде жок экен .
Кыргыз жерине башка жерлерди окшоштуруу мумкун эмес экен .
Корсо менин жерим абдан кооз, жаратылышы сулуу, суусу таза туптунук турбайбы. Бийик Ала-
Тоо, аппак карлар жаткан монгулуу тоолор , тоодогу жапжашыл арчалар агып жаткан суулар,чалкып жаткан Ысык-Кол, Сон-Кол, Сары-Челек, туптуз болгон айдоо жерлер, айыл-кыштак, шаарлар. Булардын бардыгы осуп онугуп келе жатат.
Менин кыргыз жерим башка Европа олколорундой онуккон жок деп, мен капаланбайм.
Анткени, мен да чоноюп келе жатам. Мен да убагы келгенде кыргыз жеримдин гулдоп осуп онугушуно, оз аракетимди кошомун.
Азыркы жасап жаткан ишим, эн жакшы окуу, озум катышып жургон спорттун бир туру тхеквандону мыкты оздоштуруу. Комуз, гитара, жана театр кружогуна катышып журом. Келечекте
озум каалаган кесипке ээ болсом, эл керегине жараган, элим учун кызмат кылган адамдардан болсом дейм. Кыргыз жеримдин гулдоп осушу учун, мага мындай ой келет. Биз кыргыздар ар кайсы улутту, ар кайсы мамлекеттин ар кандай жол менен осконун туурабастан, озубуздун улуттук салтыбызды кармоо менен, биринчиден бизде катуу тартип, ишти туура уюштуруу, ач коздукко берилбей, бар нерсебизге ыраазы болуп жашаган адамдык сапатка жетишибиз керек. Мен кыргыз жеринде жашап жаткан бардык адамдарды, мамлекет башчыларын ынтымактуу, тендик менен жашайлык, анан ток пейил коом тузолук деп айтат элем.
Кыргыз жери осуп онуш учун, кен байлыктарды, жаратылышты, жерлерибизди талап тоногонго жол бербешибиз керек. Ал учун ар бир адам курош жургузушу керек.
Кээде газетаны окуйм, телевизордон жанылыктардан чон адамдардын акча алып кармалгандарын, ар кандай туура эмес жасалган иштерди, талап тоногондорду коргондо, адамга
эн кыйын нерсе, оз омурунду элге , эл жериндин гулдоп осушуно арнап жашоо кыйын болсо керек деген ойго кетем.
Бирок, мен кыргыз жеримдин мындан дагы осуп оноруно, гулдошуно ишенем. Анткени, биз
жаштар, кыргыз мамлекетин, элибизди, жерибизди гулдотуп, остуруп, коргоп, сактап калыш учун болгон кучубузду аябай жумшаш учун, осуп келатабыз.
Кыргыз жерибиздин келечеги биздин – жаштардын колунда. Мен кыргыз жеримдин гулдоп осушуно кызмат кылам жана каалайм!
Бишкек шаары.
№4 мектеп гимназиясы
#10 06 Январь 2016 - 12:39
Айтбаева Таттыбүбү
Кыргыз жеримдин гүлдөп-өсүшүн каалайм
Кыргызстан менин сүйгөн мекеним. Кыргыз эли эзелтеденасаба- туусу, мөөрү, тамга белгиси бар журт экендигин эпостордон, оозекичыгармалардан билебиз. Миндеген тарыхый баскычтарды басып өтүп, өлкөбүз мындан24 жыл мурун эгемендүүлүкө жетти. Бул биз үчүн чоң жетишкендик жана ийгилик.Ырас, 24 жылдын ичинде экономикалык, саясий, маданий, диний жактан бир топөзгөрүүлөр болду. Мамлекетибиз өз тизгинин өз колуна алып, демократиялыксистемага өттү. Демократиянын негизине ылайык элибизге бир топ эркиндиктерыйгарылган. Алсак, сөзэркиндиги, дин тутунуу эркиндиги сыяктуу.
Ошондойэле, өлкөбүзөз алдынча мамлекет болгондон тарта,жашоонун даңгыржолунда кыйла кыйынчылыктарды баштан кечирди. Атап айта турган болсок, экономикалык, саясий жана социалдык жетишпестиктен улам, Кыргызстанда кыйынчылык уланыпжаткан сыяктуу.
Алэми, жогорудагы айтылган кыйынчылыктарга карабастан, өлкөбүздүнпатриоту катары кыргыз жеримдин гүлдөп-өсүшүнкаалайм! Себеби, кылымдарды карыткан тарыхы, маданияты, каада-салты, үрп-адаты менен өзгөчөлөнүп, дүйнөэлине таанылып келет.
Ошондойэле, кыргыздын бийик-бийик асман тиреген тоолору, арчалары, шылдырап акканкаухардай туптунук суулары жана тоолордо оттоп жүргөнкойлор кадимки эле килемге сайган саймадай адамдын көз жоосун алат. Ал эми, кыргыз элинин байыркы мезгилден бери колдонулупкеле жаткан ак кийизге оролгон боз үйүбүз, күндүн нуру төгүлгөн түндүгүбүз, түндүкө сайылган ууктарыбыз, уукка сайылган керегебиз элибиздин биримдигин жанаынтымагын билдирет.
Ала-Тоону элестеткен ак калпакгыбыз эр жигиттин башынтоодой бийик кылып, элечегибиз асылзаада апаларыбыздын көркүнө көрк кошкон дуйнөдөгүжалгыз баш кийим.
Башка улуттардан өзгөчөлөнүп, дүйнөнү таң калтырган үчкыл комузубуз кыргыз элин таанытып келет.
Касиеттүү Ысык-Көлүбүз, 3000 жылдык тарыхы бар Ошшаарыбыз, өрүкзарлуу Баткен, баатырлардын мекени болгон Талас, жангак мекениболгон Жалал-Абад, тоолуу Нарын, Сары-Өзөн Чүй кең талаабыз, борборубуз Бишкек,мекенимди данктаган асыл жерлерим бар. Алтын, сурьма, көмүр, сымап кеңбайлыктарыбызды туура пайдалансак келечекте өсүп- өнүгүүсүнө толук ишенем. .
Табигый дары суусу менен даңкталган Кара-Шоро,Жалал- Абад жана Жети-Өгүз, Ысык-Ата, Соң-Көл, Сары-Челек.Апшыр- Ата ыйык коозжерлерибизди дүйнөгө таанытып туризм багытын өнүктүрсөк экономикабыз өсүпөнүгөт беле?
Тарых барактарында өзүнүн айкөлдүгүн данктап, чачылганкыргыз элин жыйнап, мамлекетибиздин түптөлүшүнө себеп болгон Манас, Семетейжана Сейтек сыяктуу баатырларыбыз чыккан. Ал эми, Каныкей, Сайкал, Курманжан даткааттуу баатыр энелерибизчи? Өзүнүн акыл эстүүлүгү, кыраакылыгы мененөзгөчөлөнүп, дүйнө элин таң калтырган.
Кыргыз тарыхынын искусствосунда өзүнүн изи бар, аялзатынынсулуулугунун символикасы болгон, Таттыбүбү Турсунбаеванын атын ата-энем жакшыниет, аруу тилек менен мага ыйгарышкан. Мен да ушул ысым мененсыймыктанам жана Таттыбүбү эжемдин атына татыктуу болгонгоаракеттенем. Ошол себептен, элдик үлгүлүү"Шаттык" бий ансамблинде бешжашымдан бери бийлейм.
Келечектебий мектебин ачып, кыргыз элинин бийин дүйнөгөтаанытып, өзсалымымды кошкон, кыргыз эли сыймыктанган, өнөрадамы болгум келет.
Жетишкенийгиликтеримди аркалап, Стамбул, Измир, Астана, Тараз шаарларында эл аралыкфестивалдарга катышып, кыргыз желегин желбиретип, кыргыз бийин үч кыл комуздун коштоосунда бийлегенимде, дуйнө элдерининбизге, кыргыз элинин маданиятынын жогорку денгээлде экенин суктануу мененкараган сезимин туйдум.
Чет өлкөлөрдөгү эл аралык фестивалдарга катышканым, менинКыргызстанымдын маданиятын данктап, даназалоо - патриоттук сезимимди ойготту.
Чет өлкөдө жүргөндө мекенимди сагынып сүйөөрүмдү билдим. Менкай жерде болбоюн жүрөгүм кыргыз тоолорунун арасында деген сөздүн маанисинтүшүнүп сезе алдым.
Эгер сынактан жеңишке жетишсем, Малайэлине барып, Ала-Тоодой бийик шөкүлөмдү, саймаланган кооз ак көйнөгүмдү кийип,комуздун коштоосунда бийлеп, кыргыз элинин маданиятынын бийиктигин даназалап,кыргыздын бактылуу кызы экендигимди көрсөтүү - менин аруу тилек максатым.
Келечекте кыргыз мамлекетинин өсүп өнүгүүсүнө өзсалымымды кошкум келет. Мен ишенем, өлкөбүздүн келечеги бар жана экономикабызгүлдөп- өскөн мамлекет болот!
Бишкек шаарындагы А. Сыдыков
атындагымектеп- гимназиясынын
9- «г» классынын окуучусу.
Кыргыз жеримдин гүлдөп-өсүшүн каалайм
Кыргызстан менин сүйгөн мекеним. Кыргыз эли эзелтеденасаба- туусу, мөөрү, тамга белгиси бар журт экендигин эпостордон, оозекичыгармалардан билебиз. Миндеген тарыхый баскычтарды басып өтүп, өлкөбүз мындан24 жыл мурун эгемендүүлүкө жетти. Бул биз үчүн чоң жетишкендик жана ийгилик.Ырас, 24 жылдын ичинде экономикалык, саясий, маданий, диний жактан бир топөзгөрүүлөр болду. Мамлекетибиз өз тизгинин өз колуна алып, демократиялыксистемага өттү. Демократиянын негизине ылайык элибизге бир топ эркиндиктерыйгарылган. Алсак, сөзэркиндиги, дин тутунуу эркиндиги сыяктуу.
Ошондойэле, өлкөбүзөз алдынча мамлекет болгондон тарта,жашоонун даңгыржолунда кыйла кыйынчылыктарды баштан кечирди. Атап айта турган болсок, экономикалык, саясий жана социалдык жетишпестиктен улам, Кыргызстанда кыйынчылык уланыпжаткан сыяктуу.
Алэми, жогорудагы айтылган кыйынчылыктарга карабастан, өлкөбүздүнпатриоту катары кыргыз жеримдин гүлдөп-өсүшүнкаалайм! Себеби, кылымдарды карыткан тарыхы, маданияты, каада-салты, үрп-адаты менен өзгөчөлөнүп, дүйнөэлине таанылып келет.
Ошондойэле, кыргыздын бийик-бийик асман тиреген тоолору, арчалары, шылдырап акканкаухардай туптунук суулары жана тоолордо оттоп жүргөнкойлор кадимки эле килемге сайган саймадай адамдын көз жоосун алат. Ал эми, кыргыз элинин байыркы мезгилден бери колдонулупкеле жаткан ак кийизге оролгон боз үйүбүз, күндүн нуру төгүлгөн түндүгүбүз, түндүкө сайылган ууктарыбыз, уукка сайылган керегебиз элибиздин биримдигин жанаынтымагын билдирет.
Ала-Тоону элестеткен ак калпакгыбыз эр жигиттин башынтоодой бийик кылып, элечегибиз асылзаада апаларыбыздын көркүнө көрк кошкон дуйнөдөгүжалгыз баш кийим.
Башка улуттардан өзгөчөлөнүп, дүйнөнү таң калтырган үчкыл комузубуз кыргыз элин таанытып келет.
Касиеттүү Ысык-Көлүбүз, 3000 жылдык тарыхы бар Ошшаарыбыз, өрүкзарлуу Баткен, баатырлардын мекени болгон Талас, жангак мекениболгон Жалал-Абад, тоолуу Нарын, Сары-Өзөн Чүй кең талаабыз, борборубуз Бишкек,мекенимди данктаган асыл жерлерим бар. Алтын, сурьма, көмүр, сымап кеңбайлыктарыбызды туура пайдалансак келечекте өсүп- өнүгүүсүнө толук ишенем. .
Табигый дары суусу менен даңкталган Кара-Шоро,Жалал- Абад жана Жети-Өгүз, Ысык-Ата, Соң-Көл, Сары-Челек.Апшыр- Ата ыйык коозжерлерибизди дүйнөгө таанытып туризм багытын өнүктүрсөк экономикабыз өсүпөнүгөт беле?
Тарых барактарында өзүнүн айкөлдүгүн данктап, чачылганкыргыз элин жыйнап, мамлекетибиздин түптөлүшүнө себеп болгон Манас, Семетейжана Сейтек сыяктуу баатырларыбыз чыккан. Ал эми, Каныкей, Сайкал, Курманжан даткааттуу баатыр энелерибизчи? Өзүнүн акыл эстүүлүгү, кыраакылыгы мененөзгөчөлөнүп, дүйнө элин таң калтырган.
Кыргыз тарыхынын искусствосунда өзүнүн изи бар, аялзатынынсулуулугунун символикасы болгон, Таттыбүбү Турсунбаеванын атын ата-энем жакшыниет, аруу тилек менен мага ыйгарышкан. Мен да ушул ысым мененсыймыктанам жана Таттыбүбү эжемдин атына татыктуу болгонгоаракеттенем. Ошол себептен, элдик үлгүлүү"Шаттык" бий ансамблинде бешжашымдан бери бийлейм.
Келечектебий мектебин ачып, кыргыз элинин бийин дүйнөгөтаанытып, өзсалымымды кошкон, кыргыз эли сыймыктанган, өнөрадамы болгум келет.
Жетишкенийгиликтеримди аркалап, Стамбул, Измир, Астана, Тараз шаарларында эл аралыкфестивалдарга катышып, кыргыз желегин желбиретип, кыргыз бийин үч кыл комуздун коштоосунда бийлегенимде, дуйнө элдерининбизге, кыргыз элинин маданиятынын жогорку денгээлде экенин суктануу мененкараган сезимин туйдум.
Чет өлкөлөрдөгү эл аралык фестивалдарга катышканым, менинКыргызстанымдын маданиятын данктап, даназалоо - патриоттук сезимимди ойготту.
Чет өлкөдө жүргөндө мекенимди сагынып сүйөөрүмдү билдим. Менкай жерде болбоюн жүрөгүм кыргыз тоолорунун арасында деген сөздүн маанисинтүшүнүп сезе алдым.
Эгер сынактан жеңишке жетишсем, Малайэлине барып, Ала-Тоодой бийик шөкүлөмдү, саймаланган кооз ак көйнөгүмдү кийип,комуздун коштоосунда бийлеп, кыргыз элинин маданиятынын бийиктигин даназалап,кыргыздын бактылуу кызы экендигимди көрсөтүү - менин аруу тилек максатым.
Келечекте кыргыз мамлекетинин өсүп өнүгүүсүнө өзсалымымды кошкум келет. Мен ишенем, өлкөбүздүн келечеги бар жана экономикабызгүлдөп- өскөн мамлекет болот!
Бишкек шаарындагы А. Сыдыков
атындагымектеп- гимназиясынын
9- «г» классынын окуучусу.
#11 06 Январь 2016 - 13:30
Бакытбек кызы Мээрим.
«Мен кыргыз жеримдин гулдоп осушун каалайм».
Менин аты жонум Бакытбек кызы Мээрим. Мен 13 жаштамын.Бишкек шаарындагы№32- орто мектепте 7”В»класста окуйм .Кыргызстанда коптогон кооз жерлерибиз бар.Мисалы:Кыргызстандын бермети-Ысык- Кол,тоолуу районубуз Нарында-Таш- Рабат,Талас областында- Манас атабыздын кумбозу,Ош областында- ыйык Сулайман тоо,Чуй областында –Бурана,Баткен областында- орукзар,айтылуу айгул гулу,Жалал-Абадда Арсланбап жангак токойу.Ар бир областтын ар кандай озгочолуктору бар.Ысык-Колго чет элден туристтер келип эс алышат.Ал эми Таш-Рабатка дуйно жузунон ар улуттун элдери кызыгып,бир коруп кетуу учун барышат.Буткул дуйно жузу тааныган атактуу инсан Чынгыз Айтматов атабыз да Таластан чыккан.Кыргыз эли «Манас»эпосу менен таанылган.Балдар биздин келечегибиз- деп,ата-энелер биз учун болгон кучун жумшап,билимдуу, элден кем болбосо экен деп,ичкен ашын жерге коет.Биз дагы кобуроок эмгектенип «Аракет кылсан берекет», «Жашында берсин мээнетти,карыганда берсин доолотту»деген кыргыздын макалдары жон жерден айтылбаса керек.Мен дагы болгон куч аракетимди элиме,Мекениме чын дилден кызмат кылгым келет.Бизде баардыгы бар,тек гана Кыргызстан –деп журогу соккон патриоттор аз.Мен дагы оз жеримдин гулдоп осушуно оз салымымды кошсом дейм.Ал учун жакшы окуп,ата-энемдин эмгегин актоо менен,эл-жерге кызмат кылуу.Эх кыялдар,кыялдар! кыялымда эмнелерди гана энсебейм.Адамзат торолгондон тартып,омурунун аягына чейин кыялданып жашайт тура!Биринчиден- озубуздун ички дуйнобуз таза болуш керек. «Сен таза болсон,мен таза болсом,коом да таза болот»деп Исхак Раззаковдун айтканы бар.Азыр койгой жараткан коптогон кыйынчылык- ар бир уй-булоонун башында бар.Кээ бир мектеп жашындагы балдар ата-энеси менен кошо базарда тачка туртуп,турмуштун арабасына эрте тушсо,тескерисинче бардар уй-булоонун балдары байлыгына манчыркап,адамдык сапат эмне экенин билбегендер четтен чыгат.Адамдын баары бирдей,ар бир адам оз укугун билиш керек.Кыргыздын келечек жаштары-намыской, адилеттуулукту, салт-санаа урп адатты,айколдуулукту, кечиримдуулукту азыртан уйронсок,Кыргызстан онолот беле!Дуйно жузундо эмнелер гана болуп жатат, караныздарчы! Азыр бала болсом да,балалык бае сезимимде согуш,терракт, боодо олум,кырсык- деген нерселерди сыналгыдан коруп,журогум зыркырап,зээним кейийт.Кудайдан кобуроок тынчтык болсо экен деп суранам!дуйнодо тынчтык болсо,олкодо бейкуттук,ынтымак, ырашкерлик орнойт.Кыргызстандын бермети-болгон Ысык-Колубузго кимдер гана суктанбайт. Биз Колду коздун карегиндей сакташыбыз керек.Манас атабыздын жети осуятын-ар бир кыргыз жараны жатка билиши керек.Кылымдан кылымга, ата-бабадан калган каада салт,урп адаттарыбызды, укумдан-тукумга мурас кылып откоруп беруу-ар бирибиздин милдетибиз! !!
Учурдан пайдаланып сиздерге,Супер инфонун жалпы жамаатына терен ыраазычылык билдиргим келет.Бизге ушундай шарт тузуп бергениниздерге! Кышкы каникулду Малайзияда откоруу,ар бар окуучунун кыялында болсо керек.
«Мен кыргыз жеримдин гулдоп осушун каалайм».
Менин аты жонум Бакытбек кызы Мээрим. Мен 13 жаштамын.Бишкек шаарындагы№32- орто мектепте 7”В»класста окуйм .Кыргызстанда коптогон кооз жерлерибиз бар.Мисалы:Кыргызстандын бермети-Ысык- Кол,тоолуу районубуз Нарында-Таш- Рабат,Талас областында- Манас атабыздын кумбозу,Ош областында- ыйык Сулайман тоо,Чуй областында –Бурана,Баткен областында- орукзар,айтылуу айгул гулу,Жалал-Абадда Арсланбап жангак токойу.Ар бир областтын ар кандай озгочолуктору бар.Ысык-Колго чет элден туристтер келип эс алышат.Ал эми Таш-Рабатка дуйно жузунон ар улуттун элдери кызыгып,бир коруп кетуу учун барышат.Буткул дуйно жузу тааныган атактуу инсан Чынгыз Айтматов атабыз да Таластан чыккан.Кыргыз эли «Манас»эпосу менен таанылган.Балдар биздин келечегибиз- деп,ата-энелер биз учун болгон кучун жумшап,билимдуу, элден кем болбосо экен деп,ичкен ашын жерге коет.Биз дагы кобуроок эмгектенип «Аракет кылсан берекет», «Жашында берсин мээнетти,карыганда берсин доолотту»деген кыргыздын макалдары жон жерден айтылбаса керек.Мен дагы болгон куч аракетимди элиме,Мекениме чын дилден кызмат кылгым келет.Бизде баардыгы бар,тек гана Кыргызстан –деп журогу соккон патриоттор аз.Мен дагы оз жеримдин гулдоп осушуно оз салымымды кошсом дейм.Ал учун жакшы окуп,ата-энемдин эмгегин актоо менен,эл-жерге кызмат кылуу.Эх кыялдар,кыялдар! кыялымда эмнелерди гана энсебейм.Адамзат торолгондон тартып,омурунун аягына чейин кыялданып жашайт тура!Биринчиден- озубуздун ички дуйнобуз таза болуш керек. «Сен таза болсон,мен таза болсом,коом да таза болот»деп Исхак Раззаковдун айтканы бар.Азыр койгой жараткан коптогон кыйынчылык- ар бир уй-булоонун башында бар.Кээ бир мектеп жашындагы балдар ата-энеси менен кошо базарда тачка туртуп,турмуштун арабасына эрте тушсо,тескерисинче бардар уй-булоонун балдары байлыгына манчыркап,адамдык сапат эмне экенин билбегендер четтен чыгат.Адамдын баары бирдей,ар бир адам оз укугун билиш керек.Кыргыздын келечек жаштары-намыской, адилеттуулукту, салт-санаа урп адатты,айколдуулукту, кечиримдуулукту азыртан уйронсок,Кыргызстан онолот беле!Дуйно жузундо эмнелер гана болуп жатат, караныздарчы! Азыр бала болсом да,балалык бае сезимимде согуш,терракт, боодо олум,кырсык- деген нерселерди сыналгыдан коруп,журогум зыркырап,зээним кейийт.Кудайдан кобуроок тынчтык болсо экен деп суранам!дуйнодо тынчтык болсо,олкодо бейкуттук,ынтымак, ырашкерлик орнойт.Кыргызстандын бермети-болгон Ысык-Колубузго кимдер гана суктанбайт. Биз Колду коздун карегиндей сакташыбыз керек.Манас атабыздын жети осуятын-ар бир кыргыз жараны жатка билиши керек.Кылымдан кылымга, ата-бабадан калган каада салт,урп адаттарыбызды, укумдан-тукумга мурас кылып откоруп беруу-ар бирибиздин милдетибиз! !!
Учурдан пайдаланып сиздерге,Супер инфонун жалпы жамаатына терен ыраазычылык билдиргим келет.Бизге ушундай шарт тузуп бергениниздерге! Кышкы каникулду Малайзияда откоруу,ар бар окуучунун кыялында болсо керек.
#12 06 Январь 2016 - 13:32
Зарема Мамытова
Я хочу, чтобы моя родина процветала. У каждого своя родина. Также как не выбирают родителей, так и не выбирают родину. Но мне повезло, потому что я родилась в Кыргызстане.
Кыргызстан. .. Одно слово, а заставляет бабочек порхать внутри тебя.
Наш Кыргызстан богат природой: кристально чистые реки, высокие горы, бескрайние озёра, чистый воздух.
Я очень люблю Кыргызстан, и хочу, чтобы он процветал. Хочу, чтобы каждый Кыргызстанец заботился о нашей общей родине, ведь в каждом из нас есть частичка Кыргызстана, частичка нашей родины. Хоть она и крошечная, но способная сгореть тебя в самые сильные морозы.
Но, к сожалению, многие стали забывать об этом. Немногие помнят настоящие ценности. Люди рвутся заграницу в поисках счастья и богатства, но зачем?! Разве наша пресная и вкусная вода не сокровище? Разве набрать в лёгкие чистый и свежий воздух не счастье?!
Если бы у нас было достаточно знаний, которые мы могли бы использовать во благо страны, мы бы и не рвались заграницу. Все зависит от нас самих, ведь главное не количество знаний, а качество и умение их применять.
Если мы не будем во всем винить правительство, а будем делать хоть что-то сами, например донесем мусор из квартиры до мусорки, а не кинем в куст, или прекратим плевать на асфальт. Если мы прекратим жить кланово, прекратим отдавать должности своим родственникам, а начнём отдавать их настоящим специалистам, возможно мы сдвинемся с мёртвой точки. Если мы победим коррупцию, то сможем подняться на достойный уровень. Например Малайзия поборола коррупцию. Почему у неё получилось? Потому что ни один житель не остался в стороне, потому что каждый хотел помочь своей стране. Вот и мы тоже должны захотеть помочь нашей родине, любить ее и уважать.
Чтобы сделать Кыргызстан лучше, достаточно соблюдать элементарные правила и быть толерантыми друг к другу.
Я хочу, чтобы моя родина процветала. У каждого своя родина. Также как не выбирают родителей, так и не выбирают родину. Но мне повезло, потому что я родилась в Кыргызстане.
Кыргызстан. .. Одно слово, а заставляет бабочек порхать внутри тебя.
Наш Кыргызстан богат природой: кристально чистые реки, высокие горы, бескрайние озёра, чистый воздух.
Я очень люблю Кыргызстан, и хочу, чтобы он процветал. Хочу, чтобы каждый Кыргызстанец заботился о нашей общей родине, ведь в каждом из нас есть частичка Кыргызстана, частичка нашей родины. Хоть она и крошечная, но способная сгореть тебя в самые сильные морозы.
Но, к сожалению, многие стали забывать об этом. Немногие помнят настоящие ценности. Люди рвутся заграницу в поисках счастья и богатства, но зачем?! Разве наша пресная и вкусная вода не сокровище? Разве набрать в лёгкие чистый и свежий воздух не счастье?!
Если бы у нас было достаточно знаний, которые мы могли бы использовать во благо страны, мы бы и не рвались заграницу. Все зависит от нас самих, ведь главное не количество знаний, а качество и умение их применять.
Если мы не будем во всем винить правительство, а будем делать хоть что-то сами, например донесем мусор из квартиры до мусорки, а не кинем в куст, или прекратим плевать на асфальт. Если мы прекратим жить кланово, прекратим отдавать должности своим родственникам, а начнём отдавать их настоящим специалистам, возможно мы сдвинемся с мёртвой точки. Если мы победим коррупцию, то сможем подняться на достойный уровень. Например Малайзия поборола коррупцию. Почему у неё получилось? Потому что ни один житель не остался в стороне, потому что каждый хотел помочь своей стране. Вот и мы тоже должны захотеть помочь нашей родине, любить ее и уважать.
Чтобы сделать Кыргызстан лучше, достаточно соблюдать элементарные правила и быть толерантыми друг к другу.
#13 06 Январь 2016 - 13:34
Алимбек уулу Байэл
Посмотрев на процветающие и развивающеюся страны такие как Россия Германия и Америка и другие страны хочется чтобы наш Кыргызстан процветал и развивался на ровне с другими странами как Казахстан хочется так что бы наша экономика развивалась на равнее с другими так что бы безработица была мало изо безработица из Кыргызстана многие люди едуть в другие страны на зароботак чтобы кормить свою семью некоторыйе даже перебераются нелегально а некоторые вобшем умирают и не вазврашаются в свою страну другая проблема это то что наша провителство не помагают инвалидам и пенсионерам не предоставлают им бесплатное как в Россия лечение и лекарств которые стоит очень дорога а у них пенсия не большая и главное это коррупция те депутат которые поднимать на высокие должности своих родствеников на славах говорять что будуть боротся с корупцие а на деле не делають это уже никому не секрет например брат хорошие пример с других стран например Чечня прежде воющая страна сечас просветвает и развивается где там нет домапресторелых и детских дамов у нас их много вы скажите почему я начал с проблем потомучто я не жалуюс я просто думаю что решив эти проблемы наша страна будеть далше процвитать и развивается
Посмотрев на процветающие и развивающеюся страны такие как Россия Германия и Америка и другие страны хочется чтобы наш Кыргызстан процветал и развивался на ровне с другими странами как Казахстан хочется так что бы наша экономика развивалась на равнее с другими так что бы безработица была мало изо безработица из Кыргызстана многие люди едуть в другие страны на зароботак чтобы кормить свою семью некоторыйе даже перебераются нелегально а некоторые вобшем умирают и не вазврашаются в свою страну другая проблема это то что наша провителство не помагают инвалидам и пенсионерам не предоставлают им бесплатное как в Россия лечение и лекарств которые стоит очень дорога а у них пенсия не большая и главное это коррупция те депутат которые поднимать на высокие должности своих родствеников на славах говорять что будуть боротся с корупцие а на деле не делають это уже никому не секрет например брат хорошие пример с других стран например Чечня прежде воющая страна сечас просветвает и развивается где там нет домапресторелых и детских дамов у нас их много вы скажите почему я начал с проблем потомучто я не жалуюс я просто думаю что решив эти проблемы наша страна будеть далше процвитать и развивается
#14 06 Январь 2016 - 13:36
Малика Эстебесова
Мен кыргыз жеримдин гулдоп-осушун каалайм
Урматтуу Супер инфо газетасынын эмгек жамааты, ‘’Мен кыргыз жеримдин гулдоп-осушун каалайм’’ деген темада дил баян жазуума, чет жерден биздин олкого келип кеткен волонтерлор себепкер болду. Менин атым Малика, мен он торт жаштамын. Бишкек шаарында ата-энем жана эки синдим болуп жашайбыз. Бишкек шаарындагы Ишенаалы Арабаев атындагы Чыгыш лицейинде англис жана кытай тили боюнча билим алуудамын.
Кундордун биринде апам интернетти карап олтуруп, чет жерден келген волонтерлорду уйубузго кабыл алып, жашатсак болооруп айтты. Апам муну менен менин кобуроок англис жана кытай тилдеринде чет олколук жарандар менен баарлашуумду каалады. Ошентип, жай айында экс-президент Роза Отунбаева уюштурган, ‘’Саякат’’ программасы менен биздин жерибизге келген волонтерлордун ичинен, Малайзиядан келген Sher Rynn Khoo же кыргызча аты Ширин, жана кытайдын Гуанчжоу шаарынан келген Alita же кыргызча аты Алита биздин уйубуздо жашап калышты. Бир караганда ону тусу жагынан кыргыз кыздарынан эч айырмаланбаган Ширин менен Алита келген кундон тартып эле оздорунун жонокуйлуулугу, сылыктыгы, кичипейилдиги ар дайым жылмаюдан жазбаган муноздору менен уй-булобузго жагып, бат эле камыр-жумур болуп кеттик. ‘’Саякат’’ программасы менен чакырууга келген, жер шаарынын ар кайсы булун бурчтарынан келген волонтерлор келгиче, Ширин менен Алита Бишкек шаары менен таанышып журушту. Алар менен чогуу жургонумдо, жолдорубуздун онгул-донгулунон, маршруттук такси секирген сайын коздорунон тан калууну байкап, озумду ынгайсыз сезип жаттым. Ширин менен Алита ар куну кечинде уй-булобуз чогулган маалда, ноутбуктарынан оз олколору жонундо маалыматтарды, суротторду, видеолорду корсотуп жатышты. Аларды коргон сайын аттин биздин жолдор, кочолор качан ушулардай болуп жаркырап, туптуз, таптаза болот деп аргасыздан ойго чомулосун. Жол боюнда уйулуп жаткан таштандыларды карап жатышкандыктарын коргон сайын уялдым.
Убакыт келип Ширин менен Алита жана чет жерден келген он эки волонтер, англис тилинде эркин суйлошкон эжелерим Айгерим жана Бегимай, Самат байке болуп алгачкы саякатын Ош шаарынан башташты. Кыргызстандын туштугун уч жумадай кыдырып келгенден кийин, алар коргон жерлери жонундо айтып тугото албай жатышты. Алар байыркы Ош шаарында, Сулайман тоодо, Жалал-Абадда, Арсланбаб жангак токойунда, Сары-Челек колундо, Сары-Могол жайлоосунда болушту. Айрыкча Ширинди Сары-Моголдун сулуулугу озгочо суктандырыптыр, айтып тугото албай койду.
Келип Бишкекте бир жума болгон сон кайрадан саякатын Суусамырдан улантышты. Андан сон Таласта, Манас атанын кумбозундо, Нарында, Таш-Рабатта болуп кайтышты. Келген сон алар тартып келген жуздогон суротторун, видеолорун коруп ушундай жерде жашап жатканыма сыймыктандым. Аларга биздин элдин жонокойлугу, достук мамилеси, меймандостугу, кичуусу улуусун урматтаган сапаты абдан жагыптыр. Анан дагы биздин тамактарды тамшанып жегендеричи! Айрыкча апамдын жасаган самсысы, мантысы, палоосу, салаттары абдан жакты. Улуттук суусундуктардан – максымды Ширин абдан жактырып ичти.
Алар Нарындан келген сон касиеттуу Ысык-Колго жоноп кетишти. Кайтып келишкен сон Ысык-Колдон алган таасирлерин эч айтып тугото алышпай, баш бармактарын корсотуп, ‘’Кыргызстан жакшы’’ деп кайра кайра кайталап жатышты. Мактоо менен бирге эле кермчиликтерибиз дагы эле коп экенин да айтып отушту. Туалет издеп убара болгондорун, Нарынга барып палаткада ушуп уктабай чыккандарын айтып кулдурушту.
Менин таяжем Кытайда, Туркияда, Дубайда болуп келген. Бирок Кыргызстандай жер жок деп дайыма айтат! Дубайда арабтар какшыган чолдун устуно кок тиреген заманбап уйлорду, ар кандай конул ачуучу борборлорду салышып, ошол менен эле конуго миндеген туристерден жуз мин деген долларларды алып калып жатышат. Эмне учун биз ушундай кудай берген ажайып кооз жерде кедей жашайбыз? Таэжем Дубайдын абасынын оордугун, ысыктыгын, асман бетинен жылдыз коро албаганын айтат. Ширин мене Алита болсо Суусамырдан биринчи жолу ушунчалык кооз асманды, жымындаган жылдыздарды коргондугун айтышты.
Биздин кошунабыз Юрий Григорьевич жана Надежда Михайловна Дудниковдор союз убагында коп жылдар туризм багытында иштешкен. Юрий Григорьевич Кыргызстандын булун бурчун абдан жакшы билген адам. Ал Кыргызстан туризм менен байыса болот деп дайыма айтат. Ал учун атайын туристик маршруттарды иштеп чыгуу керек. Жолдорду ондоп, таштандыларды заманбап техникалар менен кайрадан иштетип, кочолорду кенейтип, жарык кылуу керек. Трассага ар бир эки жуз метр сайын, эл аларык стандартка жооп берген туалеттерди, душтарды кою зарыл. Элдин тарыхын, жерди жакшы билген англис тилин билген гидттер керек. Элибиз туристерге туура мамиле жасоону уйронушу керек. Кыргыз жери гулдоп-оссун десек ар бирибиз озубуздон баштасак! Аялдамада туруп алып какырып тукурбосок, семичка чакпасак, таштанды таштабасак абдан жакшы болоор эле. Айдоочулар бири-бирине сылык мамиле жасаганды уйронушсо.
Жакында эле Туркиядан келген атамдын досу Картал байке колдун Ак-Суу курортуна барып келди. Ал жер алдынана чыккан родон суунун касиетине тан берип, бирок курорттун каралбай калгандыгын айтып кейиди. Кошунабыз Юрий Григорьевич Балыкчыга бара жаткан жолдун жуз кыркынчы километиринде дуйнодо сейрек кездешкен ото кооз сталактиттер бар еловый ункур бар экенин айтты. Ал жерден бир кезде Моссфильм киностудиясы атактуу, ‘’Руслан жана Людмила’’ кинофилимин тартканын укканда абдан тан калдым. Биздин олкодо нефтинин жана газдын запасы жок. Кыргызстан туризм менен эле осуп онугуп кете турган олко экенине барган сайын ынана баштадым. Менин таякелерим колдо турушат. Жайында Германиядан, Голландиядан, Нидерландиядан келген туристерди тоого ат менен алып чыгышат. Улгайган эле адамдардын чобу белден буралган тоо гулдорун аралап чуркап, жаш баладай суйунгондукторун айтышат.
Кыргызстан дуйнодогу таза сууга бай олколордун катарына кирет. Монгулорубуз, Сары-Челек, Сон-Колдун суулары эн таза суу катары белгилуу. Тоолордон агып тушуп, таштан ташка урунуп бышкан , молтур кашка сууларыбызды таза сууга зар болгон олколорго сатып, коптогон киреше тапса болот. Менин ата-энем, тааныштарым, досторум Кыргызстан коррупциялашкан олко, жакында онолбойт дешет. А мен болсо кыргыз жеримдин гулдоп осушун каалайм!
Келгиле жаштар кыргыз жеринин гулдоп-осушуно оз салымыбызды кошолу! Терен билим алууга, тил уйронууго аракет кылалы! Базарда, аялдамаларда тамеки, семичка сатып,бозоруп турган апалар болбосун, базарда мектепке барбай кат сабаты жоюлбай тачки турткон бобокторубуз болбосун! Жумуш жок деп шылтоолоп арак ичип сандалган байкелерибиз болбосун! Мен ишенем мекеним Кыргызстан Малайзияга окшоп онуккон олкого айланат деп. Мен ишенем кыргыз элинен оз бизнесинин камын эмес, эли жеринин камын ойлогон, дуйнолук экономиканы тушунгон, стратег, билимдуу уул-кыздары чыгып, олкону кризистен алып чыгат деп.
Ширин менен Алита менин эки кичинекей синдилеримди оз ара болуп алышкан. Ширин Элнураны, Алита Айжамалды. Ширин кетээринде Элнураны кучактап, козуно жаш келип, мумкунчулукболсо эле Кыргызстанга келерин айтып кетти. Ширин келгичекте Кыргызстан гулдогон олкого айланып кетсе деп кыялданам.
Келгиле, Кыргызстандын осушуно жапырт салым кошолу! Мен кыргыз жеримдин гулдоп осушун каалайм!
Менин жазган дил баяным утуп калса Kuala Lumpur шаарындагы, University Malaya (Kolij 12) окуган Sher Rynn Knoo го Бишкекте жашаган Эстебесовтордун уйбулосунон чон салам.
Мен кыргыз жеримдин гулдоп-осушун каалайм
Урматтуу Супер инфо газетасынын эмгек жамааты, ‘’Мен кыргыз жеримдин гулдоп-осушун каалайм’’ деген темада дил баян жазуума, чет жерден биздин олкого келип кеткен волонтерлор себепкер болду. Менин атым Малика, мен он торт жаштамын. Бишкек шаарында ата-энем жана эки синдим болуп жашайбыз. Бишкек шаарындагы Ишенаалы Арабаев атындагы Чыгыш лицейинде англис жана кытай тили боюнча билим алуудамын.
Кундордун биринде апам интернетти карап олтуруп, чет жерден келген волонтерлорду уйубузго кабыл алып, жашатсак болооруп айтты. Апам муну менен менин кобуроок англис жана кытай тилдеринде чет олколук жарандар менен баарлашуумду каалады. Ошентип, жай айында экс-президент Роза Отунбаева уюштурган, ‘’Саякат’’ программасы менен биздин жерибизге келген волонтерлордун ичинен, Малайзиядан келген Sher Rynn Khoo же кыргызча аты Ширин, жана кытайдын Гуанчжоу шаарынан келген Alita же кыргызча аты Алита биздин уйубуздо жашап калышты. Бир караганда ону тусу жагынан кыргыз кыздарынан эч айырмаланбаган Ширин менен Алита келген кундон тартып эле оздорунун жонокуйлуулугу, сылыктыгы, кичипейилдиги ар дайым жылмаюдан жазбаган муноздору менен уй-булобузго жагып, бат эле камыр-жумур болуп кеттик. ‘’Саякат’’ программасы менен чакырууга келген, жер шаарынын ар кайсы булун бурчтарынан келген волонтерлор келгиче, Ширин менен Алита Бишкек шаары менен таанышып журушту. Алар менен чогуу жургонумдо, жолдорубуздун онгул-донгулунон, маршруттук такси секирген сайын коздорунон тан калууну байкап, озумду ынгайсыз сезип жаттым. Ширин менен Алита ар куну кечинде уй-булобуз чогулган маалда, ноутбуктарынан оз олколору жонундо маалыматтарды, суротторду, видеолорду корсотуп жатышты. Аларды коргон сайын аттин биздин жолдор, кочолор качан ушулардай болуп жаркырап, туптуз, таптаза болот деп аргасыздан ойго чомулосун. Жол боюнда уйулуп жаткан таштандыларды карап жатышкандыктарын коргон сайын уялдым.
Убакыт келип Ширин менен Алита жана чет жерден келген он эки волонтер, англис тилинде эркин суйлошкон эжелерим Айгерим жана Бегимай, Самат байке болуп алгачкы саякатын Ош шаарынан башташты. Кыргызстандын туштугун уч жумадай кыдырып келгенден кийин, алар коргон жерлери жонундо айтып тугото албай жатышты. Алар байыркы Ош шаарында, Сулайман тоодо, Жалал-Абадда, Арсланбаб жангак токойунда, Сары-Челек колундо, Сары-Могол жайлоосунда болушту. Айрыкча Ширинди Сары-Моголдун сулуулугу озгочо суктандырыптыр, айтып тугото албай койду.
Келип Бишкекте бир жума болгон сон кайрадан саякатын Суусамырдан улантышты. Андан сон Таласта, Манас атанын кумбозундо, Нарында, Таш-Рабатта болуп кайтышты. Келген сон алар тартып келген жуздогон суротторун, видеолорун коруп ушундай жерде жашап жатканыма сыймыктандым. Аларга биздин элдин жонокойлугу, достук мамилеси, меймандостугу, кичуусу улуусун урматтаган сапаты абдан жагыптыр. Анан дагы биздин тамактарды тамшанып жегендеричи! Айрыкча апамдын жасаган самсысы, мантысы, палоосу, салаттары абдан жакты. Улуттук суусундуктардан – максымды Ширин абдан жактырып ичти.
Алар Нарындан келген сон касиеттуу Ысык-Колго жоноп кетишти. Кайтып келишкен сон Ысык-Колдон алган таасирлерин эч айтып тугото алышпай, баш бармактарын корсотуп, ‘’Кыргызстан жакшы’’ деп кайра кайра кайталап жатышты. Мактоо менен бирге эле кермчиликтерибиз дагы эле коп экенин да айтып отушту. Туалет издеп убара болгондорун, Нарынга барып палаткада ушуп уктабай чыккандарын айтып кулдурушту.
Менин таяжем Кытайда, Туркияда, Дубайда болуп келген. Бирок Кыргызстандай жер жок деп дайыма айтат! Дубайда арабтар какшыган чолдун устуно кок тиреген заманбап уйлорду, ар кандай конул ачуучу борборлорду салышып, ошол менен эле конуго миндеген туристерден жуз мин деген долларларды алып калып жатышат. Эмне учун биз ушундай кудай берген ажайып кооз жерде кедей жашайбыз? Таэжем Дубайдын абасынын оордугун, ысыктыгын, асман бетинен жылдыз коро албаганын айтат. Ширин мене Алита болсо Суусамырдан биринчи жолу ушунчалык кооз асманды, жымындаган жылдыздарды коргондугун айтышты.
Биздин кошунабыз Юрий Григорьевич жана Надежда Михайловна Дудниковдор союз убагында коп жылдар туризм багытында иштешкен. Юрий Григорьевич Кыргызстандын булун бурчун абдан жакшы билген адам. Ал Кыргызстан туризм менен байыса болот деп дайыма айтат. Ал учун атайын туристик маршруттарды иштеп чыгуу керек. Жолдорду ондоп, таштандыларды заманбап техникалар менен кайрадан иштетип, кочолорду кенейтип, жарык кылуу керек. Трассага ар бир эки жуз метр сайын, эл аларык стандартка жооп берген туалеттерди, душтарды кою зарыл. Элдин тарыхын, жерди жакшы билген англис тилин билген гидттер керек. Элибиз туристерге туура мамиле жасоону уйронушу керек. Кыргыз жери гулдоп-оссун десек ар бирибиз озубуздон баштасак! Аялдамада туруп алып какырып тукурбосок, семичка чакпасак, таштанды таштабасак абдан жакшы болоор эле. Айдоочулар бири-бирине сылык мамиле жасаганды уйронушсо.
Жакында эле Туркиядан келген атамдын досу Картал байке колдун Ак-Суу курортуна барып келди. Ал жер алдынана чыккан родон суунун касиетине тан берип, бирок курорттун каралбай калгандыгын айтып кейиди. Кошунабыз Юрий Григорьевич Балыкчыга бара жаткан жолдун жуз кыркынчы километиринде дуйнодо сейрек кездешкен ото кооз сталактиттер бар еловый ункур бар экенин айтты. Ал жерден бир кезде Моссфильм киностудиясы атактуу, ‘’Руслан жана Людмила’’ кинофилимин тартканын укканда абдан тан калдым. Биздин олкодо нефтинин жана газдын запасы жок. Кыргызстан туризм менен эле осуп онугуп кете турган олко экенине барган сайын ынана баштадым. Менин таякелерим колдо турушат. Жайында Германиядан, Голландиядан, Нидерландиядан келген туристерди тоого ат менен алып чыгышат. Улгайган эле адамдардын чобу белден буралган тоо гулдорун аралап чуркап, жаш баладай суйунгондукторун айтышат.
Кыргызстан дуйнодогу таза сууга бай олколордун катарына кирет. Монгулорубуз, Сары-Челек, Сон-Колдун суулары эн таза суу катары белгилуу. Тоолордон агып тушуп, таштан ташка урунуп бышкан , молтур кашка сууларыбызды таза сууга зар болгон олколорго сатып, коптогон киреше тапса болот. Менин ата-энем, тааныштарым, досторум Кыргызстан коррупциялашкан олко, жакында онолбойт дешет. А мен болсо кыргыз жеримдин гулдоп осушун каалайм!
Келгиле жаштар кыргыз жеринин гулдоп-осушуно оз салымыбызды кошолу! Терен билим алууга, тил уйронууго аракет кылалы! Базарда, аялдамаларда тамеки, семичка сатып,бозоруп турган апалар болбосун, базарда мектепке барбай кат сабаты жоюлбай тачки турткон бобокторубуз болбосун! Жумуш жок деп шылтоолоп арак ичип сандалган байкелерибиз болбосун! Мен ишенем мекеним Кыргызстан Малайзияга окшоп онуккон олкого айланат деп. Мен ишенем кыргыз элинен оз бизнесинин камын эмес, эли жеринин камын ойлогон, дуйнолук экономиканы тушунгон, стратег, билимдуу уул-кыздары чыгып, олкону кризистен алып чыгат деп.
Ширин менен Алита менин эки кичинекей синдилеримди оз ара болуп алышкан. Ширин Элнураны, Алита Айжамалды. Ширин кетээринде Элнураны кучактап, козуно жаш келип, мумкунчулукболсо эле Кыргызстанга келерин айтып кетти. Ширин келгичекте Кыргызстан гулдогон олкого айланып кетсе деп кыялданам.
Келгиле, Кыргызстандын осушуно жапырт салым кошолу! Мен кыргыз жеримдин гулдоп осушун каалайм!
Менин жазган дил баяным утуп калса Kuala Lumpur шаарындагы, University Malaya (Kolij 12) окуган Sher Rynn Knoo го Бишкекте жашаган Эстебесовтордун уйбулосунон чон салам.
#15 06 Январь 2016 - 13:38
Ордобаева Сезим
Мен кыргыз жеримдин гүлдөп - өсүшүн каалайм
Кыргыз эли кылымдарды карыткан,
Эч ким аны өчурө албайт тарыхтан.
Кыргызстан бул кимдир бирөө үчүн жөн гана жашап жаткан өлкө, дагы бирөөлөр үчүн мааниге да ээ эмес. Бирок мен үчүн Кыргызстан бул сөз менен айтып жеткире алгыс - ыйык , улуу нерсе. Улуу Конфуцийдин цитатасы бар эмеспи «ϴткөндү билмейинче, алдыга умтула албайсың». Мен дагы кыргыздын басып өткөн жолуна кайдыгер карабайм. Анда эмесе кеп нугу тарых тактасында.
Мен ойлойм, кыргыздын тарыхын баштоодо биринчи орунда Манас турат деп. Бизге да азыркы учурда азыркы замандын Манасы керек болуп жатат. Ошол Манаста чачыранды болуп бөлүнүп кеткен кыргыздар кичинекей аймакта болсо да, өз жерин коргоп, кол топтоп эч ким даабаган, кыңк этип үн чыгарбаган кытай элине каршы чыгат. Манас айкөлдүгү, кубаттуулугу, акылдуу, каардуу, айбаттуулугу менен өз жерин душмандан бошотуп алат. Биз Манасты даңазалашыбыз керек. Эгер биз Манасты тебелендиге калтырсак анда биздин өнүгүүбүүз күмөн.
Андан ары дүйнөнү дүңгүрөткөн Барсбек каган баштаган Улуу дөөлөт болгон. Бул дөөлөттү биз эле эмес дүйнө эли таанып билет.
Курманжан датка – айымдардан чыккан биринчи датка башкаруучу. Эл тынчтыгы үчүн баласын өлүмгө кыйган эмеспи. Анын эрктүүлүгүнө, тайманбастыгына, акылдуулугуна баа берип орус өкүлдөрү өздөрү «Алай ханышасы» наамын беришет.
Кечээки эле согуш жылдарын алып карасак алакандай болгон мамлекеттен нечен деген СССР эл баатырлары болду. Ошол эле Асанов, Түлөбердиев, Таранчиев, Панфилов. Дзотко төшүн тосот деген – эмне деген шумдук? Тарыхта мындай болгон эмес. 15 өлкөнүн ичинен 2 гана дзотко төшүн тоскон баатыр болсо, анын бири кыргызстандык. Согуш талаасында эле эмес, тылда да Кайназаровадай болгон айымдарыбыз менен мыкты жетишкендиктерибизди көрсөтө алганбыз. Азыр өз алдынча мамлекетпиз, көз карандуулугубуз жок. Ушундай тарых азыркы чоң мамлекеттердин бири кошуна Казакстанда барбы?! Жок. Ошол эле Өзбекстанда барбы?! Жок. Мындай колдо бар алтынды барктап алуубуз керек.
Биз азыр жаныдан талпынып, тай-тайлап кадам шилтеген наристе сыяктуубуз. Ал кадамдар: курулуп жаткан «Датка-Кемин», өлкөбүздүн бажы союзуна кошулушу, «Камбар-Ата» ГЭСтеринин жана башка көптөгөн нерселердин курулуштары. Бул нерселерди туура пайдалансак өзүбүздөн арттырып, кошуна өлкөлөргө сатып пайда тапсак болот.
Кыргызстандын 90%дон ашуун пайызы тоолуу аймактан тургандыктан, бизде кен байлык мол. Айтып калышат го Менделеевдин таблицасынан 114 элементтин чыкпай калганы жокко эсе деп. Бул дагы биздин өнүгүүбүзгө бирден бир себепчи боло алат.
Жаратылыш… Аба… Суу… Жадагалса, топурак… Эмне деген гана байлык? Бейиштин төрү го чиркин. Мен сыймыктанып кете алам берметим Ысык-Көлүм менен, асылым Таласым менен, ардагым Нарын, жаңгактуу Жалал-Абад, ордолуу Ош, өрүк-зардуу Баткен, борборум Бишкегим менен. Каракол, Жети-Өгүз, Ысык-Көл, Ала-Арча, Токмок, Беш-Таш, Арсланбаб, Соң-Көл, Чатыр-Көл, Сулайман-Тоо, Таш-Рабат. Бул бир уучу гана. Көбүрөөк жазсам калемимдин сыясы түгөнүп калчудай. Буларды мен сөз менен айтып жеткире албайм. Υстүнөн эле туристтик жайларды куруп, дүйнөгө даңазаласак жарашат.
Жогоруда айтпадымбы тоолуу аймактан турабыз деп. Ошого байланыштуу айыл-чарбаны өнүктүрүү колдон келет. Убагында СССР өлкөлөрүн табигый таза эт менен, табигый таза жүн менен, натуралдуу сүт азыктары менен камсыздап келгенбиз. Бул нерсени колго алып, мындан ары өнүктүрсөк, эмнеге болбосун?
Шаарыбыздын тазалыгы бирден бир маанилүү маселе. Өлкө таза болсо бизге да жакшы, келип, көрүп жаткан элге да жакшы эмеспи. Раззаков айткандай «Сен таза болсоң, мен таза болсом – коом таза болот» - деген. Ошондуктан Кыргызстандык ар бир жаран кайдыгер карабай өзүнүн гана таштандысынын зыянын азайтса, кичине болсо да салымы болбойбу. Адамдар ойлошот: мен кичине нерсе кылсам, миллиондун арасынан мааниге деле ээ эмес да, деп, жок андайлар чогулуп 10 болсо, 10у 100 болсо, 100у 1000 болсо ошентип көл болот, ошентип океан болот.
Ал эми баланын аң-сезими болсо өспүрүмдөр, келечек муун. Наристе кичинесинде кандай нерсе көрсө да ошол нерсени кайра жасап, кайталайт эмеспи. Ал эми биз өсүп келе жаткан муунга кандай билим, кандай тарбия берген болсок, чоңойгондо анын үзүрүн көрөбүз. Балдарды илимге, билимге болгон кызыгуусун ойготуп, кызыгуусун арттыруубуз зарыл. Билим сапатын жакшыртып, бийиктикке көтөрүүбүз керек. Балдар өз каалоосу менен кызыгып окуса, алардан өз ишин мыкты билген адистер, кадрлар чыгат. Ошондо биздин келечек бар, ошондо биздин өлкө өнүгөт.
Буйруса мен дагы ар бир кыргызстандык патриот жаран сыяктуу Кыргызстанга өз салымымды кошом. Ал үчүн мен экономика министри болсом дейм. Министр болуу үчүн мен азыртадан жогорку деңгээлде окуп, талыкпай эмгектенүүдөмүн. Анан дагы, чет өлкөлөргө барып, алардын кандай өнүккөнүн, кантип ушул деңгээлге жеткендигин билемин. Тажрыйба алмашып дегендей. Тилге кызыгуум да ошондон. Бирок менин бул оюмду көптөр колдобошу мүмкүн. Айтышат го азыр ким көп, экономист көп деп. Бирок мен буга карабастан окуймун, билим аламын. Менин, буйруса чече турган маселелерим:
Пункт №1 Жумушсуздук
Кыргызстандын эн көйгөйлүү маселелеринин бири жумушсуздук. Бул нерсенин айынан адамдар чет жакка көп кетип жатышат. Статистикалык маалыматтарга караганда түштүк региондо негизинен жаш балдар жана карылар гана калды. Мен завод-фабрикаларды кайрадан куруп, элди жумуш менен камсыздайм.
Пункт №2 Сапатсыз кийим жана тамак-аш
Мен ошол завод-фабрикаларды куруу менен бирге ошол жерден чыккан сапаттуу кийим-кече, тамак-аш жана күнүмдүк турмушка керектүү азыктар менен камсыздайм. Ошону менен катар бизде оору азаят. Биринчиден бул өзүбүздүн товар, экинчиден арзан болот жана эң башкысы сапаттуу болот.
Пункт №3 Миграция
Төгөрөктүн төрт бурчунда кыргыздар барбаган жер жок. Алар жыргаганынан барышпайт, акча табуу учун барышат. Жумуш орундарын көбөйтүп, айлык-акысын көтөрүп, так жана өз убагында беребиз. Андан соң бизге алар кайта башташат.
Пункт №4 Ажырашуулар
Булардын баары өз ара тыгыз байланышта. Азыр бизде ажырашкан түгөйлөр өтө көп. Алар биринчиден үй-бүлөсүн бага албай, керектүү нерселер менен камсыздай албаса, экинчилери акча табуу үчүн чет жакка кетип ара жолго түшкөн болот. Ортодо балдары жабыркайт.
Пункт №5 Жетимдер
Бизде жетимдердин да саны өсүүдө. Кээ бирлери ата-энеси чет жакка кетип, кырсыкка учурагандар, кээ бирлери төрөп таштап кеткендер. Алар ата-эне мээримин көрбөй өсүшөт. Жашоого, дүйнөгө болгон көз караштары башкача болуп калат. Анан да жаманы каражат жоктугуна байланыштуу билимин улай алышпайт да, курсак тойгузуунун башка жолун ойлошот.
Мен бул жана башка маселелерге туура чечим кабыл алып, жоюуга болгон күчүм менен аракеттенем. Кыргызстандын келечеги, өсүп-өнүгүүсү биздин колдо!
Мен кыргыз жеримдин гүлдөп - өсүшүн каалайм
Кыргыз эли кылымдарды карыткан,
Эч ким аны өчурө албайт тарыхтан.
Кыргызстан бул кимдир бирөө үчүн жөн гана жашап жаткан өлкө, дагы бирөөлөр үчүн мааниге да ээ эмес. Бирок мен үчүн Кыргызстан бул сөз менен айтып жеткире алгыс - ыйык , улуу нерсе. Улуу Конфуцийдин цитатасы бар эмеспи «ϴткөндү билмейинче, алдыга умтула албайсың». Мен дагы кыргыздын басып өткөн жолуна кайдыгер карабайм. Анда эмесе кеп нугу тарых тактасында.
Мен ойлойм, кыргыздын тарыхын баштоодо биринчи орунда Манас турат деп. Бизге да азыркы учурда азыркы замандын Манасы керек болуп жатат. Ошол Манаста чачыранды болуп бөлүнүп кеткен кыргыздар кичинекей аймакта болсо да, өз жерин коргоп, кол топтоп эч ким даабаган, кыңк этип үн чыгарбаган кытай элине каршы чыгат. Манас айкөлдүгү, кубаттуулугу, акылдуу, каардуу, айбаттуулугу менен өз жерин душмандан бошотуп алат. Биз Манасты даңазалашыбыз керек. Эгер биз Манасты тебелендиге калтырсак анда биздин өнүгүүбүүз күмөн.
Андан ары дүйнөнү дүңгүрөткөн Барсбек каган баштаган Улуу дөөлөт болгон. Бул дөөлөттү биз эле эмес дүйнө эли таанып билет.
Курманжан датка – айымдардан чыккан биринчи датка башкаруучу. Эл тынчтыгы үчүн баласын өлүмгө кыйган эмеспи. Анын эрктүүлүгүнө, тайманбастыгына, акылдуулугуна баа берип орус өкүлдөрү өздөрү «Алай ханышасы» наамын беришет.
Кечээки эле согуш жылдарын алып карасак алакандай болгон мамлекеттен нечен деген СССР эл баатырлары болду. Ошол эле Асанов, Түлөбердиев, Таранчиев, Панфилов. Дзотко төшүн тосот деген – эмне деген шумдук? Тарыхта мындай болгон эмес. 15 өлкөнүн ичинен 2 гана дзотко төшүн тоскон баатыр болсо, анын бири кыргызстандык. Согуш талаасында эле эмес, тылда да Кайназаровадай болгон айымдарыбыз менен мыкты жетишкендиктерибизди көрсөтө алганбыз. Азыр өз алдынча мамлекетпиз, көз карандуулугубуз жок. Ушундай тарых азыркы чоң мамлекеттердин бири кошуна Казакстанда барбы?! Жок. Ошол эле Өзбекстанда барбы?! Жок. Мындай колдо бар алтынды барктап алуубуз керек.
Биз азыр жаныдан талпынып, тай-тайлап кадам шилтеген наристе сыяктуубуз. Ал кадамдар: курулуп жаткан «Датка-Кемин», өлкөбүздүн бажы союзуна кошулушу, «Камбар-Ата» ГЭСтеринин жана башка көптөгөн нерселердин курулуштары. Бул нерселерди туура пайдалансак өзүбүздөн арттырып, кошуна өлкөлөргө сатып пайда тапсак болот.
Кыргызстандын 90%дон ашуун пайызы тоолуу аймактан тургандыктан, бизде кен байлык мол. Айтып калышат го Менделеевдин таблицасынан 114 элементтин чыкпай калганы жокко эсе деп. Бул дагы биздин өнүгүүбүзгө бирден бир себепчи боло алат.
Жаратылыш… Аба… Суу… Жадагалса, топурак… Эмне деген гана байлык? Бейиштин төрү го чиркин. Мен сыймыктанып кете алам берметим Ысык-Көлүм менен, асылым Таласым менен, ардагым Нарын, жаңгактуу Жалал-Абад, ордолуу Ош, өрүк-зардуу Баткен, борборум Бишкегим менен. Каракол, Жети-Өгүз, Ысык-Көл, Ала-Арча, Токмок, Беш-Таш, Арсланбаб, Соң-Көл, Чатыр-Көл, Сулайман-Тоо, Таш-Рабат. Бул бир уучу гана. Көбүрөөк жазсам калемимдин сыясы түгөнүп калчудай. Буларды мен сөз менен айтып жеткире албайм. Υстүнөн эле туристтик жайларды куруп, дүйнөгө даңазаласак жарашат.
Жогоруда айтпадымбы тоолуу аймактан турабыз деп. Ошого байланыштуу айыл-чарбаны өнүктүрүү колдон келет. Убагында СССР өлкөлөрүн табигый таза эт менен, табигый таза жүн менен, натуралдуу сүт азыктары менен камсыздап келгенбиз. Бул нерсени колго алып, мындан ары өнүктүрсөк, эмнеге болбосун?
Шаарыбыздын тазалыгы бирден бир маанилүү маселе. Өлкө таза болсо бизге да жакшы, келип, көрүп жаткан элге да жакшы эмеспи. Раззаков айткандай «Сен таза болсоң, мен таза болсом – коом таза болот» - деген. Ошондуктан Кыргызстандык ар бир жаран кайдыгер карабай өзүнүн гана таштандысынын зыянын азайтса, кичине болсо да салымы болбойбу. Адамдар ойлошот: мен кичине нерсе кылсам, миллиондун арасынан мааниге деле ээ эмес да, деп, жок андайлар чогулуп 10 болсо, 10у 100 болсо, 100у 1000 болсо ошентип көл болот, ошентип океан болот.
Ал эми баланын аң-сезими болсо өспүрүмдөр, келечек муун. Наристе кичинесинде кандай нерсе көрсө да ошол нерсени кайра жасап, кайталайт эмеспи. Ал эми биз өсүп келе жаткан муунга кандай билим, кандай тарбия берген болсок, чоңойгондо анын үзүрүн көрөбүз. Балдарды илимге, билимге болгон кызыгуусун ойготуп, кызыгуусун арттыруубуз зарыл. Билим сапатын жакшыртып, бийиктикке көтөрүүбүз керек. Балдар өз каалоосу менен кызыгып окуса, алардан өз ишин мыкты билген адистер, кадрлар чыгат. Ошондо биздин келечек бар, ошондо биздин өлкө өнүгөт.
Буйруса мен дагы ар бир кыргызстандык патриот жаран сыяктуу Кыргызстанга өз салымымды кошом. Ал үчүн мен экономика министри болсом дейм. Министр болуу үчүн мен азыртадан жогорку деңгээлде окуп, талыкпай эмгектенүүдөмүн. Анан дагы, чет өлкөлөргө барып, алардын кандай өнүккөнүн, кантип ушул деңгээлге жеткендигин билемин. Тажрыйба алмашып дегендей. Тилге кызыгуум да ошондон. Бирок менин бул оюмду көптөр колдобошу мүмкүн. Айтышат го азыр ким көп, экономист көп деп. Бирок мен буга карабастан окуймун, билим аламын. Менин, буйруса чече турган маселелерим:
Пункт №1 Жумушсуздук
Кыргызстандын эн көйгөйлүү маселелеринин бири жумушсуздук. Бул нерсенин айынан адамдар чет жакка көп кетип жатышат. Статистикалык маалыматтарга караганда түштүк региондо негизинен жаш балдар жана карылар гана калды. Мен завод-фабрикаларды кайрадан куруп, элди жумуш менен камсыздайм.
Пункт №2 Сапатсыз кийим жана тамак-аш
Мен ошол завод-фабрикаларды куруу менен бирге ошол жерден чыккан сапаттуу кийим-кече, тамак-аш жана күнүмдүк турмушка керектүү азыктар менен камсыздайм. Ошону менен катар бизде оору азаят. Биринчиден бул өзүбүздүн товар, экинчиден арзан болот жана эң башкысы сапаттуу болот.
Пункт №3 Миграция
Төгөрөктүн төрт бурчунда кыргыздар барбаган жер жок. Алар жыргаганынан барышпайт, акча табуу учун барышат. Жумуш орундарын көбөйтүп, айлык-акысын көтөрүп, так жана өз убагында беребиз. Андан соң бизге алар кайта башташат.
Пункт №4 Ажырашуулар
Булардын баары өз ара тыгыз байланышта. Азыр бизде ажырашкан түгөйлөр өтө көп. Алар биринчиден үй-бүлөсүн бага албай, керектүү нерселер менен камсыздай албаса, экинчилери акча табуу үчүн чет жакка кетип ара жолго түшкөн болот. Ортодо балдары жабыркайт.
Пункт №5 Жетимдер
Бизде жетимдердин да саны өсүүдө. Кээ бирлери ата-энеси чет жакка кетип, кырсыкка учурагандар, кээ бирлери төрөп таштап кеткендер. Алар ата-эне мээримин көрбөй өсүшөт. Жашоого, дүйнөгө болгон көз караштары башкача болуп калат. Анан да жаманы каражат жоктугуна байланыштуу билимин улай алышпайт да, курсак тойгузуунун башка жолун ойлошот.
Мен бул жана башка маселелерге туура чечим кабыл алып, жоюуга болгон күчүм менен аракеттенем. Кыргызстандын келечеги, өсүп-өнүгүүсү биздин колдо!
#16 06 Январь 2016 - 13:41
Жолдош кызы Куралай
Как каждый человек на планете, я тоже очень сильно люблю свою страну, и желаю процветания ей. Наша суверенная республика молодая, ей всего 24 года. Несмотря на это, история и культура нашего народа богатая и древняя. Кыргызстан маленькая горная страна, но ее красота поражает всех туристов. Наши земли богаты питьевой водой, а горы благополучны для скота. В Кыргызстане есть много красивых и уникальных мест: Исык-Куль, Сары-Челек, Арсланбоб, Сон-Куль, Ала-Арча, Джети-Огуз, Алтын-Арашан и т.д. Исторических мест тоже много: Ташрабат, башня Бурана, Сулайман-Тоо и т.д. Кыргызстан также богат природными ресурсами, что делает нашу страну кладом полезных ископаемых. Уголь, минеральные воды и драгоценные металлы – это все наши природные ресурсы. Мы вполне можем себя сами обеспечить и стать на уровень развитых стран. Отставание нашей страны происходить из-за социальных проблем и слабой экономики.
В 2014-году я побывала в Китае. Я не спорю, что Китай тоже по-своему красивая страна, но воздух столицы страны совсем другой. Когда, я вышла из самолета, то сразу ощутила разницу. Климат был очень влажный, что пот лился как из ведра. Над Пекином всегда был смок, только изредка над городом появлялось солнце. Вот в этот самый миг я поняла, что лучше страны, чем Кыргызстан, нет. Наш чистый воздух, наши чистые воды, наш прекрасный климат бесценен. Так почему Китай считается знаменитой туристической страной? Может, потому что они могут лучше преподнести положительные стороны своей страны? Большие преимущества Китая – это, конечно же, огромные территории. Они в десятки раз больше наших. Но мы должны лучше развивать наш туризм. Мы должны сохранить чистоту и девственную красоту наших лесов, озер и рек, и привлечь внимание инвесторов и туристов к нашей стране.
Есть два вида туристического отдыха: пассивный и активный. Наша земля идеально подходит для активного туризма. Так как у нас великолепная природа, и ее невозможно обследовать, лежа на шезлонге. Надо туристам показать что-то новое, например, месяц пожить в облике кочевника. Это не тот отдых в джайлоо, где ты сидишь и попиваешь кумыс, здесь ты должен быть настоящим кочевником, и не только туристы могут так отдохнуть, а сами жители Кыргызстана тоже. Таким образом, мы можем еще надолго сохранить наши традиции и обычаи.
Есть еще много вариантов, как развить экономику страны, об одном из них я уже написала, это – туризм. Еще один вариант - это улучшение уровня образования. Дети – будущее страны, и для детей сейчас важно образование. Сегодня в стране около 100 тысяч детей не получают школьное образование, а некоторые дети просто не хотят учиться. Мы должны развить интерес и стремление к учебе у детей. Ведь будущее Кыргызстана начинается с детей. Если дать подрастающему поколению возможность получить хорошее образование, то они могут изменить будущее, развить экономику и культуру республики. Вот тогда наш Кыргызстан начнет процветать. Если наш край станет богатой, то многие социальные проблемы будут решены, культура и экономика улучшится. А граждане республики будут счастливо жить в такой прекрасной стране, как Кыргызстан.
Я хочу и желаю, чтобы наша земля процветала, и я была счастлива в ней. Ведь у нас есть шанс на лучшее будущее.
Как каждый человек на планете, я тоже очень сильно люблю свою страну, и желаю процветания ей. Наша суверенная республика молодая, ей всего 24 года. Несмотря на это, история и культура нашего народа богатая и древняя. Кыргызстан маленькая горная страна, но ее красота поражает всех туристов. Наши земли богаты питьевой водой, а горы благополучны для скота. В Кыргызстане есть много красивых и уникальных мест: Исык-Куль, Сары-Челек, Арсланбоб, Сон-Куль, Ала-Арча, Джети-Огуз, Алтын-Арашан и т.д. Исторических мест тоже много: Ташрабат, башня Бурана, Сулайман-Тоо и т.д. Кыргызстан также богат природными ресурсами, что делает нашу страну кладом полезных ископаемых. Уголь, минеральные воды и драгоценные металлы – это все наши природные ресурсы. Мы вполне можем себя сами обеспечить и стать на уровень развитых стран. Отставание нашей страны происходить из-за социальных проблем и слабой экономики.
В 2014-году я побывала в Китае. Я не спорю, что Китай тоже по-своему красивая страна, но воздух столицы страны совсем другой. Когда, я вышла из самолета, то сразу ощутила разницу. Климат был очень влажный, что пот лился как из ведра. Над Пекином всегда был смок, только изредка над городом появлялось солнце. Вот в этот самый миг я поняла, что лучше страны, чем Кыргызстан, нет. Наш чистый воздух, наши чистые воды, наш прекрасный климат бесценен. Так почему Китай считается знаменитой туристической страной? Может, потому что они могут лучше преподнести положительные стороны своей страны? Большие преимущества Китая – это, конечно же, огромные территории. Они в десятки раз больше наших. Но мы должны лучше развивать наш туризм. Мы должны сохранить чистоту и девственную красоту наших лесов, озер и рек, и привлечь внимание инвесторов и туристов к нашей стране.
Есть два вида туристического отдыха: пассивный и активный. Наша земля идеально подходит для активного туризма. Так как у нас великолепная природа, и ее невозможно обследовать, лежа на шезлонге. Надо туристам показать что-то новое, например, месяц пожить в облике кочевника. Это не тот отдых в джайлоо, где ты сидишь и попиваешь кумыс, здесь ты должен быть настоящим кочевником, и не только туристы могут так отдохнуть, а сами жители Кыргызстана тоже. Таким образом, мы можем еще надолго сохранить наши традиции и обычаи.
Есть еще много вариантов, как развить экономику страны, об одном из них я уже написала, это – туризм. Еще один вариант - это улучшение уровня образования. Дети – будущее страны, и для детей сейчас важно образование. Сегодня в стране около 100 тысяч детей не получают школьное образование, а некоторые дети просто не хотят учиться. Мы должны развить интерес и стремление к учебе у детей. Ведь будущее Кыргызстана начинается с детей. Если дать подрастающему поколению возможность получить хорошее образование, то они могут изменить будущее, развить экономику и культуру республики. Вот тогда наш Кыргызстан начнет процветать. Если наш край станет богатой, то многие социальные проблемы будут решены, культура и экономика улучшится. А граждане республики будут счастливо жить в такой прекрасной стране, как Кыргызстан.
Я хочу и желаю, чтобы наша земля процветала, и я была счастлива в ней. Ведь у нас есть шанс на лучшее будущее.
#17 06 Январь 2016 - 13:46
Урмат кызы Айжан
« Мен кыргыз жеримдин гүлдөп-өсүшүн каалайм»
«Ар кимге өзүнүн туулуп өскөн жери мисир» дегендей, мен үчүн Кыргызстан бейиштин төрү. Киндик каным тамган жерди эч нерсеге теңей албайм жана чексиз сүйөм. Биздин өлкөдөй жерди дүйнө кыдырсаң дагы таба албайсың. Анын жаратылышына тең келчү табигат ааламда жок экени шексиз. Ал эми элдеринин кең пейилдүүлүгүчү, үйүнө жылан кирсе дагы ак чачып сыртка чыгарат. Кыргыздар байлык-бийликке кызыкпайт, алар руханий байлыкты биринчи орунга коюп, Мухиттей чалкыган Манасы менен Чынгыздай дүйнө эли тааныган залкары менен мактанып, ошолорго канагат кылат. Доор алмашып ааламда адам баласы күтпөгөн окуялар болуп жатканда, кыргыздар эч кимге зыянын тийгизбей, өнүгүп-өсүүнүн жолунда бара жатат.
«Мекенимдин быкшып чыккан түтүнү бал жыттанат» деп айтылган.Ооба, дал ушундай. Ар бир жаран өз мамлекетинин гүлдөп -өнүгүшүн каалайт. Кээ бири аны иш жүзүндө кылып келе жатса, айрымдары тырмактын агындай болсо дагы элине ак кызматын өтөп келет. Мен дагы Кыргызстандын дүйнөдөгү өнүккөн өлкөлөрдүн катарын толукташын каалайм. Ооба, учурда өлкөбүздүн экономикасы өсүп кетпегени менен эл бакубат жашоодо күн кечирүүдө. Карапайым калк үчүн дал ушул тынчтык керек. Качан гана бейкутчулук өкүм сүргөндө, ал жерге ырыскы жылоолойт. Кыргызстандын гүлдөп - өсүшү үчүн эң ириде жаштар билимдүү болуш керек. Анткени, «Кайсы бир мамлекеттин келечегин көргүң келсе, анда анын жаштарын кара, ошондо жаңылбайсың» деп бир акылман айткан экен. Бул сөзгө бир дагы жаран каршы чыга албайт. Чынында эле бүгүнкү өсүп келе жаткан жаштар эртеңки Кыргызстандын өнүгүшүнүн себепчиси эмеспи. Дал ошол «Алтын муун» учурда өсүп келе жатат. Ата - бабалар өлкөбүздүн эртеңинен кабатыр болбой эле койсо болчудай, анткени, намыстуу жаштар Кыргызстандын гүлдөшүнө салымын кошушат.
Миң чакырымдык жол бир кадамдан башталгандай эле өнүгүү өзүбүздөн башталат. Эң башкысы кайдыгер болбой, тамчы таш, ташты тешкендей эле ар бир күн сайын мекенибиздин өнүгүшү үчүн ар бирибиз-далаалат кылуубуз зарыл. Куру сөз менен иш бүтүрүү оңой, ал эми аны чындыкка айлантуу баарынын эле колунан келе бербейт. Ошондуктан, сөздөн ишке өтүш керек. Эң ириде «Башталат баары майдадан, байкабайт аны майда адам» деп айтылгандай, майда жумуштардан баштап аны ирилетсек деп ойлойм. Эгер ал дагы колубуздан келбесе, бир киши кылып жатса ага жардам бере албасаң дагы жок дегенде, бут тоспо дегендей башкаларга тоскоол болбоо зарыл.
Дүйнөдө биздин калктын санынан алда канча көп эли бар улуттар эгемендүү боло албай жүрүшөт. Ошондуктан, биз өсүп - өнүгүшүбүз үчүн эркиндик, эгемендиктин баасын билишибиз керек. Бул эгемендикти ата-бабаларыбыз кан жанынан кечүү менен бизге алып берген. Ошондуктан, тарыхты карап, келечекке карай багыт алуубуз оңтойлуу. Анткени, тарыхын унуткан, ата-тегин унуткан эл эч качан келечегин кура албайт. Ошондуктан, улуу жазуучубуз Чынгыз Айтматов «Өткөндү эстеп, келечекти күтө билгендигибиз үчүн биз барбыз» деп айтса керек.
Ким эле, бакубат, байгерчилик турмушта жашагысы келбесин, ким эле, өлкөсүнүн өнүгүшүн каалабасын. Ооба, баары каалайт. Бирок баары эле биз ойлогондой болбойт. Ал жашоону каалап эле тим болбостон, ага жетүүгө аракет кылуу зарыл. Ал жашоону кыялданып коюу жетишсиз экени баарыбызга белгилүү. Учурда экономикалык абалыбыз начар экени баарыбызга маалым. Бирок, кең келечектен үмүт үзбөйбүз. Анткени, ар бир кыргыз « Мен кыргыз жеримдин гүлдөп-өсүшүн каалайм» деген ою жана аны аткарууга көптөгөн максаты бар экени жашыруун эмес.
« Мен кыргыз жеримдин гүлдөп-өсүшүн каалайм»
«Ар кимге өзүнүн туулуп өскөн жери мисир» дегендей, мен үчүн Кыргызстан бейиштин төрү. Киндик каным тамган жерди эч нерсеге теңей албайм жана чексиз сүйөм. Биздин өлкөдөй жерди дүйнө кыдырсаң дагы таба албайсың. Анын жаратылышына тең келчү табигат ааламда жок экени шексиз. Ал эми элдеринин кең пейилдүүлүгүчү, үйүнө жылан кирсе дагы ак чачып сыртка чыгарат. Кыргыздар байлык-бийликке кызыкпайт, алар руханий байлыкты биринчи орунга коюп, Мухиттей чалкыган Манасы менен Чынгыздай дүйнө эли тааныган залкары менен мактанып, ошолорго канагат кылат. Доор алмашып ааламда адам баласы күтпөгөн окуялар болуп жатканда, кыргыздар эч кимге зыянын тийгизбей, өнүгүп-өсүүнүн жолунда бара жатат.
«Мекенимдин быкшып чыккан түтүнү бал жыттанат» деп айтылган.Ооба, дал ушундай. Ар бир жаран өз мамлекетинин гүлдөп -өнүгүшүн каалайт. Кээ бири аны иш жүзүндө кылып келе жатса, айрымдары тырмактын агындай болсо дагы элине ак кызматын өтөп келет. Мен дагы Кыргызстандын дүйнөдөгү өнүккөн өлкөлөрдүн катарын толукташын каалайм. Ооба, учурда өлкөбүздүн экономикасы өсүп кетпегени менен эл бакубат жашоодо күн кечирүүдө. Карапайым калк үчүн дал ушул тынчтык керек. Качан гана бейкутчулук өкүм сүргөндө, ал жерге ырыскы жылоолойт. Кыргызстандын гүлдөп - өсүшү үчүн эң ириде жаштар билимдүү болуш керек. Анткени, «Кайсы бир мамлекеттин келечегин көргүң келсе, анда анын жаштарын кара, ошондо жаңылбайсың» деп бир акылман айткан экен. Бул сөзгө бир дагы жаран каршы чыга албайт. Чынында эле бүгүнкү өсүп келе жаткан жаштар эртеңки Кыргызстандын өнүгүшүнүн себепчиси эмеспи. Дал ошол «Алтын муун» учурда өсүп келе жатат. Ата - бабалар өлкөбүздүн эртеңинен кабатыр болбой эле койсо болчудай, анткени, намыстуу жаштар Кыргызстандын гүлдөшүнө салымын кошушат.
Миң чакырымдык жол бир кадамдан башталгандай эле өнүгүү өзүбүздөн башталат. Эң башкысы кайдыгер болбой, тамчы таш, ташты тешкендей эле ар бир күн сайын мекенибиздин өнүгүшү үчүн ар бирибиз-далаалат кылуубуз зарыл. Куру сөз менен иш бүтүрүү оңой, ал эми аны чындыкка айлантуу баарынын эле колунан келе бербейт. Ошондуктан, сөздөн ишке өтүш керек. Эң ириде «Башталат баары майдадан, байкабайт аны майда адам» деп айтылгандай, майда жумуштардан баштап аны ирилетсек деп ойлойм. Эгер ал дагы колубуздан келбесе, бир киши кылып жатса ага жардам бере албасаң дагы жок дегенде, бут тоспо дегендей башкаларга тоскоол болбоо зарыл.
Дүйнөдө биздин калктын санынан алда канча көп эли бар улуттар эгемендүү боло албай жүрүшөт. Ошондуктан, биз өсүп - өнүгүшүбүз үчүн эркиндик, эгемендиктин баасын билишибиз керек. Бул эгемендикти ата-бабаларыбыз кан жанынан кечүү менен бизге алып берген. Ошондуктан, тарыхты карап, келечекке карай багыт алуубуз оңтойлуу. Анткени, тарыхын унуткан, ата-тегин унуткан эл эч качан келечегин кура албайт. Ошондуктан, улуу жазуучубуз Чынгыз Айтматов «Өткөндү эстеп, келечекти күтө билгендигибиз үчүн биз барбыз» деп айтса керек.
Ким эле, бакубат, байгерчилик турмушта жашагысы келбесин, ким эле, өлкөсүнүн өнүгүшүн каалабасын. Ооба, баары каалайт. Бирок баары эле биз ойлогондой болбойт. Ал жашоону каалап эле тим болбостон, ага жетүүгө аракет кылуу зарыл. Ал жашоону кыялданып коюу жетишсиз экени баарыбызга белгилүү. Учурда экономикалык абалыбыз начар экени баарыбызга маалым. Бирок, кең келечектен үмүт үзбөйбүз. Анткени, ар бир кыргыз « Мен кыргыз жеримдин гүлдөп-өсүшүн каалайм» деген ою жана аны аткарууга көптөгөн максаты бар экени жашыруун эмес.
#18 06 Январь 2016 - 13:52
Абдраев Айдар
Я хочу, чтобы мой Кыргызстан процветал.
Я,Айдар, прежде всего, как и другие люди хочу мира, добра и процветания всей планете. Услышав о данном конкурсе, много думал над тем, чтобы бы мне хотелось изменить, какой вклад внести в развитие и процветание страны.
Судя по новостям, разговорам старших, наблюдая за телевизором и пролистывая интернет страницы, можно заметить, что у нас много проблем, касающихся коррупции, образования, безработицы и т.д.. Но мне бы не хотелось затрагивать эти темы, а начать с чего-то другого, посмотреть на Кыргызстан глазами обычного школьника, у которого много целей, планов на будущее.
Часто, когда я начинаю говорить о своих планах и о том, что бы мне хотелось сделать для моей Родины, взрослые мне говорят, что не бывает все в жизни так, как мы хотели бы и что надо снимать "розовые очки" и что совсем скоро я пойму и приму реальность. Но я так не думаю, ведь все зависит от того, какие мысли у нас в голове, от желания и от самого человека. Нет плохих наций, народов, стран, университетов, школ, а есть плохие люди и люди, которые никогда не пробовали внести какой-нибудь вклад для начала хотя бы для маленького общества,в котором он живет.
Я замечаю, что больше всего тех, кто выбрасывает салфетки, фантики, бутылки из машины, ноющих на несправедливую жизнь именно среди взрослых, которые так уверены в том, что все плохо, скучно и нудно в их жизни. Не зря говорят, что будущее в наших руках и не только будущее, а прежде всего сегодняшний день, то, как мы ведем себя сегодня - отразится на завтрашнем дне.
Сегодня в мире происходит столько войн, конфликтов, сколько детей голодают и погибают , так ничего и не сделав в этой жизни . Ведь у взрослых есть и был шанс на жизнь, образование, а дети умирают, за них решают их судьбу. Мне бы хотелось просто стать хорошим человеком, прежде всего: оправдать надежды моих родителей, учиться пока есть возможность и время, как мне говорят взрослые и просто сделать хоть что-то для развития Кыргызстана, а не просто сидеть и обвинять всех вокруг .
Как и многие другие ребята, мне также хотелось бы учиться за границей, набраться опыта и просто пожить вдалеке от всего того,что происходит здесь. Наверное, многие взрослые, которые учились и окончили учебу за границей и те, кто остались там, думали также, когда учились в школе. Но я думаю, что нет милее места на Земле, чем Родина! Это то место,где я родился, вырос,надо беречь тот клочок земли, оставленный нам нашими предками и сделать все,что в наших руках для развития Кыргызстана.
Хотелось бы развивать туризм в нашей стране, ведь сколько у нас величественных гор, национальных парков, озер,заповедников. Некоторые кыргызстанцы даже и не подозревают о том, какая у нас богатая история, сколько красивых мест. Если даже у нас и мало сохранившихся древних архитектурных сооружений, наша история очень богата, много китайских и персидских источников, где описаны, к примеру древние кыргызы, даже наша южная столица несколько раз упоминалась в литературных произведениях персидских поэтов.
Также меня удивляют легенды, рассказы, связанные с историческими местами нашей страны. Например: гора Сулайман в Оше, столько легенд, связанных с ней, когда начинаешь рассказывать взрослым, они удивляются. Надо научиться делать из маленького нечто большее, ведь у многих народов не такая богатая история, но они умеют восхвалять, много раз упоминать, писать статьи в газетах, журналах. А у нас столько всего, столько интересных прикладных искусств. Многие иностранцы интересуются кыргызским войлоком, украшениями, юртой.
Являясь дзюдоистом, меня беспокоят проблемы неразвитости спорта в Кыргызстане. Я бы хотел, чтобы построили новые спортивные комплексы и площадки. Развивали дух спорта среди школьников. Спорт поистине может отвлечь человека от столь вредных в нынешнее время интернета, сотовых телефонов и различных игр. Хочу, чтоб Кыргызстан также, как РФ, Корея,Япония развивал спорт.
Я знаю многих ребят, которые также как и я верят в светлое будущее нашей страны, в ее развитие и хотят внести свой вклад. Наше поколение растет и я уверен в том, что мы воспитаем в наших братишках,сестренках дух патриотизма, станем для них примером трудолюбия, образованности . Надо жить с верой, и не терять надежду.
Я хочу, чтобы мой Кыргызстан процветал.
Я,Айдар, прежде всего, как и другие люди хочу мира, добра и процветания всей планете. Услышав о данном конкурсе, много думал над тем, чтобы бы мне хотелось изменить, какой вклад внести в развитие и процветание страны.
Судя по новостям, разговорам старших, наблюдая за телевизором и пролистывая интернет страницы, можно заметить, что у нас много проблем, касающихся коррупции, образования, безработицы и т.д.. Но мне бы не хотелось затрагивать эти темы, а начать с чего-то другого, посмотреть на Кыргызстан глазами обычного школьника, у которого много целей, планов на будущее.
Часто, когда я начинаю говорить о своих планах и о том, что бы мне хотелось сделать для моей Родины, взрослые мне говорят, что не бывает все в жизни так, как мы хотели бы и что надо снимать "розовые очки" и что совсем скоро я пойму и приму реальность. Но я так не думаю, ведь все зависит от того, какие мысли у нас в голове, от желания и от самого человека. Нет плохих наций, народов, стран, университетов, школ, а есть плохие люди и люди, которые никогда не пробовали внести какой-нибудь вклад для начала хотя бы для маленького общества,в котором он живет.
Я замечаю, что больше всего тех, кто выбрасывает салфетки, фантики, бутылки из машины, ноющих на несправедливую жизнь именно среди взрослых, которые так уверены в том, что все плохо, скучно и нудно в их жизни. Не зря говорят, что будущее в наших руках и не только будущее, а прежде всего сегодняшний день, то, как мы ведем себя сегодня - отразится на завтрашнем дне.
Сегодня в мире происходит столько войн, конфликтов, сколько детей голодают и погибают , так ничего и не сделав в этой жизни . Ведь у взрослых есть и был шанс на жизнь, образование, а дети умирают, за них решают их судьбу. Мне бы хотелось просто стать хорошим человеком, прежде всего: оправдать надежды моих родителей, учиться пока есть возможность и время, как мне говорят взрослые и просто сделать хоть что-то для развития Кыргызстана, а не просто сидеть и обвинять всех вокруг .
Как и многие другие ребята, мне также хотелось бы учиться за границей, набраться опыта и просто пожить вдалеке от всего того,что происходит здесь. Наверное, многие взрослые, которые учились и окончили учебу за границей и те, кто остались там, думали также, когда учились в школе. Но я думаю, что нет милее места на Земле, чем Родина! Это то место,где я родился, вырос,надо беречь тот клочок земли, оставленный нам нашими предками и сделать все,что в наших руках для развития Кыргызстана.
Хотелось бы развивать туризм в нашей стране, ведь сколько у нас величественных гор, национальных парков, озер,заповедников. Некоторые кыргызстанцы даже и не подозревают о том, какая у нас богатая история, сколько красивых мест. Если даже у нас и мало сохранившихся древних архитектурных сооружений, наша история очень богата, много китайских и персидских источников, где описаны, к примеру древние кыргызы, даже наша южная столица несколько раз упоминалась в литературных произведениях персидских поэтов.
Также меня удивляют легенды, рассказы, связанные с историческими местами нашей страны. Например: гора Сулайман в Оше, столько легенд, связанных с ней, когда начинаешь рассказывать взрослым, они удивляются. Надо научиться делать из маленького нечто большее, ведь у многих народов не такая богатая история, но они умеют восхвалять, много раз упоминать, писать статьи в газетах, журналах. А у нас столько всего, столько интересных прикладных искусств. Многие иностранцы интересуются кыргызским войлоком, украшениями, юртой.
Являясь дзюдоистом, меня беспокоят проблемы неразвитости спорта в Кыргызстане. Я бы хотел, чтобы построили новые спортивные комплексы и площадки. Развивали дух спорта среди школьников. Спорт поистине может отвлечь человека от столь вредных в нынешнее время интернета, сотовых телефонов и различных игр. Хочу, чтоб Кыргызстан также, как РФ, Корея,Япония развивал спорт.
Я знаю многих ребят, которые также как и я верят в светлое будущее нашей страны, в ее развитие и хотят внести свой вклад. Наше поколение растет и я уверен в том, что мы воспитаем в наших братишках,сестренках дух патриотизма, станем для них примером трудолюбия, образованности . Надо жить с верой, и не терять надежду.
#19 06 Январь 2016 - 13:54
Айгерим Джалгазынова
Мен кыргыз жеримдин гулдоп осушун каалайм
Мен кыргызмын! Каным да, жанымда кыргыз демекчимин! Ар бир атуул озунун эли-эли-журтун, ата-мекенин коргоогусу келет. Бирок бул ар бир атуулдун колунан келе бербейт, жашоосунда ката кетирип алышат.
Мен бала чагыман баштап, кыргыз элин башка онуккон олколордой болуусун коргум келчу. Мен азыркы кыргыз жерин онуктуруу учун "онуктурууну озундон башта"- деген накыл вести пайдаланып айтып кетким келип жатат.
Азыркы кезде мен бир гана окуумду жакшы окуушум керек. "Билим алуу ийне менен кудук казгандай " демекчи адам канча жашаса дагы билимин оркундотууго эч качан чек коюлбайт. Адам омар боюу уйронот.
Окуумду жакшы бутуруп, жакшы окуу жайларга тапшырып, ата-энемдин ак сутун актап, кыргыз элине керектуу, акылдуу, ыймандуу, кыргыз эли учун жанымды курман кылганга ар дайым даяр кыздардан болуп, Кыргыз Республикасын онуктуруп остургум келет.
Элиме салым кошуу учун кыргыз тилин таза так суйлогонго, макал-лакаптардын тарбиялык маанисин туура чече билгенге тарбия алам. Биология, география сабактарынан жер, суу, жаратылыш байлыктары жонундо уйронуп, мамлекет, шаарлар жонундо маалымат алып, оз элиме башка олколордогу жогорку денгээлди ыйгарам.
Адеп сабагынан ыймандуулукка, боорукерликке, мээримдуулукко, ынтымактуулукка тарбияланып элди "ырыс алды-ынтымак" дегендейбиримдикке чакырам. Ошондо гана мен оз салымымды кошо алам. максатыма жетуу учун эч качанталыкпайм, билимим кучтуу болсо, кйргыз жеримдин гулдоп осуушуно оз салымымды кошкон болом, менин каалоом орундалат! !!
Мен кыргыз жеримдин гулдоп осушун каалайм
Мен кыргызмын! Каным да, жанымда кыргыз демекчимин! Ар бир атуул озунун эли-эли-журтун, ата-мекенин коргоогусу келет. Бирок бул ар бир атуулдун колунан келе бербейт, жашоосунда ката кетирип алышат.
Мен бала чагыман баштап, кыргыз элин башка онуккон олколордой болуусун коргум келчу. Мен азыркы кыргыз жерин онуктуруу учун "онуктурууну озундон башта"- деген накыл вести пайдаланып айтып кетким келип жатат.
Азыркы кезде мен бир гана окуумду жакшы окуушум керек. "Билим алуу ийне менен кудук казгандай " демекчи адам канча жашаса дагы билимин оркундотууго эч качан чек коюлбайт. Адам омар боюу уйронот.
Окуумду жакшы бутуруп, жакшы окуу жайларга тапшырып, ата-энемдин ак сутун актап, кыргыз элине керектуу, акылдуу, ыймандуу, кыргыз эли учун жанымды курман кылганга ар дайым даяр кыздардан болуп, Кыргыз Республикасын онуктуруп остургум келет.
Элиме салым кошуу учун кыргыз тилин таза так суйлогонго, макал-лакаптардын тарбиялык маанисин туура чече билгенге тарбия алам. Биология, география сабактарынан жер, суу, жаратылыш байлыктары жонундо уйронуп, мамлекет, шаарлар жонундо маалымат алып, оз элиме башка олколордогу жогорку денгээлди ыйгарам.
Адеп сабагынан ыймандуулукка, боорукерликке, мээримдуулукко, ынтымактуулукка тарбияланып элди "ырыс алды-ынтымак" дегендейбиримдикке чакырам. Ошондо гана мен оз салымымды кошо алам. максатыма жетуу учун эч качанталыкпайм, билимим кучтуу болсо, кйргыз жеримдин гулдоп осуушуно оз салымымды кошкон болом, менин каалоом орундалат! !!
#20 06 Январь 2016 - 13:57
Кубатбекова Чолпон
Кыргыз жеримдин гүлдөп-өсүшүн каалайм
Ким өзүжашаган мамлекетинин өнүгүүсүн, бай болуусун каалабасын, ким элинин бакубат,бейпил жашоодо жашаганын каалабасын. Менчын жүрөктөн мамлекетимин өнүгүүсүн каалайм жана өз өлкөмдө жашагым келет.Келечекте өнүккөн мамлекеттердин катарын толуктаарыбызга ишенемин.
Мамлекетибиздин өнүгүшү үчүн негизги факторлор өтө эле көп. Эң эле негизгиси экономика. Экономиканы өнүктүрүү үчүн маанилүү болгон билим багытына "Ааламга жол айылдан башталат дегендей" айылдарда өтө терең көңүл бурулушу керек деп айткым келет. Жаштар мамлекеттин келечеги, мамлекетти өнүктүрүү үчүн жаштарыбызды заманбап технологиялар менен терең билим берүү зарыл.
Борборубузда тактап айтканда Бишкек шаарыбызда окуучуларга терең билим берүүчү күчтүү мектептер көп ошол эле учурда таланттуу, акылдуу окуучуларыбыз дагы аз эмес, ушул талантуу, билимдүү окуучуларыбызды чет өлкөлөргө жиберип биздин мамлекетибизге керектүү жана жетишсиз болгон адистерди даярдасак өлкөбүздүн өнүгүшүнө өтө чоң жетишкендик жана өнүгүү болоор эле. Азыркы учурда чет мамлекеттерде окуп билим алып жаткан жаштарыбыз жана жаш адистер мамлекетибиздин өнүгүүсү үчүн кызмат кылса бул жакшы. Бирок тилеке каршы билимдүү жаштарыбыз чет мамлекеттерге жумушка кетип жатышканы өкүнүчтүү, себеби өлкөбүздө жаш адистерге жумуш орду жок, болсо дагы маянасы аз, ал эми башка мамлекетерде жакшы маяна алышат, жумуш ордуларында жакшы шарттар түзүлгөн ошол себептүү жаштарыбыз чет өлкөлөргө кетип жатышканы өкүнүчтүү.
Мындан тышкары биздин мамлектибиз үчүн маанилүү болгон маданиятыбыз, кыргыз тилибиз, үрп-адат, каада-салтарыбыз кошо өнүгүшү керек. Бул факторлордун арасынан өлкөбүздүн өнүгүшүнө өтө маанилүү болгон тил маселеси жөнүндө сөз кылам.
Биз бир күнү ун сатып алдык, ундун атын атабай эле койоюун ал ундун кабында "Кыргызкая Республика, Мука пшеничная "-деп жазылып турат. Мен бул сөздү окуп алып эмне үчүн кыргыз мамлекетинен чыккан ун орус тилинде гана жазылып турат деген суроо туулду. Эмне учун кыргызча дагы жазбайт деген ой келди, менкыргызча эле жазылсын деген жокмун расмий тилибиз болгон орусча да жазса болотбирок кыргыз тилинде да жазыш керек деген ойдомун. Эгер биз Казакстандан чыккан ун алсак сыртында казакча эле жазылып турат, а эмнеге Кыргызстандан чыккан ун орусча жазылат? Ун бул бир мисал. Көчөгө чыксаныз кыргызча асмажарнактар жогун эсе, ашкана, дүкөндөрдүн, мейманканалардын аттары башкатилдерде, кыргыз тилинде бар бирок өтө эле аз. Коомдук жайларда, китепканаларда, ооруканаларда, калкты тейлөөчү баардык жайларда расмий тилибиз болгон орустилинде сүйлөшөт, иш-кагаздары да орус тилинде жүргүзүлөт. Бул бара-бара кыргызтилинин жок болушуна алып келет, тил жоголгондон кийин кайсы улут экендигибизжоголот, тил-бул улут экенибизди белгилеп турат, улут катары жок болсомамлекеттин өнүгүүсү тууралуу сөз кылуунун кажети жок, ошондуктан тилдинмамлекеттин өнүгүүсүндө негизги ролду ойнойт деп айта алам.
Кыргыз тилинин өнүгүшү үчүн эмне кылуу керек же мен7-класстын окуучусу кантип салым кошсом болот? Көпкө ойлондум, менин оюумча эназынан таза нукура кыргыз тилинде сүйлөшүм керек, жарым кыргызча жарым орусча сүйлөгөндосторума үлгү болушум керек.
Кыргызстан көп улуттуу өлкө. Бирок ошол улуттардын көпчүлүгү эле өздөрүнүн тилинде сүйлөшөт. Ооба өз тилинде сүйлөш керек, бирок Кыргызстанда жүргөндөн кийин кыргыз тилин да билиш керек деп ойлойм. Биз башка өлкөлөргө баратканда ошол өлкөнүн тилин үйрөнүп туруп барабыз. Анткени башка өлкөлөр ошол тилде сүйлөсүн деп катуу талап коюшкан. Биз дагы башка улуттардын кыргыз тилинде сүйлөөсүн талап кылышыбыз керек. Бирок биринчи кыргыздар өзүбүз кыргызча сүйлөсөк Кыргызстанда жашаган башка улуттар кыргызча үйрөнүшөт.
Ар бир Кыргызстандык кыргыз тилинде сүйлөш керек. Бирок кээ бир кыргыздар орусча, англисче сүйлөшөт. Аларды мажбурлоонун кереги жок. Алар өздөрү кыргызча билип, сүйлөш керек экендигин билиши керек. Анан дагы үйдө ата-энелер, мектепте эже-агайлар балдардыкичинекейинен патриоттуулукка, ата-мекенди сүйүүгө тарбиялаш керек деп ойлойм.Патриот адам мамлекети үчүн баардыгын кылганга даяр болот жана келечектемамлекетибиздин өнүгүшү үчүн чоң салымдарды кошот. Кыргыз мамлекетинин ар бир патриоту өлкөнүн өнүгүшү үчүн баардык жагдайларга, кыйынчылыкка даяр экенине ишенемин. Көпчүлүк ата-энелер балдарын орус мектептерге беришет. Макул орус мектептерге беришсин ошол эле учурда кыргыз тилин да таза сүйлөй билүүсүкерек. Антпесе мага окшогон жаштар өзүнүн эне тилин билбей калып жатышпайбы. Ооба колдон келсе көптөгөн тилдерди билиш керек, бирок биринчи орунда өз эне тилинде суйлөш керек. Кыргыз тилин билүү, суйлөөжана аны кийинки муунга таза бойдон өткөруп берүү ар бир кыргыздын милдети жанаөлкөбүзгө болгон эң аз бирок өтө маанилүү салымыбыз.
Мен бул дил баянды улуу акын Алыкул Осмоновдун "Мен эмнеден уялам" деген ыры менен аяктагым келет.
"Мен уялам мына мындан уялам,
Көзгө толоор бир чоң эмгек кылбагам.
Колун кезеп жолуң болгур дегенсийт,
Жер шаарынан күлүк учкан заманам."
дегендей ар бир Кыргызстандык мекенинин өнүгүп кетиши үчүн өз салымын кошуу керек. Эң жок дегенде өз тилинде сүйлөө керек. Кыргызча сүйлөө ар бир Кыргызстандык адамдын парзы. Ар бир адам өз парзын аткарса Кыргызстан өнүгөт.
Келгиле достор өз тилибизде сүйлөйлү!
Кыргыз жеримдин гүлдөп-өсүшүн каалайм
Ким өзүжашаган мамлекетинин өнүгүүсүн, бай болуусун каалабасын, ким элинин бакубат,бейпил жашоодо жашаганын каалабасын. Менчын жүрөктөн мамлекетимин өнүгүүсүн каалайм жана өз өлкөмдө жашагым келет.Келечекте өнүккөн мамлекеттердин катарын толуктаарыбызга ишенемин.
Мамлекетибиздин өнүгүшү үчүн негизги факторлор өтө эле көп. Эң эле негизгиси экономика. Экономиканы өнүктүрүү үчүн маанилүү болгон билим багытына "Ааламга жол айылдан башталат дегендей" айылдарда өтө терең көңүл бурулушу керек деп айткым келет. Жаштар мамлекеттин келечеги, мамлекетти өнүктүрүү үчүн жаштарыбызды заманбап технологиялар менен терең билим берүү зарыл.
Борборубузда тактап айтканда Бишкек шаарыбызда окуучуларга терең билим берүүчү күчтүү мектептер көп ошол эле учурда таланттуу, акылдуу окуучуларыбыз дагы аз эмес, ушул талантуу, билимдүү окуучуларыбызды чет өлкөлөргө жиберип биздин мамлекетибизге керектүү жана жетишсиз болгон адистерди даярдасак өлкөбүздүн өнүгүшүнө өтө чоң жетишкендик жана өнүгүү болоор эле. Азыркы учурда чет мамлекеттерде окуп билим алып жаткан жаштарыбыз жана жаш адистер мамлекетибиздин өнүгүүсү үчүн кызмат кылса бул жакшы. Бирок тилеке каршы билимдүү жаштарыбыз чет мамлекеттерге жумушка кетип жатышканы өкүнүчтүү, себеби өлкөбүздө жаш адистерге жумуш орду жок, болсо дагы маянасы аз, ал эми башка мамлекетерде жакшы маяна алышат, жумуш ордуларында жакшы шарттар түзүлгөн ошол себептүү жаштарыбыз чет өлкөлөргө кетип жатышканы өкүнүчтүү.
Мындан тышкары биздин мамлектибиз үчүн маанилүү болгон маданиятыбыз, кыргыз тилибиз, үрп-адат, каада-салтарыбыз кошо өнүгүшү керек. Бул факторлордун арасынан өлкөбүздүн өнүгүшүнө өтө маанилүү болгон тил маселеси жөнүндө сөз кылам.
Биз бир күнү ун сатып алдык, ундун атын атабай эле койоюун ал ундун кабында "Кыргызкая Республика, Мука пшеничная "-деп жазылып турат. Мен бул сөздү окуп алып эмне үчүн кыргыз мамлекетинен чыккан ун орус тилинде гана жазылып турат деген суроо туулду. Эмне учун кыргызча дагы жазбайт деген ой келди, менкыргызча эле жазылсын деген жокмун расмий тилибиз болгон орусча да жазса болотбирок кыргыз тилинде да жазыш керек деген ойдомун. Эгер биз Казакстандан чыккан ун алсак сыртында казакча эле жазылып турат, а эмнеге Кыргызстандан чыккан ун орусча жазылат? Ун бул бир мисал. Көчөгө чыксаныз кыргызча асмажарнактар жогун эсе, ашкана, дүкөндөрдүн, мейманканалардын аттары башкатилдерде, кыргыз тилинде бар бирок өтө эле аз. Коомдук жайларда, китепканаларда, ооруканаларда, калкты тейлөөчү баардык жайларда расмий тилибиз болгон орустилинде сүйлөшөт, иш-кагаздары да орус тилинде жүргүзүлөт. Бул бара-бара кыргызтилинин жок болушуна алып келет, тил жоголгондон кийин кайсы улут экендигибизжоголот, тил-бул улут экенибизди белгилеп турат, улут катары жок болсомамлекеттин өнүгүүсү тууралуу сөз кылуунун кажети жок, ошондуктан тилдинмамлекеттин өнүгүүсүндө негизги ролду ойнойт деп айта алам.
Кыргыз тилинин өнүгүшү үчүн эмне кылуу керек же мен7-класстын окуучусу кантип салым кошсом болот? Көпкө ойлондум, менин оюумча эназынан таза нукура кыргыз тилинде сүйлөшүм керек, жарым кыргызча жарым орусча сүйлөгөндосторума үлгү болушум керек.
Кыргызстан көп улуттуу өлкө. Бирок ошол улуттардын көпчүлүгү эле өздөрүнүн тилинде сүйлөшөт. Ооба өз тилинде сүйлөш керек, бирок Кыргызстанда жүргөндөн кийин кыргыз тилин да билиш керек деп ойлойм. Биз башка өлкөлөргө баратканда ошол өлкөнүн тилин үйрөнүп туруп барабыз. Анткени башка өлкөлөр ошол тилде сүйлөсүн деп катуу талап коюшкан. Биз дагы башка улуттардын кыргыз тилинде сүйлөөсүн талап кылышыбыз керек. Бирок биринчи кыргыздар өзүбүз кыргызча сүйлөсөк Кыргызстанда жашаган башка улуттар кыргызча үйрөнүшөт.
Ар бир Кыргызстандык кыргыз тилинде сүйлөш керек. Бирок кээ бир кыргыздар орусча, англисче сүйлөшөт. Аларды мажбурлоонун кереги жок. Алар өздөрү кыргызча билип, сүйлөш керек экендигин билиши керек. Анан дагы үйдө ата-энелер, мектепте эже-агайлар балдардыкичинекейинен патриоттуулукка, ата-мекенди сүйүүгө тарбиялаш керек деп ойлойм.Патриот адам мамлекети үчүн баардыгын кылганга даяр болот жана келечектемамлекетибиздин өнүгүшү үчүн чоң салымдарды кошот. Кыргыз мамлекетинин ар бир патриоту өлкөнүн өнүгүшү үчүн баардык жагдайларга, кыйынчылыкка даяр экенине ишенемин. Көпчүлүк ата-энелер балдарын орус мектептерге беришет. Макул орус мектептерге беришсин ошол эле учурда кыргыз тилин да таза сүйлөй билүүсүкерек. Антпесе мага окшогон жаштар өзүнүн эне тилин билбей калып жатышпайбы. Ооба колдон келсе көптөгөн тилдерди билиш керек, бирок биринчи орунда өз эне тилинде суйлөш керек. Кыргыз тилин билүү, суйлөөжана аны кийинки муунга таза бойдон өткөруп берүү ар бир кыргыздын милдети жанаөлкөбүзгө болгон эң аз бирок өтө маанилүү салымыбыз.
Мен бул дил баянды улуу акын Алыкул Осмоновдун "Мен эмнеден уялам" деген ыры менен аяктагым келет.
"Мен уялам мына мындан уялам,
Көзгө толоор бир чоң эмгек кылбагам.
Колун кезеп жолуң болгур дегенсийт,
Жер шаарынан күлүк учкан заманам."
дегендей ар бир Кыргызстандык мекенинин өнүгүп кетиши үчүн өз салымын кошуу керек. Эң жок дегенде өз тилинде сүйлөө керек. Кыргызча сүйлөө ар бир Кыргызстандык адамдын парзы. Ар бир адам өз парзын аткарса Кыргызстан өнүгөт.
Келгиле достор өз тилибизде сүйлөйлү!