Улантсаныз жакшы болот эле
Чындык издебе. Детектив, триллер, мелодрама.
#23 20 Октябрь 2019 - 17:04
Сыналгыны өчүрүп жатып "Эми жуунуп чыгып ишке кирише берсе да болот" деп сүйлөнүп алды Айжана, бошогон чыныны столго коюп жатып. Акыркы уккан кабары ал үчүн күндөгү кайталанма создордой эле угулуп эч кандай таасир калтырбады көрүнөт, кабарчы кандай сүйлөсө ал да ошондой жүзүндө бир өзгөрүүсүз угуп ордунан туруп кетти, же угуп жаткандай болгону менен ойлору алыста болуп айтылгандарга маани бербей калгандыр.
Жеңил спорт кийим кийинип, чачын так төбөсүнө байлап мейманканадан чыгып баратып, кабылдамада турган жигитке күндөгүдөй жагымдуу жылмаюсун тартуулап саламдашып чыгып кетти. Ушул көрүнүшүндө эч ким анын артта калтырган тагдырынан күмөн санабас. Кантип эле ушундай сулуу жаш секелек бир турмуш көрүп, бирөөдөн кордук көрүп, экинчи эркектен көңүлү калып жүргөн болсун. Адатта мындай сулуулардын каалаганы алдында каалабаганы артында болот эмеспи.
Бүгүн да Айжана кеч кайтты мейманканага. Бул көрүнүш 3 күн катары менен кайталанганда жанагы жаш жигит көнө түштү, балким жумуштары эми башталса керек деп. Негедир анын жүрөгү да башкача, качан чемоданын сүйрөп чыгып кетет экен деп кыжаалат, кызды өзүнө жакын тутуп алганга окшойт. Айжана да ар күн ал менен жакын адамындай жылуу саламдашат.
Тортунчу күнү мейманканага төрт милиция кызматкери кирип келди Айжананы издеп, бул күн ал эч кайда кетпей өз бөлмөсүндө эле. Каалганы какпай кирип келишкен коноктор бөлмөдөн эч кимди таппай калышты. Жаңы ызы чуу салууга даярданып жатышканда жуунчу бөлмөнүн каалгасы ачылып чачына сулгу оронгон Айжана чыга келди.
-Силерге ким уруксат берди? деди ал алгач эле.
Тортоону ээрчитип кирген кабылдамада олтурган жигит өзүн күнөөлүү сезип, башын шылкыйтып туруп калды.
-Кечиресиз, булар уруксат сурабай эле.
Жигиттин жүзүн көрүп Айжананын боору ачып кетти көрүнөт,
-эч нерсе эмес, деди да тиги төртөөно карап калды.
-Кимди издеп жатасыңар?
Алардын арасынан мурусуно төрт жылдызчаны тагынган кара тору кең далылуу бирөөсү чыгып,
-сени, биз менен жүр, деди корондой.
-Биз экөөбүз тааныш белек жолдош капитан, же "сенге" өткөндөй мамилеге бардык беле, деп Айжана чачындагы сулгусун алып чачын бошотуп артына бурулуп кетти.
Кыздын ишенимдүү үнүнөн, өзүн эркин туткан кыймылынан анын өзү элестеткен секелек эмес көптү көргөн карышкыр экенин түшүндүбу, капитан жанагындай корондобой сурун жашырып бир аз сылык боло түштү.
-Сиз Керимбекова Айжанасыз да ээ?
-Ооба. А сиз кимсиз?
-Мен милициянын капитаны Байболов. Сиз бала уурдоого тиешеси бар деп шектелип жатасыз, азыр биз менен барышыныз шарт.
-Кандай бала? Же бул жерде бала көрүнөбу? Мен эмне бала уурдай турган адамга окшоп турамбы, бала керек болсо өзүм эле төрөп алмакмын, деди Айжана камырабай илгич тарапка карай басып баратып.
-Муну кийин айтасыз, азыр үнсүздүк сактоого укугунуз бар, ар бир айтылган созунуз өзүңүзгө каршы иштеп калышы мүмкүн. Бизди күч колдонууга мажбур кылбаныз, деп капитан анын алдын торой басты.
Айжана каткырып күлүп жиберди.
-Ушул дөөдөй болгон төртөөну каратып туруп качып кетмек белем, кийинип алайынбы же эмне ушул халат боюнча алып кетесинерби?
Жана капитандын жанына жакын келип кулак түбүнө,
- Кийин эсинде болсун, мен али кылмышкер атала элекмин, күч колдонгудай. Билем силер эртенинерди ойлобойсунар, ошентсе да айтып коёюн эгер азыр айткан сөзүнорго далил таап мага күнөө тага албасанар, азыркы кылган ар бир кадамын үчүн жооп беришин керек болот, ошондуктан этият бол. А мен күнөөсүзмүн, буга жүз пайыз ишене бер, деп аста шыбырады да тыпылдап басып илгичтен эң назик улпулдогон ак койногун алып жуунчу бөлмөгө кирип кетти. Жанагы сөздөрдөн кийин капитан башка кыймыл жасабай ал чыкканча бир ордунда туруп, күтүп калды.
-Мына эми бараар жерибизге жөнөй берсек болот.
Жасанып чыга келген Айжана столдун үстүндөгү кичине сумкасын алды да калгандарга карабай, кабылдамада олтурчуу жигитке адаттагыдай жылмаюсун тартуулай бөлмөдөн чыгып кетти.
Кармоого келген капитан баш болгон төрт милиция кызматкери, кудум абалды көзөмөлдөөчу алар эмес Айжана сыяктуу анын артынан ээрчий мейманканадан чыгышып кызматтык унаага отуруп жөнөп кетишти.
Карачы адамды эмне башкарат, сулуулук эмес, күч, акча, жада калса бийлик да эмес өзүнө болгон ишенимдүүлук экен го. Адам өзүн кандай көрсөтсө айланадагылар аны ошондой кабылдашат тура. Болбосо ушул "күрөз" деген наамы бар капитан бир чычкандай кызга жооп кыла албай калмак беле.
Алар Биринчи май ИИБында тергоочунун бөлмөсүнө кирип келишкенде Эркин да ал жерде олтурган экен. Ал эшиктен кирип келген Айжананы көрүп ордунан тура, көзүн көпкө тартып кете албай карап туруп кийин ордуна отуруп калды, эмне себептен келип отурганын жаңы эстеген адамдай.
Айжана да аны карап таң кала туруп калды. Качан гана тергоочунун
-отурунуз, деген сөзүн укканда, барып Эркиндин маңдайындагы орундуктан орун алып отура кетти.
-Эмне себептен алынып келингениниз белгилүүбу?
-кылмышка шектүү делип, бирок кандай кылмыш экенин унуттум.
-сизге айтышпадыбы?
-менимче айткандай болушкан, бирок мен эстеп калбадым. Анын мага кереги эмне?
Айжана жай олтуруп сүйлөп жатты.
Эркин чыдабай кетти көрүнөт ордунан тура калып сомойун кезей,
-Сен! Сен уурдадын! Айт ал кайда? Эмне кылдың ага? Деп кыйкырып баштаганда
Айжананын көздөрү жашылданып ыйлап жиберди.
Жеңил спорт кийим кийинип, чачын так төбөсүнө байлап мейманканадан чыгып баратып, кабылдамада турган жигитке күндөгүдөй жагымдуу жылмаюсун тартуулап саламдашып чыгып кетти. Ушул көрүнүшүндө эч ким анын артта калтырган тагдырынан күмөн санабас. Кантип эле ушундай сулуу жаш секелек бир турмуш көрүп, бирөөдөн кордук көрүп, экинчи эркектен көңүлү калып жүргөн болсун. Адатта мындай сулуулардын каалаганы алдында каалабаганы артында болот эмеспи.
Бүгүн да Айжана кеч кайтты мейманканага. Бул көрүнүш 3 күн катары менен кайталанганда жанагы жаш жигит көнө түштү, балким жумуштары эми башталса керек деп. Негедир анын жүрөгү да башкача, качан чемоданын сүйрөп чыгып кетет экен деп кыжаалат, кызды өзүнө жакын тутуп алганга окшойт. Айжана да ар күн ал менен жакын адамындай жылуу саламдашат.
Тортунчу күнү мейманканага төрт милиция кызматкери кирип келди Айжананы издеп, бул күн ал эч кайда кетпей өз бөлмөсүндө эле. Каалганы какпай кирип келишкен коноктор бөлмөдөн эч кимди таппай калышты. Жаңы ызы чуу салууга даярданып жатышканда жуунчу бөлмөнүн каалгасы ачылып чачына сулгу оронгон Айжана чыга келди.
-Силерге ким уруксат берди? деди ал алгач эле.
Тортоону ээрчитип кирген кабылдамада олтурган жигит өзүн күнөөлүү сезип, башын шылкыйтып туруп калды.
-Кечиресиз, булар уруксат сурабай эле.
Жигиттин жүзүн көрүп Айжананын боору ачып кетти көрүнөт,
-эч нерсе эмес, деди да тиги төртөөно карап калды.
-Кимди издеп жатасыңар?
Алардын арасынан мурусуно төрт жылдызчаны тагынган кара тору кең далылуу бирөөсү чыгып,
-сени, биз менен жүр, деди корондой.
-Биз экөөбүз тааныш белек жолдош капитан, же "сенге" өткөндөй мамилеге бардык беле, деп Айжана чачындагы сулгусун алып чачын бошотуп артына бурулуп кетти.
Кыздын ишенимдүү үнүнөн, өзүн эркин туткан кыймылынан анын өзү элестеткен секелек эмес көптү көргөн карышкыр экенин түшүндүбу, капитан жанагындай корондобой сурун жашырып бир аз сылык боло түштү.
-Сиз Керимбекова Айжанасыз да ээ?
-Ооба. А сиз кимсиз?
-Мен милициянын капитаны Байболов. Сиз бала уурдоого тиешеси бар деп шектелип жатасыз, азыр биз менен барышыныз шарт.
-Кандай бала? Же бул жерде бала көрүнөбу? Мен эмне бала уурдай турган адамга окшоп турамбы, бала керек болсо өзүм эле төрөп алмакмын, деди Айжана камырабай илгич тарапка карай басып баратып.
-Муну кийин айтасыз, азыр үнсүздүк сактоого укугунуз бар, ар бир айтылган созунуз өзүңүзгө каршы иштеп калышы мүмкүн. Бизди күч колдонууга мажбур кылбаныз, деп капитан анын алдын торой басты.
Айжана каткырып күлүп жиберди.
-Ушул дөөдөй болгон төртөөну каратып туруп качып кетмек белем, кийинип алайынбы же эмне ушул халат боюнча алып кетесинерби?
Жана капитандын жанына жакын келип кулак түбүнө,
- Кийин эсинде болсун, мен али кылмышкер атала элекмин, күч колдонгудай. Билем силер эртенинерди ойлобойсунар, ошентсе да айтып коёюн эгер азыр айткан сөзүнорго далил таап мага күнөө тага албасанар, азыркы кылган ар бир кадамын үчүн жооп беришин керек болот, ошондуктан этият бол. А мен күнөөсүзмүн, буга жүз пайыз ишене бер, деп аста шыбырады да тыпылдап басып илгичтен эң назик улпулдогон ак койногун алып жуунчу бөлмөгө кирип кетти. Жанагы сөздөрдөн кийин капитан башка кыймыл жасабай ал чыкканча бир ордунда туруп, күтүп калды.
-Мына эми бараар жерибизге жөнөй берсек болот.
Жасанып чыга келген Айжана столдун үстүндөгү кичине сумкасын алды да калгандарга карабай, кабылдамада олтурчуу жигитке адаттагыдай жылмаюсун тартуулай бөлмөдөн чыгып кетти.
Кармоого келген капитан баш болгон төрт милиция кызматкери, кудум абалды көзөмөлдөөчу алар эмес Айжана сыяктуу анын артынан ээрчий мейманканадан чыгышып кызматтык унаага отуруп жөнөп кетишти.
Карачы адамды эмне башкарат, сулуулук эмес, күч, акча, жада калса бийлик да эмес өзүнө болгон ишенимдүүлук экен го. Адам өзүн кандай көрсөтсө айланадагылар аны ошондой кабылдашат тура. Болбосо ушул "күрөз" деген наамы бар капитан бир чычкандай кызга жооп кыла албай калмак беле.
Алар Биринчи май ИИБында тергоочунун бөлмөсүнө кирип келишкенде Эркин да ал жерде олтурган экен. Ал эшиктен кирип келген Айжананы көрүп ордунан тура, көзүн көпкө тартып кете албай карап туруп кийин ордуна отуруп калды, эмне себептен келип отурганын жаңы эстеген адамдай.
Айжана да аны карап таң кала туруп калды. Качан гана тергоочунун
-отурунуз, деген сөзүн укканда, барып Эркиндин маңдайындагы орундуктан орун алып отура кетти.
-Эмне себептен алынып келингениниз белгилүүбу?
-кылмышка шектүү делип, бирок кандай кылмыш экенин унуттум.
-сизге айтышпадыбы?
-менимче айткандай болушкан, бирок мен эстеп калбадым. Анын мага кереги эмне?
Айжана жай олтуруп сүйлөп жатты.
Эркин чыдабай кетти көрүнөт ордунан тура калып сомойун кезей,
-Сен! Сен уурдадын! Айт ал кайда? Эмне кылдың ага? Деп кыйкырып баштаганда
Айжананын көздөрү жашылданып ыйлап жиберди.
#24 20 Октябрь 2019 - 17:05
Кочуруп эле бул жакка апкелдим димедра айым толук жазып чыксаныз 11 болумдон кийинкилерин
#26 20 Октябрь 2019 - 21:46
Тергөөчү экөөнү тынчтандыра албай кыйла убара тартты, качан гана сержант кирип Айжананы бөлмөдөн алып чыгып кеткенде Эркин кыйкырыгын токтотуп отуруп калды да ыйлай баштады.
-Байкуш копологум. Ал наристе гана эмес беле, кантип колу барды ага. Жексур!
-Тынчтанып алыңыз Эркин Макеевич, биз аны кармап келбедикпи, эгер чындап кызынызды уурдаган ушул болсо айтып берет, табабыз. А бирок андай болбосочу.
-эмне? Таппай калсакчы демекчисинби?
-жок андай дегим келген жок, кызыныз табылат. Эгер бул кыз жасабаган болсочу.
-Мен айтып жатпаймынбы ушул. Үйүмө ташталган видео жазууну корсотподумбу, андагы сөздөр ушул кызга гана тиешелүү. Кийин айдоочу жигит да айтып жатпайбы, көргөнүн, мен тууралуу да суйлошкодорун.
-Ооба сиз айткандай болсун. Бирок жазуудагы сөздөр ага тиешелүү экенин кантип түшүндүрүп бересиз? Айдоочу так аты жөнүн айткан жок да, бул кыз эмес болуп калуусу да мүмкүн. Эң башкысы "мотив" . Анда кандай мотив болуусу мүмкүн?
Ушул жерине келгенде Эркин ундобой эрдин тиштеп отуруп калды. Өткөн ишти айтсабы же айтпасабы.
-Муну билип териштириш силердин милдет, деди акыры столду чаба ачуусун баса албай.
-Албетте ошондой. Ошондуктан биз өзүбүз билген гана ыкмада жургузобуз тергөөну. Азыр бизде туздон түз күбө да, далил да жок, бир гана сиздин көрсөтмөнуздун негизинде кармап келип отурабыз. Эми ошол берген корсотмонузго аныктама берүүнүз керек. Мен өз ишимди гана аткарып жатам, чектен чыгып сиздин жашоонузга аралашайын деген ниетим да жок.
Бул ирет тергөөчү да өзүнүн ким экенин коргозгусу келген сыңары, катуу сөздөрдү жумшак сүйлөп түшүндүрүп өттү. Жогорку "Кеңеште иштесе эле келип алып мага док кылганы эмнеси" деп ичинде аябай жинденип жаткан.
Эркин бир азга жоошуй түштү, чындап эле азыр анын жумушу түшүп келип отурбайбы бул жерге. Ушул иш бүтүп, кызы табылып калса, тергөөчү менен башка жерде башкача сүйлөшүп алат.
-Макул, силер өз жумушунарды аткара бергиле. Күбөлөрдү табуу да силердин ишиңер, эң негизгиси кызымды кордогон адам ким экенин айтып келдим, эми аны жазалагыла. Антпесе… созунун андан аркысын ичине катып койду.
-Бирок ал аял да, зордуктоонун субъекти боло албайт. Видеодогу адам сөзсүз түрдө эркек, а Айжана жөн гана шериктеш болушу мүмкүн, ошондо да биринчи түздөн-түз кылмыш жасаган адам көрсөтмө берсе ал далилденет. Биз албетте ар кандай ыкмага салып жасаган ишин мойнуна алдырып баарын ачыкка чгарабыз, а бирок баары сиз ойлогондой болбой калышы да мүмкүн.
-билем силерди, эгер кааласанар күнөөсүз адам да күнөөлүү болот, кааласанар кылмышкерди да сүттөн ак кылып коесунар. Бирок мен билем, жүз пайыз ишенем бул ишке Айжананын колу барды, кызым анда.
Тергоочу жашы боюнча Эркинден чоңураак, жашоо тажрыйбасы да андан жогорураак эле. Ал азыр Эркинди кызынын тагдырынан да көбүрөөк өзүнүн намысы өлтүрүп жатканын жана кекчил мүнөзүн байкап койду.
-макул азыр бара берсеңиз болот. Калганын тергөө көргөзөт, деп Эркинди узатып кала берди.
Каалга жабылып бөлмөдө жалгыз калганда, кайрадан колуна тийген видео жазууну коюп башынан көрө баштады.
Капкара кийимчен караан бети башы көрүнбөйт, керебетте кичине кыз чалкасынан жатат кыймылсыз, караан керебеттен кыздын жанынан туруп шымынын курчоосун курчанып жатып,
-Бул оюнду эч кимге айтпа ээ, кыз балдарга уят болот муну айтса, кийин эч ким сени албай коёт, атандар да элге уят болот. Сен муну каалабайсын да туурабы? А мен сен чоңойгондо өзүм алып кетем, бактылуу кылам, ошону менен баары бүтөт, деп сүйлөнүп өттү.
Видео жазуу катуу мантаждалып үн аябай жоонортулганы үчүн үн эркек аялга таандык экени билинбейт. Бирок тетиги караан азыркы көргөн, улпулдок көйнөкчон назик арык кызга дегеле окшобойт. Эркиндин сөздөрүн эстеп кайрадан видеону турдуруп айтылган сөздөрдү угуп көрдү. "Бул эмне болгон сөздөр эле, эмне үчүн бул сөздөр кызга тийиштүү болушу керек, Макеевич менден эмнени жашырып жатат?" деген суроолорду өзүнө берип отура берди, оюнун түбүндө эчаак ага жооп таап койсо да сыртка чыгарбай.
-Сержант! Кызды алып келчи!
Ал менен официалдуу эмес сүйлөшүп көрүүнү чечкен, өз ойлорун бышыктап алуу үчүн. Көзү жашылданып, колу кишенделген Айжана кирип келгенде тергоочунун боору ачый түштү. "Байкуш эми кантээр экен, тиги жеп жутаарларга туруштук бере алабы? Чындап эле ойлонбой кадам таштап алган болсо" деп ойлоп койду. Бирок бир да ирет күнөөсүз деген ой акылына келген жок, анткени көп жылдык тажрыйбада көрүп жүрөт, эч күмөн санабаган адамдар эң чоң кылмыш жасагандарын.
-Кел отур.
Өзүнөн ылдыйда турган орундукту коргозуп койду көзү менен.
-суу? деп суроолуу карады ал кайра кызга.
Айжана башын ийкеп койду ооба деп ишаарат кылып. Ооздо буйрук күтүп турган сержант алып келген сууну жутуп демин тартып отуруп калганда, тергөөчү сөзүн баштады.
-Кана эми сүйлөй бер. Жанагы адамды кайдан тааныйсын? Ортонордо эмне өткөн?
-Эркинби?
-Ооба ошол.
-Ал менин классташым, бир класстан бүткөнбуз окууну, деп токтоп калды.
-Ошондойбу? Ал сага эмне жамандык кылды эле? Тергөөчүго алардын классташ болгону маалым болсо да биринчи ирет угуп тургандай тур көрсөтүп таңданып койду.
-Эгер болгон болсо да ал унутта калган, деди Айжана демин ичине тартып.
-А балким азыр эстей турган учур келгендир.
Айжана анын сөзүн укпай калгандай, үнсүз олтура берди. Бул ыкма өтпөй турганын түшүнгөн тергөөчү түз суроолорду берүүгө өттү.
-Атасынын кегин кызынан алуу туурабы? Ал болгону наристе да, андан сырткары толтура жолдору бар эле го Эркинден кас алуу үчүн. Мисалы анын турмушун бузуу, жумушунан бут тосуу.
Айжана али да үнсүз олтурат.
-Мен сенден сурап жатам. Каалга сыртындагы жазууну окудунбу кирип келе жатып, кандай жайга кирип баратканынды. Бул жайда тергөө жүрөт, мен суроо берем сен жооп бересиң, түшүнүктүүбу? деди тергөөчү үнүн бийик көтөрүп.
-Түшүнүксүз. Балким азыр тергөө ушундай жүрүп калгандыр, мен билгенден биринчи аты жонумду тактап, келтирген себебинерди айтып, укугумду түшүндүрүп, кийин жактоочунун катышуусунда суралчуу эле. Эгер мындай болбосо өзгөрүү тууралуу да айтып кетсе ашыкча болмок эмес.
Тергөөчү күлүп жиберди.
-Акылдуу кызга окшойсун. Анда эмнеге бул жолго бардын? Эркин азыр сен билген жөнөкөй парталашын эмес, укуругу узун инсанга айланганын билбейсинби? Андан көрө көкүрөгүнду өйүгөн маселенди айт ортого ташта кеч боло электе, колдон келген жардамымды берейин.
-Чын эле мага жардам бергиңиз келип жатабы?
Айжана тергөөчүго жалооруй тиктеп калды.
Уландысы бар.
-Байкуш копологум. Ал наристе гана эмес беле, кантип колу барды ага. Жексур!
-Тынчтанып алыңыз Эркин Макеевич, биз аны кармап келбедикпи, эгер чындап кызынызды уурдаган ушул болсо айтып берет, табабыз. А бирок андай болбосочу.
-эмне? Таппай калсакчы демекчисинби?
-жок андай дегим келген жок, кызыныз табылат. Эгер бул кыз жасабаган болсочу.
-Мен айтып жатпаймынбы ушул. Үйүмө ташталган видео жазууну корсотподумбу, андагы сөздөр ушул кызга гана тиешелүү. Кийин айдоочу жигит да айтып жатпайбы, көргөнүн, мен тууралуу да суйлошкодорун.
-Ооба сиз айткандай болсун. Бирок жазуудагы сөздөр ага тиешелүү экенин кантип түшүндүрүп бересиз? Айдоочу так аты жөнүн айткан жок да, бул кыз эмес болуп калуусу да мүмкүн. Эң башкысы "мотив" . Анда кандай мотив болуусу мүмкүн?
Ушул жерине келгенде Эркин ундобой эрдин тиштеп отуруп калды. Өткөн ишти айтсабы же айтпасабы.
-Муну билип териштириш силердин милдет, деди акыры столду чаба ачуусун баса албай.
-Албетте ошондой. Ошондуктан биз өзүбүз билген гана ыкмада жургузобуз тергөөну. Азыр бизде туздон түз күбө да, далил да жок, бир гана сиздин көрсөтмөнуздун негизинде кармап келип отурабыз. Эми ошол берген корсотмонузго аныктама берүүнүз керек. Мен өз ишимди гана аткарып жатам, чектен чыгып сиздин жашоонузга аралашайын деген ниетим да жок.
Бул ирет тергөөчү да өзүнүн ким экенин коргозгусу келген сыңары, катуу сөздөрдү жумшак сүйлөп түшүндүрүп өттү. Жогорку "Кеңеште иштесе эле келип алып мага док кылганы эмнеси" деп ичинде аябай жинденип жаткан.
Эркин бир азга жоошуй түштү, чындап эле азыр анын жумушу түшүп келип отурбайбы бул жерге. Ушул иш бүтүп, кызы табылып калса, тергөөчү менен башка жерде башкача сүйлөшүп алат.
-Макул, силер өз жумушунарды аткара бергиле. Күбөлөрдү табуу да силердин ишиңер, эң негизгиси кызымды кордогон адам ким экенин айтып келдим, эми аны жазалагыла. Антпесе… созунун андан аркысын ичине катып койду.
-Бирок ал аял да, зордуктоонун субъекти боло албайт. Видеодогу адам сөзсүз түрдө эркек, а Айжана жөн гана шериктеш болушу мүмкүн, ошондо да биринчи түздөн-түз кылмыш жасаган адам көрсөтмө берсе ал далилденет. Биз албетте ар кандай ыкмага салып жасаган ишин мойнуна алдырып баарын ачыкка чгарабыз, а бирок баары сиз ойлогондой болбой калышы да мүмкүн.
-билем силерди, эгер кааласанар күнөөсүз адам да күнөөлүү болот, кааласанар кылмышкерди да сүттөн ак кылып коесунар. Бирок мен билем, жүз пайыз ишенем бул ишке Айжананын колу барды, кызым анда.
Тергоочу жашы боюнча Эркинден чоңураак, жашоо тажрыйбасы да андан жогорураак эле. Ал азыр Эркинди кызынын тагдырынан да көбүрөөк өзүнүн намысы өлтүрүп жатканын жана кекчил мүнөзүн байкап койду.
-макул азыр бара берсеңиз болот. Калганын тергөө көргөзөт, деп Эркинди узатып кала берди.
Каалга жабылып бөлмөдө жалгыз калганда, кайрадан колуна тийген видео жазууну коюп башынан көрө баштады.
Капкара кийимчен караан бети башы көрүнбөйт, керебетте кичине кыз чалкасынан жатат кыймылсыз, караан керебеттен кыздын жанынан туруп шымынын курчоосун курчанып жатып,
-Бул оюнду эч кимге айтпа ээ, кыз балдарга уят болот муну айтса, кийин эч ким сени албай коёт, атандар да элге уят болот. Сен муну каалабайсын да туурабы? А мен сен чоңойгондо өзүм алып кетем, бактылуу кылам, ошону менен баары бүтөт, деп сүйлөнүп өттү.
Видео жазуу катуу мантаждалып үн аябай жоонортулганы үчүн үн эркек аялга таандык экени билинбейт. Бирок тетиги караан азыркы көргөн, улпулдок көйнөкчон назик арык кызга дегеле окшобойт. Эркиндин сөздөрүн эстеп кайрадан видеону турдуруп айтылган сөздөрдү угуп көрдү. "Бул эмне болгон сөздөр эле, эмне үчүн бул сөздөр кызга тийиштүү болушу керек, Макеевич менден эмнени жашырып жатат?" деген суроолорду өзүнө берип отура берди, оюнун түбүндө эчаак ага жооп таап койсо да сыртка чыгарбай.
-Сержант! Кызды алып келчи!
Ал менен официалдуу эмес сүйлөшүп көрүүнү чечкен, өз ойлорун бышыктап алуу үчүн. Көзү жашылданып, колу кишенделген Айжана кирип келгенде тергоочунун боору ачый түштү. "Байкуш эми кантээр экен, тиги жеп жутаарларга туруштук бере алабы? Чындап эле ойлонбой кадам таштап алган болсо" деп ойлоп койду. Бирок бир да ирет күнөөсүз деген ой акылына келген жок, анткени көп жылдык тажрыйбада көрүп жүрөт, эч күмөн санабаган адамдар эң чоң кылмыш жасагандарын.
-Кел отур.
Өзүнөн ылдыйда турган орундукту коргозуп койду көзү менен.
-суу? деп суроолуу карады ал кайра кызга.
Айжана башын ийкеп койду ооба деп ишаарат кылып. Ооздо буйрук күтүп турган сержант алып келген сууну жутуп демин тартып отуруп калганда, тергөөчү сөзүн баштады.
-Кана эми сүйлөй бер. Жанагы адамды кайдан тааныйсын? Ортонордо эмне өткөн?
-Эркинби?
-Ооба ошол.
-Ал менин классташым, бир класстан бүткөнбуз окууну, деп токтоп калды.
-Ошондойбу? Ал сага эмне жамандык кылды эле? Тергөөчүго алардын классташ болгону маалым болсо да биринчи ирет угуп тургандай тур көрсөтүп таңданып койду.
-Эгер болгон болсо да ал унутта калган, деди Айжана демин ичине тартып.
-А балким азыр эстей турган учур келгендир.
Айжана анын сөзүн укпай калгандай, үнсүз олтура берди. Бул ыкма өтпөй турганын түшүнгөн тергөөчү түз суроолорду берүүгө өттү.
-Атасынын кегин кызынан алуу туурабы? Ал болгону наристе да, андан сырткары толтура жолдору бар эле го Эркинден кас алуу үчүн. Мисалы анын турмушун бузуу, жумушунан бут тосуу.
Айжана али да үнсүз олтурат.
-Мен сенден сурап жатам. Каалга сыртындагы жазууну окудунбу кирип келе жатып, кандай жайга кирип баратканынды. Бул жайда тергөө жүрөт, мен суроо берем сен жооп бересиң, түшүнүктүүбу? деди тергөөчү үнүн бийик көтөрүп.
-Түшүнүксүз. Балким азыр тергөө ушундай жүрүп калгандыр, мен билгенден биринчи аты жонумду тактап, келтирген себебинерди айтып, укугумду түшүндүрүп, кийин жактоочунун катышуусунда суралчуу эле. Эгер мындай болбосо өзгөрүү тууралуу да айтып кетсе ашыкча болмок эмес.
Тергөөчү күлүп жиберди.
-Акылдуу кызга окшойсун. Анда эмнеге бул жолго бардын? Эркин азыр сен билген жөнөкөй парталашын эмес, укуругу узун инсанга айланганын билбейсинби? Андан көрө көкүрөгүнду өйүгөн маселенди айт ортого ташта кеч боло электе, колдон келген жардамымды берейин.
-Чын эле мага жардам бергиңиз келип жатабы?
Айжана тергөөчүго жалооруй тиктеп калды.
Уландысы бар.
#27 22 Октябрь 2019 - 15:17
-Албетте. Бир гана бул жайдан чыгарып жиберуумду суранба, анда тиги классташын өз алдынча өч алам деп аракет кылуусу мүмкүн. Күнөөндү болушунча женилдетип,
туура жол көрсөтүп берүүм мүмкүн.
-Жакшы болбодубу, туура жол көрсөтүүчү адам жок жыйырма сегиз жыл кантип жашадым экен э? Бул жайга кирбестен алдын ар кимден коркуп араң жүргөн элем, мени алардан куткарып ушул жайда сактап отурганыныз үчүн сизге ыраазымын, деди Айжана какшык жооп узата.
Башка адам болгондо ачуусу мээсине тээп кетмек, бирок бул тергөөчү абдан эле сабырдуу көрүнөт, ууртунан гана жылмайып койду.
-"Даа" Керимбекова, демек жардамга муктаж эмессин.
Айжана мойнун көтөрүп анын көздөрүнө тик карап, илгери улутунуп койду. Анын көздөрүндө "дал ошондой" деген жазуу бар эле. Тергөөчү көздөрүн бат-бат ирмеп башка тарапка бурулуп кетти.
-Эгер чындап жардам бергиңиз келсе, кылмышты иликтениз. Кандай кылмыш болуп жатат өзү? А балким эч кандай жорук жоктур. Сиз айткандай Эркин экөөбүздүн бөлүшө албаган нерсебиз бар болсо, ал жөн гана ушундай жол менен менден кегин алып жаткан болбосун. А эгер чындап эле кылмыш жасалган болсо, чыныгы кылмышкерди таап мага жардам берсеңиз болот. Ага чейин мени тынч коюнуз, деди Айжана, тергоочунун көзүн тартып кеткенин өзүнүн биринчи жеңиши деп эсептеп.
-Антпесемчи?
-анда 48 саат күтө турамын. Же айып тагасыз, же бошотосуз, сизде башка арга жок. Кеңешим экинчи жол сиз үчүн жакшыраак, антпесе Илимбеков менен бет келесиз. Билесиз ал киши сизди Эркинден да катуу жүдөтөт.
Тергөөчү оозун ачкан боюнча үн дебестен отуруп калды. Каршысында отурган секелек, жөн эле шектүү эмес, өтө катуу даярдыктан өткөн кылмышкер экенин түшүндү ал. Бирок ал өзү айткандай Илимбеков анын тарабында болсо чындап эле эч нерсе кыла албайт. Ал деген жүз адамды эл көзүнө көрүнө кырып койгон жексурду да суудан таза куткарып кетчүү өнөрү бар жактоочу.
-Демек Илимбеков. Аны жалдаганга алын жетсе Макеевичтин тиши өтпөгөн абалда экенсиң да, ал ошон үчүн мага кайрылган тура. А сени ким каржылайт?
Айжана өзүнүн абалы дагы бир тепкич жогорулаганын сезип, канаттары кериле түшкөндөй болду. Учурунда алдыларына жардам сурап келүүдөн тартынып жүрчүү адамдар азыр андан сестенип олтурат.
-Мен эч кимдин каржылоосуна муктаж эмесмин. Кайтарымсыз жакшылык болбосун жакшы билем, деди ал кайдыгер гана.
-А мен ишенем, эң жаман адамдан да жакшы сапат табылат, болгону ар кимдин өз чындыгы бар. Бирок бул кылмышты жасаган адамды эч кандай себеп актай албайт, бейкүнөө наристени кордогонго барган адамдын кандай чындыгы болушу мүмкүн ошого таңмын.
Тергөөчү да кызды туурап кайдыгер улутунуп койду.
-А сиз чындык издебен, жөн эле убара тартасыз. Ал жок! деди Айжана, өзү менен өзү сүйлөшүп жаткансып ооз учун кыбыратып.
-Эмне жок? Тергөөчүнүн үрөйү уча коркуп кетти.
Айжана анын суроосуна жооп бербей, сөздү ток этээр жеринен баштады.
-мындан ары экөөбүзгө ортомчу керек, антпесе бири бирибизди тушунушпой тургандайбыз. Убакытты куру созбой өз ишинизди профессианалдуу аткарууну баштасаныз. Мен сиз менен жөн баарлашып отурганга убактым жок, сиздикин айтпаса да болот, аны баары сизден талашып отурушат. Эркин прокурорду баш кылып сиздерге убакытты өлчөп берген болуш керек. Эмнеден башташты билбей жатсаныз батыраак менин жактоочумду чакыртыныз, ал сиздин да менин да убактымды уномдоого жардам берет. Алардын жумушу ушул эмеспи ээ.
Тергөөчү Айжанага карап, жаңы гана көзү жашылданып алсыз назик болуп кирип келген кызды таппай турду. Ал азыр ачык эле "мен жасадым, бирок сенин колундан эч нерсе келбейт" деп жатпайбы. Андай дебегенде эмне? "Жактоочумду чакыртыныз, убакытты уномдоп" дебедиби. Кандай болгон ченде да анын жактоочусун чакыртуудан башка арга калбады. Антпесе эртең эле Илимбеков деген неме массалык маалымат каражаттарын топтоп, ушул эшиктин түбүндө жыйын өткөрөт. ИИБда кандай мыйзамсыз иш алып барып, кичине секелек кызды кордоп жаткандарын кошуп ташып дастан кылып айтып бербейби.
-Кандай жыйынтыкка келдиңиз? деди Айжана мыскыл жылмая.
-бара бер! сержант!
Кызды ага кошуп берип отуруп калды өзү.
Коё берип жибербейт албетте, ал издеген кылмышкер дал ушул кыз экени айдан ачык көрүнүп турат, бирок кантип далилдейт? Кыздын жакындары аркылуу кысым көрсөтсө кандай болот экен э? Алар ким болду экен, деп издей баштады. Ата энеси карапайым таза адамдар, бир туугандары да жөнөкөй, бир гана өзү озгочолонуп турат. Ким? Ушул суроо туулат акыры. Ким аны каржылап, ким артында турат? Жашап жаткан жайы батир эмес мейманкана, болгондо да кандай. Иштешкени Илимбеков, ал киши саламдашып койгонуна эле акча алат да. Анын мурунку куйосу түрктордун көзгө көрүнүктүү ишмер адамы экенин билгенде гана баары ага түшүнүктүү болду. Бирок эмнегедир ал акыркы кезде Москва шаарында кадимки мигранттардай эмгектенгени белгилүү болгону аябай таң калтырды. Жолдошунан кеткен ченде да ал куру кетмек эмес, миллиондорду чапчып кетиши керек эле. Анда эмнеге көнгөн жеңил жашоосун уланта бербей кыйналып жүрдү болду экен? Аябай эле табышмактуу кыз болуп чыга келди. Алыстан баштаса кеч бүтөорун түшүнгөн тергөөчү кадимкидей кыска жолду издеп, кыздын акыркы кадамдарын изилдей баштады. Кудай жалгап иши оңунан чыккандай болуп баары дал келип суйундуруп жатты аны. Мейманкананын кабылдамасындагы жигиттен өйдө айдоочуга чейин баары аны так суроотоп, ар бир сөзүн даана айтып кубого өтүп беришти. Түз далили жок болсо да ишти баштап, айып тагууга болот.
Айжана өзү айткандай кырк сегиз саат эмес жыйырма төрт сааттын ичинде кылмыш жаза кодексинин 170-статьясы менен айып тагылып жактоочусу айтылуу Илимбековдун катышуусунда сурак берип олтурду. Тергөөчүнүн шектенүүсүн андан бетер күчөтүп Илимбеков адаттан тыш үн сөзсүз олтурат, кээде гана Айжананы коштоп коюп. Баарынан да кызыгы Эркин тергөөчүнү катуу шаштырып, эртээрек сотко өткөрүп берүүсүн талап кылып жатты. Коркуп жаткан Илимбековдон сөз чыкпайт. Тергоочудо ишти сотко өткөрүп, отурумду кутуудон башка арга калбады.
Тапкан далилдерине өзүнүн ичи жылыбай турса да, өзүнүн сүйлөө озгочолугунон үмүт кылып отурумга даярдана баштаган. Аңгыча эле Эркин Макеевичтин кызы табылыптыр, өзү келиптир деген кабар тарады.
*****
Бул арада Азат биринчи айлыгын алып кубанып турган, Жанара андан өтүп кубанып жүрөт. Жумуштан кеч кайткан Заман алардын кубанычын тең бөлүшүп, алдын ала эле майрамга даярданып келген экен. Кудай жалгап бөлмөдө жашаган эки бала бүгүн үйгө келбей калып, үчөө дасторконду кенен жайып майрамдап отурушкан. Бир убакта Жанара сыртка чыгып кетип эле шампан көтөрүп жетип келди. Балдар бири бирин карап кыздын көңүлү үчүн деп бир аздан алып отурууга аргасыз болушту. Алар кубанычка бөлөнүп отурганча түн бир убак болуп кеткен, Жанара өз бөлмөсүнө кирип андагы адамдарды ойготпой ушул бөлмөдө эле түнөп калуу сунушун айтты. Кыздын мындай сунушуна жигиттер кантип жок демек, келбей калган жигиттердин биринин жайына жатып калган.
Той да болот, тойдун эртеси да болот демекчи эрте менен башы сынайын деп араң көздөрүн ачкан Азат ордунан ыргып туруп кетти, анын жанында Жанара энеден туулгандан жылаңач жаткан экен, өзү да ошондой абалда…
Уландысы бар.
-Жакшы болбодубу, туура жол көрсөтүүчү адам жок жыйырма сегиз жыл кантип жашадым экен э? Бул жайга кирбестен алдын ар кимден коркуп араң жүргөн элем, мени алардан куткарып ушул жайда сактап отурганыныз үчүн сизге ыраазымын, деди Айжана какшык жооп узата.
Башка адам болгондо ачуусу мээсине тээп кетмек, бирок бул тергөөчү абдан эле сабырдуу көрүнөт, ууртунан гана жылмайып койду.
-"Даа" Керимбекова, демек жардамга муктаж эмессин.
Айжана мойнун көтөрүп анын көздөрүнө тик карап, илгери улутунуп койду. Анын көздөрүндө "дал ошондой" деген жазуу бар эле. Тергөөчү көздөрүн бат-бат ирмеп башка тарапка бурулуп кетти.
-Эгер чындап жардам бергиңиз келсе, кылмышты иликтениз. Кандай кылмыш болуп жатат өзү? А балким эч кандай жорук жоктур. Сиз айткандай Эркин экөөбүздүн бөлүшө албаган нерсебиз бар болсо, ал жөн гана ушундай жол менен менден кегин алып жаткан болбосун. А эгер чындап эле кылмыш жасалган болсо, чыныгы кылмышкерди таап мага жардам берсеңиз болот. Ага чейин мени тынч коюнуз, деди Айжана, тергоочунун көзүн тартып кеткенин өзүнүн биринчи жеңиши деп эсептеп.
-Антпесемчи?
-анда 48 саат күтө турамын. Же айып тагасыз, же бошотосуз, сизде башка арга жок. Кеңешим экинчи жол сиз үчүн жакшыраак, антпесе Илимбеков менен бет келесиз. Билесиз ал киши сизди Эркинден да катуу жүдөтөт.
Тергөөчү оозун ачкан боюнча үн дебестен отуруп калды. Каршысында отурган секелек, жөн эле шектүү эмес, өтө катуу даярдыктан өткөн кылмышкер экенин түшүндү ал. Бирок ал өзү айткандай Илимбеков анын тарабында болсо чындап эле эч нерсе кыла албайт. Ал деген жүз адамды эл көзүнө көрүнө кырып койгон жексурду да суудан таза куткарып кетчүү өнөрү бар жактоочу.
-Демек Илимбеков. Аны жалдаганга алын жетсе Макеевичтин тиши өтпөгөн абалда экенсиң да, ал ошон үчүн мага кайрылган тура. А сени ким каржылайт?
Айжана өзүнүн абалы дагы бир тепкич жогорулаганын сезип, канаттары кериле түшкөндөй болду. Учурунда алдыларына жардам сурап келүүдөн тартынып жүрчүү адамдар азыр андан сестенип олтурат.
-Мен эч кимдин каржылоосуна муктаж эмесмин. Кайтарымсыз жакшылык болбосун жакшы билем, деди ал кайдыгер гана.
-А мен ишенем, эң жаман адамдан да жакшы сапат табылат, болгону ар кимдин өз чындыгы бар. Бирок бул кылмышты жасаган адамды эч кандай себеп актай албайт, бейкүнөө наристени кордогонго барган адамдын кандай чындыгы болушу мүмкүн ошого таңмын.
Тергөөчү да кызды туурап кайдыгер улутунуп койду.
-А сиз чындык издебен, жөн эле убара тартасыз. Ал жок! деди Айжана, өзү менен өзү сүйлөшүп жаткансып ооз учун кыбыратып.
-Эмне жок? Тергөөчүнүн үрөйү уча коркуп кетти.
Айжана анын суроосуна жооп бербей, сөздү ток этээр жеринен баштады.
-мындан ары экөөбүзгө ортомчу керек, антпесе бири бирибизди тушунушпой тургандайбыз. Убакытты куру созбой өз ишинизди профессианалдуу аткарууну баштасаныз. Мен сиз менен жөн баарлашып отурганга убактым жок, сиздикин айтпаса да болот, аны баары сизден талашып отурушат. Эркин прокурорду баш кылып сиздерге убакытты өлчөп берген болуш керек. Эмнеден башташты билбей жатсаныз батыраак менин жактоочумду чакыртыныз, ал сиздин да менин да убактымды уномдоого жардам берет. Алардын жумушу ушул эмеспи ээ.
Тергөөчү Айжанага карап, жаңы гана көзү жашылданып алсыз назик болуп кирип келген кызды таппай турду. Ал азыр ачык эле "мен жасадым, бирок сенин колундан эч нерсе келбейт" деп жатпайбы. Андай дебегенде эмне? "Жактоочумду чакыртыныз, убакытты уномдоп" дебедиби. Кандай болгон ченде да анын жактоочусун чакыртуудан башка арга калбады. Антпесе эртең эле Илимбеков деген неме массалык маалымат каражаттарын топтоп, ушул эшиктин түбүндө жыйын өткөрөт. ИИБда кандай мыйзамсыз иш алып барып, кичине секелек кызды кордоп жаткандарын кошуп ташып дастан кылып айтып бербейби.
-Кандай жыйынтыкка келдиңиз? деди Айжана мыскыл жылмая.
-бара бер! сержант!
Кызды ага кошуп берип отуруп калды өзү.
Коё берип жибербейт албетте, ал издеген кылмышкер дал ушул кыз экени айдан ачык көрүнүп турат, бирок кантип далилдейт? Кыздын жакындары аркылуу кысым көрсөтсө кандай болот экен э? Алар ким болду экен, деп издей баштады. Ата энеси карапайым таза адамдар, бир туугандары да жөнөкөй, бир гана өзү озгочолонуп турат. Ким? Ушул суроо туулат акыры. Ким аны каржылап, ким артында турат? Жашап жаткан жайы батир эмес мейманкана, болгондо да кандай. Иштешкени Илимбеков, ал киши саламдашып койгонуна эле акча алат да. Анын мурунку куйосу түрктордун көзгө көрүнүктүү ишмер адамы экенин билгенде гана баары ага түшүнүктүү болду. Бирок эмнегедир ал акыркы кезде Москва шаарында кадимки мигранттардай эмгектенгени белгилүү болгону аябай таң калтырды. Жолдошунан кеткен ченде да ал куру кетмек эмес, миллиондорду чапчып кетиши керек эле. Анда эмнеге көнгөн жеңил жашоосун уланта бербей кыйналып жүрдү болду экен? Аябай эле табышмактуу кыз болуп чыга келди. Алыстан баштаса кеч бүтөорун түшүнгөн тергөөчү кадимкидей кыска жолду издеп, кыздын акыркы кадамдарын изилдей баштады. Кудай жалгап иши оңунан чыккандай болуп баары дал келип суйундуруп жатты аны. Мейманкананын кабылдамасындагы жигиттен өйдө айдоочуга чейин баары аны так суроотоп, ар бир сөзүн даана айтып кубого өтүп беришти. Түз далили жок болсо да ишти баштап, айып тагууга болот.
Айжана өзү айткандай кырк сегиз саат эмес жыйырма төрт сааттын ичинде кылмыш жаза кодексинин 170-статьясы менен айып тагылып жактоочусу айтылуу Илимбековдун катышуусунда сурак берип олтурду. Тергөөчүнүн шектенүүсүн андан бетер күчөтүп Илимбеков адаттан тыш үн сөзсүз олтурат, кээде гана Айжананы коштоп коюп. Баарынан да кызыгы Эркин тергөөчүнү катуу шаштырып, эртээрек сотко өткөрүп берүүсүн талап кылып жатты. Коркуп жаткан Илимбековдон сөз чыкпайт. Тергоочудо ишти сотко өткөрүп, отурумду кутуудон башка арга калбады.
Тапкан далилдерине өзүнүн ичи жылыбай турса да, өзүнүн сүйлөө озгочолугунон үмүт кылып отурумга даярдана баштаган. Аңгыча эле Эркин Макеевичтин кызы табылыптыр, өзү келиптир деген кабар тарады.
*****
Бул арада Азат биринчи айлыгын алып кубанып турган, Жанара андан өтүп кубанып жүрөт. Жумуштан кеч кайткан Заман алардын кубанычын тең бөлүшүп, алдын ала эле майрамга даярданып келген экен. Кудай жалгап бөлмөдө жашаган эки бала бүгүн үйгө келбей калып, үчөө дасторконду кенен жайып майрамдап отурушкан. Бир убакта Жанара сыртка чыгып кетип эле шампан көтөрүп жетип келди. Балдар бири бирин карап кыздын көңүлү үчүн деп бир аздан алып отурууга аргасыз болушту. Алар кубанычка бөлөнүп отурганча түн бир убак болуп кеткен, Жанара өз бөлмөсүнө кирип андагы адамдарды ойготпой ушул бөлмөдө эле түнөп калуу сунушун айтты. Кыздын мындай сунушуна жигиттер кантип жок демек, келбей калган жигиттердин биринин жайына жатып калган.
Той да болот, тойдун эртеси да болот демекчи эрте менен башы сынайын деп араң көздөрүн ачкан Азат ордунан ыргып туруп кетти, анын жанында Жанара энеден туулгандан жылаңач жаткан экен, өзү да ошондой абалда…
Уландысы бар.
#30 27 Октябрь 2019 - 02:34
Оо Димедра айым,сиздин чыгарманыздын уландысын куткон бир кунум мин кунго тете болууда(((
#33 29 Октябрь 2019 - 20:11
Кандайча? Колу менен бетин шыпырып өзүнө ушул суроону берип жатты. Кантип бул ишке барды, анчалык мас болгудай ичимдикти көп ичпеген. Жанараны карындаш катары гана көрчү эмес беле. Эми эмне кылат?
Көзү жумулу болсо да өзүн карап турган элести туйдубу Жанара да көздөрүн ачып Азатка тигилип карап калды. Чочугандай үстүндөгү көрпөну кармап, жаткан тошогун сыйпалап эки жагын элендей карайт. Ордунан козголоюн деп аракет кылып жатып "ай" деп онтоп жиберди, денеси катуу ооруган адамдай.
Азат дароо энкээ калып анын оозун басты,
-чшш. Сыйпалап кийимдерин таап, оң тетири кылып кийип бүтүп Жанараныкын издеп таап ага сунду. Кыз кийимдерин колуна алганы менен ордунан козголбойт.
-Жанара кийимдеринди кий, жүрү сыртка чыгалы, деп Азат бөлмөдөн чыгып кетти. Жеңил кийимчен чыгып алган экен Жанараны күтүп туруп күздүн таңкы ызгаарына ушуп, күткөнүн көрө албаганда кайрадан батирге кирип келди. Аны каалга артында досу Заман күтүп турган экен.
-Досум өзүңдү карма, эч нерсе эмес жигитчилик. Баары артта калат.
Азат андан катуу уялып турду.
-Досум… мен… мен эч нерсени билбейм.
-мен да катуу уктапмын, ошончону сезбей, деди Заман сөздү тамашага буруп кулмундой.
-Жүрү эми тиги ыйлап олтурат, катып жүргөн жакшы сөздөрүндү чыгар. Кызды мындай абалда жалгыз таштап кетүү жакшы эмес досум. Кийин чыккыла кофеден жуталы, деп ашканага кирип кетти. Азат бөлмөгө баш бакса, Жанара кийинип алып тошогунун үстүндө бук түшүп алып ыйлап олтуруптур.
-Кечир. Мен… мен түшүнбөй калдым кандайча болгонун. Ыйлабачы, мени кечирчи.
-сизге капа эмесмин, болгону денем ооруп турат, деди Жанара араң үн катып.
-денең эмнеге ооруйт? Азат ага уйруло калды.
-билбесем, сиз ага кыжаалат болбонуз баары өтүп кетет. Өзүм күнөөлүүмүн, деп көрпөну тарта кучактап буркурап ыйлап жиберди.
Көрпө көтөрүлгөндө алдыда салынган төшөктун үстүнө жая жабылган канды көрүп Азат ток ургандай ыргып кетти.
-Эмне болду бизге?
-Мындай болоорун билсем да сизден баш тартып кете албадым. Бул үчүн өзүңүздү күнөөлөбон. Билем кумарга алдырдыныз. Мен… Мен...деп андан аркысын айта албай буулугуп ыйлап жатты.
Азат аны жөн карап тура алмак эмес, кызды өзүнө тарта кучагына бек кысып,
-Ыйлаба, деди. Баары жакшы болот, мен сени таштабайм.
Жанара бир аз солуктап барып жашын тыйып отуруп калды. Азат так ушул учурда баарына даяр болуп турду, жасаган күнөөсү үчүн жанын коерго жер таппай тыбырчылап. Бул абийир азабынан кутуулунун бир гана жолу келип жатты акылына. Бар нерсени акылына бат калчап ишенимдүү чоголой отура калды.
-Жанара менин жарым болчу!
-Азат байке, жөн эле коюнуз. Сиз күнөөлү эмессиз.
Жанара анын өзүн кармап турган колдорунан тартып өйдө тургузмакчы болду эле Азат ордунан козголбой туруп экинчи ирет сунушун кайталады.
-Жанара менин жубайым болууга макулсунбу?
Суулу кирпиктерин өйдө ылдый кылып ирмеп алып кыз анын көздөрүнө тигиле карап башын ийкегиледи ууртунан жылмайымыш болуп. Азат өйдө болуп аны бекем кучактап чекесинен сүйүп койду. Ал азыр өзү эмне каалап жатканын деле ойлонгон жок, болгону ичинде көрүнбөгөн күч, абийир азабы аны кажып жаткан, ошол себеп кыздын жашы токтосун үчүн шашылып калды.
Бул учурда аларды чайга чакырайын деп кирип келген Заман экөөнүн кучакташып турушканын көрүп, тамагын кырып босогодо туруп калды.
-Силердин да тамагынар кургап жатат го десе, көрсө сүйүүдөн жутуп жаткан турбайсыңарбы. Өзүңөр билгиле мен кофеден жутпасам болбой турам, деп тамашалай артка бурулуп чыгып кетти. Азат жеңил дем алып алды, анткени мындан ары эмне кылышты билбей турган, кандай сөз сүйлөп, көзүн кайда катышын билбей, досу келип аны бул абалдан куткарып кетти. Кызга жылмайып бир карады да Замандын артынан жөнөп жуунчу бөлмөгө карай бет алды.
Сууну агызып койгону менен жуунбай эле ваннанын кырына отуруп алып санаа санаа ойлорго чомулуп баратты. "Кантип? Бул такыр анын оюнда жок нерсе эле го. Жанарага бир да ирет өзүнө жаккан аял катары карап көрбөгөн. Анан калса кече өмүрүндө биринчи ирет ичимдик ичип турган жок, мындан алдын андан күчтүүрөөк да ичимдик ичип журбоду беле. Ошондо эч алдырбаган кумарга анан кантип кече алданып калды" башы маң. Элес булас да эстей албайт эмнеден башталганын. Эми эмне кылат. Жашоодо жаңы максат таап, жан дүйнөсүндөгү боксоргон ордун толтуруп Айжананын элеси менен жашап жатпады беле. Өз колдору менен ал элести талкалап албадыбы. Эми ал алдынан чыгып калса да жакындай албайт.
"Бүткөн ишти болтурбай кою мүмкүн болбогондон кийин санааркап не пайда" деди да суунун алдына турду. Кандай жагымдуу! Агып жаткан мээлуун суу ага жеңилдик алып келгендей болду, денесин гана эмес жан дүйнөсүндөгү кирди да жууп жаткан өңдүү.
Ошентип жыргап олтуруп көп убакыттан соң гана сулгу асынып ашканага кирип келди. Заман али да күтүп олтурган экен, досуна тийишип бир деме дейин деп барып оозун басып калды. Ал Азаттын бозоргон жүзүн көрүп азыр бир сөз да ашыкча болоорун түшүнүп жеткен.
-Үйдөгүлөр тура элекпи?
Азат өзү биринчи болуп суроо узатып столго отура кетти.
-Жок, деп кыска гана жооп узатты Заман жаңы гана демделген кофеден сунуп жатып.
Андан ары экөөнүн сөзү уланган жок, ар ким өз ойлору менен алек болуп отуруп дасторконго бата кылып туруп кетишти. Бөлмөгө киришкннде Жанара алда качан чыгып кеткен экен, тошокторду ордундай кылып жыйып, бөлмөнү тазалап коюптур.
-Кандай керемет аял ээ!
Заман өзүнчө ушинтип кобуранып койду. Атын атабаса да ким тууралуу жана эмне үчүн айтканы билинип турбайбы. Азат ундобостон кийимдерин алмаштырып жумушка камына баштады. Заман саатка карап, али эрте экенин көрүп турса да ундобой ал да кийинип бирге чыгып кетишти. Сыртка чыкканда гана темир тордон бошонгондой абадан кере жутуп дем алып денесин бош таштады Азат.
-Мен үйлөнөм досум.
-эчаак эле ошентишин керек болчу. Заман бат жооп берди, кудум ушул сөздү күтүп тургандай.
-азыр барып жумуштан чыгып, учакка чыптама карайм. Апам да күтүп калды, батыраак барышым керек. Тою жок эле үйлөнөм.
Заман досуна түшүнбөй карап калды.
-эмне Жанара…
Ал сөзүн толук бүтө электе жооп берди Азат.
-Ооба Жанарага үйлөнөм, башкача болуусу мүмкүн эмес.
-ал сага бир деме деп жатабы?
-десе жакшы болмок. Мени тилдеп, күнөөлөсо жеңил болмок досум. Ал антпейт, билем.
-Баары жакшы болот досум. Заман досуна башка эмне дээрин билбей турду, бирок Азаттын каалаганы бул нерсе эмес экенин туюп эле турат.
Өзү айткандай Азат ошол эле күнү баарын чечип, жумуштан чыгып апасына телефон чалып жакшы кабар угузуп Жанара экөөнө чыптама алды. Кеч батирге келе жатса Жанара аны сыртта күтүп туруптур.
-Азат сиз эмнеге мынча шашылдыныз? Мындай кылууга милдеттүү эмессиз, деди ал жер караган абалында.
-Баары жайында, деп кызды ээгинен аяр кармап жүзүн өзүнө каратты Азат. Сен каалабай турасыңбы?
-мен баарына кайылмын, сиз менен кайда, качан болсо да кете берем. Болгону сиз…
деп айтып келе жатканда Азат сомойун анын оозуна такады.
-чшш, менде баары жакшы. Жүрү үйгө кирели.
-Дагы бир нерсе, деди кыз аны колунан тарта. Батирдегилерге эч нерсе деп айтпай эле коелучу, кетип жатканыбызды да.
Азат аны уялып турат го түшүнүп, өзүнө тартып кучагына кысып,
-Албетте, алардын биз менен эмне иши бар. Сен кыжаалат болбо апамдан башка эч ким билбейт, деди.
Жанаранын жүрөгү эми ордуна келе түштү.
-анда экөөбүз бирге жүрүп алардын көзүнө көрүнбөй эле туралы, сиз киресизби же менби биринчи?
Азат кызды биринчи киргизип жиберип өзү эшикте кала берди. "Москва дегенин ушул тура. Бизде болсо канча күн Ыссык тийбесин эртели кеч салкын тартып калат, а бул жерде күн менен түндүн абасында аз эле айрыма болот экен." деп ойлонуп алды ал. " Мейли жакында барам абасы таза жериме. Апам гана кубана турган иш болуп жатат. Макулчу, ырас өзүм бактылуу болушту билбейт экенмин жок дегенде башкаларды бактылуу кылайын, эл көнгөн жашоого мен да көнүп кетээрмин. Жанара да жаман кыз эмес" дейт. Кайра эле жүрөгү кысылып аба жетпей жаткандай буулугуп, өзүн коерго жай таппай жан дүйнөсү жанчылат. " Бирок баары башкача болсо болмок. Жүрөгүм каалаган адам менен боло албасам да каалабаган адам менен баш байлабай эркин болсом жакшы беле" деген ойдон жарыла жаздайт. Кантсе да эми артка жол жок экенин өзүнө өзү эскертип, өзүн өзү сооротуп жатып бир кыйладан соң гана араң батирге кирди. Жанаранын жашыруун болсун деп жатканын ал башкага жооруп, ал айткандай эч кимге ооз ачпастан бир апта дегенде үйдөн чыгып өз мекенине карай бирге сапар тартышты. Аларга бакыт каалап, узатып калган жалгыз эле Заман болду, башкасы кабарсыз бойдон калып кетишти. Жанара учакка отурганда гана өз бактысына ишенип Азатка кулмундой карап ийинине башын жоолой берди.
******
Кыз табылып бирок өзүнүн мурунку абалына келе албай жатканы үчүн атайын балдарды көзөмөлдөөчу психологдун козомолундо болуп жаткан. Ошентсе да эки тараптан тең каршылык болбогондуктан сот отуруму белгиленген күнү баары сот залына жыйылышты. Айжана темир тор аркасында, анын жанында жыгач орундукта жактоочусу Илимбеков, алардын каршысында мамлекеттик айыптоочу, Эркин жана анын жакындары ортого тизилген узун орундуктардан орун алышкан. Баарынан бийигирээк жайда жайгашкан үстөлгө кара кийимчен Фемидасын башына кондуруп алган сот айым келип жайгашып, тике туруп тургандарды ордуларына отургузуп,
-Сот жыйынын ачык! деп жарыялап тараптардын сунуштарын угуп, сурак жүргүзүүнү баштады.
Тергөөчү койгон айыпка макул эместигин билдирген Айжана өзүн бек кармап, сотко тике карайт. Илимбеков адаттагысындай мемиреп тынч, өзүнө ишенимдүү.
Сот алып баруучу айым да өз ичинен таң калып көп кызыкты күтүп олтурду. Кандайча Илимбеков ушул күнгө чейин чыр салып жакталуучусун бошотуп алганга аракет кылган жок, эгерде коргой ала турган далили жок болсо кантип ал соттун алдына кирип акча маселесин козгободу. Бул нерсе жашыруун нерсе эмес да, күнөөлүү адамды коргоордо жактоочу сот менен кылмышкердин ортосунда акча маселесин чечүүчү ортомчунун ролун аткарат эмеспи. Эки жолдун бирин да жасап аракет кылбаганына караганда Илимбековдо жардыруучу заттан да күчтүү нерсе болушу мүмкүн, ал анткени башкалардай жалгандан көз коргозуп жактоочу болумуш болуп отура албайт. Алган акчасын актап ишинин майын чыгара аткарган адам…
Уландысы бар.
Көзү жумулу болсо да өзүн карап турган элести туйдубу Жанара да көздөрүн ачып Азатка тигилип карап калды. Чочугандай үстүндөгү көрпөну кармап, жаткан тошогун сыйпалап эки жагын элендей карайт. Ордунан козголоюн деп аракет кылып жатып "ай" деп онтоп жиберди, денеси катуу ооруган адамдай.
Азат дароо энкээ калып анын оозун басты,
-чшш. Сыйпалап кийимдерин таап, оң тетири кылып кийип бүтүп Жанараныкын издеп таап ага сунду. Кыз кийимдерин колуна алганы менен ордунан козголбойт.
-Жанара кийимдеринди кий, жүрү сыртка чыгалы, деп Азат бөлмөдөн чыгып кетти. Жеңил кийимчен чыгып алган экен Жанараны күтүп туруп күздүн таңкы ызгаарына ушуп, күткөнүн көрө албаганда кайрадан батирге кирип келди. Аны каалга артында досу Заман күтүп турган экен.
-Досум өзүңдү карма, эч нерсе эмес жигитчилик. Баары артта калат.
Азат андан катуу уялып турду.
-Досум… мен… мен эч нерсени билбейм.
-мен да катуу уктапмын, ошончону сезбей, деди Заман сөздү тамашага буруп кулмундой.
-Жүрү эми тиги ыйлап олтурат, катып жүргөн жакшы сөздөрүндү чыгар. Кызды мындай абалда жалгыз таштап кетүү жакшы эмес досум. Кийин чыккыла кофеден жуталы, деп ашканага кирип кетти. Азат бөлмөгө баш бакса, Жанара кийинип алып тошогунун үстүндө бук түшүп алып ыйлап олтуруптур.
-Кечир. Мен… мен түшүнбөй калдым кандайча болгонун. Ыйлабачы, мени кечирчи.
-сизге капа эмесмин, болгону денем ооруп турат, деди Жанара араң үн катып.
-денең эмнеге ооруйт? Азат ага уйруло калды.
-билбесем, сиз ага кыжаалат болбонуз баары өтүп кетет. Өзүм күнөөлүүмүн, деп көрпөну тарта кучактап буркурап ыйлап жиберди.
Көрпө көтөрүлгөндө алдыда салынган төшөктун үстүнө жая жабылган канды көрүп Азат ток ургандай ыргып кетти.
-Эмне болду бизге?
-Мындай болоорун билсем да сизден баш тартып кете албадым. Бул үчүн өзүңүздү күнөөлөбон. Билем кумарга алдырдыныз. Мен… Мен...деп андан аркысын айта албай буулугуп ыйлап жатты.
Азат аны жөн карап тура алмак эмес, кызды өзүнө тарта кучагына бек кысып,
-Ыйлаба, деди. Баары жакшы болот, мен сени таштабайм.
Жанара бир аз солуктап барып жашын тыйып отуруп калды. Азат так ушул учурда баарына даяр болуп турду, жасаган күнөөсү үчүн жанын коерго жер таппай тыбырчылап. Бул абийир азабынан кутуулунун бир гана жолу келип жатты акылына. Бар нерсени акылына бат калчап ишенимдүү чоголой отура калды.
-Жанара менин жарым болчу!
-Азат байке, жөн эле коюнуз. Сиз күнөөлү эмессиз.
Жанара анын өзүн кармап турган колдорунан тартып өйдө тургузмакчы болду эле Азат ордунан козголбой туруп экинчи ирет сунушун кайталады.
-Жанара менин жубайым болууга макулсунбу?
Суулу кирпиктерин өйдө ылдый кылып ирмеп алып кыз анын көздөрүнө тигиле карап башын ийкегиледи ууртунан жылмайымыш болуп. Азат өйдө болуп аны бекем кучактап чекесинен сүйүп койду. Ал азыр өзү эмне каалап жатканын деле ойлонгон жок, болгону ичинде көрүнбөгөн күч, абийир азабы аны кажып жаткан, ошол себеп кыздын жашы токтосун үчүн шашылып калды.
Бул учурда аларды чайга чакырайын деп кирип келген Заман экөөнүн кучакташып турушканын көрүп, тамагын кырып босогодо туруп калды.
-Силердин да тамагынар кургап жатат го десе, көрсө сүйүүдөн жутуп жаткан турбайсыңарбы. Өзүңөр билгиле мен кофеден жутпасам болбой турам, деп тамашалай артка бурулуп чыгып кетти. Азат жеңил дем алып алды, анткени мындан ары эмне кылышты билбей турган, кандай сөз сүйлөп, көзүн кайда катышын билбей, досу келип аны бул абалдан куткарып кетти. Кызга жылмайып бир карады да Замандын артынан жөнөп жуунчу бөлмөгө карай бет алды.
Сууну агызып койгону менен жуунбай эле ваннанын кырына отуруп алып санаа санаа ойлорго чомулуп баратты. "Кантип? Бул такыр анын оюнда жок нерсе эле го. Жанарага бир да ирет өзүнө жаккан аял катары карап көрбөгөн. Анан калса кече өмүрүндө биринчи ирет ичимдик ичип турган жок, мындан алдын андан күчтүүрөөк да ичимдик ичип журбоду беле. Ошондо эч алдырбаган кумарга анан кантип кече алданып калды" башы маң. Элес булас да эстей албайт эмнеден башталганын. Эми эмне кылат. Жашоодо жаңы максат таап, жан дүйнөсүндөгү боксоргон ордун толтуруп Айжананын элеси менен жашап жатпады беле. Өз колдору менен ал элести талкалап албадыбы. Эми ал алдынан чыгып калса да жакындай албайт.
"Бүткөн ишти болтурбай кою мүмкүн болбогондон кийин санааркап не пайда" деди да суунун алдына турду. Кандай жагымдуу! Агып жаткан мээлуун суу ага жеңилдик алып келгендей болду, денесин гана эмес жан дүйнөсүндөгү кирди да жууп жаткан өңдүү.
Ошентип жыргап олтуруп көп убакыттан соң гана сулгу асынып ашканага кирип келди. Заман али да күтүп олтурган экен, досуна тийишип бир деме дейин деп барып оозун басып калды. Ал Азаттын бозоргон жүзүн көрүп азыр бир сөз да ашыкча болоорун түшүнүп жеткен.
-Үйдөгүлөр тура элекпи?
Азат өзү биринчи болуп суроо узатып столго отура кетти.
-Жок, деп кыска гана жооп узатты Заман жаңы гана демделген кофеден сунуп жатып.
Андан ары экөөнүн сөзү уланган жок, ар ким өз ойлору менен алек болуп отуруп дасторконго бата кылып туруп кетишти. Бөлмөгө киришкннде Жанара алда качан чыгып кеткен экен, тошокторду ордундай кылып жыйып, бөлмөнү тазалап коюптур.
-Кандай керемет аял ээ!
Заман өзүнчө ушинтип кобуранып койду. Атын атабаса да ким тууралуу жана эмне үчүн айтканы билинип турбайбы. Азат ундобостон кийимдерин алмаштырып жумушка камына баштады. Заман саатка карап, али эрте экенин көрүп турса да ундобой ал да кийинип бирге чыгып кетишти. Сыртка чыкканда гана темир тордон бошонгондой абадан кере жутуп дем алып денесин бош таштады Азат.
-Мен үйлөнөм досум.
-эчаак эле ошентишин керек болчу. Заман бат жооп берди, кудум ушул сөздү күтүп тургандай.
-азыр барып жумуштан чыгып, учакка чыптама карайм. Апам да күтүп калды, батыраак барышым керек. Тою жок эле үйлөнөм.
Заман досуна түшүнбөй карап калды.
-эмне Жанара…
Ал сөзүн толук бүтө электе жооп берди Азат.
-Ооба Жанарага үйлөнөм, башкача болуусу мүмкүн эмес.
-ал сага бир деме деп жатабы?
-десе жакшы болмок. Мени тилдеп, күнөөлөсо жеңил болмок досум. Ал антпейт, билем.
-Баары жакшы болот досум. Заман досуна башка эмне дээрин билбей турду, бирок Азаттын каалаганы бул нерсе эмес экенин туюп эле турат.
Өзү айткандай Азат ошол эле күнү баарын чечип, жумуштан чыгып апасына телефон чалып жакшы кабар угузуп Жанара экөөнө чыптама алды. Кеч батирге келе жатса Жанара аны сыртта күтүп туруптур.
-Азат сиз эмнеге мынча шашылдыныз? Мындай кылууга милдеттүү эмессиз, деди ал жер караган абалында.
-Баары жайында, деп кызды ээгинен аяр кармап жүзүн өзүнө каратты Азат. Сен каалабай турасыңбы?
-мен баарына кайылмын, сиз менен кайда, качан болсо да кете берем. Болгону сиз…
деп айтып келе жатканда Азат сомойун анын оозуна такады.
-чшш, менде баары жакшы. Жүрү үйгө кирели.
-Дагы бир нерсе, деди кыз аны колунан тарта. Батирдегилерге эч нерсе деп айтпай эле коелучу, кетип жатканыбызды да.
Азат аны уялып турат го түшүнүп, өзүнө тартып кучагына кысып,
-Албетте, алардын биз менен эмне иши бар. Сен кыжаалат болбо апамдан башка эч ким билбейт, деди.
Жанаранын жүрөгү эми ордуна келе түштү.
-анда экөөбүз бирге жүрүп алардын көзүнө көрүнбөй эле туралы, сиз киресизби же менби биринчи?
Азат кызды биринчи киргизип жиберип өзү эшикте кала берди. "Москва дегенин ушул тура. Бизде болсо канча күн Ыссык тийбесин эртели кеч салкын тартып калат, а бул жерде күн менен түндүн абасында аз эле айрыма болот экен." деп ойлонуп алды ал. " Мейли жакында барам абасы таза жериме. Апам гана кубана турган иш болуп жатат. Макулчу, ырас өзүм бактылуу болушту билбейт экенмин жок дегенде башкаларды бактылуу кылайын, эл көнгөн жашоого мен да көнүп кетээрмин. Жанара да жаман кыз эмес" дейт. Кайра эле жүрөгү кысылып аба жетпей жаткандай буулугуп, өзүн коерго жай таппай жан дүйнөсү жанчылат. " Бирок баары башкача болсо болмок. Жүрөгүм каалаган адам менен боло албасам да каалабаган адам менен баш байлабай эркин болсом жакшы беле" деген ойдон жарыла жаздайт. Кантсе да эми артка жол жок экенин өзүнө өзү эскертип, өзүн өзү сооротуп жатып бир кыйладан соң гана араң батирге кирди. Жанаранын жашыруун болсун деп жатканын ал башкага жооруп, ал айткандай эч кимге ооз ачпастан бир апта дегенде үйдөн чыгып өз мекенине карай бирге сапар тартышты. Аларга бакыт каалап, узатып калган жалгыз эле Заман болду, башкасы кабарсыз бойдон калып кетишти. Жанара учакка отурганда гана өз бактысына ишенип Азатка кулмундой карап ийинине башын жоолой берди.
******
Кыз табылып бирок өзүнүн мурунку абалына келе албай жатканы үчүн атайын балдарды көзөмөлдөөчу психологдун козомолундо болуп жаткан. Ошентсе да эки тараптан тең каршылык болбогондуктан сот отуруму белгиленген күнү баары сот залына жыйылышты. Айжана темир тор аркасында, анын жанында жыгач орундукта жактоочусу Илимбеков, алардын каршысында мамлекеттик айыптоочу, Эркин жана анын жакындары ортого тизилген узун орундуктардан орун алышкан. Баарынан бийигирээк жайда жайгашкан үстөлгө кара кийимчен Фемидасын башына кондуруп алган сот айым келип жайгашып, тике туруп тургандарды ордуларына отургузуп,
-Сот жыйынын ачык! деп жарыялап тараптардын сунуштарын угуп, сурак жүргүзүүнү баштады.
Тергөөчү койгон айыпка макул эместигин билдирген Айжана өзүн бек кармап, сотко тике карайт. Илимбеков адаттагысындай мемиреп тынч, өзүнө ишенимдүү.
Сот алып баруучу айым да өз ичинен таң калып көп кызыкты күтүп олтурду. Кандайча Илимбеков ушул күнгө чейин чыр салып жакталуучусун бошотуп алганга аракет кылган жок, эгерде коргой ала турган далили жок болсо кантип ал соттун алдына кирип акча маселесин козгободу. Бул нерсе жашыруун нерсе эмес да, күнөөлүү адамды коргоордо жактоочу сот менен кылмышкердин ортосунда акча маселесин чечүүчү ортомчунун ролун аткарат эмеспи. Эки жолдун бирин да жасап аракет кылбаганына караганда Илимбековдо жардыруучу заттан да күчтүү нерсе болушу мүмкүн, ал анткени башкалардай жалгандан көз коргозуп жактоочу болумуш болуп отура албайт. Алган акчасын актап ишинин майын чыгара аткарган адам…
Уландысы бар.
#35 31 Октябрь 2019 - 13:45
Dimedra (29 Октябрь 2019 - 20:11) жазган:
Кандайча? Колу менен бетин шыпырып өзүнө ушул суроону берип жатты. Кантип бул ишке барды, анчалык мас болгудай ичимдикти көп ичпеген. Жанараны карындаш катары гана көрчү эмес беле. Эми эмне кылат?
Көзү жумулу болсо да өзүн карап турган элести туйдубу Жанара да көздөрүн ачып Азатка тигилип карап калды. Чочугандай үстүндөгү көрпөну кармап, жаткан тошогун сыйпалап эки жагын элендей карайт. Ордунан козголоюн деп аракет кылып жатып "ай" деп онтоп жиберди, денеси катуу ооруган адамдай.
Азат дароо энкээ калып анын оозун басты,
-чшш. Сыйпалап кийимдерин таап, оң тетири кылып кийип бүтүп Жанараныкын издеп таап ага сунду. Кыз кийимдерин колуна алганы менен ордунан козголбойт.
-Жанара кийимдеринди кий, жүрү сыртка чыгалы, деп Азат бөлмөдөн чыгып кетти. Жеңил кийимчен чыгып алган экен Жанараны күтүп туруп күздүн таңкы ызгаарына ушуп, күткөнүн көрө албаганда кайрадан батирге кирип келди. Аны каалга артында досу Заман күтүп турган экен.
-Досум өзүңдү карма, эч нерсе эмес жигитчилик. Баары артта калат.
Азат андан катуу уялып турду.
-Досум… мен… мен эч нерсени билбейм.
-мен да катуу уктапмын, ошончону сезбей, деди Заман сөздү тамашага буруп кулмундой.
-Жүрү эми тиги ыйлап олтурат, катып жүргөн жакшы сөздөрүндү чыгар. Кызды мындай абалда жалгыз таштап кетүү жакшы эмес досум. Кийин чыккыла кофеден жуталы, деп ашканага кирип кетти. Азат бөлмөгө баш бакса, Жанара кийинип алып тошогунун үстүндө бук түшүп алып ыйлап олтуруптур.
-Кечир. Мен… мен түшүнбөй калдым кандайча болгонун. Ыйлабачы, мени кечирчи.
-сизге капа эмесмин, болгону денем ооруп турат, деди Жанара араң үн катып.
-денең эмнеге ооруйт? Азат ага уйруло калды.
-билбесем, сиз ага кыжаалат болбонуз баары өтүп кетет. Өзүм күнөөлүүмүн, деп көрпөну тарта кучактап буркурап ыйлап жиберди.
Көрпө көтөрүлгөндө алдыда салынган төшөктун үстүнө жая жабылган канды көрүп Азат ток ургандай ыргып кетти.
-Эмне болду бизге?
-Мындай болоорун билсем да сизден баш тартып кете албадым. Бул үчүн өзүңүздү күнөөлөбон. Билем кумарга алдырдыныз. Мен… Мен...деп андан аркысын айта албай буулугуп ыйлап жатты.
Азат аны жөн карап тура алмак эмес, кызды өзүнө тарта кучагына бек кысып,
-Ыйлаба, деди. Баары жакшы болот, мен сени таштабайм.
Жанара бир аз солуктап барып жашын тыйып отуруп калды. Азат так ушул учурда баарына даяр болуп турду, жасаган күнөөсү үчүн жанын коерго жер таппай тыбырчылап. Бул абийир азабынан кутуулунун бир гана жолу келип жатты акылына. Бар нерсени акылына бат калчап ишенимдүү чоголой отура калды.
-Жанара менин жарым болчу!
-Азат байке, жөн эле коюнуз. Сиз күнөөлү эмессиз.
Жанара анын өзүн кармап турган колдорунан тартып өйдө тургузмакчы болду эле Азат ордунан козголбой туруп экинчи ирет сунушун кайталады.
-Жанара менин жубайым болууга макулсунбу?
Суулу кирпиктерин өйдө ылдый кылып ирмеп алып кыз анын көздөрүнө тигиле карап башын ийкегиледи ууртунан жылмайымыш болуп. Азат өйдө болуп аны бекем кучактап чекесинен сүйүп койду. Ал азыр өзү эмне каалап жатканын деле ойлонгон жок, болгону ичинде көрүнбөгөн күч, абийир азабы аны кажып жаткан, ошол себеп кыздын жашы токтосун үчүн шашылып калды.
Бул учурда аларды чайга чакырайын деп кирип келген Заман экөөнүн кучакташып турушканын көрүп, тамагын кырып босогодо туруп калды.
-Силердин да тамагынар кургап жатат го десе, көрсө сүйүүдөн жутуп жаткан турбайсыңарбы. Өзүңөр билгиле мен кофеден жутпасам болбой турам, деп тамашалай артка бурулуп чыгып кетти. Азат жеңил дем алып алды, анткени мындан ары эмне кылышты билбей турган, кандай сөз сүйлөп, көзүн кайда катышын билбей, досу келип аны бул абалдан куткарып кетти. Кызга жылмайып бир карады да Замандын артынан жөнөп жуунчу бөлмөгө карай бет алды.
Сууну агызып койгону менен жуунбай эле ваннанын кырына отуруп алып санаа санаа ойлорго чомулуп баратты. "Кантип? Бул такыр анын оюнда жок нерсе эле го. Жанарага бир да ирет өзүнө жаккан аял катары карап көрбөгөн. Анан калса кече өмүрүндө биринчи ирет ичимдик ичип турган жок, мындан алдын андан күчтүүрөөк да ичимдик ичип журбоду беле. Ошондо эч алдырбаган кумарга анан кантип кече алданып калды" башы маң. Элес булас да эстей албайт эмнеден башталганын. Эми эмне кылат. Жашоодо жаңы максат таап, жан дүйнөсүндөгү боксоргон ордун толтуруп Айжананын элеси менен жашап жатпады беле. Өз колдору менен ал элести талкалап албадыбы. Эми ал алдынан чыгып калса да жакындай албайт.
"Бүткөн ишти болтурбай кою мүмкүн болбогондон кийин санааркап не пайда" деди да суунун алдына турду. Кандай жагымдуу! Агып жаткан мээлуун суу ага жеңилдик алып келгендей болду, денесин гана эмес жан дүйнөсүндөгү кирди да жууп жаткан өңдүү.
Ошентип жыргап олтуруп көп убакыттан соң гана сулгу асынып ашканага кирип келди. Заман али да күтүп олтурган экен, досуна тийишип бир деме дейин деп барып оозун басып калды. Ал Азаттын бозоргон жүзүн көрүп азыр бир сөз да ашыкча болоорун түшүнүп жеткен.
-Үйдөгүлөр тура элекпи?
Азат өзү биринчи болуп суроо узатып столго отура кетти.
-Жок, деп кыска гана жооп узатты Заман жаңы гана демделген кофеден сунуп жатып.
Андан ары экөөнүн сөзү уланган жок, ар ким өз ойлору менен алек болуп отуруп дасторконго бата кылып туруп кетишти. Бөлмөгө киришкннде Жанара алда качан чыгып кеткен экен, тошокторду ордундай кылып жыйып, бөлмөнү тазалап коюптур.
-Кандай керемет аял ээ!
Заман өзүнчө ушинтип кобуранып койду. Атын атабаса да ким тууралуу жана эмне үчүн айтканы билинип турбайбы. Азат ундобостон кийимдерин алмаштырып жумушка камына баштады. Заман саатка карап, али эрте экенин көрүп турса да ундобой ал да кийинип бирге чыгып кетишти. Сыртка чыкканда гана темир тордон бошонгондой абадан кере жутуп дем алып денесин бош таштады Азат.
-Мен үйлөнөм досум.
-эчаак эле ошентишин керек болчу. Заман бат жооп берди, кудум ушул сөздү күтүп тургандай.
-азыр барып жумуштан чыгып, учакка чыптама карайм. Апам да күтүп калды, батыраак барышым керек. Тою жок эле үйлөнөм.
Заман досуна түшүнбөй карап калды.
-эмне Жанара…
Ал сөзүн толук бүтө электе жооп берди Азат.
-Ооба Жанарага үйлөнөм, башкача болуусу мүмкүн эмес.
-ал сага бир деме деп жатабы?
-десе жакшы болмок. Мени тилдеп, күнөөлөсо жеңил болмок досум. Ал антпейт, билем.
-Баары жакшы болот досум. Заман досуна башка эмне дээрин билбей турду, бирок Азаттын каалаганы бул нерсе эмес экенин туюп эле турат.
Өзү айткандай Азат ошол эле күнү баарын чечип, жумуштан чыгып апасына телефон чалып жакшы кабар угузуп Жанара экөөнө чыптама алды. Кеч батирге келе жатса Жанара аны сыртта күтүп туруптур.
-Азат сиз эмнеге мынча шашылдыныз? Мындай кылууга милдеттүү эмессиз, деди ал жер караган абалында.
-Баары жайында, деп кызды ээгинен аяр кармап жүзүн өзүнө каратты Азат. Сен каалабай турасыңбы?
-мен баарына кайылмын, сиз менен кайда, качан болсо да кете берем. Болгону сиз…
деп айтып келе жатканда Азат сомойун анын оозуна такады.
-чшш, менде баары жакшы. Жүрү үйгө кирели.
-Дагы бир нерсе, деди кыз аны колунан тарта. Батирдегилерге эч нерсе деп айтпай эле коелучу, кетип жатканыбызды да.
Азат аны уялып турат го түшүнүп, өзүнө тартып кучагына кысып,
-Албетте, алардын биз менен эмне иши бар. Сен кыжаалат болбо апамдан башка эч ким билбейт, деди.
Жанаранын жүрөгү эми ордуна келе түштү.
-анда экөөбүз бирге жүрүп алардын көзүнө көрүнбөй эле туралы, сиз киресизби же менби биринчи?
Азат кызды биринчи киргизип жиберип өзү эшикте кала берди. "Москва дегенин ушул тура. Бизде болсо канча күн Ыссык тийбесин эртели кеч салкын тартып калат, а бул жерде күн менен түндүн абасында аз эле айрыма болот экен." деп ойлонуп алды ал. " Мейли жакында барам абасы таза жериме. Апам гана кубана турган иш болуп жатат. Макулчу, ырас өзүм бактылуу болушту билбейт экенмин жок дегенде башкаларды бактылуу кылайын, эл көнгөн жашоого мен да көнүп кетээрмин. Жанара да жаман кыз эмес" дейт. Кайра эле жүрөгү кысылып аба жетпей жаткандай буулугуп, өзүн коерго жай таппай жан дүйнөсү жанчылат. " Бирок баары башкача болсо болмок. Жүрөгүм каалаган адам менен боло албасам да каалабаган адам менен баш байлабай эркин болсом жакшы беле" деген ойдон жарыла жаздайт. Кантсе да эми артка жол жок экенин өзүнө өзү эскертип, өзүн өзү сооротуп жатып бир кыйладан соң гана араң батирге кирди. Жанаранын жашыруун болсун деп жатканын ал башкага жооруп, ал айткандай эч кимге ооз ачпастан бир апта дегенде үйдөн чыгып өз мекенине карай бирге сапар тартышты. Аларга бакыт каалап, узатып калган жалгыз эле Заман болду, башкасы кабарсыз бойдон калып кетишти. Жанара учакка отурганда гана өз бактысына ишенип Азатка кулмундой карап ийинине башын жоолой берди.
******
Кыз табылып бирок өзүнүн мурунку абалына келе албай жатканы үчүн атайын балдарды көзөмөлдөөчу психологдун козомолундо болуп жаткан. Ошентсе да эки тараптан тең каршылык болбогондуктан сот отуруму белгиленген күнү баары сот залына жыйылышты. Айжана темир тор аркасында, анын жанында жыгач орундукта жактоочусу Илимбеков, алардын каршысында мамлекеттик айыптоочу, Эркин жана анын жакындары ортого тизилген узун орундуктардан орун алышкан. Баарынан бийигирээк жайда жайгашкан үстөлгө кара кийимчен Фемидасын башына кондуруп алган сот айым келип жайгашып, тике туруп тургандарды ордуларына отургузуп,
-Сот жыйынын ачык! деп жарыялап тараптардын сунуштарын угуп, сурак жүргүзүүнү баштады.
Тергөөчү койгон айыпка макул эместигин билдирген Айжана өзүн бек кармап, сотко тике карайт. Илимбеков адаттагысындай мемиреп тынч, өзүнө ишенимдүү.
Сот алып баруучу айым да өз ичинен таң калып көп кызыкты күтүп олтурду. Кандайча Илимбеков ушул күнгө чейин чыр салып жакталуучусун бошотуп алганга аракет кылган жок, эгерде коргой ала турган далили жок болсо кантип ал соттун алдына кирип акча маселесин козгободу. Бул нерсе жашыруун нерсе эмес да, күнөөлүү адамды коргоордо жактоочу сот менен кылмышкердин ортосунда акча маселесин чечүүчү ортомчунун ролун аткарат эмеспи. Эки жолдун бирин да жасап аракет кылбаганына караганда Илимбековдо жардыруучу заттан да күчтүү нерсе болушу мүмкүн, ал анткени башкалардай жалгандан көз коргозуп жактоочу болумуш болуп отура албайт. Алган акчасын актап ишинин майын чыгара аткарган адам…
Уландысы бар.Качан улантасыз.
Көзү жумулу болсо да өзүн карап турган элести туйдубу Жанара да көздөрүн ачып Азатка тигилип карап калды. Чочугандай үстүндөгү көрпөну кармап, жаткан тошогун сыйпалап эки жагын элендей карайт. Ордунан козголоюн деп аракет кылып жатып "ай" деп онтоп жиберди, денеси катуу ооруган адамдай.
Азат дароо энкээ калып анын оозун басты,
-чшш. Сыйпалап кийимдерин таап, оң тетири кылып кийип бүтүп Жанараныкын издеп таап ага сунду. Кыз кийимдерин колуна алганы менен ордунан козголбойт.
-Жанара кийимдеринди кий, жүрү сыртка чыгалы, деп Азат бөлмөдөн чыгып кетти. Жеңил кийимчен чыгып алган экен Жанараны күтүп туруп күздүн таңкы ызгаарына ушуп, күткөнүн көрө албаганда кайрадан батирге кирип келди. Аны каалга артында досу Заман күтүп турган экен.
-Досум өзүңдү карма, эч нерсе эмес жигитчилик. Баары артта калат.
Азат андан катуу уялып турду.
-Досум… мен… мен эч нерсени билбейм.
-мен да катуу уктапмын, ошончону сезбей, деди Заман сөздү тамашага буруп кулмундой.
-Жүрү эми тиги ыйлап олтурат, катып жүргөн жакшы сөздөрүндү чыгар. Кызды мындай абалда жалгыз таштап кетүү жакшы эмес досум. Кийин чыккыла кофеден жуталы, деп ашканага кирип кетти. Азат бөлмөгө баш бакса, Жанара кийинип алып тошогунун үстүндө бук түшүп алып ыйлап олтуруптур.
-Кечир. Мен… мен түшүнбөй калдым кандайча болгонун. Ыйлабачы, мени кечирчи.
-сизге капа эмесмин, болгону денем ооруп турат, деди Жанара араң үн катып.
-денең эмнеге ооруйт? Азат ага уйруло калды.
-билбесем, сиз ага кыжаалат болбонуз баары өтүп кетет. Өзүм күнөөлүүмүн, деп көрпөну тарта кучактап буркурап ыйлап жиберди.
Көрпө көтөрүлгөндө алдыда салынган төшөктун үстүнө жая жабылган канды көрүп Азат ток ургандай ыргып кетти.
-Эмне болду бизге?
-Мындай болоорун билсем да сизден баш тартып кете албадым. Бул үчүн өзүңүздү күнөөлөбон. Билем кумарга алдырдыныз. Мен… Мен...деп андан аркысын айта албай буулугуп ыйлап жатты.
Азат аны жөн карап тура алмак эмес, кызды өзүнө тарта кучагына бек кысып,
-Ыйлаба, деди. Баары жакшы болот, мен сени таштабайм.
Жанара бир аз солуктап барып жашын тыйып отуруп калды. Азат так ушул учурда баарына даяр болуп турду, жасаган күнөөсү үчүн жанын коерго жер таппай тыбырчылап. Бул абийир азабынан кутуулунун бир гана жолу келип жатты акылына. Бар нерсени акылына бат калчап ишенимдүү чоголой отура калды.
-Жанара менин жарым болчу!
-Азат байке, жөн эле коюнуз. Сиз күнөөлү эмессиз.
Жанара анын өзүн кармап турган колдорунан тартып өйдө тургузмакчы болду эле Азат ордунан козголбой туруп экинчи ирет сунушун кайталады.
-Жанара менин жубайым болууга макулсунбу?
Суулу кирпиктерин өйдө ылдый кылып ирмеп алып кыз анын көздөрүнө тигиле карап башын ийкегиледи ууртунан жылмайымыш болуп. Азат өйдө болуп аны бекем кучактап чекесинен сүйүп койду. Ал азыр өзү эмне каалап жатканын деле ойлонгон жок, болгону ичинде көрүнбөгөн күч, абийир азабы аны кажып жаткан, ошол себеп кыздын жашы токтосун үчүн шашылып калды.
Бул учурда аларды чайга чакырайын деп кирип келген Заман экөөнүн кучакташып турушканын көрүп, тамагын кырып босогодо туруп калды.
-Силердин да тамагынар кургап жатат го десе, көрсө сүйүүдөн жутуп жаткан турбайсыңарбы. Өзүңөр билгиле мен кофеден жутпасам болбой турам, деп тамашалай артка бурулуп чыгып кетти. Азат жеңил дем алып алды, анткени мындан ары эмне кылышты билбей турган, кандай сөз сүйлөп, көзүн кайда катышын билбей, досу келип аны бул абалдан куткарып кетти. Кызга жылмайып бир карады да Замандын артынан жөнөп жуунчу бөлмөгө карай бет алды.
Сууну агызып койгону менен жуунбай эле ваннанын кырына отуруп алып санаа санаа ойлорго чомулуп баратты. "Кантип? Бул такыр анын оюнда жок нерсе эле го. Жанарага бир да ирет өзүнө жаккан аял катары карап көрбөгөн. Анан калса кече өмүрүндө биринчи ирет ичимдик ичип турган жок, мындан алдын андан күчтүүрөөк да ичимдик ичип журбоду беле. Ошондо эч алдырбаган кумарга анан кантип кече алданып калды" башы маң. Элес булас да эстей албайт эмнеден башталганын. Эми эмне кылат. Жашоодо жаңы максат таап, жан дүйнөсүндөгү боксоргон ордун толтуруп Айжананын элеси менен жашап жатпады беле. Өз колдору менен ал элести талкалап албадыбы. Эми ал алдынан чыгып калса да жакындай албайт.
"Бүткөн ишти болтурбай кою мүмкүн болбогондон кийин санааркап не пайда" деди да суунун алдына турду. Кандай жагымдуу! Агып жаткан мээлуун суу ага жеңилдик алып келгендей болду, денесин гана эмес жан дүйнөсүндөгү кирди да жууп жаткан өңдүү.
Ошентип жыргап олтуруп көп убакыттан соң гана сулгу асынып ашканага кирип келди. Заман али да күтүп олтурган экен, досуна тийишип бир деме дейин деп барып оозун басып калды. Ал Азаттын бозоргон жүзүн көрүп азыр бир сөз да ашыкча болоорун түшүнүп жеткен.
-Үйдөгүлөр тура элекпи?
Азат өзү биринчи болуп суроо узатып столго отура кетти.
-Жок, деп кыска гана жооп узатты Заман жаңы гана демделген кофеден сунуп жатып.
Андан ары экөөнүн сөзү уланган жок, ар ким өз ойлору менен алек болуп отуруп дасторконго бата кылып туруп кетишти. Бөлмөгө киришкннде Жанара алда качан чыгып кеткен экен, тошокторду ордундай кылып жыйып, бөлмөнү тазалап коюптур.
-Кандай керемет аял ээ!
Заман өзүнчө ушинтип кобуранып койду. Атын атабаса да ким тууралуу жана эмне үчүн айтканы билинип турбайбы. Азат ундобостон кийимдерин алмаштырып жумушка камына баштады. Заман саатка карап, али эрте экенин көрүп турса да ундобой ал да кийинип бирге чыгып кетишти. Сыртка чыкканда гана темир тордон бошонгондой абадан кере жутуп дем алып денесин бош таштады Азат.
-Мен үйлөнөм досум.
-эчаак эле ошентишин керек болчу. Заман бат жооп берди, кудум ушул сөздү күтүп тургандай.
-азыр барып жумуштан чыгып, учакка чыптама карайм. Апам да күтүп калды, батыраак барышым керек. Тою жок эле үйлөнөм.
Заман досуна түшүнбөй карап калды.
-эмне Жанара…
Ал сөзүн толук бүтө электе жооп берди Азат.
-Ооба Жанарага үйлөнөм, башкача болуусу мүмкүн эмес.
-ал сага бир деме деп жатабы?
-десе жакшы болмок. Мени тилдеп, күнөөлөсо жеңил болмок досум. Ал антпейт, билем.
-Баары жакшы болот досум. Заман досуна башка эмне дээрин билбей турду, бирок Азаттын каалаганы бул нерсе эмес экенин туюп эле турат.
Өзү айткандай Азат ошол эле күнү баарын чечип, жумуштан чыгып апасына телефон чалып жакшы кабар угузуп Жанара экөөнө чыптама алды. Кеч батирге келе жатса Жанара аны сыртта күтүп туруптур.
-Азат сиз эмнеге мынча шашылдыныз? Мындай кылууга милдеттүү эмессиз, деди ал жер караган абалында.
-Баары жайында, деп кызды ээгинен аяр кармап жүзүн өзүнө каратты Азат. Сен каалабай турасыңбы?
-мен баарына кайылмын, сиз менен кайда, качан болсо да кете берем. Болгону сиз…
деп айтып келе жатканда Азат сомойун анын оозуна такады.
-чшш, менде баары жакшы. Жүрү үйгө кирели.
-Дагы бир нерсе, деди кыз аны колунан тарта. Батирдегилерге эч нерсе деп айтпай эле коелучу, кетип жатканыбызды да.
Азат аны уялып турат го түшүнүп, өзүнө тартып кучагына кысып,
-Албетте, алардын биз менен эмне иши бар. Сен кыжаалат болбо апамдан башка эч ким билбейт, деди.
Жанаранын жүрөгү эми ордуна келе түштү.
-анда экөөбүз бирге жүрүп алардын көзүнө көрүнбөй эле туралы, сиз киресизби же менби биринчи?
Азат кызды биринчи киргизип жиберип өзү эшикте кала берди. "Москва дегенин ушул тура. Бизде болсо канча күн Ыссык тийбесин эртели кеч салкын тартып калат, а бул жерде күн менен түндүн абасында аз эле айрыма болот экен." деп ойлонуп алды ал. " Мейли жакында барам абасы таза жериме. Апам гана кубана турган иш болуп жатат. Макулчу, ырас өзүм бактылуу болушту билбейт экенмин жок дегенде башкаларды бактылуу кылайын, эл көнгөн жашоого мен да көнүп кетээрмин. Жанара да жаман кыз эмес" дейт. Кайра эле жүрөгү кысылып аба жетпей жаткандай буулугуп, өзүн коерго жай таппай жан дүйнөсү жанчылат. " Бирок баары башкача болсо болмок. Жүрөгүм каалаган адам менен боло албасам да каалабаган адам менен баш байлабай эркин болсом жакшы беле" деген ойдон жарыла жаздайт. Кантсе да эми артка жол жок экенин өзүнө өзү эскертип, өзүн өзү сооротуп жатып бир кыйладан соң гана араң батирге кирди. Жанаранын жашыруун болсун деп жатканын ал башкага жооруп, ал айткандай эч кимге ооз ачпастан бир апта дегенде үйдөн чыгып өз мекенине карай бирге сапар тартышты. Аларга бакыт каалап, узатып калган жалгыз эле Заман болду, башкасы кабарсыз бойдон калып кетишти. Жанара учакка отурганда гана өз бактысына ишенип Азатка кулмундой карап ийинине башын жоолой берди.
******
Кыз табылып бирок өзүнүн мурунку абалына келе албай жатканы үчүн атайын балдарды көзөмөлдөөчу психологдун козомолундо болуп жаткан. Ошентсе да эки тараптан тең каршылык болбогондуктан сот отуруму белгиленген күнү баары сот залына жыйылышты. Айжана темир тор аркасында, анын жанында жыгач орундукта жактоочусу Илимбеков, алардын каршысында мамлекеттик айыптоочу, Эркин жана анын жакындары ортого тизилген узун орундуктардан орун алышкан. Баарынан бийигирээк жайда жайгашкан үстөлгө кара кийимчен Фемидасын башына кондуруп алган сот айым келип жайгашып, тике туруп тургандарды ордуларына отургузуп,
-Сот жыйынын ачык! деп жарыялап тараптардын сунуштарын угуп, сурак жүргүзүүнү баштады.
Тергөөчү койгон айыпка макул эместигин билдирген Айжана өзүн бек кармап, сотко тике карайт. Илимбеков адаттагысындай мемиреп тынч, өзүнө ишенимдүү.
Сот алып баруучу айым да өз ичинен таң калып көп кызыкты күтүп олтурду. Кандайча Илимбеков ушул күнгө чейин чыр салып жакталуучусун бошотуп алганга аракет кылган жок, эгерде коргой ала турган далили жок болсо кантип ал соттун алдына кирип акча маселесин козгободу. Бул нерсе жашыруун нерсе эмес да, күнөөлүү адамды коргоордо жактоочу сот менен кылмышкердин ортосунда акча маселесин чечүүчү ортомчунун ролун аткарат эмеспи. Эки жолдун бирин да жасап аракет кылбаганына караганда Илимбековдо жардыруучу заттан да күчтүү нерсе болушу мүмкүн, ал анткени башкалардай жалгандан көз коргозуп жактоочу болумуш болуп отура албайт. Алган акчасын актап ишинин майын чыгара аткарган адам…
Уландысы бар.Качан улантасыз.
#38 02 Ноябрь 2019 - 23:59
Улантсаныз жакшы болмок автор. Чыдамсыздык менен кутуудобуз.
..
#39 03 Ноябрь 2019 - 17:20
Жазасызбы же жокпу??? (Деп койсо эртерээк жазыңыз автор күттам )