[kerakg]

он торт тооге аз болуп калат, адамдарга тушунуктуу болсун учун ошондой айтылган, себеби Фатихада бут Куран камтылган, а бут куранды он торт тооге жуктоо мумкун эмес, Курандын ар бир тамгасы эмне деген куч бар экенин билгенинде адам баласы куну туну Куран окумак эле, эгер мен аалымын, Куранды мыкты билем десе тушундуруп корсун ар бир тамгасын Мисалы Алиф эмне, лам эмне, мим эмне, я эмне, син эмне жок тушундуруучу жок, адам баласы биз алсызбыз болгону текеберлигибиз бар Алла кечирсин.

[Muslimka_Muslimka]

Кураан – бул, Аллах Тааланынын сөзү. Аны Жибрийил пеиште Пайгамбарыбызга (Ага Аллахтын салам-салаваты болсун) окуп берген. Аллах Таала: «Чындыгында, ал ааламдардын Ээсинин түшүрүүсү. Аны ишенимдүү Рух (Жибрийил) алып түштү. Эскертүүчүлөрдөн болууң үчүн сенин жүрөгүңө жайгаштырды» - деген. (Шуара, 122-124-аяттар).

[Muslimka_Muslimka]

Кураан асман китептеринин акыркысы. Ошондуктан аны Кыямат күнүнө чейин Аллах Таала Өзү сактоого убада берген. Аллах Таала: «Чындыгында Зикирди (Кураанды) Биз түшүрдүк жана Биз аны сактайбыз» - деп айткан. (Хижр, 9-аят). Кураандын түшүүсү менен андан алдыңкы китептер өз күчүн жоготкон. Анткени, Кураан аларды толуктап, тастыктоо менен бирге эң акыркы өкүмдөрдү алып келген. Бул туурасында Аллах Таала: «Сага өзүнөн мурдакы китептин чындыгын ырастоочу жана сактоочу китепти чындык менен түшүрдүк» - деп айткан. (Мааида, 48-аят). Ошондой эле экинчи бир аятта: «Айткын: «Мага бул Кураан силерге жана (Кураан) кимге жетсе (ошолорго) эскертүү үчүн аян берилди» - деп айткан. (Аньаам, 19-аят).

[Muslimka_Muslimka]

Пайгамбарыбыз (Ага Аллахтын салам-салаваты болсун) сахабаларына Курандын сөзүн гана үйртүп койбостон, анын тафсирин б.а. ичики маанилерин да ачып берген.


Тафсир - ачып берүү, чечмелөө деген маанини билдирет. Шариатта Куран аяттарынын маанисин, өкүмдөрүн жана сырларын ачыкка чыгаруучу илим - тафсир илими деп аталат. Куран аяттарын тафсирлөө төмөнкүдөй жолдор менен болот:


1. Бир Куран аятын экинчи Куран аяты менен чечмелөө. Бир аятта толук эмес айтылган маанини Аллах Таала экинчи бир аятта толуктоо менен келтирген. Бул чечмелүүнөн эң биринчи жолу.

Билдирүүнү түзөткөн: Muslimka_Muslimka: 22 Июнь 2015 - 13:38

[Muslimka_Muslimka]

2. Куран аятын Пайгамбарыбыздын хадиси менен чечмелөө. Көпчүлүк аяттарды Пайгамбарыбыз өзүнүн чечмелөөсү менен сахабаларга түшүндүрүп берип турган.


Куран аяттарынын Аллахтан Пайгамбарыбызга берилүүсү вахий деп аталат. Вахий Пайгамбарыбызга жыйырма үч жылдын ичинде түшүп бүткөн. Вахийдин түшүүсү ар түрдүү болгон:


1. Түш аркылуу. Пайгамбарыбызга пайгамбарлык берилүүсүнө жакындап калган мезгилде, ал туура түштөрдү көрө баштаган б.а. түндө көргөн түшүнүн эртеси өңүндө болуп жатканына күбө болгон.

[Muslimka_Muslimka]

2. Жибрийл периште өзүнүн чыныгы кейпинде келген.


3. Жибрийил периште адам сүрөтүндө болуп келген.


4. Коңгуроонун үнү сыяктуу болуп келген.


5. Жибрийил периште эч бир көрүнүштө келбестен эле Вахийди Пайгамбарыбыздын жүрөгүнө түздөн-түз киргизген.


6. Пайгамбарыбыз уктап жаткан учурунда жүрөгүнө киргизилген.


7. Аллах менен түздөн-түз сүйлөшүү аркылуу болгон. (Мираж кечесинде).


Куран аяттарынын Меккелик жана Мадиналык болуп бөлүнүүсү.


Пайгамбарыбыз Мадинага көчүп кеткенге чейин түшкөн аяттар - мекке аяттары, ал эми Мадинага баргандан кийинки аяттар - мадина аяттары деп аталат. Кээ бир сүрөлөр меккелик болгону менен бир канча аяттары мединалык, же тескерисинче болушу да мүмкүн. Мындай сүрөлөр аяттарыны көбү түшкөн жерге таандык болот.

[Muslimka_Muslimka]

Сүрөлөрдүн айырмасы:

Меккелик сүрөлөр:

1. Аяттары кыска болот

2. Аллахты таанытуу, пайгамбарлык тууралуу айтылат

3. Мушрик (отпарастар) тууралуу айтылат

4. "Эй, адамдар" - деп башталат

5. Адам жана Иблистин окуясы айтылат (Бакара сүрөсүнөн башка)

6. "Каллаа" (жок, андай эмес) деген сөз айтылат.

Мадиналык сүрөлөр:

1. Аяттары узун болот

2. Адал-арам, үй-тиричилик, мамиле кылуу ж.б.у.с. туурасында айтылат

3. Согушка уруксат берүү жана анын өкүмдөрү жөнүндө айтылат

4. "Эй, ыйман келтирген пенделер" - деп башталат.

[Muslimka_Muslimka]

Куранды жазуу жана топтоо

Пайгамбарыбыздын заманында сахабалар Куранды жаттап гана албастан, жазып да турушкан. Алардын жазгандарын пайгамбарыбыз кайра окутуп угуп турган. Түшкөн аятты кайсы сүрөгө, кайсы аяттан кийин жазуу керектигин да Пайгамбарыбыз айтып турган. Такай Куран аяттарын жазып турган кырк сахаба болгон. Мындан сырткары да көптөгөн сахабалар өз алдынча аяттарды жазып жүрүшкөн. Куран аяттары териге, дарактын кабыктарына, сөөктөргө, кагазга ж.б. нерселерге жазылып алынган. Ямама согушунда бир канча Куран жаттаган хафиздер шейит болгондон кийин, Куранды бир китеп кылып топтоо зарылчылыгы келип чыккан. Натыйжада, Абу Бакрдын (Аллах андан ыраазы болсун) халифалыгында башталган Куран топтоо иши Усмандын (Аллах андан ыраазы болсун) халифалыгында толук бүткөн.

[Muslimka_Muslimka]

Куранда аты аталган жаныбарлар: КУМУРСКА
Аллах Таала Куранда бир канча жаныбарлардын атын атаган. Алардын ар бирине тиешелүү окуялар болгон жана аларды Аллах Таала үлгү болсун үчүн Куранда эскерген. Куранда аты аталган жаныбарлардын бири Кумурска. Курандагы «Кумурска» (Ан-намл) сүрөсүндө Аллах Таала кумурска тууралуу айткан. Аятта: «Сулайман Дауддан (пайгамбарлыгын) мураска алды жана: «Оо, адамдар, Бизге куштардын тили үйрөтүлдү жана (ушул күнгө чейин эч кимге берилбеген) нерселер берилди. Бул (Аллах берген) артыкчылык! » - деди. Анан (күндөрдүн биринде) Сулайманга жиндерден, инсандардан, куштардан турган аскерлери чогултулду жана тизилип турушту. Алар качан гана кумурскалардын өрөөнүнө жетип келишкенде, бир кумурска: «Э-эй, кумурскалар! Уяңарга киргиле! Сулайман менен аскерлери билбестен силерди тебелеп салбасын! » - деди. Анын сөзүнө Сулайман жылмайып койду да: «Оо, Раббим, мага жана ата-энеме берген нээматтарыңа шүгүр кылууга жана өзүң ыраазы боло турган иштерди аткарууга мени жөндөмдүү кыл. Саалих пенделериңдин катарында өз ырайымыңа алгын» - деди. (Намл, 16-18-аяттар).

Прикрепленные изображения

• 

[Muslimka_Muslimka]

Курандагы кумурсканын окуясы өз ичине көптөгөн маанилерди камтып турат. Бул аяттан Аллахтын чексиз Кудуреттүүлүгүн көрүүгө болот. Аллах Таала ар бир жаныбарга тил берген. Аллахтын каалоосу менен Сулайман пайгамбар жан-жаныбарлардын тилин да түшүнө билген. Кичинекей кумурсканын башка кумурскалар үчүн күйүп-бышып кыйкырганы адамдарга чоң үлгү. Адамдардын адашуу менен түбөлүк тозокко кетип жатканын көрүп туруп, аларга унчукпай коюу, адамдын кумурскадан да төмөн экендигин билдирет. Кумурскалар кичинекей жаныбар болгондугуна карабастан эң күчтүү жана мээнеткеч болушат. Алар ар дайым өз туугандары менен биримдүүлүктө жашашат. Мунун баары Аллахтын Даанышман Жаратуучулугун далилдеп турат.Кумурскалар үч кастадан (же стазадан) турушат: ургаачылар, эркектер жана жумушчу особдор. Ургаачы жана эркек особдордун канаттары бар, жумушчу особдор - канатсыз. Муруттары муунга бөлүнгөн, ургаачылардыкы жана жумушчу особдордуку 11-12 муунак, ал эми эркектердики болсо 12-13, кээ бир түрлөрдүкү 4, 6, жана 10 муунактардан турушат. Муруттун негизги бөлүгү (скапус) башкаларга караганда узунураак келет.

[Muslimka_Muslimka]

Кумурскалар уясында үй-бүлөлөрү менен жашашат. Уяларын топуракта, таштардын астыларына, дарактарда жасашат. Кээ бирлери уюктарын өсүмдүктөрдүн калдыктары менен түзүшөт. Ал эми кээ бир түрлөр болсо адамдардын жашоо тиричилиги менен тыгыз байланышып, алардын чөйрөсүндө жашашат. Маданий өсүмдүктөрдүн оору козгоочуларына каршы күрөшкөн кумурскалар да бар, мындай кумурскаларды дыйкандар атайлап талааларга коё беришет.
Кумурскалар көбүнчө өсүмдүктөр ширеси, ошондой эле өсүмдүк битинин сүтү менен, ал эми түйүлдүктөрүн тамактандыруу учурунда башка курт-кумурскалар менен азыктанышат.
Алар Антарктидадан башка дүйнөнүн бардык жерлеринде таралышкан. Жер үстүндө жашашкан жаныбарлардын 15-25% биомассын түзүшөт. Дүйнө жүзүндө кумурсканын 12 000 түрү бар, эң кеңири тараган аймактар болуп тропиктер саналышат. КМШ өлкөлөрүндө 300 гө жакын түрлөрү жашашат.Кумурскалардын коомчулукту түзүшүп жашоосу, айлана чөйрөдө туура ченем алуусу, азык катары түрдүү заттарды колдонуусу жана жашаган жерин оңой жана тез арада которуп кетүүсү - алардын жашоо жөндөмдүүлүгү болуп саналат.
Кумурскалардын үй-бүлөсүндө жеке индивид жасай албаган маселелерди социалдык коом жасайт, бул коомго уюктагы ар бир жумуш бөлүштүрүлгөн, ошол эле учурда булар бири бирин көзөмөлдөп турушат. Кумурскалардын кээ бир түрлөрүндө маалымат берүү үчүн атайын «тил» да жакшы өнүккөн.
Эң кичинекей тукумга кирген кумурскалар болуп мономориум (Monomorium) эсептелет, булардын жумушчу особдорунун чоңдугу 1-2 мм, ал эми ургаачы жана эркек особдору 3-4 мм. Ал эми уруунун эң чоң өкүлдөрүнүн бири бул - Camponotus gigas, жумушчу особордун өлчөмү болжол менен 20 мм, эркектери -18,3 мм, аскерлери - 28,1 мм, энеси - 31,3 мм. Ошондой эле эң чоң кумурскалар болуп - гигант динопонера (Dinoponera gigantea) саналат. Алардын денесинин узундугу 25-30 мм жетет. Африка тукумундагы Dorylus кумурскасынын эркегинин узундугу 3 см, ал эми энеси (ханыша), жумурткалары толугу менен жетилген учурда курсагы абдан чоң болуп, жалпы денесинин узундугу 5 см чейин жетет. Бирок, тарыхый археологиялык жактан дүйнөдөгү эң ири кумурскалар болуп - Formicium уруусундагылыр саналышат. Булардын эркек особдору 7 см, канаттарынын узундугу болжол менен 15 см жеткен.

[Muslimka_Muslimka]

Ургаачы особдор
Кумурскалар үй-бүлөсү түрүнө жараша «Моногигия» (бир ургаачы особ), «Полигиния» эки же андан көп жумуртка туучу репродивдүү ургаачы («ханыша», эне) особдон турат. Ургаачылар жумушчуларга окшош болушат, бирок төшүнүн кеңдиги жана өлчөмүнүн чоңдугу менен айырмаланышат.
Ургаачы особ «Жупташуу учуусунда» өмүрүнүн аягына чейин сарптай турган сперманын запасы менен камсыз болот. Курт-кумурскалар дүйнөсүндө эне кумурсканын жашынын узактыгы максималдуу болуп 20 жылды түзөт. Уруктанган ургаачылар канаттарын ташташат да, жаңы үй-бүлө курууга шашышат же болбосо эски үй-бүлөсү менен уюкта кала беришет. Кээ бир учурларда жаш ургаачыларды бир тукумдагы, бирок башка уюктагы кумурскалар өзүлөрүнө алып алышат. Ургаачы кумурска уюкта, өзү жана болочок жумурткалар сакталуучу жайды тандап алып, бир нече убакыттан кийин жумуртка тууганга камына баштайт. Кумурска эне түйүлдүктөрдү шилекейи же болбосо атайын «азык» жумурткалар менен тамактандырат. Азык заттын тартыштыгынан биринчи жумушчу кумурскалардын өлчөмү кичинекей болушат. Эгерде уюкта бир ургаачы болсо ал жумушчу кумурскалар тарабынан чоң абройго ээ болот, ал эми эки же андан көп болсо, жумушчу кумурскалар аларды, уюктун ар бир учуна ташый беришет, кээ бир ургаачыларды, жумуртка аз туугандыктары үчүн сыртка да кууп чыгышат, же болбосо башка үй-бүлөгө беришет. Андыктан жумушчу кумурскалар уюкта болуп жаткан бардык процессти көзөмөлдөп (ашыкча түйүлдүктөрдү жок кылышып же алардын азыктануусун өзгөртүп) турушат.

[Muslimka_Muslimka]

Эркек особдор
Эркектер уруктанбаган жумурткалардан пайда болушат жана канаттуу болушат Алардын кызматы жаш ургаачы особдорду уруктандыруу болуп саналат. Эркек особдор көбүнчө уюкка уруктануу мезгилинде гана учуп келишет, ал эми уруктандыргандан соң өлүп калышат.
Жумушчу кумурскалар
Уюктагы көпчүлүктү түзүшкөн, жыныс органдары жарым жартыдай же болбосо таптакыр өөрчүбөгөн кумурскалар. Булардын канаттары жок, төшү, көздөрү кичинекей же жок болушат.

[Muslimka_Muslimka]

Куранда
Куранда Аллах Таала бир сүрөңүн атын "Нахл" кыргызча айтканда "Бал аарысы" деп атаган. Куран сүрөлөрүнүн кайсы бир жаныбардын аты менен аталуусу жөндөн-жөн эле болгон эмес. Ошол жаныбардын таң калыштуу артыкчылыктары болгон үчүн, аны көргөн адамдар Аллахтын жаратуучулук кудуретине ишенүүсү үчүн аларды Куранда айтып өткөн. Куранда: "(Оо, Мухаммад) Сенин Роббиң бал аарыга мындай деп буйруду: "Үйүңдү тоолорго, дарактарга, адамдар жасай турган тарактарга кургун. Андан кийин ар түрдүү мөмөлөрдөн жеп, Роббиң сен үчүн жасап койгон оңой-жеңил жолдордон учуп жүргүн". Анын (аарынын) ичинен ар түрдүү ичиле турган бал чыгат. Анда адамдар үчүн шыпаа бар. Албетте, мында (бал аарынын жашоосунда) ой жүгүрткөн адамдар үчүн үлгү-сабак бар". (Нахл, 68-69-аяттар).

Бал абдан пайдалуу азык. Табигый өсүмдүктөрдүн ширесинен алынгандыктан анын курамында организмге керектүү бардык заттар бар. Балды тамак-аш катары, оорууну алдын алуучу каражат катары жана ооруудан айыктыруучу дары катары колдонууга болот. Аллах Таала ар бир нерсени жаратканда Өз билими жана кудурети менен жараткан. Аллах жараткан нерселердин баары пайдасыз, жөндөн-жөн эле жаратылган эмес. Бал берүүчү аарылар да, бал да адамдарга кызмат кылуу үчүн жаратылган.

Прикрепленные изображения

• 

[Muslimka_Muslimka]

Чындыгында, бал аарынын жашоосу абдан таң калыштуу. Гүл ширесин соруп алып, аны балга айлантып чыгарган аарылардын жашоо системасы өтө так түзүлгөн. Бул туурасында кийинки сандарда "Куранда аты аталган жаныбарлар" тизмегинен окуй аласыздар. Ал эми бал туурасында дагы бир аятта: "Такыба адамдар үчүн убада кылынган Бейиште: (даамы, жыты, түсү) бузулбаган суу дарыялары, даамы бузулбаган сүт дарыялары, даамдуу шарап дарыялары жана таза бал дарыялары бар. Анда алар үчүн ар түрдүү мөмөлөр жана Роббисинен кечирим бар". (Мухаммад, 15-аят). Бул аяттан көрүнүп тургандай бал бир гана бул дүйнөдө эмес, Акыретте да адамдарга тамак болот. Бул аяттардан балдын баалуулугун жана пайдалуулугун байкоого болот.

[Muslimka_Muslimka]

Сүннөттө
Пайгамбарыбыз (Ага Аллахтын салам-салаваты болсун) өз осуяттарында балдын пайдасы тууралуу абдан көп айтып өткөн. Бир жолу бир адам келип, агасынын ичи ооруп жаткандыгы тууралуу айтат. Пайгамбарыбыз (Ага Аллахтын салам-салаваты болсун) ага бал ичирүүнү буйруйт. Ал экинчи күнү келип, дагы эле айыкпагандыгын айтат. Пайгамбарыбыз дагы бал ичирүүгө буйруйт. Үчүнчү күнү дагы келип, айыкпагандыгын айтканда, Пайгамбарыбыз: "Аллахтын айтканы чын, агаңдын ооруганы жалган экен" - деп айтат.
Экинчи бир хадисте, Пайгамбарыбыз (Ага Аллахтын салам-салаваты болсун): "Кимде-ким ар бир айда эртең менен үч күн бал ичсе, ал ар кандай балээлерден алыс болот" - деп айткан. Хадис аалымдарынын айтымында бал бир гана дене ооруларына дары болбостон, рухий жактан да дарылоочу болуп эсептелет. Таза балды ичип жүргөн адам жин-шайтандардын азгырыгынан да алыс болору айтылган.

Билдирүүнү түзөткөн: Muslimka_Muslimka: 22 Июнь 2015 - 15:17

[Muslimka_Muslimka]

Эчки сүтү
Куранда:
Аллах Таала Куранда бир канча аяттарда сүт туурасында айткан. Мисалы: «Силер үчүн айбандарда (алардын жаратылуусунда) үлгү-сабак бар: Биз алардын ичиндеги акелет менен кандын арасынан, ичкендер үчүн жагымдуу болгон таза сүттү (чыгарып,) силерге ичиребиз» - деп айткан. (Нахл, 66-аят). Жаныбарлардын жеген тамагынын сүткө айланып желинден чыгуусу Аллахтын чексиз кудуретин далилдеп турат. Аллахтын башка эч ким кайсы бир чөптү, же жемди сүткө айландыра албайт. 21-кылымдын илим жана техника өнүккөн мезгилинде да чөптөн сүт жасоо мүмкүн эмес. Экинчи бир аятта: «Анда (Бейиште) бузулбай турган суу дарыясы, даамы айныбаган сүт дарыясы ... бар» - деп айтылган. (Мухаммад, 15-аят). Сүт даамдуу жана пайдалуу болгондуктан, Аллах аны бир гана бул дүйнө үчүн эмес, Акырет үчүн да жараткан.
Сүт, Аллахтын пенделерине берген ырыскысы. Ачарчылык учурларда да адамдар сүт менен жан сактап келишкен. «Эптеп, акка жетсек жан багып кетебиз» дешкен улуулар жаз келип мал төлдөөчү убакты чыдамсыздык менен күтүшкөн. Сүт курсак тойдуруу, суусун кандыруудан сырткары дарылык касиетке да ээ. Сүттөн ар кандай азыктарды даярдоого болот. Сүт азыктары адамдын иммунитетин көтөрүүгө, тамак сиңирүү органдарын тазалоого жардам берет.

Прикрепленные изображения

• 

[Muslimka_Muslimka]

Сүннөттө:
Хадисте, Пайгамбарыбыз (Ага Аллахтын салам-салаваты болсун): «Кимге Аллах тамак берсе, анда ал: «Аллахым аны берекелүү кыл жана бизди андан да жакшы нерсе менен азыктандыр» деп айтсын. Ал эми кимге Аллах сүт ичирсе, анда ал: «Аллахым аны берекелүү кыл жана аны көбөйтүп бер» деп айтсын, мен сүттөн өткөн жакшы тамакты билбеймин» - деген. Пайгамбарыбыз (Ага Аллахтын салам-салаваты болсун) төөнүн, койдун жана эчкинин сүтүн тамак катары пайдаланган. Көпчүлүк мезгилде сүттү өзү сааган. Аллахтын Кудурети менен бир эчкинин сүтүн бир канча адамга жеткирген учуру болгон. Пенденин колунан келбеген муьжиза-кереметин сүт аркылуу көрсөтүү менен Аллах Таала сүттүн баалуулугун көрсөткөн. Пайгамбарыбыз (Ага Аллахтын салам-салаваты болсун) сүттү тамак катары гана пайдаланбастан, анын дарылык касиетин да айтып кеткен. Хадисте, Пайгамбарыбыз (Ага Аллахтын салам-салаваты болсун): «Сүт ичкиле, ал бардык ооруларга дары» - деп айткан. (Абу Дауд). Сүттүн өзгөчө касиетке ээ экендигин Пайгамбарыбыздын (Ага Аллахтын салам-салаваты болсун) асманга көтөрүлүү кечесиндеги окуядан да байкоого болот. Тарыхта Исра жана Мираж кечеси деп аталып калган түндө Пайгамбарыбызга (Ага Аллахтын салам-салаваты болсун) бирине арак экинчисине сүт куюлган эки чөйчөк сунулганда, ал сүт куюлган чөйчөктү тандап алган. Ошондо Жибрийил периште: «Сени туура жолго баштаган Аллахка мактоо болсун, эгер башка чөйчөктү алганыңда, үммөтүңдү адаштырат элең» - деп айткан. (Бухарий, Муслим).


Эчки колго үйрөнгөн жаныбарлардын эң алгачкыларынан болуп саналат. Ал болжол менен мындан 9000 жыл мурун Жакынкы Чыгышта колго багыла баштаган. Эчкилер түрүнө жараша мүйүздүү жана мүйүзсүз болушат. Алардын жүндөрү да бири-биринен айырмаланып турат. Мисалы, Ангора эчкилери нин жүнү жибектей сеңселип узун болсо, кашемир эчкилеринин жүнү пула сыяктуу уйпаланып, кыска болот. Эчкилер башка жаныбарлар жашай албаган тоо-таштуу жерлерде жашоого жөндөмдүү келет. Алардын негизги тоюту чөп жана бак-дарактардын жалбырагы болуп эсептелет. Эчки 9-10 жыл жашайт. Эң узун жашаганы 17 жылга чейин жетет. Алар кууттан 21-23 жума өткөн соң төлдөй башташат жана көп учурда эгиз төлдөшөт. Эчкилер көбүнчө эт тармагында багылат. Ал эми Зеенан сыяктуу эчкилер сүт берүүдө да пайдаланылат.
Эчки сүтүнүн пайдасы:
Эчкинин сүтүнүн курамында ар түрдүү витаминдерден тышкары, рак оорусуна каршы турган бир канча заттар бардыгы аныкталган. Аны өпкөнүн сезгенүүсүнө жана башка дем алуучу бөлүктөрдөгү жугуштуу ооруларды айыктырууда өтө пайдалуу экендиги жана ага чоң таасир бере тургандыгы илим жүзүндө толук боюнча тастыкталган. Жөтөлгө: Бир стакан эчкинин кайнатылган сүтүнө бир ашкана кашык таза балды кошуп аралаштыргандан кийин, аны ооз толтура ууртап ичүү керек. Бул аралашманы бир күндө 3-4 жолу ичүүгө болот.
Боор ооруга: Бир стакан эчкинин сүтүнө сабиздин жаңы сыгылып алынган согун аралаштырып, ачкарын жана тамактан бир саат алдын ичүү керек. Бул аралашманы күнүнө 2-3 жолу ичүүгө болот.
Мурун бүткөнгө: Сарымсак же пияздын согун сыгып, эчкинин сүтүнө аралаштырып (1:0,5) мурунга тамчылатуу керек.
Эске тутууну жогорулатууга: Жарым стакан эчкинин сүтүнө чай кашыктын төрттөн бири менен сарымсактын согун аралаштырып, күн сайын эртең менен ачкарын ичүү керек. Мындан сырткары күн сайын эртең менен бир стакан эчкинин сүтүн ичкен адам ашказан жарасы сыяктуу ооруу менен эч качан оорубайт. Ошондой эле энеси эмизбеген балдарга уй сүтүнүн ордуна эчкинин сүтүн берүү жакшы. Эчкинин сүтү балага жеңил жана жагымдуу болгондуктан, анын бат жетилүүсүнө өбөлгө түзөт.


Сүттү ичүүдө аны ысык абалда ичкен жакшы. Муздак ичилген сүт ичтин оорусуна алып келүүсү мүмкүн. Эгерде сүт саалган малдын дени таза экендигин билинбесе, сүттү үч мүнөттөн ашык кайнатуу керек, анткени малдын оорусу сүт аркылуу адамдарга жугуусу мүмкүн. Ошондой эле сүт ооздо жагымсыз жытты пайда кылат. Ошондуктан сүт ичкен соң ооздуу суу менен чайкап коюу керек. Хадисте, Пайгамбарыбыз (Ага Аллахтын салам-салаваты болсун) сүт ичкенден кийин суу алдырып, аны менен оозун чайкаганы айтылган. (Бухарий, Муслим).

[Tatli_Melek]

Бардык алкыш-мактоо жана шүгүрчүлүк ааламдардын жалгыз ээси Аллах Таалага болсун! Аллах кимди туура жолго баштаса, аны эч ким адаштыра албайт жана Аллах кимди адаштырса, аны эч ким туура жолго багыттай албайт. Күбөлүк берем Аллахтын барлыгына жана бирлигине күбөлүк берем Мухаммад Анын кулу жана акыркы пайгамбары экендигине.

Урматтуу мусулман бир тууган, Аллах Таала адам баласын жараткандан соң төрт тарабың кыбыла, башың бош деп таштап койбостон бизге жашоо эрежесин көрсөткөн Ыйык Кураанды түшүрдү. Андыктан бул жалганда адашпастан туура жашап акыретке, Аллахтын астына жарык жүз менен баруу үчүн Кураан жөнүндө кенээн маалыматка ээ болуп, аны башкаларга үйрөтүү ар бир мусулмандын милдети.

1- Кураан деген эмне?
2- Кураан деген сөз эмне деген маанини түшүндүрөт?
3- Кураан бир гана өлүктөр үчүн гана окуулуучу нерсеби же мүрзөдө эле окуулуучу нерсеби?
4- Кураан жин, шайтандан сактануу үчүн гана үйдүн төрүнө илип койуучу китеппи?
5- Кураан же орууларга дем салуу үчүн гана колдонулуучу нерсеби?
6- Кураан же бир гана молдолор гана окуй турган китеппи?
7- Кураан кооз үн (кыраат) менен гана окуп элдерди таң калтыруучу нерсеби?
8- Кураан эскилердин жомогубу?
9- Кураан же катардагы жазуучулардын китебиндей эле китеппи?
Айтоор ж.б.у.с. Кураанга байланыштуу көптөгөн суроолорго туура жооп алууну кааласаңыз анда бүгүнкү Ыйык Кураанга байланыштуу темага кунт койуп көңүл буруңуз.

Кураан – араб тилинде «Кара’а» сөзүнөн алынып, «Оку!» же «Окула турган ыйык китеп» деген маанини түшүндүрөт.
Кураан Аллах Тааланын муужизалуу сөзү. Ал Аллах Тааланын эң акыркы китеби. Аллах Таала башка кээ бир пайгамбарларга китеп түшүргөндөй эле Мухаммадга (Ага Аллахтын салам-салаваттары болсун) жана анын үммөтүнө Кураанды түшүргөн.
Мисалы: Мусага (Ага Аллахтын саламы болсун) Таврат аттуу китеп, Даудка (Ага Аллахтын саламы болсун) Забур аттуу китеп, Исага (Ага Аллахтын саламы болсун) Инжил аттуу китеп түшүрүлгөн.

Пайгамбарыбыз Мухаммаддын (С.А.В.) пайгамбарлык милдети 23 жыл болсо, Кураан да 23жыл ичинде Жабраил (Ага Аллахтын саламы болсун) периште аркылуу ар кандай окуйаларга, абалдарга, ж.б. себептерге байланыштуу түшүп турган. Маселен Пайгамбарга (С.А.В.) ачык даават кылууга буйрук болгондо Ал Сафа дөбөсүнө чыгып Мекке элин чакыра баштады. Анткени аларда ушундай салт бар эле кандайдыр бир жаңылык болсо ушул жерге келип элди чакырып кабар беришер эле. Меккеликтер Сафа тоосуна бат эле жыйналышты. Пайгамбар (С.А.В.) баарына тегиз бир карап алгандан кийин «Эй Мекке эли мен силерге тээтиги тоонун ары жагында чоң душман келе жатат десем мага ишенесиңерби? ». Бул суроого баардык Меккеликтер бир ооздон – Ооба эй Мухаммад сен биздин эң эле ишенимдүү жигиттерибизденсиң - дешет. Анда Пайгамбар (С.А.В.) – андай болсо менин чынчыл экенидигиме ишенет экенсиңер мен силерге Аллах тарабынан жиберилген элчимин, силерди бир Кудайга ибадат кылууга чакырамын - деди. Келген элдин баары таң кала эч нерсе деп айталбастан туруп калышты. Бир аздан кийин Абу Лахаб: «Эй Мухаммад сенин колуң куруп калгыр сен бизди бул жерге ушул максатта жыйнадыңбы? ! деп катуу ачууланып, ызы-чуу салып элди таратып жиберди. Бул окуйа болуп өткөндөн кийин Аллах Тааладан Масад (Эшилген жип) сүрөөсү түшкөн. Бул сүрөөдө Аллах Таала Пайгамбарды (С.А.В.) жемелеген Абу Лахабти – Сенин колуң кургасын Кыйамат күнү сенин мал-мүлкүңда, бала-бакыраңда сени тозоктон сактап кала албайт деген мазмунда айттар түшөт.

Дагы бир мисал ала турган болсок Пайгамбарга (С.А.В.) мушриктер келип «Эй Мухаммад! Сенин Аллахың кандай? Аны бизге сыпаттап берчи?» дешет. Ошол учурда Аллахтын жалгыздыгын, Ал эчкимден төрөлбөгөн, эч кимди төрөбөгөн Ал эч нерсеге муктаж эмес экендигин байандаган Ихлас сүрөөсү түшөт.

Кураан Пайгамбарыбыздын доорунда азыркыдай бир китеп болуп тартиптештирилген эмес. Себеби, Ага мүмкүнчүлүк болгон эмес. Кураан толук түшүп бүтө элек болчу. Ага зарылдыкта да жок болчу. Анткени сахабаларга Кураандан бир нерсе түшүнүксүз болсо, пайгамбарыбыздан сурашат эле.

Азирети Абу Бакрдын (Андан Аллах ыраазы болсун) доорунда Йамама согушунда көптөгөн Кураан жаттаган каарылар шейит болгон. Мына ушул окуйадан кийин Азирети Умар (Андан Аллах ыраазы болсун) Абу Бакрге Кураанды бир китеп кылып тартиптештирүү зарыл экендигин сунуш кылат. Абу Бакр (Р.А.) анын сунушун колдоп, Зайд бин Саабиттин (Р.А.) жетекчилигинде бир топ түзүп, Кураанды жыйнап бир китеп кылуу тапшырмасын берет. Кураан баракчаларын “Китеп” абалына келтирүү комиссийасы ар бир айаттын жана сүрөнүн Азирети Пайгамбарыбыз (С.А.В.) тарабынан жаздырылгандыгын жана Кураан текстинин акыркы кыраатта болгон формасында такталышын жана бул темада эки күбөнүн угуусун негиз катарында кабылдаган. Өтө кылдаттык менен иштелип иретке келтирилген Кураан баракчаларынын бардыгын комиссийа башчысы Зайд халифа Азирети Абу Бакирге тапшырган. Азирети Абу Бакир бул ыйык аманатты тирүү кезинде өзүнөн кийин халифалыкка келе турган Азирети Умарга тапшырган. Азирети Умар болсо, өзүнөн кийин халифалыкка кимдин келери белгилүү болбогондуктан Аны өзүнүн кызы тактап айтканда Пайгамбарыбыздын аялы Азирети Хафсага тапшырган. Мына ошол Азирети Хафсага өткөн бул Кураан нускасы, Азербайжан жана Арменийаны каратып алууга чыккан Ирактык жана Сирийалык жоокерлердин арасындагы кыраат талаш-тартышынын пайда болгонунан улам, Азирети Осмон доорунда кайрадан Зайд бин Сабиттин жетекчилигинде Абдуллах бин Зубайр, Саид бин ал-Ас жана Абдуррахман бин ал-Харис сыйактуу кишилерден түзүлгөн бир комиссийа тарабынан, курайш дийалектиси негиз алынып, бир канча нускада көбөйтүлүп жазылган. Көбөйтүлгөн Кураан нускалары Мекке, Мадина, Куфа жана Басра аймактарына бирден жиберилген. Негизги түп нуска кайрадан Азирети Хафсага тапшырылган. Көбөйтүлгөн бул расмий жазма нускалардан башка Кураан текстин камтыган бардык баракчалары Азирети Осмон доорунда отко ташталуусу буйрулган.

Кураан 30 жүз болсо алар негизинен 3 бөлүктөн турат.
1-Тавхит (ишеним) жөнүндө. Мисалы : Аллах, Бейиш, Тозок, Эсеп кысап, ж.б
у.с. нерселер байандалат.
2-Өкүмдөр (Мыйзамдар) жөнүндө Намаз, зекет, уурулак, зынакорлок, нике,
талак ж.б.у.с. нерселер байандалат.
3-Окуялар (Куранда 25 пайгамбардын аты аталып кээбиринин окуйалары кыскача байандалган). Мисалы: Адам, Муса, Иса, Ибрахим, Юсуф, Сулайман, Нух, Лут (Аларга Аллахтын саламы болсун) ж.б.у.с.
Куранда 114 сүрө, 6220 айат бар.
Сүрөөлөр ар кандай аталышта. Маселен: Бакара, Ниса, Жума, Йусуф, ж.б.
Сүрөөлөр негизинен 2 ге бөлүнөт: Маккий жана Маданий болуп. Меккеде түшкөн сүрөөлөр Маккий деп аталып алардын саны 86 болгон. Ал эми Мадинада түшкөн сүрөөлөр Маданий деп аталып алардын саны 28 болгон.

Кураандын услубундай (методикасындай) дүйнө жүзүндө методика жок.
Кураан чындыгын да Аллах Тааланын сөзү экендигинде көптөгөн далилдер бар.
Өткөн ар бир коомдо, ар бир доордо бир нерсе өнүккөн.
Маселен Мусанын (А.С.) доорунда сыйкырчылык, Иса (А.С.) доорунда медицина ал эми Мухаммаддын (С.А.В.) доорунда Балага (кызыл тилдүүлүк) илими айабай өнүккөн болчу.

Сахабалардан бирөөсү Кураандан болгон эң кыска «Кавсар» сүрөөсүн Ыйык Каабага илип койот. Эртеси күнү ага күбө болгон адамдар – бул инсандын сөзү эмес - деп акыйкатты тан алышкан.
Кураан баарын алсыз калтырат. Ошондуктан Балага илими чегине жеткен, өнүккөн учурда аны жеңе албаган азыркы дин душмандарынын Кураанга болгон терс аракеттери пайдасыз экендиги ар бир акылы бар адамга айдан ачык. Дагы бир далил Аллах Тааладан түшкөн баардык китептердин асыл нускасы калган эмес. Ал эми Кураан дүйнөдөгү эң көп тилге которулганына карабастан бир да тамгасы өзгөрүлбөстөн колубузда сакталуу. Анткени Аллах Таала Кураанды Кыйаматка чейин сакталуусуна сөз берген.

" إنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ وَ إنَّالَهُ لَحَفِظُونَ "
«Албетте6 бул эскертмени (кураанды) Биз Өзүбүз түшүрдүк жана эч шек күмөнсүз аны Өзүбүз сактоочубуз» (Хижр 9)

20-21-к. да эле бул Ыйык китепти жок кылуу үчүн Мусулмандардын колунан биротоло алуу үчүн канчалаган аракеттер (Анти Исламский идеалогийа) болду. Канчалаган Ыйык Кураандарды өрттөштү, дарыйаларга чөктүрүштү, кабырларга көмүштү бирок жыйынтыгында сан миңдеген Кураан нускалары пайда болду. Бул эле эмес көкүрөгүндө жат алган бул илахий китеп үчүн өмүрлөрүн арнап ага амал кылып жашаган, милиондогон мусулмандарды түрмөлөргө камап, өлтүрүп жок кылышты. Кийин эмне болду билесиздерби? Башка милиондогон улук заттар колдорунда, тилдеринде, бир да тамгасын өзгөртпөстөн Ыйык Кураан кайрадан пайда болду. Аллах Таала ал аракеттер жөнүндө мындайча айтат:
" يُرِيْدُونَ لِيُطْفِؤُا نُورَ اللهِ بِأفْوَاهِهِمْ وَاللهُ مُتِمُّ نُورِهِ وَلَوْ كَرِهَ الْكَافِرُونَ "
«Алар Аллахтын нурун (тактап айтканда, Исламды) ооздору (пайдасыз сөздөрү) менен өчүрмөкчү болушат. Аллах болсо, каапырлар каалашпаса да, Өз нурун (динин ) толо (ар тарапка) жайуучу». (Саф 8)

Инжил болсо азыркы күндө 70 тен ашуун тилдерге которулган бирок, түп нускасы жок. Ал эми Кураан 15к. өтсө да Пайгамбар Мухаммадка (С.А.В.) кандай түшкөн болсо дал ошондой колубузда сакталууда.

Деги Куран эмне үчүн түшкөн? Анын максаты эмне? Бул тууралуу Аллах Таала мындай дейт:
الم* ذلِكَ الْكِتابُ لا رَيْبَ فِيْهِ هُدًى لِلْمُتَّقِينَ*
«Алиф, Лаам, Миим. .... Бул китепке (тактап айтканда Кураандын чындык экенинде ) эч кандай шек күмөн жок. Ал такыба кишилер үчүн хидайат – туура жол ....» (Бакара 1-2)
Кураан бардык адамзатты туура жолго баштоо үчүн, караңгылыктан ыйман нуруна, илимсиздиктен илимге жана адамдарды эки дүйнөдө бактылуулука алпаруу үчүн түшүрүлгөн.

Кураан ар заманга жараша тафсирлене берет. Ар бир жетиштүү илимге ээ болгон аалымдар өздөрүнүн илимине жараша Кураанды тафсирлешет.
Кыйамат күнүнө дейре анын ачылышы улана берет.

Кураандын көптөгөн аттары (сыпаттары) бар. Алар:
1. Кураан
2. Фуркан
3. Китааб
4. Танзиил
5. Зикир ж.б.

Кураан мутаватыр жолу аркылуу бизге жеткен.
Пайгамбар (С.А.В.) Кураан айаттары түшкөн учурда унутуп калбаш үчүн ичинен кайра-кайра кайталайт эле. Бирок вахий түшүп жаткан учурда кайталабай эле көңүл буруп тургун жана Кураанды сенин көкүрөгүңө жат кылуу биздин иш деген мааниде айат түшөт. Ушул окуйадан кийин Пайгамбар (С.А.В.) вахий түшүп жатканда кунт койуп гана тураар эле жана ал айаттар көкүрөгүндө жат болуп калчу.
Аллахтын элчиси Ал аманатты бизге жеткирүүдө өтө кылдаттык менен аракет кылган. Сахабаларга жаттатып жана жаздырып койот эле.
Ал эми Инжил Иса (А.С.) өлгөндөн кийин бир канча жылдан кийин жазылган.
Пайгамбар (С.А.В.) мындай дейт:
«Эй Мухаммаддын эли (үммөттөрү) Аллах Таала бул Кураанды Жабраил (А.С.) аркылуу вахый кылып турду силердин колуңардагы бул китеп кимге жеткен болсо арабтарга, ажамдарга болсун мына ошол менин эскертүүм».

Кураан бүт адамзатына керек болгон баардык нерсени өз ичине камтыган. Маселен: Ибадат, тавхит, Аллах Таала менен болгон мамиле, инсандардын өз ара мамилеси, башка диндегилер менен кандай мамиле кылуу керек, үй-бүлө менен болгон мамиле, жаратылыш менен кандай мамиле кылуу зарыл, адеп-ахлак, бул дүйнөдө кандай жашап өтүү керек? соода-сатык, кылмышкерге кандай жаза берүү, бейиш-тозок, кыйамат, эсеп-кысап ж.б.у.с.

Кураан Аллах Тааланын сөзү экендигине көптөгөн далилдер бар.
• Биринчиден Анын көп экендигине карабастан жатталуусу;
• Кураандын касиеттүүлүгү; Анткени аны угуу менен эле мусулман болгондор бар.
Бир күнү Умар, Пайгамбарыбызды (С.А.В.) өлтүрүп эле кутулайын деген ой менен үйүнөн чыкты. Жолдо сахабалардын бирине жолугуп калды. Колуна кылычын кармап, ачуулана бараткан Умарга таң калган сахаба:
- Оо, Умар. Шашып кайда баратасың? – деп сурап калды.
- Мухаммады өлтүргөнү, – деди Умар камырабастан. Анын көрүнүшүнөн чындап эле ушундай жаман ишке барып жүрбөсүн деп коркуп кеткен сахаба эмне айтаарын билбей калды.
- Эй, бир аз койо тур, – деди ал оюна бир нерсе келе калганына сүйүнүп кетип. – Сен Мухаммадды өлтөргөндөн мурун, өзүңдүн карындашыңды бир карабайсыңбы? Ал эчак эле Мухаммаддын динине кирип алган.
Умар дароо бурулду да карындашынын үйүнө жөнөдү. Бул учурда карындашы Фатима күйөөсү менен, Хаббааб аттуу сахабадан Кураан айаттарын үйрөнүп отурган. Эшик катуу кагылганда, анын Умар экендигин дароо билишти. Хаббааб жашынып калды. Күйөө баласы Куран айаттары жазылган баракты жашырды. Фатима болсо титиреген колдору менен эшикти ачты. Эшик ачылар замат үн-сөз жок эле карындашын жаактан ары чаап жиберди. Анан күйөө баласын чапты. Ага болушканы чуркап келген карындашын катуу уруп жыгыта койду. Ага да болбогон Фатима ордунан кайра туруп, мурдунан агып кеткен канына да көңүл бурбастан: «Эгерде чындык сенин эмес биздин динибизде болсо эмне кыласың» деп кыйкырды. Өмүрүндө оозунан катуу сөз чыкпаган карындашынын мындай чечкиндүүлүгүнө таң калган Умар бир аз жоошуй түштү. Анан карындашынын колунан жерге түшүп калган Кураан айаттары жазылган баракты алып окумакчы болду. Бирок, карындашы анын колунан жулуп алып:
- Сен ыплас адамсың! – деди. – Муну окуу үчүн даарат алып жуунуп кел.
Умар акырын басып чыгып кетти. Бир убакта ал жуунуп-тазаланып кайра келди да баракты алып окуй баштады: «То ха. Сага Кураанды машакат тартууң үчүн түшүргөн жокпуз. Бирок, Аллахтан корккон адамга насаат үчүн түшүрдүк. (Кураандын) түшүрүлүүсү – жер менен бийик асмандардын Жаратуучусунан. Ал – Мээримдүү». (Тоха, 1-4-аяттар).
Айаттарды окуган соң, Аллах анын жүрөгүн жумшартты. Умар, Пайгамбарыбыздын кайда экенин сурады. Бул учурда Пайгамбарыбыз (С.А.В.) сахабаларына дин үйрөтүп Аркамдын үйүндө отурган. Аркам он алты жаштагы жигит эле. Мусулмандар Исламдын үчүнчү жылынан алтынчы жылына чейин анын үйүнө чогулуп, дин иштерин сүйлөшүп турушчу. Анткени, анын үйү туугандарынын үйлөрүнүн ортосунда болчу. Каапырлар ага зыйан жеткире албайт эле. Ошондой эле Аркам жаш жигит болгондуктан анын үйүнө мусулмандар чогулат деп эч ким ойлоочу эмес.
Умардын, Пайгамбарыбызга (С.А.В.) жамандык кылбасына көзү жеткен күйөө баласы Аркамдын үйүндө экендигин айтты. Умар, Аркамдын үйүнө келип эшигин какты. Үйдөгүлөр коркуп кетишти.
- Эгер ал Аллахтын элчисине жаман ойу болсо, мен аны менен өзүм сүйлөшөм – деп Хамза ордунан ыргып турду. Пайгамбарыбыз (С.А.В.) - Ага тийбегиле, кире берсин - деди. Умар эч кимге көңүл бурбастан Пайгамбарыбыздын (С.А.В.) жанына келди. Пайгамбарыбыз (С.А.В.) аны сүйлөтпөстөн жакасынан катуу кысып ылдый көздөй силкип калды. Тизеси менен жерге кагыла түшкөн Умардын көздөрү алайа түштү.
- Умар! Сенин токтоло турган мезгилиң келди го - деди Пайгамбарыбыз (С.А.В.) өктөм үнү менен. Пайгамбарыбызга (С.А.В.) жалт караган Умар:
- Күбөлүк беремин бир Аллахтан башка сыйынууга татыктуу зат жок жана күбөлүк беремин сен анын элчисисиң - деп динге кирди. Үйдөгүлөр бир ооздон «Аллаху Акбар» деп такбир айтышты. Алардын кубанычына көңүл бурбаган Умар, Пайгамбарыбызга (С.А.В.) кайрылып:
- Оо, Аллахтын элчиси. Биз тирүү болсок да өлүү болсок да биздин жолубуз чындыкпы? - деп сурады.
- Ооба, - деди Аллахтын элчиси (С.А.В.)
- Анда эмне үчүн жашынып отурабыз, тургула мечитке кеттик, – деди да, сырты көздөй жөнөдү Умар (Р.А.). Мусулмандар эки сап болуп тизилип, бир сабын Хамза экинчисин Умар баштап, Пайгамбарыбызды (С.А.В.) ортого алып мечитке келишти. Аларды көргөн Курайштар буга чейин болуп көрбөгөндөй кайгыга батышты. Пайгамбарыбыз (С.А.В.) Умарга карап:
- Сен Фааруксуң (ак менен караны ажыратучу), Аллах сени менен чындык жана жалганды ажыратты - деди.

• Арадан 15кылым өткөндүгүнө карабастан эч өзгөрбөстөн сакталуусу;

Куран окуунун пазилеттери

Кураан – Аллах Тааланын сөзү болгондуктан, анын башка сөздөрдөн улуулугу Аллах Тааланын башка макулуктардан улуулугу сыяктуу. Ал эми аны окуу тил сүйлөгөн сөздөрдүн эң жакшысы. Кураан окуунун, окутуунун жана кыраат кылуунун көптөгөн пазилеттери бар.

 Аны окуу жана окутуу сооптуу иш. Пайгамбар (С.А.В.) айтат:
«Силердин эң жакшыңар – Кураанды окугандар жана окуткандар».
«Кураан жаттаган адамга (Бейишке түшкөндө) Окуганыңдын даражасынча (Бейиштин бийик даражаларына) көтөрүл! Аны дүйнөдө кыраат менен окугандай оку! Сенин ордуң окуган акыркы айатыңдын алдында (өтө бийикте) болот!» деп айтылат.

[Tatli_Melek]

 Кураан акыретте жаттаган адамды шапаат кылат.
Пайгамбар (С.А.В.) айтат:

" اقْرَءُوا الْقُرْآنَ فَإ نَّهُ يَأتِي يَوْمَ الْقِيَامَةِ شَفِيعًا لأصْحَابِهِ "
«Кураан окугула! Анткени ал кыямат күнү жаттаган адамына шапаатчы болот».

Кураанды окуудан алдың төмөнкү адептерди сактоо керек:

 Кураан китебин жана Кураан айаттары жазылган баракчалар менен
ылайыксыз жерге кирүүдөн сактануу; м: мончо, ажаткана, даараткана ж.б.

 Кураанды толук абалда окуу; м: гусул, даарат (оозду таза жууп) жана кыблага жүздөнүп отуруп.
" لا يَمَسُّهُ إلاَّ الْمُتطهَّرُونَ"
“Аны (кураанды)жалгыз даараттуу таза кишилер гана кармайт” (Вакеа 79)

 Кураан окуудан алдың истиьаза айтуу;
" فإذا قَرَاْتَ الْقُرْانَ فاسْتَعِذْ بِاللهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيم"

 Кураан окуп жатканда кунт койуп, ой жүгүртүп, маанилерин жана сырларын түшүнүүгө аракет кылуу;
" أَفَلاَ يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْانَ أمْ عَلىَ قُلُوبٍ أقْفَالُهَا "
“Эмне үчүн алар Кураан тууралуу ой жүгүртүшпөйт? Же алардын жүрөктөрүндө кулпулары барбы? (чындыкты кабыл албас кылып жабылып калганбы)”

 Кураанды туура, шашпай, даана-даана окуу;
" أوْزِدْ عَلَيْهِ وَرَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِيْلاً "
«Ага кошуп, кооз үн менен (тажвид эрежеси менен ) Куран оку!»

 Убада (Бейиш убада кылынган) айаттар келгенде Аллахтан ошону суроо. Ал эми (Тозоктон коркутулган) айаттар келген кезде, Аллахтан коргоо тилөө.
 Аны сөз менен бөлбөй окуу. Өтө зарыл сөз болсо гана токтотсо болот.

 Тутканак менен ооруган адамдар аны окубай туруу;

 Базарларда жана башка ызы-чуу жерлерде окубаган жакшы;

 Каарылар өтө бийик добуш менен окуп, бири-бирине тоскоол болушу да дурус эмес;

 Кураанды ачык таштабоо жана үстүнө бир нерсе койбоо.

 Куранды дайыма окуп туруу керек. Анткени ал биздин жашоо эрежебиз.
Маселен телефондун жанында ар дайым (спровочник) турат. Эмне үчүн анкени биз ага дайыма муктажбыз. Ал эми Кураанга андан да көбүрөөк муктажбыз.
Аллах Таала да бекеринен беш маал намазга Кураанды кошпосо керек.

Пайгамбар (С.А.В.) айткан: «Кураанды дайыма окуп кайталап тургула, анткени Ал эстен чыгып кетет жана бош калган төөдөй качып кетет»

Уламалар айткан: «Кураан жаттап каары болгон адамдардын кабырда денеси чирибейт».

Пайгамбар (С.А.В.) «Үйүңөрдү мүрзөгө айлантып албагыла! Кураан окуу менен нурлантып тургула. Кайсыл үйдө Кураан көп окулса, ал үйдүн куту артат анын ээсине жакшылык жаайт. Жердегилерге асмандагы жылдыздар кандайча кооз көрүнсө, асмандагыларга да ал үй ошондой кооз көрүнөт».

 Кураан окуганда кооз үн менен окуу;
Алишер Навайи күндөрдүн биринде шаар көчөлөрүнүн биринде баражатса бир адам өтө жагымсыз үн менен Кураан окуп жаткан. Алишер Навайи анын жанына келип: – эмне окуп жатасың? дейт. Көрүп туруп сураганына ачууланган жанагы киши: – Көрбөй жатасыңбы эмне окуп жатканымды дейт. Анда Алишер Навайи ага акырын сылык-сыпалык менен – урматтуу мусулман бир тууганым сен Кураанды үйгө кирип окугун анткени мындай окууда элдерди Кураандан качырып койууң мүмкүн – деп насаат кылган экен.

 Кураан окулуп жатканда сүйлөшпөстөн ага кулак салуу, көңүл буруу.
" وَإذَا قُرِئَ الْقُرْانَ فَاسْتَمِعُوالَهُ وَأنْصِتُوا لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ "

 Билген, түшүнгөн айаттарды башкаларга айтып берүү керек. Эгер жакшы билбесе же түшүнбөсө анда айтпаганы дурус.

 Кураан окулбай турган учурда бийик жана таза жерге койуу. Анткени ким Кураанды урматтаса албетте ал Аллахты урматтаган болот.

 Кураанды окуп үйрөнгөндөн кийин аны башкаларга үйрөтүү керек. Пайгамбар (С.А.В.) бир осуйатында айткан:
" خَيْرُكُمْ مَنْ تَعَلَّمَ الْقُرْآنَ وَعَلَّمَهُ "
«Силердин жакшыңар Кураанды үйрөнүп, Аны башкаларга үйрөткөндөр»

" لا يُؤمِنُ أحَدُكُمْ حَتَّى يُحِبَّ لأِخِيهِ مَا يُحِبُّ لِنَفْسِهِ "َ
«Силердин ыйманыңар толук болбойт, өзүнө жакшы көргөн нерсени башка бир тууганына ыраа көрмөйүнчө».

 Кураан окуулуучу жана үйрөтүүчү жерлерге ашыгуу.
Анкени Пайгамбар (С.А.В.) айткан:
«Бир коом Аллахтын үйлөрүнөн болгон бир жерге жыйналышса, бир-бирлерине Кураан үйрөтүшсө ал жерге Аллахтын рахмат түшүп, периштелер аларды ороп, ал жер бейкутчулук ичинде болуп, Аллах аларды өзүнүн улуу ордунда периштелерге айтып сыймыктанат»- деген.

 Кураан канчалык туура окулса ар бир тамгасына 10сооп берилет.
Анкени Пайгамбар (С.А.В.) айткан:
" أنا لاَ أقُولُ الم حَرْفٌ بَلْ أقُولُ ألْفُ حَرْفٌ, وَلاَمُ حَرْفٌ, وَمِيمُ حَرْفٌ "َ
«Мен Алиф, Лаам, Миим ди бир тамга деп айтпаймын Алиф бир тамга, Лаам бир тамга, Миим бир тамга» деген.

Ар бир адам ыклас менен Кураан окуса, ага сооп болот. Ал эми, бул окуу зирек жүрөк менен, маанилерине түшүнүү менен болсо, анда сообу он эседен жети жүз эсеге чейин көбөйөт.
Пайгамбар (С.А.В.) дын сахабалары ар күн сайын белгилүү өлчөмдө Кураан окууну адат кылышкан эле.

Пайгамбар (С.А.В.) акыркы хутбасында мусулмандарга мындайча насаат айткан:
" تَرَكْتُ فِيْكُمْ أمْرَيْنِ لَنْ تَضِلُّوا مَا تَمَسَّكْتُمْ بِهِما كِتَابَ اللهِ وَسُنَّتِى"
«Мен силерге эки нерсени таштап баратамын эгерде бул эки нерсени бекем кармасаңар эч качан адашпайсыңар. Ал эки нерсенин биринчиси Кураан экинчиси Сүннөтүм».

Урматтуу мусулман бир тууган, Аллах Таала биз үчүн жашоо эрежеси кылып берген, бизди бул дүйнө жана акыретте бактылуулука жетектей турган ыйык Кураанды кандай көрүнүштө болсо да – кыраат мененби, сабак алуу мененби, ага амал кылуу мененби же ооруларга дем салуу мененби иши кылып аны ар дайым окуйлу, ага жакын бололу. Пайгамбардын сүннөтүн бекем кармап, Аллах Таалага татыктуу кул, пайгамбарга сүйүктүү үммөт бололу.