Жашоомдогу жагымсыз көз ирмемдер Балалыкта башымдан откон тагдырым
#61 05 Апрель 2015 - 18:53
Журок сыры, адабият жана поэзия болумдорундо жашай турган болдукго
#63 08 Апрель 2015 - 20:01
Кечирип коюнуздар...
Уйго келип эшикти илдим да уйкуга кеттим. Эшикти бироо каккылаганынан улам ачсам, мендейби же менден бир эки жаш улууракпы кыз туруптур.
- Кечиресин... Уйкунду бузуп койдум окшойт. Биз да сага окшогон квартирантпыз. Четки квартирада жашайбыз. Бугун эжемдин туулган кунун квартиранттар чогуу белгилейли деп сени чакырып келдим эле. Уйго от, чакырган жерден калба.
- Билбейм... кором го. Атынды билсем болор бекен?
- Нурзат.
- Меники Таалай. Макул барам го.
Нурзат кеткен сон кийинип, менден кийинки квартиранын эшигин тыкылдаттым. Бир байке ачты.
- Саламатсызбы байке. Бугун бир квартирант эженин туулган кунуно айтыштыбы?
- Ооба эмне болду?
- Эчнерсе деле болгон жок, болгону белек алсаныздар акча кошоюн дегем.
- Эртереек кайда элен, сен да бул жерде жашайсынбы?
- Ооба, бул квартирада.
- Аа. Сен эрте менен жок болчусун. Анда мындай кыл. Жакшы бир торт менен бир винобу же коньякпы которуп кел. Ошол эле жетишет. Акчан жетсе.
- А сиздер эмне алдыныздар?
- Алтын.
- Эмне алтын?
- Сойко.
Уйго кирип 4000сом алдым да карангы киргенче жетейин деп, Ош базарына чуркап жеттим. Алтын саткан жерге келип 3200 сомго бир алтын шакек жана бир букет гул алып кайра келип калдым. Болмомо кирип бир аз жата турайын деп уктап кетиптирмин. Элдин ызы чуусунан ойгонсом жерге карангы эчак эле тушуптур. Шашпай кийинип туулган кун болуп жаткан квартирага кирдим. Кичинекей болмодо эл толтура олтурушуптур. Хозяйкабыз да бар экен. Баары менен саламдашып кире бериштен Нурзаттын жанынан орун алдым. Ичкиликтер куюлуп баарына узатылды. Жанагы менден кийинки жашаган квартирант байке мага карап туруп;
- Эй иничек, сенин жашын арак ичкенге жеткенби?
- Аракты жашы жеткенде ичуу керекпи?
- Ананчы, жаш балдарга болбойт.
- Балким мусулмандарга болбойт болсо керек.
- Эми иничек, биз да кези келгенде аракты таштап намаз окуйбуз, андыктан ичкиликти колго кармап турганда шарияттан соз козгобой эле коёлу.
- Андай болсо мага да куюнуз. Жашым жакында 18ге чыгат. 11-классты аяктагам.
- Андай болсо муну карма да эжекене тост суйлоп тиги алып келген гулунду жашырбай тапшырып кой.
- Жоок байке, сиздерден кийин. Улууларга жол бошотолу.
- Сен суйлой бер. Кичинелештен баштайлы.
- Макул анда. Эже атынызды билсем болобу?
- Болот да албетте. Айзат.
- Айзат эже. Туулган кунунуз кут болсун, коп жашаныз, ойлогон максаттарга жетиниз, бактылуу турмуш куруп санаа тартпаныз, кайгы корбонуз. Анча деле созго жокмун эжеке. Андыктан ушул гулдордой сулуу болуп, жана ушул алтындай жалтырап журунуз-деп гулду бердим да чонтогумдон шакекти колуна карматтым.
- Эжеке, сиздин колунуздун размери кандай экенин биле албай божомолдоп эле алдым шакекети. Тагынып корунуз, чак келбесе эртен алмаштырып берейин.
Элдин баары тынч олтуруп калышты. Жанагы озунчо эле "крутой" болуп акчан жетсе деген байке козумо карай албай далдастап калганын байкадым.
- Иним чоон рахмат. Шакегин менин размерим экен. Чоон рахмат дагын бир жолу.
Олтургандар баары шакекти карап жакшы экен деп мактоого отту. Бир эже да тост суйлоп жанагы сойкосун тапшырды. Канча сомго алганы белгисиз болгону менен, шакектен арзан экени даана корунуп турду. Себеби кичкинекей жана ичке болчу. Баары ичкиликтин кучуно женилип кезек менен ырдаганга отушту. Ысып кеткениме чыдабай сыртка чыгып тамеки куйгуздум. Артымдан Нурзат чыкты.
- Таалай, эмне тамеки да тартасынбы?
- Болбойбу?
- Жашсын го дегеним.
- Бир эки уч жолу эле чектим. Таштасам да болот, эрким жетет.
- Цифра да бир эки учтон башталып миллион миллиардга чейин кете берет. Андыктан абайла.
- Мен цифра эмесмин да.
- Мага го баары бир дечи. Озун бил. И айткандай эле кошуналарды очуруп койбодунбу?
- Кантип?
- Алардын белегинен сенин белегин отуп кетпедиби?
- Жок э. Алар сойко алып коюшуптур да. Мен жокто акча жыйнап.
- Сен кошулбадын беле?
- Жок болчумун.
- Сени алар эмес уйдо олтурган мен да корбойм, бир эки жолу келгенинди коргом. Же уйдо тамак жасап жебейсин, же сыртка чыкпайсын. Озу негизи эмне иш менен алексин?
- Ош базарда жук тушуром.
- Грузчикпи?
- Ооба.
- Качан кетесин жумушка?
- Танга маал. Жер жарыганча ошол жерде болуп калам.
- Аа. Жумушун кыйын турбайбы.
Ошол кезде жанагы озун "крутой" сезген байке менен бир байке чыгып, ошол крутой созубузду бузуп;
- Мына Нарынбек. Тен тени менен тезек кабы менен деген ушу да. Жаштар минтип болунуп свиданиеге чыгышыптыр.
- Кайран биздин 18 жашыбыз э Аман. Бизде мындай заман жок, чоп чапмай пахта термей менен кунубуз откон.
- Ошону айт. Анан жадакалса азыркы жаштардын чонтоктору толтура акча, минтип бир комнатада жалгыз толоп жашашат.
- Байкелер, биз силерге мешайт берип жаткан жокпузбу?
- Жоок иничек. Баары жакшы. Атын ким сенин?
- Таалай.
- Менин атым Аман деген болот. Базар коргондон болом. Сени бир жерде коргондоймун да, Ош базарында иштебейсинби?
- Койчу эми Аман. Мындай жаш балдар толтура да базарда. Алардын ар бирин жаттап калмак белен?
- Нарынбек. Менде мындай бир сапатым бар. Эгер бир адамга катуу конул коюп карасам, ошол адамды омур бою эстеп кала алам. Себеби ошол адамды жасаган жоругуна же кылган ишине катуу конул коюп карап эстегенге аракет кылам.
- Анда эстечи.
- Азыр бир аз кызуу болуп оюмду бир жерге топтой албай жатам да.
- Анда эстей албасан суйлобо да.
- Таалай Ош базарында иштейсин да э? Эмне жумуш кыласын?
- Байке мен Ош базарында кээдэ кээдэ эле болом. Озум грузчик болуп бир базада иштейм.
- Жоок братишка. Грузчиктер тааныбаган адамга шакек белек кылбайт. Анын устуно сенин колдорун грузчиктердикиндей кара жумуш жасаган эмес.
- Байке, азыр кызуусунар, эс алгылачы.
- Сен кимсин мени эс алдыргандай?
- Ээ койгулачы Аман. Жур андан коро ырдайлы.
- Коё турчу. Эй пацан, оозуна карап суйлоп жур уктунбу?
- Макул байке.
Алар кирип кеткен сон Нурзат мага карап;
- Сен Ош базарында иштейм дебедин беле мага, буларга башкача айттын го.
- Мен такыр силерге тушунбой калдым. Бироо кантип акча тапканы менен, кайда иштегени менен ишинер канча? Эмнеге эле ушундай нерселерге кызыга бересинер? Ушундай коро албастыгынар, кызганчаактыгынар тажатып иет да.
- Эмне ачуун келет? Жакшына суйлочу, качан кызганып жатыптырмын. Нормальный болсон боло.
- Ээ. Баргылачы ары.
Нурзатты жалгыз калтырып, квартирама кирдим да жиним келип согунгон бойдон жатып алдым.
Уйго келип эшикти илдим да уйкуга кеттим. Эшикти бироо каккылаганынан улам ачсам, мендейби же менден бир эки жаш улууракпы кыз туруптур.
- Кечиресин... Уйкунду бузуп койдум окшойт. Биз да сага окшогон квартирантпыз. Четки квартирада жашайбыз. Бугун эжемдин туулган кунун квартиранттар чогуу белгилейли деп сени чакырып келдим эле. Уйго от, чакырган жерден калба.
- Билбейм... кором го. Атынды билсем болор бекен?
- Нурзат.
- Меники Таалай. Макул барам го.
Нурзат кеткен сон кийинип, менден кийинки квартиранын эшигин тыкылдаттым. Бир байке ачты.
- Саламатсызбы байке. Бугун бир квартирант эженин туулган кунуно айтыштыбы?
- Ооба эмне болду?
- Эчнерсе деле болгон жок, болгону белек алсаныздар акча кошоюн дегем.
- Эртереек кайда элен, сен да бул жерде жашайсынбы?
- Ооба, бул квартирада.
- Аа. Сен эрте менен жок болчусун. Анда мындай кыл. Жакшы бир торт менен бир винобу же коньякпы которуп кел. Ошол эле жетишет. Акчан жетсе.
- А сиздер эмне алдыныздар?
- Алтын.
- Эмне алтын?
- Сойко.
Уйго кирип 4000сом алдым да карангы киргенче жетейин деп, Ош базарына чуркап жеттим. Алтын саткан жерге келип 3200 сомго бир алтын шакек жана бир букет гул алып кайра келип калдым. Болмомо кирип бир аз жата турайын деп уктап кетиптирмин. Элдин ызы чуусунан ойгонсом жерге карангы эчак эле тушуптур. Шашпай кийинип туулган кун болуп жаткан квартирага кирдим. Кичинекей болмодо эл толтура олтурушуптур. Хозяйкабыз да бар экен. Баары менен саламдашып кире бериштен Нурзаттын жанынан орун алдым. Ичкиликтер куюлуп баарына узатылды. Жанагы менден кийинки жашаган квартирант байке мага карап туруп;
- Эй иничек, сенин жашын арак ичкенге жеткенби?
- Аракты жашы жеткенде ичуу керекпи?
- Ананчы, жаш балдарга болбойт.
- Балким мусулмандарга болбойт болсо керек.
- Эми иничек, биз да кези келгенде аракты таштап намаз окуйбуз, андыктан ичкиликти колго кармап турганда шарияттан соз козгобой эле коёлу.
- Андай болсо мага да куюнуз. Жашым жакында 18ге чыгат. 11-классты аяктагам.
- Андай болсо муну карма да эжекене тост суйлоп тиги алып келген гулунду жашырбай тапшырып кой.
- Жоок байке, сиздерден кийин. Улууларга жол бошотолу.
- Сен суйлой бер. Кичинелештен баштайлы.
- Макул анда. Эже атынызды билсем болобу?
- Болот да албетте. Айзат.
- Айзат эже. Туулган кунунуз кут болсун, коп жашаныз, ойлогон максаттарга жетиниз, бактылуу турмуш куруп санаа тартпаныз, кайгы корбонуз. Анча деле созго жокмун эжеке. Андыктан ушул гулдордой сулуу болуп, жана ушул алтындай жалтырап журунуз-деп гулду бердим да чонтогумдон шакекти колуна карматтым.
- Эжеке, сиздин колунуздун размери кандай экенин биле албай божомолдоп эле алдым шакекети. Тагынып корунуз, чак келбесе эртен алмаштырып берейин.
Элдин баары тынч олтуруп калышты. Жанагы озунчо эле "крутой" болуп акчан жетсе деген байке козумо карай албай далдастап калганын байкадым.
- Иним чоон рахмат. Шакегин менин размерим экен. Чоон рахмат дагын бир жолу.
Олтургандар баары шакекти карап жакшы экен деп мактоого отту. Бир эже да тост суйлоп жанагы сойкосун тапшырды. Канча сомго алганы белгисиз болгону менен, шакектен арзан экени даана корунуп турду. Себеби кичкинекей жана ичке болчу. Баары ичкиликтин кучуно женилип кезек менен ырдаганга отушту. Ысып кеткениме чыдабай сыртка чыгып тамеки куйгуздум. Артымдан Нурзат чыкты.
- Таалай, эмне тамеки да тартасынбы?
- Болбойбу?
- Жашсын го дегеним.
- Бир эки уч жолу эле чектим. Таштасам да болот, эрким жетет.
- Цифра да бир эки учтон башталып миллион миллиардга чейин кете берет. Андыктан абайла.
- Мен цифра эмесмин да.
- Мага го баары бир дечи. Озун бил. И айткандай эле кошуналарды очуруп койбодунбу?
- Кантип?
- Алардын белегинен сенин белегин отуп кетпедиби?
- Жок э. Алар сойко алып коюшуптур да. Мен жокто акча жыйнап.
- Сен кошулбадын беле?
- Жок болчумун.
- Сени алар эмес уйдо олтурган мен да корбойм, бир эки жолу келгенинди коргом. Же уйдо тамак жасап жебейсин, же сыртка чыкпайсын. Озу негизи эмне иш менен алексин?
- Ош базарда жук тушуром.
- Грузчикпи?
- Ооба.
- Качан кетесин жумушка?
- Танга маал. Жер жарыганча ошол жерде болуп калам.
- Аа. Жумушун кыйын турбайбы.
Ошол кезде жанагы озун "крутой" сезген байке менен бир байке чыгып, ошол крутой созубузду бузуп;
- Мына Нарынбек. Тен тени менен тезек кабы менен деген ушу да. Жаштар минтип болунуп свиданиеге чыгышыптыр.
- Кайран биздин 18 жашыбыз э Аман. Бизде мындай заман жок, чоп чапмай пахта термей менен кунубуз откон.
- Ошону айт. Анан жадакалса азыркы жаштардын чонтоктору толтура акча, минтип бир комнатада жалгыз толоп жашашат.
- Байкелер, биз силерге мешайт берип жаткан жокпузбу?
- Жоок иничек. Баары жакшы. Атын ким сенин?
- Таалай.
- Менин атым Аман деген болот. Базар коргондон болом. Сени бир жерде коргондоймун да, Ош базарында иштебейсинби?
- Койчу эми Аман. Мындай жаш балдар толтура да базарда. Алардын ар бирин жаттап калмак белен?
- Нарынбек. Менде мындай бир сапатым бар. Эгер бир адамга катуу конул коюп карасам, ошол адамды омур бою эстеп кала алам. Себеби ошол адамды жасаган жоругуна же кылган ишине катуу конул коюп карап эстегенге аракет кылам.
- Анда эстечи.
- Азыр бир аз кызуу болуп оюмду бир жерге топтой албай жатам да.
- Анда эстей албасан суйлобо да.
- Таалай Ош базарында иштейсин да э? Эмне жумуш кыласын?
- Байке мен Ош базарында кээдэ кээдэ эле болом. Озум грузчик болуп бир базада иштейм.
- Жоок братишка. Грузчиктер тааныбаган адамга шакек белек кылбайт. Анын устуно сенин колдорун грузчиктердикиндей кара жумуш жасаган эмес.
- Байке, азыр кызуусунар, эс алгылачы.
- Сен кимсин мени эс алдыргандай?
- Ээ койгулачы Аман. Жур андан коро ырдайлы.
- Коё турчу. Эй пацан, оозуна карап суйлоп жур уктунбу?
- Макул байке.
Алар кирип кеткен сон Нурзат мага карап;
- Сен Ош базарында иштейм дебедин беле мага, буларга башкача айттын го.
- Мен такыр силерге тушунбой калдым. Бироо кантип акча тапканы менен, кайда иштегени менен ишинер канча? Эмнеге эле ушундай нерселерге кызыга бересинер? Ушундай коро албастыгынар, кызганчаактыгынар тажатып иет да.
- Эмне ачуун келет? Жакшына суйлочу, качан кызганып жатыптырмын. Нормальный болсон боло.
- Ээ. Баргылачы ары.
Нурзатты жалгыз калтырып, квартирама кирдим да жиним келип согунгон бойдон жатып алдым.
#64 08 Апрель 2015 - 21:12
Эртеси кадимкидей ишке чыктым. "Ишим" жакшы башталды. Бир байкенин товар алчу акчасын сууруп кеттим. Эч канча алыстабай жатып колум кайрылды. Карасам бир мент экен. Унчукпай чонтоктогу акчвмды берки колум менен мыжыга баратты. Ментовкага карай тепкичтен которулуп бара жатып четте турган таштанды салчу урнага акчаны байкатпай таштап коюп кирип кеттим. Ал мени камап койбостон, столго олтургузду да;
- Кимде иштейсин, Кадырдын жетимдерисинби?
- Жок жалгыз эле.
- Кандайча?
- Алардан болунуп чыктым байке. Эми озум иштейм.
- Андай болбойт братишка. Озун иштечу болсон озун учун кунуно доля тогуп турушун керек?
- Билем байке. Макул десениз кунуно 500 сом берип турам.
- 500 сомун эмне болмок эле?
- Байке, азыр деген мен жалгызмын да. Бир аз озумдун тобумду топтосом анан башкача толойм.
- Озун башка балдарды иштетейин дейсинби?
- Азырынча ошондой пландар бар байке. Бирок бир аз убакыт керек.
- Анда ылдамдат. Анан тиги Кадырдын командасындагы балдарды жакшы эле тааныйсынбы?
- Ооба.
- Аларга айтып койчу. Эртен жана эртенден кийин иштерин токтотушсун. Бизде рейд журот. Кармалса штраф менен кутулбайт, туз камакка кетет. Анткени тее жогорттон текшеруу келатат.
- Макул байке. Сиздин атыныз ким?
- Сталбек.
- Меники Таалай байке.
- Тур анда жоно. Иштеп саат 11лерде жолугуп кой мага.
- Кундо ушул жерде сиз болосуз да э?
- Жок Сутка иштеп сутка эс алам. Эртен саар саат 7лерде келсен бироо менен тааныштырам, ал аркы сменде иштейт. Ошол экообузго толоп турасын уктунбу?
- Албетте байке.
Ал жерден чыгып урнадагы акчамды алдым да элдин ичине кирип кеттим. Детдомский корманщиктердин баарына рейд жонундо эскертуу берип, оз ишимди улантып журдум. Жер жарыган кезде бир орус кемпирдин пирожки менен кофесинен ичип курсаты алдадым да кайра базарга кирип баратсам, жолумдан мен тарапка карай келаткан Сабринаны коруп жашырынууга аран ургулдум. Ал мени коргон жок. Базардын ичиндеги кафедердин бирине кирип кетти. Детдомдогулар коп деле кафеден эртелеп тамактанышпайт болчу, демек Сабрина бул жерде иштейт деп ойлоп койдум. Тушко чейин дагын жакшы эле иштеп менттердин акысын да толоп конулду жай кылып, жанагы Сабрина кирип кеткен кафеге келдим. Тамак заказ берип коюп Сабринаны таппай изделенип эки жагымды карай бердим. Тамактарды алып келген официантка кыздан;
- Кечиресинер, бул жерде Сабрина деген турк кыз иштейби?
- Ооба. Посуда мойшица болуп.
- Кантип кирсем болот жанына?
- Киргизишпейт. Ал жакка персоналдар гана кирет.
- Жолун тапсачы?
- Эмне болду анчалык? Кыргыз кыздары куругансып турк кызында эмне бар?
- Баары бир айткан менен тушунбойсун. Ким менен суйлошсом болот? Ошол кызга жолугушум керек.
- Эч кимге жолуга албайсын баары бир киргизишпейт.
Тамакты жеп бутуп, туз эле кухнясына кирип бардым. Бурчта ччон раковинада идиш жууп жаткан Сабринаны коруп жанына бардым да;
- Сабрина, кечки саат 8де сени сыртта кутом-деп артыма бурулдум да чыгып кеттим.
Уйго келсем Нурзат сыртта олтуруптур. Кечки катуу суйлогонумо жини келгенби, мени корор менен жерди карап алды. Мен да сыр бербей унчукпай уйго кирип кеттим. Терезеден карасам бир калыпта олтуруптур. 3 саатай уктап турдум да бети колумду жууганга сыртка чыксам, Айзат эже Нурзат анан жанагы Аман байкенин аялы болуп олтурушуптур. Баш ийкеп гана саламдаштым. Алар мени корор менен мен жонундо соз кылгандары бир аз угулуп турду. Анчалык деле маани бербей укмаксага салып, уйго кайра кирдим да чыкпай койдум. Кечинде саат 7лер чамасында Ош базарына келдим. Кочодон бир нерселерди алып жеп кафенин оозунда, Сабринаны кутуп турдум. Саат 8 болбой чыкты. Мени корду да ачуусу менен ары карап басып кетти. Артынан чуркап жеттим да билегинен кармай бергенимде, булкуп туруп ыйлап жиберди. Эмне дээримди да билбей туруп калдым.
- Сабрина, кечирип койчу мени. Болдучу эми ыйлабачы.
- Мен сенден муну ойлогон эмесмин. Сени башкача адам катары корчумун. Корсо сен да итттен айырман жок экен. Мени эмне женил ойлуу сойку катары кордунбу? Же мунун ата энеси жок жетим, каалаган нерсемди жасасам боло берет дединби?
- Антип ойлогон жокмун. Болгону сени чынын айтсам жактырам.
- Жанынды жебе. Сен арам оюнду ишке ашыруу учун ошол куну опкулогонунду билбейт дегени турасынбы?
- Андай ойлобочу сураныч.
- Анан кантип ойлоюн. Сен башкалардан уктун мени зордуктап кеткенин. Эми боло берет дегенсин да.
- Ким зордуктады? Качан?
- Калп эле олумуш болбой эле койчу.
- Чындап эле.
- Таалай. Сураныч эми менин козумо корунбочу. Сенден мындайды куткон эмес болчумун.
Шарт бурулду да жоноп кетти. Эч нерсе дей албадым. Ачуумду арактан чыгардым. Коп ичип жаттым. Бирде озумо бир келсем чон трассанын четинде баратам. Андан кийин бир озумо келсем беш алты балдардын ортосунда турам. Кийин козумду ачсам аялдамада жатам. Бир козум эмнегедир ачылбайт. Кармаласам ооруп ачышып чыкты. кийим кечем чанга жерге болонуп кир. Ордумдан аран турдум, буттарым титиреп ооруйт. Сол колумдагы манжаларым шишип кеткенин байкадым. Бир эки кадам койсом тизем зыркырап чыдатпай кайра жыгылдым. Башым жерге келип тийгенин бир билем. Ошол бойдон эсим ооп калса керек. Себеби ооруканага бараткан скорыйда козумду ачтым. Демек тируумун. Жашоого мумкунчулугум бар тура.
Больницада 15кундой жатып чыгып квартирага келдим. Кире сала бекиткен акчаларымды карасам туруптур. Конул жайланып тынч гана уйкуга кеттим. Манжаларым толук айыга элек экенин билдим.
- Кимде иштейсин, Кадырдын жетимдерисинби?
- Жок жалгыз эле.
- Кандайча?
- Алардан болунуп чыктым байке. Эми озум иштейм.
- Андай болбойт братишка. Озун иштечу болсон озун учун кунуно доля тогуп турушун керек?
- Билем байке. Макул десениз кунуно 500 сом берип турам.
- 500 сомун эмне болмок эле?
- Байке, азыр деген мен жалгызмын да. Бир аз озумдун тобумду топтосом анан башкача толойм.
- Озун башка балдарды иштетейин дейсинби?
- Азырынча ошондой пландар бар байке. Бирок бир аз убакыт керек.
- Анда ылдамдат. Анан тиги Кадырдын командасындагы балдарды жакшы эле тааныйсынбы?
- Ооба.
- Аларга айтып койчу. Эртен жана эртенден кийин иштерин токтотушсун. Бизде рейд журот. Кармалса штраф менен кутулбайт, туз камакка кетет. Анткени тее жогорттон текшеруу келатат.
- Макул байке. Сиздин атыныз ким?
- Сталбек.
- Меники Таалай байке.
- Тур анда жоно. Иштеп саат 11лерде жолугуп кой мага.
- Кундо ушул жерде сиз болосуз да э?
- Жок Сутка иштеп сутка эс алам. Эртен саар саат 7лерде келсен бироо менен тааныштырам, ал аркы сменде иштейт. Ошол экообузго толоп турасын уктунбу?
- Албетте байке.
Ал жерден чыгып урнадагы акчамды алдым да элдин ичине кирип кеттим. Детдомский корманщиктердин баарына рейд жонундо эскертуу берип, оз ишимди улантып журдум. Жер жарыган кезде бир орус кемпирдин пирожки менен кофесинен ичип курсаты алдадым да кайра базарга кирип баратсам, жолумдан мен тарапка карай келаткан Сабринаны коруп жашырынууга аран ургулдум. Ал мени коргон жок. Базардын ичиндеги кафедердин бирине кирип кетти. Детдомдогулар коп деле кафеден эртелеп тамактанышпайт болчу, демек Сабрина бул жерде иштейт деп ойлоп койдум. Тушко чейин дагын жакшы эле иштеп менттердин акысын да толоп конулду жай кылып, жанагы Сабрина кирип кеткен кафеге келдим. Тамак заказ берип коюп Сабринаны таппай изделенип эки жагымды карай бердим. Тамактарды алып келген официантка кыздан;
- Кечиресинер, бул жерде Сабрина деген турк кыз иштейби?
- Ооба. Посуда мойшица болуп.
- Кантип кирсем болот жанына?
- Киргизишпейт. Ал жакка персоналдар гана кирет.
- Жолун тапсачы?
- Эмне болду анчалык? Кыргыз кыздары куругансып турк кызында эмне бар?
- Баары бир айткан менен тушунбойсун. Ким менен суйлошсом болот? Ошол кызга жолугушум керек.
- Эч кимге жолуга албайсын баары бир киргизишпейт.
Тамакты жеп бутуп, туз эле кухнясына кирип бардым. Бурчта ччон раковинада идиш жууп жаткан Сабринаны коруп жанына бардым да;
- Сабрина, кечки саат 8де сени сыртта кутом-деп артыма бурулдум да чыгып кеттим.
Уйго келсем Нурзат сыртта олтуруптур. Кечки катуу суйлогонумо жини келгенби, мени корор менен жерди карап алды. Мен да сыр бербей унчукпай уйго кирип кеттим. Терезеден карасам бир калыпта олтуруптур. 3 саатай уктап турдум да бети колумду жууганга сыртка чыксам, Айзат эже Нурзат анан жанагы Аман байкенин аялы болуп олтурушуптур. Баш ийкеп гана саламдаштым. Алар мени корор менен мен жонундо соз кылгандары бир аз угулуп турду. Анчалык деле маани бербей укмаксага салып, уйго кайра кирдим да чыкпай койдум. Кечинде саат 7лер чамасында Ош базарына келдим. Кочодон бир нерселерди алып жеп кафенин оозунда, Сабринаны кутуп турдум. Саат 8 болбой чыкты. Мени корду да ачуусу менен ары карап басып кетти. Артынан чуркап жеттим да билегинен кармай бергенимде, булкуп туруп ыйлап жиберди. Эмне дээримди да билбей туруп калдым.
- Сабрина, кечирип койчу мени. Болдучу эми ыйлабачы.
- Мен сенден муну ойлогон эмесмин. Сени башкача адам катары корчумун. Корсо сен да итттен айырман жок экен. Мени эмне женил ойлуу сойку катары кордунбу? Же мунун ата энеси жок жетим, каалаган нерсемди жасасам боло берет дединби?
- Антип ойлогон жокмун. Болгону сени чынын айтсам жактырам.
- Жанынды жебе. Сен арам оюнду ишке ашыруу учун ошол куну опкулогонунду билбейт дегени турасынбы?
- Андай ойлобочу сураныч.
- Анан кантип ойлоюн. Сен башкалардан уктун мени зордуктап кеткенин. Эми боло берет дегенсин да.
- Ким зордуктады? Качан?
- Калп эле олумуш болбой эле койчу.
- Чындап эле.
- Таалай. Сураныч эми менин козумо корунбочу. Сенден мындайды куткон эмес болчумун.
Шарт бурулду да жоноп кетти. Эч нерсе дей албадым. Ачуумду арактан чыгардым. Коп ичип жаттым. Бирде озумо бир келсем чон трассанын четинде баратам. Андан кийин бир озумо келсем беш алты балдардын ортосунда турам. Кийин козумду ачсам аялдамада жатам. Бир козум эмнегедир ачылбайт. Кармаласам ооруп ачышып чыкты. кийим кечем чанга жерге болонуп кир. Ордумдан аран турдум, буттарым титиреп ооруйт. Сол колумдагы манжаларым шишип кеткенин байкадым. Бир эки кадам койсом тизем зыркырап чыдатпай кайра жыгылдым. Башым жерге келип тийгенин бир билем. Ошол бойдон эсим ооп калса керек. Себеби ооруканага бараткан скорыйда козумду ачтым. Демек тируумун. Жашоого мумкунчулугум бар тура.
Больницада 15кундой жатып чыгып квартирага келдим. Кире сала бекиткен акчаларымды карасам туруптур. Конул жайланып тынч гана уйкуга кеттим. Манжаларым толук айыга элек экенин билдим.
#65 20 Ноябрь 2015 - 14:31
Автордун өтүнүчү менен тема тазаланды.
Ден-соолугуна байланыштуу жаза албай калганын,бир аз убакыттан соң улантаарын эскертип кетти.Ашыкча билдирүү жазбай сабыр сактап турууңарды эскертем!
Ден-соолугуна байланыштуу жаза албай калганын,бир аз убакыттан соң улантаарын эскертип кетти.Ашыкча билдирүү жазбай сабыр сактап турууңарды эскертем!
#68 04 Декабрь 2015 - 15:46
belleza (28 Ноябрь 2015 - 19:00) жазган:
Avtor ka4an ulantat bolduken?
maks1980bishkek (02 Декабрь 2015 - 12:08) жазган:
Автор озу бар бекен кундо кирип андымай болдум.улантыныз эми
mega777 (20 Ноябрь 2015 - 14:31) жазган:
Автордун өтүнүчү менен тема тазаланды.
Ден-соолугуна байланыштуу жаза албай калганын,бир аз убакыттан соң улантаарын эскертип кетти.Ашыкча билдирүү жазбай сабыр сактап турууңарды эскертем!
Билдирүүнү түзөткөн: mega777: 04 Декабрь 2015 - 15:47
#69 09 Декабрь 2015 - 02:17
Саламатсыздарбы окурмандар.
..
Кутуусуз жерден кырсыкка кабылып омур жолум баяндалган тагдырымды акырына чыгара албай, сиздерди копко куттургонум учун кечирим сураймын. Сиздер мени да туура тушуносуздор деген умутум чексиз...
Карышкырды буту багат дегендей менин да багарым манжаларым болгондугун жалан гана корманщиктер билчу. Ошон учун менин манжаларымдын иштебей калуусун каалагандар менин ким экенимди жакшы билишкендер деген ойго токтолдум.
Эртеси кун так добого которулгону менен суук болуп турду. Шашпастан Ош базарына келдим да туптуз эле СИЗОго карай жол тарттым. Сыртта турган солдатка майордун фамилясын айтсам, ичкери жакка билдирип бат эле мени киргизди. Ал жерде 2000 сомду карматып свидание болчу болмого келдим. Копко куттурбой эле Жакуну алып киришти.
- Оо какие люди, салам иничек.
- Салам братан. Сами как брат? Не обижают здесь?
- Если обижают то что? Ты же не можешь помочь.
- В каком смысле?
- Прямом. Ты же за забором а я тут.
- Ну да...
- Карышкыр. Сен негедир не важно коруносун го иничек тынчылыкпы деги?
- Ошону сенден сурайын деп келдим Жаку.
- Не понял... биз качан сенсирегенге оттук эле?
- А ты чё можешь делать? Ты же сам сказал. ты тут а я за забором. Так что не напригайся.
- Сука ты очень глубоко ошибаешся на счет меня, если я тут, это не значить что мои руки и ногу тоже тута.
- Как бы я уже встретился с твоими руками и ногами, но, как видиш живой до сих пор.
- Я не очень понимаю о чём ты брендиш, но, ты со всем не прав. Кстатьи о чем базар вообще то?
- Калп эле дурак болбочу, жетишет уже. Это ты сделал со мной.
- Фильтруй базар сука. Прежде чем придявлять сначала обоснуй.
- Хорошо брат, будет время отвечаю за своих слов. Но, ты считай что со своими поступками заработал одного врага. Прощай братан.
- Ты сука очень крепко пожалееш.
- Не пугай брат, я уже как бы пуганный.
Ушуну менен соз токтоп сыртка чыгып кеттим.
Кечинде бир такси менен детдомго, балакайларга таттуусунан баштап чондорго арагына чейин алып бардым. Баары жылуу тосуп алышты. Сабрина да ошол жерде мени корор замат эмнегедир жузуно жылмаю пайда болгонун байкадым. Ага жакын бардым да;
- Сабрина мени кечируун учун эмне кылуумду каалайсын?
- Таалай давай анан суйлошолу, азыр бош эмесмин.
- Мага бир щанс бере аласынбы?
- Это зависить от тебя.
- Демек кечирдин.
- Мен антип айтпадым.
- Бирок ойлодун да?
- Барчы эми...
- Макул Сабри. Рахмат сага.
- За что?
- За все
- Ты не справим.
- Ты права.
Ары жактан Сейиттин мени чакырган уну угулду. Айла жок тигилердин алдына барууга туура келди. Узун столдун ойдо жагында Кадыр олтурган мени жанындагы орундукка чакырды да;
- Келчи братишка бул жерге олтурчу. Сени менен да кененирее олтуруп суйлошо элекпиз. Эми минтип орустун суусундугунун касиети менен ага инидей болуп баарлашалачы.
- Кадыр братан, билесин го мени коп деле созго жокмун.
- Кудайды карап суйлочу, сен созго жок болсон биз кайда бармак элек.
- Силерге ошондой туюлса керек деп ойлойм.
- Эмне болду корунбой кеттин? Кайда журуп кайда койлорду кырып жатасын, орун котордунбу же?
- Жоок братан Ош базарынан башка жерден курсагым тойбойт. Болгону башкатжумуш менен алектенип журом.
- Эмне болгон иш, жирный элеби?
- Ага силердин тишинер отпойт. Мен башка бир ишти баштайын деп атам.
- Эмне болгон иш? Балким биз да жардам береттирбиз.
- Ага да убакыт келет. Бирок коп нерсени ойлонуп корушум керек. Оюндун акырына чыкпай атып колумдагы картаны корсотуп койгонум туура эмес го дейм.
- Демек сыр болсо озун бил. Бирок сага жардам бергенге дайынбыз, анда эмесе кел алып ийели тигини.
Копко чейин арактан ичип суйлошуп олтурдук. Булардын алдында суйлошкондой кебете корсотконум менен оюмдун баары Сабринада болуп турду. Калп эле туалетке деген шылтоо менен козголуп Сабринаны издеп жонодум. Корсо ал каридорлорду шыпырып бутуп калган тура. Мени корор менен;
- Эмне жортуп чыктын, курсагын ачкалдыбы?
- Жок Сабри. Сени издеп келатам.
- Анда мен азыр бутойун анан суйлошолу.
Ал жумушун аяктап анын болмосуно кирдик. Бир четте 4-5 жаштагы кыз уктап жатыптыр.
- Эмне ушул кыз менен жашайсынбы бул болмодо?
- Ооба. 1 айлык кезинен бизге келген. Апасы тороп таштап кеткен жеринен таап келишкен. Ошол бойдон менин колумда. Апаке дейт мени.
- Демек турмушка чыксан да бул кыз менен чогуу барат турбайсынбы?
- Албетте.
- Бирок башкача ойдо калбайбы болочок куйоон?
- Эгер мени чындап суйуп мага баш кошом десе демек ушул кызым менен алууга туура келет. Болбосо жок.
- Эгер макул болбосочу?
- Анда журо берем. Мына сен айтчы, эгер сен мени чындап суйсон, менсиз жашоону элестете албасан каршы болот белен?
- Мени мындай мисалга аралаштыра бербечи, бул суроого сени кубантуу учун каршы эмесмин деп калп айтып коюум мумкун да. Чын чынына келгенде жашоодо башкача.
- А сен калп айтпай чындыкты айтып корчу.- деп жылуу жылмайып акырын мен тарапка карай кадам койду.
- Сабрина. Мен баягында бир кишини жолуктурдум, ал балык кармап олтурган экен.
- Создон алыстаба, балык кармаган кишинин мен баштаган созго кандай тиешеси бар.
- А сен созду болбой акырына чейин ук да. Кел жаныма олтур баарын айтып берейин андан ары озун чечим чыгарасын.
Ал келип олтурган сон кайра уланттым.
- Ал кишинин балык кармап олтурганына кызыккан жокмун, ал кишинин балыкты кармап туруп кайра кайырмактан чыгарып сууга коё берип жатканына тан калдым. Акыры чыдай албай сурагым келди. Байке эмне учун убара болуп кармап туруп кайра бошотуп жибересиз десем,
Ээ уулум. Мен бул балыктардын акылы бар бекен деп текшерип атам. Кайырмактан чыгарып туруп кайра сууга ыргытсам, эч канча убакыт отпой эле кайра эле ошол балык кайырмагыма тушуп атпайбы. Демек кайырмактын учунда сайылып турган куртту жей бергиси келет. Оной тамакты жегиси келет.
Бул соз мени копко чейин ойго салды. Себеби биз адамдар да ошол балыктардай эле акылыбыз жок. Анткени туура эмес жолду туура эмес деп ойлогонубуз менен баарыбыз оной тамакты ойлоп ошол жолго карай кадам таштайбыз. Биз ошентип журсок, бизди коруп бизден тарбия алган балдардын келечеги кандай болот. Эгер озундун балан болсо ага кандайдыр бир тарбия бере аласын, себеби баланы жашынан катынды башынан деп коёт. Ал эми бул кыз бул биз коруп жаткан жашоонун даамын татып калды. Айланасындагылардын колунан ар кандай даам татты. Бул наристе периште болгону менен куноосу болбогону менен, уурулук тоноочулук менен табылган нанды жеп тойду. Бул эмнени коруп эмнени сезип турганын сен али билбейсин, бирок, мунун акыл эси алда качан бузулган...
Ушул созду айтканымда жаагыма шак эткен Сабринанын колу келип тийди.
- Сабрина, сен акырына чейин укчу.
- Чык сыртка!
- Коё турчу когорбой.
- Сен менин кызымды харам дегени турасынбы?
- Кыз харам эмес, жегенин харам дегени турам. Себебин айтайынбы эмнеге экенин. Анда кулак сал. Эгер сен базардан алма алсан эмне учун карарып калгандарын албай тазасын кымбатыраака аласын, себеби алар карарып баратат да чынбы? Мен да ошондой ойлочумун. Бир кун таза алмага акчам жетпей карарган алманы арзаныраак алып жеп кордум. Даамы берки таза алмадай эле экен. Биз аны билбей эле тазасын кымбатка алып журо бериптирбиз. Бул наристенин жегени деле таза алмадай болгону менен даамы ошол карарган алмадай. айырмасы жок. Арам тамак деле адал тамак деле ошол алмалардай даамы бирдей, бир гана айырмасы биз берип жаткан тамактардын баары карарган алмалардай.
- Таалай, эми мындан ары менин кызыма да мага да жолочу болбо сураныч. Бир нерсе башталганча чыгып кет.
- Мен чыкканым менен бул болмодо менин азыр айткан создорум калат. Ал создор менен сен канчага чейин жашайсын билбейм го бирок бул создор копко тынчтык бербешин жакшы билем. Сен бая мага чындыкты айт деп сурандын эле, эми айтайын. Мен сени чындап суйом, сенсиз жашоомду чындап элестетким келбейт, сага чындап уйлонгум келет, бирок бул сезимдерим жалгыз гана сага таандык тиги кызга эмес. Бул кызды оз кызымдай болуусун элестете албайм, анткени бул кыздын апасы кандай адам экенин бир АЛЛАХ билет, ошондуктан сенин созуно мен каршымын деп гана айта алам. Сабрина чындыкты уккун келди беле мына чындык. Сени билип жургон менден ушундай чындык. Билбей жургон кандай адам кандай чындыгын айтарын элестете да албайм.
деп эшиктен чыгып кеттим. Жанагылар олтурган жерге келип Сейитти чакырдым да;
- Доске мага тыйын керек срочна.
- Канча. Тынчылыкпы деги?
- 10000 сом
- Макул берейин бирок себебин айтасынбы?
- Убакыт жок. Анан айтам. Айылга кетишим керек.
- Качанга керек?
- Кечееге.
Сейиттин акчасын алдым да кочого чыгып квартирама келип уйкуга кеттим. Эртеси кийим кечемди алып айылга кетчу таксилердин бироосуно олтуруп жолго чыктым
Кутуусуз жерден кырсыкка кабылып омур жолум баяндалган тагдырымды акырына чыгара албай, сиздерди копко куттургонум учун кечирим сураймын. Сиздер мени да туура тушуносуздор деген умутум чексиз...
Карышкырды буту багат дегендей менин да багарым манжаларым болгондугун жалан гана корманщиктер билчу. Ошон учун менин манжаларымдын иштебей калуусун каалагандар менин ким экенимди жакшы билишкендер деген ойго токтолдум.
Эртеси кун так добого которулгону менен суук болуп турду. Шашпастан Ош базарына келдим да туптуз эле СИЗОго карай жол тарттым. Сыртта турган солдатка майордун фамилясын айтсам, ичкери жакка билдирип бат эле мени киргизди. Ал жерде 2000 сомду карматып свидание болчу болмого келдим. Копко куттурбой эле Жакуну алып киришти.
- Оо какие люди, салам иничек.
- Салам братан. Сами как брат? Не обижают здесь?
- Если обижают то что? Ты же не можешь помочь.
- В каком смысле?
- Прямом. Ты же за забором а я тут.
- Ну да...
- Карышкыр. Сен негедир не важно коруносун го иничек тынчылыкпы деги?
- Ошону сенден сурайын деп келдим Жаку.
- Не понял... биз качан сенсирегенге оттук эле?
- А ты чё можешь делать? Ты же сам сказал. ты тут а я за забором. Так что не напригайся.
- Сука ты очень глубоко ошибаешся на счет меня, если я тут, это не значить что мои руки и ногу тоже тута.
- Как бы я уже встретился с твоими руками и ногами, но, как видиш живой до сих пор.
- Я не очень понимаю о чём ты брендиш, но, ты со всем не прав. Кстатьи о чем базар вообще то?
- Калп эле дурак болбочу, жетишет уже. Это ты сделал со мной.
- Фильтруй базар сука. Прежде чем придявлять сначала обоснуй.
- Хорошо брат, будет время отвечаю за своих слов. Но, ты считай что со своими поступками заработал одного врага. Прощай братан.
- Ты сука очень крепко пожалееш.
- Не пугай брат, я уже как бы пуганный.
Ушуну менен соз токтоп сыртка чыгып кеттим.
Кечинде бир такси менен детдомго, балакайларга таттуусунан баштап чондорго арагына чейин алып бардым. Баары жылуу тосуп алышты. Сабрина да ошол жерде мени корор замат эмнегедир жузуно жылмаю пайда болгонун байкадым. Ага жакын бардым да;
- Сабрина мени кечируун учун эмне кылуумду каалайсын?
- Таалай давай анан суйлошолу, азыр бош эмесмин.
- Мага бир щанс бере аласынбы?
- Это зависить от тебя.
- Демек кечирдин.
- Мен антип айтпадым.
- Бирок ойлодун да?
- Барчы эми...
- Макул Сабри. Рахмат сага.
- За что?
- За все
- Ты не справим.
- Ты права.
Ары жактан Сейиттин мени чакырган уну угулду. Айла жок тигилердин алдына барууга туура келди. Узун столдун ойдо жагында Кадыр олтурган мени жанындагы орундукка чакырды да;
- Келчи братишка бул жерге олтурчу. Сени менен да кененирее олтуруп суйлошо элекпиз. Эми минтип орустун суусундугунун касиети менен ага инидей болуп баарлашалачы.
- Кадыр братан, билесин го мени коп деле созго жокмун.
- Кудайды карап суйлочу, сен созго жок болсон биз кайда бармак элек.
- Силерге ошондой туюлса керек деп ойлойм.
- Эмне болду корунбой кеттин? Кайда журуп кайда койлорду кырып жатасын, орун котордунбу же?
- Жоок братан Ош базарынан башка жерден курсагым тойбойт. Болгону башкатжумуш менен алектенип журом.
- Эмне болгон иш, жирный элеби?
- Ага силердин тишинер отпойт. Мен башка бир ишти баштайын деп атам.
- Эмне болгон иш? Балким биз да жардам береттирбиз.
- Ага да убакыт келет. Бирок коп нерсени ойлонуп корушум керек. Оюндун акырына чыкпай атып колумдагы картаны корсотуп койгонум туура эмес го дейм.
- Демек сыр болсо озун бил. Бирок сага жардам бергенге дайынбыз, анда эмесе кел алып ийели тигини.
Копко чейин арактан ичип суйлошуп олтурдук. Булардын алдында суйлошкондой кебете корсотконум менен оюмдун баары Сабринада болуп турду. Калп эле туалетке деген шылтоо менен козголуп Сабринаны издеп жонодум. Корсо ал каридорлорду шыпырып бутуп калган тура. Мени корор менен;
- Эмне жортуп чыктын, курсагын ачкалдыбы?
- Жок Сабри. Сени издеп келатам.
- Анда мен азыр бутойун анан суйлошолу.
Ал жумушун аяктап анын болмосуно кирдик. Бир четте 4-5 жаштагы кыз уктап жатыптыр.
- Эмне ушул кыз менен жашайсынбы бул болмодо?
- Ооба. 1 айлык кезинен бизге келген. Апасы тороп таштап кеткен жеринен таап келишкен. Ошол бойдон менин колумда. Апаке дейт мени.
- Демек турмушка чыксан да бул кыз менен чогуу барат турбайсынбы?
- Албетте.
- Бирок башкача ойдо калбайбы болочок куйоон?
- Эгер мени чындап суйуп мага баш кошом десе демек ушул кызым менен алууга туура келет. Болбосо жок.
- Эгер макул болбосочу?
- Анда журо берем. Мына сен айтчы, эгер сен мени чындап суйсон, менсиз жашоону элестете албасан каршы болот белен?
- Мени мындай мисалга аралаштыра бербечи, бул суроого сени кубантуу учун каршы эмесмин деп калп айтып коюум мумкун да. Чын чынына келгенде жашоодо башкача.
- А сен калп айтпай чындыкты айтып корчу.- деп жылуу жылмайып акырын мен тарапка карай кадам койду.
- Сабрина. Мен баягында бир кишини жолуктурдум, ал балык кармап олтурган экен.
- Создон алыстаба, балык кармаган кишинин мен баштаган созго кандай тиешеси бар.
- А сен созду болбой акырына чейин ук да. Кел жаныма олтур баарын айтып берейин андан ары озун чечим чыгарасын.
Ал келип олтурган сон кайра уланттым.
- Ал кишинин балык кармап олтурганына кызыккан жокмун, ал кишинин балыкты кармап туруп кайра кайырмактан чыгарып сууга коё берип жатканына тан калдым. Акыры чыдай албай сурагым келди. Байке эмне учун убара болуп кармап туруп кайра бошотуп жибересиз десем,
Ээ уулум. Мен бул балыктардын акылы бар бекен деп текшерип атам. Кайырмактан чыгарып туруп кайра сууга ыргытсам, эч канча убакыт отпой эле кайра эле ошол балык кайырмагыма тушуп атпайбы. Демек кайырмактын учунда сайылып турган куртту жей бергиси келет. Оной тамакты жегиси келет.
Бул соз мени копко чейин ойго салды. Себеби биз адамдар да ошол балыктардай эле акылыбыз жок. Анткени туура эмес жолду туура эмес деп ойлогонубуз менен баарыбыз оной тамакты ойлоп ошол жолго карай кадам таштайбыз. Биз ошентип журсок, бизди коруп бизден тарбия алган балдардын келечеги кандай болот. Эгер озундун балан болсо ага кандайдыр бир тарбия бере аласын, себеби баланы жашынан катынды башынан деп коёт. Ал эми бул кыз бул биз коруп жаткан жашоонун даамын татып калды. Айланасындагылардын колунан ар кандай даам татты. Бул наристе периште болгону менен куноосу болбогону менен, уурулук тоноочулук менен табылган нанды жеп тойду. Бул эмнени коруп эмнени сезип турганын сен али билбейсин, бирок, мунун акыл эси алда качан бузулган...
Ушул созду айтканымда жаагыма шак эткен Сабринанын колу келип тийди.
- Сабрина, сен акырына чейин укчу.
- Чык сыртка!
- Коё турчу когорбой.
- Сен менин кызымды харам дегени турасынбы?
- Кыз харам эмес, жегенин харам дегени турам. Себебин айтайынбы эмнеге экенин. Анда кулак сал. Эгер сен базардан алма алсан эмне учун карарып калгандарын албай тазасын кымбатыраака аласын, себеби алар карарып баратат да чынбы? Мен да ошондой ойлочумун. Бир кун таза алмага акчам жетпей карарган алманы арзаныраак алып жеп кордум. Даамы берки таза алмадай эле экен. Биз аны билбей эле тазасын кымбатка алып журо бериптирбиз. Бул наристенин жегени деле таза алмадай болгону менен даамы ошол карарган алмадай. айырмасы жок. Арам тамак деле адал тамак деле ошол алмалардай даамы бирдей, бир гана айырмасы биз берип жаткан тамактардын баары карарган алмалардай.
- Таалай, эми мындан ары менин кызыма да мага да жолочу болбо сураныч. Бир нерсе башталганча чыгып кет.
- Мен чыкканым менен бул болмодо менин азыр айткан создорум калат. Ал создор менен сен канчага чейин жашайсын билбейм го бирок бул создор копко тынчтык бербешин жакшы билем. Сен бая мага чындыкты айт деп сурандын эле, эми айтайын. Мен сени чындап суйом, сенсиз жашоомду чындап элестетким келбейт, сага чындап уйлонгум келет, бирок бул сезимдерим жалгыз гана сага таандык тиги кызга эмес. Бул кызды оз кызымдай болуусун элестете албайм, анткени бул кыздын апасы кандай адам экенин бир АЛЛАХ билет, ошондуктан сенин созуно мен каршымын деп гана айта алам. Сабрина чындыкты уккун келди беле мына чындык. Сени билип жургон менден ушундай чындык. Билбей жургон кандай адам кандай чындыгын айтарын элестете да албайм.
деп эшиктен чыгып кеттим. Жанагылар олтурган жерге келип Сейитти чакырдым да;
- Доске мага тыйын керек срочна.
- Канча. Тынчылыкпы деги?
- 10000 сом
- Макул берейин бирок себебин айтасынбы?
- Убакыт жок. Анан айтам. Айылга кетишим керек.
- Качанга керек?
- Кечееге.
Сейиттин акчасын алдым да кочого чыгып квартирама келип уйкуга кеттим. Эртеси кийим кечемди алып айылга кетчу таксилердин бироосуно олтуруп жолго чыктым
#70 10 Декабрь 2015 - 01:34
Таксибиз Жалал Абадка жетпей бузулуп копко кармалып, карангы киргенде айылыма келдим. Тун жамынып уйго кирип барсам уйдогулор кандай ойлошот деген ойдо Темирдин уйуно барууну туура кордум. Аны уйкусунан тургузууга бир эле ышкырыгым жетиштуу болду. Чыгып эле;
- Оой досум, кечее тушум калп эмес экен салам алйкум досум, куш келипсин.
- Кандайсын Темике. ден соолук окуулар жана уйундогулор тынчпы?
- Баары жакшы рахмат дос.
- Уйкундан бузган жокмунбу?
- Кайдагы уйку дос. Суйууго туш болуп уйку деле корбой калгам.
- Ме сага. Кайдагы суйуу?
- Жур уйго кирип суйлошолу. Же эмне шашылынчпы?
- Жок дос, сеникине туноп кетейин дедим. Каршы эмессинби?
- Эмнеге каршы болмок элем. Атандарды кордунбу?
- Жок бара элекмин. Тун жамынып журогун тушургум келбеди.
- Анда кир дос. Туура кыласын меникине келип. Жанылыктар аябай кобойгон кирирп суйлошолу доске.
Уйго кирдик да Темирдин дасторкон салуусуна каршы болуп курсагым ток деп жай салдык да жатып алып маекке кирип кеттик.
- Таалай сен кеткенинден бери, айылдагылардын сага болгон коз караштары бир топ эле озгорду дос.
- Жакшы жагынабы?
- Албетте да. Кеебирлери сени чыныгы жигит экен, актыгын далилдеп бере алды десе, кее бирлери, ал шаарда журуп бандит, рекеттерге кошулуп биротоло бандит болуп кетиптир деп суйлошуудо. Бирок ошентип суйлогондор да жыйынтыгында, кандай болгон кундо да накта жигит экен деп суйлоп жатты. Бая куну милициялар директорду ооруканадан чыгарып келишип чайханада, жаштар биздин келечегибиз деген чон жыйын откорду. Ал жыйында балдарга кандай тарбия беруу керек экенин, эгер кандай кылмыш кылса ага кандай жаза бериле тургандыгы жонундо айтып отту. Баарынан кызыгы создун баары эле сага келип такалып атты. Ошондо сенин атанды да созго чакырып бир эле суроо берди.
- Эмне деп?
- Уулунуз кайда деп.
- Анан?
- Анан эмне болмок эле, аяшатам ушундай суйлоду дейсин, тим эле ушундай чогулуш болорун алдын ала билип даярдангандай.
- Эмне деди айтпайсынбы?
- Менин уулум эч бир жанга жаман ою болгон эмес жана эч кимге кайдыгер караган эмес. Ал досторун катуу сыйлап, аябай жакшы коргону учун ушундай окуяларга туш болду. Бир досун куткарып жадакалса уйуно алпарып жаткырганын корбой, озунун намысын коргоп элди калп менен ишендирген дос ошончо жакшылыктан кийин артынан тукуруп турса дос болмок беле. Ошондой достордун барынан жогу. Эми силердин суроонорго жооп берейин, менин уулум Бишкекте. Аны мен озум кетирдим. Эмне учун кетиргенимдин себеби, тигиге окшогон достун жана анын агасынын ден соолугуна зыян келтирип койбосун деп ошол экоонун соо журушун тилеп жонотуп жибердим. Эми силер айткылачы урматтуу милициялар. Оздорунон кичине баланы 3 килейген бала токмоктоп кетсе, анысы аз келгенсип башын таш менен жара чапса, тигил балдар эмес менин уулум башы жарылып ооруканага тушсо, кимди куноолу деп ойлоп турасынар? Эмне учун ошол балдарга керектуу жаза корбойсунор? Эмне дагын эле менин балам куноолубу? Баарынардын алдынарда айтып койоюн, менин балам аппак, куноосу болсо айткылачы коройун. Сенин балан тигиндей мындай деп суйлогон созунордо далилинер барбы? Эгер эч кимде андай созунор жок болсо эч качан артымдан суйлобой ушул жерде бетиме айткыла угалы. дегенде эч кимден бир да соз чыккан жок. Саматтын атасы ортого чыгып элден да директордон да кайра кайра кечирим сурады. Апасынын ыйлаганын айтпай эле кой. Урматты да Саматты да эл ортого чыгарышты. Алар да кечирим сурагандан кийин атан тигилерге карап, Эми балдар, ар бир жерде акыйкат женет, ак ийилет бирок сынбайт. Менин уулумдун атын булгап сындырганга бир топ эле аракеттендинер, бирок жыйынтыгын озунор коруп турасынар. Менин уулум эмес силер турасынар бул жерде. Менин уулум да акысын бере койчу бала эмес. Муну менден жакшы тушунуп жеттинер. Ошондуктан бул окуялар силерге сабак болсун. Озунорду эр ойлосонор бироону шер ойлоп жургуло. Чын чынына келгенде экоон биригип менин бир уулумдай болгон жан эмессинер. Уят, ар-намыс эмне экенин билбегенинер учун атанар сакалын суу кылып апанар коз жаш тогуп жер карап кечирим сурап жатат. Ушундан билсе болот силер кандай адам экенинерди деп сыртка карай басты. Бир да жан атандын созун калп дей алган жок, унчукпай эле узатып кала беришти. Бир кезде гана уулунуз качан келет сабакка деп директор суроо салды. Уулум келбей койбойт келет. Бирок сенден гана ыраазы. Бул мектепти таштап башка мектепке барып окугун десем, жок ата, эл башкача ойдо калат, анын устуно директордун мага кылган жакшылыгынан кийин башка мектепке кетуу туура эмес деп болбой койду. Болгону уулума кичине убакыт бергиле бир аз озун кармап алсын келет. Ал качып кеткидей кылмышкер эмес, болгону душманын да досундай коргону учун озун куноолу сезип озунон озу капа. Убакыт дарылайт эмеспи бир кун болбосо бир кун келет деп чыгып кеткен болчу. Директор да элге кайрылып, бул жерде Таалайдын атасынын айтып жатканына мен толугу менен кошула албайм. Ошол куну булар барган жерге барбаганда бул иш болмок эмес, бирок кайсыл ата оз баласын жамандамак эле. Ал кишини да туура тушунууго аракеттенели. Мейли туугандар ушул жыйын менен биз бул окуяларды унуталы да балдарды жакшы жолго салып жакшы тарбия берели. Булардын кылган жоруктары башкаларга сабак болсун деп сени да милициялардан алып калды.
- Эх Темике. Директорубуз чын айтыптыр. Ар ким оз баласына карай тартат. Карга да баласын аппагым дейт. Бирок директордун кылган жакшылыктары журокко баткыс иш. Мындай адамдардын журоктору тоодой болуш керек.
- Сени бул жолкусунда атан озу жонотту беле шаарга?
- Жок ай, болгону дайынсыз жоголбой кат жазып тушундургон болчумун жагдайды.
- Катынды окуп ушунчалык туура тушунгон атана да таазим этиш керек дос.
- Менин ордумда болгонунда сенин да атан туура тушунот деп ойлойм.
- Атама козум жетпейт.
- А ты попробуй.
- Мен сендей болуп качып барган кундо деле, сендей болуп жан багып кете албасам керек.
- Олгун келбесе жан багасын дос.
- Айткандай эле сен биринчи барганда эмне иштерди жасап жан бактын? Кыскасы эмне иш менен алектенесин?
- Досум, мен жасаган иш Кудайга да жакпайт, бирок озумо жагат. Ошондуктан, сен сураба мен айтпайын дос.
- Озун бил дос, айтпасан айтпа. Бирок сени жанагы досун менен коргонумдо чынын айтсам бир аз коркунуч басты мени.
- Ким менен, Сейит мененби?
- Ооба.
- Эмнеге корктун?
- Себеби Сейитинди сени менен коргончо эле бир канча жолу базардан коруп журчумун.
- Демек баарын билет турбайсынбы?
- Ошондой десе да болот...
- Анда айтчы дос, эмне учун менден баш тарткан жоксун?
- Эмнеге тартышым керек? Себеби сен мага доссун. Сен кандай иш кылганын биринчи эле жолукканымда билгем, бирок ошол кезге чейин жанагы окуялар болбогондо баш тартмакмын. Сенин мындай жашоого туртку жана себеп болгон жалгыз мен эмесминби. Ошондуктан баш тарта албайм доске.
- Анда сен билген болсон башка эч ким билбейт деп гарантия бере аласынбы?
- Мен жигитмин дос, андан кам жебе.
Ошол туну карангы тунду кубо кылып экообуз кандай тагдыр туш болбосун, бири-бирибизди сатып кетпейбиз деп ант ичтик.
- Жана келгенимде суйуу жонундо соз баштабадын беле, ошол жонундо айтып берчи.
- Ал деген тушунуксуз эле бир сезим окшойт дос. Болгону бая куну аркы айылдагы мектептин 10-класстары менен достошолу деп биздин мектептен 2бала 3кыз барганбыз. Алар биздин сунушка макул болгон. Кыскасы 10 кундон кийин биздин мектепке келишет. Ошол жерде бир Нургул аттуу кызга козум тушуп калып, ошондон бери уйкум бузулуп журот.
- Сулуу бекен э?
- Эми ар кимге озунуку сулуу да дос. Балким сенин вкусун башкачадыр.
- Демек сулуу экен. Подружкалары барбы?
- Бир класс толтура подружкасы бар.
- Тамашанды токтотчу.
- Макул. Эми тан атса не кылайын дейсин?
- Биринчи уйго барам. Калганын коро жатармын.
- Классташтарга суйунчулоп бара берейинби?
- Мени келди деппи?
- Ананчы.
- Кереги жок дос. Мени кутуп козу талгандар деле жок.
- Дагы суйлоп бер доске.
- Кой дос. Суйлогондун азы жакшы, суйлогонго дагын жакшы. Калганын эртен.
Ошентип уйкуга кеттик да эртеси эрте туруп Темирди ойготпой эле чыгып кеттим. Тан атып келатканда уйго кирсем апам короонун ичин шыпырып журуптур. Апамдын коз жашы куюлуп мени тосуп алды. Баласына болгон коз жаш апаларда тугонбогон дениз сыяктуу окшойт. Атам да чыкты, мени бир аз карап жаныма келип кучактады да;
- Кайталанбайт дебедин беле кулунум, кайра эле качып кетиптирсин.
- Ата кетпесем болбойт болчу.
- Тан атканда бишкекке эле кете турчу деп айтайын деп болмоно кирсем, кетип калыптырсын.
- Сиздин оюнузду билген эмесмин да.
- Аман эсен элесинби деги, апан кундо 100 ирет сени ойлоп кандай журот болду экен деп жол караганы жол караган. Мен айтам, эй Таалайбектин сеники менен меникинен жакшы иштеген башы бар. Эч кимиси жок биринчисинде эч кандай таанышы жок шаарга барып тируу келген балан эми кеткенине неге ыйлайсын дейм. Ак мээнети менен иштеп жургон уулубузду жон кой деймин.
- Ушинтип ата бала мени жамандап тура бересинерби же уйго киресинерби?
- Киребиз да апа. Журунуздор уйго. Инилерим уктап атышабы?
- Ой аларга али тан ата элек да.
- Анда бир чыны чай ичейин да сабакка барайынчы.
- Тынч эле барып келесинби?
- Ата, мен оз намысым учун куроштум баягында. Эми не болмок эле. Баары жакшы болот сарсанаа болбой эле коюнуздар.
Апам ысытып келген тамакты жеп мектепке келдим. Кириш болгон экен. Сыртта бир да жан жок. Экинчи сабакты кутпой эле директордун кабинетин тыкылдаттым. Кире бер деген жооптон кийин кирсем директор жалгыз экен. Кирдим да директорду кучактап ый аралаш саламдаштым.
- Ай болду эми Таалайбек -деп мени сооротуп атып озу да ыйлап жиберди.
- Эжекей кечириниз мени. Ишеничинизди актай албаганым учун.
- Болду эми. Токтот коз жашынды. Менин да куноом бар болчу, Мен силерди оз баламдай кором, кантип апа оз баласын кечирбесин? Кечиргем кулунум. Андан коро сабагына кир да окууну улант, болгону бир нерсени баштаба.
- Мен да каалабайм.
- Ошондой кыл садага. Бироолордун созуно конул бурба, тынч жур суранарым эле ушул нерсе.
- Макул эжекей.
Директордун кабинетинен чыгып туз эле класска кирдим.
- Уруксатпы агай.
- Оой кош келипсиз чон жигит, жол болсун?
- Сабакка келдим.
- Коруп турам келгенинди, кел олтур.
- Рахмат агай.
Туз эле Темирдин жанынан орун алдым. Бир аздан кийин конгуроо кагылып чыгыш болду. Классташтар баары келип учурашып жатты, бир гана Самат папкасын алды да саламдашпай туруп эшикти тепкен бойдон чыгып кетти.
- Оор бол дос, ал ушундай кылыктары менен сени провацировать этип бир нерсени баштагысы келип турат.-деп Темир мени алаксытканга аракеттенди.
- Да хватит Темике. Самат менен ишим да болгону жок. Мындайча айтканда мен жургон чойродо, Саматтай балдарды последный человек деп аташат. Андыктан кабатырланба дос, анын корсоткон характери мага не холодно да не жарко.
Бул созду уккан биздин класском Уркуя деген кызыбыз мага карап;
- Сен жургон чойро кандай экенин билсек болобу, айтып берчи.
- Особый деле чойро эмес, болгону ал жерде бири бирине жасаган жакшылыктары унутулбайт жана достукту сатпай бир туугандай журушот. Чыккынчылык жузу каралык жана алдамчылык деген нерселердин ордуна ынтымак, биримдик, достук деген нерселер орун алган.
- Мындайча айтканда Манастын жети осуяты дечи.
- Манастын жети осуятын окуп коро элекмин, бирок сен ошондой ойлосон демек ошого окшош болуш керек.
- Таалай 50 сомдон чогултуп жатабыз, башка мектеп менен достошобуз кошуласынбы?
- Албетте да.
- Анан мындай, ал кун достошуу кечеси болот. Жанагындай тырыштыруу деген болбосун. Короздугунду корсотуп журбо ошол жерде да.
- Уркуя менин бугун эч ким менен урушайын деген оюм жок, не кыласын ушундай создорду сасытып. Келчи классташ, жакшы маанай менен олтуралычы.
- Эскертип коюу эч качан ашыкча соз эмес.
- Эскертуунду кабыл алдым болду эми.
Бирок менин оюм чындап Саматтан кетпей койду. Ал кайда кетти экен, Урматты алып келип бир нерсени баштабаса экен...
- Оой досум, кечее тушум калп эмес экен салам алйкум досум, куш келипсин.
- Кандайсын Темике. ден соолук окуулар жана уйундогулор тынчпы?
- Баары жакшы рахмат дос.
- Уйкундан бузган жокмунбу?
- Кайдагы уйку дос. Суйууго туш болуп уйку деле корбой калгам.
- Ме сага. Кайдагы суйуу?
- Жур уйго кирип суйлошолу. Же эмне шашылынчпы?
- Жок дос, сеникине туноп кетейин дедим. Каршы эмессинби?
- Эмнеге каршы болмок элем. Атандарды кордунбу?
- Жок бара элекмин. Тун жамынып журогун тушургум келбеди.
- Анда кир дос. Туура кыласын меникине келип. Жанылыктар аябай кобойгон кирирп суйлошолу доске.
Уйго кирдик да Темирдин дасторкон салуусуна каршы болуп курсагым ток деп жай салдык да жатып алып маекке кирип кеттик.
- Таалай сен кеткенинден бери, айылдагылардын сага болгон коз караштары бир топ эле озгорду дос.
- Жакшы жагынабы?
- Албетте да. Кеебирлери сени чыныгы жигит экен, актыгын далилдеп бере алды десе, кее бирлери, ал шаарда журуп бандит, рекеттерге кошулуп биротоло бандит болуп кетиптир деп суйлошуудо. Бирок ошентип суйлогондор да жыйынтыгында, кандай болгон кундо да накта жигит экен деп суйлоп жатты. Бая куну милициялар директорду ооруканадан чыгарып келишип чайханада, жаштар биздин келечегибиз деген чон жыйын откорду. Ал жыйында балдарга кандай тарбия беруу керек экенин, эгер кандай кылмыш кылса ага кандай жаза бериле тургандыгы жонундо айтып отту. Баарынан кызыгы создун баары эле сага келип такалып атты. Ошондо сенин атанды да созго чакырып бир эле суроо берди.
- Эмне деп?
- Уулунуз кайда деп.
- Анан?
- Анан эмне болмок эле, аяшатам ушундай суйлоду дейсин, тим эле ушундай чогулуш болорун алдын ала билип даярдангандай.
- Эмне деди айтпайсынбы?
- Менин уулум эч бир жанга жаман ою болгон эмес жана эч кимге кайдыгер караган эмес. Ал досторун катуу сыйлап, аябай жакшы коргону учун ушундай окуяларга туш болду. Бир досун куткарып жадакалса уйуно алпарып жаткырганын корбой, озунун намысын коргоп элди калп менен ишендирген дос ошончо жакшылыктан кийин артынан тукуруп турса дос болмок беле. Ошондой достордун барынан жогу. Эми силердин суроонорго жооп берейин, менин уулум Бишкекте. Аны мен озум кетирдим. Эмне учун кетиргенимдин себеби, тигиге окшогон достун жана анын агасынын ден соолугуна зыян келтирип койбосун деп ошол экоонун соо журушун тилеп жонотуп жибердим. Эми силер айткылачы урматтуу милициялар. Оздорунон кичине баланы 3 килейген бала токмоктоп кетсе, анысы аз келгенсип башын таш менен жара чапса, тигил балдар эмес менин уулум башы жарылып ооруканага тушсо, кимди куноолу деп ойлоп турасынар? Эмне учун ошол балдарга керектуу жаза корбойсунор? Эмне дагын эле менин балам куноолубу? Баарынардын алдынарда айтып койоюн, менин балам аппак, куноосу болсо айткылачы коройун. Сенин балан тигиндей мындай деп суйлогон созунордо далилинер барбы? Эгер эч кимде андай созунор жок болсо эч качан артымдан суйлобой ушул жерде бетиме айткыла угалы. дегенде эч кимден бир да соз чыккан жок. Саматтын атасы ортого чыгып элден да директордон да кайра кайра кечирим сурады. Апасынын ыйлаганын айтпай эле кой. Урматты да Саматты да эл ортого чыгарышты. Алар да кечирим сурагандан кийин атан тигилерге карап, Эми балдар, ар бир жерде акыйкат женет, ак ийилет бирок сынбайт. Менин уулумдун атын булгап сындырганга бир топ эле аракеттендинер, бирок жыйынтыгын озунор коруп турасынар. Менин уулум эмес силер турасынар бул жерде. Менин уулум да акысын бере койчу бала эмес. Муну менден жакшы тушунуп жеттинер. Ошондуктан бул окуялар силерге сабак болсун. Озунорду эр ойлосонор бироону шер ойлоп жургуло. Чын чынына келгенде экоон биригип менин бир уулумдай болгон жан эмессинер. Уят, ар-намыс эмне экенин билбегенинер учун атанар сакалын суу кылып апанар коз жаш тогуп жер карап кечирим сурап жатат. Ушундан билсе болот силер кандай адам экенинерди деп сыртка карай басты. Бир да жан атандын созун калп дей алган жок, унчукпай эле узатып кала беришти. Бир кезде гана уулунуз качан келет сабакка деп директор суроо салды. Уулум келбей койбойт келет. Бирок сенден гана ыраазы. Бул мектепти таштап башка мектепке барып окугун десем, жок ата, эл башкача ойдо калат, анын устуно директордун мага кылган жакшылыгынан кийин башка мектепке кетуу туура эмес деп болбой койду. Болгону уулума кичине убакыт бергиле бир аз озун кармап алсын келет. Ал качып кеткидей кылмышкер эмес, болгону душманын да досундай коргону учун озун куноолу сезип озунон озу капа. Убакыт дарылайт эмеспи бир кун болбосо бир кун келет деп чыгып кеткен болчу. Директор да элге кайрылып, бул жерде Таалайдын атасынын айтып жатканына мен толугу менен кошула албайм. Ошол куну булар барган жерге барбаганда бул иш болмок эмес, бирок кайсыл ата оз баласын жамандамак эле. Ал кишини да туура тушунууго аракеттенели. Мейли туугандар ушул жыйын менен биз бул окуяларды унуталы да балдарды жакшы жолго салып жакшы тарбия берели. Булардын кылган жоруктары башкаларга сабак болсун деп сени да милициялардан алып калды.
- Эх Темике. Директорубуз чын айтыптыр. Ар ким оз баласына карай тартат. Карга да баласын аппагым дейт. Бирок директордун кылган жакшылыктары журокко баткыс иш. Мындай адамдардын журоктору тоодой болуш керек.
- Сени бул жолкусунда атан озу жонотту беле шаарга?
- Жок ай, болгону дайынсыз жоголбой кат жазып тушундургон болчумун жагдайды.
- Катынды окуп ушунчалык туура тушунгон атана да таазим этиш керек дос.
- Менин ордумда болгонунда сенин да атан туура тушунот деп ойлойм.
- Атама козум жетпейт.
- А ты попробуй.
- Мен сендей болуп качып барган кундо деле, сендей болуп жан багып кете албасам керек.
- Олгун келбесе жан багасын дос.
- Айткандай эле сен биринчи барганда эмне иштерди жасап жан бактын? Кыскасы эмне иш менен алектенесин?
- Досум, мен жасаган иш Кудайга да жакпайт, бирок озумо жагат. Ошондуктан, сен сураба мен айтпайын дос.
- Озун бил дос, айтпасан айтпа. Бирок сени жанагы досун менен коргонумдо чынын айтсам бир аз коркунуч басты мени.
- Ким менен, Сейит мененби?
- Ооба.
- Эмнеге корктун?
- Себеби Сейитинди сени менен коргончо эле бир канча жолу базардан коруп журчумун.
- Демек баарын билет турбайсынбы?
- Ошондой десе да болот...
- Анда айтчы дос, эмне учун менден баш тарткан жоксун?
- Эмнеге тартышым керек? Себеби сен мага доссун. Сен кандай иш кылганын биринчи эле жолукканымда билгем, бирок ошол кезге чейин жанагы окуялар болбогондо баш тартмакмын. Сенин мындай жашоого туртку жана себеп болгон жалгыз мен эмесминби. Ошондуктан баш тарта албайм доске.
- Анда сен билген болсон башка эч ким билбейт деп гарантия бере аласынбы?
- Мен жигитмин дос, андан кам жебе.
Ошол туну карангы тунду кубо кылып экообуз кандай тагдыр туш болбосун, бири-бирибизди сатып кетпейбиз деп ант ичтик.
- Жана келгенимде суйуу жонундо соз баштабадын беле, ошол жонундо айтып берчи.
- Ал деген тушунуксуз эле бир сезим окшойт дос. Болгону бая куну аркы айылдагы мектептин 10-класстары менен достошолу деп биздин мектептен 2бала 3кыз барганбыз. Алар биздин сунушка макул болгон. Кыскасы 10 кундон кийин биздин мектепке келишет. Ошол жерде бир Нургул аттуу кызга козум тушуп калып, ошондон бери уйкум бузулуп журот.
- Сулуу бекен э?
- Эми ар кимге озунуку сулуу да дос. Балким сенин вкусун башкачадыр.
- Демек сулуу экен. Подружкалары барбы?
- Бир класс толтура подружкасы бар.
- Тамашанды токтотчу.
- Макул. Эми тан атса не кылайын дейсин?
- Биринчи уйго барам. Калганын коро жатармын.
- Классташтарга суйунчулоп бара берейинби?
- Мени келди деппи?
- Ананчы.
- Кереги жок дос. Мени кутуп козу талгандар деле жок.
- Дагы суйлоп бер доске.
- Кой дос. Суйлогондун азы жакшы, суйлогонго дагын жакшы. Калганын эртен.
Ошентип уйкуга кеттик да эртеси эрте туруп Темирди ойготпой эле чыгып кеттим. Тан атып келатканда уйго кирсем апам короонун ичин шыпырып журуптур. Апамдын коз жашы куюлуп мени тосуп алды. Баласына болгон коз жаш апаларда тугонбогон дениз сыяктуу окшойт. Атам да чыкты, мени бир аз карап жаныма келип кучактады да;
- Кайталанбайт дебедин беле кулунум, кайра эле качып кетиптирсин.
- Ата кетпесем болбойт болчу.
- Тан атканда бишкекке эле кете турчу деп айтайын деп болмоно кирсем, кетип калыптырсын.
- Сиздин оюнузду билген эмесмин да.
- Аман эсен элесинби деги, апан кундо 100 ирет сени ойлоп кандай журот болду экен деп жол караганы жол караган. Мен айтам, эй Таалайбектин сеники менен меникинен жакшы иштеген башы бар. Эч кимиси жок биринчисинде эч кандай таанышы жок шаарга барып тируу келген балан эми кеткенине неге ыйлайсын дейм. Ак мээнети менен иштеп жургон уулубузду жон кой деймин.
- Ушинтип ата бала мени жамандап тура бересинерби же уйго киресинерби?
- Киребиз да апа. Журунуздор уйго. Инилерим уктап атышабы?
- Ой аларга али тан ата элек да.
- Анда бир чыны чай ичейин да сабакка барайынчы.
- Тынч эле барып келесинби?
- Ата, мен оз намысым учун куроштум баягында. Эми не болмок эле. Баары жакшы болот сарсанаа болбой эле коюнуздар.
Апам ысытып келген тамакты жеп мектепке келдим. Кириш болгон экен. Сыртта бир да жан жок. Экинчи сабакты кутпой эле директордун кабинетин тыкылдаттым. Кире бер деген жооптон кийин кирсем директор жалгыз экен. Кирдим да директорду кучактап ый аралаш саламдаштым.
- Ай болду эми Таалайбек -деп мени сооротуп атып озу да ыйлап жиберди.
- Эжекей кечириниз мени. Ишеничинизди актай албаганым учун.
- Болду эми. Токтот коз жашынды. Менин да куноом бар болчу, Мен силерди оз баламдай кором, кантип апа оз баласын кечирбесин? Кечиргем кулунум. Андан коро сабагына кир да окууну улант, болгону бир нерсени баштаба.
- Мен да каалабайм.
- Ошондой кыл садага. Бироолордун созуно конул бурба, тынч жур суранарым эле ушул нерсе.
- Макул эжекей.
Директордун кабинетинен чыгып туз эле класска кирдим.
- Уруксатпы агай.
- Оой кош келипсиз чон жигит, жол болсун?
- Сабакка келдим.
- Коруп турам келгенинди, кел олтур.
- Рахмат агай.
Туз эле Темирдин жанынан орун алдым. Бир аздан кийин конгуроо кагылып чыгыш болду. Классташтар баары келип учурашып жатты, бир гана Самат папкасын алды да саламдашпай туруп эшикти тепкен бойдон чыгып кетти.
- Оор бол дос, ал ушундай кылыктары менен сени провацировать этип бир нерсени баштагысы келип турат.-деп Темир мени алаксытканга аракеттенди.
- Да хватит Темике. Самат менен ишим да болгону жок. Мындайча айтканда мен жургон чойродо, Саматтай балдарды последный человек деп аташат. Андыктан кабатырланба дос, анын корсоткон характери мага не холодно да не жарко.
Бул созду уккан биздин класском Уркуя деген кызыбыз мага карап;
- Сен жургон чойро кандай экенин билсек болобу, айтып берчи.
- Особый деле чойро эмес, болгону ал жерде бири бирине жасаган жакшылыктары унутулбайт жана достукту сатпай бир туугандай журушот. Чыккынчылык жузу каралык жана алдамчылык деген нерселердин ордуна ынтымак, биримдик, достук деген нерселер орун алган.
- Мындайча айтканда Манастын жети осуяты дечи.
- Манастын жети осуятын окуп коро элекмин, бирок сен ошондой ойлосон демек ошого окшош болуш керек.
- Таалай 50 сомдон чогултуп жатабыз, башка мектеп менен достошобуз кошуласынбы?
- Албетте да.
- Анан мындай, ал кун достошуу кечеси болот. Жанагындай тырыштыруу деген болбосун. Короздугунду корсотуп журбо ошол жерде да.
- Уркуя менин бугун эч ким менен урушайын деген оюм жок, не кыласын ушундай создорду сасытып. Келчи классташ, жакшы маанай менен олтуралычы.
- Эскертип коюу эч качан ашыкча соз эмес.
- Эскертуунду кабыл алдым болду эми.
Бирок менин оюм чындап Саматтан кетпей койду. Ал кайда кетти экен, Урматты алып келип бир нерсени баштабаса экен...
#72 10 Декабрь 2015 - 23:20
Эмнеси болсо да тагдырдан коро жатарбыз деп, озумду алаксыттым.
Мугалим келип сабак башталды. Ошол кунум тынч без приключение отконуно аябай тан калдым. Сабактан кийин уйго келдим, эмнегедир баары бактылуу. Дасторкондун башында кулуп жайнап олтурдук. Ошол кезде гана атам Урмат жанагы Каныбек менен башка айылда бироонун жер тамын салып жатканын уктум. Ошондо гана билдим бугунку кунумдун тынч отконун. Айылда Урмат жок болсо мени менен эч кимдин деле иши жок. Бир гана Урмат менен жылдызым келишпеди. Урмат деле оз балдарынын арасында авторитеттуу жигиттерден.
Жашынан мушташка жакын осуп, бир топ эле аброй топтогон. Менин атамдын алдына деле жашымдан бери адамдар келе бери тажатчу, балан тентек, шок, баламды уруп коюптур, кызымдын чачын кесип салыптыр деген создор менен. Жаш кезимде 3 айга лагерге барчубуз, ошондо сенин балана путёвка бербейбиз деп мага жолдомо беришпей койгон, себеби жаштайымдан тентек осконумдон болсо керек. Андыктан Урмат да мен да оз акыбызды калтыргыбыз келбейт. Ал эми азыркы тапта болсо Урмат эки жыл мурда корбогон турмушту мен коруп бир аз болсо да озумду женил сезип калдым.
Эртеси сабактан чыгып Темир экообуз базарга келип, жакшына жыттуу атырдан бирден алдым.
- Буларды мине кылабыз дос.
- Сен суйгонуно мен подружкасына тапшырам да.
- Анын бар бекен подружкасы?
- Озун айтпадынбы бир класс деп.
- Аа ооба.
Ошентип арадан кундор отуп биз куткон кун да келди. Бишкектен Жаны Жылга кийем деп алган аппак жынсы шымым менен аппак болгон светиримди кийип капкара туфлимди жылтыратып отуп бардым. Эл да жаркырап алышыптыр.
- Тим эле ачылып кеткенсин го-деп Уркуя тийишип калды.
- Сенин козуно ошондой корунсо керек. Себеби сен али жакшы кийинген эркектерди коро элексин да.
- Эмне жакшы кийинсен эле адам болуп калдым деп ойлойсунбу? Эшеке алтындан куржун асып койсо да эшек да.
- Ал соз экообузго да тиешелуу болду деп ойлойм.
- Жап жаагынды.
- Макул Уркуя. кандай ойлосон ошондой ойло. Мен тынчтыкты гана каалайм. Сени менен айтышып пас кетким келбейт. Сага саткай кайран соз.
Булкунган бойдон басып кетти. Бир аздан кийин автобус келип токтоп, толтура кыз балдар тушуп баары менен саламдашып жатты. бир гана мен четте турдум. Анткени коп эле аралаша берим келген жок. Качан гана мектептин столовоюнда жасалган столдорго олтуруп тамактана баштаганда гана Темир койбой жетелеп кирди. Элдин баары мектептен тамактанабыз дегенби айтор урруп эле дасторконду бошотуп атышыптыр. Мен болсо ылдыйдан эле орун алдым. Бир кезде Уркуя мектептин директору жана бир эки мугалимдерге соз берди. Алар микрофон менен достук кунубузду куттуктап жакшы откоруп аларыбызды тилеп коюп чыгып кетишти. Андан кийинки созду конокторго узатты. Алар кезек менен баары оз каалоолорун айтып анан ысымдарын атоосу керек экен. Ошентип алар да бирден чыгып ысымдарын айтып оздорун тааныштырып атты. Бир кезде алардын арасында узун бойлуу кыз чыкты. коздору ушунчалык сулуу экен. кирпиктери бир аз ойдо карай кайрылып турганы, кийген койногунун жарашканы суктандырып жиберди.
- Атым Наргиза, аябай кубанычтамын- деген создон башка соз айтпай орундугунан орун алды.
Алардан кийин биздикилерге кезек келди, баары чыгып аттарын айтып жатты. Ошол кезде кокус Наргиза жакка карай калсам тигил да мени карай калып коздорубуз тиктеше тушту. Ошол кезден пайдаланып бир жолу козумду кысып калганга жетишип калдым. Ал бир жылмайды да ары карап алды. Кезек мага келип микрофонду алууга туура келди. Колума алдым да;
- Саламатсынарбы кымбаттуу достор, ичи минтип тар бирок пейли кенен столовоюбузга кош келипсинер. Ушул кечени конулдуу откоробуз деген ниетим чон. Чон рахмат.
Ушул созду айтып барып уялганымдан аран барып олтуруп алдым. Бир аздан кийин бий башталды. Баары ортодо бийди кызытып жатат. Аккуудай болуп Наргиза да журот.
- Ай досум турбайсынбы эми-деп Темир келди.
- Без градус болбойт окшойт дос.
- Кандай градус керек сага, карачы айлананды баары конулдуу, бий, ыр, эн башкысы атмосфера кандай таза. Ушул градус болбосо кандай градус керек.
- Анда мени менен жур сыртка градусту корсотойун.
Экообуз камокко келип мен 100грамдан 2 ни удаа котордум да эми кеттик дегендей чыгып кеттик.
Бийдин кызыгына келдик окшойт, тим эле Биз тобунун ыры жанырып атыптыр. Акырын Наргизанын жанына басып бардым да;
- Чон кыз чогуу бийлегенге коз карашын кандай?
- Бийлей бер да ошол жеринде туруп.
- Макул.
Ары бери кыймылдап бийлемиш болгонум менен озумду эркин сезе албадым.
- Эмне эле жаны келиндердей кыймылдайсын? Жандуурак бийлесен боло-деп Наргиза тамырымдан тарткандай болуп суйлоп койду.
- Болгонум ушу болсо эмне кылмак элем.
- Кичине кыймылдап кой да эми.
- Аракеттенейин.
Арактын кучу акырындан таасир бере баштадыбы же бир аз коно баштадымбы айтор уялганым жоголуп баратты. Ошол кезде жай музыка башталып бирден кыздарды бийге тартып калышты. Жанымда турган Наргизаны кетире койбой кармап калдым.
- Бийлеп коёлучу.
- Мен вальс бийлебейм да.
- Мен да любитель эмесмин. Бирок ушунча элдин алдында бой которгондук болуп калбайбы?
- Макул бирок бир эле бий.
- Суйлоштук.
Колдорум белинен кармаганда эле тердеп чыкты. Озумчо мондараж болуп эле калдым. Же бир соз баштай албайм, ушунумду байкадыбы озу соз баштап калды.
- Атынды билсем болобу?
- Неге болбосун. Атым Таалайбек.
- Анда неге жана айтпадын микрофондо?
- Себеби сюрприз кылайын дедим.
- Кимге?
- Сага да. Сен учун башкалардан жашырып койгом.
- Аа. Ошондой дечи.
- Бул менин биринчи сюрпризим болчу, экинчиси да бар.
- Айта бер.
- Ал айта турган эмес корсото турган. Бий буткондон кийин бир аз куто тур алып келе коём.
- Макул.
Бий бутуп Темирди сыртка чакырып чыктым да;
- Сен досум аяштын мага атын айткан эмес элен дос, анын аты ким?
- Ошол нерсени сураш учун сыртка алып чыктынбы?
- Жок сен биринчи айтсан...
- Аты Динара, эмне болду?
- Динара, Динара... Аа. тиги узун кара койнокчонбу?
- Сен эмне адамдардын аттарынан сырт кийимдерин да жаттап эстеп калдынбы?
- Жок болгону сулууларын.
- Эми неге чакырдын айтчы эми?
- Белектер сенде эмес беле?
- Ооба менде тиги курткамда турат, ии досум ээси табылдыбы?
- Почти. Жур анда мага бер эч кимге корсотпой.
Атырды алдым да чонтокко салып Наргизанын алдына бардым. Анын жанына Элдияр классташым олтуруп алып кулагын утуктой баштаптыр. Далысынан таптадым да кулагына;
- Элдияр бул уже бош эмес.
Мени карап туруп макул дегенсип туруп кетти.
Жанына олтурушум менен;
- Балдарды коркутуп алган окшойсун э?
- Жок ай эмнеге коркутмак элем. Болгону понимаем друг друга с полу слов.
- Тушунуктуу.
- Ме Наргиза, бул белек сага.
- Охоо чон ырахмат. Бирок бул белек кымбат турат, атандын акчасын уурдап алып белекке коротподун беле?
- Жок атам озу айтты, ушул белекти жакшы бир кызга берсен ошол кыздын ким экенин айтпасан да жытынан издеп таап уйуно жуучулукка барабыз деп.
- Тамашага кучтуусун го э?
- Тамашасы жок эле. Бул атырды атам озу берген, себеби бул атырды бир кезде апама берип ошол жыттан таап алган экен. Эми ошол атырдын кереги минтип мага да тийип атат.
- Э койчу ай. Бул атырдын чыкканына болгону 2 гана жыл болуптур мына срогу да турат.
- Аны билем, бул жаны болгону менен жыты ошол кездеги да.
- Болдучу эми. Болбосо албай коём.
- Макул токтоттум.
- Чон рахмат. Дагын бир нерсе сурасам болобу?
- Ар нерсени сурай бер.
- Тиги Уркуя деген кызынар ким?
- Ким болмок эле Уркуя да.
- Жоок андай мааниде эмес, классынарда ким.
- Аа класском.
- Жеке жашоодо сага кандайдыр бир тиешеси барбы?
- Жок, неге сурап жатасын?
- Бизди бир башкача козу менен карап турат да, бирок сен сразу карай салба билип коёт, азыр да теше тиктеп турат.
- Ага конул бурба. Болгону силер келерден мурдараак кырылыша кеткенбиз экообуз.
- Анын коз карашында жек коруу эмес кызганыч байкалып турат го. Эгер жек корсо сен тарапты карамак эмес да, а бул болсо экообуздун ар бир кыймылыбыздан козун албайт.
- Андай болушу мумкун эмес.
- Балким бул белекти ошол кызга эле тапшырып кой да.
- Давай унуталы Уркуяны. Андан коро жур сыртка чыгып таза абадан жуталы.
- Жок ай кереги жок.
- Макул.
Анын алдынан турдум да ары басып баратып козумдун кыйыгынан карасам, чындыгында Уркуя мени теше тиктеп туруптур. Арт жагынан барып;
- Жур Уркуя бийге-деп айтышым менен жолобо мага деп унун катуу чыгарып сыртка чыгып кетти. Анын унун ошол жердегилердин жарымы угушту. Алардын арасында Наргиза да бар. Эмне кыларымды билбей сыртка чыгып кеттим. Эшиктин артында Уркуя туруптур.
- Уркуя, сага эмне болду?
- Эч нерсе болгон жок. Бара берчи бараткан жагына.
- Эмне эле характеринди корсотуп атасын, мен сага эмне жамандык кылдым?
- Таалай барчы ары.
- Озун бил.
Ошондон ары Уркуя жонундо ойлобой кече аяктаганча Наргиза менен болдум. Кун баткан кезде аларды автобуска салдык, кетерге жакын Наргизага
- Бир кун сенин мектебине барсам чыга аласынбы свиданиеге?
- Жок. Агаларым бар, кармап алчу болсо ит кылат.
- Канча аган бар?
- Экоо.
- Анда биз да экообуз барабыз, эркек балдар бат эле тил табышып кетет. Кам жебе.
- Жалгыз карындашы жонундо соз болуп аткандан кийин бат тил табыщшып кетуунорго кумонум бар.
- Вот именно жалгыз карындашы жонундо болуп атканда бат тил табышабыз.
- Кандайча?
- Барганда коробуз
Эртеси сабактан чыгып Темир экообуз базарга келип, жакшына жыттуу атырдан бирден алдым.
- Буларды мине кылабыз дос.
- Сен суйгонуно мен подружкасына тапшырам да.
- Анын бар бекен подружкасы?
- Озун айтпадынбы бир класс деп.
- Аа ооба.
Ошентип арадан кундор отуп биз куткон кун да келди. Бишкектен Жаны Жылга кийем деп алган аппак жынсы шымым менен аппак болгон светиримди кийип капкара туфлимди жылтыратып отуп бардым. Эл да жаркырап алышыптыр.
- Тим эле ачылып кеткенсин го-деп Уркуя тийишип калды.
- Сенин козуно ошондой корунсо керек. Себеби сен али жакшы кийинген эркектерди коро элексин да.
- Эмне жакшы кийинсен эле адам болуп калдым деп ойлойсунбу? Эшеке алтындан куржун асып койсо да эшек да.
- Ал соз экообузго да тиешелуу болду деп ойлойм.
- Жап жаагынды.
- Макул Уркуя. кандай ойлосон ошондой ойло. Мен тынчтыкты гана каалайм. Сени менен айтышып пас кетким келбейт. Сага саткай кайран соз.
Булкунган бойдон басып кетти. Бир аздан кийин автобус келип токтоп, толтура кыз балдар тушуп баары менен саламдашып жатты. бир гана мен четте турдум. Анткени коп эле аралаша берим келген жок. Качан гана мектептин столовоюнда жасалган столдорго олтуруп тамактана баштаганда гана Темир койбой жетелеп кирди. Элдин баары мектептен тамактанабыз дегенби айтор урруп эле дасторконду бошотуп атышыптыр. Мен болсо ылдыйдан эле орун алдым. Бир кезде Уркуя мектептин директору жана бир эки мугалимдерге соз берди. Алар микрофон менен достук кунубузду куттуктап жакшы откоруп аларыбызды тилеп коюп чыгып кетишти. Андан кийинки созду конокторго узатты. Алар кезек менен баары оз каалоолорун айтып анан ысымдарын атоосу керек экен. Ошентип алар да бирден чыгып ысымдарын айтып оздорун тааныштырып атты. Бир кезде алардын арасында узун бойлуу кыз чыкты. коздору ушунчалык сулуу экен. кирпиктери бир аз ойдо карай кайрылып турганы, кийген койногунун жарашканы суктандырып жиберди.
- Атым Наргиза, аябай кубанычтамын- деген создон башка соз айтпай орундугунан орун алды.
Алардан кийин биздикилерге кезек келди, баары чыгып аттарын айтып жатты. Ошол кезде кокус Наргиза жакка карай калсам тигил да мени карай калып коздорубуз тиктеше тушту. Ошол кезден пайдаланып бир жолу козумду кысып калганга жетишип калдым. Ал бир жылмайды да ары карап алды. Кезек мага келип микрофонду алууга туура келди. Колума алдым да;
- Саламатсынарбы кымбаттуу достор, ичи минтип тар бирок пейли кенен столовоюбузга кош келипсинер. Ушул кечени конулдуу откоробуз деген ниетим чон. Чон рахмат.
Ушул созду айтып барып уялганымдан аран барып олтуруп алдым. Бир аздан кийин бий башталды. Баары ортодо бийди кызытып жатат. Аккуудай болуп Наргиза да журот.
- Ай досум турбайсынбы эми-деп Темир келди.
- Без градус болбойт окшойт дос.
- Кандай градус керек сага, карачы айлананды баары конулдуу, бий, ыр, эн башкысы атмосфера кандай таза. Ушул градус болбосо кандай градус керек.
- Анда мени менен жур сыртка градусту корсотойун.
Экообуз камокко келип мен 100грамдан 2 ни удаа котордум да эми кеттик дегендей чыгып кеттик.
Бийдин кызыгына келдик окшойт, тим эле Биз тобунун ыры жанырып атыптыр. Акырын Наргизанын жанына басып бардым да;
- Чон кыз чогуу бийлегенге коз карашын кандай?
- Бийлей бер да ошол жеринде туруп.
- Макул.
Ары бери кыймылдап бийлемиш болгонум менен озумду эркин сезе албадым.
- Эмне эле жаны келиндердей кыймылдайсын? Жандуурак бийлесен боло-деп Наргиза тамырымдан тарткандай болуп суйлоп койду.
- Болгонум ушу болсо эмне кылмак элем.
- Кичине кыймылдап кой да эми.
- Аракеттенейин.
Арактын кучу акырындан таасир бере баштадыбы же бир аз коно баштадымбы айтор уялганым жоголуп баратты. Ошол кезде жай музыка башталып бирден кыздарды бийге тартып калышты. Жанымда турган Наргизаны кетире койбой кармап калдым.
- Бийлеп коёлучу.
- Мен вальс бийлебейм да.
- Мен да любитель эмесмин. Бирок ушунча элдин алдында бой которгондук болуп калбайбы?
- Макул бирок бир эле бий.
- Суйлоштук.
Колдорум белинен кармаганда эле тердеп чыкты. Озумчо мондараж болуп эле калдым. Же бир соз баштай албайм, ушунумду байкадыбы озу соз баштап калды.
- Атынды билсем болобу?
- Неге болбосун. Атым Таалайбек.
- Анда неге жана айтпадын микрофондо?
- Себеби сюрприз кылайын дедим.
- Кимге?
- Сага да. Сен учун башкалардан жашырып койгом.
- Аа. Ошондой дечи.
- Бул менин биринчи сюрпризим болчу, экинчиси да бар.
- Айта бер.
- Ал айта турган эмес корсото турган. Бий буткондон кийин бир аз куто тур алып келе коём.
- Макул.
Бий бутуп Темирди сыртка чакырып чыктым да;
- Сен досум аяштын мага атын айткан эмес элен дос, анын аты ким?
- Ошол нерсени сураш учун сыртка алып чыктынбы?
- Жок сен биринчи айтсан...
- Аты Динара, эмне болду?
- Динара, Динара... Аа. тиги узун кара койнокчонбу?
- Сен эмне адамдардын аттарынан сырт кийимдерин да жаттап эстеп калдынбы?
- Жок болгону сулууларын.
- Эми неге чакырдын айтчы эми?
- Белектер сенде эмес беле?
- Ооба менде тиги курткамда турат, ии досум ээси табылдыбы?
- Почти. Жур анда мага бер эч кимге корсотпой.
Атырды алдым да чонтокко салып Наргизанын алдына бардым. Анын жанына Элдияр классташым олтуруп алып кулагын утуктой баштаптыр. Далысынан таптадым да кулагына;
- Элдияр бул уже бош эмес.
Мени карап туруп макул дегенсип туруп кетти.
Жанына олтурушум менен;
- Балдарды коркутуп алган окшойсун э?
- Жок ай эмнеге коркутмак элем. Болгону понимаем друг друга с полу слов.
- Тушунуктуу.
- Ме Наргиза, бул белек сага.
- Охоо чон ырахмат. Бирок бул белек кымбат турат, атандын акчасын уурдап алып белекке коротподун беле?
- Жок атам озу айтты, ушул белекти жакшы бир кызга берсен ошол кыздын ким экенин айтпасан да жытынан издеп таап уйуно жуучулукка барабыз деп.
- Тамашага кучтуусун го э?
- Тамашасы жок эле. Бул атырды атам озу берген, себеби бул атырды бир кезде апама берип ошол жыттан таап алган экен. Эми ошол атырдын кереги минтип мага да тийип атат.
- Э койчу ай. Бул атырдын чыкканына болгону 2 гана жыл болуптур мына срогу да турат.
- Аны билем, бул жаны болгону менен жыты ошол кездеги да.
- Болдучу эми. Болбосо албай коём.
- Макул токтоттум.
- Чон рахмат. Дагын бир нерсе сурасам болобу?
- Ар нерсени сурай бер.
- Тиги Уркуя деген кызынар ким?
- Ким болмок эле Уркуя да.
- Жоок андай мааниде эмес, классынарда ким.
- Аа класском.
- Жеке жашоодо сага кандайдыр бир тиешеси барбы?
- Жок, неге сурап жатасын?
- Бизди бир башкача козу менен карап турат да, бирок сен сразу карай салба билип коёт, азыр да теше тиктеп турат.
- Ага конул бурба. Болгону силер келерден мурдараак кырылыша кеткенбиз экообуз.
- Анын коз карашында жек коруу эмес кызганыч байкалып турат го. Эгер жек корсо сен тарапты карамак эмес да, а бул болсо экообуздун ар бир кыймылыбыздан козун албайт.
- Андай болушу мумкун эмес.
- Балким бул белекти ошол кызга эле тапшырып кой да.
- Давай унуталы Уркуяны. Андан коро жур сыртка чыгып таза абадан жуталы.
- Жок ай кереги жок.
- Макул.
Анын алдынан турдум да ары басып баратып козумдун кыйыгынан карасам, чындыгында Уркуя мени теше тиктеп туруптур. Арт жагынан барып;
- Жур Уркуя бийге-деп айтышым менен жолобо мага деп унун катуу чыгарып сыртка чыгып кетти. Анын унун ошол жердегилердин жарымы угушту. Алардын арасында Наргиза да бар. Эмне кыларымды билбей сыртка чыгып кеттим. Эшиктин артында Уркуя туруптур.
- Уркуя, сага эмне болду?
- Эч нерсе болгон жок. Бара берчи бараткан жагына.
- Эмне эле характеринди корсотуп атасын, мен сага эмне жамандык кылдым?
- Таалай барчы ары.
- Озун бил.
Ошондон ары Уркуя жонундо ойлобой кече аяктаганча Наргиза менен болдум. Кун баткан кезде аларды автобуска салдык, кетерге жакын Наргизага
- Бир кун сенин мектебине барсам чыга аласынбы свиданиеге?
- Жок. Агаларым бар, кармап алчу болсо ит кылат.
- Канча аган бар?
- Экоо.
- Анда биз да экообуз барабыз, эркек балдар бат эле тил табышып кетет. Кам жебе.
- Жалгыз карындашы жонундо соз болуп аткандан кийин бат тил табыщшып кетуунорго кумонум бар.
- Вот именно жалгыз карындашы жонундо болуп атканда бат тил табышабыз.
- Кандайча?
- Барганда коробуз
#73 11 Декабрь 2015 - 15:36
Ошол кундон баштап Уркуянын мага болгон коз карашы таптакыр озгорду. Сабакта олтурганда да Наргизанын айткан создорун эстеп Уркуя жакты карасам эле кее кееде коздорубуз тиктеше калат.
"бул чындап эле мени жактырып калган корунот, балким суйлошуп корсомбу" деген ойдо сабактан чыкканда туз эле Уркуяга жетип бардым.
- Уркуя бир нерсе айтайын, сураныч сен созумду болбой турчу болгону.
- Мен зато суйлошкум келбейт.
- Аны билем дечи, бирок, ушул создорумду угуп койчу сураныч.
- Айтчы бир угайын.
- Эми мындай да... Сен классыбызда эле эмес мектеп боюнча десем да жанылышпайм, сулуу кыздардын бири болуп эсептелесин. Сага жетпей жургон жигиттерди четтен санаса болот. Бирок, эмнегедир сенин купулуна толчу жигит табылбай жатканына тан калам. Эгер сен каршы болбосон, экообуз кыз-жигит болуп журсок кандай дейсин? Чынын айтсам мага аябай жагасын, коптон бери айта албай жургон создорумду айтууга чечим кабыл алып ушул создорду айтууга туура келди. Эми ар бир адамдын озунчо кемчиликтери бар эмеспи, сенде да менде да бар, озумдукун озум билбейм, сен да озундун кемчилигинди байкабайсын да, аны адамдар со сторону байкай алышат. Мисалы сенин кемчилигин тилиндин узундугу, адамга катуу тиет деп ойлонбостон ашыкча создорду коп суйлоп жибересин. Ошондон уламбы сага коптогон жигиттер даап бара алышпайт.
- Сен озунду билип алчы биринчи.
- Мен кандай экенимди сен айтып, сен кандай экенинди мен айтып сырдашып журуу учун кыз-жигит болоюн деп чечпедимби.
- Тиги Наргизачы?
- Кайсыл?
- Тим эле баягында жанынан алыстабай ухаживать этип белектерден берип башын айлантып атпадын беле?
- Кандай белек? Сен аны кайдан коро койдун?
- Мен эмес элдин баары корду.
- Ал мындай эле да. Озун айтпадын беле сый менен тосуп узаталы конокторду деп, тырыш мырышын болбосун деп. Ошон учун кичине сый корсоттум да.
- Мен бир кызга сый корсот деп айткан жок болчумун да.
- А мен миллионер эмесмин да баарына белек алып берчу.
- Кеп белекте эмес.
- Сен ошол белекти айтып жатпайсынбы?
- Таалай азыр урушуп кетебиз, жон турчу.
- Анда кыз жигит болуп суйлошууго кандай жооп бересин, понедельникке чейин ойлон.
- А эгер жок десемчи?
- Анда Наргизага аракет кылам.
- Жок болчу...
- эмне учун?
- Суйуусун билдире турган жигит башкача жол менен билдирет да.
- Мисалы кантип?
- Кат жазуу жооп кутуу дегендей.
- Мен андай эле жазуучу эмесмин да анда кантем?
- Аракет кылып кор.
- Ошондо мага шанс бересинби э?
- Балким...
деп туруп басып кетти.
Мына сага дедим, корсо чындап эле жактырып калыптыр. Наргизанын создору айткандай болуп чыкты. Эми кантем? Макулмун десечи? Жоок, бир эсебин таап жок дедируум зарыл. Ал оюм менен болушуу учун туптуз Темирге бардым болгонун болгондой айттым.
- Таак досум кыйын абалда калыптырсын. Эми озун не кылайын дейсин?
- Баш катып калды, бирок бир айласын табуу керек.
- Кимисинин?
- Уркуянын да.
- Уркуяны четтетип туруп, Наргизага барсан ал сенин кыз жигит болуп суйлошуп журууго макулдугун берет деп ойлойсунбу? Ал да четке каксачы...
- Блиин ал жагы да бар.
- Негизи айтчы, кимиси сага жагат?
- Наргиза жагат деп айтчу болсом, мен ал кызды жакшы билбейм, балким начар жактары коптур. Уркуя жагат дейин десем бул кыздын тили жаман. Бирок экоосу тен жакшына кыздар.
- Анда менде бир ой бар, эртен Наргизанын мектебине баралы да озу менен суйлошуп кор, эгер анын жигити жок болсо, сени менен журууго каршылыгы болбосо анда Уркуянын бир эсебин табалы. Наргизанын жигити болуп, сенин сунушуна макулдугун бере албаса анда Уркуяга озу айткандай кат аркылуу суйуунду билдир.
- Ушул айтканын мага жакты, анда эртен Наргизага кеттикпи?
- Мен дайым даяр.
- Сен жасанбай эле не жалко кийимдеринди кийип ал, мен да ошондой кылам.
- Себеп?
- Сен менен мен ойлогондой болбойт да баары. Ар кандай жагдай болуп кетуусу мумкун.
- Типа мушташпы?
- В точку попал.
Эртеси 2-сабактан чыктык да туз эле автобус менен жоноп кеттик. Алардын мектебине барып залдан сабактардын тизмесинен 10-а классты таап бардык да эшигин такылдаттым. Эшикти мугалим ачты.
- Саламатсызбы эжекей, мумкун болсо Наргизаны бир мунотко чакырып коё аласызбы?
- А силер кимсинер?
- Биз достору болобуз.
- Азыр-деп кирип кетти да бир мунот отпой Наргиза чыкты. Бизди коргон козуно ишенбей;
- Силер беле... Жол болсун?
- Кандайсын.
- Жакшы. рахмат озунорчу?
- Бизде да жаманы жок. Анда мындай кылбайлыбы, сен Диара экоон сабактардан жооп алып чыкпайсынарбы?
- А эмнеге?
- Суйлошуп алчу создор бар эле.
- Сразу экообуз мененби?
- Жоок... Динара менен бул жигит, сени менен мен да албетте.
- Болушуп да алдынарбы уже.
- Кишини сурдото бербечи.
- Бул сабак аягына чейин аяктасын калганынан жооп алалы, анан кайда барабыз?
- Бул жерде кафе жок да ошон учун бир столовойго олтуруп тамактанып дегендей.
- Мм. Макул анда. Теетиги аялдамада туруп тургула биз барабыз.
Экообуз аялдамага келип турганыбызда 4 бала биз тарапка келатышты. Колдорунда папкалары бар экенине караганда али окуучу экенинен кабар берип турат.
- Таалай тигилер бизге келатышкан жокпу?
- Албетте бизге да досум. Так что даярдана бер.
- Жон суйлошуп королу да биринчи.
- Келе жаткандарына караганда жон суйлошчу балдардан эмес, же акча сурайт же бир нерсени баштайт.
Алар келип эле алдыбызга карап туруп калышты.
- Салам алейкум жигиттер, адашып кеттинерби же кандай?
- Уалейкум салам. Жок адашпай эле.
- Кимдикине келдинер? Кайдан келдинер?
- Ушул мектептин 10-классында окуган кыздарга келдик эле.
- Кыздарга дечи. Ошондо куйоо балдарсынарбы? деп жанындагыларга карады эле тигилер жылмайышып коюшту.
- Э жигиттер бул жердеги кыздар биздин карындаштарыбыз болот билесинерби ушуну?
- Бир мектеп кыздын баарыбы э?
- Ооба да, анан сен кантип ойлодун?
- Ошондо бул мектепте окугандар баарынар бир туугансынарбы?
- Тилин бар экен э жетим.
- Сенде жокпу, кыскасы достор мындай кылалы, силер озунор эмнени каалап жатасынар, ошону айткыла.
- Мен эмнени каалаган нерсемди таап бере алам дечи.
- Таап берем деген жокмун, болгону жаш бала эмеспиз жон гана суйлошолучу и все. Мен тынчтыкты гана каалайм. Мушташкандан пайда жок да чынбы?
- А мен болсо мушташууну каалайм.
- Башка жолу жок э?
- Жок.
- Анда калчылдап суйлоп жатканына караганда сен главный окшойсун, мушташкын келсе жур четке барып жекеме жеке чыгалы. Эркек болуп калгандар ушул жерде кутуп турсун
"бул чындап эле мени жактырып калган корунот, балким суйлошуп корсомбу" деген ойдо сабактан чыкканда туз эле Уркуяга жетип бардым.
- Уркуя бир нерсе айтайын, сураныч сен созумду болбой турчу болгону.
- Мен зато суйлошкум келбейт.
- Аны билем дечи, бирок, ушул создорумду угуп койчу сураныч.
- Айтчы бир угайын.
- Эми мындай да... Сен классыбызда эле эмес мектеп боюнча десем да жанылышпайм, сулуу кыздардын бири болуп эсептелесин. Сага жетпей жургон жигиттерди четтен санаса болот. Бирок, эмнегедир сенин купулуна толчу жигит табылбай жатканына тан калам. Эгер сен каршы болбосон, экообуз кыз-жигит болуп журсок кандай дейсин? Чынын айтсам мага аябай жагасын, коптон бери айта албай жургон создорумду айтууга чечим кабыл алып ушул создорду айтууга туура келди. Эми ар бир адамдын озунчо кемчиликтери бар эмеспи, сенде да менде да бар, озумдукун озум билбейм, сен да озундун кемчилигинди байкабайсын да, аны адамдар со сторону байкай алышат. Мисалы сенин кемчилигин тилиндин узундугу, адамга катуу тиет деп ойлонбостон ашыкча создорду коп суйлоп жибересин. Ошондон уламбы сага коптогон жигиттер даап бара алышпайт.
- Сен озунду билип алчы биринчи.
- Мен кандай экенимди сен айтып, сен кандай экенинди мен айтып сырдашып журуу учун кыз-жигит болоюн деп чечпедимби.
- Тиги Наргизачы?
- Кайсыл?
- Тим эле баягында жанынан алыстабай ухаживать этип белектерден берип башын айлантып атпадын беле?
- Кандай белек? Сен аны кайдан коро койдун?
- Мен эмес элдин баары корду.
- Ал мындай эле да. Озун айтпадын беле сый менен тосуп узаталы конокторду деп, тырыш мырышын болбосун деп. Ошон учун кичине сый корсоттум да.
- Мен бир кызга сый корсот деп айткан жок болчумун да.
- А мен миллионер эмесмин да баарына белек алып берчу.
- Кеп белекте эмес.
- Сен ошол белекти айтып жатпайсынбы?
- Таалай азыр урушуп кетебиз, жон турчу.
- Анда кыз жигит болуп суйлошууго кандай жооп бересин, понедельникке чейин ойлон.
- А эгер жок десемчи?
- Анда Наргизага аракет кылам.
- Жок болчу...
- эмне учун?
- Суйуусун билдире турган жигит башкача жол менен билдирет да.
- Мисалы кантип?
- Кат жазуу жооп кутуу дегендей.
- Мен андай эле жазуучу эмесмин да анда кантем?
- Аракет кылып кор.
- Ошондо мага шанс бересинби э?
- Балким...
деп туруп басып кетти.
Мына сага дедим, корсо чындап эле жактырып калыптыр. Наргизанын создору айткандай болуп чыкты. Эми кантем? Макулмун десечи? Жоок, бир эсебин таап жок дедируум зарыл. Ал оюм менен болушуу учун туптуз Темирге бардым болгонун болгондой айттым.
- Таак досум кыйын абалда калыптырсын. Эми озун не кылайын дейсин?
- Баш катып калды, бирок бир айласын табуу керек.
- Кимисинин?
- Уркуянын да.
- Уркуяны четтетип туруп, Наргизага барсан ал сенин кыз жигит болуп суйлошуп журууго макулдугун берет деп ойлойсунбу? Ал да четке каксачы...
- Блиин ал жагы да бар.
- Негизи айтчы, кимиси сага жагат?
- Наргиза жагат деп айтчу болсом, мен ал кызды жакшы билбейм, балким начар жактары коптур. Уркуя жагат дейин десем бул кыздын тили жаман. Бирок экоосу тен жакшына кыздар.
- Анда менде бир ой бар, эртен Наргизанын мектебине баралы да озу менен суйлошуп кор, эгер анын жигити жок болсо, сени менен журууго каршылыгы болбосо анда Уркуянын бир эсебин табалы. Наргизанын жигити болуп, сенин сунушуна макулдугун бере албаса анда Уркуяга озу айткандай кат аркылуу суйуунду билдир.
- Ушул айтканын мага жакты, анда эртен Наргизага кеттикпи?
- Мен дайым даяр.
- Сен жасанбай эле не жалко кийимдеринди кийип ал, мен да ошондой кылам.
- Себеп?
- Сен менен мен ойлогондой болбойт да баары. Ар кандай жагдай болуп кетуусу мумкун.
- Типа мушташпы?
- В точку попал.
Эртеси 2-сабактан чыктык да туз эле автобус менен жоноп кеттик. Алардын мектебине барып залдан сабактардын тизмесинен 10-а классты таап бардык да эшигин такылдаттым. Эшикти мугалим ачты.
- Саламатсызбы эжекей, мумкун болсо Наргизаны бир мунотко чакырып коё аласызбы?
- А силер кимсинер?
- Биз достору болобуз.
- Азыр-деп кирип кетти да бир мунот отпой Наргиза чыкты. Бизди коргон козуно ишенбей;
- Силер беле... Жол болсун?
- Кандайсын.
- Жакшы. рахмат озунорчу?
- Бизде да жаманы жок. Анда мындай кылбайлыбы, сен Диара экоон сабактардан жооп алып чыкпайсынарбы?
- А эмнеге?
- Суйлошуп алчу создор бар эле.
- Сразу экообуз мененби?
- Жоок... Динара менен бул жигит, сени менен мен да албетте.
- Болушуп да алдынарбы уже.
- Кишини сурдото бербечи.
- Бул сабак аягына чейин аяктасын калганынан жооп алалы, анан кайда барабыз?
- Бул жерде кафе жок да ошон учун бир столовойго олтуруп тамактанып дегендей.
- Мм. Макул анда. Теетиги аялдамада туруп тургула биз барабыз.
Экообуз аялдамага келип турганыбызда 4 бала биз тарапка келатышты. Колдорунда папкалары бар экенине караганда али окуучу экенинен кабар берип турат.
- Таалай тигилер бизге келатышкан жокпу?
- Албетте бизге да досум. Так что даярдана бер.
- Жон суйлошуп королу да биринчи.
- Келе жаткандарына караганда жон суйлошчу балдардан эмес, же акча сурайт же бир нерсени баштайт.
Алар келип эле алдыбызга карап туруп калышты.
- Салам алейкум жигиттер, адашып кеттинерби же кандай?
- Уалейкум салам. Жок адашпай эле.
- Кимдикине келдинер? Кайдан келдинер?
- Ушул мектептин 10-классында окуган кыздарга келдик эле.
- Кыздарга дечи. Ошондо куйоо балдарсынарбы? деп жанындагыларга карады эле тигилер жылмайышып коюшту.
- Э жигиттер бул жердеги кыздар биздин карындаштарыбыз болот билесинерби ушуну?
- Бир мектеп кыздын баарыбы э?
- Ооба да, анан сен кантип ойлодун?
- Ошондо бул мектепте окугандар баарынар бир туугансынарбы?
- Тилин бар экен э жетим.
- Сенде жокпу, кыскасы достор мындай кылалы, силер озунор эмнени каалап жатасынар, ошону айткыла.
- Мен эмнени каалаган нерсемди таап бере алам дечи.
- Таап берем деген жокмун, болгону жаш бала эмеспиз жон гана суйлошолучу и все. Мен тынчтыкты гана каалайм. Мушташкандан пайда жок да чынбы?
- А мен болсо мушташууну каалайм.
- Башка жолу жок э?
- Жок.
- Анда калчылдап суйлоп жатканына караганда сен главный окшойсун, мушташкын келсе жур четке барып жекеме жеке чыгалы. Эркек болуп калгандар ушул жерде кутуп турсун
#74 12 Декабрь 2015 - 00:25
Урааа!!!
Эми куттурбой жазып турунузчу
Канча жакшы болсон да суйбой турган адам бар,
Канча жаман болсон да суйо берген адам бар...
Канча жаман болсон да суйо берген адам бар...
#75 14 Декабрь 2015 - 05:46
- Эй досум...
- Мен сага дос эмесмин. Созун болсо дос деген созду кошпой суйло, анткени дос деген адам дос созго татыктуу болуу керек. А менин оюмча сен мага точна дос эмессин. Эгер созуно тура турган жигит болсон жур четке, жекеме-жеке мушташалы. Силе баары бир толпа кыла албайсынар, себеби жанында турган балдар бир кыйкырыктан качып кете тургандар, ошондуктан сен озуно гана ишен, буларга ишенсен харам олосун. Сенин жанындан чыга турган болсо да менин досумдан таяк жейт, анткени досум да мен да билебиз кандай балдар мушташа алат, кандай балдар коёндун суротун тартат. Ошондуктан сен чындап эле мушташкын келип атса жургуло четке чыгалы, дагын кайталайм сен 4 ообуз деп ойлобо, буларын али таяк жеп коро элек балдар, бир муштан кийин жылып беришет, андыктан озуно ишен-деп психикалык жактан атака коюуну туура кордум. Чынында бир да досу бир да соз айта алышкан жок. Ошентсе да тиги "главныйы" оз авторитетин тушургусу келбедиби, же менин психологиялык атакамды сезип калдыбы, айтор;
- Мен бул жерде эч кимге ишенген жокмун. Кааласанар экоонорго тен чыгам, балдар болсо жон эле карап турат, эч ким талпа кылбайт-деп кесе суйлоп койду.
- Эркек болсон созундо тур, биз эмес озун айттын экоонорго чыгам жана балдар карап турат деп, макулбуз. Жур анда.
Ошентип айылдын четине орук зардын астына келгенибизде,
- Ушул жер ынгайлуу. Таак достор силер карап гана турасынар. Мен келтек жесем да аралашпайсынар. Анткени эркек бир суйлойт. Мен бул экооно жалгыз чыкканга соз бердимби демек жалгыз чыгам. Эми силерге айтарым, силер да эркек болгула, биринер келтек жеп атканда экинчинер таш же дагын бир нерсе менен уруп тиштегилеп же аймабагандай болгула. Анткени мен да катындардай мушташууну жек кором. Чечинсенер чечингиле же даярбыз деп айткыла-деген создорду йтып, муштумдарын туйуп стойкага турду.
Экообуз тен кадимкидей стойкага турдук да Темирге карап акырын;
- Бул боксёр экен. Так что аралыкты сактап санына тебе беребиз.
- Сен кайдан билип койдун?
- Стойкага турганы айтып турат.
Чындыгында кочодо мушташып жургон балдар менен атайын машыгуудан откон балдардын мушташка туруусун жакшы билчумун. Анткени машыгуучунун колунда тарбияланган курошчулор (борецтер) менен (боксёрлор) башкача турушчу. Ошол себептен аны боксер катары тез эле биле койдум.
Мушташ башталыш менен экообузду соккулап кирди, Темир кутуусуз жерден астына кирди да бутунан кармап калды. Тигил болсо Темирдин кабыргаларына уруп жиберди. Мен чуркап жеттим да тигини алаксытуу учун мушташа кеттим. Темир ушундан пайдаланып тикке которуп туруп жерге бир чаап озу да кошо устуно кулады. Темир устундо мен болсо анын бет тараптарына карай тепкилей баштадым. Ошол кезде;
- Боолду жетишет!-деп кыйкырып жиберди.
Темир экообуз тен токтотуп ары жылдык.
- Балдар, озунорго ишенген балдар экенсинер. Макул мен женилдим. Эгер мен силер менен акырына чейин мушташсам, экоолоп менин кебетемди ит кылмаксынар. Ал кебетем менен уйго барсам ата апам мени суйлотмок ким менен мушташтын деп. А силерди сотко бермек. Ошон учун силер менен мен башка бир жагдайда суйлошом. Азыр менин козу башыма бир эки удар тийди, анткени силер экоосунор. Ага да макулмун. Уйдогу ата апамды бир демке кылып алдай алам. Бирок, мындан кийин экоон жалгыз жалгыз журбогуло. Жалгыз жургогунорду корсом, же сени, же сени кармасам силер да эркек болгула милиция сот деген болбосун. Чынын айтсам эненерди козунорго корсотуп, жети атанарды таанытам. Азыр эми кеткиле.
- Создун баары кек сактаганда эмес дос...
- Суйлобо. Озун айттын биз дос эмеспиз деп. Так что абайлап жургуло эми.
- Дос болбосон болбой эле койчу. Сендей доско эч ким зар эмес, болгону созундо турганын учун гана ыраазымын. Бизди жалгыздыктан кармап энебизди же жети атабызды тааныта турган сен эмессин. Бизди деле ылайдан же тактайдан буратиного окшотуп жасап алган эмес. Бизде деле сеникиндей болгон куч же эркектик намыс бар, жолуккан жерде тиреше алабыз, сен ойлобо экооно жалгыз чыктым деп, сага окшогондордун далайын чача алабыз, керек болсо азыр да айтам чык жекеме жекеге же мага же досума, озун танда бизге баары бир.
- Сыйынар менен кете албайт окшойсунар э?
- Сен коё турчу. Кайсыл сыйды корсотуп бизди сый менен кетирип атасын? Таяк жегенин аз келгенсип аттан тушсон да ээрден тушпой тилин менен сайрап жалгыз кармасам деп коркутуп атпайсынбы? Эгер бизди ушунчалык жекеме жеке кармагын келип атса чык анда калчылдай бербей. Кимибизге чыга аласын? Танда да чык. Не кыласын бекер ашыкча суйлоп, сенин тилинден эч ким тарткан жок, озум чыгам дедин экообузго. Чыктын женилдин, эми нафик ашыкча суйлоонун. Чыккын келсе чык жекеме жеке. Чыга албасан кыс да ишинди кыл уктунбу! Либой жерде либой жагдайда сени менен жолуккандан качпайм, сен озун этият бол бизге жолуккандан.
- Аны коробуз убагы келсе.
- Качан келет убагы? Убагы келгенде деле ушундай кун болот же жамгыр же кар жаайт, бирок ушундай эле кун болот. Очун болсо азыр ал. Кийин же анан деп кыздарга окшобой ток этер жерин айт. Мушташам десен мына биз даярбыз жекеме жеке чыгып беребиз. Эгер мушташууну каалабасан кийин же анан деген создорунду уруп ал.
Ушул создорду айттым да кеттик биз деп Темир экообуз чуркап кетип калдык. Аялдамада биз эмес бизди кутуп турган Динара менен Наргизанын жанына келдик.
- Жур Динара бизди кутуп турушат деп шашып келсек коёндун суротун тартып качып кетипсинер го.
- Биринчиден салам экоонорго тен. Экинчиден куттуруп койгонубуз учун кечирип койгула. Учунчудон эми мындай нерсе кайталанбайт
- Кайда жоголуп?
- Ошол нерсени да айтуубуз шартпы?
- Шарт эмес дечи, бирок, элдин айткан созу чынбы же силердики чынбы билгибиз келди.
- Эл эмнени айтты эле?
- Слер айткыла да биринчи
- Бизди ушул мектептин авторитеттери четке алып барып суйлошту, болгонун болгондой тушундургонубуз менен бизди силерге коё беришти.
- Силер ошолорду мектептин зорлору деп ойлодунарбы? Анда адашыптырсынар. Мен баягында сага айтпадым беле агаларым бар деп. Алар Асан Усон деген агаларым.болот. Алар 11-класста окушат менден 1 жаш улуу. Алар азыР сабакта. Мына ушулар мектептин авторитеттери. Жанагы силер менен кеткен балдарды биз теетиги терезеден коруп турганбыз, алар биз менен тен балдар болгону паралелль класста окушат. Силер эч жерибиз канабай же жыртылбай аман эсен кетели десенер, созунорду ушул жерде айткыла да автобуска тушуп кетип калгыла.
- Сен ойлойт окшойсун да э, ушул создорду айтсам булар коркуп калат деп, Биз Таалай экообуз мындай нерселерден коркпойбуз. Кааласан Асан менен Усонду да чакырып суйлошобуз, кайсыл класста алар азыр? Озубуз эле кирип чыгалы чынбы Таалай?
Чынында Темир минтип ашыкча суйлоп жиберишин билген эмесмин. Себеби 79-жылгы ушул айылда Асан Усон деген балдар бар экенин уккам, а тугул Темир да уккан болчу кыязы унутуп калган окшойт.Ал бир туугандар 78деги менмин деген Каныбекти жана Кадырды чала олук кылып сабаганын баарыбыз эле уккан болчубуз. Ушул нерсени билип туруп неге Темир мындай суйлоп жатат? Же Динарасынын алдында озун корсоткусу келдиби? Кыскасы Темирге тушуно албай "чын" дегенсип башымды ийкедим.
- Эгерде чындап коркпосонор 33-кабинетте олтурушат агаларым. Ошолорго биз Наргизага келдик эле деген эле созду айтып когулочу анан суйлошолу, эгер амамн чыксанар.
- Биз деле адамбыз. Адамдан адам коркпойт, жур Таке.-деп Темир чындап жоноп калды.
Айла жок артынан бастым да бериреек келгенде;
- Темике азыркы создорун менен жыландын куйругун басып алган жокпузбу?
- Басмак тугул тепсеп салдык дос. Эми артка кайта албайбыз, Сабап салса да экообуз тен бирден коз тарапка удвр берип калалы.
- Себеп?
- Себеби биз чыксак бети башыбыз канга боёлуп, эгиздер турса эч нерсе болбогондой, анда бизде кайдан авторитет? Эгерде хотя бы коздору когорсо анда айтышат да жок дегенде аракеттенишиптир деп,
- Анда чыгарып туруп эле сабап кирсекчи?
- Сотко берип койбойбу?
- Уруп бутуп тушундуробуз да эркек болгула деп.
- Тушунбосочу?
- Тамашаладым дос. Эч нерсе айтпай туруп кантип ура алмак элек, Кол которулбойт го, тем более эгиз авториттерге.
- Алар озуно авторитет да.
- Биздеги Каман менен Кадырды чыркыраткан балдар авторитет эмеспи?
- Аларды бизда, керек болсо Урматын кошо чыркыратпадык беле, демек биз да авторитетпиз да.
- Анда кандай кылалы?
- Болгонун болгондой айтабыз, мушташ болсо карап же качып бермей жок. Акырына чейин турабыз.
- болуптур досум. Сага ишенем. Акырына чейин болсо акырына чейин.
33- кабинеттин эшигит акылдаттык. Бир кыз ачты эле;
- Асан Усон деген балдар ушул класста окуйбу?
- Ооба.
- Чакырып койчу экоон тен.
- Азыр деп кирип кетти да бат эле коёндой болгон эгиздер чыгып келди.
- Мен сага дос эмесмин. Созун болсо дос деген созду кошпой суйло, анткени дос деген адам дос созго татыктуу болуу керек. А менин оюмча сен мага точна дос эмессин. Эгер созуно тура турган жигит болсон жур четке, жекеме-жеке мушташалы. Силе баары бир толпа кыла албайсынар, себеби жанында турган балдар бир кыйкырыктан качып кете тургандар, ошондуктан сен озуно гана ишен, буларга ишенсен харам олосун. Сенин жанындан чыга турган болсо да менин досумдан таяк жейт, анткени досум да мен да билебиз кандай балдар мушташа алат, кандай балдар коёндун суротун тартат. Ошондуктан сен чындап эле мушташкын келип атса жургуло четке чыгалы, дагын кайталайм сен 4 ообуз деп ойлобо, буларын али таяк жеп коро элек балдар, бир муштан кийин жылып беришет, андыктан озуно ишен-деп психикалык жактан атака коюуну туура кордум. Чынында бир да досу бир да соз айта алышкан жок. Ошентсе да тиги "главныйы" оз авторитетин тушургусу келбедиби, же менин психологиялык атакамды сезип калдыбы, айтор;
- Мен бул жерде эч кимге ишенген жокмун. Кааласанар экоонорго тен чыгам, балдар болсо жон эле карап турат, эч ким талпа кылбайт-деп кесе суйлоп койду.
- Эркек болсон созундо тур, биз эмес озун айттын экоонорго чыгам жана балдар карап турат деп, макулбуз. Жур анда.
Ошентип айылдын четине орук зардын астына келгенибизде,
- Ушул жер ынгайлуу. Таак достор силер карап гана турасынар. Мен келтек жесем да аралашпайсынар. Анткени эркек бир суйлойт. Мен бул экооно жалгыз чыкканга соз бердимби демек жалгыз чыгам. Эми силерге айтарым, силер да эркек болгула, биринер келтек жеп атканда экинчинер таш же дагын бир нерсе менен уруп тиштегилеп же аймабагандай болгула. Анткени мен да катындардай мушташууну жек кором. Чечинсенер чечингиле же даярбыз деп айткыла-деген создорду йтып, муштумдарын туйуп стойкага турду.
Экообуз тен кадимкидей стойкага турдук да Темирге карап акырын;
- Бул боксёр экен. Так что аралыкты сактап санына тебе беребиз.
- Сен кайдан билип койдун?
- Стойкага турганы айтып турат.
Чындыгында кочодо мушташып жургон балдар менен атайын машыгуудан откон балдардын мушташка туруусун жакшы билчумун. Анткени машыгуучунун колунда тарбияланган курошчулор (борецтер) менен (боксёрлор) башкача турушчу. Ошол себептен аны боксер катары тез эле биле койдум.
Мушташ башталыш менен экообузду соккулап кирди, Темир кутуусуз жерден астына кирди да бутунан кармап калды. Тигил болсо Темирдин кабыргаларына уруп жиберди. Мен чуркап жеттим да тигини алаксытуу учун мушташа кеттим. Темир ушундан пайдаланып тикке которуп туруп жерге бир чаап озу да кошо устуно кулады. Темир устундо мен болсо анын бет тараптарына карай тепкилей баштадым. Ошол кезде;
- Боолду жетишет!-деп кыйкырып жиберди.
Темир экообуз тен токтотуп ары жылдык.
- Балдар, озунорго ишенген балдар экенсинер. Макул мен женилдим. Эгер мен силер менен акырына чейин мушташсам, экоолоп менин кебетемди ит кылмаксынар. Ал кебетем менен уйго барсам ата апам мени суйлотмок ким менен мушташтын деп. А силерди сотко бермек. Ошон учун силер менен мен башка бир жагдайда суйлошом. Азыр менин козу башыма бир эки удар тийди, анткени силер экоосунор. Ага да макулмун. Уйдогу ата апамды бир демке кылып алдай алам. Бирок, мындан кийин экоон жалгыз жалгыз журбогуло. Жалгыз жургогунорду корсом, же сени, же сени кармасам силер да эркек болгула милиция сот деген болбосун. Чынын айтсам эненерди козунорго корсотуп, жети атанарды таанытам. Азыр эми кеткиле.
- Создун баары кек сактаганда эмес дос...
- Суйлобо. Озун айттын биз дос эмеспиз деп. Так что абайлап жургуло эми.
- Дос болбосон болбой эле койчу. Сендей доско эч ким зар эмес, болгону созундо турганын учун гана ыраазымын. Бизди жалгыздыктан кармап энебизди же жети атабызды тааныта турган сен эмессин. Бизди деле ылайдан же тактайдан буратиного окшотуп жасап алган эмес. Бизде деле сеникиндей болгон куч же эркектик намыс бар, жолуккан жерде тиреше алабыз, сен ойлобо экооно жалгыз чыктым деп, сага окшогондордун далайын чача алабыз, керек болсо азыр да айтам чык жекеме жекеге же мага же досума, озун танда бизге баары бир.
- Сыйынар менен кете албайт окшойсунар э?
- Сен коё турчу. Кайсыл сыйды корсотуп бизди сый менен кетирип атасын? Таяк жегенин аз келгенсип аттан тушсон да ээрден тушпой тилин менен сайрап жалгыз кармасам деп коркутуп атпайсынбы? Эгер бизди ушунчалык жекеме жеке кармагын келип атса чык анда калчылдай бербей. Кимибизге чыга аласын? Танда да чык. Не кыласын бекер ашыкча суйлоп, сенин тилинден эч ким тарткан жок, озум чыгам дедин экообузго. Чыктын женилдин, эми нафик ашыкча суйлоонун. Чыккын келсе чык жекеме жеке. Чыга албасан кыс да ишинди кыл уктунбу! Либой жерде либой жагдайда сени менен жолуккандан качпайм, сен озун этият бол бизге жолуккандан.
- Аны коробуз убагы келсе.
- Качан келет убагы? Убагы келгенде деле ушундай кун болот же жамгыр же кар жаайт, бирок ушундай эле кун болот. Очун болсо азыр ал. Кийин же анан деп кыздарга окшобой ток этер жерин айт. Мушташам десен мына биз даярбыз жекеме жеке чыгып беребиз. Эгер мушташууну каалабасан кийин же анан деген создорунду уруп ал.
Ушул создорду айттым да кеттик биз деп Темир экообуз чуркап кетип калдык. Аялдамада биз эмес бизди кутуп турган Динара менен Наргизанын жанына келдик.
- Жур Динара бизди кутуп турушат деп шашып келсек коёндун суротун тартып качып кетипсинер го.
- Биринчиден салам экоонорго тен. Экинчиден куттуруп койгонубуз учун кечирип койгула. Учунчудон эми мындай нерсе кайталанбайт
- Кайда жоголуп?
- Ошол нерсени да айтуубуз шартпы?
- Шарт эмес дечи, бирок, элдин айткан созу чынбы же силердики чынбы билгибиз келди.
- Эл эмнени айтты эле?
- Слер айткыла да биринчи
- Бизди ушул мектептин авторитеттери четке алып барып суйлошту, болгонун болгондой тушундургонубуз менен бизди силерге коё беришти.
- Силер ошолорду мектептин зорлору деп ойлодунарбы? Анда адашыптырсынар. Мен баягында сага айтпадым беле агаларым бар деп. Алар Асан Усон деген агаларым.болот. Алар 11-класста окушат менден 1 жаш улуу. Алар азыР сабакта. Мына ушулар мектептин авторитеттери. Жанагы силер менен кеткен балдарды биз теетиги терезеден коруп турганбыз, алар биз менен тен балдар болгону паралелль класста окушат. Силер эч жерибиз канабай же жыртылбай аман эсен кетели десенер, созунорду ушул жерде айткыла да автобуска тушуп кетип калгыла.
- Сен ойлойт окшойсун да э, ушул создорду айтсам булар коркуп калат деп, Биз Таалай экообуз мындай нерселерден коркпойбуз. Кааласан Асан менен Усонду да чакырып суйлошобуз, кайсыл класста алар азыр? Озубуз эле кирип чыгалы чынбы Таалай?
Чынында Темир минтип ашыкча суйлоп жиберишин билген эмесмин. Себеби 79-жылгы ушул айылда Асан Усон деген балдар бар экенин уккам, а тугул Темир да уккан болчу кыязы унутуп калган окшойт.Ал бир туугандар 78деги менмин деген Каныбекти жана Кадырды чала олук кылып сабаганын баарыбыз эле уккан болчубуз. Ушул нерсени билип туруп неге Темир мындай суйлоп жатат? Же Динарасынын алдында озун корсоткусу келдиби? Кыскасы Темирге тушуно албай "чын" дегенсип башымды ийкедим.
- Эгерде чындап коркпосонор 33-кабинетте олтурушат агаларым. Ошолорго биз Наргизага келдик эле деген эле созду айтып когулочу анан суйлошолу, эгер амамн чыксанар.
- Биз деле адамбыз. Адамдан адам коркпойт, жур Таке.-деп Темир чындап жоноп калды.
Айла жок артынан бастым да бериреек келгенде;
- Темике азыркы создорун менен жыландын куйругун басып алган жокпузбу?
- Басмак тугул тепсеп салдык дос. Эми артка кайта албайбыз, Сабап салса да экообуз тен бирден коз тарапка удвр берип калалы.
- Себеп?
- Себеби биз чыксак бети башыбыз канга боёлуп, эгиздер турса эч нерсе болбогондой, анда бизде кайдан авторитет? Эгерде хотя бы коздору когорсо анда айтышат да жок дегенде аракеттенишиптир деп,
- Анда чыгарып туруп эле сабап кирсекчи?
- Сотко берип койбойбу?
- Уруп бутуп тушундуробуз да эркек болгула деп.
- Тушунбосочу?
- Тамашаладым дос. Эч нерсе айтпай туруп кантип ура алмак элек, Кол которулбойт го, тем более эгиз авториттерге.
- Алар озуно авторитет да.
- Биздеги Каман менен Кадырды чыркыраткан балдар авторитет эмеспи?
- Аларды бизда, керек болсо Урматын кошо чыркыратпадык беле, демек биз да авторитетпиз да.
- Анда кандай кылалы?
- Болгонун болгондой айтабыз, мушташ болсо карап же качып бермей жок. Акырына чейин турабыз.
- болуптур досум. Сага ишенем. Акырына чейин болсо акырына чейин.
33- кабинеттин эшигит акылдаттык. Бир кыз ачты эле;
- Асан Усон деген балдар ушул класста окуйбу?
- Ооба.
- Чакырып койчу экоон тен.
- Азыр деп кирип кетти да бат эле коёндой болгон эгиздер чыгып келди.
#76 14 Декабрь 2015 - 06:11
Кечиресиздер,
менин кармалып жатканым учун. Сиздерге ушул жазуумду бутургонго чейин жок болуп кетпеймин деп убадамды берем. Ушунча куттунуздор эми болгону сабыр гана кылыныздар 3 кун болду Москвага келгениме. Эми баары жакшы болот буюрса
#77 18 Декабрь 2015 - 02:15
- Салам алейкум.
- Ваалейкум.
- Силер кимсинер? Бизди силер чакырдынарбы?
- Аа... эмне башка Асан Усон жокпу?
- Тушунбодум. ..
- Мындай да дос. Биз Бишкекте Асан Усон деген балдар менен таанышкан элек, бирок силер эмессинер, ошол балдар деп чакыртканбыз. -деп Темирден биринчи жооп бердим.
- Биздин класста Асан Усон биз элебиз. Анан дагын бир эгиздер бар.
- Ии ошолор болсо керек.
- Бирок алар азыр 5- же 6-класста окушат.
- Аа. Анда алар эмес. Кайсыл мектепте экенин да унутуп калыптырбыз.
- Кара торудан келген балдар эмеспи?
- Анча деле кара эмес.
- Сары да эмес чынбы?
- Ооба.
- Анда силер бир айыл бул жакка барсанар ошол жерде да биз тенди волейболист балдар бар, алар да эгиздер.
- Балким ошолор. Койгула анда биз кетели, кечирип койгула сабактан алаксытканыбыз учун.
- Коё турсанар, жургулочу мындай-деп лестница менен биринчи кабатка туштук.
- Силерге чоон рахмат достор.
- Эмнеге?
- Сабактан чыгарып алганынар учун да. Анткени бул эжекей мээни жей баштаган болчу. Келгиле таанышып алалы, мен Усон бул Асан.
- Ажыратуу кыйын экен. Мен Таалайбек Таке десенер да болот.
- Меники Темирбек Темир десененер болот.
Баарыбыз кулуп жибердик.
- Асан, тиги мектепке кирип баратканда бир эже пирожки сатып турат, жегенге болобу?
- Айттын да койдун. Олло сонун, айрыкча сабактар аяктаганда. И айтмакчы кайсыл жылгысынар?
- 80.
- Дос турбайбызбы, бир жаш тен жаш да.
- Бирок ушул достуктукту ушундай калтырбай бекем кылуубуз керек.
- Кантип?
- Силер бизге же биз силерге келип отдуши олтуруп, сырдашып антташып дегендей.
- Ал оной эле.
- Жургуло анда биринчи достугубузду майлуурак нерсе менен майлайлы.
- Мисалы?
- Пирожки менен да.
Баарыбыз каткырып сыртка чыгып 4тон пирожки алып мектептин жанына оттук. Ал жерде ангемебиз да башталды.
- Кайсыл айылдан келдинер?
Темир айылыбыздын аталышын айтты.
- Аа анда карындашымды да тааныйт турбайсынарбы?
Мен сразу какап кеттим да:
- Ким ал, бизде окуйбу?
- Жоок силер 10-класстасынарбы?
- Ооба.
- Бир эле класспы же паралель класс да барбы?
- А жана Б класс бар.
- Силер кайсынысында?
- Б да.
- Анда точно тааныйсынар. Жакында карындашым силердин классынар менен достошуу кечесин откоруп келген.
- Аа ооба. Бирок корбосок тааныбайбыз алар копчулук болчу.
Биз турган жер аялдамага даана корунуп турганы чон бир шанс берди. Ошол кезде аялдамада турган эки кыздын бироосу Наргиза экенин Асан таанып калып;
- Э Усон тиги Наргиз эмеспи?
- Кана?
- Аялдамада турган.
- Энненди урайын десе ошол окшойт, кайда жоноптур? Жанындагысы ким?
- Базарбайдын кызы Динар эмеспи...
- Точна ошол. Журчу баралычы.
- Э достор, жаныдан таанышкан досторду таштай коюп кайда шыпылдап калдынар? Биз да барсак болобу?
- Жургуло как раз тааныбысанар карындашыбыз ким экенин таанып аласынар.
Биз жакындап келгенде тигил байкуштардын коздлру алайган боюнча туруп калды.
- Ии сулуулар, кайда жоноп?
- Ушундай эле.
- Не кылып турасын?
- Жон эле...
- Бул жерде бышырып коюптурбу?
- Биз эме... тиги... центрге жонодук эле. Базарчикке.
- Сабакчы?
- Тапшырма аткарып келгендерди сабактан бошотту мугалим.
- Эй эй Усон Асан. Коё турсанар. Бул кыздар биз менен достошкон кыздар. Силер да булар дос. Давай тарбиянарды биздин алдыбызда эмес озунорчо кыласынар. Силер агалары болсонор биз досторунар болобуз, так что бизди конок катары коруп кичине сый менен жонотсонор боло-деп тамаша иретинде суйлоп койдум.
- Макул Таке. Сенин айтканындай болсун. Давай экоон тез барып келгиле да сабакка киргиле.
- Достор биз да Наргизалар менен центрге чейин барып андан ары кетип калалы.
- Эй Таке биз жанагыны суйлошкон жокпуз го али?
Кайсыны?
- Олтуруп антташып дегенди, эмне унутуп калдынбы?
- Жок ай кайдан унутмак элем, давайте эртен эмес эртенден кийин бизге баргыла.
- Саат канчага?
- Айырмасы жок. Биз даярбыз.
- Суйлоштук анда.
Алар менен эски достордой болуп баш тийгизип коштоштук да жоноп кеттик. Жолдо унчукпай баратып Наргиза чыдабай кетти окшойт;
- Даана жылан турбайсынарбы?
- Эмнеге?
- Адамдын койнуна кирип кеткенинерди айтам.
- Жоок Наргиза. Биз эмес тигил агаларын даана жылан экен.
- Кандайча?
- Жылуу суйлосон жылан ийиниден чыгат дегенди билесинби? Биз болгону жылуу суйлодук алар болсо ийинден чыккансып классынан чыга келишти.
- Коркконунардан кулактарына "лапшаны" илген чыгарсынар.
- Чынын айтсам мындай да. Темикени билбейм го бирок мен эч качан эгиз балдар менен мушташкан эмесмин. Себеби адамдардан мындай деген созду уккан жайым бар. Эгиздердин жандары оздорундо болбойт, алардын жандары тугойлорундо болот. Себеби бир эгизди сабасан, анын тугойу озу таяк жеп жаткансып кыйкырып окуруп берки обидчигин жеп ийууго да даяр. Алар бири бирине ушунчалык куйумдуу келишет. Андыктан эгиздер менен чыр чыкчу болсо качып кутулсан сенин утканын ошол. Эми сенин созуно жооп берейин коркконумдан "лапшаны" илип калп айтканымды мойнума алам. Себеби сенин агаларын ансыз да спорт менен машыгып жургон балдар экен. Кебетесинен дайын болуп корунуп турат.
- Калп айтканын туура эмес да, шарыят да жол бербейт.
- Калпты айта турган жери бар. Мисалы эрди катын же эки мусулман урушуп кетсе, алардын ортосуна тушуп жараштырган киши калп айтып урушту токтотуп жараштырууга шарыят жол берет. Мындайча айтканда ошентип тигилерди куткарып калса болот.
- Сен ошондо кимди куткардын?
- Темир экообузду же агаларынды да.
- Силердин кучунор ошолорго жетмек беле?
- Куч атасын тааныбайт да.
- Сенин айткан создорун мени азыр ойго салды.
- Кайсыл создорум?
- Жанагы эгиздер дегенин. Себеби алардан мен бир жаш эле кичинемин. Мен торолорго 2 ай калганда атам отуп кетиптир жор кырсыгынан. Алардын апасы эгиздерди тороп тороттон отуптур. Мен бир жашка чыкканда апапм булардын атасына турмушка чыккан экен. Ошон учун булар менен удаа чонойдум. Булар ото шок осуп жалан мушташ менен чонойду. Сен айткандай бироосун бироолор сабап жатса экинчиси карап турбай мушташып кетчу. кучу жетеби жетпейби ал кызыктырбайт болчу. Коздору кызарып куйуп тургандай сезилчу мага. Мени оз карындашындай коруп коргоп келатышат.
- Силер бир тууган эмес экенинерди билеби булар?
- Албетте да. Бирок апамды апа дешип, сиз бизди чонойтуп остурдунуз, тууган эне эмес баккан эне деп койушат. Мен да ата дейм, оз атамды коргон эмесмин. Чонойгонубузда гана баарыбызды олтургузуп алып айтып беришкен. Ошондо да тигилер, бул созунуздор эч нерсени озгортпойт, сиздер бизге ата апа бул карындашыбыз. Мындан ары мындай создорунуздорду укпайлы деп токтотуп коюшкан.
- Удивительная история. Эми эгиздер жонундо созду озгортуп башка созго отсок кандай?
- Мисалы?
- Давайте биринчи курсакты тойгузуп алалы. Кандай дейсинер?
- Сурап бергенче уруп бер дегенди билесинби?
- Ооба сага. Уруп берем деп эгиздердин тепкисинде калгыдай озумо озум душман эмесмин. Жаман корсон да уят кылсан да сурап эле берем. Жургуло шашлык жейбиз.
- Эгиздер жаман журогунду тушургон экен э?
- Кеп анда эмес.
Баарыбызга экиден шашлык заказ берип ичкериге кирдик да бурчтан орун алдык. Тамак жегенче суйлошуп тамашалашып конулдуу олтурдук. Бир кезде Темирге карап чыгып тургула деп белги бердим эле;
- Динара журчу базарчигинерди айланып келели.
- Жок ай, болуп калдык чыгабыз биз да кетебиз эми-деп Наргиза созду кесе суйлоду.
- Наргиза менин сенде конкреттуу создорум бар эле, суйлошуп албайлыбы?
- Булардын алдында суйлой берсен болбойбу?
- Экообузго гана тиешелуу создордун буларга кызыкчылыгы жок да.
- Анда Динка алыс кетпе, азыр чыгам.
- Макул.
Алар кеткен сон;
- Кулак сенде.
- Эми мындай да Наргиз... Сени менен таанышкан кундон тарта уйкуларым бузулду... Эми...
- Таалай, давай ток этер жерин айт. Анткени мындай создор жазылган каттардын баарын уйдон алып келсем 3 кун бою окуп тугото албайсын.
- Эх Наргиза Наргиза. 2 кундон бери жаттаган создорумду 10секундада быт чытын чыгардын го. Эмне эле аял заты ушундайсынар? Эмне эле созду болуп шагыбызды сындырганды жакшы коросунор? Ток этер жерин айт деп неге эле шашкалактай бересинер? Биринер туш болгон катачылыкты экинчинер коруп туруп, ушул жолду баскан ката экен, эми мындай жолго баспайм дегендин ордуна, жок экинчинер да ошол катачылыктарга озунор басып бара бересинер. Анан баарына эркектерди куноолоп коёсунар. Ошон учун аялдын чачы узун болгону менен акылы кыска деп айтып журушот экен. Силер келечекке коз салууга кызыкпайсынар, эртенки жан эртенден кийинки кунду гана ойлогонду жакшы коросунор. Бир созду мындай акырына чейин тынч олтуруп уксанар болобу деги?
- Айтар созун ушул беле?
- Жок. Кое турчу эми.
- Биз жонундо оюн дайын болду, дагын эмнени айтайын дейсин?
- Ток этер жери мындай. Сени менен кыз-жигит болуп суйлошуп журууго кадам таштасак кандай дейсин?
- Анан?
- Анан ошо... Кандай дейсин?
- Мен сени али вообще билбейм да, сен кандай адам экенин да белгисиз.
- Мен сага турмуш жолуна кадам таштасак кандай дейсин деген жокмун го. Болгону кыз жигит болуп журууго.
- Кандай айырмасы бар?
- Айырмасы деген... Кыз жигит болуп журуу, бири биринди жакындан билуу, сыноо. Досторго тааныштырып алардын сынынан откоруу, жана алардын да мненияларын угуу, бири бирибиздин характер кыял жоруктар менен таанышуу дегъенди билдирет да.
- Анда мен ойлонгонго убакыт бер.
- 3 кун берем. арканды узун таштап узун ойлон.
- Анда биз кеттик. Дагын бир нерсе сурасам болобу?
- Сура.
- Агаларым менен эртенден кийин эмнени пландаштынар?
- Сага тиешеси жок. Андан кабатыр алба.
- Иши кылса мушташпагыла, алар ошондой корунгону менен журоктору таза адамдар.
- Болочок кайын агалар менен мушташкан уят го.
- Ал жонундо азырттан ойлогонун эртереек эмеспи?
- Жакшы ниет жарым ырыс, жаштын тилегин Кудай берет.
- Жакшы кал.
Аларды узатып озубуз автобуска тушуп айылга жоноп кеттик. Жеткенде Темир мага;
- Жыйынтык барбы досум?
- Бар деп айтуу азырынча эрте. Бирок ыраазы болчудай туру бар.
- Бул жактагы суйуун да ошондой абалдабы?
- Ооба да. Экоо менен да журсом кантет билдирбей?
- Слишком жирный болуп кетпейби?
- Ошону айтам да, даамын татып корсом бекен....
- Ваалейкум.
- Силер кимсинер? Бизди силер чакырдынарбы?
- Аа... эмне башка Асан Усон жокпу?
- Тушунбодум. ..
- Мындай да дос. Биз Бишкекте Асан Усон деген балдар менен таанышкан элек, бирок силер эмессинер, ошол балдар деп чакыртканбыз. -деп Темирден биринчи жооп бердим.
- Биздин класста Асан Усон биз элебиз. Анан дагын бир эгиздер бар.
- Ии ошолор болсо керек.
- Бирок алар азыр 5- же 6-класста окушат.
- Аа. Анда алар эмес. Кайсыл мектепте экенин да унутуп калыптырбыз.
- Кара торудан келген балдар эмеспи?
- Анча деле кара эмес.
- Сары да эмес чынбы?
- Ооба.
- Анда силер бир айыл бул жакка барсанар ошол жерде да биз тенди волейболист балдар бар, алар да эгиздер.
- Балким ошолор. Койгула анда биз кетели, кечирип койгула сабактан алаксытканыбыз учун.
- Коё турсанар, жургулочу мындай-деп лестница менен биринчи кабатка туштук.
- Силерге чоон рахмат достор.
- Эмнеге?
- Сабактан чыгарып алганынар учун да. Анткени бул эжекей мээни жей баштаган болчу. Келгиле таанышып алалы, мен Усон бул Асан.
- Ажыратуу кыйын экен. Мен Таалайбек Таке десенер да болот.
- Меники Темирбек Темир десененер болот.
Баарыбыз кулуп жибердик.
- Асан, тиги мектепке кирип баратканда бир эже пирожки сатып турат, жегенге болобу?
- Айттын да койдун. Олло сонун, айрыкча сабактар аяктаганда. И айтмакчы кайсыл жылгысынар?
- 80.
- Дос турбайбызбы, бир жаш тен жаш да.
- Бирок ушул достуктукту ушундай калтырбай бекем кылуубуз керек.
- Кантип?
- Силер бизге же биз силерге келип отдуши олтуруп, сырдашып антташып дегендей.
- Ал оной эле.
- Жургуло анда биринчи достугубузду майлуурак нерсе менен майлайлы.
- Мисалы?
- Пирожки менен да.
Баарыбыз каткырып сыртка чыгып 4тон пирожки алып мектептин жанына оттук. Ал жерде ангемебиз да башталды.
- Кайсыл айылдан келдинер?
Темир айылыбыздын аталышын айтты.
- Аа анда карындашымды да тааныйт турбайсынарбы?
Мен сразу какап кеттим да:
- Ким ал, бизде окуйбу?
- Жоок силер 10-класстасынарбы?
- Ооба.
- Бир эле класспы же паралель класс да барбы?
- А жана Б класс бар.
- Силер кайсынысында?
- Б да.
- Анда точно тааныйсынар. Жакында карындашым силердин классынар менен достошуу кечесин откоруп келген.
- Аа ооба. Бирок корбосок тааныбайбыз алар копчулук болчу.
Биз турган жер аялдамага даана корунуп турганы чон бир шанс берди. Ошол кезде аялдамада турган эки кыздын бироосу Наргиза экенин Асан таанып калып;
- Э Усон тиги Наргиз эмеспи?
- Кана?
- Аялдамада турган.
- Энненди урайын десе ошол окшойт, кайда жоноптур? Жанындагысы ким?
- Базарбайдын кызы Динар эмеспи...
- Точна ошол. Журчу баралычы.
- Э достор, жаныдан таанышкан досторду таштай коюп кайда шыпылдап калдынар? Биз да барсак болобу?
- Жургуло как раз тааныбысанар карындашыбыз ким экенин таанып аласынар.
Биз жакындап келгенде тигил байкуштардын коздлру алайган боюнча туруп калды.
- Ии сулуулар, кайда жоноп?
- Ушундай эле.
- Не кылып турасын?
- Жон эле...
- Бул жерде бышырып коюптурбу?
- Биз эме... тиги... центрге жонодук эле. Базарчикке.
- Сабакчы?
- Тапшырма аткарып келгендерди сабактан бошотту мугалим.
- Эй эй Усон Асан. Коё турсанар. Бул кыздар биз менен достошкон кыздар. Силер да булар дос. Давай тарбиянарды биздин алдыбызда эмес озунорчо кыласынар. Силер агалары болсонор биз досторунар болобуз, так что бизди конок катары коруп кичине сый менен жонотсонор боло-деп тамаша иретинде суйлоп койдум.
- Макул Таке. Сенин айтканындай болсун. Давай экоон тез барып келгиле да сабакка киргиле.
- Достор биз да Наргизалар менен центрге чейин барып андан ары кетип калалы.
- Эй Таке биз жанагыны суйлошкон жокпуз го али?
Кайсыны?
- Олтуруп антташып дегенди, эмне унутуп калдынбы?
- Жок ай кайдан унутмак элем, давайте эртен эмес эртенден кийин бизге баргыла.
- Саат канчага?
- Айырмасы жок. Биз даярбыз.
- Суйлоштук анда.
Алар менен эски достордой болуп баш тийгизип коштоштук да жоноп кеттик. Жолдо унчукпай баратып Наргиза чыдабай кетти окшойт;
- Даана жылан турбайсынарбы?
- Эмнеге?
- Адамдын койнуна кирип кеткенинерди айтам.
- Жоок Наргиза. Биз эмес тигил агаларын даана жылан экен.
- Кандайча?
- Жылуу суйлосон жылан ийиниден чыгат дегенди билесинби? Биз болгону жылуу суйлодук алар болсо ийинден чыккансып классынан чыга келишти.
- Коркконунардан кулактарына "лапшаны" илген чыгарсынар.
- Чынын айтсам мындай да. Темикени билбейм го бирок мен эч качан эгиз балдар менен мушташкан эмесмин. Себеби адамдардан мындай деген созду уккан жайым бар. Эгиздердин жандары оздорундо болбойт, алардын жандары тугойлорундо болот. Себеби бир эгизди сабасан, анын тугойу озу таяк жеп жаткансып кыйкырып окуруп берки обидчигин жеп ийууго да даяр. Алар бири бирине ушунчалык куйумдуу келишет. Андыктан эгиздер менен чыр чыкчу болсо качып кутулсан сенин утканын ошол. Эми сенин созуно жооп берейин коркконумдан "лапшаны" илип калп айтканымды мойнума алам. Себеби сенин агаларын ансыз да спорт менен машыгып жургон балдар экен. Кебетесинен дайын болуп корунуп турат.
- Калп айтканын туура эмес да, шарыят да жол бербейт.
- Калпты айта турган жери бар. Мисалы эрди катын же эки мусулман урушуп кетсе, алардын ортосуна тушуп жараштырган киши калп айтып урушту токтотуп жараштырууга шарыят жол берет. Мындайча айтканда ошентип тигилерди куткарып калса болот.
- Сен ошондо кимди куткардын?
- Темир экообузду же агаларынды да.
- Силердин кучунор ошолорго жетмек беле?
- Куч атасын тааныбайт да.
- Сенин айткан создорун мени азыр ойго салды.
- Кайсыл создорум?
- Жанагы эгиздер дегенин. Себеби алардан мен бир жаш эле кичинемин. Мен торолорго 2 ай калганда атам отуп кетиптир жор кырсыгынан. Алардын апасы эгиздерди тороп тороттон отуптур. Мен бир жашка чыкканда апапм булардын атасына турмушка чыккан экен. Ошон учун булар менен удаа чонойдум. Булар ото шок осуп жалан мушташ менен чонойду. Сен айткандай бироосун бироолор сабап жатса экинчиси карап турбай мушташып кетчу. кучу жетеби жетпейби ал кызыктырбайт болчу. Коздору кызарып куйуп тургандай сезилчу мага. Мени оз карындашындай коруп коргоп келатышат.
- Силер бир тууган эмес экенинерди билеби булар?
- Албетте да. Бирок апамды апа дешип, сиз бизди чонойтуп остурдунуз, тууган эне эмес баккан эне деп койушат. Мен да ата дейм, оз атамды коргон эмесмин. Чонойгонубузда гана баарыбызды олтургузуп алып айтып беришкен. Ошондо да тигилер, бул созунуздор эч нерсени озгортпойт, сиздер бизге ата апа бул карындашыбыз. Мындан ары мындай создорунуздорду укпайлы деп токтотуп коюшкан.
- Удивительная история. Эми эгиздер жонундо созду озгортуп башка созго отсок кандай?
- Мисалы?
- Давайте биринчи курсакты тойгузуп алалы. Кандай дейсинер?
- Сурап бергенче уруп бер дегенди билесинби?
- Ооба сага. Уруп берем деп эгиздердин тепкисинде калгыдай озумо озум душман эмесмин. Жаман корсон да уят кылсан да сурап эле берем. Жургуло шашлык жейбиз.
- Эгиздер жаман журогунду тушургон экен э?
- Кеп анда эмес.
Баарыбызга экиден шашлык заказ берип ичкериге кирдик да бурчтан орун алдык. Тамак жегенче суйлошуп тамашалашып конулдуу олтурдук. Бир кезде Темирге карап чыгып тургула деп белги бердим эле;
- Динара журчу базарчигинерди айланып келели.
- Жок ай, болуп калдык чыгабыз биз да кетебиз эми-деп Наргиза созду кесе суйлоду.
- Наргиза менин сенде конкреттуу создорум бар эле, суйлошуп албайлыбы?
- Булардын алдында суйлой берсен болбойбу?
- Экообузго гана тиешелуу создордун буларга кызыкчылыгы жок да.
- Анда Динка алыс кетпе, азыр чыгам.
- Макул.
Алар кеткен сон;
- Кулак сенде.
- Эми мындай да Наргиз... Сени менен таанышкан кундон тарта уйкуларым бузулду... Эми...
- Таалай, давай ток этер жерин айт. Анткени мындай создор жазылган каттардын баарын уйдон алып келсем 3 кун бою окуп тугото албайсын.
- Эх Наргиза Наргиза. 2 кундон бери жаттаган создорумду 10секундада быт чытын чыгардын го. Эмне эле аял заты ушундайсынар? Эмне эле созду болуп шагыбызды сындырганды жакшы коросунор? Ток этер жерин айт деп неге эле шашкалактай бересинер? Биринер туш болгон катачылыкты экинчинер коруп туруп, ушул жолду баскан ката экен, эми мындай жолго баспайм дегендин ордуна, жок экинчинер да ошол катачылыктарга озунор басып бара бересинер. Анан баарына эркектерди куноолоп коёсунар. Ошон учун аялдын чачы узун болгону менен акылы кыска деп айтып журушот экен. Силер келечекке коз салууга кызыкпайсынар, эртенки жан эртенден кийинки кунду гана ойлогонду жакшы коросунор. Бир созду мындай акырына чейин тынч олтуруп уксанар болобу деги?
- Айтар созун ушул беле?
- Жок. Кое турчу эми.
- Биз жонундо оюн дайын болду, дагын эмнени айтайын дейсин?
- Ток этер жери мындай. Сени менен кыз-жигит болуп суйлошуп журууго кадам таштасак кандай дейсин?
- Анан?
- Анан ошо... Кандай дейсин?
- Мен сени али вообще билбейм да, сен кандай адам экенин да белгисиз.
- Мен сага турмуш жолуна кадам таштасак кандай дейсин деген жокмун го. Болгону кыз жигит болуп журууго.
- Кандай айырмасы бар?
- Айырмасы деген... Кыз жигит болуп журуу, бири биринди жакындан билуу, сыноо. Досторго тааныштырып алардын сынынан откоруу, жана алардын да мненияларын угуу, бири бирибиздин характер кыял жоруктар менен таанышуу дегъенди билдирет да.
- Анда мен ойлонгонго убакыт бер.
- 3 кун берем. арканды узун таштап узун ойлон.
- Анда биз кеттик. Дагын бир нерсе сурасам болобу?
- Сура.
- Агаларым менен эртенден кийин эмнени пландаштынар?
- Сага тиешеси жок. Андан кабатыр алба.
- Иши кылса мушташпагыла, алар ошондой корунгону менен журоктору таза адамдар.
- Болочок кайын агалар менен мушташкан уят го.
- Ал жонундо азырттан ойлогонун эртереек эмеспи?
- Жакшы ниет жарым ырыс, жаштын тилегин Кудай берет.
- Жакшы кал.
Аларды узатып озубуз автобуска тушуп айылга жоноп кеттик. Жеткенде Темир мага;
- Жыйынтык барбы досум?
- Бар деп айтуу азырынча эрте. Бирок ыраазы болчудай туру бар.
- Бул жактагы суйуун да ошондой абалдабы?
- Ооба да. Экоо менен да журсом кантет билдирбей?
- Слишком жирный болуп кетпейби?
- Ошону айтам да, даамын татып корсом бекен....
#78 19 Декабрь 2015 - 04:45
- Темике сен кенеш берчи дос, ушул оюма кандай карайсын?
- Менин кенешим бироосун гана танда. Экоосуно жетем деп бироосуно да жетпей куру жалак калып кетпе дос. Шанс бар деп эле эки кыздын бирдей журогун оорутканын туура эмес.
- Анын да чын. Кой анда жакшылап ойлонуп анан бир чечимге токтолойун. И айткандай эле Данкон эмне болду?
- Анысы ким?
- Наргиз сенин кызынды ушундай деди го.
- Данко эмес Динка деди окшойт го.
- Ии ооба Динка.
- Эми мен дос сендей чечкиндуу эмесмин, бул жолкусунда айта албадым.
- Намёк да таштабадынбы?
- Ишенесинби, жок. Бирок ал озу таштады.
- Эмне деп?
- Суйлошкон кызын барбы деп.
- Анан?
- Жок дедим да.
- Каадаланып койбойт белен, бар деп.
- Каадалангыдай мен эмне кыз белем?
- Типа ошондой эле болуп калыптыр, сен эмес ал намёк таштаганына караганда. Хотя бы сендечи деген суроону бере алдынбы?
- Уялдым...
- Дагын мен кыз белем дегенине тан калам да.
- Сен эмне доске. Мен жонундо чындап оюн ошондойбу?
- Тамаша дос. Кеттик анда дос. Эрте сабактан жолугабыз. Бугунку откон кунубуз тууралуу эч ким билбесин.
- Жарайт.
Уйго келдим да катып койгон акчаларды санасам 7000 ден ашыгыраак калыптыр. Демек эртен эгиздерге жумшасам, Наргизага белек алсам, анан жаны жылга коротсом, жаны жылдан кийинге таптаза болуп олтуруп калат экем. Демек Бишкекке барып бир жумадай "иштеп" келуум керек. Элдердин айтуусуна караганда Жаны жылдан кийин "мертвый сезон" болот дейт, андыктан жаны жылдын астынан барып келуум керек. Деп ойлондум да тамактанып жатып алдым. Эртеси чонтогумо 1000 сомду салган бойдон сабакка бардым. Барсам кириш болуп менден башкасы баары сабакта экен. Кечиксем дагы кире берууну чечип;
- Уруксатпы агай.
- Келе гой балам олтур.
Турат деген пенсия жашына барып калган агайыбыз мен тарапты карабай уруксатын берди. Биринчи катарда олтурган Уркуя экообуз тиктеше туштук. Анын коз карашы озгоргонун сразу байкадым, себеби мени карашы менен жылуу гана жылмайып койду. Туз эле артына барып Саматтын жанына олтура кеттим.
- Салам Самат.
- Салам.
- Э Самат, азыр алгебрабы же геометриябы?
- Озунду жиндиликке албай жон олтурчу?
- Тушундум. Геометрия окшойт.
Бир аздан сон;
- Э Самат точна геометриябы?
- Кысчу жеринди кысып олтура аласынбы?
- Болду, суйлобосон суйлобо.
Кайра эле;
- Э Самат, бул алгебра окшойт го...
- Уфф.
- Болду болду. чушшш.
Бир аздан сон;
- Э Самат, Турат агай озу кайсыл предметтен берет эле?
- Агай! Мени башка жакка олтургузунузчу же Таалайды. Анткени бул мага тоскоолдук берип жатат.
- Таалай, эмне кечиккени аз келгенсип тынч да олтура албайсынбы? Келч мында биринчи катарга олтурчу.
- Агай ал жерде орун жок да.
- Мен таап берем. Кел мына класскомунардын жанына олтур, сен кызым тыяка олтура турчу-деп Уркуянын жанындагы кызды Саматтын жанына которду.
Уркуянын жанына олтуруш менен эле шыбырап;
- Омурумдо биринчи жолу алдынкы катарга олтурушум.
- Аз болот сага, озу сени доскага эле чыгаруу керек.
- Аа жоок, ал жерден коро ушул жер да боло берет, ынгайлуу эле экен.
- Анда жон олтур.
- Э Уркуя, азыр кайсыл сабак болуп атат? Доскада да тема жазылбаптыр.
- Дене тарбия.
- Э койчу какшыктаганды. Мен сенден чындап эле сурап жатам го.
- Эмне Турат агай кайсыл предметтен беришин да унутуп калдынбы?
- Жок... унуткан жокмун.
- Анда айтчы?
- Дене тарбиянан.
Уркуя каткырып кулуп жиберди. Окуучулар эмес агай да бизди карап;
- Ай кызым, бизге да айт кошо кулолу.
- Таалай озу айтсын, сонун кылып айтып берет.-деп кулкусун тыя албай жооп берди.
- Тур Таалай, бирине тоскоолдук берсен, бирин кулдурсон демек сен сабакка даяр окшойсун. Чык да доскага айтып бер.
- Агай келерки сабакта чыгайынчы.
- Чык деп атам!
- Агай мен баары бир даяр эмесмин.
- Анда класстан чыгып кет! Башкаларга тоскоол болбой.
- Агай кечирип коюнузчу кайталанбайт.
- Дагын бир кайталанса капа болбо.
- Тушундум агай рахмат.
Ошентип биринчи сабак да бутуп баарыбыз сыртка чыктык. Темир жаныма келип;
- Уркуяга эмне дедин эле?
- Бир создон калсан кысыр калбайсын дос, жур андан коро базарга барып эртенге продукта алып келели.
- Менде акча жок да.
- Мен сенден акча сурап жатамбы?
- Как то не удобно.
- Потолокко жатсан не удобно болот, тошогун жерге тушуп кете берип. Эккинчи андай созду суйлобой жур.
Экообуз эми жоносок артыбыздан Уркуя;
- Таалай, бир мунотко бери карачы.
- Макул-жанына барып-бир мунот сени карап тура берейин ошондо кутуламбы?
- Тамашанды койчу. Сени менен баягы темада суйлошойун дедим эле.
- Кайсы тема?
- Жанынды жебечи.
- Болду, эстедим. Ии эмне дейин дедин эле?
- Сенден кат кутсом болобу?
- Жок, мен сага ошондо эле айтпадым беле жазуучу эмесмин деп.
- Анда мындай, сенин айтканына мен макул дей турган болсом сен да мага бир убада бере аласынбы?
- Кандай убада?
- Экообуз кыз жигит экенибизди азырынча жарыя кылбай эле жашыруун суйлошуп журуп королучу. Эч кимге айтпайм деп соз бере аласынбы?
- Даже Темирге дагынбы?
- Ооба.
- Анда ал сырды ичимде сактайм деп жарылып кетем го.
- Эгер соз берсен гана мен да жообун айтам.
- Анда кезек меники, мага да ойлонгонго убакыт бер. Сага 3 кундон кийин жообун айтам.
- Озунду назга салып жатканынбы?
- Мен да кенешип коройун да.
- Ким менен?
- Журогум менен.
- Э барчы ары-деп басып кетти.
Темир экообуз тен базарга кеттик.
- Жана Уркуя эне деди?
- Экинчи создон калсан да кысыр калбайсын дос.
- Чё та сырларын кобойуп баратат да досум?
- Убагы келет айтып берем.
Базардан керек болгон азык тулуктордун баарын алып 2 арак да кошуп алдым. Уйго келип апама;
- Апаке, эртен башка айылдан дос балдарым келет, мына бул жердеги оокаттардан дасторконго керектелуучу нерселерди даярдап беринизчи сураныч.
- Канча досун келет айланайын?
- Экоо эле, бияктан Темир экообуз. 4 кишиге ылайык кылып жасап анан озунуздорго да жасап жениздер.
- Саат канчаларга даяр болуу керек?
- Эрте менен эле даярдай бериниз, саатын билбейм. Жардам керек болсо тиги Шайыргул женемди чакырып келейинби?
- Ошондой кыл уулум. Эртен эртереек келси айтып кой.
- Макул апа.
Уйдон чыгып акыркы сабактарга катыштык да туптуз Шайыргул женемдикине отуп бардым. Шайыргул жене бул мени Бишкектен алып келген Разак акемдин аялы болчу. Тушку тамагы даяр экен, койбостон уйго киргизишти.
Тамак устундо акем соз баштап калды;
- Э иничек, биз сендей кезибизде аркы айылга озубуз бара албайт элек, сен болсо Бишкекке барып, кантип жашап кантип кун кордун? Мага ошол нерсе табышмактуу.
- Мен эмне жыргап жашады дейсизби, эптеп олбостун кунун коруп журдум да аке.
- Ошол олбостун кунун кантип кордун? Мага ушул нерсе керек?
- Колумдан келген иштерди жасап да.
- Колундан эмне иш келет деги?
- Коп нерсе? Бирок мен мактана бербейм да.
- Баягында сени издеп жургондо, тиги мен тенди Расул деген дос балам бар эмеспи? Ошол айтат, сенин инине окшош бир баланы танга маал гана кором, журот ушул жерде, бир карап окшотком, же ал эмеспи билбейм деген болчу.
- Анда мага окшош бироону коруп калса керек да.
- Билбейм. Анан мындай дейт, жанагы сенин инине окшош баланын жургон жолу начар, мындайча айтканда чонтогунду тазалачу балдар менен коп айланышат дейт.
- Анда точна адашыптыр. Эми мага батаныздарды бериниздер мен барайын, жене ошондой кылыныз э, эртеге эртереек барынызчы.
- Эй Таалай шашпай турсан мен али суйлоп буто элекмин.
- Болбогон кепти не кыласыз аке, ар ким ар кандай созду суйлосо ишен бересизби?
- Жок ошол чын эле сен эмеспи деп сураганы атам?
- Албетте мен эмес да.
Алар менен коштошуп уйго келдим да; Демек мени айылдаштардан коруптур сука. Бир нерсе кылып бишкектен Расул акени таап, ооз жапты кылбасам болбойт, антпесем Разак акем да шексинип калды.
- Эртеси экинчи сабакка келдим маанай да жок. Сабактан Таалайды чакырып коёсузбу агай деген ундон улам баш котордум. Чыксам Асан Усон туруптур. Алар менен саламдашып башка бироонон Темирди да чакыртып сыртка чыктык.
- Силерге келгиле деп эле койсо болду экен да э, карга бок чокубай эжетип келе турбайсынарбы?
- Э Таке абайлап сулосон, биз таарынып кайра кетип калышыбыз да мумкун.
- Оммееей эмне тамашага да тушунбойсунорбу? Жургуло четиреек барып олтуралы анан майрамды баштайбыз.
- Биз ичкилик учун келген жокпуз дос.
- Бизде майрам деп деп ичкиликти айтпайт, таанышуу достошуу кечесин айтат.
- Аа анда болуптур. Анда бизди кыздар менен тааныштырбайсынарбы?
- Темирди билбейм го бирок чынын айтсам мен андайга жокмун достор, таарынбагыла.
- Тушунуктуу. Макул анда. Анан бул мектептин атамандары чыгып тийиш кылышпайбы?
- 79дарбы. Алар эч нерсе кыла алышпайт. Темир экообуздун алдыбызда жургон чужойлорго эч ким сайыла албайт, эту я гарантирую.
- Э досум ушул кепти бекер айттын да, тигилерди кара-деп Темир мага шыбырап жолубузду корсотту.
Ошол куну кара басып Урмат менен Каман туруптур жолубузда.
- Асан, Усон. Теетиги балдар 78дер. Алар менен былтырттан бери мушташып келебиз. Андыктан азыр артыбызга кайтчу болсок мыскылдап маскара кылуулары мумкун. Ошондуктан эч нерсени билбегендей баса беребиз, кокус бир нерсе болчу болсо силер аралашпагыла сураныч. Анткени бул озубуздун ички мамилебиз, силерди да аралаштыргыбыз келбейт.
- Ээ дос, дос деген именно ушундайда керек болот. Биз силерди сабап жатса карап тура албайбыз да.
- Жок Асан, силерге ыраазыбыз болгону аралашпагыла, булар эртен тортоолоп сабады деп арыз жазып коюусу да мумкун.
- Эмне катынча кылабы?
- Андан да отот, кээбир катындар буларга караганда эркегиреек мамиледе болушат.
Тигилердин жанына жетип калжык да созубузду токтотуп унчукпай басып ото бердик.
- Э Таалай, саламга да келбей калдынбы? Коптон бери жолугуша элек болчубуз, ассалоом алейкум деген созду да унутуп калдынбы?
- Менин кенешим бироосун гана танда. Экоосуно жетем деп бироосуно да жетпей куру жалак калып кетпе дос. Шанс бар деп эле эки кыздын бирдей журогун оорутканын туура эмес.
- Анын да чын. Кой анда жакшылап ойлонуп анан бир чечимге токтолойун. И айткандай эле Данкон эмне болду?
- Анысы ким?
- Наргиз сенин кызынды ушундай деди го.
- Данко эмес Динка деди окшойт го.
- Ии ооба Динка.
- Эми мен дос сендей чечкиндуу эмесмин, бул жолкусунда айта албадым.
- Намёк да таштабадынбы?
- Ишенесинби, жок. Бирок ал озу таштады.
- Эмне деп?
- Суйлошкон кызын барбы деп.
- Анан?
- Жок дедим да.
- Каадаланып койбойт белен, бар деп.
- Каадалангыдай мен эмне кыз белем?
- Типа ошондой эле болуп калыптыр, сен эмес ал намёк таштаганына караганда. Хотя бы сендечи деген суроону бере алдынбы?
- Уялдым...
- Дагын мен кыз белем дегенине тан калам да.
- Сен эмне доске. Мен жонундо чындап оюн ошондойбу?
- Тамаша дос. Кеттик анда дос. Эрте сабактан жолугабыз. Бугунку откон кунубуз тууралуу эч ким билбесин.
- Жарайт.
Уйго келдим да катып койгон акчаларды санасам 7000 ден ашыгыраак калыптыр. Демек эртен эгиздерге жумшасам, Наргизага белек алсам, анан жаны жылга коротсом, жаны жылдан кийинге таптаза болуп олтуруп калат экем. Демек Бишкекке барып бир жумадай "иштеп" келуум керек. Элдердин айтуусуна караганда Жаны жылдан кийин "мертвый сезон" болот дейт, андыктан жаны жылдын астынан барып келуум керек. Деп ойлондум да тамактанып жатып алдым. Эртеси чонтогумо 1000 сомду салган бойдон сабакка бардым. Барсам кириш болуп менден башкасы баары сабакта экен. Кечиксем дагы кире берууну чечип;
- Уруксатпы агай.
- Келе гой балам олтур.
Турат деген пенсия жашына барып калган агайыбыз мен тарапты карабай уруксатын берди. Биринчи катарда олтурган Уркуя экообуз тиктеше туштук. Анын коз карашы озгоргонун сразу байкадым, себеби мени карашы менен жылуу гана жылмайып койду. Туз эле артына барып Саматтын жанына олтура кеттим.
- Салам Самат.
- Салам.
- Э Самат, азыр алгебрабы же геометриябы?
- Озунду жиндиликке албай жон олтурчу?
- Тушундум. Геометрия окшойт.
Бир аздан сон;
- Э Самат точна геометриябы?
- Кысчу жеринди кысып олтура аласынбы?
- Болду, суйлобосон суйлобо.
Кайра эле;
- Э Самат, бул алгебра окшойт го...
- Уфф.
- Болду болду. чушшш.
Бир аздан сон;
- Э Самат, Турат агай озу кайсыл предметтен берет эле?
- Агай! Мени башка жакка олтургузунузчу же Таалайды. Анткени бул мага тоскоолдук берип жатат.
- Таалай, эмне кечиккени аз келгенсип тынч да олтура албайсынбы? Келч мында биринчи катарга олтурчу.
- Агай ал жерде орун жок да.
- Мен таап берем. Кел мына класскомунардын жанына олтур, сен кызым тыяка олтура турчу-деп Уркуянын жанындагы кызды Саматтын жанына которду.
Уркуянын жанына олтуруш менен эле шыбырап;
- Омурумдо биринчи жолу алдынкы катарга олтурушум.
- Аз болот сага, озу сени доскага эле чыгаруу керек.
- Аа жоок, ал жерден коро ушул жер да боло берет, ынгайлуу эле экен.
- Анда жон олтур.
- Э Уркуя, азыр кайсыл сабак болуп атат? Доскада да тема жазылбаптыр.
- Дене тарбия.
- Э койчу какшыктаганды. Мен сенден чындап эле сурап жатам го.
- Эмне Турат агай кайсыл предметтен беришин да унутуп калдынбы?
- Жок... унуткан жокмун.
- Анда айтчы?
- Дене тарбиянан.
Уркуя каткырып кулуп жиберди. Окуучулар эмес агай да бизди карап;
- Ай кызым, бизге да айт кошо кулолу.
- Таалай озу айтсын, сонун кылып айтып берет.-деп кулкусун тыя албай жооп берди.
- Тур Таалай, бирине тоскоолдук берсен, бирин кулдурсон демек сен сабакка даяр окшойсун. Чык да доскага айтып бер.
- Агай келерки сабакта чыгайынчы.
- Чык деп атам!
- Агай мен баары бир даяр эмесмин.
- Анда класстан чыгып кет! Башкаларга тоскоол болбой.
- Агай кечирип коюнузчу кайталанбайт.
- Дагын бир кайталанса капа болбо.
- Тушундум агай рахмат.
Ошентип биринчи сабак да бутуп баарыбыз сыртка чыктык. Темир жаныма келип;
- Уркуяга эмне дедин эле?
- Бир создон калсан кысыр калбайсын дос, жур андан коро базарга барып эртенге продукта алып келели.
- Менде акча жок да.
- Мен сенден акча сурап жатамбы?
- Как то не удобно.
- Потолокко жатсан не удобно болот, тошогун жерге тушуп кете берип. Эккинчи андай созду суйлобой жур.
Экообуз эми жоносок артыбыздан Уркуя;
- Таалай, бир мунотко бери карачы.
- Макул-жанына барып-бир мунот сени карап тура берейин ошондо кутуламбы?
- Тамашанды койчу. Сени менен баягы темада суйлошойун дедим эле.
- Кайсы тема?
- Жанынды жебечи.
- Болду, эстедим. Ии эмне дейин дедин эле?
- Сенден кат кутсом болобу?
- Жок, мен сага ошондо эле айтпадым беле жазуучу эмесмин деп.
- Анда мындай, сенин айтканына мен макул дей турган болсом сен да мага бир убада бере аласынбы?
- Кандай убада?
- Экообуз кыз жигит экенибизди азырынча жарыя кылбай эле жашыруун суйлошуп журуп королучу. Эч кимге айтпайм деп соз бере аласынбы?
- Даже Темирге дагынбы?
- Ооба.
- Анда ал сырды ичимде сактайм деп жарылып кетем го.
- Эгер соз берсен гана мен да жообун айтам.
- Анда кезек меники, мага да ойлонгонго убакыт бер. Сага 3 кундон кийин жообун айтам.
- Озунду назга салып жатканынбы?
- Мен да кенешип коройун да.
- Ким менен?
- Журогум менен.
- Э барчы ары-деп басып кетти.
Темир экообуз тен базарга кеттик.
- Жана Уркуя эне деди?
- Экинчи создон калсан да кысыр калбайсын дос.
- Чё та сырларын кобойуп баратат да досум?
- Убагы келет айтып берем.
Базардан керек болгон азык тулуктордун баарын алып 2 арак да кошуп алдым. Уйго келип апама;
- Апаке, эртен башка айылдан дос балдарым келет, мына бул жердеги оокаттардан дасторконго керектелуучу нерселерди даярдап беринизчи сураныч.
- Канча досун келет айланайын?
- Экоо эле, бияктан Темир экообуз. 4 кишиге ылайык кылып жасап анан озунуздорго да жасап жениздер.
- Саат канчаларга даяр болуу керек?
- Эрте менен эле даярдай бериниз, саатын билбейм. Жардам керек болсо тиги Шайыргул женемди чакырып келейинби?
- Ошондой кыл уулум. Эртен эртереек келси айтып кой.
- Макул апа.
Уйдон чыгып акыркы сабактарга катыштык да туптуз Шайыргул женемдикине отуп бардым. Шайыргул жене бул мени Бишкектен алып келген Разак акемдин аялы болчу. Тушку тамагы даяр экен, койбостон уйго киргизишти.
Тамак устундо акем соз баштап калды;
- Э иничек, биз сендей кезибизде аркы айылга озубуз бара албайт элек, сен болсо Бишкекке барып, кантип жашап кантип кун кордун? Мага ошол нерсе табышмактуу.
- Мен эмне жыргап жашады дейсизби, эптеп олбостун кунун коруп журдум да аке.
- Ошол олбостун кунун кантип кордун? Мага ушул нерсе керек?
- Колумдан келген иштерди жасап да.
- Колундан эмне иш келет деги?
- Коп нерсе? Бирок мен мактана бербейм да.
- Баягында сени издеп жургондо, тиги мен тенди Расул деген дос балам бар эмеспи? Ошол айтат, сенин инине окшош бир баланы танга маал гана кором, журот ушул жерде, бир карап окшотком, же ал эмеспи билбейм деген болчу.
- Анда мага окшош бироону коруп калса керек да.
- Билбейм. Анан мындай дейт, жанагы сенин инине окшош баланын жургон жолу начар, мындайча айтканда чонтогунду тазалачу балдар менен коп айланышат дейт.
- Анда точна адашыптыр. Эми мага батаныздарды бериниздер мен барайын, жене ошондой кылыныз э, эртеге эртереек барынызчы.
- Эй Таалай шашпай турсан мен али суйлоп буто элекмин.
- Болбогон кепти не кыласыз аке, ар ким ар кандай созду суйлосо ишен бересизби?
- Жок ошол чын эле сен эмеспи деп сураганы атам?
- Албетте мен эмес да.
Алар менен коштошуп уйго келдим да; Демек мени айылдаштардан коруптур сука. Бир нерсе кылып бишкектен Расул акени таап, ооз жапты кылбасам болбойт, антпесем Разак акем да шексинип калды.
- Эртеси экинчи сабакка келдим маанай да жок. Сабактан Таалайды чакырып коёсузбу агай деген ундон улам баш котордум. Чыксам Асан Усон туруптур. Алар менен саламдашып башка бироонон Темирди да чакыртып сыртка чыктык.
- Силерге келгиле деп эле койсо болду экен да э, карга бок чокубай эжетип келе турбайсынарбы?
- Э Таке абайлап сулосон, биз таарынып кайра кетип калышыбыз да мумкун.
- Оммееей эмне тамашага да тушунбойсунорбу? Жургуло четиреек барып олтуралы анан майрамды баштайбыз.
- Биз ичкилик учун келген жокпуз дос.
- Бизде майрам деп деп ичкиликти айтпайт, таанышуу достошуу кечесин айтат.
- Аа анда болуптур. Анда бизди кыздар менен тааныштырбайсынарбы?
- Темирди билбейм го бирок чынын айтсам мен андайга жокмун достор, таарынбагыла.
- Тушунуктуу. Макул анда. Анан бул мектептин атамандары чыгып тийиш кылышпайбы?
- 79дарбы. Алар эч нерсе кыла алышпайт. Темир экообуздун алдыбызда жургон чужойлорго эч ким сайыла албайт, эту я гарантирую.
- Э досум ушул кепти бекер айттын да, тигилерди кара-деп Темир мага шыбырап жолубузду корсотту.
Ошол куну кара басып Урмат менен Каман туруптур жолубузда.
- Асан, Усон. Теетиги балдар 78дер. Алар менен былтырттан бери мушташып келебиз. Андыктан азыр артыбызга кайтчу болсок мыскылдап маскара кылуулары мумкун. Ошондуктан эч нерсени билбегендей баса беребиз, кокус бир нерсе болчу болсо силер аралашпагыла сураныч. Анткени бул озубуздун ички мамилебиз, силерди да аралаштыргыбыз келбейт.
- Ээ дос, дос деген именно ушундайда керек болот. Биз силерди сабап жатса карап тура албайбыз да.
- Жок Асан, силерге ыраазыбыз болгону аралашпагыла, булар эртен тортоолоп сабады деп арыз жазып коюусу да мумкун.
- Эмне катынча кылабы?
- Андан да отот, кээбир катындар буларга караганда эркегиреек мамиледе болушат.
Тигилердин жанына жетип калжык да созубузду токтотуп унчукпай басып ото бердик.
- Э Таалай, саламга да келбей калдынбы? Коптон бери жолугуша элек болчубуз, ассалоом алейкум деген созду да унутуп калдынбы?
#79 20 Декабрь 2015 - 04:41
Биз бул айткан созуно да конул бурбай жолубузду уланта бердик, ошондо;
- Эй Таалай! Адам суйлоп жатканда адамча болуп калбайсынбы? Же адамдык касиетин жоголгон болсо таап бергенге жардамдашайынбы?
- Таалай, ушунча созду угуп туруп кантип журогун которуп атат дос. Же сенин ордуна мен суйлошуп койоюнбу?
- Кереги жок Асан. Просто баса берели, суйлоп кала берет да.
- Коркуп турат окшойсун э дос?
- Асан давай бугунку кунду жакшы откоролу?
- Эй Таалай, эмне эле кубур-шыбырынар кобойуп калды, созун болсо ары туруп алып кыбырабай берикелип бетиме айт!
- Жетишет достор. Кеттик баралычы, бирок дагын суранам аралашпагыла.
- Как получится...
Алардын жанына келип;
- Э Урмат, эмне эле ажылдап жатасын?
- Менби? Мен ажылдаган жокмун, болгону саламдашып кой деп жатам.
- Мен неге саламдашышым керек? Сен мага кимсин мен барып саламдашкыдай? Сага керек болсо озун келип саламдаша бербейсинби?
- Э нормальный суйлоп калчы пацан.
- Нормальный суйлобогондо колундан не келет? Мушташкын келип жатабы же, жур анда экообуз мушташалы. Эгер мени сабай алсан анда дайым сени коргон жерде чуркап келип саламдашып журом. Анткени сен мени менен саламдашкын келип жатпайбы. Эгер женилсен, мени коргондо чуркаган бойдон качып журосун, суйлоштукпу?
- Хе. Сен озунду ким деп ойлоп жатасын?
- Сага кандай айырмасы бар? Ким деп ойлосом да сага баары бир эмеспи. Журчу четке эркек болсон. Тиги чочконун баласы каманчигин да журсун. Бирок аралаша албайт. Эгер экоолой турган болсонор биз тортоолойбуз. Ушуну билип кой каманчик сен да. Кана жур сука.
- Салам алейкум жигиттер, биз Таалай менен Темирдин достору болобуз, Биз бул жерге конок гана болуп келдик. Бирок мындай жагдайга туш болорубузду билген жокпуз Силер чечише албай жургон кандай проблема бар экенин биз билбейбиз, жана билгибиз да келбейт. Бирок азыр баарыбыз кубо болдук, жон басып бараткан Таалайга биринчи болуп силер сайылдынар. Эми болсо Таалай сага жакшы вариант айтып жатат. Бирок бир аз силерди коркутуп койду окшойт, тортоолойбуз деп. Андай болбойт жигиттер. Эгер сен эркек болсон Таалайга жекеме жеке чык. А сен кокус аралашчу болсон, биз тортоолобойбуз, мен озум чыгам. Алдагы картошкадай болгон мурдунду кочугуно тартып туруп дем алдырам уктунбу. Анда эмесе жургуло. Эркекче болсун баары. Эгер Таалай женилсе чуркап келип саламдашып турат, сен женилсен качып журуп ит болосун, а сен аралашчу болсон кочугун менен дем алып журосун. Давай суйлоштук, кана Таке дос, кай тарапка карай басабыз жол башта.
- Жургуло анда тиги кычык кочого.
Ошентип жоноп калдык, артымды карабай эле 10-15кадамдай бассак Асан;
- Э Таке, тигилер жылбай турушат го.
- Жылбаса жылбасын Асан. Тигилердин журогун тушуруп салбадынбы.
- Мен эч нерсе деле деген жокмун го.
- Тиги Каман дегени эбегейсиз кучтун ээси, бирок журок чымынчалык жок. Тиги Урмат озу жакшы эле мушташып жургон бала, бирок, каманга ишенип журчу. Сени создорун каманды тарс эле оодарып салды да, а тигиниси болсо озуно анча ишене албайт.
- Буга чейин мушташып журдунор беле же мушташып кордунбу?
- Бир эки жолу мушташканбыз, аягы жакшылык менен буткон эмес.
- Ким женген?
- Чындык дос. Чындык.
- Кандайча?.- Ал узун окуя, анан айтып берейинчи.
- Озу булар чындап 78дерби?
- Ооба да, тем более атамандары, буларда дагын Акыл Кадыр дегендери бар, баары менен Темир экообуз мушташып чыктык.
- Э Усон, бизге да ушинтип эмки жыл 81лер сайыла алышабы?
- Жеп коёбуз го Асан.
- Ээ эгиздер. Куч атасын тааныбайт, Эмне булар ойлоду дейсинби 80дер бизге убагы келип сайылат деп. Анын баары бешене тагдыр достор.
- Бирок туура. Азыр каяка барабыз?
- Биллиард ойнойлубу?
- Кеттик.
Биллиардка барып бир саатка алып оюнду баштадык. Бир кезде 76-75-жылгы акелер менен Урмат каман болуп 7 киши болуп кирип келишти. Ошол замат бугунку кун жакшылык менен аяктабашын тушундум. Болор иш болду эми артка жол жок деп биллиардын бир ташын байкатпастан чонтогумо салып койдум.
- Салам алейкум братишкалар. Оюнунар качан бутот?
- Кандайсыздар акелер, аз эле болду алганыбызга, бир саатка алдык эле. Эмне ойноюн дединиздер беле?
- Жоок Таалай, силер эле ойногула, биз болгону бул бейтааныш инилерибиз менен таанышып суйлошуп королу дедик эле.
- Э Самит аке, булар биздин достор болот, конок болуп келишти. Эгер созунуздор бар болсо мага же Темирге эле айтыныздарчы сураныч.
- Э Таалай, кыс дагын алдындагы оюнунду ойной бергилечи, уктунарбы? Биз мындай эле эркекче суйлошобуз.
- Э Таалай дос. Сен кабатыр алба бизден. Агаларын айтып атпайбы мындай эле эркекче суйлошобуз деп, созундо турат да чынбы братандар. Анткени эркек болгонубуз учун шым кийип журобуз да. Так что дос силер ойноп тургула азыр келебиз.
- Жок Усон. Биз силер менен. Э Самит аке, эмнени баштайын деп турасыздар?
- Эй мурдубок ары турчу сен.
- Шашпаныздар брат. Эй чмолор, силер ээрчитип келдинерби? Эмне озунор келишке духунар жетпедиби сукалар? Озунордон эки жаш кичине балдар жекеме жеке чык деген созго сийип коюп анан бияктарды ээрчитип келдинерби? Эй Урмат, эгер азыр бир нерсе болчу болсо биляяя сука, ит кылам сени унутпа ушул созумду. А сиздерчи акелер. Мурдубок балдарды урабыз деп 7оонуздор келдиниздерби? Бизди сабап коюп эртен элдин бетин кантип карайсыздар, баарыбыз бир жердин адамдарыбыз го. Же пофикпи? Анда мындай кылалы браттар, Сиздер аралашпаныздар биздин коноктор да аралашпасын, болгону Таалай экообузго тиги сукалар чыксын. Ушуну менен бул башаламандыкты токтотолу. Бул жерде биздин коноктордо айып жок, алар Таалайдын ана созун колдоп жургуло экоон жекеме жеке чыккыла деди болгону.
Темир мынча журокту кайдан алып кантип суйлоду тушунгон жокмун, бирок мага жакты. Ошол кезде Самит аке;
- Бул коногунар Каныбекти кочугу менен дем алдырам дептир го?
- Антип айтканынын себеби, эгер Таалай менен Урмат мушташып жатканда аралашса ошондой кылам деди.
- Кана кыла алат бекен ошол айтканындай?
- Албетте братан. Ал созду мен айткам. Аны танбайм. Эгерде сиздер уруксат берсениздер, мен бул бала менен четке барып мушташайын, кочугу менен дем алдырып берем.
- Созунду турасынбы? Кочугу менен дем алганын биз корсок ишенебиз да.
- Андан кам жебениз брат. Мындан кучтуу балдарды кочугу менен дем алдырып жургом. Болгону сиздерге далилдеп берсем ыраазысыздарбы?
- Кантип далилдейсин? Адамдын мурдун кочугуно тартып баруу деген нерсе болбойт братишка.
- Минтип далилдейм брат. Сиздердин алдыныздарга кайра келгенибизде сурайсыздар, кайсыл жерин менен дем алып жатасын деп, кочугум менен деп озу айтат мен эмес брат.
- Анда давай. Эгер ошентип айттыра албасан сен кочугун менен дем аласын.
- Базар жок брат. Бирок биз барып келгенче эч ким бул жерден биздин алдыбызга барбоосу шарт. Эркектер эркекче бутургону дурус.
- Э Каныбек, кандай дейсин иничек, ыраазысынбы?
Ушул созду уккан Каныбекте тил жоголду. Же ооба дебейт, же жок дебей тынч эле аландап туруп калды.
- Эй Таалай! Адам суйлоп жатканда адамча болуп калбайсынбы? Же адамдык касиетин жоголгон болсо таап бергенге жардамдашайынбы?
- Таалай, ушунча созду угуп туруп кантип журогун которуп атат дос. Же сенин ордуна мен суйлошуп койоюнбу?
- Кереги жок Асан. Просто баса берели, суйлоп кала берет да.
- Коркуп турат окшойсун э дос?
- Асан давай бугунку кунду жакшы откоролу?
- Эй Таалай, эмне эле кубур-шыбырынар кобойуп калды, созун болсо ары туруп алып кыбырабай берикелип бетиме айт!
- Жетишет достор. Кеттик баралычы, бирок дагын суранам аралашпагыла.
- Как получится...
Алардын жанына келип;
- Э Урмат, эмне эле ажылдап жатасын?
- Менби? Мен ажылдаган жокмун, болгону саламдашып кой деп жатам.
- Мен неге саламдашышым керек? Сен мага кимсин мен барып саламдашкыдай? Сага керек болсо озун келип саламдаша бербейсинби?
- Э нормальный суйлоп калчы пацан.
- Нормальный суйлобогондо колундан не келет? Мушташкын келип жатабы же, жур анда экообуз мушташалы. Эгер мени сабай алсан анда дайым сени коргон жерде чуркап келип саламдашып журом. Анткени сен мени менен саламдашкын келип жатпайбы. Эгер женилсен, мени коргондо чуркаган бойдон качып журосун, суйлоштукпу?
- Хе. Сен озунду ким деп ойлоп жатасын?
- Сага кандай айырмасы бар? Ким деп ойлосом да сага баары бир эмеспи. Журчу четке эркек болсон. Тиги чочконун баласы каманчигин да журсун. Бирок аралаша албайт. Эгер экоолой турган болсонор биз тортоолойбуз. Ушуну билип кой каманчик сен да. Кана жур сука.
- Салам алейкум жигиттер, биз Таалай менен Темирдин достору болобуз, Биз бул жерге конок гана болуп келдик. Бирок мындай жагдайга туш болорубузду билген жокпуз Силер чечише албай жургон кандай проблема бар экенин биз билбейбиз, жана билгибиз да келбейт. Бирок азыр баарыбыз кубо болдук, жон басып бараткан Таалайга биринчи болуп силер сайылдынар. Эми болсо Таалай сага жакшы вариант айтып жатат. Бирок бир аз силерди коркутуп койду окшойт, тортоолойбуз деп. Андай болбойт жигиттер. Эгер сен эркек болсон Таалайга жекеме жеке чык. А сен кокус аралашчу болсон, биз тортоолобойбуз, мен озум чыгам. Алдагы картошкадай болгон мурдунду кочугуно тартып туруп дем алдырам уктунбу. Анда эмесе жургуло. Эркекче болсун баары. Эгер Таалай женилсе чуркап келип саламдашып турат, сен женилсен качып журуп ит болосун, а сен аралашчу болсон кочугун менен дем алып журосун. Давай суйлоштук, кана Таке дос, кай тарапка карай басабыз жол башта.
- Жургуло анда тиги кычык кочого.
Ошентип жоноп калдык, артымды карабай эле 10-15кадамдай бассак Асан;
- Э Таке, тигилер жылбай турушат го.
- Жылбаса жылбасын Асан. Тигилердин журогун тушуруп салбадынбы.
- Мен эч нерсе деле деген жокмун го.
- Тиги Каман дегени эбегейсиз кучтун ээси, бирок журок чымынчалык жок. Тиги Урмат озу жакшы эле мушташып жургон бала, бирок, каманга ишенип журчу. Сени создорун каманды тарс эле оодарып салды да, а тигиниси болсо озуно анча ишене албайт.
- Буга чейин мушташып журдунор беле же мушташып кордунбу?
- Бир эки жолу мушташканбыз, аягы жакшылык менен буткон эмес.
- Ким женген?
- Чындык дос. Чындык.
- Кандайча?.- Ал узун окуя, анан айтып берейинчи.
- Озу булар чындап 78дерби?
- Ооба да, тем более атамандары, буларда дагын Акыл Кадыр дегендери бар, баары менен Темир экообуз мушташып чыктык.
- Э Усон, бизге да ушинтип эмки жыл 81лер сайыла алышабы?
- Жеп коёбуз го Асан.
- Ээ эгиздер. Куч атасын тааныбайт, Эмне булар ойлоду дейсинби 80дер бизге убагы келип сайылат деп. Анын баары бешене тагдыр достор.
- Бирок туура. Азыр каяка барабыз?
- Биллиард ойнойлубу?
- Кеттик.
Биллиардка барып бир саатка алып оюнду баштадык. Бир кезде 76-75-жылгы акелер менен Урмат каман болуп 7 киши болуп кирип келишти. Ошол замат бугунку кун жакшылык менен аяктабашын тушундум. Болор иш болду эми артка жол жок деп биллиардын бир ташын байкатпастан чонтогумо салып койдум.
- Салам алейкум братишкалар. Оюнунар качан бутот?
- Кандайсыздар акелер, аз эле болду алганыбызга, бир саатка алдык эле. Эмне ойноюн дединиздер беле?
- Жоок Таалай, силер эле ойногула, биз болгону бул бейтааныш инилерибиз менен таанышып суйлошуп королу дедик эле.
- Э Самит аке, булар биздин достор болот, конок болуп келишти. Эгер созунуздор бар болсо мага же Темирге эле айтыныздарчы сураныч.
- Э Таалай, кыс дагын алдындагы оюнунду ойной бергилечи, уктунарбы? Биз мындай эле эркекче суйлошобуз.
- Э Таалай дос. Сен кабатыр алба бизден. Агаларын айтып атпайбы мындай эле эркекче суйлошобуз деп, созундо турат да чынбы братандар. Анткени эркек болгонубуз учун шым кийип журобуз да. Так что дос силер ойноп тургула азыр келебиз.
- Жок Усон. Биз силер менен. Э Самит аке, эмнени баштайын деп турасыздар?
- Эй мурдубок ары турчу сен.
- Шашпаныздар брат. Эй чмолор, силер ээрчитип келдинерби? Эмне озунор келишке духунар жетпедиби сукалар? Озунордон эки жаш кичине балдар жекеме жеке чык деген созго сийип коюп анан бияктарды ээрчитип келдинерби? Эй Урмат, эгер азыр бир нерсе болчу болсо биляяя сука, ит кылам сени унутпа ушул созумду. А сиздерчи акелер. Мурдубок балдарды урабыз деп 7оонуздор келдиниздерби? Бизди сабап коюп эртен элдин бетин кантип карайсыздар, баарыбыз бир жердин адамдарыбыз го. Же пофикпи? Анда мындай кылалы браттар, Сиздер аралашпаныздар биздин коноктор да аралашпасын, болгону Таалай экообузго тиги сукалар чыксын. Ушуну менен бул башаламандыкты токтотолу. Бул жерде биздин коноктордо айып жок, алар Таалайдын ана созун колдоп жургуло экоон жекеме жеке чыккыла деди болгону.
Темир мынча журокту кайдан алып кантип суйлоду тушунгон жокмун, бирок мага жакты. Ошол кезде Самит аке;
- Бул коногунар Каныбекти кочугу менен дем алдырам дептир го?
- Антип айтканынын себеби, эгер Таалай менен Урмат мушташып жатканда аралашса ошондой кылам деди.
- Кана кыла алат бекен ошол айтканындай?
- Албетте братан. Ал созду мен айткам. Аны танбайм. Эгерде сиздер уруксат берсениздер, мен бул бала менен четке барып мушташайын, кочугу менен дем алдырып берем.
- Созунду турасынбы? Кочугу менен дем алганын биз корсок ишенебиз да.
- Андан кам жебениз брат. Мындан кучтуу балдарды кочугу менен дем алдырып жургом. Болгону сиздерге далилдеп берсем ыраазысыздарбы?
- Кантип далилдейсин? Адамдын мурдун кочугуно тартып баруу деген нерсе болбойт братишка.
- Минтип далилдейм брат. Сиздердин алдыныздарга кайра келгенибизде сурайсыздар, кайсыл жерин менен дем алып жатасын деп, кочугум менен деп озу айтат мен эмес брат.
- Анда давай. Эгер ошентип айттыра албасан сен кочугун менен дем аласын.
- Базар жок брат. Бирок биз барып келгенче эч ким бул жерден биздин алдыбызга барбоосу шарт. Эркектер эркекче бутургону дурус.
- Э Каныбек, кандай дейсин иничек, ыраазысынбы?
Ушул созду уккан Каныбекте тил жоголду. Же ооба дебейт, же жок дебей тынч эле аландап туруп калды.