Кеч куз. Бак дарактар, уйлордун усту, кочо бугун абдан кооз. Шаарда биринчи каар жаап, эшикке чыксан каардын аппагынан козун уялат. Быйыл кыш эрте келгендей туюлуп жатты. Тан атпай Санжар уйкусунан туруп, шашылыш жуунуп, жумушуна жоноду. Ата-энеси алыскы Таласка тойго кетип, уйундо жалгыз калган карындашына коз салып тур деп суранышты эле. Машинасына тушуп жатып уйуно чалып карындашын ойготуп, сабакка кечикпей бар, эгер зарыл бирдемке болсо мага телефон чалып кой,-дейт. Кечинде мен сени озумдун уйумо алып кетем, уйдо жалгыз коркосун, болбосо мен бугун уйго барып коном деп шашылыш суйлоп эле машинасын айдап журуп кетти. Жашы 24- келип калса да Санжар уйлонбой жургон, ата-энесин келиндуу кылып, неберелуу кылып али кубанта элек. Уйундо жалгыз уул, эжеси жана карындашы бар. Атасы шаардын ички иштер министрлигинде иштечи, ал эми апасы жеке фирмада башкы эсепчи болуп эмгектенет. Баласынын жалгыз болгонуна карабай алардан башка турганына ата-энеси оздорунчо кабатырланып журушту. Уйлонсом сиздер менен турам, азырынча озумчо эле тура берейинчи, анын устундо жумушума жакын, кабатыр болбонуздарчы суранам,- деп апасын дайыма жумшартып койчу. Келинчегини кабатырланганын коруп, жолдошу,- койчу эми Алиш, балабыз чонойуп, чон жигит болуп калбадыбы. Анын да жеке жашоосу бар, коп эле кирише бербесен, мен балама ишенем, ал макул болсо жакын арада аны озумо жумушка аламын. Азырынча озу каалаган жумушу менен алектене берсин. Быйыл жыл жанырса балабыз 25- чыгат, балким Кудайым буюрса уйлонуп, келинибиздин ысык чайын ичип, небере жыттап калабыз,-деп жакшы ниет кылып журушчу. Темирбек деле баласы учун кабатырланчы, бирок баласынын озунчо жашайм, иштейм,мен ушундай чечим кабыл алдым,- деп айтканын ал сыйлап, ага шарт тузуп берген. Досунун бир уйу бош турганын билип, ал менен алдын ала суйлошуп койгон эле. Кечинде баласына телефон номурун берип,- менин бир коллегамдын апасы уйун батирге берет экен, эки болмолуу, ичинде керектуу нерселердин баары бар экен. Чалып суйлош, уйду барып кор, жакса тыйынын чечишип алып жашай бер балам дейт. Санжар атасынын оюн шарт тушунуп, ага рахматын айтып, ал батирди кун мурунтан эле таап койгом, кабатыр болбонуз деп атасынын жардамынан баш тартат. Атасы канчалык баласы учун жакшылык кылбасын, чоноюп калган Санжар атасынын кыялын абдан жакшы билчи. Атасы сунуштаган батирде байкоочу камера качан эле орнотулган болсо керек. Менин озумчо жашайм дегенге бат эле макул боло койду атам, бул жондон жон эле эмес. Атасынын жумушу- ар бир адамдын коопсуздугу, - ал эми оз уй-булосунун коопсуздугу эн башкы милдети эле. Атасы ичинен бир кулуп алып,- кантсе да менин балам да, мени тартып абдан баамчыл, ар бир боло турган нерсени алдын ала билет,- деп озунчо баласына ыраазы болуп койгон.
Санжар “Кун желеси” деген жеке ишканада адвокаттын жардамчысы болуп эмгектенип жаткан. Тапкан тыйыны аз болгондугуна карабай, ал жумуш озуно жакканы учун эч нерсеге карабай ошол жумушта куну-туну журчу. Анын устаты, Эркин агай, абдан оор басырыктуу адам эле. Анын ичиндеги сырын эч качан эч кимге айтпаган, онойу менен билгизбеген адам. 55-ке чыгып калганына карабай уй-булосу жок, балдары жок, жада калса достору да жок. Эркин Мамбетович атасы экоо эски достордон, коллегалардан экенин Санжар билген эмес. Ал экоо канча деген мамлекеттик тапшырмаларды чогуу аткарып, биринин жанын бири сактап, коптогон тозоктон бирге отушкон. Эркин Мамбетович озунун билген билимин Санжарга уйротуп, корсотуп журду. Санжардын тырышчаактыгы, эмгекчилдиги, чыдамкайлыгы Эркин агайга абдан жакчы. Башында аны жумушка алып жатканда койгон талаптарын баарын аткарып, ашыкча суроо бербей, ал келген клиенттер менен суйлошуп жатканда озу чакырмайын кабинетке кирбей, чык демейинче чыкпай, берген тапшырмаларын так жана бат аткаргандыгын коруп, бул жигиттен келечекте жакшы агент чыгат, 1 жылдын ичинде жакшы сыноодон отту, эми олуттуу тапшырма бере берсек болот деп ойлоду.
Санжар жумушуна шашылыш кирип келип, сырткы кийимин чечип эле Эркин агайынын кабинетине кирди. Анын жок экендигин коруп кайра чыгып кабинетине келип, компьютерди ачып иштей баштады. Бир убакта эшикти такылдатып бир аял кирип келди. Ону купкуу, козу жаштан кызарып, шишип чыккан, бирок абдан сулуу орто жаштагы айым Санжарды тик карай албай, козун ала качып ар кайсы тарапты карап туруп калды.
- Угуп жатам эжеке, мен сизге жардам бере аламбы?
- Эркин Мамбетович керек эле мага?
- Эркин Мамбетович али келе элек, балким мен жардам бере алам сизге?
- Жок, сиз жардам бере албайсыз. А качан келет Эркин...Эркин Мамбетович?
Тиги эжекенин Эркин Мамбетовичти “Эркин” деп айтып алганы Санжарды тан калтырып турду. Ичинен- балким таанышы болсо керек, же туугандарыбы, -деп ойлоп койду.
- Отурунуз, азыр келип калат, - деп ордунан туруп, тиги айымга орундук коргозду. Балким суу же чай берейинби?
- Жок, рахмат. Телефону барбы, чалып сурап корсонуз болобу?
- Кечиресиз, мен Эркин Мамбетовичтин телефон номурун билбейм, агай мага мен керек болсом озу кана чалат. Бирок, сиз кабатыр болбонуз, азыр келип калышы керек.
Колундагы меелейин ары-бери мыкчып, тынч отуралбай жатканын коруп, байкап турду. Чачы капкара, кирпиктери узун, козу бакыранкы келген сулуу аялды Санжар абдан кылдаттык менен байкап отурду. Бул аял жонокой аял эмес болсо керек, бир байдын же мамлекеттик чиновниктин аялы болсо керек деп ойлоп жатты. Азыр эле сулуу экен, жаш кезинде абдан сулуу болсо керек. Суротчу тартып койгондой суулуу экен. Ушундай сулуунун эмне проблемасы бар болду экен, ушундай татынакай айымдын башын эмне кыйнап жатат. Эгер бул аял менин жанымда болсо мен эч качан козунон жаш агызбай, чан жугузбай аяп карайт элем. Кызык, бир татынараак аял корсок эле биз эркектер озгоруп калабыз. Анын чоо-жайын билбей, аты-жонун билбей, ал учун кол жетпеген асмандан жылдызды алып бергенге даярбыз,- деп ичинен бир улутунуп алды.
Эшик ачылып Эркин Мамбетович кирип келди. Тиги айымды коруп копко тиктеп турду. Эркин Мамбетовичтин кирип келгенин катуу ойго кирип кетен айым байкаган жок.
- Гулу? ..Сенсинби?!
- Эркин, ооба мен, кайда журосун?,- деп ыйлап жиберди.
Эркин бат-баттан басып келип Гулуну кучактап калды, башынан сылап аны сооротуп жатты. Бир убакта аны жетелеп озунун кабинетине алып кетти. Санжар учун бул абдан кызык окуя болду. 1 жылдан бери Эркин Мамбетович менен иштеп журуп, анын мындай жумшактыгын коргон эмес. Тиги айымды акырын кучактап, анын чачын назик сылаганы Санжарды тан калтырды. Бул айымды коргондо анын шефи абдан озгоруп кетти. Анын дайыма сурдуу жузу, бурколуп турган кабагы ачылып, коз карашы жумшарып ушунчалык жароокер болуп корунду. Ммм...Эркин Мамбетович деле бизге окшогон адам экен да, ал деле бизге окшоп боорукер болот экен,..кызык, мага баарыбир деле кызык болуп жатат, менде коп суроо пайда болуп жатат, ким жооп берет...
Столдун устундогу телефон шынгырап калды. Санжар, мага бат келе калчы,- деген шефинин унун угуп ал кабатырлана тушту. Эмне болуп кетти бир паста, - деп озунон озу сурап кабинеттен бат-бат басып чыгып кетти. Эшикти ачып кирип келди да, тиги сулуу аялдын кабинетте жок экенин байкады.
- Эркин, кел,кир! Отур!-деген шефинин уну катуу чыкты. Жарым саат мурда коргон Эркин Мамбетовичтен эч нерсе калбады, баягы эле каардуу шефтин маскасын кийип, абдан ойлуу отуруптур.
- Билесинби Санжар, сен менин алдымда бир жылдан бери иштеп жатасын. Коп нерсени уйрондун, коп сынактан оттун. Менин оюмча, сен азыр жалгыз иштегенге даярсын. Мен сага жумуштун баарын откоруп берем, бугунтон баштап сен озуно-озун шеф болосун.
- Кандайча Эркин Мамбетович? Мен тушунбой турам.
Ал суроосуна жооп алган жок. Эркин Мамбетович созун улантып жатты:
- Менин жакын адамдарыма менин жардамым керек болуп жатат, мен эми оз жолум менен кетейин. Сага тапшырмаларды интернет аркылуу жонотуп турам,- деп Санжарга кабинетинин ключун берип, столдун устундо биринчи тапшырмалар жазылуу. Сени менен байланышка озум чыгамын, мени менен кабарлашам деп ойлобо, издебе деп устунку кийимин кийип сыртка чыгып кетти. Санжардын, Эркин Мамбетович, агай...деп чакырганын уккан да жок.
Санжар кабинетте бираз унчукпай отурду да, анан агайынын кабинетин кулпулап озунун кабинетине кетти. Кечке документтерди ирээттеп отурду. Олуттуу бир жумуш жасайын деп эч нерсе жасай алган жок. Эркин Мамбетович менен иштегенден бери бир тушунуксуз нерселер боло баштады, кееде озун белгилуу “сыщиктердей” коруп кетчу. Эркин агайынын тушунуксуз кыялы аны башында ар турдуу ойго салып журду, кийин конуп да калган. Бирок...бугунку бир кызыктай окуя, аны катуу кабатырландырды. Гулу деген ким, агайы экоонун ортосунда эмне бар, балким тууганыбы?.. тушунуксуз.. .
Санжардын оюн анын телефонуна келген звонок бузуп койду. Карындашы экен. Карындашы Санжардан 4 кичуу, Улуттук университеттин журналистика факультетинин 3-курсунда окучу. Байкесин кечинде даамдуу тамак жасап уйдон кутом, коп кеч калбай келиниз,-деп кайра телефонун очуруп койду.
Карындашы Жазы, орто бойлуу, бираз болугураак жана абдан келбеттуу эле. Артынан жигиттер чуурулуп эле ээрчип журчу. Уч жылдан бери Акыл деген жигит менен достошуп, окуусун бутушсо экоо баш кошуп, чон той беребиз деп умут кылып журушкон кези. Сабактан чыгып алып уйуно келип тамак жасай баштады. Жалгыз байкесин абдан сыйлачы,жана жакшы корчу. Байкеси менен кошо эжекесин жана жездесин уйго кечки тамакка чакырып коет.
Санжар машинасына отуруп кетип жатып Эркин агайы бугункуго берген тапшырма столдун устундо деп айтканын эстеп кайра кабинетке келет. Ал тизмени кылдаттык менен окуп чыгат. Тизмени эн башынан баштап аткара берейин деп чыгат. Биринчи болуп компъютердин ичиндеги информацияларды жок кылыш керек, катуу дискин талкалап салыш керек эле. Дагы эле Санжардын башында жоопсуз суроолор туулуп, жооп алалбагандан кийин коп ойлонбостон тапшырмаларды аткарууга киришет. Компъютерди жандырып бир четинен ичиндеги документтерди очуро баштайт. Папкалардын баарысын тазалап чыгат. Катуу дискти неге талкалап салыш керек, комптун ичинде бир да документ жок,-деп ойлонот. Эркин Мамбетович- катуу дискти жок кылыш керек дегенин кайра окуп чыгып,ал ишти эртен жасайын, мен бул жакты жакшы тушунбойт экенмин, билген бироо жарымды чакырайын деп ойлойт. Кабинетте копко чейин кармалып калат, эшикте карангы кирип калганын коруп, Жазы да кутуп калды болуш керек, эртереек уйго барайын деп компъютерди очуро баштайт. Кутулбогон жерден эшик ачылып 2 киши кирип келет. Бироосу 40-тар чамасында, узун бойлуу, кара кийим кийген, ону кыргыздарга окшобогон киши, ал эми экинчиси жаш,25-30 жаш чамасында орто бойлуу, ону серт адам болот. Алар кирип учурашпастан Эркин Мамбетовичти сурашты. Анын жок экенин билип, качан келеери белгисиз экенин угуп алышып кетпей турушту. Улуу кишиси кабинетти бир сыйра кылдаттык менен карап, компъютерге козу тушту. Санжарды карап:
- Эркин Мамбетовичтин компъютериби?
- Ооба, эмне болду?
- Корсом болобу?
- Жок, болбойт.
- Эгер жакшылап ойлонуп корсончу?
- Кечиресиздер, сиздер кимсиздер? Эмне иш менен келдиниздер?
Балким мен жардам бере алаттырмын?
- Кечирип кой балакай, бизге Эркин Мамбетовичтин озу керек,-деди жашыраагы.
- Эркин Мамбетович жакын арада келбейт болуш керек, бул ишканада иштебей калды,-деп жооп берди Санжар.
- Билебиз иштебей калганын,- деп экоо бири-бирин карап кулуп алышты.
- Кечиресиздер, мен уйго кетишим керек, жумуш бутту бугун. Кабинетти бошотосуздарбы, -деп суранды ал.
- Макул, жумушун бутсо биз сени коп кармабайбыз, уйуно кете берсен болот, - деп дагы каткырышты. Кабинетти биз жаап кетебиз.
- Жок, азыр сиздер кабинетти бошотосуздар, же болбосо...
- Же болбосо...эмне? ! Сен бизди коркутуп жатасынбы балакай?- дешип экоо ырсандап Санжарда коздой басып келишти. Ошол убакта эшикти ачып,- Санжар, кеттикпи? - деп эки коллегасы кирип келишти.
- Азыр балдар, бул мырзалар кетип жатышат, узатып койойун деп, тиги эки кишиге колун сунуп калды. Саламатта барыныздар, эгер дагы менин жардамым керек болсо кайрылып турунуздар, биз жардам бергенге дайым даярбайбыз. Жакшы барыныздар мырзалар, –деп эшикти корсотту. Улуурагы Санжардын колун кысып,унун акырын чыгарып,- биз сага эмес, сен бизге кайрылып калышын мумкун балакай. Карындашын уйдо жалгыз калды, батыраак бар,- деп бат-бат басып кабинеттен чыгып кетишти. Кайдан билет менин карындашым уйдо жалгыз экенин, деги булар кимдер,- деген суроолор Санжардын башын мыкчып жатты. Коллегаларына азыр чыгаарын айтып, машинасынын ключун берип озу кабинетте калып калды. Процессорду чачып ичинен катуу дискин алып, аны сумкасына салып алды. Процессорду ачпагандай кылып кайра жаап, анан сыртка чыкты. Коллегаларынын барып чогуу тамактаналы деген сунушун кабыл албай, уйуно шашылды. Жанагы кишилердин карындашы жонундо айтканы аны катуу кабатырландырды. Уйуно бат эле жетип келди, уйун оз ключу менен ачып, уйунон эжекесин, жездесин, карындашын коруп эс алып калды. Алар менен чогуу отуруп, бугун кечке болуп откон тушунуксуз нерселердин баарысы бир жакка учуп кеткендей болду. Ата-энесинин уйундо, бир туугандары менен жакшы эс алып жатты. Бир убакта Санжарга офистен чалышып аны тез аранын ичинде жумушка келип калуусун суранышты. Санжар жумушка кетип жатып, карындашын эжесинин уйуно барып жатышын суранат. Андан кийин сумкасындагы Эркин агайдын компъютеринин катуу дискин атасынын гаражына катып коюп кетет. Жумушка келсе милиционерлер бар экен. Эркин Мамбетовичтин кабинетине бироолор кирип, бут баарын чачып, компъютери талкалап кетишкен экен. Санжардын келгенин коруп милициянын кызматкери ага кайрылып толтура суроолорду берип жаадырып жатты. Кобунчо Эркин Мамбетович жонундо коп суроо беришти. Бир убакта чонтогунон коп суротторду алып чыгып, ага четинен корсотуп жатты. Ал суроттордо Эркин агай менен эртен менен офиске келген Гулу деген айым экен. Экоонун жакшынакай болуп кол кармашып кулуп турган суротун коруп мен абдан тан калдым. Бул сурот бугун тушкон суроттой эмес, беш алты жыл мурдагы сурот болсо керек деп ойлойт. Алардын ичинен Санжардын козуно бир сурот илинет. Экоонун кучакташып чет мамлекетте тушкон суроту, ал суроттун арткы фонунда бейтааныш адам аларды тигилип карап турат. Негедир ошол адам кызыкчылык туудурду. Бейтааныш болгону менен Санжарга ону абдан жылуу учурап турду. Бирок ал сурот жонундо милиция кызматкерине айтпайт. Бугунку болуп откон башаламан окуялардын баарысын озум чечмелейм деп ойлойт. Милиция кызматкерлери офиске бугун эч кимдин кирбеш керек экенин айтып, кароолчуга жакшылап дайындап коюп кетет. Санжар бошоп алып кайра ата-энесинин уйуно келет, негедир сырткы эшик ачык, уйдун ичинде эч ким жок, бут болмодо свет куйуп турат. Эжеси менен карындашын чоочутпайын деп жездесине чалып болгон ишти айтып берет.
Билдирүүнү түзөткөн: AeCHka: 22 Январь 2013 - 18:55