А эгер карактоо болуп кетсе милиция казинонун жака белин тинтип, мага да келет. Ангыраган гаражыма айына сегиз мин алганымды билишсе, кылмышкерлерди жаап-жашырган деген айып тагышары турган иш. Аларга кошумча болгонсун дешсечи?
Адегенде Сыргабекке баарын ачык айтайын деп ойлодум, анан кайра Ал оюмдан айныдым, кумон саноолорумду айтып, Айжамал менен кенешмек болдум. Ал эмне дээр экен байкайын. Сыргабекке анан деле айтаармын. Тууй, ата Талантка ишенип ит болмок болдум ээ. Айжамал да алар менен бир болсо эмне кылам? Андай эместир. Анын оз иши, астында машинеси, устундо уйу турат. Талант экоо жон эле тааныш болсо керек. Кер маралдай керилген сулуу менен корушоруумду ойлогондо озумчо таттуу кыялдарга жетеленип баратып кайра озумду тыйдым. " Барам да, Талант жонундо суйлошуп алып эле кайра тартам, ошол бойдон аны менен кош айтышам" деп озумду озум ынандырдым.
Азырынча Жанылга эч нерсе деп айтпай эле койгон он. Жон эле шек санап аны да дурботпой иштин чын тогунун билген сон айтаармын. Айжамалды кайрадан корот экем да!
"Кан коё бербейт" чыгармасы Кенжебай Нукоштун детектив- повести
#22 04 Декабрь 2015 - 22:46
9- болум.
Эртен мененки тамак ичилгенден сон Жаныл апасыныка кетти. Аны узатып гараждын оозуна жеткенде Асхат бизди карап турганын байкадым.
- Эмне бойдок калдынбы?
- Ооба, келинчегим кайын журтка кетти.
- Анда- санда ошентип эс алам дечи. Баштан танасынбы анан?
Кыжырым кайнап тарс жарылчудай болуп кенсеге кирдим да, телефонду алып, Айжамалдын номурун тердим. Туут-туут эткен дабышты тыншап копко турдум, акыры шаабайым сууп, трубканы ордуна койдум. Бир жакка чыгып кетсе керек. Кечке чейин беш-алты жолу чалдым, бирок эч ким жооп бербеди.
Сааттын жебеси алтыга жетип калганда Сыргабек кирип келди. Мен аны келет деп куткон эмесмин, эмне кылаарымды билбей алдастап калдым. Экообуз таптакыр урушпагандай:
- Баке! Клубга барабызбы же эмне кылалы? - деп жайдары карады. Ал жакка бутум тартпай турган, бирок барбасак Жаныл баарын Сыргабектен билип алып, кайра урушаарыбыз бышык.
- Макул, Саке. Саат жетиде баралы.
Ошол маалда босогодо Асхат пайда болду, " баатырлар, ширенкенер барбы?" деп туруп калды. Сыргабек барпаландап кутусу менен сунду. Экоону тааныштырыш керек го деген ойдо:
- Бул жигиттин аты Асхат, мен сага айтпадым беле, ошол фирмада иштейт
Бул болсо менин досум, Сыргабек. Экоо кол алышып учурашышты.
Эртен мененки тамак ичилгенден сон Жаныл апасыныка кетти. Аны узатып гараждын оозуна жеткенде Асхат бизди карап турганын байкадым.
- Эмне бойдок калдынбы?
- Ооба, келинчегим кайын журтка кетти.
- Анда- санда ошентип эс алам дечи. Баштан танасынбы анан?
Кыжырым кайнап тарс жарылчудай болуп кенсеге кирдим да, телефонду алып, Айжамалдын номурун тердим. Туут-туут эткен дабышты тыншап копко турдум, акыры шаабайым сууп, трубканы ордуна койдум. Бир жакка чыгып кетсе керек. Кечке чейин беш-алты жолу чалдым, бирок эч ким жооп бербеди.
Сааттын жебеси алтыга жетип калганда Сыргабек кирип келди. Мен аны келет деп куткон эмесмин, эмне кылаарымды билбей алдастап калдым. Экообуз таптакыр урушпагандай:
- Баке! Клубга барабызбы же эмне кылалы? - деп жайдары карады. Ал жакка бутум тартпай турган, бирок барбасак Жаныл баарын Сыргабектен билип алып, кайра урушаарыбыз бышык.
- Макул, Саке. Саат жетиде баралы.
Ошол маалда босогодо Асхат пайда болду, " баатырлар, ширенкенер барбы?" деп туруп калды. Сыргабек барпаландап кутусу менен сунду. Экоону тааныштырыш керек го деген ойдо:
- Бул жигиттин аты Асхат, мен сага айтпадым беле, ошол фирмада иштейт
Бул болсо менин досум, Сыргабек. Экоо кол алышып учурашышты.
#23 05 Декабрь 2015 - 17:35
- Жигиттер баштан танганы жатабы? - Асхат арсак терсек тиштерин ырсайтып жылмайымыш болду.
- Ооба, ошентели деп атабыз.
- Мен сени тиги казинодон кордум беле? Сакчы болуп иштейсинби?
Сыргабек козун кымындата:
- Ооба, жакында эле которулдум, - деди.
- А эгер мас кардарлар кол салса эмне болот? Курал-жарагынар барбы?
- Ананчы! Ар бирибизде экиден автомат, бирден тапанча бар, керек болсо граната да берилет. Катылгандардын катыгын беребиз, ха-ха-ха!
- Калп айтпачы. Резинке токмоктон башка эч балээнер жок дешти го, ошондойбу?
Менин кумон саноолорум четинен далилдене баштады, болбосо Асхат мунун баарын сураштырып эмне кылат. Арам оюн ишке ашырыш учун буларга баарынан кабардар болуш керек да.
- Куралынар жок болсо сооттолгон машине менен журбойсунорбу. Каракчылар кол салат деп коркпойсунарбы?
- Каракчылардын мизин кайтарганга алыбыз жетет, бизге жашоодон тунулгон неме эле катылбаса, - деп жооп берген Сыргабек оюнда арамдыгы жок, Асхатка коз кысып койду. Асхат шашкалактап:
- Колунар бош болсо жургуло меникине, - дей салды.
- Жок, жок, - мен да жооп бергенче шаштым, - бир аз иштерибиз бар эле.
Асхат ийинин куйшоп алды:
- Мейли андай болсо, эгер кааласанар любой убакта келе бергиле. Талант, Айжамал, баары болушат.
Сыргабек ойлонуп калганын байкай, дагы калдастап:
- Рахмат, бирок бара албайбыз, - деп жибердим.
- Кой, мен ордума барбасам болбойт, - деген Сыргабек баш ийкеп, чыгып кетти.
Асхат аны узата карап туруп, тамекисинин кулун полго серпти да:
- Кандай ойлойсун, досун тамашалап койдубу? - деп сурады.
- Эмнени?
- Куралды айтам да, - ал кежигесин кашып, мени козунун тобосу менен мурчуйа карады.
- А эмне журогун тушуп атабы?
Ал корс-корс этип калп кулумуш болду, анткен менен козунон заары чачырайт.
- Кой, мен да барып иштейин.
- А Жаныбек тундо эмне кылып атты? Асхат козунун кыйыгы менен карай бурулуп баратып:
- Эмне кылмак эле, иштеп атты, - деп кункулдоду.
- Карангыдабы? Мени таптакыр эле макоо ойлойсунар го?
- Карангыда иштесе болбойт бекен? Тундо иштеген жакшы да, жолтоо болгон эч ким жок, - деди да, керсейе ары басып кетти.
Саат жетиде Сыргабек экообуз сырткы эшиктерди жаап атканда, чакан болмодо Жаныбек отурганынан шек санаган жокмун. Отурса отура берсин, эми ага да башымды оорутайынбы.
Биз маршруткага тушуп Аламудун базарына келдик, уйдо тамак жасаган Жаныл жок, арзан кафеден тамак ичип алалы дедик. Тамак жаны алдыбызга келгенде Сыргабек эмнегедир Асхат жонундо соз баштап калды:
- Жанагы таанышын телевизор чогулткан немеге окшобойт го, ыя?
- А сенчи, кароолчуга окшошсунбу?
Ал бырс кулуп, чайдан ууртады.
- Баса, чынын айтсан, Саке, мылтыгын барбы?
- Ой жок ай, Асхат айтмакчы, резинка токмогубуз менен муштумубуздан башка эч балээбиз жок. Бир демебиз бар, бирок ал жонундо айтканга болбойт.
- А ушу жумада маанилуу жук жеткиребиз деп эмнени айттып аттын эле?
- Казиного кимдер келет, билесин да, акчасын кайда которушту билбеген куркурлор, элдин акчасын жеп байыган чондор, анан Кумар оюнуна берилип ага баш оту менен кирип кеткендер. Болгон акчасын уттурган сон баалуу буюмдарын, машинесин да коюп ойношот. Алтын-палтындын баарын сейфке сала берип батпай калганда ташыйбыз. Откондо бир депутат ойношу менен келип, бриллиант жанагы эмне мойнуна такканчы, дагы иймегин, шакегин, айтор полный комплект уттуруп салса болобу. Экоо тим эле колтукташып келишкен, акыры мушташып, чачташа баштаганда арандан зорго суйроп чыгардык.
- Кечээ тундо машине дурулдогонунон терезени карасам силер турупсунар. А тиги жукту качан алпарасынар?
- Аны сага айта албайм, анткени озум да билбейм. Шеф жеткиргиле дегенде дароо алып жонойбуз.
Экообуз кечке бильярд ойноп, клубдан тун ортосу чыктык.
- Досум, уйуно жетесинби же узатып койойунбу?
- Мен го жетем дечи озунчу?
- Жетем эч камтама болбо.
- Басып баратып уктап калчудай болуп турасын.
- Коркпо, андан коро озун уйго тез бар.
Экообуз ЦУМга чейин жоо келип, эки жакка кеттик, мен туз эле Карпинкага жонодум. Айжамалдын уйуно жеткенде саат бир болуп калган. Терезелери карангы. Экинчи кабатка чыгып, эшиктин конгуроосун басып кечке турдум. Сыртка чыгып, кире бериштеги отургучка отуруп, куто баштадым.
- Ооба, ошентели деп атабыз.
- Мен сени тиги казинодон кордум беле? Сакчы болуп иштейсинби?
Сыргабек козун кымындата:
- Ооба, жакында эле которулдум, - деди.
- А эгер мас кардарлар кол салса эмне болот? Курал-жарагынар барбы?
- Ананчы! Ар бирибизде экиден автомат, бирден тапанча бар, керек болсо граната да берилет. Катылгандардын катыгын беребиз, ха-ха-ха!
- Калп айтпачы. Резинке токмоктон башка эч балээнер жок дешти го, ошондойбу?
Менин кумон саноолорум четинен далилдене баштады, болбосо Асхат мунун баарын сураштырып эмне кылат. Арам оюн ишке ашырыш учун буларга баарынан кабардар болуш керек да.
- Куралынар жок болсо сооттолгон машине менен журбойсунорбу. Каракчылар кол салат деп коркпойсунарбы?
- Каракчылардын мизин кайтарганга алыбыз жетет, бизге жашоодон тунулгон неме эле катылбаса, - деп жооп берген Сыргабек оюнда арамдыгы жок, Асхатка коз кысып койду. Асхат шашкалактап:
- Колунар бош болсо жургуло меникине, - дей салды.
- Жок, жок, - мен да жооп бергенче шаштым, - бир аз иштерибиз бар эле.
Асхат ийинин куйшоп алды:
- Мейли андай болсо, эгер кааласанар любой убакта келе бергиле. Талант, Айжамал, баары болушат.
Сыргабек ойлонуп калганын байкай, дагы калдастап:
- Рахмат, бирок бара албайбыз, - деп жибердим.
- Кой, мен ордума барбасам болбойт, - деген Сыргабек баш ийкеп, чыгып кетти.
Асхат аны узата карап туруп, тамекисинин кулун полго серпти да:
- Кандай ойлойсун, досун тамашалап койдубу? - деп сурады.
- Эмнени?
- Куралды айтам да, - ал кежигесин кашып, мени козунун тобосу менен мурчуйа карады.
- А эмне журогун тушуп атабы?
Ал корс-корс этип калп кулумуш болду, анткен менен козунон заары чачырайт.
- Кой, мен да барып иштейин.
- А Жаныбек тундо эмне кылып атты? Асхат козунун кыйыгы менен карай бурулуп баратып:
- Эмне кылмак эле, иштеп атты, - деп кункулдоду.
- Карангыдабы? Мени таптакыр эле макоо ойлойсунар го?
- Карангыда иштесе болбойт бекен? Тундо иштеген жакшы да, жолтоо болгон эч ким жок, - деди да, керсейе ары басып кетти.
Саат жетиде Сыргабек экообуз сырткы эшиктерди жаап атканда, чакан болмодо Жаныбек отурганынан шек санаган жокмун. Отурса отура берсин, эми ага да башымды оорутайынбы.
Биз маршруткага тушуп Аламудун базарына келдик, уйдо тамак жасаган Жаныл жок, арзан кафеден тамак ичип алалы дедик. Тамак жаны алдыбызга келгенде Сыргабек эмнегедир Асхат жонундо соз баштап калды:
- Жанагы таанышын телевизор чогулткан немеге окшобойт го, ыя?
- А сенчи, кароолчуга окшошсунбу?
Ал бырс кулуп, чайдан ууртады.
- Баса, чынын айтсан, Саке, мылтыгын барбы?
- Ой жок ай, Асхат айтмакчы, резинка токмогубуз менен муштумубуздан башка эч балээбиз жок. Бир демебиз бар, бирок ал жонундо айтканга болбойт.
- А ушу жумада маанилуу жук жеткиребиз деп эмнени айттып аттын эле?
- Казиного кимдер келет, билесин да, акчасын кайда которушту билбеген куркурлор, элдин акчасын жеп байыган чондор, анан Кумар оюнуна берилип ага баш оту менен кирип кеткендер. Болгон акчасын уттурган сон баалуу буюмдарын, машинесин да коюп ойношот. Алтын-палтындын баарын сейфке сала берип батпай калганда ташыйбыз. Откондо бир депутат ойношу менен келип, бриллиант жанагы эмне мойнуна такканчы, дагы иймегин, шакегин, айтор полный комплект уттуруп салса болобу. Экоо тим эле колтукташып келишкен, акыры мушташып, чачташа баштаганда арандан зорго суйроп чыгардык.
- Кечээ тундо машине дурулдогонунон терезени карасам силер турупсунар. А тиги жукту качан алпарасынар?
- Аны сага айта албайм, анткени озум да билбейм. Шеф жеткиргиле дегенде дароо алып жонойбуз.
Экообуз кечке бильярд ойноп, клубдан тун ортосу чыктык.
- Досум, уйуно жетесинби же узатып койойунбу?
- Мен го жетем дечи озунчу?
- Жетем эч камтама болбо.
- Басып баратып уктап калчудай болуп турасын.
- Коркпо, андан коро озун уйго тез бар.
Экообуз ЦУМга чейин жоо келип, эки жакка кеттик, мен туз эле Карпинкага жонодум. Айжамалдын уйуно жеткенде саат бир болуп калган. Терезелери карангы. Экинчи кабатка чыгып, эшиктин конгуроосун басып кечке турдум. Сыртка чыгып, кире бериштеги отургучка отуруп, куто баштадым.
#24 05 Декабрь 2015 - 18:38
Жарым сааттай отургандан кийин кабат уйдун аркы башынан такси токтоду, андан Айжамал тушту. Баягыдай эле жарашыктуу кийинген, жамбашын чайпай койколо басып келатканын карачы, колдо сузгон аккуунун эле озу.
Подьездин алдына келип, ачкычын издеп баштаганда шырп алдырбай жете келип:
- Айжамал, бул менмин, - дедим, толкундаганымдан унум каргылданып аран чыкты. Ал мени алая карады:
- Оо кудай, тун оокумда бул жерде эмне кылып журосун?
- Кеч келгеним учун кечир, бирок зарыл жумушум бар. Бир мунотко кирсем болобу, суйлошчу соз бар эле?
- Кайдагы соз, саат эки болоюн деп калды, - деп ал каршы болду, - жалгыз бой кыз келиндерге ушу маалда барып жаман конгонсуз го? - ал узун кирпиктеринин арасынан кылыктана карады.
-Жо-ок, андай деле эмес, - мен апкаарый жер тиктедим. Айжамал кыткылыктап кулду:
- Болуптур Эми, Бактыяр. Уялчактыгын жагат да. Журу.
Эшигин ачып, кир дегендей башын ийкеди, кире беришке туфлимди чечип, залга оттум. Айжамал жарыкты жандырып, дивидинин кнопкасын басты, жай музыка сыбызгый баштады. Айжамал ыргала басып барып, дивандын жанынан таттуу керилип алды.
- Чарчадым... Бирдеме ичесинби?
- Ж-жок, - дедим мукактана, мандайымда суйкайып турган сулууну самап олуп бараткам.
- Сени менен эмнеге суйлошуп жатам, - деп кобуранды, - озум да билбейм. Откондогу кылыгынды эстесем жон элечи...
- Суранам, кечирип койчу аялым...
- Аялым дечи, - ал кергиштей суйлоду. - Кызык ай, ушу аялдар, кайдан билип алат дейм да. Козу ачыктай эле кычаштанып, эрлерин кадам жылдырбай кайтарып калганын кантесин.
- Мен сага бир нерсени айтышым керек, Айжамал...
- Койо турчу. Кийимимди алмаштырып алайын. Жур тиги болмого, койногумду эле чечем.
Менин журогум опкоолжуп, оозум кургап кетти.
- Мен... ушу жерде эле туруп турайын.
- Эмне менден коркосунбу? - Айжамал шынк эте кулуп алды.
- Мумкун. Бир балээ болуп кетпесин дегеним да.
Айжамал ун дебей уктоочу болмосуно кирип кетти.
- Мынча кеч бу маалээде эмне кылып журдун эле? - деп сурады Айжамал бар тосмосунун жанындагы отургучка отуруп жатып. Анын жыпар жыты мурдумду ордогондо аябай кымбат атыр болсо керек деп койдум.
- Аялым апасыныкына кеткен.
- Анан дароо эле маанилуу созум бар деп бул жакка келип калдым дечи, - ал мыскылдай кулду.
- Ооба.
Айжамал мени уккан деле жок, озунчо бир чекитти теше тиктеп ойлуу.
- Мен сени менен Аскарбеков жонундо суйлошойун дегем.
- Аскарбеков? Сен чын эле Талантты суйлошойун деп келдин беле?
- Ал жонундо эмне билесин? Анын шылуун экенин билчу белен? Айжамал кериле басып, так тубумо келди. Коздорунон от жанып, арбап барат. Кызыл халатына капкара чачы жайыла суттой аппак денесин баса белгилейт, мен ушул убакка чейин бир да аялды азыр ушу тапта Айжамалды энсегендей энсеген эмесмин.
- Чынынды айт, Айжамал, билчу белен? - деп кубурогонум менен эмне деп жатканымды озум да тушунбодум. Айжамалдын колу колума тийгенде калчылдап кеттим.
- Журу, тиги болмого, - деп шыбырады. Андан ары каршылык корсото албадым, ээрчише уктоочу болмосуно келдик.Айжамал болгон жарыктын баарын жандыра баштады, болмонун ичи чакчайып эле калды.
- Ушундай жарык болгонун жакшы кором, - деди Ал кузгунун мандайына туруп алып, озун суктана карай. - Эмнеге элдин баары карангыда жатышат? Мен жарык болушун каалайм! Сенин ар бир кыймылынды коруп тургум келет, сенчи? - Ал мага бурулуп, чачын сылай башын кейкете:
- Мен сулуумун ээ, Бактыяр? - деди наздана.
- Сен дуйнодогу эн керемет аялсын! - унум калтырап каалоом ашып-ташып турганын билгизип койду.
- Туура айтасын. Анда эмесе менин сулуулугума суктанып Ал!
Айжамал халатынын курун чечти эле анысы ийиндеринен шыпырыла полго кулады. Айжамал аны кармап калууга аракет кылган да жок. Люстранын жарыгына аппак денеси чагылыша бир нече секунд кыймылдабай турду. Мени жакшылап карап алсын деди окшойт. Мен болсо анын алдында озумду жыланач аялды адеп коргондо апкаарыган боз улан сезип кеттим. Айжамалды так которуп керебетке жаткырдым, аппак колдору мойнума ороло тушсо, муундарым калчылдап бутум чалыштайт. Аркы болмодон акырын кубулжуган мукам куу мени шыктандырып аткансыды....
Подьездин алдына келип, ачкычын издеп баштаганда шырп алдырбай жете келип:
- Айжамал, бул менмин, - дедим, толкундаганымдан унум каргылданып аран чыкты. Ал мени алая карады:
- Оо кудай, тун оокумда бул жерде эмне кылып журосун?
- Кеч келгеним учун кечир, бирок зарыл жумушум бар. Бир мунотко кирсем болобу, суйлошчу соз бар эле?
- Кайдагы соз, саат эки болоюн деп калды, - деп ал каршы болду, - жалгыз бой кыз келиндерге ушу маалда барып жаман конгонсуз го? - ал узун кирпиктеринин арасынан кылыктана карады.
-Жо-ок, андай деле эмес, - мен апкаарый жер тиктедим. Айжамал кыткылыктап кулду:
- Болуптур Эми, Бактыяр. Уялчактыгын жагат да. Журу.
Эшигин ачып, кир дегендей башын ийкеди, кире беришке туфлимди чечип, залга оттум. Айжамал жарыкты жандырып, дивидинин кнопкасын басты, жай музыка сыбызгый баштады. Айжамал ыргала басып барып, дивандын жанынан таттуу керилип алды.
- Чарчадым... Бирдеме ичесинби?
- Ж-жок, - дедим мукактана, мандайымда суйкайып турган сулууну самап олуп бараткам.
- Сени менен эмнеге суйлошуп жатам, - деп кобуранды, - озум да билбейм. Откондогу кылыгынды эстесем жон элечи...
- Суранам, кечирип койчу аялым...
- Аялым дечи, - ал кергиштей суйлоду. - Кызык ай, ушу аялдар, кайдан билип алат дейм да. Козу ачыктай эле кычаштанып, эрлерин кадам жылдырбай кайтарып калганын кантесин.
- Мен сага бир нерсени айтышым керек, Айжамал...
- Койо турчу. Кийимимди алмаштырып алайын. Жур тиги болмого, койногумду эле чечем.
Менин журогум опкоолжуп, оозум кургап кетти.
- Мен... ушу жерде эле туруп турайын.
- Эмне менден коркосунбу? - Айжамал шынк эте кулуп алды.
- Мумкун. Бир балээ болуп кетпесин дегеним да.
Айжамал ун дебей уктоочу болмосуно кирип кетти.
- Мынча кеч бу маалээде эмне кылып журдун эле? - деп сурады Айжамал бар тосмосунун жанындагы отургучка отуруп жатып. Анын жыпар жыты мурдумду ордогондо аябай кымбат атыр болсо керек деп койдум.
- Аялым апасыныкына кеткен.
- Анан дароо эле маанилуу созум бар деп бул жакка келип калдым дечи, - ал мыскылдай кулду.
- Ооба.
Айжамал мени уккан деле жок, озунчо бир чекитти теше тиктеп ойлуу.
- Мен сени менен Аскарбеков жонундо суйлошойун дегем.
- Аскарбеков? Сен чын эле Талантты суйлошойун деп келдин беле?
- Ал жонундо эмне билесин? Анын шылуун экенин билчу белен? Айжамал кериле басып, так тубумо келди. Коздорунон от жанып, арбап барат. Кызыл халатына капкара чачы жайыла суттой аппак денесин баса белгилейт, мен ушул убакка чейин бир да аялды азыр ушу тапта Айжамалды энсегендей энсеген эмесмин.
- Чынынды айт, Айжамал, билчу белен? - деп кубурогонум менен эмне деп жатканымды озум да тушунбодум. Айжамалдын колу колума тийгенде калчылдап кеттим.
- Журу, тиги болмого, - деп шыбырады. Андан ары каршылык корсото албадым, ээрчише уктоочу болмосуно келдик.Айжамал болгон жарыктын баарын жандыра баштады, болмонун ичи чакчайып эле калды.
- Ушундай жарык болгонун жакшы кором, - деди Ал кузгунун мандайына туруп алып, озун суктана карай. - Эмнеге элдин баары карангыда жатышат? Мен жарык болушун каалайм! Сенин ар бир кыймылынды коруп тургум келет, сенчи? - Ал мага бурулуп, чачын сылай башын кейкете:
- Мен сулуумун ээ, Бактыяр? - деди наздана.
- Сен дуйнодогу эн керемет аялсын! - унум калтырап каалоом ашып-ташып турганын билгизип койду.
- Туура айтасын. Анда эмесе менин сулуулугума суктанып Ал!
Айжамал халатынын курун чечти эле анысы ийиндеринен шыпырыла полго кулады. Айжамал аны кармап калууга аракет кылган да жок. Люстранын жарыгына аппак денеси чагылыша бир нече секунд кыймылдабай турду. Мени жакшылап карап алсын деди окшойт. Мен болсо анын алдында озумду жыланач аялды адеп коргондо апкаарыган боз улан сезип кеттим. Айжамалды так которуп керебетке жаткырдым, аппак колдору мойнума ороло тушсо, муундарым калчылдап бутум чалыштайт. Аркы болмодон акырын кубулжуган мукам куу мени шыктандырып аткансыды....
#25 05 Декабрь 2015 - 19:33
10- болум.
- Ох, ата, сонун болду! Баракелде, экоон тен азаматсынар!
Таланттын какшыктаган уну жакын эле жерден угулду, ал эмне коншу болмодо беле? Айжамал дароо мени ары туртуп, керебеттен ыргып турду да, жерде жаткан халатын устуно жаба салды.
Мен шал тийгенсип кыбыр этууго алым келбей керебетте жата бердим. Ун кайдан чыгып атат деп жан жагыма элендейм.
- Бул эмне? - деп шыбыраганга зорго жарадым.
- Жап жаагынды! - Айжамал кузгунун алдына тура калып, саксайган чачтарын ирээтке келтирип, мурдун чуйруй жийиркене оозун алаканы менен аарчып алды.
- Ким болмок эле, келесоо, акмак. Эми мен ыргып турдум.
- Бул эмне Талантпы?
Айжамал мага конул бурбай кузгунун жанында эриндерин сургулоп атты. Мен калч-калч эте эмне кылаарымды билбей элейдим.
- Айжамал, ал кайда?
- Жаагынды жабасынбы деги сен?
Мен анын жанына келип билектен алдым да, силкилдете:
- Арсыз канчык, ал уйдобу? - деп бакырдым.
Айжамал колун тартып алып, уч жолу жаактан ары чаап жиберди. Муну ушунчалык шамдагайлык менен коз ачып жумганча кылганынан коргонгонго да жарабай дендароо болуп тура бердим.
- Жолобо мага, сасыган чочко! - деп чанырганда ону купкуу болуп кетти. Ошол учурда кы-ыйч этип эшик ачылганы угулду.
- Болду эми, анчалыкка барбагыла, - деп мылжыя Талант кирип келди. - Айжамал, тез чыгып кет, жакшы эле конул ачтын, мен бу жигиттин гулу менен суйлошуп алайын.
Ал кара асты-усту окшош спорттук курмо кийип алыптыр, бутунда ак кроссовка.
Эки бети кызарып, тердеп алган.
- Ой, дос, сен тим эле сексти катырат турбайсынбы! Карап отуруп моокумум канды, бир жакшы порнотасма коргондой эле болдум.
Жаным кашайып, ачуум келгенинен муштумумду туйуп, тиштенип алдым. Кекиртегин кырча тиштеп, кыркырата муунтуп таштагым келди. Аны коздой кадам таштаганда Талант жай колун которо:
- Кереги жок, дос... - деп козунун кыйыгынан карады.
Мен аны капталга муштап, жыга согоюн деп болгон кучум менен алдыга умтулдум, ал менин муштумумдан буйтап келип, тошко сокту. Ат тээп жибергендей эле болду, озоро чалыштап барып, комкоромон куп туштум. Ушул абалымда бир нече секунд жаттым да, ордумдан турдум. Талант мыскылдай ырсайып жанымда турган.
- Сендей доопайларды груша ордуна муштагылап машыкчумун. Конулуно алба, суйлошо турган соз бар.
Бул сокку эсимди энгиретип, алсыраткансыган, бирок ачуум тарай элек мен жатып олгончо бир муштап олойун деп кайра атырылдым. Талант мен жакын барганча былк этпей турду да, сороктой секирип соккудан буйтап барып, кулак тупко муштап калды. Козумдон от чагылыша тушту, полдо чалкаман тартайып жатып калдым, жаагым сынып кеткендей сыздайт. Эсимди жыйып, тизелеп турдум, ойдо турганга ал жок. Аскарбековдун алдында жон эле бир мажуроо шолпукко айландым, оозум менен энтиге аба жутуп зорго турдум. Айжамалдын айтканы чын экен да Талант дасыккан мушкер тура.
Талант азыр эле Айжамал экообуз жыландардай оролошуп оонаган керебеттин кырына кочук баса тамекисин тутотту.
- Муну конулуно жакын алба. Убакыт али коп, баарына жетишебиз. Мен чоголоп отургучка жеттим да, ага таянып турганга аракет жасадым. Бир колум менен жаагымды сыйпалап, экинчиси менен ичимди кармадым, колумду койо берсем эле ичеги-карыным чубалып, сыртка чыкчудай сезилди.
- Мен сага ичкенге бирдеме ала келейинчи, - деген Талант ордунан жай туруп, жайбаракат болмодон чыгып кетти.
Мунун баары жон эле бир жаман туш го деген ой кетти. Жанатан берки ачуум кайда кеткени белгисиз, эми керт башым учун чочулай баштадым.
Ал кайра келип, колума стаканды карматты.
- Эй, дос, сен бизди бир аз коркутуп койдун го? Биз ойлогондон да акылдуу болуп чыктын. Канча айдан бери катуу даярданган ишибизди аз жерден булгунго учуратып койо жаздадын. Ушул убакка чейин эч ким шек алган эмес, эчтеке эмес сенин да тилинди табабыз.
Кол-шал тердеп Асхат кирди.
- Мына, Таке. Азырынча бир аз ным, бирок баары сонун, дапданаа чыкты. Ал Талантка жайпак табакты берип, мени ункуйо карап койду да, кетип калды.
Талант табактагыларды карап:
- Эн сонун чыгыптыр. Карачы, тим эле шилекейин агат, чиркин!
Талант мага табакты жакындатты, анда жаны чыгарылган суусу кургай элек уч чон сурот бар экен.
- Ох, ата, сонун болду! Баракелде, экоон тен азаматсынар!
Таланттын какшыктаган уну жакын эле жерден угулду, ал эмне коншу болмодо беле? Айжамал дароо мени ары туртуп, керебеттен ыргып турду да, жерде жаткан халатын устуно жаба салды.
Мен шал тийгенсип кыбыр этууго алым келбей керебетте жата бердим. Ун кайдан чыгып атат деп жан жагыма элендейм.
- Бул эмне? - деп шыбыраганга зорго жарадым.
- Жап жаагынды! - Айжамал кузгунун алдына тура калып, саксайган чачтарын ирээтке келтирип, мурдун чуйруй жийиркене оозун алаканы менен аарчып алды.
- Ким болмок эле, келесоо, акмак. Эми мен ыргып турдум.
- Бул эмне Талантпы?
Айжамал мага конул бурбай кузгунун жанында эриндерин сургулоп атты. Мен калч-калч эте эмне кылаарымды билбей элейдим.
- Айжамал, ал кайда?
- Жаагынды жабасынбы деги сен?
Мен анын жанына келип билектен алдым да, силкилдете:
- Арсыз канчык, ал уйдобу? - деп бакырдым.
Айжамал колун тартып алып, уч жолу жаактан ары чаап жиберди. Муну ушунчалык шамдагайлык менен коз ачып жумганча кылганынан коргонгонго да жарабай дендароо болуп тура бердим.
- Жолобо мага, сасыган чочко! - деп чанырганда ону купкуу болуп кетти. Ошол учурда кы-ыйч этип эшик ачылганы угулду.
- Болду эми, анчалыкка барбагыла, - деп мылжыя Талант кирип келди. - Айжамал, тез чыгып кет, жакшы эле конул ачтын, мен бу жигиттин гулу менен суйлошуп алайын.
Ал кара асты-усту окшош спорттук курмо кийип алыптыр, бутунда ак кроссовка.
Эки бети кызарып, тердеп алган.
- Ой, дос, сен тим эле сексти катырат турбайсынбы! Карап отуруп моокумум канды, бир жакшы порнотасма коргондой эле болдум.
Жаным кашайып, ачуум келгенинен муштумумду туйуп, тиштенип алдым. Кекиртегин кырча тиштеп, кыркырата муунтуп таштагым келди. Аны коздой кадам таштаганда Талант жай колун которо:
- Кереги жок, дос... - деп козунун кыйыгынан карады.
Мен аны капталга муштап, жыга согоюн деп болгон кучум менен алдыга умтулдум, ал менин муштумумдан буйтап келип, тошко сокту. Ат тээп жибергендей эле болду, озоро чалыштап барып, комкоромон куп туштум. Ушул абалымда бир нече секунд жаттым да, ордумдан турдум. Талант мыскылдай ырсайып жанымда турган.
- Сендей доопайларды груша ордуна муштагылап машыкчумун. Конулуно алба, суйлошо турган соз бар.
Бул сокку эсимди энгиретип, алсыраткансыган, бирок ачуум тарай элек мен жатып олгончо бир муштап олойун деп кайра атырылдым. Талант мен жакын барганча былк этпей турду да, сороктой секирип соккудан буйтап барып, кулак тупко муштап калды. Козумдон от чагылыша тушту, полдо чалкаман тартайып жатып калдым, жаагым сынып кеткендей сыздайт. Эсимди жыйып, тизелеп турдум, ойдо турганга ал жок. Аскарбековдун алдында жон эле бир мажуроо шолпукко айландым, оозум менен энтиге аба жутуп зорго турдум. Айжамалдын айтканы чын экен да Талант дасыккан мушкер тура.
Талант азыр эле Айжамал экообуз жыландардай оролошуп оонаган керебеттин кырына кочук баса тамекисин тутотту.
- Муну конулуно жакын алба. Убакыт али коп, баарына жетишебиз. Мен чоголоп отургучка жеттим да, ага таянып турганга аракет жасадым. Бир колум менен жаагымды сыйпалап, экинчиси менен ичимди кармадым, колумду койо берсем эле ичеги-карыным чубалып, сыртка чыкчудай сезилди.
- Мен сага ичкенге бирдеме ала келейинчи, - деген Талант ордунан жай туруп, жайбаракат болмодон чыгып кетти.
Мунун баары жон эле бир жаман туш го деген ой кетти. Жанатан берки ачуум кайда кеткени белгисиз, эми керт башым учун чочулай баштадым.
Ал кайра келип, колума стаканды карматты.
- Эй, дос, сен бизди бир аз коркутуп койдун го? Биз ойлогондон да акылдуу болуп чыктын. Канча айдан бери катуу даярданган ишибизди аз жерден булгунго учуратып койо жаздадын. Ушул убакка чейин эч ким шек алган эмес, эчтеке эмес сенин да тилинди табабыз.
Кол-шал тердеп Асхат кирди.
- Мына, Таке. Азырынча бир аз ным, бирок баары сонун, дапданаа чыкты. Ал Талантка жайпак табакты берип, мени ункуйо карап койду да, кетип калды.
Талант табактагыларды карап:
- Эн сонун чыгыптыр. Карачы, тим эле шилекейин агат, чиркин!
Талант мага табакты жакындатты, анда жаны чыгарылган суусу кургай элек уч чон сурот бар экен.
#26 05 Декабрь 2015 - 20:17
Аларды жалт карап алып, жинди болуп кетээриме аз калды. Суроттогу жыланач эркек мен элем! Табакты чаап жиберип, Таланттын жексур жузуно чап салдым, ал илгиртпей колумду кармап, чекеге бир сузду. Кайрадан картошка салган мушоктой эле куп куладым. Эх, азыр тапанчам болгондо эмне!
- Тээтиги кузгунун чок ортосундагы кара такты кордунбу? Ошо жерге он алты миллиметрлик камера орнотулган. Тасмасын эки мин долларга сатып алгам. Муну интернетке жайгаштырсак атагын алыска кетет. Дароо жылдызга айланасын, кабарчылар артындан чуркап, интервью алат элек деп чебелектешет, мойнуна асылган аялдарды айтпай эле койойун, ха-ха-ха! Ушул муноттон тарта сен биздин адамсын, айтканыбызды кын дебей кылбасан бул суроттор жанагы таза алжапкыч тагынып тыпыйган аялына жетет. Сурот эмне болуп калыптыр, сен башкы ролду аткарган порнофильмди колуна тапшырабыз.
Ооба, баарын кылдат уюштурушкан экен. Бул суротторду Жаныл корбошу учун баарына даяр элем.
- Сен, балакай, жанатан бери чер жаздын, бекер оокат жок экенин жакшы билесин. Мен эмненин артынан ан уулап жургонумду билесинби? Билбесен айтып берейин. Ушул жуманын аягында казинодон чон суммада акча чыкканы жатат. Биз адегенде казиного кол салсакпы дегенбиз. Анан акчаны спецотряд эмес озулорунун кызматкерлери ташый турган болду деген маалымат алдык. Банкка жеткенче басып калабыз, буйруса акчага туйтунат экенбиз деп турсак " Амалдуу жигитке ажалдуу кийик жолугат" демекчи арасында алмаз да болот деп кабарлашты. Буйруса эртен же бурсугуну жолго чыгышат. Сенин гаражындагы склад биздин штаб. Айжамалдын "ягуары" эн бат жургон машинабыз. Акча жуктолгон фургон казинодон жылганда Жоки бизге телефон чалат. Бирок чечилбеген бир маселе бар, ошону сага тапшыралы деп чечтик. Бизге караганда техниканы билген неме эмессинби, жума куну казинонун складына барасын да, фургондун ичиндеги сигнализацияны жарактан чыгарасын. Кантип кыласын ал оз ишин. Аткарбасан катуу жазалайбыз. Аялынды да аябайбыз. Юраны сыртынан андай деп ойлобойсун го, бирок ал жеткен зоокур неме, татынакай келинчегиндин бакыракай коздоруно кукурт кычкылын жаба чачат. Ошенткен аялдардын жузун кордун беле? Бирок адегенде анын суротторду корот. Бугун шаршемби болуп калды, жумага чейин жакшылап ойлон. Эртен мен барганда сигнализацияны кантип очуроорунду айтып бересин. Суротторду, кинотасманы ала барам, не бар, не жок, башын жакшы иштебей баратса жардамы тийер, - Талант эшикти ачты. - Эми козумо корунбой жогол!
Кадам таштаган сайын буткон боюм зыркырап ооруп жатты. Унчукпай чыгып бараттым: баары айтпаса да тушунуктуу. Залга келсем Асхат менен Юра колдоруна стакан кармап отурушуптур, Айжамал шуркуя болсо чылым чегип диванда отурат. Сыртка чыгып баратсам, ал мен жакты карап да койгон жок.
- Асхат, бу жигитти иттен чыгарып кой! - артымдан келаткан Талант окум суйлоду. - Мындан ары бу да биздин адамыбыз, урмат-сый менен узатып кой.
Асхат ордунан туруп, эшикти ачты да:
- Жолуна туш, салпаяк. Жакшы эле конулубузду ачтын. Тепкичтен кулап кетпе, - деди.
Босогодон аттап калганда ал мени кайра чакырды:
- Эй, бери карачы.
Атрка бурулсам, мени коздой туйулгон муштум келаткан экен, коргонууга улгурбой калдым. Барскандай болгон муштум ээгиме катуу кадалды.
- Бул Айжамалдан, макоо, бетинден ооп кой деди! - деп эшикти тарс жаап алды.
- Тээтиги кузгунун чок ортосундагы кара такты кордунбу? Ошо жерге он алты миллиметрлик камера орнотулган. Тасмасын эки мин долларга сатып алгам. Муну интернетке жайгаштырсак атагын алыска кетет. Дароо жылдызга айланасын, кабарчылар артындан чуркап, интервью алат элек деп чебелектешет, мойнуна асылган аялдарды айтпай эле койойун, ха-ха-ха! Ушул муноттон тарта сен биздин адамсын, айтканыбызды кын дебей кылбасан бул суроттор жанагы таза алжапкыч тагынып тыпыйган аялына жетет. Сурот эмне болуп калыптыр, сен башкы ролду аткарган порнофильмди колуна тапшырабыз.
Ооба, баарын кылдат уюштурушкан экен. Бул суротторду Жаныл корбошу учун баарына даяр элем.
- Сен, балакай, жанатан бери чер жаздын, бекер оокат жок экенин жакшы билесин. Мен эмненин артынан ан уулап жургонумду билесинби? Билбесен айтып берейин. Ушул жуманын аягында казинодон чон суммада акча чыкканы жатат. Биз адегенде казиного кол салсакпы дегенбиз. Анан акчаны спецотряд эмес озулорунун кызматкерлери ташый турган болду деген маалымат алдык. Банкка жеткенче басып калабыз, буйруса акчага туйтунат экенбиз деп турсак " Амалдуу жигитке ажалдуу кийик жолугат" демекчи арасында алмаз да болот деп кабарлашты. Буйруса эртен же бурсугуну жолго чыгышат. Сенин гаражындагы склад биздин штаб. Айжамалдын "ягуары" эн бат жургон машинабыз. Акча жуктолгон фургон казинодон жылганда Жоки бизге телефон чалат. Бирок чечилбеген бир маселе бар, ошону сага тапшыралы деп чечтик. Бизге караганда техниканы билген неме эмессинби, жума куну казинонун складына барасын да, фургондун ичиндеги сигнализацияны жарактан чыгарасын. Кантип кыласын ал оз ишин. Аткарбасан катуу жазалайбыз. Аялынды да аябайбыз. Юраны сыртынан андай деп ойлобойсун го, бирок ал жеткен зоокур неме, татынакай келинчегиндин бакыракай коздоруно кукурт кычкылын жаба чачат. Ошенткен аялдардын жузун кордун беле? Бирок адегенде анын суротторду корот. Бугун шаршемби болуп калды, жумага чейин жакшылап ойлон. Эртен мен барганда сигнализацияны кантип очуроорунду айтып бересин. Суротторду, кинотасманы ала барам, не бар, не жок, башын жакшы иштебей баратса жардамы тийер, - Талант эшикти ачты. - Эми козумо корунбой жогол!
Кадам таштаган сайын буткон боюм зыркырап ооруп жатты. Унчукпай чыгып бараттым: баары айтпаса да тушунуктуу. Залга келсем Асхат менен Юра колдоруна стакан кармап отурушуптур, Айжамал шуркуя болсо чылым чегип диванда отурат. Сыртка чыгып баратсам, ал мен жакты карап да койгон жок.
- Асхат, бу жигитти иттен чыгарып кой! - артымдан келаткан Талант окум суйлоду. - Мындан ары бу да биздин адамыбыз, урмат-сый менен узатып кой.
Асхат ордунан туруп, эшикти ачты да:
- Жолуна туш, салпаяк. Жакшы эле конулубузду ачтын. Тепкичтен кулап кетпе, - деди.
Босогодон аттап калганда ал мени кайра чакырды:
- Эй, бери карачы.
Атрка бурулсам, мени коздой туйулгон муштум келаткан экен, коргонууга улгурбой калдым. Барскандай болгон муштум ээгиме катуу кадалды.
- Бул Айжамалдан, макоо, бетинден ооп кой деди! - деп эшикти тарс жаап алды.
#27 05 Декабрь 2015 - 22:13
11-болум.
Эртен менен Жаныл келди. Тилек экообуз стабилизатор орнотуп жатканбыз.
- Кандайсын? Баары жайындабы? - деп карала-торала май колумду булгаладым. - Апамдар кандай жатышыптыр?
- Жакшы эле, озунор кандайсынар?
Ал мени сынай карап алды, кабагы бурколо тушту. Ээгим сыйрылган, козумдун алды кок, кебетем шумдук корунду окшойт.
- Сыргабек экообуз клубдан кеч келгенбиз, башым зынгырап оорутуп атат. Жаныл уйго кирип кетти, мен Тилекке моторду орнотконго жардамдашып коюп, кенсеге кирдим. Тогуз жарымда Жаныбектен кузотту откоруп алганы Асхат келди. Сыртымдан тан атканча сайран курган кишидей корунгонум менен ичимден сай-соогум сыздап жатты. Ала жипти аттай койом деп анга туштум. Эми андан кантип чыгам? Талант Жанылдын бетине кислота чачам деп опузалабаса да кармашат белем, эми анын айтканына конбоско арга жок.
Кандай гана акмак болдум! Булар мага тузакты эчак эле койгон тура, аэропорттон келатып, карангы жолдо Айжамалга кезикчудо. Ал менин артымдан барып, мен кайра келатканда атайылап машинесин бузуп алып кутуп турган экен да.
Жанылдын айтканын угуп, алды-артымды карап, сак жургондо бул балээге кабылбайт элем.
Жанылдын жузун тике карай албай кайсалактадым. Ары караары менен козуно чоп салганым аз келгенсип, тиги зоокурлорго келеке болдум. Колум менен кылган сон мойнум менен тартам, Талант менен озум эсептешем, Жанылда эмне куноо.
Жаныл комочтанга бирдеме кууруп, тамак жасап атыптыр. Колумду карап алып:
- Колуна эмне болгон? Эмне купкуу болуп кеткенсин? - деп сурады.
- Эчтеке. Кыйналып турам, туура эмес бирдеме жеп алган окшойм. Жаныл унчукпай калды, менин айтканыма ишенип калды ондонот.
- Экообуз адеп таанышкандагыдай болуп калыпсын: озунчо эле кыжынып, тиштенип.
- Жегенге бирдеме бербесен чындап жиним келет. Мен аялымды кучактап, чачынан искедим.
- Бакы, тиги кишилер эмне кылып атышат? Дагы копко болушабы?
- Бир айга толоп коюшкан, - деп жооп бердим мен. - Демек бир ай журушот да.
Озум болсо эмки жумада алардын бу жерде аты-жыты калбасын билип турам.
- Бирок кааласан азыр деле кууп чыгам.
- Акча керек болуп турганда анткенин болбойт го.
- Болуптур, айылдагылар кандай экен, ошондон суйлочу.
Тамактанып алып, омуру жасабаган нерсеге бардым. Жолдун аркы ойузуно отуп, казинонун капталындагы складына баш бактым. Бирдей кок тустогу униформа кийген кызматкерлер оз иштери менен алек боло мага конул бурган эч ким болбоду. Эки жагын каранып, баарын эске тутуп калганга аракеттендим.
- Бу жакка чоочундарга киргенге болбойт. Сизге эмне керек? - деген ун чыккан жакты карасам муруту чычайган орто бойлуу киши мени олурая карап туруптур.
- Кечиресиз, - мен жылмая кайрылдым. - Мага Сыргабек керек эле. Мен жолдун ары жагында турам. Атым Бактыяр. Сыргабек да айткандыр, мен досу болом.
Тиги кишинин жузу жумшара тушту:
- Аа, ооба-ооба, айткан. Кечээ клубга барабыз деп аткан.
Мен тош чонтогумдон тамеки алып ага сундум.
- Кечээ экообуз тун ортосуна чейин айда билльярд ойнодук. Сыргабек пивону тим эле чакалап ичип койот.
- Мен да дайыма пиво ичем. Менин атым Доорон. Сыргабек мыкты жигит, азыркы кызматына татыктуу.
- Ооба, ал мурда боксчу болчу. Аскерде орто салмактагы чемпион эле. Чындап машыкса мыкты боксчу болмок.
- Сыргабек анысын айтпайт, бирок огуну бир мас тийиштик кылганда бир муштаса турбай калган. Анткен менен кара кучко салбайт, башкаларчилеп корсондобойт, аябай ак конул.
- Мен да аны менен мушташа койом деп уктап кала жаздагам. Бул ошонун фургонубу?
- Эмне? Мобу калдыракпы? Аныкы жапжаны фургон, тигине.
- Кой, мен барайын. Жолтоо болсом кечирип коюнуз.Сыргабек бугун эс алаарын унутуп калган турбаймынбы.
- Таанышканыма кубанычтамын, - Доорон жылмайып кала берди.
Эртен менен Жаныл келди. Тилек экообуз стабилизатор орнотуп жатканбыз.
- Кандайсын? Баары жайындабы? - деп карала-торала май колумду булгаладым. - Апамдар кандай жатышыптыр?
- Жакшы эле, озунор кандайсынар?
Ал мени сынай карап алды, кабагы бурколо тушту. Ээгим сыйрылган, козумдун алды кок, кебетем шумдук корунду окшойт.
- Сыргабек экообуз клубдан кеч келгенбиз, башым зынгырап оорутуп атат. Жаныл уйго кирип кетти, мен Тилекке моторду орнотконго жардамдашып коюп, кенсеге кирдим. Тогуз жарымда Жаныбектен кузотту откоруп алганы Асхат келди. Сыртымдан тан атканча сайран курган кишидей корунгонум менен ичимден сай-соогум сыздап жатты. Ала жипти аттай койом деп анга туштум. Эми андан кантип чыгам? Талант Жанылдын бетине кислота чачам деп опузалабаса да кармашат белем, эми анын айтканына конбоско арга жок.
Кандай гана акмак болдум! Булар мага тузакты эчак эле койгон тура, аэропорттон келатып, карангы жолдо Айжамалга кезикчудо. Ал менин артымдан барып, мен кайра келатканда атайылап машинесин бузуп алып кутуп турган экен да.
Жанылдын айтканын угуп, алды-артымды карап, сак жургондо бул балээге кабылбайт элем.
Жанылдын жузун тике карай албай кайсалактадым. Ары караары менен козуно чоп салганым аз келгенсип, тиги зоокурлорго келеке болдум. Колум менен кылган сон мойнум менен тартам, Талант менен озум эсептешем, Жанылда эмне куноо.
Жаныл комочтанга бирдеме кууруп, тамак жасап атыптыр. Колумду карап алып:
- Колуна эмне болгон? Эмне купкуу болуп кеткенсин? - деп сурады.
- Эчтеке. Кыйналып турам, туура эмес бирдеме жеп алган окшойм. Жаныл унчукпай калды, менин айтканыма ишенип калды ондонот.
- Экообуз адеп таанышкандагыдай болуп калыпсын: озунчо эле кыжынып, тиштенип.
- Жегенге бирдеме бербесен чындап жиним келет. Мен аялымды кучактап, чачынан искедим.
- Бакы, тиги кишилер эмне кылып атышат? Дагы копко болушабы?
- Бир айга толоп коюшкан, - деп жооп бердим мен. - Демек бир ай журушот да.
Озум болсо эмки жумада алардын бу жерде аты-жыты калбасын билип турам.
- Бирок кааласан азыр деле кууп чыгам.
- Акча керек болуп турганда анткенин болбойт го.
- Болуптур, айылдагылар кандай экен, ошондон суйлочу.
Тамактанып алып, омуру жасабаган нерсеге бардым. Жолдун аркы ойузуно отуп, казинонун капталындагы складына баш бактым. Бирдей кок тустогу униформа кийген кызматкерлер оз иштери менен алек боло мага конул бурган эч ким болбоду. Эки жагын каранып, баарын эске тутуп калганга аракеттендим.
- Бу жакка чоочундарга киргенге болбойт. Сизге эмне керек? - деген ун чыккан жакты карасам муруту чычайган орто бойлуу киши мени олурая карап туруптур.
- Кечиресиз, - мен жылмая кайрылдым. - Мага Сыргабек керек эле. Мен жолдун ары жагында турам. Атым Бактыяр. Сыргабек да айткандыр, мен досу болом.
Тиги кишинин жузу жумшара тушту:
- Аа, ооба-ооба, айткан. Кечээ клубга барабыз деп аткан.
Мен тош чонтогумдон тамеки алып ага сундум.
- Кечээ экообуз тун ортосуна чейин айда билльярд ойнодук. Сыргабек пивону тим эле чакалап ичип койот.
- Мен да дайыма пиво ичем. Менин атым Доорон. Сыргабек мыкты жигит, азыркы кызматына татыктуу.
- Ооба, ал мурда боксчу болчу. Аскерде орто салмактагы чемпион эле. Чындап машыкса мыкты боксчу болмок.
- Сыргабек анысын айтпайт, бирок огуну бир мас тийиштик кылганда бир муштаса турбай калган. Анткен менен кара кучко салбайт, башкаларчилеп корсондобойт, аябай ак конул.
- Мен да аны менен мушташа койом деп уктап кала жаздагам. Бул ошонун фургонубу?
- Эмне? Мобу калдыракпы? Аныкы жапжаны фургон, тигине.
- Кой, мен барайын. Жолтоо болсом кечирип коюнуз.Сыргабек бугун эс алаарын унутуп калган турбаймынбы.
- Таанышканыма кубанычтамын, - Доорон жылмайып кала берди.
#28 06 Декабрь 2015 - 19:28
Мен гаражга келдим. Ак парда тартылган терезеден Асхат козун ирмебей тиктирейе карап турганын билдим. Кечке жуук алтыларда Сыргабек келди.
Гаражды жаба салып, экообуз ээрчишип бурчтагы пивоканага келдик. Эки кружка арпа заказ кылып коюп, чалкалай отуруп, тамеки тутоткондо гана Сыргабек менин бетимдин когаласын байкады. Карай салып эле:
- Ой, бетин эмне болгон? - деп сурады олурая.
- Бурама бурап атсам отвертка колуман тайып кетип, аз жерден козумду чукуп кете жаздады. Жана аябай сыздап ооруп атты эле, кичине басылгансып баратат. Баса, эртен менен Доорон мага сенин машиненди корсотту.
Сыргабек тан калды:
- Корсотту дейсинби? Аны корсотконго болбойт да.
- Бугун эс алаарынды унутуп калып эле жумушуна барып алыптырмын. Доорон экообуз таанышып, бир аз суйлошуп турдук, анан мен эч нерсе ойдо жок эле сенин машиненби деп сурап койгом.
- Мейли эми, эч нерсе болбойт. Бирок айрым нерселер жонундо сырткары кишилерге айтууга чын эле тыюу салышат.
- Ой, мен фургонуна жакындаган жокмун. Анында сигнализация деген сыяктуу бирдеме барбы деги?
- Коркунуч туулганда бассан иштей турган конгуроо бар, таш менен иштейт. Бастын дегиче чарылдап-чаркырап, оною менен токтобойт. Уну тим эле жаланкычтай ачуу.
Мен чекмелеп сурап отуруп озумо керектуунун баарын билип алдым да, созду башкага бурдум. Сыргабек футбол дегенде жантыгынан жата калат, Испания менен Португалия кантип таймашканын, канча эсеп менен суйуктуу командасы женип чыкканын жарым саат божурап отурду. Ал саймедиреп атканда мен мындан аркы кылаар ишимди ойлонуп алдым.
Кудай буйруса эптеп жанымды тишиме тиштеп бу сигнализациясын жарактан чыгарат окшойм, антпеске арга жок. Азырынча шек алдырбаш керек. Таланттан чындап оч алгым келсе, азырынча ага баш ийген, аргасы тугонгон неме болуп турганым он.
Жаныл кызарта кууруган балыктан жеп, кобурашып отурганда экоо шек санап калбасы учун бут аракетимди жумшадым. Эси-дартымдын баары сигнализацияны кантип очурушто болуп, мээмде толгон-токой ойлор кыжылдаганы менен кундогудой эле тамашалашып, каткырып бейкапар отурууга тырыштым. Сыргабек кетмек болгондо аны узатып чыгып, женилдей тушконсудум. Казинонун кенсесинде жарык куйуп турат, эмнегедир эшиктери ачык.
- Кундур-тундур эшигинер жабылбайт да.
- Негизи шеф жаап тургула деген. Болбой эле ачык калат, машинелер тынбай кирип-чыга берсе, аны ким улам ачып-жаап отурмак эле. Бирок оюн залдын эшиги такай кайтарылат, - деди Сыргабек.
- А бу эшиктерди кайтарган киши жокпу?
- Бул жумада Доорон кайтарат. Уйкучу неме туну менен танка тебелеп кетсе да сезбей уктай берет. Откондо тун оокумда баш баксам курулдатып конурук тартып отурат, каалаган машинемди тээп кете берсем деле билбей калмак.
- Койсончу, кантип билбей калсын?
- Билбей эле калмак. Ал да ошентип атпайбы, дурр этип от алганда эле ыргып турам дейт. Анын айтканы да туура, биздин короого баш багыш учун тоодой журок керек. Болуптур, мен жылдым.
- Эртен келесинби?
- Жок, эртен репетиция. Жекшемби келип кетем.
Сыргабек аялдаманы коздой басты, мен гараждын каалгасын бурама бурап беките баштадым.
Жаныбек акыры кулпулануу болмодон чыгып:
- Иштер кандай, жигит? - деди шыбырай.
- Ойдогудай, - деп жооп бере мен аны кыя отуп баратканда ал мени женден тартып озуно каратмакчы болду. Жиним келип, тумшукка бир койойун деп барып, кайра озумду токтотуп калдым.
- Эртен Талант келет. Эмне кылып атканынды айтып бересин уктунбу? - деп ал мени акырая карады.
- Макул, болгонун айтам.
Жаныбек тырыштыра кармаган женимди булкуп алып, кенсеге бет алдым. Мейли, мени колго алдык деп ойлой турушсун. Бир эле кыйт этишсе анан буларга коргулукту корсотом.
Тушко маал Талант чалкалай жашыл "Мерсин" айдап келди. Машинесинен чыгып да койгон жок.
- Отур, дос, аз-маз шаар аралап келели.
- Тилек, мен азыр келем, - дедим машинеге отуруп жатып. Отураарым менен Талант машинесин жулкунта айдап, Алмата кочосуно тушту. Аламудун базарынан отуп, Кант жакты коздой кеткен дангыр жолго чыкканча унуройо жолду тиктеп ун деген жок.
- Кана, планын барбы, дос? - деди акыры кунгуроно.
- Ооба качан кылышым керек?
- Бугун кечинде. А эмне болгон план?
- Казинонун чон дарбазасы туну бою ачык турат. Кароолчунун уйкусу катуу экен. Бизге керектуу фургон анын куркосунон окчун, гараждын аркы бурчунда турат. Не бар, не жок деп кирип коройун, байкап калса чай алып келгем дейм. Термоско чай куюп алып алам. Ойгонбосо фургонго барам да, кайра шырп алдырбай чыгып кетем. Сигнализация таш менен иштейт экен, бир-эки зымын узуп коюш оной болсо керек. Ошол, болгону.
- А зымдарын текшерип калышсачы. Анын жарабайт. Сигнализацияны толук жарактан чыгарсанчы?
- Текшеришпейт деле го, озун буза албайм. Мындан башка нерсе колумдан келбейт.
- Болуптур. Бирок бизди алдайм деп ойлобо, айтканды кылбасан эмне болоору эсиндеби?
- Эсимде, - мен кабагымды буркой бурк эттим.
- Баары жекшемби куну танга маал болгону жатат окшойт. Баалуу жук ошол куну жонотулот, ага чейинкилери аз суммадагы эле акча деп кабарлашты. Кызыл шапкечендер келгенде жылмайып тосуп алганга даяр бол, алар чу дегенде эле сени текшерет болуш керек. Билбейм деп келесоо боло бер. Асыл таштар биздин колго тийгенде шаарды туп которо тинтишет, коросун го. А сен кылмышка туздон-туз катышкан адамсын, ошону эсинден чыгарба.
- Силерди жургон деп Тилек айтып койушу мумкун.
- Эми Ал сенин ишин, менттер келгенче аны жок кыл. Бирдеме деп былжыраган болсо аялын суротторду да, кукурт кислотасынан бекер ширени да дароо алат. Уктунбу?!
- Ал баланы озум кетирем, - деп чечкиндуу айта салдым.
- О, мына, мунун эркектин созу. Баарын кылдат жасасан буйруса аркы жумада бизден кутуласын. Бирок тамашалайм деп ойлобо, окунуп каласын.
- Колумдан келгенин жасайм.
- Коробуз. Ошол бойдон корушпойбуз деп ишенем. Корушпогудой бололу...
Гаражды жаба салып, экообуз ээрчишип бурчтагы пивоканага келдик. Эки кружка арпа заказ кылып коюп, чалкалай отуруп, тамеки тутоткондо гана Сыргабек менин бетимдин когаласын байкады. Карай салып эле:
- Ой, бетин эмне болгон? - деп сурады олурая.
- Бурама бурап атсам отвертка колуман тайып кетип, аз жерден козумду чукуп кете жаздады. Жана аябай сыздап ооруп атты эле, кичине басылгансып баратат. Баса, эртен менен Доорон мага сенин машиненди корсотту.
Сыргабек тан калды:
- Корсотту дейсинби? Аны корсотконго болбойт да.
- Бугун эс алаарынды унутуп калып эле жумушуна барып алыптырмын. Доорон экообуз таанышып, бир аз суйлошуп турдук, анан мен эч нерсе ойдо жок эле сенин машиненби деп сурап койгом.
- Мейли эми, эч нерсе болбойт. Бирок айрым нерселер жонундо сырткары кишилерге айтууга чын эле тыюу салышат.
- Ой, мен фургонуна жакындаган жокмун. Анында сигнализация деген сыяктуу бирдеме барбы деги?
- Коркунуч туулганда бассан иштей турган конгуроо бар, таш менен иштейт. Бастын дегиче чарылдап-чаркырап, оною менен токтобойт. Уну тим эле жаланкычтай ачуу.
Мен чекмелеп сурап отуруп озумо керектуунун баарын билип алдым да, созду башкага бурдум. Сыргабек футбол дегенде жантыгынан жата калат, Испания менен Португалия кантип таймашканын, канча эсеп менен суйуктуу командасы женип чыкканын жарым саат божурап отурду. Ал саймедиреп атканда мен мындан аркы кылаар ишимди ойлонуп алдым.
Кудай буйруса эптеп жанымды тишиме тиштеп бу сигнализациясын жарактан чыгарат окшойм, антпеске арга жок. Азырынча шек алдырбаш керек. Таланттан чындап оч алгым келсе, азырынча ага баш ийген, аргасы тугонгон неме болуп турганым он.
Жаныл кызарта кууруган балыктан жеп, кобурашып отурганда экоо шек санап калбасы учун бут аракетимди жумшадым. Эси-дартымдын баары сигнализацияны кантип очурушто болуп, мээмде толгон-токой ойлор кыжылдаганы менен кундогудой эле тамашалашып, каткырып бейкапар отурууга тырыштым. Сыргабек кетмек болгондо аны узатып чыгып, женилдей тушконсудум. Казинонун кенсесинде жарык куйуп турат, эмнегедир эшиктери ачык.
- Кундур-тундур эшигинер жабылбайт да.
- Негизи шеф жаап тургула деген. Болбой эле ачык калат, машинелер тынбай кирип-чыга берсе, аны ким улам ачып-жаап отурмак эле. Бирок оюн залдын эшиги такай кайтарылат, - деди Сыргабек.
- А бу эшиктерди кайтарган киши жокпу?
- Бул жумада Доорон кайтарат. Уйкучу неме туну менен танка тебелеп кетсе да сезбей уктай берет. Откондо тун оокумда баш баксам курулдатып конурук тартып отурат, каалаган машинемди тээп кете берсем деле билбей калмак.
- Койсончу, кантип билбей калсын?
- Билбей эле калмак. Ал да ошентип атпайбы, дурр этип от алганда эле ыргып турам дейт. Анын айтканы да туура, биздин короого баш багыш учун тоодой журок керек. Болуптур, мен жылдым.
- Эртен келесинби?
- Жок, эртен репетиция. Жекшемби келип кетем.
Сыргабек аялдаманы коздой басты, мен гараждын каалгасын бурама бурап беките баштадым.
Жаныбек акыры кулпулануу болмодон чыгып:
- Иштер кандай, жигит? - деди шыбырай.
- Ойдогудай, - деп жооп бере мен аны кыя отуп баратканда ал мени женден тартып озуно каратмакчы болду. Жиним келип, тумшукка бир койойун деп барып, кайра озумду токтотуп калдым.
- Эртен Талант келет. Эмне кылып атканынды айтып бересин уктунбу? - деп ал мени акырая карады.
- Макул, болгонун айтам.
Жаныбек тырыштыра кармаган женимди булкуп алып, кенсеге бет алдым. Мейли, мени колго алдык деп ойлой турушсун. Бир эле кыйт этишсе анан буларга коргулукту корсотом.
Тушко маал Талант чалкалай жашыл "Мерсин" айдап келди. Машинесинен чыгып да койгон жок.
- Отур, дос, аз-маз шаар аралап келели.
- Тилек, мен азыр келем, - дедим машинеге отуруп жатып. Отураарым менен Талант машинесин жулкунта айдап, Алмата кочосуно тушту. Аламудун базарынан отуп, Кант жакты коздой кеткен дангыр жолго чыкканча унуройо жолду тиктеп ун деген жок.
- Кана, планын барбы, дос? - деди акыры кунгуроно.
- Ооба качан кылышым керек?
- Бугун кечинде. А эмне болгон план?
- Казинонун чон дарбазасы туну бою ачык турат. Кароолчунун уйкусу катуу экен. Бизге керектуу фургон анын куркосунон окчун, гараждын аркы бурчунда турат. Не бар, не жок деп кирип коройун, байкап калса чай алып келгем дейм. Термоско чай куюп алып алам. Ойгонбосо фургонго барам да, кайра шырп алдырбай чыгып кетем. Сигнализация таш менен иштейт экен, бир-эки зымын узуп коюш оной болсо керек. Ошол, болгону.
- А зымдарын текшерип калышсачы. Анын жарабайт. Сигнализацияны толук жарактан чыгарсанчы?
- Текшеришпейт деле го, озун буза албайм. Мындан башка нерсе колумдан келбейт.
- Болуптур. Бирок бизди алдайм деп ойлобо, айтканды кылбасан эмне болоору эсиндеби?
- Эсимде, - мен кабагымды буркой бурк эттим.
- Баары жекшемби куну танга маал болгону жатат окшойт. Баалуу жук ошол куну жонотулот, ага чейинкилери аз суммадагы эле акча деп кабарлашты. Кызыл шапкечендер келгенде жылмайып тосуп алганга даяр бол, алар чу дегенде эле сени текшерет болуш керек. Билбейм деп келесоо боло бер. Асыл таштар биздин колго тийгенде шаарды туп которо тинтишет, коросун го. А сен кылмышка туздон-туз катышкан адамсын, ошону эсинден чыгарба.
- Силерди жургон деп Тилек айтып койушу мумкун.
- Эми Ал сенин ишин, менттер келгенче аны жок кыл. Бирдеме деп былжыраган болсо аялын суротторду да, кукурт кислотасынан бекер ширени да дароо алат. Уктунбу?!
- Ал баланы озум кетирем, - деп чечкиндуу айта салдым.
- О, мына, мунун эркектин созу. Баарын кылдат жасасан буйруса аркы жумада бизден кутуласын. Бирок тамашалайм деп ойлобо, окунуп каласын.
- Колумдан келгенин жасайм.
- Коробуз. Ошол бойдон корушпойбуз деп ишенем. Корушпогудой бололу...
#30 06 Декабрь 2015 - 22:57
Бурчтан тушуп калып, шылкыя басып уйго келаттым, оюмда Сыргабек. Аны кантип иштен алыстатам. Кол салуу жекшембиде болсо жанагы шайтан алгыр фургондо Сыргабек болбогону он. Ким болсо ошо болсун, мага баары бир, бирок Сыргабек анын ичинде болбойт, Таланттын башкесерлерине кабылбай эле койсун.
Менин баарынан мурда аткара турган милдетим - сигнализацияны иштен чыгаруу. Жанылды кантем, тун оокумда туруп кетсем ойгонуп алып, издеп калбаса экен. Кудай жалгап, бироо тормузу бузулган машинени таштап кетти, ошону шылтооломок болдум.
- Бу машиненин ээси отпускага кетип атыптыр, - дедим Жанылга, - эртенге чейин ондоп койом дедим, канча алышам белгисиз, бирок бутурбосом болбойт.
Кечки тамагымды ичип алып, гаражга бардым да, тормузду чечип салдым. Шымаланып ишке кириштим. Он бир жарымда иш илгери деп Жаныл жаныма келди.
- Сен жата бер, жаным, дагы копко кармалат окшойм.
- Чай ичип албайсынбы?
- Жок. Анан ичким келгенде озум кайнатып ичип алам.
- Макул анда, мен жаттым.
Он экиден отуп калганда ойдо чыгып, газга чай койдум, кайнаганда термоско куюп, ылдый туштум. Жаныбек мени коро салып:
- Кароолчу уктап атат окшойт, бир сааттан бери сыртка чыга элек, - деп шыбырады.
Кочого чыктым. Кыбыр эткен Жан жок. Эртеден кечке шуу-шуу этип ойдо-ылдый каттаган машинелердин ызы-чуусуна толгон кочо мемиреп тынч. Дабыш чыгарбай бутумдун учу менен баса жолдун аркы ойузуно отуп, кенсеге жонодум. Кире бериште чон жарык чанкайып куйуп турат, ал эми короонун калган болугу кунурт тартып барып, туп жагы таптакыр карангы. Ооганда тоо-ташты аралай тун жамынып чалгынга чыкканымдын эми минтип кереги тиймек болду. Аска-зоолордон серен этип коруно калган сакалчандарды бирден терип, буйткада жаткандай сезип кеттим озумду. Бирок бул жолу баары алда канча опурталдуурак. Жанылдын омуру бычак мизинде турат.
Колдорум калтыраган жок, журогум да адаттагыдай турсулдобойт. Мен озумчо эле бир алдына милдет коюлган темир жоокерче басып бараттым. Дооронбай байкап калса да шек санамак эмес. Жумуштан баш баккан немече эле жайбаракат кирип бардым. Сыргабектин фургонуна эки-уч кадам жетип жетпей тык токтодум да, эки жагымды карандым. Он жагымда айнектелген курко, анын ичинде чырак куйуп турат. Эки колу менен бетин басып креслодо Дооронбай отурат. Былк этпейт. Уктап атканы же ойго экени билинбейт. Эмнеси болсо да мени байкаган жок. Кабинанын эшигин акырын ачып, ичине шып кирип кеттим. Зажигалкамдын фонаригин куйгузуп, алаканым менен баса, кабинанын ичин карай баштадым. Айдоочу отура турган креслонун каршысында "тревога" деген жазуусу менен кызыл баскыч бар экен. Жапкычын бурап ачып, ичиндеги зымын бери тартып туруп, ортосунан уздум да, ширенкенин чийине эки башын толгоп койдум. Жапкычын кайра бурап жаап, колума тийген жердин баарын бет аарчым менен суртуп чыктым. Сыртынан караган адамга баскыч иштебей калганы байкалбайт, ичин ким ачып отурмак эле. Отверткам менен зажигалкамды чонтогумо салдым, ушунун баарын жасаганга эки мунот да кеткен жок.
Фургондун эшигин акырын туртуп, сыртка чыгаарымда дурулдогон дабыш угулду, короонун ичин жарык кыла машине кирип келди. Мен дароо арткы эшиктен кирип, былк этпей жатып калдым. Фургон менин артымдагы ээн жерге токтоду. Шопурдун:
- Дагы деле сасып уктап атасынбы, бекерпоз десе, - деп наалыганы угулду. - Уктаган жокмун! - деп Доорон нааразы боло актанып жатты.
Ал машине короого кирип келатканда козун ушалап, куркосунон жугуруп чыккан. - Уктабай эле козумду жумуп отургам.
- Бас эми кагаздарга кол коюп бер, - деп шопур экоо куркого жоношту.
Мен машинеден жылып тушуп, ууру мышыкча шырп алдырбай дарбазага жеттим да, сыртка чыктым. Эми дарбазадан кочого чейинки эки метрдей жерди басып отуш калды. Ал жерди столбанын башына орнотулган чон лампа жарык кылып турган. Дубалды бойлой басып, эки кадам жасаганда кобур-собур ундордон улам токтоого аргасыз болдум. Тиги экоо куркодон чыгып, дарбаза тушка келишти. Шопур Дооронбай менен коштошуп:
- Жакшы туш кор, Доке. Конурук тартпай уктасан, ха-ха-ха! - деп карс-карс кулду.
- А болуптур. Жакшы бар, эртен корушобуз.
Доорон шопурду дарбазага чейин узатып келип, ал узап кеткенче кежигесин кашый артынан карап турду. Анан куркосуно кирип, столго колун жаздана жатып калды. Мен дубал менен кошо дубал болуп, дем албай да калдым окшойт. Жарыкка чыктым дегиче Дооронбай байкап калчудай. Ошол дубалга жармашкан бойдон кыймылдабай тура бердим.
Жарым сааттай болуп калганда тиги конурук тарта баштады. Буттарым чымырап, кыжаалат боло баштагам. Акыры жарык жерден абайлап отуп, кочого чуркап чыктым. Айлана ээн, жымжырт. Гараждын босогосунда Жаныбек кутуп туруптур. Бети- башы жылтырайт, былчылдап тердеп кеткенби.
- Азаматсын, - деди мени далыга таптай. - Тигиге кармалып калдыбы дедим эле.
- Ал мени коргон жок.
- Баарын жасадынбы?
- Ооба.
- Гараждын эшигин бурама менен катырып, жарыктарды очуруп, уйго которулдум.
- Бактыяр!
- Уктай элексинби?
- Жок. Жолдун ары жагына эмнеге бардын? Менин буткон боюм муздап, оозум кургай тушту.
- Дооронго чай берип келдим. Суусады го дедим. А сен эмне мени кордунбу?
- Терезени карай салсам сен кетип баратасын. А Дооронун ким - Сыргактын досубу?
- Ооба. Душка тушуп албасам, усту-башымдын баары май болду. Жарыкты очурбо, макулбу?
- Тормуз эмне болду?
- Зымылдап эле калды!
- Жат эми, эс ал.
- Азыр...
Менин баарынан мурда аткара турган милдетим - сигнализацияны иштен чыгаруу. Жанылды кантем, тун оокумда туруп кетсем ойгонуп алып, издеп калбаса экен. Кудай жалгап, бироо тормузу бузулган машинени таштап кетти, ошону шылтооломок болдум.
- Бу машиненин ээси отпускага кетип атыптыр, - дедим Жанылга, - эртенге чейин ондоп койом дедим, канча алышам белгисиз, бирок бутурбосом болбойт.
Кечки тамагымды ичип алып, гаражга бардым да, тормузду чечип салдым. Шымаланып ишке кириштим. Он бир жарымда иш илгери деп Жаныл жаныма келди.
- Сен жата бер, жаным, дагы копко кармалат окшойм.
- Чай ичип албайсынбы?
- Жок. Анан ичким келгенде озум кайнатып ичип алам.
- Макул анда, мен жаттым.
Он экиден отуп калганда ойдо чыгып, газга чай койдум, кайнаганда термоско куюп, ылдый туштум. Жаныбек мени коро салып:
- Кароолчу уктап атат окшойт, бир сааттан бери сыртка чыга элек, - деп шыбырады.
Кочого чыктым. Кыбыр эткен Жан жок. Эртеден кечке шуу-шуу этип ойдо-ылдый каттаган машинелердин ызы-чуусуна толгон кочо мемиреп тынч. Дабыш чыгарбай бутумдун учу менен баса жолдун аркы ойузуно отуп, кенсеге жонодум. Кире бериште чон жарык чанкайып куйуп турат, ал эми короонун калган болугу кунурт тартып барып, туп жагы таптакыр карангы. Ооганда тоо-ташты аралай тун жамынып чалгынга чыкканымдын эми минтип кереги тиймек болду. Аска-зоолордон серен этип коруно калган сакалчандарды бирден терип, буйткада жаткандай сезип кеттим озумду. Бирок бул жолу баары алда канча опурталдуурак. Жанылдын омуру бычак мизинде турат.
Колдорум калтыраган жок, журогум да адаттагыдай турсулдобойт. Мен озумчо эле бир алдына милдет коюлган темир жоокерче басып бараттым. Дооронбай байкап калса да шек санамак эмес. Жумуштан баш баккан немече эле жайбаракат кирип бардым. Сыргабектин фургонуна эки-уч кадам жетип жетпей тык токтодум да, эки жагымды карандым. Он жагымда айнектелген курко, анын ичинде чырак куйуп турат. Эки колу менен бетин басып креслодо Дооронбай отурат. Былк этпейт. Уктап атканы же ойго экени билинбейт. Эмнеси болсо да мени байкаган жок. Кабинанын эшигин акырын ачып, ичине шып кирип кеттим. Зажигалкамдын фонаригин куйгузуп, алаканым менен баса, кабинанын ичин карай баштадым. Айдоочу отура турган креслонун каршысында "тревога" деген жазуусу менен кызыл баскыч бар экен. Жапкычын бурап ачып, ичиндеги зымын бери тартып туруп, ортосунан уздум да, ширенкенин чийине эки башын толгоп койдум. Жапкычын кайра бурап жаап, колума тийген жердин баарын бет аарчым менен суртуп чыктым. Сыртынан караган адамга баскыч иштебей калганы байкалбайт, ичин ким ачып отурмак эле. Отверткам менен зажигалкамды чонтогумо салдым, ушунун баарын жасаганга эки мунот да кеткен жок.
Фургондун эшигин акырын туртуп, сыртка чыгаарымда дурулдогон дабыш угулду, короонун ичин жарык кыла машине кирип келди. Мен дароо арткы эшиктен кирип, былк этпей жатып калдым. Фургон менин артымдагы ээн жерге токтоду. Шопурдун:
- Дагы деле сасып уктап атасынбы, бекерпоз десе, - деп наалыганы угулду. - Уктаган жокмун! - деп Доорон нааразы боло актанып жатты.
Ал машине короого кирип келатканда козун ушалап, куркосунон жугуруп чыккан. - Уктабай эле козумду жумуп отургам.
- Бас эми кагаздарга кол коюп бер, - деп шопур экоо куркого жоношту.
Мен машинеден жылып тушуп, ууру мышыкча шырп алдырбай дарбазага жеттим да, сыртка чыктым. Эми дарбазадан кочого чейинки эки метрдей жерди басып отуш калды. Ал жерди столбанын башына орнотулган чон лампа жарык кылып турган. Дубалды бойлой басып, эки кадам жасаганда кобур-собур ундордон улам токтоого аргасыз болдум. Тиги экоо куркодон чыгып, дарбаза тушка келишти. Шопур Дооронбай менен коштошуп:
- Жакшы туш кор, Доке. Конурук тартпай уктасан, ха-ха-ха! - деп карс-карс кулду.
- А болуптур. Жакшы бар, эртен корушобуз.
Доорон шопурду дарбазага чейин узатып келип, ал узап кеткенче кежигесин кашый артынан карап турду. Анан куркосуно кирип, столго колун жаздана жатып калды. Мен дубал менен кошо дубал болуп, дем албай да калдым окшойт. Жарыкка чыктым дегиче Дооронбай байкап калчудай. Ошол дубалга жармашкан бойдон кыймылдабай тура бердим.
Жарым сааттай болуп калганда тиги конурук тарта баштады. Буттарым чымырап, кыжаалат боло баштагам. Акыры жарык жерден абайлап отуп, кочого чуркап чыктым. Айлана ээн, жымжырт. Гараждын босогосунда Жаныбек кутуп туруптур. Бети- башы жылтырайт, былчылдап тердеп кеткенби.
- Азаматсын, - деди мени далыга таптай. - Тигиге кармалып калдыбы дедим эле.
- Ал мени коргон жок.
- Баарын жасадынбы?
- Ооба.
- Гараждын эшигин бурама менен катырып, жарыктарды очуруп, уйго которулдум.
- Бактыяр!
- Уктай элексинби?
- Жок. Жолдун ары жагына эмнеге бардын? Менин буткон боюм муздап, оозум кургай тушту.
- Дооронго чай берип келдим. Суусады го дедим. А сен эмне мени кордунбу?
- Терезени карай салсам сен кетип баратасын. А Дооронун ким - Сыргактын досубу?
- Ооба. Душка тушуп албасам, усту-башымдын баары май болду. Жарыкты очурбо, макулбу?
- Тормуз эмне болду?
- Зымылдап эле калды!
- Жат эми, эс ал.
- Азыр...
#31 06 Декабрь 2015 - 23:58
12- болум.
Демобилизация болгондон кийин Сыргабек экообуз ата-энесиникине чогуу барганбыз. Атасы сексенге чыгып калды, апасы бир аз жашыраак. Сыргабек жалгыз уулу болгондуктан, Нарындын Ат-Башысында экоо жалгыз турушат. Сыргабек алар дегенде жанын бергенге даяр, ата-энеси да кара чечекей уулунун козун карашат. Ошолорду шылтоолоп, аны Бишкектен кетирейин деп чечтим. Карыган немелерди бул ишке аралаштырбай эле койойун дегем, бирок Сыргабектин алардан башка эч кимиси жок. Мал багып, айыл четинде жашаган кемпир-чалдын телефону жок. Кат-кабар да жетпейт, Сыргабек ошону айтып, сарсанаа болуп калчу.
" Экоонун бироо сыркоолоп калса эмне болот? - деп наалыганын Далай уккам. - Айылдагы уйго келгиле же шаарга мени менен тургула десем кошоруп болушпайт. Айта берип чарчадым, уккулары да келбейт". Саат кечки торттор чамасында бир кардарым телефон чалды. Телефон шынгыраганын Жаныл укканын билип, суйлошуп буткон сон трубканы коюп, анын жанына келдим да:
- Иш чатак. Сыргабектин апасы ооруп атыптыр. Азыр эле догдур телефон чалып, Сыргабекти тезинен келсин деди, - деп тунордум.
- Иий, жаман болгон тура... Анын кайда экенин билесинби?
- Билбейм. Догдур да чалып ала албай койдум дейт. Таппасак болбойт го мындай зарыл иш болуп аткан сон. Тилек иштей турсун, мен казиного барып сурап келейин. Мумкун чогуу иштегендери билеттир?
- Катуу бекен?
- Ошондой го? Тайып жыгылып, акыреги сыныптыр, карыганда сооктор да морт болуп калат эмеспи. Казинонун дарбазасына жетип, Дооронбайды чакырдым.
- Сыргабек кайда? Апасы ооруп калыптыр, тезинен уйуно келсин деп айттырып ийишиптир. Кайда экенин билбейсинерби? Дооронбай аябай капа болду:
- Ка-ап, каргаша деген ушу да. А Сыргабек уйундо болсо керек. Тунку кузоттун астында уйкусун кандырып аткандыр да.
- Аны качан койо бере алышат?
- Каалаган учурда уруксат сурап кете берсе болот.
- Анда мен уйуно барып, туз эле автобекетке алып жонойун. Жолдон калбай автобуска отуруп эрте жарыкта айлына жетип алсын. Чондорунарга айтып койосузбу. Ал келип суранып жургончо кеч болуп кетет го.
Доорон тайсалдай тушту:
- Инструкция боюнча озу баарын тушундуруш керек. Уруксатсыз кеткенге болбойт.
- Антип отурганча акыркы автобус кетип калбайбы. Ал жеткенче апасы ары карап кетсе эмне болот.
- Макул, озум айтып койом.
- Рахмат! Чо-он рахмат!
Сыргабектин батирине тепкич менен которулуп баратып, баарын дагы бир сыйра ойлонуп алдым. Сыргабек оною менен кенебеген, тынчсызданбаган адам эле, ал айылдаштарына чалып, ата-энесинин ал-акыбалын сурап жибербеш учун болгон аракетти жумшаш керек. Эптеп автобуска салып ийсем болду, эки-уч кун айылга барып келгенче бу балекет бир жансыл болуп калаар.
Сыргабек чолок шымчан дардайып керебетте жаткан экен, " Суперинфону" унуло тиктеп окуп жатыптыр. Мени коро коюп, башын которо:
- Ой, Баке, сен кайдан? Тынччылыкпы деги? - деп сурады.
- Жаман кабар менен келдим. Апан жыгылып, колун сындырып алыптыр, атан бугундон калбай келсин дейт.
Ал ордунан ыргып турду:
- Эмне катуу бекен? - дегенге аран жарады.
- Анын бетин ары кылсын. Дурус эле окшойт. Бол, тезирээк камын, акыркы автобуска илинип калаарсын. Мен бекетке чейин таштап койом.
- Мен ушинтип дароо эле жоноп кете албайм. Жетекчимден уруксат сурашым керек, тундо кузотко чыкмакмын да. Акыркы автобус канчада кетчу эле?
- Ой мен уруксат алып койдум. Дооронбайга айттым, ал баарын жайгарып койом деди. Бол, кеттик, жолоочунун жолдогусу жакшы дейт. Сыргабек шашып-бушуп кийине баштады.
- Баке, рахмат сага, чыныгы дос деген сендей болсо. Апамдын кырсыктаганын кайдан уктун?
- Атан мага чал деп догдурдан сураныптыр.
- Кайсы догдур? Апам эмне ооруканада бекен?
- Жок, уйдо дейт. Фамилиясын айткан, унутуп калганымды карачы.
- Матраимовбу?
- Ошондой го.
- Телефон чалып корбойсунбу?
- Убакыт тар. Акыркы автобус менен болсо да барып калат деп койгом. Карыган кишилерди жол каратпай барып калсанчы.
Муну укканда Сыргабек ого бетер калдастап кийим-кечесин пакетке салыштырып, даяр болуп калды. Батыш автобекетине жете келип, аны толоюн деп калган автобуска отургуздум. Жетип эле кайра тартса да эртен кечке жуук келет. Ага чейин баары бутот, байкуш досум аман калат!
- Баары жакшы болот. Жумушунан камтама болбо, аяш апам уулун короор замат сакайып кетет го, - дедим Сыргабекке колумду сунуп жатып, - жетээрин менен мага телефон чал, коп кабатыр болбо. Баса, акчан барбы? - деп сурадым да эки жуз сомдук сары кагаздан учту сундум.
- Рахмат, Баке, - Сыргабек ыраазылыгын билдире колумду кысты.
Бироо жарымга чалып жибербесе экен деп алаксыта ар кайсыны суйлой бердим. Автобус ордунан жылганда гана озумчо "оох!" деп ушкуруп алдым. Куда кааласа, баары мен ойлогондой болду.
Демобилизация болгондон кийин Сыргабек экообуз ата-энесиникине чогуу барганбыз. Атасы сексенге чыгып калды, апасы бир аз жашыраак. Сыргабек жалгыз уулу болгондуктан, Нарындын Ат-Башысында экоо жалгыз турушат. Сыргабек алар дегенде жанын бергенге даяр, ата-энеси да кара чечекей уулунун козун карашат. Ошолорду шылтоолоп, аны Бишкектен кетирейин деп чечтим. Карыган немелерди бул ишке аралаштырбай эле койойун дегем, бирок Сыргабектин алардан башка эч кимиси жок. Мал багып, айыл четинде жашаган кемпир-чалдын телефону жок. Кат-кабар да жетпейт, Сыргабек ошону айтып, сарсанаа болуп калчу.
" Экоонун бироо сыркоолоп калса эмне болот? - деп наалыганын Далай уккам. - Айылдагы уйго келгиле же шаарга мени менен тургула десем кошоруп болушпайт. Айта берип чарчадым, уккулары да келбейт". Саат кечки торттор чамасында бир кардарым телефон чалды. Телефон шынгыраганын Жаныл укканын билип, суйлошуп буткон сон трубканы коюп, анын жанына келдим да:
- Иш чатак. Сыргабектин апасы ооруп атыптыр. Азыр эле догдур телефон чалып, Сыргабекти тезинен келсин деди, - деп тунордум.
- Иий, жаман болгон тура... Анын кайда экенин билесинби?
- Билбейм. Догдур да чалып ала албай койдум дейт. Таппасак болбойт го мындай зарыл иш болуп аткан сон. Тилек иштей турсун, мен казиного барып сурап келейин. Мумкун чогуу иштегендери билеттир?
- Катуу бекен?
- Ошондой го? Тайып жыгылып, акыреги сыныптыр, карыганда сооктор да морт болуп калат эмеспи. Казинонун дарбазасына жетип, Дооронбайды чакырдым.
- Сыргабек кайда? Апасы ооруп калыптыр, тезинен уйуно келсин деп айттырып ийишиптир. Кайда экенин билбейсинерби? Дооронбай аябай капа болду:
- Ка-ап, каргаша деген ушу да. А Сыргабек уйундо болсо керек. Тунку кузоттун астында уйкусун кандырып аткандыр да.
- Аны качан койо бере алышат?
- Каалаган учурда уруксат сурап кете берсе болот.
- Анда мен уйуно барып, туз эле автобекетке алып жонойун. Жолдон калбай автобуска отуруп эрте жарыкта айлына жетип алсын. Чондорунарга айтып койосузбу. Ал келип суранып жургончо кеч болуп кетет го.
Доорон тайсалдай тушту:
- Инструкция боюнча озу баарын тушундуруш керек. Уруксатсыз кеткенге болбойт.
- Антип отурганча акыркы автобус кетип калбайбы. Ал жеткенче апасы ары карап кетсе эмне болот.
- Макул, озум айтып койом.
- Рахмат! Чо-он рахмат!
Сыргабектин батирине тепкич менен которулуп баратып, баарын дагы бир сыйра ойлонуп алдым. Сыргабек оною менен кенебеген, тынчсызданбаган адам эле, ал айылдаштарына чалып, ата-энесинин ал-акыбалын сурап жибербеш учун болгон аракетти жумшаш керек. Эптеп автобуска салып ийсем болду, эки-уч кун айылга барып келгенче бу балекет бир жансыл болуп калаар.
Сыргабек чолок шымчан дардайып керебетте жаткан экен, " Суперинфону" унуло тиктеп окуп жатыптыр. Мени коро коюп, башын которо:
- Ой, Баке, сен кайдан? Тынччылыкпы деги? - деп сурады.
- Жаман кабар менен келдим. Апан жыгылып, колун сындырып алыптыр, атан бугундон калбай келсин дейт.
Ал ордунан ыргып турду:
- Эмне катуу бекен? - дегенге аран жарады.
- Анын бетин ары кылсын. Дурус эле окшойт. Бол, тезирээк камын, акыркы автобуска илинип калаарсын. Мен бекетке чейин таштап койом.
- Мен ушинтип дароо эле жоноп кете албайм. Жетекчимден уруксат сурашым керек, тундо кузотко чыкмакмын да. Акыркы автобус канчада кетчу эле?
- Ой мен уруксат алып койдум. Дооронбайга айттым, ал баарын жайгарып койом деди. Бол, кеттик, жолоочунун жолдогусу жакшы дейт. Сыргабек шашып-бушуп кийине баштады.
- Баке, рахмат сага, чыныгы дос деген сендей болсо. Апамдын кырсыктаганын кайдан уктун?
- Атан мага чал деп догдурдан сураныптыр.
- Кайсы догдур? Апам эмне ооруканада бекен?
- Жок, уйдо дейт. Фамилиясын айткан, унутуп калганымды карачы.
- Матраимовбу?
- Ошондой го.
- Телефон чалып корбойсунбу?
- Убакыт тар. Акыркы автобус менен болсо да барып калат деп койгом. Карыган кишилерди жол каратпай барып калсанчы.
Муну укканда Сыргабек ого бетер калдастап кийим-кечесин пакетке салыштырып, даяр болуп калды. Батыш автобекетине жете келип, аны толоюн деп калган автобуска отургуздум. Жетип эле кайра тартса да эртен кечке жуук келет. Ага чейин баары бутот, байкуш досум аман калат!
- Баары жакшы болот. Жумушунан камтама болбо, аяш апам уулун короор замат сакайып кетет го, - дедим Сыргабекке колумду сунуп жатып, - жетээрин менен мага телефон чал, коп кабатыр болбо. Баса, акчан барбы? - деп сурадым да эки жуз сомдук сары кагаздан учту сундум.
- Рахмат, Баке, - Сыргабек ыраазылыгын билдире колумду кысты.
Бироо жарымга чалып жибербесе экен деп алаксыта ар кайсыны суйлой бердим. Автобус ордунан жылганда гана озумчо "оох!" деп ушкуруп алдым. Куда кааласа, баары мен ойлогондой болду.
#32 07 Декабрь 2015 - 00:42
Уйго кайтып келатып, дагы баарын баштан-аяк ойлонуштура баштадым. Сыргабекти го эптеп кетирдим, ушуга да шугур. Эми мындан аркысы кандай болот? Мындан аркысы кол салуудан кийин Талант эмне кылса ошого жараша болот. Акчага туйтунуп алып, Кыргызстандан чыгып кетеби же Бишкекте эле жашынып жата береби? Айжамалдын уйун андысам да колго тушуроормун.
Эртеби-кечпи бир ынгайы келээр ошондо кактабай канынды ичем. Сыргабекти алдабай эле болгонун болгондой айтканым он болот беле, анда Талант дароо коздон кайым болмок. Жанылга суротторду созсуз салып жибермек. Ошол тирукмуш суротторду Жаныл колуна кармап турганын элестетсем эле кара терге тушом. Эмне болсо Ошо болсун, ушу балээден кудай сактай гор!
Уйго келип, кечээки машиненин тетиктерин кармалап журсом Жаныбек пайда болду. "Ягуарды" жакшылап карап чыкты да, менден насос сурап, донголокторун уйлотту. Муну Таланттын эн ылдам журо турган машине деп айтканы эсиме тушту.
Ошол маалда мага жогору жактан Жаныл кыйкырып калды.
- Бакы-ы, термосту коргон жоксунбу?
- Эмне дейсин?
- Термус. Текчеде турчу эле, таппай атам.
- Коргон жокмун.
- Кечээ Доорон беле, Ошо досуна чай алпардым дебедин беле?
Муну укканда буттарым чалыштап кетти:
- Мен... мен ага кружкага куюп алып баргам.
- Анда термос кайда житип кетти.
Канча аракеттенсем да термусту кайда калтырганымды эстей албадым.
- Кечээ мен да таппай койгом.
- Кайда коюп койдум экен? Свет очуп кала электе чай кайнатып куюп койойун дебедим беле. Дагы жакшылап издеп коройунчу.
Ал ушинтип кобурап кайра ашканага кирип кетти. Мен дагы эле ордумда каткан бойдон тура бердим. Тубун тушкур термусту кайда койдум эле? Мен фургонго тушкондо ал колумда эмес беле. Иттики десе, ошонун ичинде калып калган жокпу?! Кантип эле ал жакка калтырайын? Гаражга алып келсем керек. Гараждын бир жеринде тургандыр. Же чын эле тиги сигнализациясы бузук фургондо калдыбы, анда менин колумдун издери бар да. Жанталашып гараждын ичин тинтип, термусту издеп журдум, ошол бойдон табылбады.
- Ашканада жок экен! - деп кыйкырды Жаныл устунку кабаттан.
- Ой, табылат да, термусуна ууру келди дейсинби. Башка ишинди кыла берчи.
- Кенсенден карап корчу...
Издебей эле кой, эми ал термусун табылбайт, Жаныл. Мен эми эстедим: аны зымдарды кесээрде фургондун кабинасындагы полго койгом. Ооба, ал азыр ошонун ичинде турат. Ак гулдору бар когуш термус, анда менин колумдун издери толтура...
Эртеби-кечпи бир ынгайы келээр ошондо кактабай канынды ичем. Сыргабекти алдабай эле болгонун болгондой айтканым он болот беле, анда Талант дароо коздон кайым болмок. Жанылга суротторду созсуз салып жибермек. Ошол тирукмуш суротторду Жаныл колуна кармап турганын элестетсем эле кара терге тушом. Эмне болсо Ошо болсун, ушу балээден кудай сактай гор!
Уйго келип, кечээки машиненин тетиктерин кармалап журсом Жаныбек пайда болду. "Ягуарды" жакшылап карап чыкты да, менден насос сурап, донголокторун уйлотту. Муну Таланттын эн ылдам журо турган машине деп айтканы эсиме тушту.
Ошол маалда мага жогору жактан Жаныл кыйкырып калды.
- Бакы-ы, термосту коргон жоксунбу?
- Эмне дейсин?
- Термус. Текчеде турчу эле, таппай атам.
- Коргон жокмун.
- Кечээ Доорон беле, Ошо досуна чай алпардым дебедин беле?
Муну укканда буттарым чалыштап кетти:
- Мен... мен ага кружкага куюп алып баргам.
- Анда термос кайда житип кетти.
Канча аракеттенсем да термусту кайда калтырганымды эстей албадым.
- Кечээ мен да таппай койгом.
- Кайда коюп койдум экен? Свет очуп кала электе чай кайнатып куюп койойун дебедим беле. Дагы жакшылап издеп коройунчу.
Ал ушинтип кобурап кайра ашканага кирип кетти. Мен дагы эле ордумда каткан бойдон тура бердим. Тубун тушкур термусту кайда койдум эле? Мен фургонго тушкондо ал колумда эмес беле. Иттики десе, ошонун ичинде калып калган жокпу?! Кантип эле ал жакка калтырайын? Гаражга алып келсем керек. Гараждын бир жеринде тургандыр. Же чын эле тиги сигнализациясы бузук фургондо калдыбы, анда менин колумдун издери бар да. Жанталашып гараждын ичин тинтип, термусту издеп журдум, ошол бойдон табылбады.
- Ашканада жок экен! - деп кыйкырды Жаныл устунку кабаттан.
- Ой, табылат да, термусуна ууру келди дейсинби. Башка ишинди кыла берчи.
- Кенсенден карап корчу...
Издебей эле кой, эми ал термусун табылбайт, Жаныл. Мен эми эстедим: аны зымдарды кесээрде фургондун кабинасындагы полго койгом. Ооба, ал азыр ошонун ичинде турат. Ак гулдору бар когуш термус, анда менин колумдун издери толтура...
#33 07 Декабрь 2015 - 01:52
13- болум.
Асманда топтоголок ай калкып баратты. Бугун айлана жарыгыраак. Кулатов кочосуно чыккан терезени ачып, пардасын ойдо которуп койсом да, желип откон жел жок. Дем жетпей ысык аба согуп атат. Мен карангыда ар кайсыны ойлоп жаттым. Жанымда бышылдап Жаныл уктап жатат.
Адегенде Жаныбекке баарын айтайын дедим, Талантка айтып кой дейин деп барып кайра айныдым, алар баары бир баштаган ишин токтотушмак эмес. Тундо байкалбай кирип, фургондогу термусумду алып келсемби деген да ой кетти. Антейин десем Жаныбек терезеден андып отурат, баарын корот.
Ошентип калчылдап бир сааттай жаттым, анан мумкун термусту кароолчулардын бироо таап алгандыр, оздорунун эле кишилери унутуп калган тура деп ашыкча ызы-чуусуз алып коюшкандыр деп озумду жооткоттум. Жон жерден озумчо калтырай бербей тынч жата турайынчы дедим.
Уч жарымдарда машине дурр-дурр этип от алганда селт эте чочуп кеттим. Шейшепти серпип, терезеге унулдум. Казинонун короосунда жарык куйуп турат. Кире бериште Доорон менен кароолчулардын бироо суйлошуп турушат. Бир аздан сон ал ичкери кирип кетти, Доорон дарбазанын жанында турат. Гараждын ары жагынан фургон журуп келип, Доорондун тушуна токтоду.
Мага фургондун усту жагы эле корунду. Ичинде отургандарды коро албай койдум. Ким болсо да ичээр суусу тугонгон бечаралар, ажалга баратышканын оздору да билишпейт деп оор ушкурдум. Доорон фургон кеткен убакытты колундагы дептерине белгилеп коюп, кол булгалады. Фургон кочого чыгып, асфальт жолго тушкондо Сыргабектики экенин тааныдым. Ооба, Таланттын баш кесерлеринин козун кызарткан баалуу жук дал ушу машиненин ичинде. Жаныбек да жанталашып машине жылды деп Талантка телефон чалып аткандыр. Бир нече муноттон кийин карактоо болот. Фургон жай жылып барып, Ибраимова кочосуно жылып кетти.
Жанылды карасам эч нерседен бейкапар таттуу уйкуда. Эшикти акырын ачып, ылдый туштум. Кенседен Жаныбек эмне кылып атканы жакшы корунот. Ал "ягуардын" жанына барып, колундагы фонарын капотко коюп, тосмонун артына кирип кетти. Ал жактан эки олчойгон оор чемоданды эки жагына которуп, машинеге аран жетти. Чемодандарды багажникке салып атканда жанына бардым да:
- Эмне кылып атасын? - деп сурадым.
- Эмне кылмак элем, бул жерден кетип баратам. Кел жардамдашчы.
- Тигинде, дарбазанын жанында кароолчу турат. Ал машинени байкап калышы мумкун.
- Машинени айдап кетет деп сага ким айтты. Ал ушу жерде калат, эртен Айжамал келип айдап кетет, сенин Айжамалын... ха-ха-ха...
- Озу келеби?
- Ооба.
- А чемодандарда эмне бар?
- А бул Таланттын ойлоп тапканы, эгер сен келжирей баштасан. Майда-барат радиоаппаратуры антенналар. Муну Юра Таатандан шилтеп чыккан. Ойду-тоону суйлой баштасан менттер гаражынды тинтип буларды таап алат, анан кайдан уурдап чыкканынды божурап отура бер.
- Ушунун баарын эртенге чейин калтырып койосунарбы? А милиция келсе эмне дейм?
- Алар эртенге чейин эч нерсе билишпейт. Эртен менен Айжамал келет, кааласан дагы бир сыйра аны менен эзилишип алсан болот. А мен кеттим, оозунду жаап, бир жеринди кысып отурсан эле баары жакшы болот. Жакшы кал!
Унун кайраттуу чыгарып суйлоого аракеттенгени менен Жаныбектин журогу тушуп турганы билинип эле турду. Коркконунан балжагай бетинен, кежигесинен чыпылдап тер тамчылайт.
- Эшигинди ач! - деп октом суйлоду.
- Бул эмне кылганынар? Милиция уурдалган буюм-тайымдарды таап алса, мени дароо камайт, уруп-сабаса мен баарын айтып коюшум мумкун.
- Ой, коркуп кеттим, жаман болот экен да, - Жаныбек ыржалактап кебетесин тырыштырды. - Тилинди тишине катып тынч отурсан эле баары ойдогудай болот дебедимби.
Эшикти ачаарым менен ал алдастап кочого чыгып, гараждан алыстап кеткенче шашты.
Ушу азыр болуп аткан тирукмуш кылмышты ойлоп алып тобо чачым тик турду, буткон боюм калч-калч этип эшиктин бурамасын бекитейин десем колдорум калтырайт. Фургонго кол салышты. олум да болгондур. Демек, тан атпай бу районго милиция толот. Банданын баарын коргон жана бирден суроттоп бере турган Тилек бар. Аны тезинен бошотушум керек. Чон керекке жарап турчу эле, бирок кетирбеске аргам жок - Тилек баарын корду, менттерге айтып салса ит жейт.
Ашканага кирип чай койдум да, терезеден казинонун короосун шыкааладым. Журогум опкоолжуп, дукулдоп сого баштады. Иш бутту, эми эмне болоор экен? Саат беш жарым болуп калыптыр. Короо эмнеге тымтырс, жарым саат мурун эле туп которуло ызы-чуу тушуш керек эле го.
Дороон дарбазанын тушундагы жолду шыпырып атканын кордум. Жайбаракат каалгый басып, шашпай шыпырып жатты. Алтыга он мунот калганда телефону чырылдады. Доорон шыпыргысын дубалга жолой коюп, куркого кирип кетти. Менин тошумдон ылдый тер агып баратат. Терезеге жабышып эле калдым. Бери келаткан Доорондун кебетеси бир башкача болуп кетиптир, демек кол салуу болгон экен. Ал калдастай сыртка чыгып баратканда телефон кайра шынгырады окшойт, ал артына бурула куркого чуркап кирип барды.
Асманда топтоголок ай калкып баратты. Бугун айлана жарыгыраак. Кулатов кочосуно чыккан терезени ачып, пардасын ойдо которуп койсом да, желип откон жел жок. Дем жетпей ысык аба согуп атат. Мен карангыда ар кайсыны ойлоп жаттым. Жанымда бышылдап Жаныл уктап жатат.
Адегенде Жаныбекке баарын айтайын дедим, Талантка айтып кой дейин деп барып кайра айныдым, алар баары бир баштаган ишин токтотушмак эмес. Тундо байкалбай кирип, фургондогу термусумду алып келсемби деген да ой кетти. Антейин десем Жаныбек терезеден андып отурат, баарын корот.
Ошентип калчылдап бир сааттай жаттым, анан мумкун термусту кароолчулардын бироо таап алгандыр, оздорунун эле кишилери унутуп калган тура деп ашыкча ызы-чуусуз алып коюшкандыр деп озумду жооткоттум. Жон жерден озумчо калтырай бербей тынч жата турайынчы дедим.
Уч жарымдарда машине дурр-дурр этип от алганда селт эте чочуп кеттим. Шейшепти серпип, терезеге унулдум. Казинонун короосунда жарык куйуп турат. Кире бериште Доорон менен кароолчулардын бироо суйлошуп турушат. Бир аздан сон ал ичкери кирип кетти, Доорон дарбазанын жанында турат. Гараждын ары жагынан фургон журуп келип, Доорондун тушуна токтоду.
Мага фургондун усту жагы эле корунду. Ичинде отургандарды коро албай койдум. Ким болсо да ичээр суусу тугонгон бечаралар, ажалга баратышканын оздору да билишпейт деп оор ушкурдум. Доорон фургон кеткен убакытты колундагы дептерине белгилеп коюп, кол булгалады. Фургон кочого чыгып, асфальт жолго тушкондо Сыргабектики экенин тааныдым. Ооба, Таланттын баш кесерлеринин козун кызарткан баалуу жук дал ушу машиненин ичинде. Жаныбек да жанталашып машине жылды деп Талантка телефон чалып аткандыр. Бир нече муноттон кийин карактоо болот. Фургон жай жылып барып, Ибраимова кочосуно жылып кетти.
Жанылды карасам эч нерседен бейкапар таттуу уйкуда. Эшикти акырын ачып, ылдый туштум. Кенседен Жаныбек эмне кылып атканы жакшы корунот. Ал "ягуардын" жанына барып, колундагы фонарын капотко коюп, тосмонун артына кирип кетти. Ал жактан эки олчойгон оор чемоданды эки жагына которуп, машинеге аран жетти. Чемодандарды багажникке салып атканда жанына бардым да:
- Эмне кылып атасын? - деп сурадым.
- Эмне кылмак элем, бул жерден кетип баратам. Кел жардамдашчы.
- Тигинде, дарбазанын жанында кароолчу турат. Ал машинени байкап калышы мумкун.
- Машинени айдап кетет деп сага ким айтты. Ал ушу жерде калат, эртен Айжамал келип айдап кетет, сенин Айжамалын... ха-ха-ха...
- Озу келеби?
- Ооба.
- А чемодандарда эмне бар?
- А бул Таланттын ойлоп тапканы, эгер сен келжирей баштасан. Майда-барат радиоаппаратуры антенналар. Муну Юра Таатандан шилтеп чыккан. Ойду-тоону суйлой баштасан менттер гаражынды тинтип буларды таап алат, анан кайдан уурдап чыкканынды божурап отура бер.
- Ушунун баарын эртенге чейин калтырып койосунарбы? А милиция келсе эмне дейм?
- Алар эртенге чейин эч нерсе билишпейт. Эртен менен Айжамал келет, кааласан дагы бир сыйра аны менен эзилишип алсан болот. А мен кеттим, оозунду жаап, бир жеринди кысып отурсан эле баары жакшы болот. Жакшы кал!
Унун кайраттуу чыгарып суйлоого аракеттенгени менен Жаныбектин журогу тушуп турганы билинип эле турду. Коркконунан балжагай бетинен, кежигесинен чыпылдап тер тамчылайт.
- Эшигинди ач! - деп октом суйлоду.
- Бул эмне кылганынар? Милиция уурдалган буюм-тайымдарды таап алса, мени дароо камайт, уруп-сабаса мен баарын айтып коюшум мумкун.
- Ой, коркуп кеттим, жаман болот экен да, - Жаныбек ыржалактап кебетесин тырыштырды. - Тилинди тишине катып тынч отурсан эле баары ойдогудай болот дебедимби.
Эшикти ачаарым менен ал алдастап кочого чыгып, гараждан алыстап кеткенче шашты.
Ушу азыр болуп аткан тирукмуш кылмышты ойлоп алып тобо чачым тик турду, буткон боюм калч-калч этип эшиктин бурамасын бекитейин десем колдорум калтырайт. Фургонго кол салышты. олум да болгондур. Демек, тан атпай бу районго милиция толот. Банданын баарын коргон жана бирден суроттоп бере турган Тилек бар. Аны тезинен бошотушум керек. Чон керекке жарап турчу эле, бирок кетирбеске аргам жок - Тилек баарын корду, менттерге айтып салса ит жейт.
Ашканага кирип чай койдум да, терезеден казинонун короосун шыкааладым. Журогум опкоолжуп, дукулдоп сого баштады. Иш бутту, эми эмне болоор экен? Саат беш жарым болуп калыптыр. Короо эмнеге тымтырс, жарым саат мурун эле туп которуло ызы-чуу тушуш керек эле го.
Дороон дарбазанын тушундагы жолду шыпырып атканын кордум. Жайбаракат каалгый басып, шашпай шыпырып жатты. Алтыга он мунот калганда телефону чырылдады. Доорон шыпыргысын дубалга жолой коюп, куркого кирип кетти. Менин тошумдон ылдый тер агып баратат. Терезеге жабышып эле калдым. Бери келаткан Доорондун кебетеси бир башкача болуп кетиптир, демек кол салуу болгон экен. Ал калдастай сыртка чыгып баратканда телефон кайра шынгырады окшойт, ал артына бурула куркого чуркап кирип барды.
#34 07 Декабрь 2015 - 10:15
Саат алты болгондо гаражды ачканы чыктым. Эшикти ачып, кочо жакты коздой бастым. Эмне болгонун билгим келип, чыдамым кетти. Доорон коруно калса чакырайын десем ал чыкпады. Калп эле копкок асманды карамыш болуп кайра гаражга кирдим.
Жетиге жакын заправкага машине келди. Крандын калпагын бурап атып, шопурга карап:
- Бугун да ысык болот окшойт, - дедим.
- Ооба, бул ысык куйкалап олтурмок болду го! Туну менен уктай албай чыктым.
- Мен дагы...
Ак машине жолдон бурулуп казино тарапка отуп кетти.
- Э, дос, булар тан атпай эмне кылып журушот? Машинеден бир милиционер тушуп, казинонун кенсесин коздой басты, рулда отурганы машинеде калды.
- Элден тоноп алган акчалары чонтокторуно батпай кумар ойногону келишкен го, - деп кардарым кункулдоп калды. - Булардын колунан башка эмне келет дейсин. Коркутуп-уркутуп акча алгандан башка бокту да билишпейт.
- Сен кетип калбасан, тиги белгини буздун деп асылышпасын. .. - аны кетиргенче шаштым.
- Туура айтасын дос. Жакшы кал!
Аны кетирип, устунку кабаттагы "кароол чокума" кайтып келдим. Жука парданын артынан баарын байкап турдум, бирок мен коро турган эч нерсе деле болгон жок. Милициянын машинеси казинонун жанында жарым сааттай токтоп турду, анан ичкери кирип кеткени чыгып машинеге отурду да, машине журуп кетти.
- Бактыяр! - Жаныл уктоочу болмодон мага кыйкырды.
- Оов.
- Сыртта эмне болуп атат? Милициялар келдиби?
- Тушунсом буйрубасын.
Жаныл тепкичтин кырына жолоно ылдый карап:
- Казинодо бирдеме болгон корунот. Сен уккан жоксунбу эмне болгонун?
- Жок. Мастарды кармап кетишеттир да. Жаныл мени шектене карап алды.
-Мумкун...
- Жегенге бирдемен барбы?
- Жок, бирок азыр бат эле жасай койом. Азыр.
- Шашылбай эле кой. Бир чыны чай жутуп алгам, кардым анча ача элек. Тиги бурчтагы темир-тезекти жыйнаштыра салайын. Антпесе бытырап баары аралашып калмак болду.
- Ай, тиги жакта точно бир балээ болгон. Мен калп кулумуш болдум:
- Койсончу! Андан коро тамактын камын корсон боло. Менин каамарабаганыма аялым да жоошуй тушту окшойт, унчукпай уйго кирип кетти. Казинонун мандайына катары менен уч милициянын машинеси келип токтоду. Экоо сыртта калды, калгандары ичкери жоношту. Чачы ак аралаган, толугураагы сержант болсо керек, жанындагы жашыраагы чон кара укок которуп алыптыр.
Гаражга да келишет болду бекен? Келишпейт го. Кылмыш башка жерде болбодубу. Ошол жакты тинтип атышкандыр. Ушуларды ойлоно бурчтагы майда-барат тетиктердин жарактуу, жараксызын боло баштадым. Улам кочо тарапка коз салып койом. Бирок кире бериште турган эки милиционерден башка азырынча кызыктуу деле эчтеке жок. Жети жарымдарда Жаныл жаныма келди.
- Булар келип эле кайра кетип калышчу эле, анда да беш-алтоо бир келди, демек созсуз бирдеме болгон, - деп экооно ээк кага суйлоду.
- Болсо болгондур да, анын бизге эмне тиешеси бар?
- Кызык, эмне болду экен? Кинодогудай болуп кара чумбот кийип алышып, кассасын тоноп кетишкен жокпу?
- Билбейм. Тилек келгенче мобу жерди бошотуп салсам жакшы болот эле.
Мен кайдыгер тур корсото кайрадан кир темирлерди кармалап отуруп калдым.
- Сени ушу темирлеринден башка эч нерсе кызыктырбайт. Доорон досундан сурасан боло, эмне болгонун кантип билбесин?
- Корунуп калса сурайм. Анча эле эмне чебелектеп кабатырланып атасын? Жаныл кабагын туйо кочону тиктеп бир аз турду да, анан:
- Кабатыр деле болгон жокмун, коркуп атам, - деди.
- Эмнеге коркосун? Жаку, бар мени алаксытпай оз оокатынды кылчы.
Жетиге жакын заправкага машине келди. Крандын калпагын бурап атып, шопурга карап:
- Бугун да ысык болот окшойт, - дедим.
- Ооба, бул ысык куйкалап олтурмок болду го! Туну менен уктай албай чыктым.
- Мен дагы...
Ак машине жолдон бурулуп казино тарапка отуп кетти.
- Э, дос, булар тан атпай эмне кылып журушот? Машинеден бир милиционер тушуп, казинонун кенсесин коздой басты, рулда отурганы машинеде калды.
- Элден тоноп алган акчалары чонтокторуно батпай кумар ойногону келишкен го, - деп кардарым кункулдоп калды. - Булардын колунан башка эмне келет дейсин. Коркутуп-уркутуп акча алгандан башка бокту да билишпейт.
- Сен кетип калбасан, тиги белгини буздун деп асылышпасын. .. - аны кетиргенче шаштым.
- Туура айтасын дос. Жакшы кал!
Аны кетирип, устунку кабаттагы "кароол чокума" кайтып келдим. Жука парданын артынан баарын байкап турдум, бирок мен коро турган эч нерсе деле болгон жок. Милициянын машинеси казинонун жанында жарым сааттай токтоп турду, анан ичкери кирип кеткени чыгып машинеге отурду да, машине журуп кетти.
- Бактыяр! - Жаныл уктоочу болмодон мага кыйкырды.
- Оов.
- Сыртта эмне болуп атат? Милициялар келдиби?
- Тушунсом буйрубасын.
Жаныл тепкичтин кырына жолоно ылдый карап:
- Казинодо бирдеме болгон корунот. Сен уккан жоксунбу эмне болгонун?
- Жок. Мастарды кармап кетишеттир да. Жаныл мени шектене карап алды.
-Мумкун...
- Жегенге бирдемен барбы?
- Жок, бирок азыр бат эле жасай койом. Азыр.
- Шашылбай эле кой. Бир чыны чай жутуп алгам, кардым анча ача элек. Тиги бурчтагы темир-тезекти жыйнаштыра салайын. Антпесе бытырап баары аралашып калмак болду.
- Ай, тиги жакта точно бир балээ болгон. Мен калп кулумуш болдум:
- Койсончу! Андан коро тамактын камын корсон боло. Менин каамарабаганыма аялым да жоошуй тушту окшойт, унчукпай уйго кирип кетти. Казинонун мандайына катары менен уч милициянын машинеси келип токтоду. Экоо сыртта калды, калгандары ичкери жоношту. Чачы ак аралаган, толугураагы сержант болсо керек, жанындагы жашыраагы чон кара укок которуп алыптыр.
Гаражга да келишет болду бекен? Келишпейт го. Кылмыш башка жерде болбодубу. Ошол жакты тинтип атышкандыр. Ушуларды ойлоно бурчтагы майда-барат тетиктердин жарактуу, жараксызын боло баштадым. Улам кочо тарапка коз салып койом. Бирок кире бериште турган эки милиционерден башка азырынча кызыктуу деле эчтеке жок. Жети жарымдарда Жаныл жаныма келди.
- Булар келип эле кайра кетип калышчу эле, анда да беш-алтоо бир келди, демек созсуз бирдеме болгон, - деп экооно ээк кага суйлоду.
- Болсо болгондур да, анын бизге эмне тиешеси бар?
- Кызык, эмне болду экен? Кинодогудай болуп кара чумбот кийип алышып, кассасын тоноп кетишкен жокпу?
- Билбейм. Тилек келгенче мобу жерди бошотуп салсам жакшы болот эле.
Мен кайдыгер тур корсото кайрадан кир темирлерди кармалап отуруп калдым.
- Сени ушу темирлеринден башка эч нерсе кызыктырбайт. Доорон досундан сурасан боло, эмне болгонун кантип билбесин?
- Корунуп калса сурайм. Анча эле эмне чебелектеп кабатырланып атасын? Жаныл кабагын туйо кочону тиктеп бир аз турду да, анан:
- Кабатыр деле болгон жокмун, коркуп атам, - деди.
- Эмнеге коркосун? Жаку, бар мени алаксытпай оз оокатынды кылчы.
#35 07 Декабрь 2015 - 11:30
Жаныл ары басып кетти, мен баарын ылгап, жыйнаштырып буткондо велосипедин суйрой Тилек кирип келди. Ал учурда гараждын жанында толтура эл чогулуп калган, баары эле анкайып казино тараптан коздорун албайт. Ангыча КТР, ЭлТР деген капталында жазуулары бар эки машине келип, андан кабарчылар тушту, арыдан бери камераларын орнотуп репортаж алып киришти.
- Салам, Тилек. Тиги жакта эмне болуптур? - дедим мен колумдун майын чупурокко аарчый анын сунган колун кысып.
- Тоноп кетишкен имиш го! - Тилектин топчудай болгон тоголок коздору ого бетер топтоголок болуп, чакчайып кетиптир.
- Кассасынбы?
- Аныгын эч ким билбейт экен. Бир кабарчыдан сурасам ал деле ийнин куушурат.
- Мейли, эмне болсо Ошо болсун. Журу кенсеге, суйлошо турган соз бар.
Тилек имени тангала карап алып, улам кочого кылчактай артымдан ээрчий басты. Кенсеме кирип эле бушайман болуп турганымды байкатпоонун амалын кыла тамеки тутоттум. Чынын айтсам Тилекти кетиргим келген жок, бирок антпеске да болбойт, Талантты баш кылып баарын корбодубу. Милиция келгенде эптеп кетирбесем озумдун эле шорум катат го.
- Тилек, озун деле коруп турасын, ишибиз алдыга жылбай эле кундон-кунго начарлап баратат. Карыздар чачтан коп, алардан кутулуш учун бир тыйындан бери санап отурам. Кыскасы, мындан ары сага толоп бере албайм.
Тилектин эки бети тамылжып кетти:
- Ушинтип айтаарынызды билгем. Ооба, иш жакшы болбой атат, кыйналып атканынызды да коруп турам.
Мен тамекимдин кулун серпий ага тик карай албай кул тушургучту тиктеген бойдон созумду уланттым:
- Сен бугун, азыр эле кете берсен болот. Акчанды ашыгы менен толоп берем.
- Бактыяр байке, дагы бир жума иштеп анан кетейин, кыйналып атканда кантип кетип калмак элем.
- Жок, калганын озум эле бутуроормун. Андан коро убактынды текке кетирбей онураак жумуш изде.
- Жумуш табылат, заправка, СТО дегенден коп неме жок. Дагы бир жума иштейин.
- Жок, Тилек, бугун эле кете бер. Сен иштей турган жумуш деле жок.
Дагы эле анын козуно даап карай албадым. Буттарын алмаштырып, колдорун ушалагынан караганда Ал да кыжаалат болуп жатты окшойт.
- Мен бирдемени туура эмес кылдымбы?
- Койсончу, Тилек. Ал эмне дегенин? Сенин мага чон жардамын тийди. А мен озумчо жардамчысыз иштегенге конбосом болбой калды. Азыр уйуно бара бер.
Дагы деле анын жузуно дит багып карай албай капчыгымдан беш жуз сом санап, устолго койдум:
- Мына акчан, эми жакшы бар, жумушка орношуп алгандан кийин мени унутпай келип тур.
- Мен муну ала албайм! - деди ал башын чайкап. - Иштеп тапканымды гана берип, ашыкчасын алыныз.
Мен мындайды куткон эмесмин, бир чети тангалдым, бир чети ыраазы болдум.
- Макул, озун бил...
Кайра кет десем да кетпей турганына кыжаалат боло баштадым. Жаныл чыгып калбаса экен деп кыпындайм. Тилек эки жуз сомду алды да, калганын менин алдыма жылдырып койду. Ал дагы эле кетпей тура берди. Ортодо жымжырттык окум сурду.
- Кана эмесе, баатыр, коштошолу, жакшы бар, жакшы жумушка орнош. Сага конуп калдым эле, бирок башка арга жок. Бар, барагой.
- Женем менен коштошуп алсам болобу? Ушинтээрин билгем, буга да жооп камдап тургам.
- Ал азыр бош эмес. Эми башка куну келесин да, ушу бойдон корушпой калмак белек, - мен калп эле кулумуш болдум.
Бул баладан оною менен кутула албасыма козум жетти. Ал мени жеп жиберчудой карап турду:
- А женем менин кетип баратканымды билеби?
- Билет, Тилек, билбей койчу беле. Чынын айтсам, сени бошотолу деп озу сунуштады. Ал деле сага конца калган, бир тууган инисиндей эле корот. Коштошом десен да капа болот го. Барбай эле койчу, дагы бир куну келип кетээрсин. Макулбу?
Тилек кулагынан бери кызарып кетти.
- Макул. Жардам керек болсо чаласыз да...
- Созсуз, иштер кичине онолуп калса эле... Ошондуктан кабарлашып тур, жакшы бар!
- Жакшы калыныздар! - Тилек дагы кызара тушту. Кенседен чыгып, курмосун алды да, велосипедин суйрой чыгып кетти.
Босогодон аттап, кайра артка бурула:
- Ишинизге ийгилик, Бактыяр аке! - деди.
- Рахмат! Сенин да жолун болсун! Ооба, ийгилик, азыр мага ийгилик абдан керек болуп турат. Тилектин шылкыйган башы, нуру очо тушкон коздору менин да конулумду чоктуруп койду. Коптон бери чогуу иштеп, ык алып калган экенмин, жакшы жигит эле, бирок арга жок.
Тилек жолго чыгып, велосипедине минип узап кеткенче босогодо карап турдум. Эми баарын Жанылга тушундуруш керек деп тепкич менен которулуп баратсам озу чыга калды.
- Жаку, сен туура айтыпсын. Чын эле ууруга киришкен тура.
- Сыргабектин айылга кетип калганы ырас болуптур, ээ? Антпесе ал дагы ызылдап журмок экен.
- Ошону айтсан... - экообуз бири-бирибизди тиктешип туруп калдык.
- Кырсык жалгыз келбейт деп койот го. Азыр эле Тилек келип кетти. Анын дагы атасы ооруп атыптыр, суранып кетти.
- Катуу ооруп атыптырбы?
- Ошондой дейт, талмасы кармап жыгылыптыр. Дароо койо бердим. Копко чейин жумушка чыга албайт окшойт. Гаражды жаап эле салсамбы, жолго эл толуп Алды, машине деле ото албайт.
- Ооба, ошент, - деп Жаныл кайра кирип кетти.
Мен болсо башымды мыкчып, ушкуруп алдым: элдин баарына калп айта берип крышам тайып да кетмей болду. Деги баары ушуну менен тынчып кетсе экен.
- Салам, Тилек. Тиги жакта эмне болуптур? - дедим мен колумдун майын чупурокко аарчый анын сунган колун кысып.
- Тоноп кетишкен имиш го! - Тилектин топчудай болгон тоголок коздору ого бетер топтоголок болуп, чакчайып кетиптир.
- Кассасынбы?
- Аныгын эч ким билбейт экен. Бир кабарчыдан сурасам ал деле ийнин куушурат.
- Мейли, эмне болсо Ошо болсун. Журу кенсеге, суйлошо турган соз бар.
Тилек имени тангала карап алып, улам кочого кылчактай артымдан ээрчий басты. Кенсеме кирип эле бушайман болуп турганымды байкатпоонун амалын кыла тамеки тутоттум. Чынын айтсам Тилекти кетиргим келген жок, бирок антпеске да болбойт, Талантты баш кылып баарын корбодубу. Милиция келгенде эптеп кетирбесем озумдун эле шорум катат го.
- Тилек, озун деле коруп турасын, ишибиз алдыга жылбай эле кундон-кунго начарлап баратат. Карыздар чачтан коп, алардан кутулуш учун бир тыйындан бери санап отурам. Кыскасы, мындан ары сага толоп бере албайм.
Тилектин эки бети тамылжып кетти:
- Ушинтип айтаарынызды билгем. Ооба, иш жакшы болбой атат, кыйналып атканынызды да коруп турам.
Мен тамекимдин кулун серпий ага тик карай албай кул тушургучту тиктеген бойдон созумду уланттым:
- Сен бугун, азыр эле кете берсен болот. Акчанды ашыгы менен толоп берем.
- Бактыяр байке, дагы бир жума иштеп анан кетейин, кыйналып атканда кантип кетип калмак элем.
- Жок, калганын озум эле бутуроормун. Андан коро убактынды текке кетирбей онураак жумуш изде.
- Жумуш табылат, заправка, СТО дегенден коп неме жок. Дагы бир жума иштейин.
- Жок, Тилек, бугун эле кете бер. Сен иштей турган жумуш деле жок.
Дагы эле анын козуно даап карай албадым. Буттарын алмаштырып, колдорун ушалагынан караганда Ал да кыжаалат болуп жатты окшойт.
- Мен бирдемени туура эмес кылдымбы?
- Койсончу, Тилек. Ал эмне дегенин? Сенин мага чон жардамын тийди. А мен озумчо жардамчысыз иштегенге конбосом болбой калды. Азыр уйуно бара бер.
Дагы деле анын жузуно дит багып карай албай капчыгымдан беш жуз сом санап, устолго койдум:
- Мына акчан, эми жакшы бар, жумушка орношуп алгандан кийин мени унутпай келип тур.
- Мен муну ала албайм! - деди ал башын чайкап. - Иштеп тапканымды гана берип, ашыкчасын алыныз.
Мен мындайды куткон эмесмин, бир чети тангалдым, бир чети ыраазы болдум.
- Макул, озун бил...
Кайра кет десем да кетпей турганына кыжаалат боло баштадым. Жаныл чыгып калбаса экен деп кыпындайм. Тилек эки жуз сомду алды да, калганын менин алдыма жылдырып койду. Ал дагы эле кетпей тура берди. Ортодо жымжырттык окум сурду.
- Кана эмесе, баатыр, коштошолу, жакшы бар, жакшы жумушка орнош. Сага конуп калдым эле, бирок башка арга жок. Бар, барагой.
- Женем менен коштошуп алсам болобу? Ушинтээрин билгем, буга да жооп камдап тургам.
- Ал азыр бош эмес. Эми башка куну келесин да, ушу бойдон корушпой калмак белек, - мен калп эле кулумуш болдум.
Бул баладан оною менен кутула албасыма козум жетти. Ал мени жеп жиберчудой карап турду:
- А женем менин кетип баратканымды билеби?
- Билет, Тилек, билбей койчу беле. Чынын айтсам, сени бошотолу деп озу сунуштады. Ал деле сага конца калган, бир тууган инисиндей эле корот. Коштошом десен да капа болот го. Барбай эле койчу, дагы бир куну келип кетээрсин. Макулбу?
Тилек кулагынан бери кызарып кетти.
- Макул. Жардам керек болсо чаласыз да...
- Созсуз, иштер кичине онолуп калса эле... Ошондуктан кабарлашып тур, жакшы бар!
- Жакшы калыныздар! - Тилек дагы кызара тушту. Кенседен чыгып, курмосун алды да, велосипедин суйрой чыгып кетти.
Босогодон аттап, кайра артка бурула:
- Ишинизге ийгилик, Бактыяр аке! - деди.
- Рахмат! Сенин да жолун болсун! Ооба, ийгилик, азыр мага ийгилик абдан керек болуп турат. Тилектин шылкыйган башы, нуру очо тушкон коздору менин да конулумду чоктуруп койду. Коптон бери чогуу иштеп, ык алып калган экенмин, жакшы жигит эле, бирок арга жок.
Тилек жолго чыгып, велосипедине минип узап кеткенче босогодо карап турдум. Эми баарын Жанылга тушундуруш керек деп тепкич менен которулуп баратсам озу чыга калды.
- Жаку, сен туура айтыпсын. Чын эле ууруга киришкен тура.
- Сыргабектин айылга кетип калганы ырас болуптур, ээ? Антпесе ал дагы ызылдап журмок экен.
- Ошону айтсан... - экообуз бири-бирибизди тиктешип туруп калдык.
- Кырсык жалгыз келбейт деп койот го. Азыр эле Тилек келип кетти. Анын дагы атасы ооруп атыптыр, суранып кетти.
- Катуу ооруп атыптырбы?
- Ошондой дейт, талмасы кармап жыгылыптыр. Дароо койо бердим. Копко чейин жумушка чыга албайт окшойт. Гаражды жаап эле салсамбы, жолго эл толуп Алды, машине деле ото албайт.
- Ооба, ошент, - деп Жаныл кайра кирип кетти.
Мен болсо башымды мыкчып, ушкуруп алдым: элдин баарына калп айта берип крышам тайып да кетмей болду. Деги баары ушуну менен тынчып кетсе экен.
#36 07 Декабрь 2015 - 12:45
- Бактыяр Кабылов деген сизби? - капыстан чыккан ундон селт этип чочуп кеттим. Кире бериште боз костюм шымчан киши туруптур.
- Ооба, менмин, - мен аны утурлай бастым. - Кечиресиз, мен сиздин киргенинизди байкабай калыптырмын.
- Аа, мен кабарчымын, Кечки Бишкек гезитинен ... Атым Марат, Марат Макенов. Тундо болгон кол салуу жонундо билгениниз барбы? Гаражыныз дал казинонун каршысында турбайбы.
Менин далымдан чыпылдап тер чыкты:
- Кол салуу дейсизби? - "тангала" сурадым.
- Сиз билбейсизби? Казинодон баалуу жук алып бараткан фургонго кол салуу болуптур. Бул деген озунчо эле бир сенсация да! Кылмышкерлер чон суммадагы акча менен асыл таштарды алып, изин суутуп кетишиптир. Кароолчулардын бири олуптур дешти го.
- Олуптур?!
- Ооба. Бандиттер менен кармашып, экоону жарадар кылышыптыр, кароолчулардын бирине ок тийиптир.
- Ок тийиптир, - мен дендароо боло акылынан айныган немече беркинин айтканын кайталай бердим. Тамагым буулуп, унум чыкпай калса да шыбырай бердим.
- Мен ойлодум да, сиз жакын дээрлик тубундо жашайт экенсиз, мумкун бирдеме уккандырсыз же коргондурсуз.
- Шектене турган эчтеке деле байкаган эмесмин, - дедим анкоолоно. Кароолчу окко учуптур! Сыргабекти кетирип жибергенимде ошол кароолчунун ордунда байкуш досум болмок.
- Менимче, Бактыяр, бандиттер казинонун кенсесин бир нече убакыт акмалап кайтарган окшойт, сыягы. Фургон адаттагы эмес, эч кимге алдын ала айтылбаган убакта чыгыптыр, ошого карабай тигилер аны жолдо кутуп турушкан. Анын бу жерден качан жылганынан бери билишсе керек. Сиз шектуу бироо жарымды же чоочун машинелерди байкаган эмес белениз?
- Жок, кочону эле карап отурат дейсизби, иш чачтан коп. Керээлден кечке гараждан чыкпайм.
Кебелбей суйлоп турганыма озум да тан калдым. Карактоого гана кириптер болбой адам олтурууго да катыштыгым бар болуп жатпайбы.
- Уксаныз, - деп кабарчы да кошорду, - чын эле эчтеке байкаган жоксузбу? Танга маал торттор чамасында бир же бир нече машине айланчыктап жургондур?
Мен бир аз ойлогонсуп ээгимди сылап турдум да, анан:
- Жо-ок, ал маалда мен уктап жаткам, дабыш-дубуш болсо ойгонот белем.
- Болуптур анда, жакын жерде жайгашканыныздан шек-шыбаатын билеби деп эле киргем. Менин жумушум ушу, суроо берип кайра жооп алмай. Макул, кошуналарыныз менен баарлашып коройун, мумкун алар коргондур. Убакытынызды алганым учун кечирип коюнуз. Бирдеме эсинизге тушсо телефон чалыныз, макулбу? - ал тош чонтогунон визиттик карточкасын суруп чыгып мага сунду. - Жакшылап эстеп корсонуз, мумкун байкап, бирок унутуп калгансыз. Ишке алаксып дегендей...
Мен унчукпай казинонун алдында топтошкон элди карап тура бердим.
- А азыр эле чыгып кеткен велосипедчен жигит ким? Бул жерде иштейби? Ошол бала бирдеме коруп журбосун? Мен ачуум келгенинен бакырып жибере жаздап аран озумду кармана:
- Жок, ал биерде иштебейт, - деп жооп бердим.
- Иштебейби? А мага ошондой корунуп кетти. Жанылыш ойлоп алгам го.
- Бул гаражды келинчегим экообуз иштетебиз.
- Келинчегиниз менен суйлошсом болобу?
- Ал деле эчтеке коргон эмес. Корсо мага айтмак. Анын устуно колу да бош эмес.
- Болуптур, аялыныз менен озунуз суйлошуп корсонуз, не бар, не жок дегендей. Балким коргондур анан сизге айтам деп унутуп калгандыр. Эгер кенедей эле жанылык болсо дароо мага чалыныз, жарайбы? Жакшы калыныз.
- Жакшы барыныз деп кош айтыштым.
Ал артка бурулуп, эшик тарапка жай басып баратты. Эч нерсе биле албаганына нааразы болду окшойт. Бир убакта озун чекеге муштап, кайра бери бурулду.
- Мына айтпадым беле, ар кайсыга алаксып унутуп калмай жайыбыз бар да баарыбыздын. Сиз кароолчу Сыргабектин досусуз да, туурабы? Казинодо иштегендердин бироо ошентип айтканын эсиме жара чыгып унуткан бойдон кетип бараткан турбаймбы.
Мен эч нерсени тушунбой кабарчыны элейе карадым. Буткон боюм муздап, коркунчтуу, артка кайтаргыс бирдеме болгонун туюп турдум.
- Эмнени айтып жатасыз?
- Жанагы олгон кароолчучу, - деп шашпай тушундуруп кирди Макенов, -ошонун аты Сыргабек Аргынбаев экен. Экоонор дос беленер...
- Ооба, менмин, - мен аны утурлай бастым. - Кечиресиз, мен сиздин киргенинизди байкабай калыптырмын.
- Аа, мен кабарчымын, Кечки Бишкек гезитинен ... Атым Марат, Марат Макенов. Тундо болгон кол салуу жонундо билгениниз барбы? Гаражыныз дал казинонун каршысында турбайбы.
Менин далымдан чыпылдап тер чыкты:
- Кол салуу дейсизби? - "тангала" сурадым.
- Сиз билбейсизби? Казинодон баалуу жук алып бараткан фургонго кол салуу болуптур. Бул деген озунчо эле бир сенсация да! Кылмышкерлер чон суммадагы акча менен асыл таштарды алып, изин суутуп кетишиптир. Кароолчулардын бири олуптур дешти го.
- Олуптур?!
- Ооба. Бандиттер менен кармашып, экоону жарадар кылышыптыр, кароолчулардын бирине ок тийиптир.
- Ок тийиптир, - мен дендароо боло акылынан айныган немече беркинин айтканын кайталай бердим. Тамагым буулуп, унум чыкпай калса да шыбырай бердим.
- Мен ойлодум да, сиз жакын дээрлик тубундо жашайт экенсиз, мумкун бирдеме уккандырсыз же коргондурсуз.
- Шектене турган эчтеке деле байкаган эмесмин, - дедим анкоолоно. Кароолчу окко учуптур! Сыргабекти кетирип жибергенимде ошол кароолчунун ордунда байкуш досум болмок.
- Менимче, Бактыяр, бандиттер казинонун кенсесин бир нече убакыт акмалап кайтарган окшойт, сыягы. Фургон адаттагы эмес, эч кимге алдын ала айтылбаган убакта чыгыптыр, ошого карабай тигилер аны жолдо кутуп турушкан. Анын бу жерден качан жылганынан бери билишсе керек. Сиз шектуу бироо жарымды же чоочун машинелерди байкаган эмес белениз?
- Жок, кочону эле карап отурат дейсизби, иш чачтан коп. Керээлден кечке гараждан чыкпайм.
Кебелбей суйлоп турганыма озум да тан калдым. Карактоого гана кириптер болбой адам олтурууго да катыштыгым бар болуп жатпайбы.
- Уксаныз, - деп кабарчы да кошорду, - чын эле эчтеке байкаган жоксузбу? Танга маал торттор чамасында бир же бир нече машине айланчыктап жургондур?
Мен бир аз ойлогонсуп ээгимди сылап турдум да, анан:
- Жо-ок, ал маалда мен уктап жаткам, дабыш-дубуш болсо ойгонот белем.
- Болуптур анда, жакын жерде жайгашканыныздан шек-шыбаатын билеби деп эле киргем. Менин жумушум ушу, суроо берип кайра жооп алмай. Макул, кошуналарыныз менен баарлашып коройун, мумкун алар коргондур. Убакытынызды алганым учун кечирип коюнуз. Бирдеме эсинизге тушсо телефон чалыныз, макулбу? - ал тош чонтогунон визиттик карточкасын суруп чыгып мага сунду. - Жакшылап эстеп корсонуз, мумкун байкап, бирок унутуп калгансыз. Ишке алаксып дегендей...
Мен унчукпай казинонун алдында топтошкон элди карап тура бердим.
- А азыр эле чыгып кеткен велосипедчен жигит ким? Бул жерде иштейби? Ошол бала бирдеме коруп журбосун? Мен ачуум келгенинен бакырып жибере жаздап аран озумду кармана:
- Жок, ал биерде иштебейт, - деп жооп бердим.
- Иштебейби? А мага ошондой корунуп кетти. Жанылыш ойлоп алгам го.
- Бул гаражды келинчегим экообуз иштетебиз.
- Келинчегиниз менен суйлошсом болобу?
- Ал деле эчтеке коргон эмес. Корсо мага айтмак. Анын устуно колу да бош эмес.
- Болуптур, аялыныз менен озунуз суйлошуп корсонуз, не бар, не жок дегендей. Балким коргондур анан сизге айтам деп унутуп калгандыр. Эгер кенедей эле жанылык болсо дароо мага чалыныз, жарайбы? Жакшы калыныз.
- Жакшы барыныз деп кош айтыштым.
Ал артка бурулуп, эшик тарапка жай басып баратты. Эч нерсе биле албаганына нааразы болду окшойт. Бир убакта озун чекеге муштап, кайра бери бурулду.
- Мына айтпадым беле, ар кайсыга алаксып унутуп калмай жайыбыз бар да баарыбыздын. Сиз кароолчу Сыргабектин досусуз да, туурабы? Казинодо иштегендердин бироо ошентип айтканын эсиме жара чыгып унуткан бойдон кетип бараткан турбаймбы.
Мен эч нерсени тушунбой кабарчыны элейе карадым. Буткон боюм муздап, коркунчтуу, артка кайтаргыс бирдеме болгонун туюп турдум.
- Эмнени айтып жатасыз?
- Жанагы олгон кароолчучу, - деп шашпай тушундуруп кирди Макенов, -ошонун аты Сыргабек Аргынбаев экен. Экоонор дос беленер...
#37 07 Декабрь 2015 - 13:37
14- болум.
Мен кабарчыны тиктеп копко отурдум. Таяк менен чокуга бир койгондой эле болдум. Суйлоого же кыймылдоого алым келбеди.
- Уккан эмес белениз? - деп сурады Макенов. - Анда кечирип коюнуз, мен билбей эле, сизди уккан экен деп балп эттире айта салбадымбы. Сизди тушунуп турам, жакын достон айрылуу абдан оор. Мен ордумдан жай турдум:
- Эмне дединиз?
- Кандай? - деп мени бушуркой караган кабарчынын кебетесинен мени акылынан айнып калды окшойт деп ойлогону корунуп турду. - Мен сизди билет го деп ойлогом. Аргынбаев Сыргабек казинодо кароолчу болуп иштечу, тундогу кол салууда ок тийип каза болду.
Мен анын так тубуно келип, курмосунун женинен тырыштыра кармадым да, катуу силкий:
- Калп айтпа, Сыргабек жумушка чыккан эмес, - дедим ызырына.
- Эй, эсинизге келиниз! - Макеновдун эки козу чакчайып, беттери кызарып кетти. - Бактыяр, сизге эмне болду?
- Калп! - Мен кайра бакырып, кабарчынын жени силкилдеттим. - Сыргабек айылына кеткен. Ишемби куну озум автобуска салгам. Ал олгон жок, силер жанылышып атасынар!
- Тартынызчы колунузду! - Макенов кызандай тушту.
- Кетиниз бул жерден, экинчи босогомду аттабаныз! Келжиреп ар кайсыны суйлойт мага!
Мен Макеновду жакадан алып, катуу туртуп жибердим, ал темтендеп барып тосмонун кырын сузду.
- Ой накта эле келесоо го мобу?!
- Жогол дейм! Козумо корунбой жогол!
- Макул, макул, ал Аргынбаев эмес, башка бироо болсо керек. Болду эми ачууланбаныз, жанылыш угуп алгандырмын, - деп кункулдой артын карабай сыртка жоноду.
Менин журогум кабынан чыгып кетчудой жулкунат, калч-калч эте кабарчыны артынан карап тура бердим. Ишенбейм, бул Сыргабек болушу мумкун эмес! Ал ата-энесиникине кетпеди беле, жок эле дегенде эки кун журмок, кантип эле келип калсын. Мобу шолпойгон кабарчы жон эле канырыш угуп Алды. Бироо бул фургонду Аргынбаев деген кароолчу кайтармак десе ошол олуптур деп угуп Алды да, акмак десе...
Мен кабарчыны тиктеп копко отурдум. Таяк менен чокуга бир койгондой эле болдум. Суйлоого же кыймылдоого алым келбеди.
- Уккан эмес белениз? - деп сурады Макенов. - Анда кечирип коюнуз, мен билбей эле, сизди уккан экен деп балп эттире айта салбадымбы. Сизди тушунуп турам, жакын достон айрылуу абдан оор. Мен ордумдан жай турдум:
- Эмне дединиз?
- Кандай? - деп мени бушуркой караган кабарчынын кебетесинен мени акылынан айнып калды окшойт деп ойлогону корунуп турду. - Мен сизди билет го деп ойлогом. Аргынбаев Сыргабек казинодо кароолчу болуп иштечу, тундогу кол салууда ок тийип каза болду.
Мен анын так тубуно келип, курмосунун женинен тырыштыра кармадым да, катуу силкий:
- Калп айтпа, Сыргабек жумушка чыккан эмес, - дедим ызырына.
- Эй, эсинизге келиниз! - Макеновдун эки козу чакчайып, беттери кызарып кетти. - Бактыяр, сизге эмне болду?
- Калп! - Мен кайра бакырып, кабарчынын жени силкилдеттим. - Сыргабек айылына кеткен. Ишемби куну озум автобуска салгам. Ал олгон жок, силер жанылышып атасынар!
- Тартынызчы колунузду! - Макенов кызандай тушту.
- Кетиниз бул жерден, экинчи босогомду аттабаныз! Келжиреп ар кайсыны суйлойт мага!
Мен Макеновду жакадан алып, катуу туртуп жибердим, ал темтендеп барып тосмонун кырын сузду.
- Ой накта эле келесоо го мобу?!
- Жогол дейм! Козумо корунбой жогол!
- Макул, макул, ал Аргынбаев эмес, башка бироо болсо керек. Болду эми ачууланбаныз, жанылыш угуп алгандырмын, - деп кункулдой артын карабай сыртка жоноду.
Менин журогум кабынан чыгып кетчудой жулкунат, калч-калч эте кабарчыны артынан карап тура бердим. Ишенбейм, бул Сыргабек болушу мумкун эмес! Ал ата-энесиникине кетпеди беле, жок эле дегенде эки кун журмок, кантип эле келип калсын. Мобу шолпойгон кабарчы жон эле канырыш угуп Алды. Бироо бул фургонду Аргынбаев деген кароолчу кайтармак десе ошол олуптур деп угуп Алды да, акмак десе...
#38 07 Декабрь 2015 - 15:27
Дагыы кутмой башталдыы автор кооптон эле жазынчы
[font="
Comic Sans [font="Comic Sans MS"][/font]][/font][font="
Georgia"][/font]
#39 07 Декабрь 2015 - 18:46
Ошол маалда дубалдын тубундо турган "ягуарга"
козум тушту. Анын ичинде чемодандар бар эмес беле. Таптакыр унуткан турбаймынбы.
Милиция келип буларды таап алса камап койору турган иш. Уурдалган буюмдарды гаражында катып отурган сон киши олтурууго да катышын бар деп мойнума аны да дароо иле салышат. Жаныбек аны Айжамал айдап кетет деди эле. Милиция, кабарчылар толтура журсо балээни келдиби. Чемодандарды кантип жоготсом?
Тезинен жоготуш керек экенин билдим, бирок кайсы машинеге салсам, ягуаргабы же озумдукунобу? Ягуар дароо эле козго урунат, андан коро калдыраган жигулиме салып чыгайын. Гараждын эшигин ылдам жаба салып, багажникти ачтым да, чемодандардын бироосун алдым. Салмагы сайдын ташындай олчойгон немени которуп, арандан зорго машинеге жеттим. Аны катып коюп, экинчисин алып келмек болдум. Мунусу тигинден да оор экен, белим бекчейип, козум чекчейип эптеп которуп келдим. Былчылдап тердеп, бышылдап аран дем алам, бирок эс алганга убакыт жок.
Тепкичтин жанына келип, аялыма кыйкырдым:
- Жаныл, мен кечээ жасалган тормузду текшерип келейинчи. Кварталды айланып кайра келем. Эшиктерди бекитип койдум.
- Макул.
Чемодандарды эски одеял менен кымтылап жаап жоноп кеттим. Чогулган эл сээлдей тушуптур, бирок эки милиционер дагы эле дарбазанын эки жагынан кайтарып турушат. Мен чыгып баратканда узата карап турушту. Бурчтан ары бурулуп кеткиче кенен дем алган жокмун. Совет кочосунон Горькийге тушуп, ойдо карай айдап бараттым. Вефадан откондон кийин эл да, машине да аз экен, артымдан деле андыган машине корунбойт. Инфекциялык оорукана тарапта таштанды токкон контейнерлер бар эле. Бул маалда, жекшемби кундору киши аз болот деп ошол жакты коздой рулду бурдум.
Ойлогондой эле эч ким жок экен, ошентсе да сактанып, эки квартал айланып кайра келдим. Чемодандарды алып чыгып, кармагычтарын бет аарчы менен сурттум. Анан аз боксо контейнердин ичине туртуп жибердим. Таштанды казган бомждор эмеле табаары бышык дечи, бирок негизгиси менин гаражымда табылбаса болду, мага байланыштыра алышпайт. Шайтан алгыр чемодандардан арылам деп бир саатка жакын журуптурмун. Гаражга кирип келатканда милиционерлердин бироо мени коро коюп ичкери кеткенин баамдадым. Гараждын эшигин жаап атсам Жаныл тепкичтин жанында туруптур.
- Бактыяр, бол бери келсен!
Анын уну калтырагандай угулду. Акыркы бураманы бурай салып, ойдо чыгып бараткан Жанылдын артынан бастым. Ал ыйлаганбы, коздору кызарып калыптыр. Журогум шуу дей тушту.
- Эмне болуп кетти?
- Сыргабекти уктунбу?
- Сыргабек! .. - тизелерим титиреп, буттарым чалыштайт. - Ал эмне болуптур?
- Ал... ал каза болуптур, Бакы.
- Жок, андай болушу мумкун эмес. Жанагы келжиреген кабарчы дагы келдиби? - буттарым титирегенине чыдай албай отургучка отура кеттим. - Ага ишенбей эле кой. Ал калп айтат, канырыш угуп алып эле...
- Мага милиционерлер айтышты.
Журогум токтоп калгансып барып, анан кайра турсулдоп катуу сого баштады.
- Милиция? Алар эмне биякка келиштиби?
- Келишти, - Жаныл чарчанкы ун катты. - Сен чыгып кетээрин менен келишти. Сени менен суйлошолу дешиптир, Сыргабек жонундо сурайлы дешсе керек.
- Бирок Сыргабек шаарда жок да. Мен аны озум автобуска салып келгем. Бул калп.
- Эх, Бакы! Ошондой болуп калса кана. Сыргабек жок, эми кайтпас жакка кетти.
Мен делдейе Жанылга тигилдим. Коздорум карангылап баратты. Чыкыйым тушту манжаларым менен ушалап жиберсем жер кочуп баратып ордуна келгенсиди.
- Бактыяр, чынынды айтчы. Кол салууга кандай катыштыгын бар? Мен билишим керек, Бакы!
Сыргабек набыт болду. Ага башында эле баарын ачык айтсам аман калат беле. Жаныл бирдеме деп суйлоп жатты, мен аны уккан жокмун. Кулактарым чунулдап, кокурогум сайгылашып кетти. Сыргабекти олтурушту! Канча алакчыласам да болбой олтуруп тынышты.
Тезинен жоготуш керек экенин билдим, бирок кайсы машинеге салсам, ягуаргабы же озумдукунобу? Ягуар дароо эле козго урунат, андан коро калдыраган жигулиме салып чыгайын. Гараждын эшигин ылдам жаба салып, багажникти ачтым да, чемодандардын бироосун алдым. Салмагы сайдын ташындай олчойгон немени которуп, арандан зорго машинеге жеттим. Аны катып коюп, экинчисин алып келмек болдум. Мунусу тигинден да оор экен, белим бекчейип, козум чекчейип эптеп которуп келдим. Былчылдап тердеп, бышылдап аран дем алам, бирок эс алганга убакыт жок.
Тепкичтин жанына келип, аялыма кыйкырдым:
- Жаныл, мен кечээ жасалган тормузду текшерип келейинчи. Кварталды айланып кайра келем. Эшиктерди бекитип койдум.
- Макул.
Чемодандарды эски одеял менен кымтылап жаап жоноп кеттим. Чогулган эл сээлдей тушуптур, бирок эки милиционер дагы эле дарбазанын эки жагынан кайтарып турушат. Мен чыгып баратканда узата карап турушту. Бурчтан ары бурулуп кеткиче кенен дем алган жокмун. Совет кочосунон Горькийге тушуп, ойдо карай айдап бараттым. Вефадан откондон кийин эл да, машине да аз экен, артымдан деле андыган машине корунбойт. Инфекциялык оорукана тарапта таштанды токкон контейнерлер бар эле. Бул маалда, жекшемби кундору киши аз болот деп ошол жакты коздой рулду бурдум.
Ойлогондой эле эч ким жок экен, ошентсе да сактанып, эки квартал айланып кайра келдим. Чемодандарды алып чыгып, кармагычтарын бет аарчы менен сурттум. Анан аз боксо контейнердин ичине туртуп жибердим. Таштанды казган бомждор эмеле табаары бышык дечи, бирок негизгиси менин гаражымда табылбаса болду, мага байланыштыра алышпайт. Шайтан алгыр чемодандардан арылам деп бир саатка жакын журуптурмун. Гаражга кирип келатканда милиционерлердин бироо мени коро коюп ичкери кеткенин баамдадым. Гараждын эшигин жаап атсам Жаныл тепкичтин жанында туруптур.
- Бактыяр, бол бери келсен!
Анын уну калтырагандай угулду. Акыркы бураманы бурай салып, ойдо чыгып бараткан Жанылдын артынан бастым. Ал ыйлаганбы, коздору кызарып калыптыр. Журогум шуу дей тушту.
- Эмне болуп кетти?
- Сыргабекти уктунбу?
- Сыргабек! .. - тизелерим титиреп, буттарым чалыштайт. - Ал эмне болуптур?
- Ал... ал каза болуптур, Бакы.
- Жок, андай болушу мумкун эмес. Жанагы келжиреген кабарчы дагы келдиби? - буттарым титирегенине чыдай албай отургучка отура кеттим. - Ага ишенбей эле кой. Ал калп айтат, канырыш угуп алып эле...
- Мага милиционерлер айтышты.
Журогум токтоп калгансып барып, анан кайра турсулдоп катуу сого баштады.
- Милиция? Алар эмне биякка келиштиби?
- Келишти, - Жаныл чарчанкы ун катты. - Сен чыгып кетээрин менен келишти. Сени менен суйлошолу дешиптир, Сыргабек жонундо сурайлы дешсе керек.
- Бирок Сыргабек шаарда жок да. Мен аны озум автобуска салып келгем. Бул калп.
- Эх, Бакы! Ошондой болуп калса кана. Сыргабек жок, эми кайтпас жакка кетти.
Мен делдейе Жанылга тигилдим. Коздорум карангылап баратты. Чыкыйым тушту манжаларым менен ушалап жиберсем жер кочуп баратып ордуна келгенсиди.
- Бактыяр, чынынды айтчы. Кол салууга кандай катыштыгын бар? Мен билишим керек, Бакы!
Сыргабек набыт болду. Ага башында эле баарын ачык айтсам аман калат беле. Жаныл бирдеме деп суйлоп жатты, мен аны уккан жокмун. Кулактарым чунулдап, кокурогум сайгылашып кетти. Сыргабекти олтурушту! Канча алакчыласам да болбой олтуруп тынышты.
#40 08 Декабрь 2015 - 02:47
- Бактыяр!!
!
Мен селт эте Жанылды карадым.
- Мени жайыма койчу. Анан суйлошобуз, унчукпай ары бара турчу.
- Экообуз азыр суйлошушубуз керек! - деп кыйкырып жиберди. - Сен эмне дагы эле тушунгон жоксунбу? Биякка милиция келди. Мага суроолорду беришти, мен аларга болгонун болгондой айттым, анткени сага ишенгем. Бирок азыр айткандарындын кобу жалган экенине козум жетип турат. Сага зыяны тие турган соз айтып койдумбу билбейм. Мени уксан.
- Аларга эмне дедин? - аялымдын коздору алайып жузу кубара тушту. - Эмне дедин деп атам?
- Кечээ тундо Дооронго чай алпарганынды айттым. Алар адегенде Сыргабек жонундо сурап атышкан, догдурдун телефон чалганы тууралуу. Анан сени казино жакка барган эмес беле деп сураганда мен...
Мен козумду ирмебей Жанылды жалдырай карадым.
- Бакы, чай алпардым деп озун айтпадын беле? Аркы ойузго отконунду мен да коргом.
- Жок, кайдагы чай? Чай алпармак тургай аны коргон да эмесмин.
- Жолдун ары жагына эмнеге оттун десем озун ошентпединби?
- Койчу? Эсимде жок. Аа, ооба, чай которуп барып Дооронду таппай кайра келгем.
Эмне деп атканымды озум билбейм. "Сыргабек олду, анын олумуно мен гана куноолумун" деген ой мээмди козоп баратты. Оз жанымды ойлой бербей башында сак бол деп койсом эмне. Жаныл ачуулана муштумдарын туйуп:
- Бактыяр! Сен мени алдап атасын! Жок дегенде мага чындыкты айтсан боло! Мен сени суйом, сен учун баарына даярмын. Айтчы, тундо кенсеге эмнеге бардын?
Дендароо болгон абалдан эми чыктым корунот, Талантка кыжырым кайнап чыкты. Ушу азыр колума тийсе эки чайнап, бир жутмакмын. Анын бандасын жерден чукуп болсо да табам, табам да, бирден атып олтуром!
- Бактыяр!
Мен караганда Жаныл артка тайсалдай тушту.
- Алдыгинтип карабачы. Сага эмне болду? Эмнени ойлоп кеттин? Айтчы мага, бай болгур!
Мен жай гана мындай дедим:
- Ооба, сага чындыкты айта турган кез келди окшойт. Кечээ мен кенсеге сигнализацияны иштен чыгарыш учун бардым. Ооба, дал ошол Сыргабек кайтарган машиненикин.
Жаныл алаканы менен бетин басып, былк этпей туруп калды. Анан мени биринчи жолу коруп аткансып бир башкача карады.
- Эмнеге анттин?
- Анткени жок деп так кесе айтууга эрким жетпеди, Жаныл. Ошон учун.
- Демек фургонду Таланттар тоногон экен да.
- Ооба.
- Жанагы шуркуя да барбы арасында?
- Ооба.
- Кантип ушуга бардын!
- Мен созумо турган жокмун. Сен айылга кетээрин менен Айжамалдыкына бардым. Талант артымдан андып туруп кармап алды. Сигнализацияны бузасын деп талап койду, болбосо сага далилдерди корсотмок. Менин сени алдаганымдын далилдери. Аларды корсон кантип козуно тике карайт элем. Ошон учун анын айтканын аткардым.
Жаныл устолдун кырын таянып келип, бурушуп отуруп калды.
- Сыргабекти айылга кетирип коркунучтан алыстаттым го деп ойлогом. Ага зыяны тиерин билгенде мындайга бармак эмесмин, чын.
- Апасы ооруганы да калппы?
- Ооба. Сыргабек Бишкектен кетсин деп жалган айтып койгом. Аны озум бекетке узатып барып, автобуска салсам, анан кантип келип калганына мээм жетпей жатат.
- Корсо, келип калыптыр.
- Жаныл, билем мени кечириш кыйын, бирок мага ишенчи. Акыркы ирет ишенип койчу. Айжамал мен учун эч ким эмес. Ошондо шайтанга азгырылып, балээ баспадыбы.
Жаныл ордунан туруп, терезеге барды, айнекке чекесин такап:
- Эми эмне кылайын деп атасын? - деп сурады.
- Талантты издеп табам. Сен апамдыкына барып турсан жакшы болот эле...
Мен ушинткенде ал селт эте тушуп бери бурулду.
- Аны издеп эмне кыласын? Милиция издей берсин. Андан коро озунду ойлосон. Ушунун баары оной бутот деп турасынбы?
- Мени камашаарын айтып атасынбы? Аны билип турам, бирок адегенде Талантты издеп табышым керек.
Ошол маалда кобур-собур ундор угулду, Жаныл терезени карай салып:
- Милиционерлер биякка келатышат, - деди. Мен да терезеге жабышып, гаражга кирип келаткан эки милицияны гана чала-була коруп калдым.
- Кам санаба, жаным, - Жанылды кучактагым келди, бирок тартындым. - Коркпо. Мен ылдый тушуп алар менен суйлошуп келейин.
Мен артымды карабай ашканадан чыга жонодум. Тепкичтен тушуп, эшикти ачсам алар босогодо турган экен.
- Кабылов Бактыяр, сизби?
- Ооба, дал озумун.
- Мен сержант Суракматовмун, бул старший уполномоченный Дегембаев. Биз тундо болгон казиного тиешелуу жук ташуучу машинеге кол салуу иши боюнча тергоо жургузуп жатабыз. Тергоого жардамыныз тиеби деген ойдо келдик. Каза болгон кароолчу Аргынбаевдин жакын жолдошу болгон экенсиз.
- Ооба, мен досу болчумун.
- Бактыяр Кабылович, биз менен участокко барышыныз керек. Ошол жактан маектешели.
- Гаражды таштап кете албайм. Ушу жерден эле суйлошсок кантет?
- Жардамчыныз барбы?
Баргым келбей турду, бирок барбайм десем, олбурлуу немелер суйроп деле кетчудой. Кой, жиндерине тийбей барса барайын.
- Макул, келинчегим карап турар.
- Машинеге отурунуз, бат эле келесиз, кайра жеткирип койобуз.
Участокко коз ачып жумганча жетип келдик.
- Журунуз бул жакка кириниз, - деп машинеден тушкондон кийин сержант колун жансай алдыга басты.
Ал мени узун коридор менен эрчитип барып, " Ага тергоочу майор Алапаев Р.Б." деген жазуусу бар эшикти ачып, кириниз дегендей ишаарат кылды.
- Руслан Бекешович, Кабылов келди.
Мен чакан кабинетке кирдим. Дал мандайымда устундо кагаздар уйулгон тегерек устол турат. Андан башка терезенин жанында эскилиги жеткен кресло менен эки отургуч бар экен. Калган болмону дубалга такай коюлган текчелер ээлейт, аларда ар кандай папкалар жык жыйма. Устолдо жашы кырктар чамасындагы кен далылуу, кашка баш киши отуруптур. Коюу каштарынын астындагы кой коздору менен сынай карап алды. Бирок мен жакындаганда ордунан тура калып, жылмая саламдашканда жузу жумшара тушту.
- Кабылов мырза, убакыт болуп келгенинизге рахмат. Ишинизге жолтоо болсок кечирип коюнуз. Бирок азыр биз тергеп аткан иш да абдан олуттуу болуп атат, ошондуктан сизди комок корсото алабы деп чакырып калдык.
- Колумдан келген жардамымды аябайм.
- Олтурунуз! - ал отургучту колу менен жансай сержантка кайрылды.
- Самат, чай аодырсан жакшы болгону турат.
- Азыр, Руслан Бекешович.
Суракматов кабинеттен чыгып кеткенден кийин Алапаев тамеки тиштеп, мага да бирди сунду. Чонтокторун сыйпалап:
- А иттики десе, зажигалкамды Жана бироо Алды эле. Сизде ширенке барбы? - деп мага суроолуу тигилди.
- Ооба, азыр, - мен ширенкемди алып чыгып тамекилерибизди куйгуздум да, куйуп буткон чийди кул тушургучко таштадым.
- Мага бир-эки чий бересизби? Тушко чейин тышка чыга албайм, жок дегенде тамеки чегип отурайын.
- Албетте алыныз, - кутучасы менен кармата салдым.
- Чо-он рахмат.
Негедир бул адамдын жанында озумду ишенимдуу сезип, эч нерседен кооптонбой кенен-чонон отурдум.
- Демек, Бактыяр, Сыргабек Аргынбаев сиздин досунуз болчу, ошондойбу?
- Эн жакын досум эле. Ооганда чогуу согушканбыз. Анын каза болгонун жаны гана уктум. Кандайча каза болуптур?
Ошол учурда Суракматов эки чыны чай которуп келип, устолго койду да, кайра чыгып кетти.
Алапаев бироону мага жылдырып:
- Азыр баарын тушундуруп берем. Фургон Манас кочосу менен кетип баратып, Боконбаев кочосу менен кесилишкен жерден кызыл жарыкка токтогондо алдынан бир машине тороптур. Ичинен кара чумботчон учоо автомат которо чыгышат да, баарынар фургондон чыккыла деп буюрат. Аргынбаев тревога сигналын басат, бирок ал иштеген эмес. Кылмышкерлердин бироо автомат такап турат, экинчиси машинени артка айдап барат. Учунчусу фургондун артына секирип чыгып, акча салынган мушокту ыргытат. Ошол маалда берки бандиттер иш менен алек болуп калганда Аргынбаев автомат такап турганына каршылык корсотот. Сргабек капыстан чабуул жасаганда берки автоматчан неме эмне кылаарын билбей калды дейт айдоочу. Аргынбаев дзю-до ыкмасына салып, аны чалып жыгыптыр. Бандит жыгылганда тротуардын кырына башы тийип оор жаракат алса керек. Фургонго секиргени чыга калып, Аргынбаевге атырылат, аны да чалып жыгыптыр.
Мен селт эте Жанылды карадым.
- Мени жайыма койчу. Анан суйлошобуз, унчукпай ары бара турчу.
- Экообуз азыр суйлошушубуз керек! - деп кыйкырып жиберди. - Сен эмне дагы эле тушунгон жоксунбу? Биякка милиция келди. Мага суроолорду беришти, мен аларга болгонун болгондой айттым, анткени сага ишенгем. Бирок азыр айткандарындын кобу жалган экенине козум жетип турат. Сага зыяны тие турган соз айтып койдумбу билбейм. Мени уксан.
- Аларга эмне дедин? - аялымдын коздору алайып жузу кубара тушту. - Эмне дедин деп атам?
- Кечээ тундо Дооронго чай алпарганынды айттым. Алар адегенде Сыргабек жонундо сурап атышкан, догдурдун телефон чалганы тууралуу. Анан сени казино жакка барган эмес беле деп сураганда мен...
Мен козумду ирмебей Жанылды жалдырай карадым.
- Бакы, чай алпардым деп озун айтпадын беле? Аркы ойузго отконунду мен да коргом.
- Жок, кайдагы чай? Чай алпармак тургай аны коргон да эмесмин.
- Жолдун ары жагына эмнеге оттун десем озун ошентпединби?
- Койчу? Эсимде жок. Аа, ооба, чай которуп барып Дооронду таппай кайра келгем.
Эмне деп атканымды озум билбейм. "Сыргабек олду, анын олумуно мен гана куноолумун" деген ой мээмди козоп баратты. Оз жанымды ойлой бербей башында сак бол деп койсом эмне. Жаныл ачуулана муштумдарын туйуп:
- Бактыяр! Сен мени алдап атасын! Жок дегенде мага чындыкты айтсан боло! Мен сени суйом, сен учун баарына даярмын. Айтчы, тундо кенсеге эмнеге бардын?
Дендароо болгон абалдан эми чыктым корунот, Талантка кыжырым кайнап чыкты. Ушу азыр колума тийсе эки чайнап, бир жутмакмын. Анын бандасын жерден чукуп болсо да табам, табам да, бирден атып олтуром!
- Бактыяр!
Мен караганда Жаныл артка тайсалдай тушту.
- Алдыгинтип карабачы. Сага эмне болду? Эмнени ойлоп кеттин? Айтчы мага, бай болгур!
Мен жай гана мындай дедим:
- Ооба, сага чындыкты айта турган кез келди окшойт. Кечээ мен кенсеге сигнализацияны иштен чыгарыш учун бардым. Ооба, дал ошол Сыргабек кайтарган машиненикин.
Жаныл алаканы менен бетин басып, былк этпей туруп калды. Анан мени биринчи жолу коруп аткансып бир башкача карады.
- Эмнеге анттин?
- Анткени жок деп так кесе айтууга эрким жетпеди, Жаныл. Ошон учун.
- Демек фургонду Таланттар тоногон экен да.
- Ооба.
- Жанагы шуркуя да барбы арасында?
- Ооба.
- Кантип ушуга бардын!
- Мен созумо турган жокмун. Сен айылга кетээрин менен Айжамалдыкына бардым. Талант артымдан андып туруп кармап алды. Сигнализацияны бузасын деп талап койду, болбосо сага далилдерди корсотмок. Менин сени алдаганымдын далилдери. Аларды корсон кантип козуно тике карайт элем. Ошон учун анын айтканын аткардым.
Жаныл устолдун кырын таянып келип, бурушуп отуруп калды.
- Сыргабекти айылга кетирип коркунучтан алыстаттым го деп ойлогом. Ага зыяны тиерин билгенде мындайга бармак эмесмин, чын.
- Апасы ооруганы да калппы?
- Ооба. Сыргабек Бишкектен кетсин деп жалган айтып койгом. Аны озум бекетке узатып барып, автобуска салсам, анан кантип келип калганына мээм жетпей жатат.
- Корсо, келип калыптыр.
- Жаныл, билем мени кечириш кыйын, бирок мага ишенчи. Акыркы ирет ишенип койчу. Айжамал мен учун эч ким эмес. Ошондо шайтанга азгырылып, балээ баспадыбы.
Жаныл ордунан туруп, терезеге барды, айнекке чекесин такап:
- Эми эмне кылайын деп атасын? - деп сурады.
- Талантты издеп табам. Сен апамдыкына барып турсан жакшы болот эле...
Мен ушинткенде ал селт эте тушуп бери бурулду.
- Аны издеп эмне кыласын? Милиция издей берсин. Андан коро озунду ойлосон. Ушунун баары оной бутот деп турасынбы?
- Мени камашаарын айтып атасынбы? Аны билип турам, бирок адегенде Талантты издеп табышым керек.
Ошол маалда кобур-собур ундор угулду, Жаныл терезени карай салып:
- Милиционерлер биякка келатышат, - деди. Мен да терезеге жабышып, гаражга кирип келаткан эки милицияны гана чала-була коруп калдым.
- Кам санаба, жаным, - Жанылды кучактагым келди, бирок тартындым. - Коркпо. Мен ылдый тушуп алар менен суйлошуп келейин.
Мен артымды карабай ашканадан чыга жонодум. Тепкичтен тушуп, эшикти ачсам алар босогодо турган экен.
- Кабылов Бактыяр, сизби?
- Ооба, дал озумун.
- Мен сержант Суракматовмун, бул старший уполномоченный Дегембаев. Биз тундо болгон казиного тиешелуу жук ташуучу машинеге кол салуу иши боюнча тергоо жургузуп жатабыз. Тергоого жардамыныз тиеби деген ойдо келдик. Каза болгон кароолчу Аргынбаевдин жакын жолдошу болгон экенсиз.
- Ооба, мен досу болчумун.
- Бактыяр Кабылович, биз менен участокко барышыныз керек. Ошол жактан маектешели.
- Гаражды таштап кете албайм. Ушу жерден эле суйлошсок кантет?
- Жардамчыныз барбы?
Баргым келбей турду, бирок барбайм десем, олбурлуу немелер суйроп деле кетчудой. Кой, жиндерине тийбей барса барайын.
- Макул, келинчегим карап турар.
- Машинеге отурунуз, бат эле келесиз, кайра жеткирип койобуз.
Участокко коз ачып жумганча жетип келдик.
- Журунуз бул жакка кириниз, - деп машинеден тушкондон кийин сержант колун жансай алдыга басты.
Ал мени узун коридор менен эрчитип барып, " Ага тергоочу майор Алапаев Р.Б." деген жазуусу бар эшикти ачып, кириниз дегендей ишаарат кылды.
- Руслан Бекешович, Кабылов келди.
Мен чакан кабинетке кирдим. Дал мандайымда устундо кагаздар уйулгон тегерек устол турат. Андан башка терезенин жанында эскилиги жеткен кресло менен эки отургуч бар экен. Калган болмону дубалга такай коюлган текчелер ээлейт, аларда ар кандай папкалар жык жыйма. Устолдо жашы кырктар чамасындагы кен далылуу, кашка баш киши отуруптур. Коюу каштарынын астындагы кой коздору менен сынай карап алды. Бирок мен жакындаганда ордунан тура калып, жылмая саламдашканда жузу жумшара тушту.
- Кабылов мырза, убакыт болуп келгенинизге рахмат. Ишинизге жолтоо болсок кечирип коюнуз. Бирок азыр биз тергеп аткан иш да абдан олуттуу болуп атат, ошондуктан сизди комок корсото алабы деп чакырып калдык.
- Колумдан келген жардамымды аябайм.
- Олтурунуз! - ал отургучту колу менен жансай сержантка кайрылды.
- Самат, чай аодырсан жакшы болгону турат.
- Азыр, Руслан Бекешович.
Суракматов кабинеттен чыгып кеткенден кийин Алапаев тамеки тиштеп, мага да бирди сунду. Чонтокторун сыйпалап:
- А иттики десе, зажигалкамды Жана бироо Алды эле. Сизде ширенке барбы? - деп мага суроолуу тигилди.
- Ооба, азыр, - мен ширенкемди алып чыгып тамекилерибизди куйгуздум да, куйуп буткон чийди кул тушургучко таштадым.
- Мага бир-эки чий бересизби? Тушко чейин тышка чыга албайм, жок дегенде тамеки чегип отурайын.
- Албетте алыныз, - кутучасы менен кармата салдым.
- Чо-он рахмат.
Негедир бул адамдын жанында озумду ишенимдуу сезип, эч нерседен кооптонбой кенен-чонон отурдум.
- Демек, Бактыяр, Сыргабек Аргынбаев сиздин досунуз болчу, ошондойбу?
- Эн жакын досум эле. Ооганда чогуу согушканбыз. Анын каза болгонун жаны гана уктум. Кандайча каза болуптур?
Ошол учурда Суракматов эки чыны чай которуп келип, устолго койду да, кайра чыгып кетти.
Алапаев бироону мага жылдырып:
- Азыр баарын тушундуруп берем. Фургон Манас кочосу менен кетип баратып, Боконбаев кочосу менен кесилишкен жерден кызыл жарыкка токтогондо алдынан бир машине тороптур. Ичинен кара чумботчон учоо автомат которо чыгышат да, баарынар фургондон чыккыла деп буюрат. Аргынбаев тревога сигналын басат, бирок ал иштеген эмес. Кылмышкерлердин бироо автомат такап турат, экинчиси машинени артка айдап барат. Учунчусу фургондун артына секирип чыгып, акча салынган мушокту ыргытат. Ошол маалда берки бандиттер иш менен алек болуп калганда Аргынбаев автомат такап турганына каршылык корсотот. Сргабек капыстан чабуул жасаганда берки автоматчан неме эмне кылаарын билбей калды дейт айдоочу. Аргынбаев дзю-до ыкмасына салып, аны чалып жыгыптыр. Бандит жыгылганда тротуардын кырына башы тийип оор жаракат алса керек. Фургонго секиргени чыга калып, Аргынбаевге атырылат, аны да чалып жыгыптыр.