Кан жыттанган бакыт...
Алмаздын уйдун короосунан чыкпай жургонуно коп болду. Болгон эрмеги чакан бакчасындагы гулдору жана китептер. Тамекини кере тартып асманга тигилди. Абактан чыгып оз жашоосун улап жатканына жетишерлик убакыт болсо да, эркиндиктеги бул жашоого коно албай жаткандай. Кызык э? Темир тор артында олтурганда,
андагы сыз жыттанган болмолордо жатып ушул жашыл шиберди, жаркырап чыккан кунду, кокмок асманды самап, бир коруп олсом арманым жок эле деп жашабады беле? Эми болсо бул эркиндикке коно албай жатканы эмнеси? Эркиндик деген аты эле болбосо чынында ошондой эле жашоосу. Ар дайым козомолдо, башка олко тургай жашап жаткан шаарынан болок аймакка да уруксат менен чыгат. Олкодо кандай кылмыш катталса, оорбу, женилби биринчилерден болуп кумонго алынып суракка суйроп кетишет. Бир чондун таанышы же уулу бир аз бейбаштык кылса да майда кылмыштарын жон эле мойнуна илип коюсу турган иш. "Абакта тартип темирдей бекем, кылмышкерлер ар дайым козомолдо!
" - деп кокурок кагып мактанып суйлошкону менен, чын чынына келгенде абактын озунун мыйзам тартиптери болоорун жашырып эле коюшат. Жада калса ал мыйзамдар, абак башчысынын же укук коргоо кызматкерлери тарабынан эмес, дал ошол абактын ичинде жатып керек болсо бир канча чиновник, атка минерлерге буйрук берген кримдуйно окулу же абактын тили менен айткан ЗЕК тарабынан белгиленген мыйзамдар. Темир тор артында жатып олкодогу прокурор, депутатынан бери башкарып, толгон токой маселелерди чечкен, жада калса буйрук берип койгондор бар экени жонокой элдин тушуно да кирбейт. Абактын ичинде, ар бир абактын озунун башчысы болоорун ошол жака барып билди го. Алар оз ара суйлошуулорду жургузуп,ал суйлошуулор эл аралык денгээлде да откондор бар. Ар кандай мушташ мелдештерин уюштуруп, аны корууго бийликтен да келишээрин коруп оозу ачылган. Бийлик менен турмодо жаткандардын оз ара саясий оюндары бар экенин кийин билген. Алмаз оюнун ушул жерине келгенде башын чулгуп алды... Андан аркысын ойлогусу келген жок, ал жактан чыгып "кайра эстебейм"
- деп эчен ирет озуно соз бергени менен, кайра эле ойлоруна турмонун карангы дубалдары тартылып, шарактакаган камера эшиктеринин жабылган ундору кулагына угулуп, тушунон бери кирип, чочуп ойгонот.
Козун жумуп, жубайын эстеди. Ар дайым конулу кирдеп, жарыктык издегенде жубайын эстеп алат. Ал эсине тушо калса, демейки ойлорун каптап, дуйносун тооруган кара булут сурулуп, жаркырап кун чыга келген сыяктуу. Ооба озу да ошондой жан эмес беле?! Суйлошкон адамынын журогуно жарык берген озгочо жароокер болчу. Булганыч жашоодон алыстап, "башкача жашайм" - деп жургондо жолуккан периштеси. Алмазды жакшылыкка,
таза суйууго, таза жашоого уйроткон ошол эмес беле? Омур бою мээримге суусап, анан муз болуп тонгон журогун ээритип, ал жака адамгерчиликтин уроонун сепкен да жубайы. Канатсыз периште. Балдар уйундо чонойгон Алмаз боорукерлик,
мээрим, уй булоо дегенди тушунчу эмес. Нурпериге жоолугуп, ал менен жашап чыныгы бакытты сезип, даамын таткан. "Аны табуум керек!"
- деп кайталап койду. Алмаз турмого кесилгенде жубайы кош бойлуу эле. Ошол бойдон кабары жок кетпедиби? Турмодон чыгып, сураштыраар кишиси жок кол куушуруп олтуруп калды.
Нурперинин апасы ал бала чагында эле козу отуп, огой эненин колунда оскон. Алмаз экоо уйлонгондо атасы да каршы болуп, ошол бойдон кабарлашпай калышкан. Неси болсо да деп издеп барган Алмаз келинчегин ал жактан да таба албай аргасы кетип жургон чагы.
Кун кечтеп калганда уйунон чыгып кайжакадыр бараткан Алмаздын журогу тупойул. Абактан сууруп чыгып жатканда, ошол келишим боюнча ишти кынтыксыз бутурсо жайына коерун убада берген байкеси кече чалып жолугууга чакырган. Шаардан анча алыс эмес, обочо жерде жайгашкан ресторанга кирип, озунчо болмодон орун алышты.
-Алмаз, жашоо кандай?-деди тамекисин тутантып жатып мандайлаш олтурган адам.
-Болот,акырындан.
Алмаз кыска унчукту. Анткени оюнда дагы кандай кыныр иш башталганы турат деп тынчсызданып жаткан. Жон эле жашоосун билуу учун атайын шаарындын четине, кымбат ресторанга чакырып маек курбасы белгилуу да. Убактысын ушунча болуп, жолугууга чакырса демек маанилуу соз бар.
-Алмаз, сага сунушум бар.
-Байке, мен бул чойродон бутундой алыстабадымбы?
Ошол акыркы ишти бутургондо.
Алмаз чын журоктон айтты.
Тамагын кырып кайра Баратов созун улады:
-Жок, Алмаз бул сен ойлогон иш эмес. Мен жон гана жумуш сунуштайын деп жатам. Озуно деле керек да жумуш.
-Ооба, бирок мен алгач келинчегимди издеп табуум керек.
-Иним жумушка орношсон, жашоонду бир жолго салып алсан анан келинчегинди тапканга балким мен деле жардамдашам.
Алмазга башкасы башка ушул акыркы созу умут берип жандана кетти. Анткени Баратов табам десе, жердин астына кирген адамды да сууруп чыга алат.
-Эмне жумуш?
-Бул башка кеп, мына бул суроттогу адамга айдоочу болуп жумушка киресин,-деп алдына суротту таштады. Суротту колуна алган Алмаз олкого белгилуу чиновник экенин тааныды:
-Бул Султанаалы Борубаевич да.
-Ооба дал озу. Документтеринди кеч жасатып, даяр кылып жиберем жигиттерден.
Айдоочусу болуп жумушка орношосун. Бирок...
Ушул жерине келгенде Алмаз ойлоно калды. Ооба бул "бироктун"
артында дагы кандай кандуу тапшырма айтылаар экен?
-Бирок, уй-булоосу жонундо, жашоосундагы,
жумушундагы жанылыктарын баарын мага жеткирип, кабардар кылып туруун керек. Сенин милдетин ушул гана. Ар бир кыймылын, ишин ийне жибине чейин билип туруум керек. Ал эми бул акча жон гана жумуштун башталуусу учун. Калганы мындан 10 эсе коп болот,-деп алдына доллар акчаны пачкасы менен туртуп койду.
-Жообун кеч айтамын, - деген Алмаз акчаны алып чыгып кетти. Жол катар оюна эмнелер гана келбеди. Бир жагынан баш тартып, тынч жашоодо оз тиричилигин жасоону кааласа. Экинчи жактан алдына коюлган акча азгырып, анан да "келинчегинди тапканга жардамдашам"
- дегени акылын алып ичинен макул болуп баратты. "Эмне экен айдоочу гана болуп иштейм, анан да анын кайда барып жургону жонундо чалып айтып турам, баш оорутуп ойлонтчу кыйын деле иш эмес. Анын устуно сунуштап жаткан акчасы да оной акча эмес"-деп ойлоду. Озунун азыркы абалына караганда сунушту кабыл алып иштоо туурадай сезилди. Анткени азыр колунда же жумушу жок, мамлекеттик жумуштарга соттолгон деген наам менен албайт. Анан да бул жумушка консо бир жагынан Баратов бут документтерин жанылап, бутуруп берет. Балким бул озуно жашоосун жаны барактан баштоо учун берилген мумкунчулук болуп журбосун? Алмаз Нурпериге берген убадасын эстеди "Жаным, соз берем ушул акыркы сапарым. Ушул сапардан келсем анан бул чойродон биротоло кутулам. Анан сен каалагандай айылдан уй алып, ошол жакта бактылуу жашайбыз"
- деген. "Нурпери соз берем, мен сени табамын. Биз кыялдангандай бактылуу жашайбыз!
" - деп суйлонуп алды ичинен. Кайра эле ошол байлык, акча оз ченгээлине тартып Алмаз бул чойрого чырмалып байланып баратты. Бир жумадан сон капкара костюм шым кийип, кара коз айнек тагып Султаналы Борубаевичтин уйунун алдында машинанын жанында турду.
- (10 бет)
- 1
- 2
- 3
- →
- Акыркы бет »
Кан жыттанган бакыт...
#3 29 Апрель 2020 - 18:04
#4 29 Апрель 2020 - 18:18
***
Тан эрте ойгонуп балдарына тамак жасап мектепке узаткан сон, жолдошу менен тамактанып олтурган Нурпери бугун негедир ойлуу. Аялынын суз маанайын коргон Бекжан жузуно колун тийгизди.
-Жаным баары жакшыбы?
Суз жылмайган келин, башын ийкеп койду. Озу бул жерде болгону менен ойлору, тээ артта калып, мезгилдерди суруп унутта калып кеткен откон жашоосуна алып учуп баратты. Башкасын баарын унутуп, кол шилтеп деле койгон. Болгону жан этинен жаралган наристесин, алгач суйуусунун момосу болгон кызын таштап кеткенин унута албады. Тагдырга шылтап, алсыздыгын бет кылып озунон болуп таштап баса берсе да. Акылынан, журогунон, ойлорунан ажырата албай койду. Канча айлар отуп, жылдар алмашса да, уулдуу, кыздуу болуп эне болсо да, тун кызын эн алгач колуна алган, эн алгач апа деген наамга ээ болуусуна себепчи болгон ымыркайын унута албай койду. Бекжан жумушуна кетери менен уктоочу болмодогу керебетине бук тушуп ыйлап жатты. Артта калган армандуу элестерге кайрылып барууга аргасыз болду.
-Нурпери? Жаным тушунсон, бул менин жумушум да.
-Алмаз, эмне болгон жумуш ушул сеники? Кундоп, тундоп деле чакыртып алса. Деги ушул жургонунду качан коесун? Же мага баарын айтпайсын.
-Жаным мен деле баарын биз учун жасап жатамын. Сени менин жумушумду билуундун кереги жок, соз берем ушул акыркысы. Ушул сапардан сон айылга кетебиз.
Жолдошунун создоруно бир аз тынчтана тушту. Бирок конулунун тубундо ушул сапарга жибергиси келбей турду. Уйдон чыгып баратканда да мойнунан катуу кучактап, жыттап алып копко турган. Ошол бойдон Алмаз бир жума жоголду. Демейде 3 кундо белегин которуп, жадырап кирип келчу жолдошу улам кечигип жатты. 8 - кун дегенде милиция болумунон чалып, жолдошу ошол жакта экенин кабарлашты. Эч нерсе козуно корунбой учуп барды келин. Кутуу болумуно киргизишип, жолдошун азыр алып келишерин айтышты. Журогу коркконунан кынынан чыгып кеткидей лакылдап согуп, ушул мунот бир кылымдай сезилип, убакыт отпой туруп алды. Бир убакта коздору алайып ичкери кирип кеткен, усту да бир абалда болуп жудогон кейпи менен Алмаз чыкты. Нурпери кучактап алды. Эч нерсе дебестен кучактаган боюнча ыйлап жатты. Солкулдап ыйлаган келинчегинин ийинен кармап Алмаз озуно каратты:
-Нури, ыйлаба. Сен кучтуу бол! Баары жакшы болот, ишенип кой. Мени бул жактан тез эле алып чыгып кетишет.
-Уксан, эмнеге мындай жолго бардын? Мен сага ишенет болчум Алмаз? Менден жумушунду жаап жашырсан да, макул мен мынчалыкты кутпогом. Эми кантебиз? Биз, мен, ичимдеги балабыз кандай кун коробуз?
-Сен мага ишен, жон гана кут суранам. Мен созсуз чыгамын.
Нурпери акылы жетпеген, али тушунбогон коп суроолору бар болчу. Жолугушуу убактысын токтотуп Алмазды ичкер алып кирип кетишти.
Чек арадан ири олчомдо наркотик откоруп бара жаткан жеринен кармалышты. Ошол жерде кармоо учурунда каршылык коргозуп, ок атышуу орун алып андан оздорунон эки жигит каза болсо, бир милиция кызматкерине да ок тийип ооруканага жетпей каза болгон. Сот отурумунда негизги далил болгон куралдан Алмаздын бармак издери табылып, негизги куноолуу катары эн коп моонот алып турмого кесилип кете берди.
Нурпери ошол боюнча абака да барбай, уйдон чыкпай 3 ай жатып калды. Колундагы акчасы бала торолгонго чейин гана жетсе жетет. Бирок андан ары эмне кылат? Кандай жол тутат? Жада калса жашап жаткан уйу да башка бироонун атына катталган экен. Алмаз абака олтурган кундон коп узабай белгисиз бироолор келип, уйду бошотуп коесун айтып кетишкен. Ошондон бери бир болмолуу уйду ижарага алып чыгып кетип ушул жакта жашап жатат. Акыры ойлонуп, оз атасынын алдына барууну чечти. Эмнеси болсо да ата балким кечирип кабыл алат? Кокмок болуп сырдалган чон дарбазанын тубундо турган Нурпери, копко туруп анан конгуроону басты.
-Ой баратпаймынбы мынакей.
Ичкериден огой энесинин чанкылдаган зар уну угулду. Нурпери денеси муздап чыйрыга тушту. Эшикти ачкан энеси кызды коруп чоочуп кетти.
-Ай кокуй сен кайдан?
-Кандайсыздар эже? Нурпери огой энесин апа дебей эже деп кайрылчу. Ушул созунун айынан "кызын мага боор бербейт, мени жаман корот" - деп далай жолу жанжал чыгарып атасы менен уруштурган.
-Кир ботом, - деп ичкериге жол корсотту. Нурпери кирип баратканда энеси мурдунун учу менен тенсинбей сынап карап койду.
Мына озу чоноюп оскон ырыскылуу коргон. Козуно ушунчалык жакын, ушунчалык жылуу корунду. Кенен, таза болмодо атасы экоо жайылган дасторкондун чекесинде олтурушту. Ортодогу тунжураган тынчтыкты буза Нурпери:
-Ата? - деди уну каргылданып. Анткени атасын ушунчалык сагынган. Бала кунундо башынан сылап ооп койгонуна мына азыр ушунчалык зар болуп турат.
-Ата дебе! Сенден кечкемин. Менин жузумду жер каратып, кудалап койгон куйоону чанып, тиги селсаягынды ээрчип кеткенинде менин кызым олгон!
Атасы каардуу суйлоду. Нурперинин козунон жашы тогулуп кетти.
-Атаке мени кечир?! Жанылып келдим алдына ата?! Кызынды кечире кор атаке?!
-Козумо корунбой кет?!
-Атааа?!
Бутуна жармаша чырылдап ыйлаган кызын туртуп басып кетти. Ошол жерге обоктоп ыйлаган калыбында канча жатты белгисиз, огой энеси жанына келгенде башын которду.
-Мынакей, таштап кетет, ишенбе десе конбой кеткенсин. Керек болсо оз атанды чанып кеткенсин. Боозутуп гана жолуна салыптыр го? Абройлуу жерге куда болуп, той жакын калганда биздин жузубузго тукуруп кетпединби?
Нурпери озун табалап турган Канышайды тике карады.
-Эми коонун толдубу?! Мына сен каалагандай болду?! Максатына жеттинби?! Атамды менден туболук тартып алдын?!
-Муну карасан, озу кайдагы бир селсаяк менен кетип, анан боозуп келип, торумдо дагы мага кыйкырганын эмнеси,?! Керек болсо сага окшогон, сенден артык болгон уул, кызды атана тууп берип койгом. Андыктан жогол бул уйдон!
Ызы-чууга ансыз да тоюп турган Нурпери унчукпай уйдон чыгып кетти. Атайын кеткенин корбоюн деп атасы тээ суу бойлоп басып кетип калган болчу.
Тан эрте ойгонуп балдарына тамак жасап мектепке узаткан сон, жолдошу менен тамактанып олтурган Нурпери бугун негедир ойлуу. Аялынын суз маанайын коргон Бекжан жузуно колун тийгизди.
-Жаным баары жакшыбы?
Суз жылмайган келин, башын ийкеп койду. Озу бул жерде болгону менен ойлору, тээ артта калып, мезгилдерди суруп унутта калып кеткен откон жашоосуна алып учуп баратты. Башкасын баарын унутуп, кол шилтеп деле койгон. Болгону жан этинен жаралган наристесин, алгач суйуусунун момосу болгон кызын таштап кеткенин унута албады. Тагдырга шылтап, алсыздыгын бет кылып озунон болуп таштап баса берсе да. Акылынан, журогунон, ойлорунан ажырата албай койду. Канча айлар отуп, жылдар алмашса да, уулдуу, кыздуу болуп эне болсо да, тун кызын эн алгач колуна алган, эн алгач апа деген наамга ээ болуусуна себепчи болгон ымыркайын унута албай койду. Бекжан жумушуна кетери менен уктоочу болмодогу керебетине бук тушуп ыйлап жатты. Артта калган армандуу элестерге кайрылып барууга аргасыз болду.
-Нурпери? Жаным тушунсон, бул менин жумушум да.
-Алмаз, эмне болгон жумуш ушул сеники? Кундоп, тундоп деле чакыртып алса. Деги ушул жургонунду качан коесун? Же мага баарын айтпайсын.
-Жаным мен деле баарын биз учун жасап жатамын. Сени менин жумушумду билуундун кереги жок, соз берем ушул акыркысы. Ушул сапардан сон айылга кетебиз.
Жолдошунун создоруно бир аз тынчтана тушту. Бирок конулунун тубундо ушул сапарга жибергиси келбей турду. Уйдон чыгып баратканда да мойнунан катуу кучактап, жыттап алып копко турган. Ошол бойдон Алмаз бир жума жоголду. Демейде 3 кундо белегин которуп, жадырап кирип келчу жолдошу улам кечигип жатты. 8 - кун дегенде милиция болумунон чалып, жолдошу ошол жакта экенин кабарлашты. Эч нерсе козуно корунбой учуп барды келин. Кутуу болумуно киргизишип, жолдошун азыр алып келишерин айтышты. Журогу коркконунан кынынан чыгып кеткидей лакылдап согуп, ушул мунот бир кылымдай сезилип, убакыт отпой туруп алды. Бир убакта коздору алайып ичкери кирип кеткен, усту да бир абалда болуп жудогон кейпи менен Алмаз чыкты. Нурпери кучактап алды. Эч нерсе дебестен кучактаган боюнча ыйлап жатты. Солкулдап ыйлаган келинчегинин ийинен кармап Алмаз озуно каратты:
-Нури, ыйлаба. Сен кучтуу бол! Баары жакшы болот, ишенип кой. Мени бул жактан тез эле алып чыгып кетишет.
-Уксан, эмнеге мындай жолго бардын? Мен сага ишенет болчум Алмаз? Менден жумушунду жаап жашырсан да, макул мен мынчалыкты кутпогом. Эми кантебиз? Биз, мен, ичимдеги балабыз кандай кун коробуз?
-Сен мага ишен, жон гана кут суранам. Мен созсуз чыгамын.
Нурпери акылы жетпеген, али тушунбогон коп суроолору бар болчу. Жолугушуу убактысын токтотуп Алмазды ичкер алып кирип кетишти.
Чек арадан ири олчомдо наркотик откоруп бара жаткан жеринен кармалышты. Ошол жерде кармоо учурунда каршылык коргозуп, ок атышуу орун алып андан оздорунон эки жигит каза болсо, бир милиция кызматкерине да ок тийип ооруканага жетпей каза болгон. Сот отурумунда негизги далил болгон куралдан Алмаздын бармак издери табылып, негизги куноолуу катары эн коп моонот алып турмого кесилип кете берди.
Нурпери ошол боюнча абака да барбай, уйдон чыкпай 3 ай жатып калды. Колундагы акчасы бала торолгонго чейин гана жетсе жетет. Бирок андан ары эмне кылат? Кандай жол тутат? Жада калса жашап жаткан уйу да башка бироонун атына катталган экен. Алмаз абака олтурган кундон коп узабай белгисиз бироолор келип, уйду бошотуп коесун айтып кетишкен. Ошондон бери бир болмолуу уйду ижарага алып чыгып кетип ушул жакта жашап жатат. Акыры ойлонуп, оз атасынын алдына барууну чечти. Эмнеси болсо да ата балким кечирип кабыл алат? Кокмок болуп сырдалган чон дарбазанын тубундо турган Нурпери, копко туруп анан конгуроону басты.
-Ой баратпаймынбы мынакей.
Ичкериден огой энесинин чанкылдаган зар уну угулду. Нурпери денеси муздап чыйрыга тушту. Эшикти ачкан энеси кызды коруп чоочуп кетти.
-Ай кокуй сен кайдан?
-Кандайсыздар эже? Нурпери огой энесин апа дебей эже деп кайрылчу. Ушул созунун айынан "кызын мага боор бербейт, мени жаман корот" - деп далай жолу жанжал чыгарып атасы менен уруштурган.
-Кир ботом, - деп ичкериге жол корсотту. Нурпери кирип баратканда энеси мурдунун учу менен тенсинбей сынап карап койду.
Мына озу чоноюп оскон ырыскылуу коргон. Козуно ушунчалык жакын, ушунчалык жылуу корунду. Кенен, таза болмодо атасы экоо жайылган дасторкондун чекесинде олтурушту. Ортодогу тунжураган тынчтыкты буза Нурпери:
-Ата? - деди уну каргылданып. Анткени атасын ушунчалык сагынган. Бала кунундо башынан сылап ооп койгонуна мына азыр ушунчалык зар болуп турат.
-Ата дебе! Сенден кечкемин. Менин жузумду жер каратып, кудалап койгон куйоону чанып, тиги селсаягынды ээрчип кеткенинде менин кызым олгон!
Атасы каардуу суйлоду. Нурперинин козунон жашы тогулуп кетти.
-Атаке мени кечир?! Жанылып келдим алдына ата?! Кызынды кечире кор атаке?!
-Козумо корунбой кет?!
-Атааа?!
Бутуна жармаша чырылдап ыйлаган кызын туртуп басып кетти. Ошол жерге обоктоп ыйлаган калыбында канча жатты белгисиз, огой энеси жанына келгенде башын которду.
-Мынакей, таштап кетет, ишенбе десе конбой кеткенсин. Керек болсо оз атанды чанып кеткенсин. Боозутуп гана жолуна салыптыр го? Абройлуу жерге куда болуп, той жакын калганда биздин жузубузго тукуруп кетпединби?
Нурпери озун табалап турган Канышайды тике карады.
-Эми коонун толдубу?! Мына сен каалагандай болду?! Максатына жеттинби?! Атамды менден туболук тартып алдын?!
-Муну карасан, озу кайдагы бир селсаяк менен кетип, анан боозуп келип, торумдо дагы мага кыйкырганын эмнеси,?! Керек болсо сага окшогон, сенден артык болгон уул, кызды атана тууп берип койгом. Андыктан жогол бул уйдон!
Ызы-чууга ансыз да тоюп турган Нурпери унчукпай уйдон чыгып кетти. Атайын кеткенин корбоюн деп атасы тээ суу бойлоп басып кетип калган болчу.
#6 30 Апрель 2020 - 10:33
Толгоонун ачуу азабын которуп, сай соогу сыздап Нурпери торотканын узун каридорунда басып журду. Толгонуп, толукшуп олум менен омурдун ортосунда алышып кыз тороду. Баланы ороосуна ороп медайым колуна карматты.
-Карачы озуно окшоп, татынакай экен. Кокурогунду сал оозуна, кызын эмчек издеп жатат.
-Эже мен баладан баш тартамын... Ыйламсырап колундагы кызынын жузуно да карабай медайымга кармата салып ары карады.
-Эмне дейт?! Бул кандай соз болду? Омурунду тобокелге салып торогон кызындан кантип баш тартасын? Сен азыр жаш эмессинби, бир аз акылынды жыйып жакшылап ойлонуп корчу.
Кызын которуп медайым чыгып кетти. Буркурап ыйлаган Нурпери ошол бойдон кызын албай койду. Эмчеги сутко толуп, ийип турса да эмизбей жатты. Торотуно чейин эле баш тартамын деп кагазга жазып берген болчу. Дарыгер аял "балким торосо мээрими тушуп оюнан кайтаар" - деп умут кылган. Жок андай болбоду. Жада калса ийилип бир жузун корбой кетип калган кыздын артынан баш чайкап кала берген. Аттин, дагы бир куноосуз наристе торолоору менен тируулой жетим болуп кала берди. Озунун иш тажрыйбасында буга окшогон коп кырдаалга туш болгон, ташталган ар бир баланы коруп, ар бири учун журогу ушундай тилинип отчу. Озуно эне болуу бактысы буйрубай калган учун, эне болуп энеликтен баш тарткан жаш кыздарга капа боло, жаны гана жарык дуйного келип апасынан ажырап жатканын тушунбой эмчек издеп чукуранган бул куноосуз периштелерге боору ооруп кокурогуно кысып кала берет.
-Гулжан Оморбековна сизди телефонго, - деген ундон чочуган дарыгер аял трубканы алды. Бул жумушуна кошумача дагы жеке клиникада да иштечу, ошол жактан шашылыш чакыруу келип тушту. Жетип келген Гулжан оор абалда кош бойлуу аялды алып келишкендиги, кан басымы которулуп оперцаияга даярдап жатышканын билдиришти. Шашыла кийимин которуп операцияга кирип кетти. Аябай оор отту, тан суруп калганда гана чекесиндеги суу болуп аккан терин колу менен сурто сыртка чыкты. Сыртта озун умуттуу коздору менен тиктеген аялдын жолдошу тосуп алды.
-Журунуз кабинетке кирип суйлошолу, - деди чарчаган унун пас чыгарып.
-Гулжан Оморбековна. .. деп келе жаткан кишини токтотту. Оор ушкуруп ордуна олтурган Гулжан соз баштады.
-Биз сиздерди эскерткенбиз, жубайынызды да. Ага тороого мумкун эмес экенин ото жакшы билет болчубуз. Биз колубуздан келгенин жасадык. Наристе олуу торолду. Аялыныздын абалы туруктуу...
Башын мыкчып олтуруп калды мандайындагы киши.
-Кантип?! Мен Жибекке кандай айтамын? Ал муну которо албайт!
Айласыз калып, башын жерге салып олтурган бул мансаптуу бай адамды тиктеп:
"Дуйнонун кемдигин карачы?! Бир жактан жарык дуйного келе элек жатып жетим калган кыз, бир тараптан..." - деп келе жатып Гулжандын оюна бир нерсе келе тушкондой тиги кишиге суйлоду.
-Эгер каалсаныз 2 кун мурун торолгон кыз бар, апасы баш тартып кетти.
-Ыя?! Чын элеби?
Коздоруно кандайдыр бир умуттун учкуну жанып кубанып алды киши.
Экоонун бул жасаган жоругу сыр сакталып, жада калса жубайына айтпай озу менен кошо алып кетем деп ант ичти.
Гулжан болсо бактысыз болуп, балдар уйундо мээримге зар болуп осуудон сактап калдым деп ойлоду дагы бир наристени.
***
Нурпери нарситеден кутулса эле бут азабы женилдечудой сезилген эле. Жок, кучогондон кучоп, ага кошулуп баланын ыйлаганы угулуп ансайын чунчуп кетти. Жашоосун жаныдан баштагысы келгени менен андан майнап чыкпай чайналып, кундон кунго абалы оорлошуп бара берди. Ушунчалык чарчап кетти жашоодон. "Менин жашоого акым жок! Мендей коркок адам жашоого татыктуу эмес! Кызым кечире алсан кечир, акылсыз эненди?! Коркоктук кылдым, озумду ойлодум. Сени, киичинекей колдорунду, коргоосу жок болгон муздак жерге таштап келе бердим!" Нурпери шаркырап аккан чон каналга келип боюн таштоого даярданып турду. Жаны гана секирерде арт жактан карылуу кол кариап калды.
-Эмне жинди болдунбу?!
Кызды которуп суудан алыс жерге алып келген Бекжан кыйкырды.
-Ооба мен жинди болдум?! Кое бергиле мени? Жок дегенде жон олуп калуума тоскоол болбогулачы? !
Ыйлап жаткан кызды коруп, бир жыл мурун сот залында дал ушинтип чачы жузун жаап ыйлаган келинди эстеди. Ооба дал озу?! Жолдошу коп жылга кесилип кеткенде чыркырап кудум ушинтип ыйлап калбады беле?! Бекжан ошондо карап конулу тушкон болчу. Устундогу курмосун кызга жаап, машинага алып келип салды. Чакан болгон тамактануучу жайга келип, ысык тамак алып алдына койду. Кыз кайдыгер эле тамакты колу менен туртуп койду.
-Ушуп калыпсын, ичип ал женилдейсин, - деди кызга боору ооруй.
-Рахмат сизге байке. Мумкун болсо мени уйумо жеткирип кое аласызбы?
-Албетте, - деген Бекжан ордунан козголду.
Кыз айткан дареке алып келип, уйуно чейин киргизип барды.
-Рахмат сизге.
Кыз курмосун берип жатып суйлоду.
-Эч нерсе эмес карындашым, мындан кийин мындай жолго барбай эмес, бул жолду ойлобой жургун макулбу? Жардам керек болсо айт, даярмын, - деди чындап жардам бергиси келип.
-Рахмат, - деп уйуно кирип бараткан кызга:
-Айтмакчы атым Бекжан, - деди.
Кыз болор болбос жылмайып:
-Нурпери, - деди да кирип кетти.
-Карачы озуно окшоп, татынакай экен. Кокурогунду сал оозуна, кызын эмчек издеп жатат.
-Эже мен баладан баш тартамын... Ыйламсырап колундагы кызынын жузуно да карабай медайымга кармата салып ары карады.
-Эмне дейт?! Бул кандай соз болду? Омурунду тобокелге салып торогон кызындан кантип баш тартасын? Сен азыр жаш эмессинби, бир аз акылынды жыйып жакшылап ойлонуп корчу.
Кызын которуп медайым чыгып кетти. Буркурап ыйлаган Нурпери ошол бойдон кызын албай койду. Эмчеги сутко толуп, ийип турса да эмизбей жатты. Торотуно чейин эле баш тартамын деп кагазга жазып берген болчу. Дарыгер аял "балким торосо мээрими тушуп оюнан кайтаар" - деп умут кылган. Жок андай болбоду. Жада калса ийилип бир жузун корбой кетип калган кыздын артынан баш чайкап кала берген. Аттин, дагы бир куноосуз наристе торолоору менен тируулой жетим болуп кала берди. Озунун иш тажрыйбасында буга окшогон коп кырдаалга туш болгон, ташталган ар бир баланы коруп, ар бири учун журогу ушундай тилинип отчу. Озуно эне болуу бактысы буйрубай калган учун, эне болуп энеликтен баш тарткан жаш кыздарга капа боло, жаны гана жарык дуйного келип апасынан ажырап жатканын тушунбой эмчек издеп чукуранган бул куноосуз периштелерге боору ооруп кокурогуно кысып кала берет.
-Гулжан Оморбековна сизди телефонго, - деген ундон чочуган дарыгер аял трубканы алды. Бул жумушуна кошумача дагы жеке клиникада да иштечу, ошол жактан шашылыш чакыруу келип тушту. Жетип келген Гулжан оор абалда кош бойлуу аялды алып келишкендиги, кан басымы которулуп оперцаияга даярдап жатышканын билдиришти. Шашыла кийимин которуп операцияга кирип кетти. Аябай оор отту, тан суруп калганда гана чекесиндеги суу болуп аккан терин колу менен сурто сыртка чыкты. Сыртта озун умуттуу коздору менен тиктеген аялдын жолдошу тосуп алды.
-Журунуз кабинетке кирип суйлошолу, - деди чарчаган унун пас чыгарып.
-Гулжан Оморбековна. .. деп келе жаткан кишини токтотту. Оор ушкуруп ордуна олтурган Гулжан соз баштады.
-Биз сиздерди эскерткенбиз, жубайынызды да. Ага тороого мумкун эмес экенин ото жакшы билет болчубуз. Биз колубуздан келгенин жасадык. Наристе олуу торолду. Аялыныздын абалы туруктуу...
Башын мыкчып олтуруп калды мандайындагы киши.
-Кантип?! Мен Жибекке кандай айтамын? Ал муну которо албайт!
Айласыз калып, башын жерге салып олтурган бул мансаптуу бай адамды тиктеп:
"Дуйнонун кемдигин карачы?! Бир жактан жарык дуйного келе элек жатып жетим калган кыз, бир тараптан..." - деп келе жатып Гулжандын оюна бир нерсе келе тушкондой тиги кишиге суйлоду.
-Эгер каалсаныз 2 кун мурун торолгон кыз бар, апасы баш тартып кетти.
-Ыя?! Чын элеби?
Коздоруно кандайдыр бир умуттун учкуну жанып кубанып алды киши.
Экоонун бул жасаган жоругу сыр сакталып, жада калса жубайына айтпай озу менен кошо алып кетем деп ант ичти.
Гулжан болсо бактысыз болуп, балдар уйундо мээримге зар болуп осуудон сактап калдым деп ойлоду дагы бир наристени.
***
Нурпери нарситеден кутулса эле бут азабы женилдечудой сезилген эле. Жок, кучогондон кучоп, ага кошулуп баланын ыйлаганы угулуп ансайын чунчуп кетти. Жашоосун жаныдан баштагысы келгени менен андан майнап чыкпай чайналып, кундон кунго абалы оорлошуп бара берди. Ушунчалык чарчап кетти жашоодон. "Менин жашоого акым жок! Мендей коркок адам жашоого татыктуу эмес! Кызым кечире алсан кечир, акылсыз эненди?! Коркоктук кылдым, озумду ойлодум. Сени, киичинекей колдорунду, коргоосу жок болгон муздак жерге таштап келе бердим!" Нурпери шаркырап аккан чон каналга келип боюн таштоого даярданып турду. Жаны гана секирерде арт жактан карылуу кол кариап калды.
-Эмне жинди болдунбу?!
Кызды которуп суудан алыс жерге алып келген Бекжан кыйкырды.
-Ооба мен жинди болдум?! Кое бергиле мени? Жок дегенде жон олуп калуума тоскоол болбогулачы? !
Ыйлап жаткан кызды коруп, бир жыл мурун сот залында дал ушинтип чачы жузун жаап ыйлаган келинди эстеди. Ооба дал озу?! Жолдошу коп жылга кесилип кеткенде чыркырап кудум ушинтип ыйлап калбады беле?! Бекжан ошондо карап конулу тушкон болчу. Устундогу курмосун кызга жаап, машинага алып келип салды. Чакан болгон тамактануучу жайга келип, ысык тамак алып алдына койду. Кыз кайдыгер эле тамакты колу менен туртуп койду.
-Ушуп калыпсын, ичип ал женилдейсин, - деди кызга боору ооруй.
-Рахмат сизге байке. Мумкун болсо мени уйумо жеткирип кое аласызбы?
-Албетте, - деген Бекжан ордунан козголду.
Кыз айткан дареке алып келип, уйуно чейин киргизип барды.
-Рахмат сизге.
Кыз курмосун берип жатып суйлоду.
-Эч нерсе эмес карындашым, мындан кийин мындай жолго барбай эмес, бул жолду ойлобой жургун макулбу? Жардам керек болсо айт, даярмын, - деди чындап жардам бергиси келип.
-Рахмат, - деп уйуно кирип бараткан кызга:
-Айтмакчы атым Бекжан, - деди.
Кыз болор болбос жылмайып:
-Нурпери, - деди да кирип кетти.
#7 30 Апрель 2020 - 10:56
***
Султаналы Борубаевич - жашы кырктан ашып калган, жеке ишкер. Чынында коптогон соода туйундору, фирмалары болгону менен анын бардык мал-мулкунун так эсебин эч ким билбейт. Дуйнонун башка олколорундо да коптогон, ресторан, соода туйундору бар деген да кептер тараган. Олконун эн даражалуу, мансаптуу адамы. Айрым жерлерде кримдуйно менен да байланышы бар деген маалыматтар бар. Бирок анын мыйзамсыз жасалган бир да иши ачыкталган эмес. Коптогон кайрымдуулук иштерин жасап, айыл кыштак жерлерине мектеп, бала бакча салып берген, суу чыгарып, жолдорду ондогон сыяктуу калктын муктаждыктарын аткарган берешен адам катары да таанымал. Аялы Жибек да балдар уйу, карылар уйу, мумкунчулугу чектелген адамдарга жардам колун сунуп коптогон корунуктуу иштерди жасаган айым. Ортолорунда 1 уул гана бар.
Жибек андан бери кош бойлуу боло албай копко журду. Же боюндагысы улам тушуп, бир уул менен эле калып кетишкен жубайлар тагдырдын жазганына моюн сунгандан башка арга таппай калышты. Бала десе так эткен Жибек корунбогон дарыгери да калбады. Султаналы жубайын сооротуп, акыры келин бул жазмышка деле конуп калгандай тим болду. Бирок арадан жылдар отуп Жибек жашы откондо кош бойлуу болду. Кан басымы жогору, бир тараптан журогу ооругандыктан текшеруудон откондо дарыгер тороого болбосун эскертишти. Ошого карабай куйоосун кондуруп жеке клиникада катуу козомол менен торойм деп туруп алды. Коптон куткон бул бакыттан, энсетип келген бул наристеден эч качан баш тартпайт эле аял. Анткени кыздуу болом деген каалоосу женип, ал ниетине жетууго мына аз гана убакыт калды.
-Эже буйруса кызыныз жакшы.
УЗИ аппараты менен туйулдукту корсотуп жаткан дарыгер аял суйлоду.
-Озунузду жакшы эле сезип жатасызбы? Тамакты да аябай карап, этият жениз буйруса аз калды, кан басымызды да олчотуп туруунуз керек.
-Гулжан Оморбековна, абалым жакшы. Озумду алда канча женил сезип журом.-деди курсагын сылап бактылуу жылмайган Жибек.
Сыртка чыккан ал кутуп турган жолдошун колтуктап, унааны коздой баратышты.
-Мен менен чогуу эле уйго кетесинби?
-Ошентем го, чарчагандаймын. Келе колунду бер, - деген Султаналы аялын унаага олтургузуп, озу да кошо олтурду. Айдоочуга карап "уйго" - деп кыска гана буйрук бере бурк этти.
Кечинде баары дасторконго чогулушуп конулдуу тамактанышты. Баласы оз болмосуно чыгып кетип, чон залдагы жумшак эмеректе Султаналы менен Жибек кучакташып олтурду.
-Убакыттын отконун карасан, кече эле тун перзентибизди кутуп жатканда кудум ушинтип олтурганбыз, - деди Жибек жолдошунун желкесине башын жолоп.
-Ооба, бирок анда мындай зангыраган уй эмес, кепедей болгон жер тамда турчубуз. Эсиндеби?
Жибек кулуп алды. Чын эле экоо таанышканда, Султаналынын колунда эч нерсеси жок эмес беле. Экоо уйлонуп чогуу жашап жургондо деле кара курсагын аран тойгозуп, кунумдук майда иштерге жалданып иштеген арык жигит болчу. Кээ кундору ач деле жатып алышчу. Анан эле алыс жака жук ташыган адамдарга шерик болуп каттап, кундоп тундоп жоголуп иштеп журуп, акырындан жашоо шарттары ондоло баштаган. Ошол кездеги илмейген арык жигит, бугун мына минтип зынкыйган, олкого белгилуу бизнесменге айланып олтурат.
Тан атпай жумушуна кеткен Султаналыга кечке жуук уйдон чалышты. Жибек тепкичтен жыгылып кетип, тез жардам алып кетти дешти.
Ооруканага жетип барганда аялын качан эле операцияга алып кирип кетишкен болчу.
-Баары жакшы болот, буйруса баары жакшы болот! - деп кубуронуп суйлонуп бир жерде тынч тура албай ары-бери басып журду. Улам колундагы саатын карап узун коридордо капаска тушкон чымчыктай тыбырчылап жатты. Кеч киргенде башталган операция, танга жуук гана бутту. Ичкериден чыккан ах халатчанды коро утурлай жетип барды.
-Эмне болду? Жакшыбы? Жибек тируубу?
-Журунуз кабинеттен суйлошолу, - деди дарыгер.
-Бала ооруканага жетпей эле ичинде каза болуптур. Биз колдон келгенди жасадык. Султаналы башын мыкчый калды.
"Эми кантет? Жибеке кантип тушундуруп, кантип айтат? Ал муну которо алабы? Ушул кызды канчалык кубаныч менен кутту эле? Керек болсо омурун тобокелге салып, ушул кыз учун жашоосун кечкенге даяр болуп жатты эле го? Кантип тушундуром? " - башы ысып чыкты.
-Мындан эки кун мурун торолгон кыз бар, апасы баш тартып кетти, - деген дарыгерди жалт карады.
-Макулмун! - деди ойлонбой. Анткени ал учун азыр аялынын абалы биринчи орунда болчу. Баласы олуу торолгонун которо алмак эмес. Ал эми Султаналы учун Жибек бутундой дуйно. Ал учун баарын жасап, ал учун жашап журот. Дарыгер экоо келишип, ишти бутурушту. Бул туурасында экоо тен, эч качан, эч кимге айтпоону ант ичишти. Операцияга катышкан башка медайым, дарыгерлерге да акча карматып ооздорун жаап койду.
Оперциядан кийин, 2 кундо озуно келип козун ачкан Жибектин колдорун ооп алды.
-Жаным!
-Балам аманбы? - аран оозун кыбыратып сурады.
-Куттуктайм жаным! Кызыбыз аман.
Султаналы аялын мандайынан ооп койду. Жибек озуно келип палатага которулганда кызын колуна алды. "Кичинекейим! " жыттап алып копко турду. Кокурогун наристенин оозуна туштап алып барып салып мемиреп, балкып эмизип жатты. Озундогу, журогундогу болгон суйууну, мээримди сут менен балага берип жатты. Жибек бул бакытты канча куткон. Коз жаш тогуп, бала тилеп дуба кылган уйкусуз тундор, умутко толгон жылдар ушунун баарын колунда бейкапар эмип жаткан кызы унуттуруп салды. Болгон азабын ушул периштенин бейиш жыты жууп кеткендей. Султаналы аялын тиктеп бактылуу жылмайып алды. Анын коздорундогу ушул бакытты, кубанычты омур бою сактап, жоготпоо учун баарына даяр. Чопулдата эмчек соруп жаткан бул наристе оз атасы темир тор артында, кызын ойлоп айласы кетип, аргасыз калганын сезбей бейкапар мемиреп жатты.
Султаналы Борубаевич - жашы кырктан ашып калган, жеке ишкер. Чынында коптогон соода туйундору, фирмалары болгону менен анын бардык мал-мулкунун так эсебин эч ким билбейт. Дуйнонун башка олколорундо да коптогон, ресторан, соода туйундору бар деген да кептер тараган. Олконун эн даражалуу, мансаптуу адамы. Айрым жерлерде кримдуйно менен да байланышы бар деген маалыматтар бар. Бирок анын мыйзамсыз жасалган бир да иши ачыкталган эмес. Коптогон кайрымдуулук иштерин жасап, айыл кыштак жерлерине мектеп, бала бакча салып берген, суу чыгарып, жолдорду ондогон сыяктуу калктын муктаждыктарын аткарган берешен адам катары да таанымал. Аялы Жибек да балдар уйу, карылар уйу, мумкунчулугу чектелген адамдарга жардам колун сунуп коптогон корунуктуу иштерди жасаган айым. Ортолорунда 1 уул гана бар.
Жибек андан бери кош бойлуу боло албай копко журду. Же боюндагысы улам тушуп, бир уул менен эле калып кетишкен жубайлар тагдырдын жазганына моюн сунгандан башка арга таппай калышты. Бала десе так эткен Жибек корунбогон дарыгери да калбады. Султаналы жубайын сооротуп, акыры келин бул жазмышка деле конуп калгандай тим болду. Бирок арадан жылдар отуп Жибек жашы откондо кош бойлуу болду. Кан басымы жогору, бир тараптан журогу ооругандыктан текшеруудон откондо дарыгер тороого болбосун эскертишти. Ошого карабай куйоосун кондуруп жеке клиникада катуу козомол менен торойм деп туруп алды. Коптон куткон бул бакыттан, энсетип келген бул наристеден эч качан баш тартпайт эле аял. Анткени кыздуу болом деген каалоосу женип, ал ниетине жетууго мына аз гана убакыт калды.
-Эже буйруса кызыныз жакшы.
УЗИ аппараты менен туйулдукту корсотуп жаткан дарыгер аял суйлоду.
-Озунузду жакшы эле сезип жатасызбы? Тамакты да аябай карап, этият жениз буйруса аз калды, кан басымызды да олчотуп туруунуз керек.
-Гулжан Оморбековна, абалым жакшы. Озумду алда канча женил сезип журом.-деди курсагын сылап бактылуу жылмайган Жибек.
Сыртка чыккан ал кутуп турган жолдошун колтуктап, унааны коздой баратышты.
-Мен менен чогуу эле уйго кетесинби?
-Ошентем го, чарчагандаймын. Келе колунду бер, - деген Султаналы аялын унаага олтургузуп, озу да кошо олтурду. Айдоочуга карап "уйго" - деп кыска гана буйрук бере бурк этти.
Кечинде баары дасторконго чогулушуп конулдуу тамактанышты. Баласы оз болмосуно чыгып кетип, чон залдагы жумшак эмеректе Султаналы менен Жибек кучакташып олтурду.
-Убакыттын отконун карасан, кече эле тун перзентибизди кутуп жатканда кудум ушинтип олтурганбыз, - деди Жибек жолдошунун желкесине башын жолоп.
-Ооба, бирок анда мындай зангыраган уй эмес, кепедей болгон жер тамда турчубуз. Эсиндеби?
Жибек кулуп алды. Чын эле экоо таанышканда, Султаналынын колунда эч нерсеси жок эмес беле. Экоо уйлонуп чогуу жашап жургондо деле кара курсагын аран тойгозуп, кунумдук майда иштерге жалданып иштеген арык жигит болчу. Кээ кундору ач деле жатып алышчу. Анан эле алыс жака жук ташыган адамдарга шерик болуп каттап, кундоп тундоп жоголуп иштеп журуп, акырындан жашоо шарттары ондоло баштаган. Ошол кездеги илмейген арык жигит, бугун мына минтип зынкыйган, олкого белгилуу бизнесменге айланып олтурат.
Тан атпай жумушуна кеткен Султаналыга кечке жуук уйдон чалышты. Жибек тепкичтен жыгылып кетип, тез жардам алып кетти дешти.
Ооруканага жетип барганда аялын качан эле операцияга алып кирип кетишкен болчу.
-Баары жакшы болот, буйруса баары жакшы болот! - деп кубуронуп суйлонуп бир жерде тынч тура албай ары-бери басып журду. Улам колундагы саатын карап узун коридордо капаска тушкон чымчыктай тыбырчылап жатты. Кеч киргенде башталган операция, танга жуук гана бутту. Ичкериден чыккан ах халатчанды коро утурлай жетип барды.
-Эмне болду? Жакшыбы? Жибек тируубу?
-Журунуз кабинеттен суйлошолу, - деди дарыгер.
-Бала ооруканага жетпей эле ичинде каза болуптур. Биз колдон келгенди жасадык. Султаналы башын мыкчый калды.
"Эми кантет? Жибеке кантип тушундуруп, кантип айтат? Ал муну которо алабы? Ушул кызды канчалык кубаныч менен кутту эле? Керек болсо омурун тобокелге салып, ушул кыз учун жашоосун кечкенге даяр болуп жатты эле го? Кантип тушундуром? " - башы ысып чыкты.
-Мындан эки кун мурун торолгон кыз бар, апасы баш тартып кетти, - деген дарыгерди жалт карады.
-Макулмун! - деди ойлонбой. Анткени ал учун азыр аялынын абалы биринчи орунда болчу. Баласы олуу торолгонун которо алмак эмес. Ал эми Султаналы учун Жибек бутундой дуйно. Ал учун баарын жасап, ал учун жашап журот. Дарыгер экоо келишип, ишти бутурушту. Бул туурасында экоо тен, эч качан, эч кимге айтпоону ант ичишти. Операцияга катышкан башка медайым, дарыгерлерге да акча карматып ооздорун жаап койду.
Оперциядан кийин, 2 кундо озуно келип козун ачкан Жибектин колдорун ооп алды.
-Жаным!
-Балам аманбы? - аран оозун кыбыратып сурады.
-Куттуктайм жаным! Кызыбыз аман.
Султаналы аялын мандайынан ооп койду. Жибек озуно келип палатага которулганда кызын колуна алды. "Кичинекейим! " жыттап алып копко турду. Кокурогун наристенин оозуна туштап алып барып салып мемиреп, балкып эмизип жатты. Озундогу, журогундогу болгон суйууну, мээримди сут менен балага берип жатты. Жибек бул бакытты канча куткон. Коз жаш тогуп, бала тилеп дуба кылган уйкусуз тундор, умутко толгон жылдар ушунун баарын колунда бейкапар эмип жаткан кызы унуттуруп салды. Болгон азабын ушул периштенин бейиш жыты жууп кеткендей. Султаналы аялын тиктеп бактылуу жылмайып алды. Анын коздорундогу ушул бакытты, кубанычты омур бою сактап, жоготпоо учун баарына даяр. Чопулдата эмчек соруп жаткан бул наристе оз атасы темир тор артында, кызын ойлоп айласы кетип, аргасыз калганын сезбей бейкапар мемиреп жатты.
#9 02 Май 2020 - 02:13
***
Бекжан Акимович кесиби прокурор, атасы да бул тармакта коп жылдар иштеп азыр ардактуу эс алууда. Атасынын жолун улаган уулу, бул жерге алгач катардагы прокурор болуп жумушка кирсе. Эми атасынын ордун ээлеп баш прокурор болуп иштеп жатат. Ишине так, ар дайым таза иштейт. Бекжан ошол Нурпери менен таанышкан кундон тарта кызга тартыла баштады. Артынан андып журуп болбогон жерден капыстан жолуккан адамдай алдынан чыга калып, бир канча жолу уйуно жеткирип да журду. Чын эле суйуп калды. Ооба алгач ирет сот залында коргондо эле башкача болуп, журогу суйгон. Эми болсо жакындан таанып, суйлошуп коруп андан бетер ашык болду. Озунун иш болмосундо ойго чомулгон Бекжандын оюн катчы кыз бузуп жиберди.
-Бекжан Акимович, сизди телефонго, анан да кече сиз сураган маалыматты алып келдим.
-Рахмат, чыга берсениз болот, - деп трубканы алды.
-Саламдар болсун жигит! Телефондун ары жагынан шандуу чыкты эркектин уну.
-Кандайсыз Султаналы Борубаевич, бешик боонуз бек болсун!
-Рахмат иним, кубанычтамын! Жентек тойго чакырып чалып жаткам.
-Рахмат, буйруса отобуз.
-Анан дагы, - деди тамагын кыра Султаналы.
-Биздин иштер боюнча кенешчу маселе бар. Бир жумадан сон товар даяр болот. Бир машина. Жигиттер да бул жолу экоо гана барышат. Бул жолу Таджикистан аркылуу откоробуз.
-Тушундум байке. Чек ара жагын озум суйлошуп бутуром, сиз андан кабатыр болбонуз. Жигиттер даяр болгондо кабар бересиз да.
-Макул, анда тойдон кутом.
-Саламат болунуз.
Бекжан алдына катчы кыз алып келген Мырзаев Алмаз Арапбаевич деп башталган делону ачты. Нурперини оз акылында менчиктеп, эч кимге бергиси келбей а тугул турмодо жаткан жолдошунан да кызганып журду. Жолдошунун ишин кайра карап, таанышып корууну чечкен болчу. "Ммдаа, наркотик откоруп кармалган жана ок атышуу учурунда бир кызматкерди олтургон. Демек коп жылга олтурат. А эгерде наркотик менен кармалып баары учун озу олтурган болсо, демек мунун устундогулор албетте жакын кундору Алмазды абактан сууруп чыгып кетишет. Мен буга жол бербешим" -деди. Анткени ал чыкса кыздан туболук ажырап калаары турган иш. Алмазды абакта кармоого болгон кучун, бардык таанышын ишке салды.
Оз иштери менен бошой албай кыздан кабар ала элегине коп болуптур. Эшиктин алдында конгуроону басып копко турду. Эч кандай жооп жок. "Уйундо жок окшойт, бирок кеч киргенде кайда кетиши мумкун" - деп башы катты. Телефонуна чалса уйдун ичинен чыгып жатты. Кайра, кайра чалып жооп болбогон сон уйунун арткы тарабына отту. Нурпери биринчи кабатта жашагандыктан, ашкананын терезесин талкалап ичкери кирген Бекжандын мурдуна газдын жыты урунду. Эшик, терезелерди ачып, кызды которуп болмого алып отту.
-Нурпериии?! Ач козунду?! Бул эмне кылганын деги?!
Оозун кыбыратып козун болор-болбос ачкан кыз"Жайыма койгулачы? Менин жашагым келбейт! Мен эми эч кимге керек эмесмин" - деди.
-Сен мага керексин! Уктунбу? Сен жашайсын Нурпери!
Нурпери ыйлап жатты. Кучактап турган бул жигиттен" Сен эмнеге келдин? Мага неге жардам берип жатасын? Эмне керек?" - деп деле сураган жок. Болгону озу которуп жургон кокурогундогу армандан, озуно эмес бут ааламга сыйбас азабынан куткарар жардам сурап турду. Унуткусу келди. Баарын. Алмазды, тушунбой койгон, жада калса тушунууну каалабаган атасын. Анан, анан ымыркайын. Унутуп жашагысы, алыстарга качып, откон жашоосун комуп салгысы келди. Ыйлап жатып "Мени куткар" - деди шыбырап.
Коп отпой Бекжан, кыздын каалоосу менен жумушун да башка шаарга которуп, кочуп кетишти. Нурпери ушул жол менен баарын чечкиси келди. А бирок бул оорудан, оз абийиринин, куноосуз наристесинин, Алмаздын алдындагы куноосунун азабын тартып жашоодон эч качан кутулбасын сезсе да моюндабай койду.
Бекжан Акимович кесиби прокурор, атасы да бул тармакта коп жылдар иштеп азыр ардактуу эс алууда. Атасынын жолун улаган уулу, бул жерге алгач катардагы прокурор болуп жумушка кирсе. Эми атасынын ордун ээлеп баш прокурор болуп иштеп жатат. Ишине так, ар дайым таза иштейт. Бекжан ошол Нурпери менен таанышкан кундон тарта кызга тартыла баштады. Артынан андып журуп болбогон жерден капыстан жолуккан адамдай алдынан чыга калып, бир канча жолу уйуно жеткирип да журду. Чын эле суйуп калды. Ооба алгач ирет сот залында коргондо эле башкача болуп, журогу суйгон. Эми болсо жакындан таанып, суйлошуп коруп андан бетер ашык болду. Озунун иш болмосундо ойго чомулгон Бекжандын оюн катчы кыз бузуп жиберди.
-Бекжан Акимович, сизди телефонго, анан да кече сиз сураган маалыматты алып келдим.
-Рахмат, чыга берсениз болот, - деп трубканы алды.
-Саламдар болсун жигит! Телефондун ары жагынан шандуу чыкты эркектин уну.
-Кандайсыз Султаналы Борубаевич, бешик боонуз бек болсун!
-Рахмат иним, кубанычтамын! Жентек тойго чакырып чалып жаткам.
-Рахмат, буйруса отобуз.
-Анан дагы, - деди тамагын кыра Султаналы.
-Биздин иштер боюнча кенешчу маселе бар. Бир жумадан сон товар даяр болот. Бир машина. Жигиттер да бул жолу экоо гана барышат. Бул жолу Таджикистан аркылуу откоробуз.
-Тушундум байке. Чек ара жагын озум суйлошуп бутуром, сиз андан кабатыр болбонуз. Жигиттер даяр болгондо кабар бересиз да.
-Макул, анда тойдон кутом.
-Саламат болунуз.
Бекжан алдына катчы кыз алып келген Мырзаев Алмаз Арапбаевич деп башталган делону ачты. Нурперини оз акылында менчиктеп, эч кимге бергиси келбей а тугул турмодо жаткан жолдошунан да кызганып журду. Жолдошунун ишин кайра карап, таанышып корууну чечкен болчу. "Ммдаа, наркотик откоруп кармалган жана ок атышуу учурунда бир кызматкерди олтургон. Демек коп жылга олтурат. А эгерде наркотик менен кармалып баары учун озу олтурган болсо, демек мунун устундогулор албетте жакын кундору Алмазды абактан сууруп чыгып кетишет. Мен буга жол бербешим" -деди. Анткени ал чыкса кыздан туболук ажырап калаары турган иш. Алмазды абакта кармоого болгон кучун, бардык таанышын ишке салды.
Оз иштери менен бошой албай кыздан кабар ала элегине коп болуптур. Эшиктин алдында конгуроону басып копко турду. Эч кандай жооп жок. "Уйундо жок окшойт, бирок кеч киргенде кайда кетиши мумкун" - деп башы катты. Телефонуна чалса уйдун ичинен чыгып жатты. Кайра, кайра чалып жооп болбогон сон уйунун арткы тарабына отту. Нурпери биринчи кабатта жашагандыктан, ашкананын терезесин талкалап ичкери кирген Бекжандын мурдуна газдын жыты урунду. Эшик, терезелерди ачып, кызды которуп болмого алып отту.
-Нурпериии?! Ач козунду?! Бул эмне кылганын деги?!
Оозун кыбыратып козун болор-болбос ачкан кыз"Жайыма койгулачы? Менин жашагым келбейт! Мен эми эч кимге керек эмесмин" - деди.
-Сен мага керексин! Уктунбу? Сен жашайсын Нурпери!
Нурпери ыйлап жатты. Кучактап турган бул жигиттен" Сен эмнеге келдин? Мага неге жардам берип жатасын? Эмне керек?" - деп деле сураган жок. Болгону озу которуп жургон кокурогундогу армандан, озуно эмес бут ааламга сыйбас азабынан куткарар жардам сурап турду. Унуткусу келди. Баарын. Алмазды, тушунбой койгон, жада калса тушунууну каалабаган атасын. Анан, анан ымыркайын. Унутуп жашагысы, алыстарга качып, откон жашоосун комуп салгысы келди. Ыйлап жатып "Мени куткар" - деди шыбырап.
Коп отпой Бекжан, кыздын каалоосу менен жумушун да башка шаарга которуп, кочуп кетишти. Нурпери ушул жол менен баарын чечкиси келди. А бирок бул оорудан, оз абийиринин, куноосуз наристесинин, Алмаздын алдындагы куноосунун азабын тартып жашоодон эч качан кутулбасын сезсе да моюндабай койду.
#13 04 Май 2020 - 15:23
***
Криминал, мафия, кримдуйно,мыйзамдагы ууру, киллер. Биз бул создорду кино же китептерден гана окуп, коруп келгенибиз менен жашоодо кез келип аралашкан адам аз. Ал эми Баратов бул дуйно менен бала кунунон бери тааныш. Тагыраак айтканда ушул дуйнодо жашады. Бала чагында башка балдардай болуп машина ойноп кочо чанытып балалыктын таттуу кундорунун даамын татпай, курал кармап чонойду. Машыгуу, курош, мушташ менен кун кеч кирип, кечинде жалан гана куралдын турлору жазылган, мушташтын эрежелери уйротулгон китептерди окуп тан аттырчу. Эр жеткенден чон иштерге аралашып, а тугул далай тапшырмаларды аткарып жургон дассыкан кылмышкерге айланды. Чачын дайым тасыратып алып жургон, бою чакан женил кыймылдаган Баратов азыр кримдуйнону башкарган тоболдордун катарында. Республикадагы ар бир ишкер, чиновник, бийлик окулдорунун баары менен тыгыз байланышта. Олкого кирип чыккан мыйзамсыз товардын баары Баратовтун козомолундо. Мыйзамдагы ууру аталып, криминал чойросундогу тартиптерин орнотуп, оз авторитетин жакшы эле сактап келет. Убагында Султаналы Борубаевич менен да тыгыз мамиледе иштешкен. Ал ишкердин да коптогон товарларын откоруп, ташып берген. Борубаевич да иштеген акысын жакшы толоп, алгачкы жылдары карым-катнашы жакшы болгон. Бирок кийин ортолорунда эмне соз отту, же кимиси кайжерден каталык кетирди белгисиз Султаналы мамилесин озгорто баштаган. Белгиленген жерге товарын кечигип жиберип, же болбосо айткан убакта даяр болбой Баратовтун жигиттери бир канча убара тартышкан учурлар каттала баштады. Дээринен жоопкерчиликке, тактыкка катуу конул болгон Баратов, Султаналынын бул аракеттерине жини келип журсо да озун басып ачууга алдырбай унчукпай жургон. Акыркы жолку иштеринде келишим боюнча айтылгандан коп товар откоруп, анысы аз келгенсип акчасын кемитип толоп, жигиттерин жолго салганы эми чындап Баратовтун кыжырын кайнатты. Султаналынын ишин уйронуп чыккан Баратов анын жакынкы кундордон бери шаардык прокротуранын жетекчиси баш прокурор Бекжан Акимович менен мамилеси жакшы экенин билди. Иштин чоо-жайын эми андап тушунгондой. Мындан ары Султаналыга озунун кереги жок, анткени анын эн негизги ишеничтуу коргоочусу баш прокурор бар да. Чек арадан товар алып отуу проблема болбой калды. Эми ал Баратовтун жардамына муктаж эмес. Буга чындап териге тушту. Эгерде Султаналы туз олтуруп Баратовго бул тууралуу озу айтып кенешкенде мынчалык очогушуп калмак эмес. Мунун жинине тийген жери, кудум тоготпос мамиле жасап, келишимди бузганында.
Баратов да эми озундой жооп кайтарууну чечти. Оз адамын Султаналыга киргизип анын жумуш, иштерин изилдеп кутулбогон жерден чон сокку берип Султаналы Борубаевичти бутундой талкалап салгысы келди. Козун тазалап койсо деле болот, бирок озу абака кетпесе да жигиттеринен жок эле дегенде 4, 5 жигит кетери бышык. Анда да аябай кылдаттык менен иштелсе. Дагы ойлонтчу маселе кримдуйнодо да чыр болуп тирешуу журуп кетери турган иш. Кантсе да олкого таанымал миллионер. Ошого ылайыктуу адамды кыдырып акыры бир убактары Алмаз деген бала менен иштешкенин эстеп кетти. Бир убакта ошол Алмаз аркылуу канча чиновникти артынан тушуп иштерин ачкан. Оз ишин билген тынчы болчу. Алмазды, ал жонундогу бардык маалыматты оз булактары аркылуу кыдырууга отту. Алмаз азыр абакта 10 жылга чукулдап калыптыр, кызыгы бирге иштеген командасы учун куноону мойнуна толугу менен алып олтурса да аны эч ким ал жактан кайра чыгарып кете албаганы. Кызык... Бул жерде башка маселе бар. Баратов баарын тыгыз изилдеп чыкты. Алмаздын жубайы жонундо маалыматтарды чогултту эле, Алмаздын эмне учун мынча узака абакта кармалып калганынын себеби чыга келди. Бекжан Акимович! Алмаздын келинчегинин азыркы жолдошу, баш прокурор жана Султаналы Борубаевичтин шериги! Мына сага тагдыр тамашасы, мына сага тагдыр оюну! Мынчалык бурулушту кутпогон. Эми аракетке тушту. Алмазды абактан сууруп чыкканга план ойлоп, ага жон гана шылтоо кылып иш сунуштап ошол аркылуу абактан алып чыгууну коздоду. Болбосо жон эле чыгарам, жардам берем десе Алмаз шектенип калмак. Ошондуктан баарын алдын ала кылдат уйронуп чыгып, пландап анан мынтип Алмазды Султаналыга айдоочу кылып жумушка орноштурду.
Криминал, мафия, кримдуйно,мыйзамдагы ууру, киллер. Биз бул создорду кино же китептерден гана окуп, коруп келгенибиз менен жашоодо кез келип аралашкан адам аз. Ал эми Баратов бул дуйно менен бала кунунон бери тааныш. Тагыраак айтканда ушул дуйнодо жашады. Бала чагында башка балдардай болуп машина ойноп кочо чанытып балалыктын таттуу кундорунун даамын татпай, курал кармап чонойду. Машыгуу, курош, мушташ менен кун кеч кирип, кечинде жалан гана куралдын турлору жазылган, мушташтын эрежелери уйротулгон китептерди окуп тан аттырчу. Эр жеткенден чон иштерге аралашып, а тугул далай тапшырмаларды аткарып жургон дассыкан кылмышкерге айланды. Чачын дайым тасыратып алып жургон, бою чакан женил кыймылдаган Баратов азыр кримдуйнону башкарган тоболдордун катарында. Республикадагы ар бир ишкер, чиновник, бийлик окулдорунун баары менен тыгыз байланышта. Олкого кирип чыккан мыйзамсыз товардын баары Баратовтун козомолундо. Мыйзамдагы ууру аталып, криминал чойросундогу тартиптерин орнотуп, оз авторитетин жакшы эле сактап келет. Убагында Султаналы Борубаевич менен да тыгыз мамиледе иштешкен. Ал ишкердин да коптогон товарларын откоруп, ташып берген. Борубаевич да иштеген акысын жакшы толоп, алгачкы жылдары карым-катнашы жакшы болгон. Бирок кийин ортолорунда эмне соз отту, же кимиси кайжерден каталык кетирди белгисиз Султаналы мамилесин озгорто баштаган. Белгиленген жерге товарын кечигип жиберип, же болбосо айткан убакта даяр болбой Баратовтун жигиттери бир канча убара тартышкан учурлар каттала баштады. Дээринен жоопкерчиликке, тактыкка катуу конул болгон Баратов, Султаналынын бул аракеттерине жини келип журсо да озун басып ачууга алдырбай унчукпай жургон. Акыркы жолку иштеринде келишим боюнча айтылгандан коп товар откоруп, анысы аз келгенсип акчасын кемитип толоп, жигиттерин жолго салганы эми чындап Баратовтун кыжырын кайнатты. Султаналынын ишин уйронуп чыккан Баратов анын жакынкы кундордон бери шаардык прокротуранын жетекчиси баш прокурор Бекжан Акимович менен мамилеси жакшы экенин билди. Иштин чоо-жайын эми андап тушунгондой. Мындан ары Султаналыга озунун кереги жок, анткени анын эн негизги ишеничтуу коргоочусу баш прокурор бар да. Чек арадан товар алып отуу проблема болбой калды. Эми ал Баратовтун жардамына муктаж эмес. Буга чындап териге тушту. Эгерде Султаналы туз олтуруп Баратовго бул тууралуу озу айтып кенешкенде мынчалык очогушуп калмак эмес. Мунун жинине тийген жери, кудум тоготпос мамиле жасап, келишимди бузганында.
Баратов да эми озундой жооп кайтарууну чечти. Оз адамын Султаналыга киргизип анын жумуш, иштерин изилдеп кутулбогон жерден чон сокку берип Султаналы Борубаевичти бутундой талкалап салгысы келди. Козун тазалап койсо деле болот, бирок озу абака кетпесе да жигиттеринен жок эле дегенде 4, 5 жигит кетери бышык. Анда да аябай кылдаттык менен иштелсе. Дагы ойлонтчу маселе кримдуйнодо да чыр болуп тирешуу журуп кетери турган иш. Кантсе да олкого таанымал миллионер. Ошого ылайыктуу адамды кыдырып акыры бир убактары Алмаз деген бала менен иштешкенин эстеп кетти. Бир убакта ошол Алмаз аркылуу канча чиновникти артынан тушуп иштерин ачкан. Оз ишин билген тынчы болчу. Алмазды, ал жонундогу бардык маалыматты оз булактары аркылуу кыдырууга отту. Алмаз азыр абакта 10 жылга чукулдап калыптыр, кызыгы бирге иштеген командасы учун куноону мойнуна толугу менен алып олтурса да аны эч ким ал жактан кайра чыгарып кете албаганы. Кызык... Бул жерде башка маселе бар. Баратов баарын тыгыз изилдеп чыкты. Алмаздын жубайы жонундо маалыматтарды чогултту эле, Алмаздын эмне учун мынча узака абакта кармалып калганынын себеби чыга келди. Бекжан Акимович! Алмаздын келинчегинин азыркы жолдошу, баш прокурор жана Султаналы Борубаевичтин шериги! Мына сага тагдыр тамашасы, мына сага тагдыр оюну! Мынчалык бурулушту кутпогон. Эми аракетке тушту. Алмазды абактан сууруп чыкканга план ойлоп, ага жон гана шылтоо кылып иш сунуштап ошол аркылуу абактан алып чыгууну коздоду. Болбосо жон эле чыгарам, жардам берем десе Алмаз шектенип калмак. Ошондуктан баарын алдын ала кылдат уйронуп чыгып, пландап анан мынтип Алмазды Султаналыга айдоочу кылып жумушка орноштурду.
#14 05 Май 2020 - 11:57
***
Али(Алмаздын аты Али болуп озгорду, жумушка орношкондо жаны документ менен кирген) Баратовтун тапшырмасы менен Борубаевичтин айдоочусу болуп иштеп жатты. Негизги милдети кожоюнунун ишенимине кируу. Алгачкы айлары эч кандай маалымат чогулта албай журду, анткени али ишенимге кире элек жон гана айдоочу болгондугуна байланыштуу жеке жолугушууларга, же болбосо дагы башка суйлошуулоруно озунун жан сакчылары менен гана барып журду. Али болсо кобунчосу фирмасына барууда же уй-булоосу менен эс алууга чыкканда айдап чыгат. Калган убакта буйрук кутуп Султаналынын хан сарайдай болуп зангырап салынган 3 кабатту уйунун алдында турат. Биринчи кундору Али Султаналыга карап эч кандай шектуу нерсе деле байкабады, кадимки катардагы жеке ишкер. Бирок бир аз убакыт отуп, анын тун ичинде да кайдадыр бара жатканын, кээ кундору уйунун айланасын катуу коргоону кучотуп жан сакчыларын кобойтуп койгонун коруп "жок, бул жерде башка сыр бар" - деди. Анткени бул олкодогу катардагы жеке ишкерлер мынчалык куралданып жургон жан сакчы менен журушпойт. Кожоюнунун аялы да ар дайым жан сакчы менен журот. Чон уулу чет мамлекетте окуп, ошол жакта жашап калган экен. Ал эми бул уйдун кубанычка болоп, тунжураган муздак тынчтыкты бузуп, майрам кылып жургон алардын 9 жаштагы кызы болчу. Али биринчи жолу кызды коргондо журогун башкача жылуулук аралап откон. Жумшак болуп сербендеген чачтары, мончоктой тоголок козу, анан да кулгонундо жузундо пайда боло калган уяча да кызды татынакай корсотуп турат. Негедир бул жуз тааныштай сезилди. Кичинекей бул наристенин коздорун мурун да бир жерден тиктеп жургондой сезимге кабылды. Эрте менен Султаналы Борубаевич кызын озу менен кошо ала кетет мектепке, жол катар ар кандай тугонбогон суроолорду берип, шоктонуп бара жаткан кызды коруп Али жылмайып коет. Ал кызга башкача мээрим, же тартылуу сыяктуу сезим бар. Эсептеп коргондо озунун баласы же кызы да ушуга жашташ болуп калат экен. Балким ошондуктан болсо керек кызды жакшы корот.
Султаналынын жашоосуна кызы кирип келгенден баштап ал озгорду. Мунозу жумшак тартып, кээ кундору кызы менен кадимкидей жаша бала болуп ойноп кетчу. Катаал мунозу жузуно чыгып, корс суйлогон Султаналы кызы Ханайым менен суйлошкондо, анын жанында жургондо такыр башка адам. Жаны кызды алып колуна беришкенде анчейин деле мээрими тушкон эмес. Кантсе да оз канынан жаралган балага тенеп болобу? Жибек учун, аны сактап калуу учун гана кызды кабыл алган. Аялынын жашоосу ушул наристеге байланып калды. Бардык болгон дуйнонун туйшугуно кол шилтеп кызын гана кучагына басып, кызын гана эрмектеп, бактылуу журду. Аялын карап аны коп жылдан бери мынчалык бактылуу корбогонун эстеди. Дайым сустайып, суроттой телмирип турган жузу жаркып ажарлуу да боло тушту. Ооба бала деген бакыт эмеспи? Баланын баа коюлбас жытына дуйнонун болгон байлыгын токсон да тен келбестир! Баласыз жыйган мал-мулкун да бакыт болуп бере албасын мына ушул миллионердин жашоосун карап билсек болчудай. Колунда ченгелдеп кармаган байлыгы, башкарып алган бийлиги, коптор самаган, коптор учун кыял болгон акчасы, дуйнонун торт тарабын айланып чыкканга мумкунчулугу бар чиновниктин аялы озун дуйнодогу эн бактысыз аял сезчу. Ал жопжонокой аялга берилуучу аялдык бакыт, апа болуу бактысын ушул болгон байлыгына алмашууга даяр эле.
Эсинде Жибек колуна кызын кармата коюп экинчи кабатка упчу издеп чыгып кеткен болчу. Султаналы карылуу колдору менен наристени олдоксон кармап турду. Киичинекей алакандай болгон кызыл эт кокурогундо аран дем алып жатат. Улам чукуранып бирдемке издегендей башын ары бери чулгуп коет. Бир убакта Султаналы колу менен кыздын колдорун кармайм дегиче соомойун капыстан мыжыгып кармап алды наристе. Кичинекей колдору менен улам атасынын соомойун кысып кармап, уктап жаткан жеринен болор-болбос жылмайып койду. Султаналынын ичи жалындап, аталык мээрими эми тогуло баштады, экинчи кабаттан шашыла тушкон Жибек:
-Ыйлаган жокпу, - дегенде.
-Жибек карасан, мага кулду. Колумду кармаганын кара, мени тааныды ата деп, карасан, кетпе деп жатат, - деп жаш баладай кубанып суйунчулогон.
Мына ошол кундон тарта Султаналы кызды жер, кокко ишенбей которуп, эркелетип журуп остурду. Кыз да атасына озгочо жакын. Баары ушундай болуп бутмок беле ким билсин, эгерде бул уйго Али келбегенде. Тагдыр алдыда булар учун дагы кандай калпыс бурулуштарды, тикендуу же жашыл шибер болгон жолду даярдап турганы табышмак.
Али(Алмаздын аты Али болуп озгорду, жумушка орношкондо жаны документ менен кирген) Баратовтун тапшырмасы менен Борубаевичтин айдоочусу болуп иштеп жатты. Негизги милдети кожоюнунун ишенимине кируу. Алгачкы айлары эч кандай маалымат чогулта албай журду, анткени али ишенимге кире элек жон гана айдоочу болгондугуна байланыштуу жеке жолугушууларга, же болбосо дагы башка суйлошуулоруно озунун жан сакчылары менен гана барып журду. Али болсо кобунчосу фирмасына барууда же уй-булоосу менен эс алууга чыкканда айдап чыгат. Калган убакта буйрук кутуп Султаналынын хан сарайдай болуп зангырап салынган 3 кабатту уйунун алдында турат. Биринчи кундору Али Султаналыга карап эч кандай шектуу нерсе деле байкабады, кадимки катардагы жеке ишкер. Бирок бир аз убакыт отуп, анын тун ичинде да кайдадыр бара жатканын, кээ кундору уйунун айланасын катуу коргоону кучотуп жан сакчыларын кобойтуп койгонун коруп "жок, бул жерде башка сыр бар" - деди. Анткени бул олкодогу катардагы жеке ишкерлер мынчалык куралданып жургон жан сакчы менен журушпойт. Кожоюнунун аялы да ар дайым жан сакчы менен журот. Чон уулу чет мамлекетте окуп, ошол жакта жашап калган экен. Ал эми бул уйдун кубанычка болоп, тунжураган муздак тынчтыкты бузуп, майрам кылып жургон алардын 9 жаштагы кызы болчу. Али биринчи жолу кызды коргондо журогун башкача жылуулук аралап откон. Жумшак болуп сербендеген чачтары, мончоктой тоголок козу, анан да кулгонундо жузундо пайда боло калган уяча да кызды татынакай корсотуп турат. Негедир бул жуз тааныштай сезилди. Кичинекей бул наристенин коздорун мурун да бир жерден тиктеп жургондой сезимге кабылды. Эрте менен Султаналы Борубаевич кызын озу менен кошо ала кетет мектепке, жол катар ар кандай тугонбогон суроолорду берип, шоктонуп бара жаткан кызды коруп Али жылмайып коет. Ал кызга башкача мээрим, же тартылуу сыяктуу сезим бар. Эсептеп коргондо озунун баласы же кызы да ушуга жашташ болуп калат экен. Балким ошондуктан болсо керек кызды жакшы корот.
Султаналынын жашоосуна кызы кирип келгенден баштап ал озгорду. Мунозу жумшак тартып, кээ кундору кызы менен кадимкидей жаша бала болуп ойноп кетчу. Катаал мунозу жузуно чыгып, корс суйлогон Султаналы кызы Ханайым менен суйлошкондо, анын жанында жургондо такыр башка адам. Жаны кызды алып колуна беришкенде анчейин деле мээрими тушкон эмес. Кантсе да оз канынан жаралган балага тенеп болобу? Жибек учун, аны сактап калуу учун гана кызды кабыл алган. Аялынын жашоосу ушул наристеге байланып калды. Бардык болгон дуйнонун туйшугуно кол шилтеп кызын гана кучагына басып, кызын гана эрмектеп, бактылуу журду. Аялын карап аны коп жылдан бери мынчалык бактылуу корбогонун эстеди. Дайым сустайып, суроттой телмирип турган жузу жаркып ажарлуу да боло тушту. Ооба бала деген бакыт эмеспи? Баланын баа коюлбас жытына дуйнонун болгон байлыгын токсон да тен келбестир! Баласыз жыйган мал-мулкун да бакыт болуп бере албасын мына ушул миллионердин жашоосун карап билсек болчудай. Колунда ченгелдеп кармаган байлыгы, башкарып алган бийлиги, коптор самаган, коптор учун кыял болгон акчасы, дуйнонун торт тарабын айланып чыкканга мумкунчулугу бар чиновниктин аялы озун дуйнодогу эн бактысыз аял сезчу. Ал жопжонокой аялга берилуучу аялдык бакыт, апа болуу бактысын ушул болгон байлыгына алмашууга даяр эле.
Эсинде Жибек колуна кызын кармата коюп экинчи кабатка упчу издеп чыгып кеткен болчу. Султаналы карылуу колдору менен наристени олдоксон кармап турду. Киичинекей алакандай болгон кызыл эт кокурогундо аран дем алып жатат. Улам чукуранып бирдемке издегендей башын ары бери чулгуп коет. Бир убакта Султаналы колу менен кыздын колдорун кармайм дегиче соомойун капыстан мыжыгып кармап алды наристе. Кичинекей колдору менен улам атасынын соомойун кысып кармап, уктап жаткан жеринен болор-болбос жылмайып койду. Султаналынын ичи жалындап, аталык мээрими эми тогуло баштады, экинчи кабаттан шашыла тушкон Жибек:
-Ыйлаган жокпу, - дегенде.
-Жибек карасан, мага кулду. Колумду кармаганын кара, мени тааныды ата деп, карасан, кетпе деп жатат, - деп жаш баладай кубанып суйунчулогон.
Мына ошол кундон тарта Султаналы кызды жер, кокко ишенбей которуп, эркелетип журуп остурду. Кыз да атасына озгочо жакын. Баары ушундай болуп бутмок беле ким билсин, эгерде бул уйго Али келбегенде. Тагдыр алдыда булар учун дагы кандай калпыс бурулуштарды, тикендуу же жашыл шибер болгон жолду даярдап турганы табышмак.
#16 06 Май 2020 - 10:42
***
Аэропорттон чыккан машина туз эле шаарга карап зуулдап жоноду. Борбор калаанын кочолорун ушунчалык сагыныптыр. Нурпери терезени тушуруп колун чыгарды. 10 жыл. Откон бул жылдар ичинде эми гана кайра келип олтурат. Коп нерсе озгоргондой, шаарга жаны имараттар тушуп, кочолорго жарыктар коюлуп тун ичинде да шаар жапжарык болуп турат. Чон дарбазанын алдына келген машина сигнал берди, дарбаза ачылып ичкери кирип токтогон машинадан тушкон Бекжанды бул жактан дайындап жургон кызматчысы тосуп алды. Уй эки кабат болуп салынып айланасы бийик дубал менен курчалыптыр. Уй алдында кичинекей кооздолуп салынган фонтан, айланысы жашыл газон,уйдун арт жагында чакан бакча бар экен. Мыкты табит менен курулган уй. Бекжан аялынын ийинене колун коюп:
-Уй жактыбы жаным, жур ичкери кирели,- деди да алдыга жол баштап кирди.
-Сонун, - деп жылмайып артынан ээрчип кирди Нурпери.
Сырттан караган адамга идеалдуу уй-було. Нурпери дуйнодогу эн бактылуу аял. Козун карап суйгон жолдошу, уул - кызы бар. Бардар турмушта жашап, колунда кызматчылар. Бирок, бирок озун эч бактылуу сезе албай койду. Конулундо дайым кыжаалатчылык жашап, жада калса тынч деле уктай албай келет. Тушуно бирде жоопкерчиликтен коркуп таштай качкан кызы ыйлап кирсе. Бирде озун капа болуп, ызаа-таарыныч толгон коздору менен караган Алмаз кирет. Баш тартып кеткен наристесинин алдындагы куноосун кантип кандай жол менен жууп салаарын билбейт. Андан кийин торогон кызына, уулуна деле жетиштуу конул болуп остурбоду. Анткени колуна алса же буларды эркелетсе эле озун куноолу сезип, биринчи кызына бере албаган мээримди кийинки балдарына да ыраа корбой, ал кызы ала албаган мээримди башка бироого берууга акысы жоктой ичинен озун жеп жемелеп гана жашап журот.
Бекжан уй-булоосу менен шаарга кочуп келген сон бир жумадан сон жумушуна чыкты. Бул жакта дайындап кеткен, эски жумуштарын текшерип кабинетте олтурган. Ангыча эшик тыкылдап сырттан Султаналы Борубаевич жигиттери менен кирип келди.
-Уруксатпы мырза?
Султаналыны коргон Бекжан ордунан туруп басып келип кучакташып корушту.
-Келиниз Султаналы Борубаевич! - деген Бекжан колу менен чон болмонун торундо жайгашкан жумшак диванды коргозуп жол баштады. Экоо олтурганда Султаналы жигиттерине баш ийкеп койду эле, эки жан сакчысы сыртка чыгып кетишти. Бул дегени сыртта куткуло дегени эле. Бекжан катчы кызга кофе айттырды да. Султаналыга мандайлаш бутун кайчылаштыра олтурду.
-Кандайсын анан жакшы жайгашып алдынарбы? Уйун конулдогудой бутуптурбу?
-Рахмат Султаналы Борубаевич, мен куткондон да жогорку денгээлде. Айрыкча келинчегиме аябай жакты.
-Кубанычтамын сага жакканына. Биротоло келдин го эми?
-Ооба буйруса биротоло кочуп келдик. Иштерибиз эмне болуп жатат байке? -деген Бекжан кофеден ууртап Султаналыга карады.
-Журуп жатат баары ойдогудай, бирок сенин озундун ордун башка да Бекжан. Сен дайындаган адамдар менен чек ара бир аз маселе болуп жатат. Мурункудай чон олчомдо товар откорбой калдым, - деди Султаналы.
-Мурункудай кайра иштешебиз деп ойлойм. Бекжан Борубаевичти карап жылмайып койду.
- Анын устуно кайра эле оз жумушума келбедимби. Демек чек ара маселесин оз мойнума алам.
-Баракелде?! Сенин ушул сапатынды баалайм да Бекжан.
Султанады кубанганын жашырган жок. Анткени Бекжан кеткенден бери башка олкого товар чыгаруусу бир кыйла солгундай тушкон. Мурда иштешип жургон Баратов менен да мамилеси бузулуп турган чагы. Ал эми шаарга кайра Бекжанды баш прокурор болуп келиши Султаналыга коктон издегени жерден табылгандай кубантты.
-Бекжан, менде ой пайда болду. Бугун кечкиге бир жерге уй-булообуз менен чогулуп таанышып дегендей олтурсак дегем. Анын устуно таанышып да алышат, уй-булоолук карым-катнашта болобуз.
-Кошулам созунузго, сиздерди уйго чакырайын деп жаткам, уй-булоом менен тааныштырганы. Эртен кечки тамака келсениздер.
-Болду иним! Калган созду анда кененирээк эртен кенешебиз.
Ордуларынан козголуп Бекжан Султаналыны эшик оозуна чейин узатып келди.
Эртеси Нурпери уйдо конокторду тосконго даярдык коруп журду. Адатта оз болмосунон чыкпай, качан гана коноктор келгенде тушкон кожойкеси бугун озу ашканада жардамдашып жургонун коруп кызматкерлери бир эсе тан калып коюшту. Столдун жасалгаланган идиш, сервировкадан, жер жемиштерден бери конул коюп озу тандап койдуртту. Негедир конулу ачылып жайдары болуп, суйлогон адамга кулуп жооп берип жаткан апасын коруп балдары да тан калбай койгон жок. Ар дайым жузу муздак болуп, уйрулуп тушуп эч качан эркелетпеген апасы бугун кызы Жылдызды мандайынан ооп ойготту. Нурпери учун бул кун озгочо сезилип, журогунун туркурун бир башкача кубаныч ээлеп турду.
Кечке жуук Сулатаналы уй-булоосу менен коноко даярданып жатышты. Уйдун алдындагы токтоп турган машинанын жанында Али эшикти ачып кутуп турду. Бугун жон гана коноко барышкандыктан айдоочу болуп Али барат эле. Алгач эле кызы Ханайым чыкты. Алмаз ушул кызды коргондо журогун озгочо сезим аралап отот. Башкача мээрим же тартылуу сыяктуу жылуулук денесин каптап отуп жылмайып коет. Кыздын эрке тартынбаган бае мунозу, кимдидир эсине салып ойлоно калат. Султаналы менен жубайы Жибек да чыгышып, Али машинаны жургузуп короодон чыгып кетишти. Артынан дагы бир машинада эки жан сакчысы ээрчип баратты. Жол катар Ханайым атасына эркелеп, кыткылыктап шандуу. Кузгудон карап койду Али. Чакырган адамдын уйу шаардын анча алыс эмес чакан жердеги жалан чиновник, мансаптуу адамдар жашаган конушта экен. Хансарайдай болуп катарынан салынган уйлорду аралап отуп баратып Али ойлоно кетти. "Бул жерде карапайым жон адам жашабасы анык. Жок эле дегенде парламенттеги депутат же министрлер. Же болбосо алардын дос-туугандары. Жогорку жакта олтурушуп элдин акысына мынтип кооп уй салып, анан олкону онуктуруу керектигин тынбай сайраган депутат министрлердин жашоо шарты! Кудум жомок! Мына эмне учун баары жан талашып бийлике умтулат?! Корсо алдында мынандай жомок жашоо турган туура. Мындай бейиш жашоодо баарынын эле жашагысы келет да."-деп ойлонуп келгиче белгиленген дареке келип калышты. Айланасы бийик дубал менен курчалып, мыктап салынган эки кабатту аппак уй. Ичкери киргенде эле козго урунуп жаркырап куйгон прожекторлор уйду ансайын кооз корсотуп турат." Бул деле Султаналыдан кем адам эмес экени корунуп турат" - деди ичинде Али. Машинаны токтотуп эшикти ачып колдорун алдыга коюп туруп калды Али. Уй тараптан бою орточо узундукта ак жуздуу адам тосуп чыкты. Андан ары жагында узун койнок кийип, шынга бойлуу келиндин эки баласын эки жагына коюп турган карааны корунду. Алинин журогу негедир башкача согуп дукулдоп кетти. Ошол жака кадамы тартып, баргысы келди. Алыстан эле корунгон аялдын карааны ушунчалык журогуно жакындай сезилип кокурогу кымгуут тушуп тызылдап кетти. "Бул эмнеси, тообо?! Ушундай да болот бекен?" - деп оз ичинен озуно тан калып турду. Ызылдап кирип баратышкан адамдардын ичинде озуно эн жакын, озунун эн кымбат адамдары, бул дуйнодо жашап жатканына себепчи болгон, алга суроп келген, ушунча жылдан бери издеген аялы жана кызы экенин билген да жок. Ичкериде конокторду тосуп алган Нурпери да Ханайымды коргондо башкача боло тушту. Кудум озунун кичине убагын кузгудон коргондой сезимге кабылды. Коздору жымындап, жылуу сезилди. Бир убактарда тагдырдын жазмышы же балким Алинин кетирген куноосунон улам чачырап кеткен бул уй-булоо бугун мынтип кайра эле тагдырдын оюну менен бир жерге чогулуп калышты. Муну эч ким, сыртта турган Али да, ичкериде бири оз кызы экенин билбей чачынан сылаган, жанында тороп эле таштап качкан апасы олтурганын билбеген кызы да бул чындыкты билишкен жок.
Аэропорттон чыккан машина туз эле шаарга карап зуулдап жоноду. Борбор калаанын кочолорун ушунчалык сагыныптыр. Нурпери терезени тушуруп колун чыгарды. 10 жыл. Откон бул жылдар ичинде эми гана кайра келип олтурат. Коп нерсе озгоргондой, шаарга жаны имараттар тушуп, кочолорго жарыктар коюлуп тун ичинде да шаар жапжарык болуп турат. Чон дарбазанын алдына келген машина сигнал берди, дарбаза ачылып ичкери кирип токтогон машинадан тушкон Бекжанды бул жактан дайындап жургон кызматчысы тосуп алды. Уй эки кабат болуп салынып айланасы бийик дубал менен курчалыптыр. Уй алдында кичинекей кооздолуп салынган фонтан, айланысы жашыл газон,уйдун арт жагында чакан бакча бар экен. Мыкты табит менен курулган уй. Бекжан аялынын ийинене колун коюп:
-Уй жактыбы жаным, жур ичкери кирели,- деди да алдыга жол баштап кирди.
-Сонун, - деп жылмайып артынан ээрчип кирди Нурпери.
Сырттан караган адамга идеалдуу уй-було. Нурпери дуйнодогу эн бактылуу аял. Козун карап суйгон жолдошу, уул - кызы бар. Бардар турмушта жашап, колунда кызматчылар. Бирок, бирок озун эч бактылуу сезе албай койду. Конулундо дайым кыжаалатчылык жашап, жада калса тынч деле уктай албай келет. Тушуно бирде жоопкерчиликтен коркуп таштай качкан кызы ыйлап кирсе. Бирде озун капа болуп, ызаа-таарыныч толгон коздору менен караган Алмаз кирет. Баш тартып кеткен наристесинин алдындагы куноосун кантип кандай жол менен жууп салаарын билбейт. Андан кийин торогон кызына, уулуна деле жетиштуу конул болуп остурбоду. Анткени колуна алса же буларды эркелетсе эле озун куноолу сезип, биринчи кызына бере албаган мээримди кийинки балдарына да ыраа корбой, ал кызы ала албаган мээримди башка бироого берууга акысы жоктой ичинен озун жеп жемелеп гана жашап журот.
Бекжан уй-булоосу менен шаарга кочуп келген сон бир жумадан сон жумушуна чыкты. Бул жакта дайындап кеткен, эски жумуштарын текшерип кабинетте олтурган. Ангыча эшик тыкылдап сырттан Султаналы Борубаевич жигиттери менен кирип келди.
-Уруксатпы мырза?
Султаналыны коргон Бекжан ордунан туруп басып келип кучакташып корушту.
-Келиниз Султаналы Борубаевич! - деген Бекжан колу менен чон болмонун торундо жайгашкан жумшак диванды коргозуп жол баштады. Экоо олтурганда Султаналы жигиттерине баш ийкеп койду эле, эки жан сакчысы сыртка чыгып кетишти. Бул дегени сыртта куткуло дегени эле. Бекжан катчы кызга кофе айттырды да. Султаналыга мандайлаш бутун кайчылаштыра олтурду.
-Кандайсын анан жакшы жайгашып алдынарбы? Уйун конулдогудой бутуптурбу?
-Рахмат Султаналы Борубаевич, мен куткондон да жогорку денгээлде. Айрыкча келинчегиме аябай жакты.
-Кубанычтамын сага жакканына. Биротоло келдин го эми?
-Ооба буйруса биротоло кочуп келдик. Иштерибиз эмне болуп жатат байке? -деген Бекжан кофеден ууртап Султаналыга карады.
-Журуп жатат баары ойдогудай, бирок сенин озундун ордун башка да Бекжан. Сен дайындаган адамдар менен чек ара бир аз маселе болуп жатат. Мурункудай чон олчомдо товар откорбой калдым, - деди Султаналы.
-Мурункудай кайра иштешебиз деп ойлойм. Бекжан Борубаевичти карап жылмайып койду.
- Анын устуно кайра эле оз жумушума келбедимби. Демек чек ара маселесин оз мойнума алам.
-Баракелде?! Сенин ушул сапатынды баалайм да Бекжан.
Султанады кубанганын жашырган жок. Анткени Бекжан кеткенден бери башка олкого товар чыгаруусу бир кыйла солгундай тушкон. Мурда иштешип жургон Баратов менен да мамилеси бузулуп турган чагы. Ал эми шаарга кайра Бекжанды баш прокурор болуп келиши Султаналыга коктон издегени жерден табылгандай кубантты.
-Бекжан, менде ой пайда болду. Бугун кечкиге бир жерге уй-булообуз менен чогулуп таанышып дегендей олтурсак дегем. Анын устуно таанышып да алышат, уй-булоолук карым-катнашта болобуз.
-Кошулам созунузго, сиздерди уйго чакырайын деп жаткам, уй-булоом менен тааныштырганы. Эртен кечки тамака келсениздер.
-Болду иним! Калган созду анда кененирээк эртен кенешебиз.
Ордуларынан козголуп Бекжан Султаналыны эшик оозуна чейин узатып келди.
Эртеси Нурпери уйдо конокторду тосконго даярдык коруп журду. Адатта оз болмосунон чыкпай, качан гана коноктор келгенде тушкон кожойкеси бугун озу ашканада жардамдашып жургонун коруп кызматкерлери бир эсе тан калып коюшту. Столдун жасалгаланган идиш, сервировкадан, жер жемиштерден бери конул коюп озу тандап койдуртту. Негедир конулу ачылып жайдары болуп, суйлогон адамга кулуп жооп берип жаткан апасын коруп балдары да тан калбай койгон жок. Ар дайым жузу муздак болуп, уйрулуп тушуп эч качан эркелетпеген апасы бугун кызы Жылдызды мандайынан ооп ойготту. Нурпери учун бул кун озгочо сезилип, журогунун туркурун бир башкача кубаныч ээлеп турду.
Кечке жуук Сулатаналы уй-булоосу менен коноко даярданып жатышты. Уйдун алдындагы токтоп турган машинанын жанында Али эшикти ачып кутуп турду. Бугун жон гана коноко барышкандыктан айдоочу болуп Али барат эле. Алгач эле кызы Ханайым чыкты. Алмаз ушул кызды коргондо журогун озгочо сезим аралап отот. Башкача мээрим же тартылуу сыяктуу жылуулук денесин каптап отуп жылмайып коет. Кыздын эрке тартынбаган бае мунозу, кимдидир эсине салып ойлоно калат. Султаналы менен жубайы Жибек да чыгышып, Али машинаны жургузуп короодон чыгып кетишти. Артынан дагы бир машинада эки жан сакчысы ээрчип баратты. Жол катар Ханайым атасына эркелеп, кыткылыктап шандуу. Кузгудон карап койду Али. Чакырган адамдын уйу шаардын анча алыс эмес чакан жердеги жалан чиновник, мансаптуу адамдар жашаган конушта экен. Хансарайдай болуп катарынан салынган уйлорду аралап отуп баратып Али ойлоно кетти. "Бул жерде карапайым жон адам жашабасы анык. Жок эле дегенде парламенттеги депутат же министрлер. Же болбосо алардын дос-туугандары. Жогорку жакта олтурушуп элдин акысына мынтип кооп уй салып, анан олкону онуктуруу керектигин тынбай сайраган депутат министрлердин жашоо шарты! Кудум жомок! Мына эмне учун баары жан талашып бийлике умтулат?! Корсо алдында мынандай жомок жашоо турган туура. Мындай бейиш жашоодо баарынын эле жашагысы келет да."-деп ойлонуп келгиче белгиленген дареке келип калышты. Айланасы бийик дубал менен курчалып, мыктап салынган эки кабатту аппак уй. Ичкери киргенде эле козго урунуп жаркырап куйгон прожекторлор уйду ансайын кооз корсотуп турат." Бул деле Султаналыдан кем адам эмес экени корунуп турат" - деди ичинде Али. Машинаны токтотуп эшикти ачып колдорун алдыга коюп туруп калды Али. Уй тараптан бою орточо узундукта ак жуздуу адам тосуп чыкты. Андан ары жагында узун койнок кийип, шынга бойлуу келиндин эки баласын эки жагына коюп турган карааны корунду. Алинин журогу негедир башкача согуп дукулдоп кетти. Ошол жака кадамы тартып, баргысы келди. Алыстан эле корунгон аялдын карааны ушунчалык журогуно жакындай сезилип кокурогу кымгуут тушуп тызылдап кетти. "Бул эмнеси, тообо?! Ушундай да болот бекен?" - деп оз ичинен озуно тан калып турду. Ызылдап кирип баратышкан адамдардын ичинде озуно эн жакын, озунун эн кымбат адамдары, бул дуйнодо жашап жатканына себепчи болгон, алга суроп келген, ушунча жылдан бери издеген аялы жана кызы экенин билген да жок. Ичкериде конокторду тосуп алган Нурпери да Ханайымды коргондо башкача боло тушту. Кудум озунун кичине убагын кузгудон коргондой сезимге кабылды. Коздору жымындап, жылуу сезилди. Бир убактарда тагдырдын жазмышы же балким Алинин кетирген куноосунон улам чачырап кеткен бул уй-булоо бугун мынтип кайра эле тагдырдын оюну менен бир жерге чогулуп калышты. Муну эч ким, сыртта турган Али да, ичкериде бири оз кызы экенин билбей чачынан сылаган, жанында тороп эле таштап качкан апасы олтурганын билбеген кызы да бул чындыкты билишкен жок.
#18 07 Май 2020 - 13:16
Баары корушуп, Бекжан уй-булоосу менен тааныштырды.
Залдагы усту туркун тамактар менен жасалган чон столго келип олтурушту баары. Нурпери козу менен Ханайымды карап алып жатканын озу да билбей калып жатты. Улам кулгондо жузуно пайда боло калган уячаларын коруп, озунун жузуно колун тийгизип койду. Анткени Нурпериде да кудум ушундай уячалар бар болчу. Тамактанып жатканда Ханайымдын он кол менен кыйналып жатканын сезди. Озу да сол кол болгонго кыздын ынгайсыз болгонун дароо байкады. Мончоктой болгон коздору да тааныштай. Нурпери озун башкача сезип, ушул кичинекей кызга улам тартыла берди. Жакындан таанышкысы,
суйлошкусу келип турду. Кантсе да эне журогу сезет окшобойбу? Тамактанып болушкан сон балдар биринчи кабаттагы чоон айнектери бар атайы балдар ойноочу болмого келишти. Жылдыз менен Арген Ханайымга оздорунун оюнчук, буюмдарын берип ынтымактуу болуп кетишти. Жогорку кабатта чондор оздорунчо суйлошуп олтурушту. Озу бул жерде олтурганы менен Нурпери оюнун баары биринчи кабатта эле. Негедир ошол жака тушкусу келип, тыбырчылап жанындагы жолдошу суйлогон создун да укпай калды.
-Нурпери- Бекжан аялынын колун кармады.
Нурпери чочуп кетти.
-Баары жакшыбы жаным? - тынчсыздана акырын сурады. Себеби аялынын колу титиреп жаткан болчу. Ал дайым толкунданганда ушундай колдору титирейт эле.
-Ооба, баары жакшы. Мен балдардан кабар алып келейин.
Шаша ордунан туруп биринчи кабатка тушуп кетти. Колуна жемиштен жасалган суусундук которуп балдары олтураган болмого баш бакты. Ханайымды тиктеп турду. Ар кандай карандаш, боекторду кармап алып сол колу менен сурот тартып олтуруптур. Жанына басып келип олтурду.
-Сурот тартканды жакшы коросунбу? Уну ушунчалык мээримдуу чыкты.
-Ооба аябай. Ханайым кулуп койду.
-Кел сага жардамдашам. Экообуз тартабыз.
Нурпери кызыга жанына олтурду.
-Мен да сендей убагымда коп сурот тартчумун.
-Анан кийин суротчу болдунузбу?
Озун карап турган бул коздорду коруп журогу солк этти. Мончоктой тегерек капкара коздор! Каерде коргон эле бул каректерди эстей албай койду. Эстегиси деле келбеди. Анткени ушул муноттордо озун бактылуу сезип, журогу болуп корбогондой тынчтыкка чомулуп турду.
-Жоок, кийин тартпай калдым, - деди Нурпери акырын. Отмушун унутканда сурот тартууну да унуткан болчу. Алмаз экоо сурот тартып жарышып ойношчу. Аргасыз эстеп кетти "Кайра тартпайм" - деп соз берген эле. Бирок азыр Ханайымды карап негедир тарткысы келди.
-Уйдон жалгыз озуммун, мамам да сурот тарта албайт. А баса бизге жаны айдоочу келген Али байке. Ошол экообуз бакчада тартабыз, ал жакшы тартат, мага уйротуп жатат, - деди мактана кыз божурап.
Эне кыздын эн алгачкы жолугуусу болчу бул. Озуно куюп койгондой окшоштуктар турса да Нурперинин оюна да келбейт болчу бул кыз озунун кызы экендиги.
Сыртта турган Али негедир ичкериге тартыла берди. Баягы алыстан коргон узун койнок кийген караанды жанынан коргусу келди. Озуно озу тан кала "тообо" - деп алды. Кандайдыр бир куч, же сыйкыр буттарын алга суйроп уй жака жетелей берди. Кудум азыр кирип барса баалуу нерсе таап алчудай же журогу кубана турган бакыт корчудой тартылды. Канчалык кирип баргысы келип турса да, "мумкун эмес" - деген эрежеге кармалып тушалып тургандай. Бир кездери саткын командасынан улам камалып кеткен ата, жалгыз калгандан коркуп жоопкерчиликтен качкан эне, алардын момосу болуп калган кыз, бул бир уй-булоо бир жерге чогулуп турганын Жараткандан башка эч ким билбейт эле. Акыры "эмне болсо болсун" - деп ишенимдуу кадам таштап уй жака бара жатты. Улам уйго жакындаган сайын денесин майда калтырак басып, бир башкача сурдоп жатты. Уйго жетип бирок кирбей, жалан айнек менен тосулган биринчи кабаттагы болмодо балдардын олтурганын корду. Парданы суруп койгонго ичиндегилер кадимкидей корунуп турат. Ханайымды корду. Кыткылыктап сурот тартып олтурган экен. Али жылмайып алды. Ушул наристенин кулгонуно эле бактылуу болуп кетчу. Бир убакта жанагы узун койнокчон аял кыздын чачынан сылап жанына олтурду. Кантип?! Али бироо башка чаап жибергендей тенселе тушту. Ушунчалык да окшош болобу? Жоок?! Окшош эмей эле даана озу?! Нурпери да! Арадан мин жылдар отсо да Али бул коздорду, бул жузду эч качан унутпас! Бир аз эле озгоро тушкону болбосо кудум ошондогудай, жапжаш, супсулуу. Ханайымдын колун кармап сурот тартып жатыптыр. Алгач ирет экоо таанышканда да ушинтип сурот тартып жаткан жеринен коргон эле. Али кубанып кетти. "Нурпери? !" - деп шыбырап алды. Азыр жетип кирип кучактагысы келип эми чуркайын деп барып токтоду. Ал озун азыр кайжерде турганын унуткан сыяктуу. Айлананы карап эми гана эсине келе тушту. "Болушу мумкун эмес?! Нурпери ушул уйдун кожоюнунун жубайы! Кантип? Кантип мени унутуп кетти? Кантип берген антын чанып кетти? Баласычы, ичиндеги баласы кайда? Эмне кылды экен? Же тиги балдардын арасында журобу? Жоок алар кичине да. Ханайым!" Али Нурпери менен Ханайымдын окшош болуп олтургандарын карап турду. Экоонун кулгону, жада калса сол кол менен тартып жатканы да коендой опокшош. Алинин башы жарылып кетчудой чымырап чыкты. Артка кетенчиктеп барып , шашыла машинага келип олтура калды. Азыр гана коргону ону же тушу экенин тушунбой башы катты. "Эгер ал чын эле Нурпери болсо, анда баласы кайда? Ханайым кызы болуусу мумкун эмес! Жоо-жоок! Ал Султаналы Борубаевичтин жалгыз кызы эмеспи? Нурпери кантип бул жерде болуп калды?" айтор эч нерсеге акылы жетпей турду. Баары чаташып кеткен сыяктуу.
Ичкериде Нурпери менен Ханайым бат эле тил табышып ынтымактуу болуп кетишти. Нурперинин кызы аларды козунун кыйыгы менен карап турду. Апасын эч качан мынчалык жайдары коргон эмес болчу. Кулсо аябай сулуу болуп кетет экен. Бир убакта Ханайым олтурган жеринде Нурперини кучактап алды. Келин алгач чоочуп кетсе, кичинекей колдору менен озун кучактап турган бул кызга ичи эзиле тушту. Колдору менен чачын сылап бооруна кысты. Азыр ушул таптагы, Нурпери туюп жаткан бул сезимди соз менен жеткире алгыс! Журогу эч качан мынчалык тынч болбогон экен. Кызын, уулун бооруна алганда да мындай балкыган эмес, тескерисинче жараасы ачыштырып ооруган. Ал эми азыр ошол жараага даары сепкендей жагымдуу боло тушту коодону. Коздорун жумуп жибергенин озу да билбей калды. Жылдыз апасы озун эч качан мындай мээрим менен бооруна кыспаганын эстеди. Колундагы буюмун ыргыта болмодон чыгып кетти. "Тарс"- эткен ундон озуно келе тушкон Нурпери Ханайымды кое берди. Ары жакта озун тан калган коздор менен тиктеп турган уулу Аргенди коруп ынгайсыз боло Жылдыздын артынан чыкты. Болмосуно кирип тултуюп олтураган Жылдыз апасы киргенде ары карап алды.
-Жылдызым менин!
Нурпери кызынын чачын сылап жумшак суйлоду. Апасынын ушул эле созуно, ушул эле мээримине суусап жургон кыз Нурперинин кучагына бой таштады.
-Сени кызганып кетпедимби?
Ый аралаш суйлогон кызын мурдунан чымчып койду.
-Тентегим менин! Мен сенин апанмын да.
-Жалгыз менин апамсын, сени эч кимге бербейм!
Кызы катуу кучактап алды. Нурпери селт эте тушту да, акырын гана:
-Ооба кызым жалгыз сенин апанмын, - деди ишенимсиз.
Сыртка тамеки чеккени чыккан Султаналы менен Бекжан бакча тарапка отушту. Али ошол тарапта уйду арт жагынан акмалап, Нурперинин караанын издеп жургон, алардын басып келе жаткан дабышын уга коюп чакан дарактын артына ото калды.
-Бекжан, уй-булообуз менен тааныштырып жакшы кылдык. Балдар да ээрикпей ойноп калышты, - деди тамекисин куйгузуп жатып Султаналы.
-Ооба байке, чын айтасыз. Менин келинчегиме да женем жаккан ондуу. Эми ээрикпей калат. Акыркы кундору Нурпери такыр эле уйдон чыккыс болуп баратты эле, - деп Бекжандын суйлогонун Али угуп турду. Диктофонун чыгарып алардын суйлошуулорун жаздыра баштады.
-Султаналы Борубаевич, товарыныз даяр болуп калдыбы? Ушул апта жонотуп алсак ынгайлуу болуп турат.
-Сен ал жагын бутуруп берсен эле биз даяр. Бул жолу товар сатып аламын. Жигиттер акча менен барышат, Таджикистандан келген товар менен алмаштыруу керек. Сен ошол откоруп жатканда козомол кылып берсен.
-Болду байке, ал маселе эмес да.
Бекжан ишенимдуу каткырып койду.
Тамекисин жерге таштаган Султаналы
-Биз чыгалы баатыр, сыйынды кордук. Эртен эрте мененкиге жолугуу бар.
-Журунуз байке, калганын дагы чалышып кенешебиз.
Бекжан алдыга жол корсотту. Алар уйго бурулганда Али шашыла машина тарапка отуп кетти. Анчыга Султаналы кызын которуп Жибек экоо чыгышты. Ханайым уктап калган экен. Машинаны арт жака буруп кутуп турду Али. Эшик оозунан гана коштошуп Нурпери калып кетти. Али козунун кыйыгы менен карап койгонго жетишти. Машинага чейин узатып келген Бекжанды маани берип карап, жузун эстоого аракет кылды. Тааныш корунгону менен такыр эсине келбеди кайдан коргону. Машина бурулуп короодон чыгып кетти.
Нурперинин азыр эле гулдоп турган ааламынын гулу кубулуп бозоро тушкондой. Эн эле баалуу, аялуу нерсесин тарттырып, жоготуп алгандай дуйносу чакчалекей тушо айласыз калды. Кокурогундогу жылуулукту бироо жула качкандай ээнсиреп, муздак шамал делбире уруп денеси чыйрыга тушту. Кайра эле ошол кунарсыз жашоосу каптап маанайы чого тошогуно баш койду. Ощундогу болгон кубанычы Ханайым менен кетип калгандай шалдырайт. Кайра жле ошол кызды коргусу, кучагына кысып олтургусу келип кетти. Болгону мынчалык тартылуу, мынчалык энсоо эмнеге экенин тушунбой жатты.
-Нурпери- Бекжан аялынын колун кармады.
Нурпери чочуп кетти.
-Баары жакшыбы жаным? - тынчсыздана акырын сурады. Себеби аялынын колу титиреп жаткан болчу. Ал дайым толкунданганда ушундай колдору титирейт эле.
-Ооба, баары жакшы. Мен балдардан кабар алып келейин.
Шаша ордунан туруп биринчи кабатка тушуп кетти. Колуна жемиштен жасалган суусундук которуп балдары олтураган болмого баш бакты. Ханайымды тиктеп турду. Ар кандай карандаш, боекторду кармап алып сол колу менен сурот тартып олтуруптур. Жанына басып келип олтурду.
-Сурот тартканды жакшы коросунбу? Уну ушунчалык мээримдуу чыкты.
-Ооба аябай. Ханайым кулуп койду.
-Кел сага жардамдашам. Экообуз тартабыз.
Нурпери кызыга жанына олтурду.
-Мен да сендей убагымда коп сурот тартчумун.
-Анан кийин суротчу болдунузбу?
Озун карап турган бул коздорду коруп журогу солк этти. Мончоктой тегерек капкара коздор! Каерде коргон эле бул каректерди эстей албай койду. Эстегиси деле келбеди. Анткени ушул муноттордо озун бактылуу сезип, журогу болуп корбогондой тынчтыкка чомулуп турду.
-Жоок, кийин тартпай калдым, - деди Нурпери акырын. Отмушун унутканда сурот тартууну да унуткан болчу. Алмаз экоо сурот тартып жарышып ойношчу. Аргасыз эстеп кетти "Кайра тартпайм" - деп соз берген эле. Бирок азыр Ханайымды карап негедир тарткысы келди.
-Уйдон жалгыз озуммун, мамам да сурот тарта албайт. А баса бизге жаны айдоочу келген Али байке. Ошол экообуз бакчада тартабыз, ал жакшы тартат, мага уйротуп жатат, - деди мактана кыз божурап.
Эне кыздын эн алгачкы жолугуусу болчу бул. Озуно куюп койгондой окшоштуктар турса да Нурперинин оюна да келбейт болчу бул кыз озунун кызы экендиги.
Сыртта турган Али негедир ичкериге тартыла берди. Баягы алыстан коргон узун койнок кийген караанды жанынан коргусу келди. Озуно озу тан кала "тообо" - деп алды. Кандайдыр бир куч, же сыйкыр буттарын алга суйроп уй жака жетелей берди. Кудум азыр кирип барса баалуу нерсе таап алчудай же журогу кубана турган бакыт корчудой тартылды. Канчалык кирип баргысы келип турса да, "мумкун эмес" - деген эрежеге кармалып тушалып тургандай. Бир кездери саткын командасынан улам камалып кеткен ата, жалгыз калгандан коркуп жоопкерчиликтен качкан эне, алардын момосу болуп калган кыз, бул бир уй-булоо бир жерге чогулуп турганын Жараткандан башка эч ким билбейт эле. Акыры "эмне болсо болсун" - деп ишенимдуу кадам таштап уй жака бара жатты. Улам уйго жакындаган сайын денесин майда калтырак басып, бир башкача сурдоп жатты. Уйго жетип бирок кирбей, жалан айнек менен тосулган биринчи кабаттагы болмодо балдардын олтурганын корду. Парданы суруп койгонго ичиндегилер кадимкидей корунуп турат. Ханайымды корду. Кыткылыктап сурот тартып олтурган экен. Али жылмайып алды. Ушул наристенин кулгонуно эле бактылуу болуп кетчу. Бир убакта жанагы узун койнокчон аял кыздын чачынан сылап жанына олтурду. Кантип?! Али бироо башка чаап жибергендей тенселе тушту. Ушунчалык да окшош болобу? Жоок?! Окшош эмей эле даана озу?! Нурпери да! Арадан мин жылдар отсо да Али бул коздорду, бул жузду эч качан унутпас! Бир аз эле озгоро тушкону болбосо кудум ошондогудай, жапжаш, супсулуу. Ханайымдын колун кармап сурот тартып жатыптыр. Алгач ирет экоо таанышканда да ушинтип сурот тартып жаткан жеринен коргон эле. Али кубанып кетти. "Нурпери? !" - деп шыбырап алды. Азыр жетип кирип кучактагысы келип эми чуркайын деп барып токтоду. Ал озун азыр кайжерде турганын унуткан сыяктуу. Айлананы карап эми гана эсине келе тушту. "Болушу мумкун эмес?! Нурпери ушул уйдун кожоюнунун жубайы! Кантип? Кантип мени унутуп кетти? Кантип берген антын чанып кетти? Баласычы, ичиндеги баласы кайда? Эмне кылды экен? Же тиги балдардын арасында журобу? Жоок алар кичине да. Ханайым!" Али Нурпери менен Ханайымдын окшош болуп олтургандарын карап турду. Экоонун кулгону, жада калса сол кол менен тартып жатканы да коендой опокшош. Алинин башы жарылып кетчудой чымырап чыкты. Артка кетенчиктеп барып , шашыла машинага келип олтура калды. Азыр гана коргону ону же тушу экенин тушунбой башы катты. "Эгер ал чын эле Нурпери болсо, анда баласы кайда? Ханайым кызы болуусу мумкун эмес! Жоо-жоок! Ал Султаналы Борубаевичтин жалгыз кызы эмеспи? Нурпери кантип бул жерде болуп калды?" айтор эч нерсеге акылы жетпей турду. Баары чаташып кеткен сыяктуу.
Ичкериде Нурпери менен Ханайым бат эле тил табышып ынтымактуу болуп кетишти. Нурперинин кызы аларды козунун кыйыгы менен карап турду. Апасын эч качан мынчалык жайдары коргон эмес болчу. Кулсо аябай сулуу болуп кетет экен. Бир убакта Ханайым олтурган жеринде Нурперини кучактап алды. Келин алгач чоочуп кетсе, кичинекей колдору менен озун кучактап турган бул кызга ичи эзиле тушту. Колдору менен чачын сылап бооруна кысты. Азыр ушул таптагы, Нурпери туюп жаткан бул сезимди соз менен жеткире алгыс! Журогу эч качан мынчалык тынч болбогон экен. Кызын, уулун бооруна алганда да мындай балкыган эмес, тескерисинче жараасы ачыштырып ооруган. Ал эми азыр ошол жараага даары сепкендей жагымдуу боло тушту коодону. Коздорун жумуп жибергенин озу да билбей калды. Жылдыз апасы озун эч качан мындай мээрим менен бооруна кыспаганын эстеди. Колундагы буюмун ыргыта болмодон чыгып кетти. "Тарс"- эткен ундон озуно келе тушкон Нурпери Ханайымды кое берди. Ары жакта озун тан калган коздор менен тиктеп турган уулу Аргенди коруп ынгайсыз боло Жылдыздын артынан чыкты. Болмосуно кирип тултуюп олтураган Жылдыз апасы киргенде ары карап алды.
-Жылдызым менин!
Нурпери кызынын чачын сылап жумшак суйлоду. Апасынын ушул эле созуно, ушул эле мээримине суусап жургон кыз Нурперинин кучагына бой таштады.
-Сени кызганып кетпедимби?
Ый аралаш суйлогон кызын мурдунан чымчып койду.
-Тентегим менин! Мен сенин апанмын да.
-Жалгыз менин апамсын, сени эч кимге бербейм!
Кызы катуу кучактап алды. Нурпери селт эте тушту да, акырын гана:
-Ооба кызым жалгыз сенин апанмын, - деди ишенимсиз.
Сыртка тамеки чеккени чыккан Султаналы менен Бекжан бакча тарапка отушту. Али ошол тарапта уйду арт жагынан акмалап, Нурперинин караанын издеп жургон, алардын басып келе жаткан дабышын уга коюп чакан дарактын артына ото калды.
-Бекжан, уй-булообуз менен тааныштырып жакшы кылдык. Балдар да ээрикпей ойноп калышты, - деди тамекисин куйгузуп жатып Султаналы.
-Ооба байке, чын айтасыз. Менин келинчегиме да женем жаккан ондуу. Эми ээрикпей калат. Акыркы кундору Нурпери такыр эле уйдон чыккыс болуп баратты эле, - деп Бекжандын суйлогонун Али угуп турду. Диктофонун чыгарып алардын суйлошуулорун жаздыра баштады.
-Султаналы Борубаевич, товарыныз даяр болуп калдыбы? Ушул апта жонотуп алсак ынгайлуу болуп турат.
-Сен ал жагын бутуруп берсен эле биз даяр. Бул жолу товар сатып аламын. Жигиттер акча менен барышат, Таджикистандан келген товар менен алмаштыруу керек. Сен ошол откоруп жатканда козомол кылып берсен.
-Болду байке, ал маселе эмес да.
Бекжан ишенимдуу каткырып койду.
Тамекисин жерге таштаган Султаналы
-Биз чыгалы баатыр, сыйынды кордук. Эртен эрте мененкиге жолугуу бар.
-Журунуз байке, калганын дагы чалышып кенешебиз.
Бекжан алдыга жол корсотту. Алар уйго бурулганда Али шашыла машина тарапка отуп кетти. Анчыга Султаналы кызын которуп Жибек экоо чыгышты. Ханайым уктап калган экен. Машинаны арт жака буруп кутуп турду Али. Эшик оозунан гана коштошуп Нурпери калып кетти. Али козунун кыйыгы менен карап койгонго жетишти. Машинага чейин узатып келген Бекжанды маани берип карап, жузун эстоого аракет кылды. Тааныш корунгону менен такыр эсине келбеди кайдан коргону. Машина бурулуп короодон чыгып кетти.
Нурперинин азыр эле гулдоп турган ааламынын гулу кубулуп бозоро тушкондой. Эн эле баалуу, аялуу нерсесин тарттырып, жоготуп алгандай дуйносу чакчалекей тушо айласыз калды. Кокурогундогу жылуулукту бироо жула качкандай ээнсиреп, муздак шамал делбире уруп денеси чыйрыга тушту. Кайра эле ошол кунарсыз жашоосу каптап маанайы чого тошогуно баш койду. Ощундогу болгон кубанычы Ханайым менен кетип калгандай шалдырайт. Кайра жле ошол кызды коргусу, кучагына кысып олтургусу келип кетти. Болгону мынчалык тартылуу, мынчалык энсоо эмнеге экенин тушунбой жатты.
#20 09 Май 2020 - 20:54
***
Али озуно дагы эле толук келбегендей. Оз козу менен коргонун акылы синире албай, журогу менен туйганын мээсине жеткире албай убара. "Эмне кылуу керек? Кандай жол тутса болот? Нурпери менен корушуу керек? Оз оозунан угуш керек болгон чындыкты! " - деген ойлор тынбай башында айланып жатты. Ангыча телефонго келген чалуу оюн бузуп жиберди. Баратов уйуно чакырды. Ансыз да не кылаар айласын таппай атканда Баратовтун чакырганы маселесин женилдеткендей туюлду. Кантип жетип келгенин деле билбейт. Кирип эле:
-Мен аны кордум! - дей салды.
Баратов иштин чоо-жайын болжоп тушунду. Анткени Алинин ону бозоруп, колдору титиреп жаткан болчу.
-Олтурчу, бир аз деминди бас, - деди токтоо Баратов.
-Кантип? Мен кантип тынч олтура алам? Мен аны жылдар бою кутподумбу? Издебедимби? Ал болсо бир чириген байга тийип алып, мени жон гана унутуп салыптыр! Мени макул, бирок анын ичинде менин балам калган болчу, ал кайда калды? Мени мына ушул суроо туйшолтту!
Алинин коздорунон жаалы чачырап, ушул азыр алдына Бекжанды салып берсе жанчып койгонго даяр турду.
-Баланды да табабыз Али. А сен билесинби анын жолдошу ким экенин?
-Ким? - деп озун суроолуу карап турган Алиге жылмайып койду да, тамекисин алып чыгып куйгузду. "Олтур" - деп башы менен ишаарат кыла мандайындагы олтургучту коргозду. Али унчукпай олтуруп жооп кутуп турду. Баратов шашпай тамекисин тартып, анын тутунун кокко карай ырахат менен уйлоп алды да Алиге карай:
-Бекжан Акимович! Бул ысымды эстейсинби? - деди.
Али канчалык аракет кылганы менен оюна эч нерсе келбеди.
-Жоок!
-Анда угуп тур. Бекжан Акимович азыркы учурда шаардык прократуранын баш прокурору. Ал эми 10 жыл мурун дал сенин ишинди алып барган жаш прокурор жигит!
-Кантип?
Али эми гана Бекжандын жузун эстеди. Ооба ошол сот залында, озун болушунча каралап, соттон Алиге дагы кобуроок жыл беруусун отунуп сураган жигитти эми эстеди. Ал ошол убакта оз созундо "Мыйзамга каршы товар ташып жатканы аз келгенсип, биздин бир кызматкерди ок атышуу учурунда олтурду, анын балдары жетим калды! Адилетту чечим чыгарып беруунузду суранабыз" - деп какшаган эле. "Корсооо, иштин баары бул жакта турбайбы? Ал менин аялыма коз артып мени болгон кучу менен турмого тыгууга аракет жасаган экен да!" Алинин кыжыры кайнап, муштуму туйуло тушту.
-Мен сени олтуром! - деди.
-Озунду карма! Бул сен ойлогончолук женил иш эмес эгер билсен. Бекжанды план менен жоготобуз. Анын устуно сени ошол убакта узак убака абакта кармагандарынын себеби да дал ушул Бекжан.
-Нурпери кантип ушул жолго барды. Мен аны тааный албай турам. Же мен жакшы билбейт белем аялымды? Эн негизгиси баламды табуум керек. Эгер алдырып салбаган болсо эле, - деди Али уну каргылданып.
-Сен ал жагын ойлобо, мен озум териштируу иштерин алып барам. Созсуз табабыз баланды. Бизге азыр план керек. Бекжанды дал Султаналынын колу менен жок кылуубуз керек. Анан Султаналыны жолумдан алып кою оной эле иш. Ошондо мен да, сен да оз максаттарыбызга жетебиз.
Али Баратовтун создорун эп корду. Анткени ал азыр куч менен эч нерсени чече албасын тушунуп турду. Эн негизгиси баласы жонундо билуу керек. "Оо кудай балам аман болсун! Кайда болсо да сактай кор! Жубайымдан ажырап калдым, эми ошол жалгыз канымдан жаралаган балам аман болсун!" -деп жалбарып жиберди.
-Али, азыр эми сен Султаналынын ишенимине кируун керек. Ал сени озу менен кошо бардык иштерине ээрчитип барганга чейин кируун керек. Ошондо гана сокку берип баштайбыз. - деди Баратов.
Али жана озу диктофонго жаздырып алган Бекжан менен Султаналынын создорун Баратовго угузду.
-Баракелде! Чон ишке жарадын. Менде план бар, - деп жылмайды Баратов.
Эми Алиге баары бир болчу. Ал озу бир убакта Бекжан салган капкандан чыгуу учун, Бекжан тартып алган бакытын кайтарып алуу учун баарына даяр эле. Керек болсо кан тогууго да даяр турду. Баратов кудум ушундай болуусун куткон. Анткени экоонун душманы бир.
Али озуно дагы эле толук келбегендей. Оз козу менен коргонун акылы синире албай, журогу менен туйганын мээсине жеткире албай убара. "Эмне кылуу керек? Кандай жол тутса болот? Нурпери менен корушуу керек? Оз оозунан угуш керек болгон чындыкты! " - деген ойлор тынбай башында айланып жатты. Ангыча телефонго келген чалуу оюн бузуп жиберди. Баратов уйуно чакырды. Ансыз да не кылаар айласын таппай атканда Баратовтун чакырганы маселесин женилдеткендей туюлду. Кантип жетип келгенин деле билбейт. Кирип эле:
-Мен аны кордум! - дей салды.
Баратов иштин чоо-жайын болжоп тушунду. Анткени Алинин ону бозоруп, колдору титиреп жаткан болчу.
-Олтурчу, бир аз деминди бас, - деди токтоо Баратов.
-Кантип? Мен кантип тынч олтура алам? Мен аны жылдар бою кутподумбу? Издебедимби? Ал болсо бир чириген байга тийип алып, мени жон гана унутуп салыптыр! Мени макул, бирок анын ичинде менин балам калган болчу, ал кайда калды? Мени мына ушул суроо туйшолтту!
Алинин коздорунон жаалы чачырап, ушул азыр алдына Бекжанды салып берсе жанчып койгонго даяр турду.
-Баланды да табабыз Али. А сен билесинби анын жолдошу ким экенин?
-Ким? - деп озун суроолуу карап турган Алиге жылмайып койду да, тамекисин алып чыгып куйгузду. "Олтур" - деп башы менен ишаарат кыла мандайындагы олтургучту коргозду. Али унчукпай олтуруп жооп кутуп турду. Баратов шашпай тамекисин тартып, анын тутунун кокко карай ырахат менен уйлоп алды да Алиге карай:
-Бекжан Акимович! Бул ысымды эстейсинби? - деди.
Али канчалык аракет кылганы менен оюна эч нерсе келбеди.
-Жоок!
-Анда угуп тур. Бекжан Акимович азыркы учурда шаардык прократуранын баш прокурору. Ал эми 10 жыл мурун дал сенин ишинди алып барган жаш прокурор жигит!
-Кантип?
Али эми гана Бекжандын жузун эстеди. Ооба ошол сот залында, озун болушунча каралап, соттон Алиге дагы кобуроок жыл беруусун отунуп сураган жигитти эми эстеди. Ал ошол убакта оз созундо "Мыйзамга каршы товар ташып жатканы аз келгенсип, биздин бир кызматкерди ок атышуу учурунда олтурду, анын балдары жетим калды! Адилетту чечим чыгарып беруунузду суранабыз" - деп какшаган эле. "Корсооо, иштин баары бул жакта турбайбы? Ал менин аялыма коз артып мени болгон кучу менен турмого тыгууга аракет жасаган экен да!" Алинин кыжыры кайнап, муштуму туйуло тушту.
-Мен сени олтуром! - деди.
-Озунду карма! Бул сен ойлогончолук женил иш эмес эгер билсен. Бекжанды план менен жоготобуз. Анын устуно сени ошол убакта узак убака абакта кармагандарынын себеби да дал ушул Бекжан.
-Нурпери кантип ушул жолго барды. Мен аны тааный албай турам. Же мен жакшы билбейт белем аялымды? Эн негизгиси баламды табуум керек. Эгер алдырып салбаган болсо эле, - деди Али уну каргылданып.
-Сен ал жагын ойлобо, мен озум териштируу иштерин алып барам. Созсуз табабыз баланды. Бизге азыр план керек. Бекжанды дал Султаналынын колу менен жок кылуубуз керек. Анан Султаналыны жолумдан алып кою оной эле иш. Ошондо мен да, сен да оз максаттарыбызга жетебиз.
Али Баратовтун создорун эп корду. Анткени ал азыр куч менен эч нерсени чече албасын тушунуп турду. Эн негизгиси баласы жонундо билуу керек. "Оо кудай балам аман болсун! Кайда болсо да сактай кор! Жубайымдан ажырап калдым, эми ошол жалгыз канымдан жаралаган балам аман болсун!" -деп жалбарып жиберди.
-Али, азыр эми сен Султаналынын ишенимине кируун керек. Ал сени озу менен кошо бардык иштерине ээрчитип барганга чейин кируун керек. Ошондо гана сокку берип баштайбыз. - деди Баратов.
Али жана озу диктофонго жаздырып алган Бекжан менен Султаналынын создорун Баратовго угузду.
-Баракелде! Чон ишке жарадын. Менде план бар, - деп жылмайды Баратов.
Эми Алиге баары бир болчу. Ал озу бир убакта Бекжан салган капкандан чыгуу учун, Бекжан тартып алган бакытын кайтарып алуу учун баарына даяр эле. Керек болсо кан тогууго да даяр турду. Баратов кудум ушундай болуусун куткон. Анткени экоонун душманы бир.
- (10 бет)
- 1
- 2
- 3
- →
- Акыркы бет »