-Назбийке, кызым тур. Тура гой.
-Аппаа, бир аз....
-Кечигебиз. Назикоооу. Бугун тест тапшырабыз да.
-Саат канча болдууу?
-Сегиз...
Ордунан ыргып турган кыз 6:00 ду кагып турган сааты коруп озуно келе тушту.
-Ушундай кантип болсун, журогум тушту го? апасына таарынган ун менен кайра тошогуно баш койду.
-Бугун маанилуу кун да. Бир жыл даярдандын.
Сенин келечегин ушул сыноодон коз каранды. Алган билиминди коргозуучу кун келди.
-Апа мен коркуп жатам да.
-Мен сага ишенем кызым. Журу жуунуп, тамака олтур. Анан татынакай болуп кийинип жолго чыгабыз.
Кызынын мурдунан эркелете чымчып ооп коюп Сабира ашкана тарапка жоноду.
Май айынын ортосу. Олкодогу бардык бутуруучу класстын окуучулары толкунданып,
бир эсе коркуп куткон кун. Жалпы республикалык тест тапшырганы аймактарга болунгон мектептерге,
окуучулар ата энелери, мугалимдери менен агылып келе башташты. Назбийкелердин айылы шаарга жакын болгондуктан алар шаардагы мектептердин бирине болунушкон.
Чачын оруп бантик байлап, аппак кофта, капкара юбка кийип апасы менен мектептин короосуна киришти. Озунун классташтарын тапканга аракет кылып мойнун созуп калын окуучуларды кыдырата карап издей баштады.
-Огоо, гооо. Бугун биздин мектепке шаардын бардык сулуу перилери чогулган го?.. деди Сыймык келген окуучу кыздардан козун албай.
-Койсончу. Эл эмне кайгыда, сенин кайгын эмне? - деди Азамат жактырбай.
-Кайда болсо эле кыз деп басып журосун да. Жок дегенде бугун могу башынды бир аз керектуу нерсеге иштетсен боло?
Шарактап кулуп калышты баары.
-Эми билесин да менин атамды. Бул тестти тапшырсам, тапшырбасам да каалаган окуу жайыма откоруп коет.
-Сеники белгилуу да. Окуу жайга тапшыртып убара кылбай дипломду, кызмат орду менен кошо сатып берсин анда атан! Азамат какшык аралаш суйлоду.
-Эмнеее?!
Экоо тирелише калганда, аларды ажыратып калышты.
-Дагы экоон баштадынарбы?
Бугун тынч тапшыралы жигиттер, келген конокторго уят болбой.
-Дагы суйлошобуз.
Сыймык чорт эте жерге тукуруп ары басып кетти. Экоо тээ бала кезинен тил табыша алышпайт. Сыймык бардар уй булоонун жалгыз уулу. Азамат орто уй булоодо чонойгон жалгыз уул. Экоондо тен он да келбет да бар. Бир гана айырма Азамат мектептин отличниги. Сыймык кочо баласы.
- Назбийкее!
Биз мында.
-Аран таптым го силерди. Адам аябай коп го. Курбусу менен ары карап басып бараткан кызды артынан корду Азамат. Жанынан откон кыздан Азаматтын мурдуна алманын гулу сыяктуу жыпар жыт бурр дей тушкон. Озгочо жыт, аруу, таза. "Назбийке"
негедир кулагына жагымдуу угулду бул ысым. Мурун укпаган озгочо ысым экен, же укса да бербеген чыгаар. Бирок азыр кулагына башкача угулду. . "Назбийке!
Жузу кандай болду экен?"- негедир оюна келген бул ойдон озу уяла бети чымырап эки жагын уурданып карап алды.
Тест башталды. Бир канча мугалим жана мектептин директору кирип тест баракчаны толтуруу эрежелерин,
экзамен убагындагы жалпы эрежелерди тушундуруп бутуруучулорго ийгилик каалап чыгып кетишти. Бардык окуучулар оздоруно берилген бланктарды толтуруп жатышты. Сыртта,толкунданып куткон ата энелер, жана мугалимдер.
Арадан эки саат отуп жалпы тестирлоо сонуна чыкты. Окуучулар 30 муноттук тыныгууга сыртка агылып чыгып жатышты. Кээ бири уйлоруно кетсе, жарымы дагы кошмуча предмет боюнча тестти кутуп калышты. 30 муноттук тыныгууда тамактанып,
кийинки кошумча тандалган предмет боюнча болунуп кетишти. Назбийке акырында бир аз кечигип кирди. Ал киргенде бардык окуучулар ордуларына олтуруп, бланктар таркатыла баштаган болчу.
-Саламатсызбы?
Уруксатпы? - акырын ун катты кыз.
-Кириниз, кечигип келген болбойт. Фамилияныз?
-Самидинова Назбийке. №64 мектеп.
Азамат шарт башын которду. Тиктеп турду. Орулгон чачы, жымайып уялынкы жер тиктеп турганы да озгочо сулуу корунду. Чын эле атына жарашып назик экен.
-Мына сиздин бланк. Олтурунуз.
-Рахмат. Акырын суйлоп арткы орундуктан орун алган кыз, тестти окуп толтурганга киришти.
Белгиленген убакыт бутуп, бланктарды тапшырып сыртка чыгып бара жатышты. Азамат кызды таппай, заматта эле жоготуп жибергенине ачуусу келе чуркап издей баштады. Мектептин короосу толгон окуучу. Кыздар баары эле окшош кофта, юбка анан да чачтарына окшош кылып бантик байлап алышыптыр. Таппай калды. Ызаланып бу алдындагы ташты тээп алды.
-Кандай Нази суроолор женил эле болдубу?
-Женилдей эле сезилди. Туура жоопту белгилегенге аракет кылдым. Баары бир корктум да апа.
Толкунданып апасына айтып бараткан кыз менен апасы мектептин сырткы дарбазасынан чыгып кетишти.
Жүрөгүмдүн ачкычы...
#2 20 Апрель 2020 - 01:59
ХХХ
Кенен, таза иш болмосу. Улгайган, толук адам болмонун торундо жайгашкан иш столунда кагаздарды карап, текшеруу менен алек. Эшик тыкылдап:
-Уруксатпы шеф?
Аны коргон тиги киши кагаздарын файлга салып чекеге алды да
-Кир, - деди буйрук бере.
-Айткан иштериниздин баары аткарылды.
-Жарайсын, - деди да женил дем чыгара креслосуна чалкалай кетти.
Мандайында буйрук кутуп турган бул жаш жигит Темирлан. Башка жан сакчыларына караганда ушул жигитке озгочо ишеним корсотот жана сыйлайт. Сыртынан сыр алдырбаганы менен жакшы корот. Анткени ар дайым так. Ишине да, мамилеге да. Айткан жумушун убагында, эч кандай кынтыксыз бутурот. Чакырган убагында кеч калбай айткан жерге жетип келет. Эн негизгиси ашыкча суроолорду берип башын оорутпайт. Оз милдетин гана аткарат. Кыскасы он колу.
-Бугун эс аласынбы? Кааласан эки кунго ал. Себеби кийинки жумага тапшырма коп болот, эс алуу бере албай калам.
-Рахмат шеф. Анда мен бара берейин.
-Макул озум байланышам.
Имараттан чыгып оз унаасына олтурган Темирлан уйун коздой келе жатты. Жай мезгилинин башы, жол боюнда катар оскон жапжашыл болгон дарактар, кызарып батып бараткан кун шаарга озгочо корк берип тургандай. Уйго кирип жарыкты куйгузду. Жымжырттык. Командировкага чыкканда дайым которуп журчу кол сумкасын коюп, кийимин которду да душка кирип кетти. Ваннага суу толтуруп, козун жумуп кыйла жатты. Кокурогун белгисиз сагыныч орттоп, куйгузуп жаткандай. Сыртынан сыр алдырбай тынч болгону менен жан дуйносун антарып, алай дулой тушкон кыямат ичинде журуп жатты. Унсуздуктогу кымгуут болгон согушу тынчтык бербейт. Оор ушкуруп алды. Душтан чыгып, сырттан магазинден которо келген азыгынан озуно тамак даярдап жеди да, уктоочу болмосуно кирип тошогуно кулады. Кымбат баалуу люстра тагылып, кокмок асманды чагылдырып, арасына аппак булут тартылып тушурулгон потолокту тиктеп жатты. Мунун жашоосун сырттан коргон адамга Темирлан эн бактылуу адам эле. Бирок, бирок... Оюнун ушул жерине келгенде, телефонуна келген чалуу оюн бузду. Экранын караса ШЕФ деген жазуу.
-Алло?
-Алло Темирлан даярдан, шашылыш командировка, товар даяр!
-Тушундум шеф. Азыр барам.
Телефонду койгон Темирлан саатты караса 02:10. "Буга деги эмне жетишпейт? Ушунча байлыкты горуно ташычудан бетер, жыйнап жатканын" - суйлонгон Темирлан кийинип, даяр турган сумкасын которуп чыгып кетти. Тыптынч шаар, адамдар татту уйкуда мемиреп уктап жаткан чагы. Анда санда гана зуулдап откон машина, анан бирин серин жолбун иттер болбосо эле тируу жан жок. Темирландын жумушу ушундай. Кун тун айырма жок. Буйрук келди болду, кай жака жиберсе кете берет. Ашыкча суроо, же экиленип ойлонууга болбойт. Жаш болгонуна карабай ушул кезге чейин, дуйнонун бир канча мамлекеттерине чыгып келди. Виза же таможенный маселе эмес. Эч кандай тоскоолдуксуз отот. Бугун Кыргызстанда болсо, эртен дуйнонун башка бурчунда болуп калуусу толук мумкун. Мына азыр да, ошондой кайда, канча убакытка бараары белгисиз кетип жатат. Негизгиси буйрук берилди.
Кенен, таза иш болмосу. Улгайган, толук адам болмонун торундо жайгашкан иш столунда кагаздарды карап, текшеруу менен алек. Эшик тыкылдап:
-Уруксатпы шеф?
Аны коргон тиги киши кагаздарын файлга салып чекеге алды да
-Кир, - деди буйрук бере.
-Айткан иштериниздин баары аткарылды.
-Жарайсын, - деди да женил дем чыгара креслосуна чалкалай кетти.
Мандайында буйрук кутуп турган бул жаш жигит Темирлан. Башка жан сакчыларына караганда ушул жигитке озгочо ишеним корсотот жана сыйлайт. Сыртынан сыр алдырбаганы менен жакшы корот. Анткени ар дайым так. Ишине да, мамилеге да. Айткан жумушун убагында, эч кандай кынтыксыз бутурот. Чакырган убагында кеч калбай айткан жерге жетип келет. Эн негизгиси ашыкча суроолорду берип башын оорутпайт. Оз милдетин гана аткарат. Кыскасы он колу.
-Бугун эс аласынбы? Кааласан эки кунго ал. Себеби кийинки жумага тапшырма коп болот, эс алуу бере албай калам.
-Рахмат шеф. Анда мен бара берейин.
-Макул озум байланышам.
Имараттан чыгып оз унаасына олтурган Темирлан уйун коздой келе жатты. Жай мезгилинин башы, жол боюнда катар оскон жапжашыл болгон дарактар, кызарып батып бараткан кун шаарга озгочо корк берип тургандай. Уйго кирип жарыкты куйгузду. Жымжырттык. Командировкага чыкканда дайым которуп журчу кол сумкасын коюп, кийимин которду да душка кирип кетти. Ваннага суу толтуруп, козун жумуп кыйла жатты. Кокурогун белгисиз сагыныч орттоп, куйгузуп жаткандай. Сыртынан сыр алдырбай тынч болгону менен жан дуйносун антарып, алай дулой тушкон кыямат ичинде журуп жатты. Унсуздуктогу кымгуут болгон согушу тынчтык бербейт. Оор ушкуруп алды. Душтан чыгып, сырттан магазинден которо келген азыгынан озуно тамак даярдап жеди да, уктоочу болмосуно кирип тошогуно кулады. Кымбат баалуу люстра тагылып, кокмок асманды чагылдырып, арасына аппак булут тартылып тушурулгон потолокту тиктеп жатты. Мунун жашоосун сырттан коргон адамга Темирлан эн бактылуу адам эле. Бирок, бирок... Оюнун ушул жерине келгенде, телефонуна келген чалуу оюн бузду. Экранын караса ШЕФ деген жазуу.
-Алло?
-Алло Темирлан даярдан, шашылыш командировка, товар даяр!
-Тушундум шеф. Азыр барам.
Телефонду койгон Темирлан саатты караса 02:10. "Буга деги эмне жетишпейт? Ушунча байлыкты горуно ташычудан бетер, жыйнап жатканын" - суйлонгон Темирлан кийинип, даяр турган сумкасын которуп чыгып кетти. Тыптынч шаар, адамдар татту уйкуда мемиреп уктап жаткан чагы. Анда санда гана зуулдап откон машина, анан бирин серин жолбун иттер болбосо эле тируу жан жок. Темирландын жумушу ушундай. Кун тун айырма жок. Буйрук келди болду, кай жака жиберсе кете берет. Ашыкча суроо, же экиленип ойлонууга болбойт. Жаш болгонуна карабай ушул кезге чейин, дуйнонун бир канча мамлекеттерине чыгып келди. Виза же таможенный маселе эмес. Эч кандай тоскоолдуксуз отот. Бугун Кыргызстанда болсо, эртен дуйнонун башка бурчунда болуп калуусу толук мумкун. Мына азыр да, ошондой кайда, канча убакытка бараары белгисиз кетип жатат. Негизгиси буйрук берилди.
#3 20 Апрель 2020 - 14:55
ХХХ
-Назбийкеее? ! Туур!
Бул уйдун таны дайым ушинтип башталат.
-Дуйно ойгонсо ойгонот, бул кыз омуру эрте менен ойгонбойт. Ай кыз козунду ач? Тиги атан да кеч калып жатат.
-Сабира мен кеттим, кызын ойгонсо такси менен жетип алат, озум кечигип, балдар да кеч калды,-деп шаша машинасын от алдырып Жениш уйдон чыгып кетти. Назбийкенин атасы Жениш шаардагы кесиптик лицейде мугалим, апасы Сабира медайым бирок уйдо, иштебейт. Иниси Эламан жана синдиси Арууке. Назбийке ата апасынын коп жылдар бою кутуп коргон тун перзенти. Артынан уул, кыз ээрчитип келгенге атасы акжолтой кызым деп ашыкча узулуп тушуп жакшы корот. Эркелетип, козун карап бут айтканын жасап келген.
-Аппааа, жайыма койгулачы! - жуурканга башын катып алган кызын Сабира колдон алып тургузду.
-Сен эми мектеп окуучусу эмессин, бугун университетте биринчи кунун.
-Ыя? Козу умачтай ачылган кыз октой атып турду да, шаша буша жуунуп, кийимдерин издей баштады.
-Апа менин кофтам кайда, кечинде сизге бердим эле го?
-Эбак эле утуктолуп сени кутуп турат кофтан. Адам ушунча да уйкуну жакшы коробу?- деп кобуранып Сабира ашканада журот.
Кийинип, жасанып чыккан Назбийке апасын чоп эттире ооп алды.
-Аппоов,эмне кылайын ойгоно албай калам.
Атамдар кеттиби? Эламан кайда?
-Эламанды да атан алып кетти.
-Баягы эле озум калган турбаймынбы?
-Эрте менен ойгонбосо ошондой болот. Ме акча, батыраак тамактанып жоно сабагына.
-Жок ачка эмесмин, - деген кыз стол устунон эки алманы сумкасына салып, акчаны алды да жоноп кетти.
Такси менен баратып улам тынчсыздана кол саатын карап алды. Кашайып жол да тыгын. "Уффф! Чала болот сага Назбийке, дагы кобуроок укта." - жол катар озун-озу жемелеп баратты. Университетке жеткенде, салтанаттуу жыйын бутуп, жаны гана студенттер оз болумдоруно, группаларына таркала баштаптыр. Эми озунун группасын кайдан табат? Улам аландап издеп таппай, акыры бир агайдан суроого аргасыз болду.
-Саламатсызбы? Чет тилдер болуму кайсы тарапта, корсотуп бере аласызбы?
-Саламатчылык, албетте. Биринчи курссун го э кызым? Журо гой. Силердин болумунор экинчи корпуста жайгашкан. Назбийке бир аз журогу ылдыйлап агайынын артынан бара жатты.
-Ооба, жолдо тыгын болуп кармалып, кеч калып калдым, - деди актана.
-Эч нерсе болбойт кызым, эн негизгиси эртен сабактар башталганда кеч калбай кел макулбу?
-Рахмат агай. Жылмайган кыз агайы корсоткон аудиторияга акырын такылдатып баш бакты.
-Саламатсызбы? Уруксатпы?
Мугалим жаны гана студенттердин тизмези менен таанышып, фамилияларды окуп жактан экен.
-Самидинова Назбийке
-Мен- деди босогодо турган Назбийке.
Башын жерден которбой кагазга бир нерселерди чиймелеп жаткан Азамат жалт карады. Чын элеби? Ооба так озу. Озу издеп жургон,бир коруп ашык болгон ошол кыз! Ишене албай кетти. Ошондо мектепте коргон кыздын элеси коз алдынан кетпей "Эми кайдан табам?" - деп убайым жеп канча уйкусуз тундор отту. Мына сага белек! Мына сага тагдыр тамашасы! Кубанып кетти. Болгондо да экоо группалаш болуп калганын карасан?!
-Кириниз, кеч калбай журунуз мындан ары.
-Рахмат, - деген кыз басып келип бош турган Азаматтын жанынан орун алды. Жигиттин журогу дукулдоп согуп, а тугул бир эсе тердеп да алды. Ооба баягы алма гулунун таттуу жыты дагы мурдун ордоп кетти.
-Кандайсын? Сен ар дайым кеч калып журосунбу? Кутуусуз берилген суроого кыз тан калып, бир эсе тушунбой коздорун чон, чон ачып ирмеп алды.
-Тушунбодум?
-Мындан 3 ай мурун да, жалпы тестирлоодо кошумча предметке кечигип киргенсин, - деди жигит жылмайып.
-Аа, мен тиги ооба, - деп соз таппай, бир эсе уялып эмне деп жооп беришин билбей калды.
-Ошондо сени эстеп калгам. - деп койду Азамат.
-А баса мен Азамат, - деди колун сунуп.
-Кубанычтамын, менин атымды болсо билесин да, - кулуп колун кысып койду кыз. Назбийке сумкасынан дептер, ручка алып жатканда кыпкызыл болгон алмага козу урунду жигиттин.
-Назбийкеее? ! Туур!
Бул уйдун таны дайым ушинтип башталат.
-Дуйно ойгонсо ойгонот, бул кыз омуру эрте менен ойгонбойт. Ай кыз козунду ач? Тиги атан да кеч калып жатат.
-Сабира мен кеттим, кызын ойгонсо такси менен жетип алат, озум кечигип, балдар да кеч калды,-деп шаша машинасын от алдырып Жениш уйдон чыгып кетти. Назбийкенин атасы Жениш шаардагы кесиптик лицейде мугалим, апасы Сабира медайым бирок уйдо, иштебейт. Иниси Эламан жана синдиси Арууке. Назбийке ата апасынын коп жылдар бою кутуп коргон тун перзенти. Артынан уул, кыз ээрчитип келгенге атасы акжолтой кызым деп ашыкча узулуп тушуп жакшы корот. Эркелетип, козун карап бут айтканын жасап келген.
-Аппааа, жайыма койгулачы! - жуурканга башын катып алган кызын Сабира колдон алып тургузду.
-Сен эми мектеп окуучусу эмессин, бугун университетте биринчи кунун.
-Ыя? Козу умачтай ачылган кыз октой атып турду да, шаша буша жуунуп, кийимдерин издей баштады.
-Апа менин кофтам кайда, кечинде сизге бердим эле го?
-Эбак эле утуктолуп сени кутуп турат кофтан. Адам ушунча да уйкуну жакшы коробу?- деп кобуранып Сабира ашканада журот.
Кийинип, жасанып чыккан Назбийке апасын чоп эттире ооп алды.
-Аппоов,эмне кылайын ойгоно албай калам.
Атамдар кеттиби? Эламан кайда?
-Эламанды да атан алып кетти.
-Баягы эле озум калган турбаймынбы?
-Эрте менен ойгонбосо ошондой болот. Ме акча, батыраак тамактанып жоно сабагына.
-Жок ачка эмесмин, - деген кыз стол устунон эки алманы сумкасына салып, акчаны алды да жоноп кетти.
Такси менен баратып улам тынчсыздана кол саатын карап алды. Кашайып жол да тыгын. "Уффф! Чала болот сага Назбийке, дагы кобуроок укта." - жол катар озун-озу жемелеп баратты. Университетке жеткенде, салтанаттуу жыйын бутуп, жаны гана студенттер оз болумдоруно, группаларына таркала баштаптыр. Эми озунун группасын кайдан табат? Улам аландап издеп таппай, акыры бир агайдан суроого аргасыз болду.
-Саламатсызбы? Чет тилдер болуму кайсы тарапта, корсотуп бере аласызбы?
-Саламатчылык, албетте. Биринчи курссун го э кызым? Журо гой. Силердин болумунор экинчи корпуста жайгашкан. Назбийке бир аз журогу ылдыйлап агайынын артынан бара жатты.
-Ооба, жолдо тыгын болуп кармалып, кеч калып калдым, - деди актана.
-Эч нерсе болбойт кызым, эн негизгиси эртен сабактар башталганда кеч калбай кел макулбу?
-Рахмат агай. Жылмайган кыз агайы корсоткон аудиторияга акырын такылдатып баш бакты.
-Саламатсызбы? Уруксатпы?
Мугалим жаны гана студенттердин тизмези менен таанышып, фамилияларды окуп жактан экен.
-Самидинова Назбийке
-Мен- деди босогодо турган Назбийке.
Башын жерден которбой кагазга бир нерселерди чиймелеп жаткан Азамат жалт карады. Чын элеби? Ооба так озу. Озу издеп жургон,бир коруп ашык болгон ошол кыз! Ишене албай кетти. Ошондо мектепте коргон кыздын элеси коз алдынан кетпей "Эми кайдан табам?" - деп убайым жеп канча уйкусуз тундор отту. Мына сага белек! Мына сага тагдыр тамашасы! Кубанып кетти. Болгондо да экоо группалаш болуп калганын карасан?!
-Кириниз, кеч калбай журунуз мындан ары.
-Рахмат, - деген кыз басып келип бош турган Азаматтын жанынан орун алды. Жигиттин журогу дукулдоп согуп, а тугул бир эсе тердеп да алды. Ооба баягы алма гулунун таттуу жыты дагы мурдун ордоп кетти.
-Кандайсын? Сен ар дайым кеч калып журосунбу? Кутуусуз берилген суроого кыз тан калып, бир эсе тушунбой коздорун чон, чон ачып ирмеп алды.
-Тушунбодум?
-Мындан 3 ай мурун да, жалпы тестирлоодо кошумча предметке кечигип киргенсин, - деди жигит жылмайып.
-Аа, мен тиги ооба, - деп соз таппай, бир эсе уялып эмне деп жооп беришин билбей калды.
-Ошондо сени эстеп калгам. - деп койду Азамат.
-А баса мен Азамат, - деди колун сунуп.
-Кубанычтамын, менин атымды болсо билесин да, - кулуп колун кысып койду кыз. Назбийке сумкасынан дептер, ручка алып жатканда кыпкызыл болгон алмага козу урунду жигиттин.
#4 20 Апрель 2020 - 15:01
ХХХ
-Айсалкын, балан кайда?
Эрте мененки тамака олтурган Эркин бурк этти.
-Уктап жатат, кечинде.. деп келе жаткан жеринен куйоосу:
-Чакыр!
-Бир аз эс алсын эми.
-Чакыыр бол!
Кыйкырып алды. Эркин Сулайманович бир областтын губернатору. Бир катар жеке бизнестери бар, олконун элитасынын сап башында. Колун сунса баарына жеткен адам, оз уулуна алы жетпей бара жатты. 4 кыздан кийин коргон, жалгыз уул. Эч нерседен кем болбосун, оксубосун деп уулунун ою менен болду. Каалагандай жашоосуна койду. Эмне каалаганы оозунан чыга элек жатып даяр болот. Акыркы улгудогу машина, телефон. Лидер болсун, жолумду уласын деген тилеги таш каап олтургандай. Бардар жашоодо чонойгон Сыймык, окууну деле атасынын кучу менен бутту. Кочо чанытып, машинасына озуно окшогон шаардын элиталарынын балдарын салып, сулуу кыздар менен башы эс алуучу жайлардан, тунку клубтардан чыкпайт. Кечинде да мас болуп жанжал чыгарган жеринен милиция кармап кетип, жардамчыларын жиберип уйго алып келдирген.
Коздору кызарып, али да болсо ичимдиктин жыты кете элек уулу биринчи кабатка тушту.
-Ата.
-Эмне сабакта эмессин?
-Мен...мен уктап калып
-Эмне сееен?!
-Атасы уулун бир аз бейбаштык кылып, -деп келе жаткан аялына кыйкырды.
-Сен аралашпа! Мына ушул кунго чейин артын жаап келдин. Анан эмне болду? Сен эмес, мен озум канча иштерин милицияга откорбой бутурдум. Кызды зордуктаган, жолдогу аялды туртуп кеткен. Эй бала, бактына жараша ошол аял олбой калды, женил жаракат алып. Тиги кыз болсо акчага муктаж болуп чечилди маселен.
-Ата ал кыз, озу...
-Ук мени жакшылап! Эмнеге сени ысымынды Сыймык койгонмун билесинби? Сыймыгым болсун деген тилек менен. Менин, уй-булоомдун, кыргыз элинин сыймыгы болсун деген максат менен сага Сыймык деген ысым ыйгарганбыз. А сенчи? Менин сага акыркы созум, озуно кел бала. Башка мен да, апан да артынды жаап сен учун окко кокурогубузду тоспойбуз. Мугалимдеринден кунумдук отчет алам, канча сабак, кандай катыштын. Бир эле кыйгач басканынды билсем башкача суйлошобуз. Эртенден сабакта болуп кал, машинанын ключун кабинетке коюп кой.
-Ата мен кантип барам?
-Шофёр менен барасын, сабактан чыгып уйго алып келет. Бул сага жаза. Мен кеттим.
Атасы ордунан туруп ишине жоноп кетти. Башы жарылчудай ооруп жаткан Сыймыктын кулагына атасынын создорунун жарымы кирсе жарымын уккан да жок. Бир гана машинаны алып койгонуна ызааланып жинденип алды.
Чакан аудиторияда озуно окшоп чиренген байдын балдары менен олтурду. Жада калса мугалимди тенсинбей, коз кырында карап койду. Батыраак эле сабак бутсо, досторуна кошулуп клуб, барда эс алган кундорун сагынды. Атасынын ачуусу тарашын эле кутуп журот. Бир аз жумшарса машинасын алып алса эле. Бул мугалимдер менен оной эле келишип алат. Сабакты жан дили менен берилип тушундуруп жаткан мугалим эжейди карап, мыйыгынан жылмайып алды.
-Айсалкын, балан кайда?
Эрте мененки тамака олтурган Эркин бурк этти.
-Уктап жатат, кечинде.. деп келе жаткан жеринен куйоосу:
-Чакыр!
-Бир аз эс алсын эми.
-Чакыыр бол!
Кыйкырып алды. Эркин Сулайманович бир областтын губернатору. Бир катар жеке бизнестери бар, олконун элитасынын сап башында. Колун сунса баарына жеткен адам, оз уулуна алы жетпей бара жатты. 4 кыздан кийин коргон, жалгыз уул. Эч нерседен кем болбосун, оксубосун деп уулунун ою менен болду. Каалагандай жашоосуна койду. Эмне каалаганы оозунан чыга элек жатып даяр болот. Акыркы улгудогу машина, телефон. Лидер болсун, жолумду уласын деген тилеги таш каап олтургандай. Бардар жашоодо чонойгон Сыймык, окууну деле атасынын кучу менен бутту. Кочо чанытып, машинасына озуно окшогон шаардын элиталарынын балдарын салып, сулуу кыздар менен башы эс алуучу жайлардан, тунку клубтардан чыкпайт. Кечинде да мас болуп жанжал чыгарган жеринен милиция кармап кетип, жардамчыларын жиберип уйго алып келдирген.
Коздору кызарып, али да болсо ичимдиктин жыты кете элек уулу биринчи кабатка тушту.
-Ата.
-Эмне сабакта эмессин?
-Мен...мен уктап калып
-Эмне сееен?!
-Атасы уулун бир аз бейбаштык кылып, -деп келе жаткан аялына кыйкырды.
-Сен аралашпа! Мына ушул кунго чейин артын жаап келдин. Анан эмне болду? Сен эмес, мен озум канча иштерин милицияга откорбой бутурдум. Кызды зордуктаган, жолдогу аялды туртуп кеткен. Эй бала, бактына жараша ошол аял олбой калды, женил жаракат алып. Тиги кыз болсо акчага муктаж болуп чечилди маселен.
-Ата ал кыз, озу...
-Ук мени жакшылап! Эмнеге сени ысымынды Сыймык койгонмун билесинби? Сыймыгым болсун деген тилек менен. Менин, уй-булоомдун, кыргыз элинин сыймыгы болсун деген максат менен сага Сыймык деген ысым ыйгарганбыз. А сенчи? Менин сага акыркы созум, озуно кел бала. Башка мен да, апан да артынды жаап сен учун окко кокурогубузду тоспойбуз. Мугалимдеринден кунумдук отчет алам, канча сабак, кандай катыштын. Бир эле кыйгач басканынды билсем башкача суйлошобуз. Эртенден сабакта болуп кал, машинанын ключун кабинетке коюп кой.
-Ата мен кантип барам?
-Шофёр менен барасын, сабактан чыгып уйго алып келет. Бул сага жаза. Мен кеттим.
Атасы ордунан туруп ишине жоноп кетти. Башы жарылчудай ооруп жаткан Сыймыктын кулагына атасынын создорунун жарымы кирсе жарымын уккан да жок. Бир гана машинаны алып койгонуна ызааланып жинденип алды.
Чакан аудиторияда озуно окшоп чиренген байдын балдары менен олтурду. Жада калса мугалимди тенсинбей, коз кырында карап койду. Батыраак эле сабак бутсо, досторуна кошулуп клуб, барда эс алган кундорун сагынды. Атасынын ачуусу тарашын эле кутуп журот. Бир аз жумшарса машинасын алып алса эле. Бул мугалимдер менен оной эле келишип алат. Сабакты жан дили менен берилип тушундуруп жаткан мугалим эжейди карап, мыйыгынан жылмайып алды.
#5 21 Апрель 2020 - 10:27
ХХХ
Кыздын таттуу уйкусун чырылдаган телефон бузду. Албай койсо ансайын кучоп басылчу туру жок. Акырын алып кулагына жакындатып:
-Аллоо? - деди уйкусураган ун менен.
-Назиииик, кутман тан уйкучу.
-Ким бул?
-Мен да Азамат. Кече куну келишпедик беле, тиги берилген текстти бирге которобуз деп. Сени кутуп жатам.
-Ааай, такыр эсимде жок. Куто аласынбы мен барып калам?
-Айла жок, кутууго туура келет, биринчи кабатта ашканада болом.
-Маакул, баратам.
Телефонду очургон жигит "Сени омур бою кутууго даярмын" - деди. Чын эле Назбийкени омур бою кутуп, жанында омур бою жашоого даяр. Сабакта жанында олтурганына эле ыраазы. Кыз жылмайса ага кошулуп Азаматтын ааламы, дуйносу кошо жылмаят. Кулгонуно, кирпигинин ар бир ирмелишинен бери маани берип уурданып карап алат. Кыз болсо анын бирин да сезбей келет. Азаматты группалаш, ашып кетсе дос катары сыйлашы мумкун. Кофе ичип олтурган жигитке карай кыз кулуп келе жатты. Апакай жузу, капкара ботодой болуп жайнаган коздору, ээгинин сол жагында жайгашкан калы да озгочо. Бир аз тармал болуп кеткен чачын жазып алганга башкача сулуу корунду. Анан да, жагымдуу, Азаматтын журогун кытыгылаган ошол жыпар жыт.
-Кандайсын? Коп куттунбу? - шашып келип сумка, журналдарын коюп жанына олтурду.
-Эмнеге мынча коп уктайсын?
-Азамат, билбесем. Бул суроого биз уй-булообуз менен кошо ушунча жылдан бери жооп издеп келе жатабыз.-тамаша иретинде кулуп койду кыз. Кулгону да башкача, кудум наристедей жароокер болуп кетет.
-Кофе ичесинби?
-Жок мен кофе ичпеймин го. Чай ичемин.
-Макул. Азамат туруп озуно кайра бир кофе, анан кызга чай алып келди. Ал келгиче Назбийке китептирди алып, берилген текстти которуп баштаган экен.
-Назик?
-Оов.
Китептен жузун которбой жооп берди кыз. Конур уну да мээримдуу, жумшак угулду жигитке.
-Мен которуп койдум, - деди озунун дептерин кызга сунуп.
-Чын элеби? Аябай кейип, озумду урушуп жаткам. Улгурбой калам го деп. Сонун го, рахмат. Кыз кубанып кетти.
-Озумдун досум го. Назбийке колу менен Азаматтын бетин чымчып койду.
-Досунмунбу э?
-Ооба да, а эмне дос болгун келбейби? Кыз бир кашын которуп жигитке суроолуу карады.
-Жок, дос болгум келет албетте. Бирок жигит менен кыз дос болбойт дейт го. Эмне дейсин?
Эми жигит кызды тике карады.
-Аны деген, ошол достукту жакшы сактай албагандар ошентип ойлоп таап айтышкан. Кайсыл сезимге конул бурсан ошол сезим орчуйт да.
-Кыйын экенсин, озун каалаган сезимди орчутуп алчу, - жигит таарынгандай унчукту.
-Ооба да, - деп койду Назбийке.
-Назик, сен алманы жакшы коросунбу?-капыстан сурай калганына бырс этип кулуп жиберди кыз.
-Ооба аябай жакшы кором. Эмнеге сурап калдын?
-Дайым эле алма жыттанып журосун го? - деди Азамат кулуп.
-Ха, хааа,-кыз кыткылыктап кулуп алды.
-Койчу, алма жыттанамбы э? - озунун кийимин, жендерин жыттап койду.
-Ооба, мен муну тиги мектепте алгачкы жолу сени коргондо сезгем. Же озум да алманы жакшы коргонго мага эле сезилеби билбейм.
-Атам уйдун короосуна кооп алма тиккен. Кичинемден алма жеп чонойгом.
-Мен шаарда коп кабаттуу уйдо жашагандыктан дайым сатып жегенге туура келет, - деди Азамат. Анан сумкасынан чоктой кызарган алманы алып кызга сунду.
-Ме, алмалардын ханышасы, бул сага.
-Рахмат, - деп кулгон Назбийкени алманы алды.
Экоо кобурашып сабакты талкуулап олтурганда, капыстан ашканага Сыймык озунун группалаштары менен ызылдап кирип келишти. Айлананы, университеттин жупуну ашканасын тенсибей айланта карап жатып Азаматка козу урунду. Акырын жанына басып келди.
-Какие людиии?!Ассалам алейкум досум. Сыймыкты коргон Азамат жактырбагандай суз учурашты.
-Кандайсын классташ?
-Биз сонун, озунчу? Журосун дагы эле Эйнштейн болуп?
-Озун? Бул жакта эмне жоготуп? Же аяшка биздин университетте окуйбу? - деди Азамат какшыктап.
-Кайдагы аяшкан, мен озум окуймун. Финансы болумундо. А бул чурок ким таанышсак болобу? - жанатан бери буларды тан калып тиктеп турган Назбийкени байкай коюп колун сунду Сыймык.
-Аты Назбийке менин группалаш кызым, - Азамат кызганып кетип, озу тааныштырды. Кыздын колун кармашын каалабай.
-Назбийке, мен Сыймык. Азаматтын досу, классташы болом ээ досум, - деп Азаматты далыга таптап койду.
-Жакшы кубанычтамын. Назбийке токтоо жооп берди.
-Макул силерге тоскоол болбоюн, досум эми сенин болумуно тез-тез каттап турам го, -деди кызга козун кыса Сыймык кетип жатып.
Ал кеткенден кийин Назбийке Азаматка карап:
-Атасынын акчасына копкон го э досун, - деди жактырбагандай.
-Ооба, бардар уйдун жалгыз уулу. Эмне сага мындай атасынын эркелери жакпайбы? - жигит кызганыч аралаш суйлоду.
-Жоок,жакпайт.
Жигиттин конулу бир аз болсо да жайына тушконсуду. Оюна Сыймык кызды тартып алчудай жаман ойлор келип, кызганып ичинен туталанып кетти эле. Бирок баары бир ичинен тупойул тартып турду. Сыймык козу коргон бир да сулууну жон калтырбайт, ал эми Назбийкенин сулуулугун коруп шилекейин бир жутуп алганын карап туруп байкады. Кантсе да бирге окуп сырын билип калган эле.
Кыздын таттуу уйкусун чырылдаган телефон бузду. Албай койсо ансайын кучоп басылчу туру жок. Акырын алып кулагына жакындатып:
-Аллоо? - деди уйкусураган ун менен.
-Назиииик, кутман тан уйкучу.
-Ким бул?
-Мен да Азамат. Кече куну келишпедик беле, тиги берилген текстти бирге которобуз деп. Сени кутуп жатам.
-Ааай, такыр эсимде жок. Куто аласынбы мен барып калам?
-Айла жок, кутууго туура келет, биринчи кабатта ашканада болом.
-Маакул, баратам.
Телефонду очургон жигит "Сени омур бою кутууго даярмын" - деди. Чын эле Назбийкени омур бою кутуп, жанында омур бою жашоого даяр. Сабакта жанында олтурганына эле ыраазы. Кыз жылмайса ага кошулуп Азаматтын ааламы, дуйносу кошо жылмаят. Кулгонуно, кирпигинин ар бир ирмелишинен бери маани берип уурданып карап алат. Кыз болсо анын бирин да сезбей келет. Азаматты группалаш, ашып кетсе дос катары сыйлашы мумкун. Кофе ичип олтурган жигитке карай кыз кулуп келе жатты. Апакай жузу, капкара ботодой болуп жайнаган коздору, ээгинин сол жагында жайгашкан калы да озгочо. Бир аз тармал болуп кеткен чачын жазып алганга башкача сулуу корунду. Анан да, жагымдуу, Азаматтын журогун кытыгылаган ошол жыпар жыт.
-Кандайсын? Коп куттунбу? - шашып келип сумка, журналдарын коюп жанына олтурду.
-Эмнеге мынча коп уктайсын?
-Азамат, билбесем. Бул суроого биз уй-булообуз менен кошо ушунча жылдан бери жооп издеп келе жатабыз.-тамаша иретинде кулуп койду кыз. Кулгону да башкача, кудум наристедей жароокер болуп кетет.
-Кофе ичесинби?
-Жок мен кофе ичпеймин го. Чай ичемин.
-Макул. Азамат туруп озуно кайра бир кофе, анан кызга чай алып келди. Ал келгиче Назбийке китептирди алып, берилген текстти которуп баштаган экен.
-Назик?
-Оов.
Китептен жузун которбой жооп берди кыз. Конур уну да мээримдуу, жумшак угулду жигитке.
-Мен которуп койдум, - деди озунун дептерин кызга сунуп.
-Чын элеби? Аябай кейип, озумду урушуп жаткам. Улгурбой калам го деп. Сонун го, рахмат. Кыз кубанып кетти.
-Озумдун досум го. Назбийке колу менен Азаматтын бетин чымчып койду.
-Досунмунбу э?
-Ооба да, а эмне дос болгун келбейби? Кыз бир кашын которуп жигитке суроолуу карады.
-Жок, дос болгум келет албетте. Бирок жигит менен кыз дос болбойт дейт го. Эмне дейсин?
Эми жигит кызды тике карады.
-Аны деген, ошол достукту жакшы сактай албагандар ошентип ойлоп таап айтышкан. Кайсыл сезимге конул бурсан ошол сезим орчуйт да.
-Кыйын экенсин, озун каалаган сезимди орчутуп алчу, - жигит таарынгандай унчукту.
-Ооба да, - деп койду Назбийке.
-Назик, сен алманы жакшы коросунбу?-капыстан сурай калганына бырс этип кулуп жиберди кыз.
-Ооба аябай жакшы кором. Эмнеге сурап калдын?
-Дайым эле алма жыттанып журосун го? - деди Азамат кулуп.
-Ха, хааа,-кыз кыткылыктап кулуп алды.
-Койчу, алма жыттанамбы э? - озунун кийимин, жендерин жыттап койду.
-Ооба, мен муну тиги мектепте алгачкы жолу сени коргондо сезгем. Же озум да алманы жакшы коргонго мага эле сезилеби билбейм.
-Атам уйдун короосуна кооп алма тиккен. Кичинемден алма жеп чонойгом.
-Мен шаарда коп кабаттуу уйдо жашагандыктан дайым сатып жегенге туура келет, - деди Азамат. Анан сумкасынан чоктой кызарган алманы алып кызга сунду.
-Ме, алмалардын ханышасы, бул сага.
-Рахмат, - деп кулгон Назбийкени алманы алды.
Экоо кобурашып сабакты талкуулап олтурганда, капыстан ашканага Сыймык озунун группалаштары менен ызылдап кирип келишти. Айлананы, университеттин жупуну ашканасын тенсибей айланта карап жатып Азаматка козу урунду. Акырын жанына басып келди.
-Какие людиии?!Ассалам алейкум досум. Сыймыкты коргон Азамат жактырбагандай суз учурашты.
-Кандайсын классташ?
-Биз сонун, озунчу? Журосун дагы эле Эйнштейн болуп?
-Озун? Бул жакта эмне жоготуп? Же аяшка биздин университетте окуйбу? - деди Азамат какшыктап.
-Кайдагы аяшкан, мен озум окуймун. Финансы болумундо. А бул чурок ким таанышсак болобу? - жанатан бери буларды тан калып тиктеп турган Назбийкени байкай коюп колун сунду Сыймык.
-Аты Назбийке менин группалаш кызым, - Азамат кызганып кетип, озу тааныштырды. Кыздын колун кармашын каалабай.
-Назбийке, мен Сыймык. Азаматтын досу, классташы болом ээ досум, - деп Азаматты далыга таптап койду.
-Жакшы кубанычтамын. Назбийке токтоо жооп берди.
-Макул силерге тоскоол болбоюн, досум эми сенин болумуно тез-тез каттап турам го, -деди кызга козун кыса Сыймык кетип жатып.
Ал кеткенден кийин Назбийке Азаматка карап:
-Атасынын акчасына копкон го э досун, - деди жактырбагандай.
-Ооба, бардар уйдун жалгыз уулу. Эмне сага мындай атасынын эркелери жакпайбы? - жигит кызганыч аралаш суйлоду.
-Жоок,жакпайт.
Жигиттин конулу бир аз болсо да жайына тушконсуду. Оюна Сыймык кызды тартып алчудай жаман ойлор келип, кызганып ичинен туталанып кетти эле. Бирок баары бир ичинен тупойул тартып турду. Сыймык козу коргон бир да сулууну жон калтырбайт, ал эми Назбийкенин сулуулугун коруп шилекейин бир жутуп алганын карап туруп байкады. Кантсе да бирге окуп сырын билип калган эле.
#6 21 Апрель 2020 - 10:33
Бактылуу студенттик кундордун доорун суруп жатышты. Группадагы бардык балдар кыздар бири-бирине окшош. Баары шайыр, уюшумдуу. Сабактан чыгып эле чакан оюндарды уюштурушуп,
парк ичинде копко олтурушат. Ырдашып, топ ыргытып ойноп, балдар гитара менен ырдап. Деги койчу омурдун гулдогон, эн кооз мезгили жаштык, студенттик кундор болуп саналса керек. Азамат менен Назбийке ошол бойдон дос болуп журушту. Жигит канчалык имерилип, аяп, журогу эзилип турса да кыздын коздорунон мындай учкундарды байкай албады. Нечен ирет оозун таптап "СУЙОМ"
- деп айтайын деп барып токтоп калган. Кудум айтса Назбийкеден такыр ажырап калчудай, ушул достуктан да куру кала тургансып чебелектеп кетет. Жанында эч нерседен бейкапар озун дос деп эсептеп жургон бул периге омуру, деми байлангандай.
Мунсуз жашоосу айланкочок болуп, асманынан таны кулап, тун жамынчудай коркот. А эгерде бироо эле тийишсе барып жанчып койгонго даяр. Ар дайым жанынан карыш жылбайт. Китепкана, ашкана кошо журо берет. Экоо ар дайым тамашалашып,
каткырып кулуп алышат. Назбийкенин башка кыздардай жасалма болуп кулуп, мурдун которуп керилип журбогонун суйот. Ар дайым ачык, кундой жаркырап жургон бул кызга башында группанын коп жигиттери ашык болгон. Баарына тегиз, бирдей сылык жооп берип жолуна салгандан бери, баары ого бетер сыйлап калышкан. Ал эми Сыймык болсо ошол кызды коргон кундон тарта Азаматка баттан каттап, улам жакындоосу кобойгон. Азамат мунун тупку максаты эмне экенин жазбай эле сезди. Кыз алдынан чыккан жерден комплименттерди жаадырып конулун алганга аракет кылган Сыймыкты коруп кыжыры кайнап кетет.
Кыш келип жаны-жыл жакындап калган. Университет тарабынан жыл сайын уюштурулуучу "Ректордук баллга" даярдыктар коруло баштады. Азамат менен Назбийке да бир нече группалаштары менен бул баллга катышууга чакыруу алышты. Сыймык сураштырып олтуруп кыздын бара турганын аныктады. Озу суйлошуп катышып, Назбийке менен ошол баллда жакындан таанышууну пландады. Жада калса озуно "Назбийке ошол куну меники болот" - деп максат коюп алды. Башында "сулуу экен" - деп конул ачуу учун гана жакындагысы келген. Бирок кыз конул бурбай, тоготпой койсо ансайын арданып "карап тур, баары бир конулунду алам" - деп кирише баштады.
Чон ресторан. Ортодо жасалгаланган балаты. Тустуу жарык беруучу аппараттар, дасторкондо туркун даамдар менен залдын корку ого бетер ачылып турат. Азамат озуно жарашкан костюм шым кийип, адамдардын арасынан кызды издеп жатты. Мына эшик тараптан Назбийке кирип келе жатат. Устундогу пальтосун чечип колуна кармап алыптыр. Ресторандын тор жагынан берилген чон жарыка озгочо чагылып жигиттин козуно кудум кундон тушуп келе жаткан перидей корунду. Ачык кулгун тустогу, арты жер чийип делбиреген кече койногу ансайын озуно жарашып, келбетин ого бетер сулуу корсотуп тургандай. Узун апакай моюну, кулагына жарашкан сыргасы да озунчо керемет. Чач жасалгасы, женил берген макияжы кудум бир колунан коору тогулгон чебер скульптор шедевр жараткандай. Акырын басып Азаматтын жанына келди. Бир аз ары тарапта кудум ушундай суктануу менен, мындан да катуу суйуу менен Сыймык кызды тиктеп турду. Назбийкенин ушул корунушу, ушул турпаты Сыймыктын мээсине, сезимине, коз алдына очпос болуп кадалып калды. Кече шандуу башталды. Алгач университет ректоруна соз берилип, ал студенттерге кааалоо тилегин айтып, грамоталар менен сыйлады. Андан ары мугалимдер суйлоп, чакырылган ырчылар ырдашып, кызыктуу оюндар уюштурулуп кече шандуу уланып жатты. Азаматтар оздоруно болунгон столдо олтурушкан, ангыча женил бий башталып кайдан жайдан Сыймык пайда боло калды булардын жанында.
-Сулуу перини бийге чакырсам болобу? - деди Назбийкеге колун сунуп башкача жумшак, сылык суйлоп. Баары Назбийкени карап калышты. Жаны гана Азамат ордунан туруп кызды колдон тартып кетейин дегиче болбой:
-Макул, - деген Назбийке Сыймыктын колун кармап,ал менен бирге басып барып женил бийге бийлеп жатты. Азамат нес абалда калды. Чынында кутпогон. Назиктин ушул турганын эч кимге ыраа коро албай, баарынан кызганып турганда Сыймык келип алып кеткени жанына батып кетти. Ушул бойдон аны тарттырып алгандай ызаланып, кызанычы мээсине тээп, жузу кызарып кетти. Алыстан аларды ызалуу карап олтурду. Сыймыктын кыздын белине койгон колун барып жанчып салууга даяр турду.
Женил музыка жанырып Сыймык кызды аяр кармап бийлеп жатты. Кыздан келген жагымдуу, таттуу жытка мас боло тушту. Бул жыт тазалыктын, аруулуктун жытындай сезилип, жазгы коктомдой конулун кытыгылап отту. Узун болуп кайрылган кирпиктери, кулпунай онундой кызарып, болтойгон эриндери, жазы мандайы, кармаган кебездей аппак жумшак колдору Сыймыкты акылынан ажыратып ийгендей болду. Азыр эле бекем кучактап, менчиктеп алгысы келип турду. Музыка бутуп кыз колун кое берди. Сыймык Назбийкеге арбалып, суйлоого чамасы келбей музыка кандай бутуп калганын деле байкабай калды. Ушул кезге чейин бир да сулуунун алдында мынча сурдоп корбогон жаны тердеп кетиптир. Ордуна келип олтурган Назбийке Азаматка карап:
-Азамат мени таксиге салып койчу. Кечигип кеттим, - деди.
Аран эле озун кармап турган жигит
-Эмне тиги жигитин жеткирбейм дедиби? - дей салды.
-Сен эмне деп жатасын? Пальтосун алып чыгып баратты. Артынан ээрчиген Азамат
-Кечирип койчу Назик мен, ачуу устундо эле байкабай.
-Озум деле чакырып аламын, такси рахмат. - деп машинага олтуруп кетип калды кыз.
-Назиик, кечир.
Артынан чуркап чыккан Сыймык кыз тушуп кеткен машинанын артынан узата карап Азаматка суйлоду:
-Кетип калдыбы? Жеткирем деген болчумун.
-Эмнее? Сен жеткиресинби э?
Экоо мандайлаш туруп, дагы тиреше калышты.
-Жолобо! - деди кыжыры келе Азамат.
-Назбийке меники! - деди Сыймык.
-Коро жатарбыз. - деп Азамат кирип кетти. Ушул кундон, ушул муноттон баштап экоонун ортосунда ушул кыз учун аёсуз, тымызын согуш башталды.
Кыш келип жаны-жыл жакындап калган. Университет тарабынан жыл сайын уюштурулуучу "Ректордук баллга" даярдыктар коруло баштады. Азамат менен Назбийке да бир нече группалаштары менен бул баллга катышууга чакыруу алышты. Сыймык сураштырып олтуруп кыздын бара турганын аныктады. Озу суйлошуп катышып, Назбийке менен ошол баллда жакындан таанышууну пландады. Жада калса озуно "Назбийке ошол куну меники болот" - деп максат коюп алды. Башында "сулуу экен" - деп конул ачуу учун гана жакындагысы келген. Бирок кыз конул бурбай, тоготпой койсо ансайын арданып "карап тур, баары бир конулунду алам" - деп кирише баштады.
Чон ресторан. Ортодо жасалгаланган балаты. Тустуу жарык беруучу аппараттар, дасторкондо туркун даамдар менен залдын корку ого бетер ачылып турат. Азамат озуно жарашкан костюм шым кийип, адамдардын арасынан кызды издеп жатты. Мына эшик тараптан Назбийке кирип келе жатат. Устундогу пальтосун чечип колуна кармап алыптыр. Ресторандын тор жагынан берилген чон жарыка озгочо чагылып жигиттин козуно кудум кундон тушуп келе жаткан перидей корунду. Ачык кулгун тустогу, арты жер чийип делбиреген кече койногу ансайын озуно жарашып, келбетин ого бетер сулуу корсотуп тургандай. Узун апакай моюну, кулагына жарашкан сыргасы да озунчо керемет. Чач жасалгасы, женил берген макияжы кудум бир колунан коору тогулгон чебер скульптор шедевр жараткандай. Акырын басып Азаматтын жанына келди. Бир аз ары тарапта кудум ушундай суктануу менен, мындан да катуу суйуу менен Сыймык кызды тиктеп турду. Назбийкенин ушул корунушу, ушул турпаты Сыймыктын мээсине, сезимине, коз алдына очпос болуп кадалып калды. Кече шандуу башталды. Алгач университет ректоруна соз берилип, ал студенттерге кааалоо тилегин айтып, грамоталар менен сыйлады. Андан ары мугалимдер суйлоп, чакырылган ырчылар ырдашып, кызыктуу оюндар уюштурулуп кече шандуу уланып жатты. Азаматтар оздоруно болунгон столдо олтурушкан, ангыча женил бий башталып кайдан жайдан Сыймык пайда боло калды булардын жанында.
-Сулуу перини бийге чакырсам болобу? - деди Назбийкеге колун сунуп башкача жумшак, сылык суйлоп. Баары Назбийкени карап калышты. Жаны гана Азамат ордунан туруп кызды колдон тартып кетейин дегиче болбой:
-Макул, - деген Назбийке Сыймыктын колун кармап,ал менен бирге басып барып женил бийге бийлеп жатты. Азамат нес абалда калды. Чынында кутпогон. Назиктин ушул турганын эч кимге ыраа коро албай, баарынан кызганып турганда Сыймык келип алып кеткени жанына батып кетти. Ушул бойдон аны тарттырып алгандай ызаланып, кызанычы мээсине тээп, жузу кызарып кетти. Алыстан аларды ызалуу карап олтурду. Сыймыктын кыздын белине койгон колун барып жанчып салууга даяр турду.
Женил музыка жанырып Сыймык кызды аяр кармап бийлеп жатты. Кыздан келген жагымдуу, таттуу жытка мас боло тушту. Бул жыт тазалыктын, аруулуктун жытындай сезилип, жазгы коктомдой конулун кытыгылап отту. Узун болуп кайрылган кирпиктери, кулпунай онундой кызарып, болтойгон эриндери, жазы мандайы, кармаган кебездей аппак жумшак колдору Сыймыкты акылынан ажыратып ийгендей болду. Азыр эле бекем кучактап, менчиктеп алгысы келип турду. Музыка бутуп кыз колун кое берди. Сыймык Назбийкеге арбалып, суйлоого чамасы келбей музыка кандай бутуп калганын деле байкабай калды. Ушул кезге чейин бир да сулуунун алдында мынча сурдоп корбогон жаны тердеп кетиптир. Ордуна келип олтурган Назбийке Азаматка карап:
-Азамат мени таксиге салып койчу. Кечигип кеттим, - деди.
Аран эле озун кармап турган жигит
-Эмне тиги жигитин жеткирбейм дедиби? - дей салды.
-Сен эмне деп жатасын? Пальтосун алып чыгып баратты. Артынан ээрчиген Азамат
-Кечирип койчу Назик мен, ачуу устундо эле байкабай.
-Озум деле чакырып аламын, такси рахмат. - деп машинага олтуруп кетип калды кыз.
-Назиик, кечир.
Артынан чуркап чыккан Сыймык кыз тушуп кеткен машинанын артынан узата карап Азаматка суйлоду:
-Кетип калдыбы? Жеткирем деген болчумун.
-Эмнее? Сен жеткиресинби э?
Экоо мандайлаш туруп, дагы тиреше калышты.
-Жолобо! - деди кыжыры келе Азамат.
-Назбийке меники! - деди Сыймык.
-Коро жатарбыз. - деп Азамат кирип кетти. Ушул кундон, ушул муноттон баштап экоонун ортосунда ушул кыз учун аёсуз, тымызын согуш башталды.
#7 22 Апрель 2020 - 08:49
Чарчап уйго келген Сыймык ойлуу жатты. Биринчи жолу ичпей, озу буту менен туз басып, эч кандай ызы-чуусу жок болмосуно кирип кеткен уулун коруп Айсалкын тан калды. Деги эле мындай окуя болчу эмес. Бугун аябай майрамдап, жетелеп келген атасынын кызматкерлерин ашата согуп кыйкырык салат деп куткон жок эле дегенде. Андай болгон жок. Ал эми Сыймыктын оюнун баарын, жада калса ичимдик жана кумардан башканы кабыл албаган мээсин да бугун Назбийкенин элеси ээлеп алды. "Мен сага баары бир жетем" - деп койду.
Улам жаны тынбай чырылдаган телефонун бир карап алды да, очуруп койду кыз. Азамат озун коерго жер таппай, улам кызга чалып, смс жиберип жатты. "Назик суйлошолучу" - деп жазып жиберди. Жооп келген жок.
Ошол бойдон эки кундон сон университетте корду Назбийкени. Адатынча ашканада чай ичип китеп окуп олтурган экен.
-Назик, - акырын суйлогон жигит мандайына келип олтурду. Китептен башын которуп жалт караган кыз Азаматтын кебетесин коруп чочуп кетти. Коздору кызарып, арыктап да кеткендей.
-Аа сен белен? Кандайсын? - деп суз гана учурашты кабартырланганын билгизбей.
-Назик уксан мен ошондо...
-Азамат кел бул теманы жабалы. Мен унуттум, сен да унут.
-Чын эле унуттунбу?
-Чын айтам. Ууртунан жылмайган кызды коруп Азамат жайнап кетти. Кубанып кеткенинен ордунан туруп кучактап алгысы келип озун аран басты.
-Айтчы озуно эмне болду? Сыркоолодунбу?
-Ооба ооруп калдым, - деди Азамат.
-Абайласан боло, айыгып кет. Даары ичтинби? "Мен бул оорудан омур бою айыкпаймын. Менин даарым жалгыз сен" - деди жигит ичинен жалооруп.
-Ооба ичтим рахмат,-деп койду сыртынан сыр билгизбей. Азамат чонтогунон кызарган алманы алып кызга сунду.
-Рахмат, - деп мээримдуу жылмайып койду. Чын эле ичинен жигиттин ушул турганын аяп кетти.
Окшошкон кундор. Убакыт учкан куш деп бекеринен айтылбаса керек. Бат эле кыш отуп, жаз келип, андан жай кузго алмашып омур оз агымы менен баратты. 4-курстун студенттери болушту. Чет тилин жакшы оздоштуруп ар кандай сынактарга катышып, акыры чет мамлекеттен атайын келишимдин негизинде окуу жана иш сунушталган программага катыша турган болушту. Ушунча жыл жанында дагы эле дос бойдон журот. Кун сайын "Эртен созсуз айтам" - деп чыгынып даярданып келет да, кызды коруп айта албай калат. Назбийке болсо Азаматты эн жакын досу деп гана билет. Ырас, сыйлайт, жакшы корот бирок суйуу деген ыйык туйгуну сезе албай койду.
Шаардын так ортосунда жайгашкан, жаны стилде тушкон кымбат баалуу коп кабаттуу уйдон эн бийик кабатынан 3 болмолуу батир алган Сыймык. Албетте атасынын жардамы менен. Эн чон залына Назбийкенин ар кандай суротторун, чон кичине кылып чыгартып рамкаларга салып дубалдарга илип алган. Эн чон рамкада жанагы кечеде тушкон суроту турат. Жылмайган жузу, кудум тиктеп турган карегине мына азыр жан кирчудой тигилет. Ушул карегиндеги тупсуздукто орун алган тазалык, суйууго чогуп кеткен Сыймык. 4 жылдан бери артынан журот, социалдык барактагы адресине жазат, номерине чалат. Университетте коргон жерден кармап калып узак суйлошкусу келет. Бирок кыз дайым шашып жоноп калат. Журогуно жол таба албай койду. Ооба мурунку адатына салып кээде клубтарда ичип, ар кандай сулуу кыздар менен журуп корду. Керек болсо Назбийкеден мин эсе сулуу кыздар кучагында болду. Бирок негедир ал кыз башкача. Балким башкаларчылап, бир созуно ээрип кучагына кулабаганы озуно тартып турат. Балким башкалардай мунун байлыгына, мансабына кызыгып жасалма болуп жагынбаганы учун суйду. Деги ким билет анда кандай куч бар экенин Сыймыкты жылдырбай озуно тартып турган. Ар кун сайын Назбийкенин артынан адам койдуруп суротко тартып алат да, чыгартып келип ушул болмого илет. Сыймык бул батирине озунон башка эч кимди киргизбейт.
Улам жаны тынбай чырылдаган телефонун бир карап алды да, очуруп койду кыз. Азамат озун коерго жер таппай, улам кызга чалып, смс жиберип жатты. "Назик суйлошолучу" - деп жазып жиберди. Жооп келген жок.
Ошол бойдон эки кундон сон университетте корду Назбийкени. Адатынча ашканада чай ичип китеп окуп олтурган экен.
-Назик, - акырын суйлогон жигит мандайына келип олтурду. Китептен башын которуп жалт караган кыз Азаматтын кебетесин коруп чочуп кетти. Коздору кызарып, арыктап да кеткендей.
-Аа сен белен? Кандайсын? - деп суз гана учурашты кабартырланганын билгизбей.
-Назик уксан мен ошондо...
-Азамат кел бул теманы жабалы. Мен унуттум, сен да унут.
-Чын эле унуттунбу?
-Чын айтам. Ууртунан жылмайган кызды коруп Азамат жайнап кетти. Кубанып кеткенинен ордунан туруп кучактап алгысы келип озун аран басты.
-Айтчы озуно эмне болду? Сыркоолодунбу?
-Ооба ооруп калдым, - деди Азамат.
-Абайласан боло, айыгып кет. Даары ичтинби? "Мен бул оорудан омур бою айыкпаймын. Менин даарым жалгыз сен" - деди жигит ичинен жалооруп.
-Ооба ичтим рахмат,-деп койду сыртынан сыр билгизбей. Азамат чонтогунон кызарган алманы алып кызга сунду.
-Рахмат, - деп мээримдуу жылмайып койду. Чын эле ичинен жигиттин ушул турганын аяп кетти.
Окшошкон кундор. Убакыт учкан куш деп бекеринен айтылбаса керек. Бат эле кыш отуп, жаз келип, андан жай кузго алмашып омур оз агымы менен баратты. 4-курстун студенттери болушту. Чет тилин жакшы оздоштуруп ар кандай сынактарга катышып, акыры чет мамлекеттен атайын келишимдин негизинде окуу жана иш сунушталган программага катыша турган болушту. Ушунча жыл жанында дагы эле дос бойдон журот. Кун сайын "Эртен созсуз айтам" - деп чыгынып даярданып келет да, кызды коруп айта албай калат. Назбийке болсо Азаматты эн жакын досу деп гана билет. Ырас, сыйлайт, жакшы корот бирок суйуу деген ыйык туйгуну сезе албай койду.
Шаардын так ортосунда жайгашкан, жаны стилде тушкон кымбат баалуу коп кабаттуу уйдон эн бийик кабатынан 3 болмолуу батир алган Сыймык. Албетте атасынын жардамы менен. Эн чон залына Назбийкенин ар кандай суротторун, чон кичине кылып чыгартып рамкаларга салып дубалдарга илип алган. Эн чон рамкада жанагы кечеде тушкон суроту турат. Жылмайган жузу, кудум тиктеп турган карегине мына азыр жан кирчудой тигилет. Ушул карегиндеги тупсуздукто орун алган тазалык, суйууго чогуп кеткен Сыймык. 4 жылдан бери артынан журот, социалдык барактагы адресине жазат, номерине чалат. Университетте коргон жерден кармап калып узак суйлошкусу келет. Бирок кыз дайым шашып жоноп калат. Журогуно жол таба албай койду. Ооба мурунку адатына салып кээде клубтарда ичип, ар кандай сулуу кыздар менен журуп корду. Керек болсо Назбийкеден мин эсе сулуу кыздар кучагында болду. Бирок негедир ал кыз башкача. Балким башкаларчылап, бир созуно ээрип кучагына кулабаганы озуно тартып турат. Балким башкалардай мунун байлыгына, мансабына кызыгып жасалма болуп жагынбаганы учун суйду. Деги ким билет анда кандай куч бар экенин Сыймыкты жылдырбай озуно тартып турган. Ар кун сайын Назбийкенин артынан адам койдуруп суротко тартып алат да, чыгартып келип ушул болмого илет. Сыймык бул батирине озунон башка эч кимди киргизбейт.
#8 22 Апрель 2020 - 08:53
ХХХ
-Апааа мен али окуумду да буто элекмин да. Кайдагы куйоо дагы? - Назиктин журогун ойугон маселе дагы козголду. Жашы 21 ге келип калып, колун сурап келген жуучулар да кобойо баштады.
-Ай кыз, бир жыл калды. Тиги сурап келгендер жакшы уй-булоо экен. Окутуп да алабыз дешти. Ушул бойдон журо бербейсин го?
-Апа улгуром. Быйыл чет мамлекетке чыгып, коптон куткон кыялым орундалса, анан куйоону ойлонуп кором.
-Сени аяка ким жиберип жатат ыя?
-Ну аппаааов, атамдан экоолоп сурайбыз да,- кыз эркелеп Сабиранын мойнуна асыла бетинен ооп алды.
-Атан жооп бербейт. Мунозун билесин да.
-Апа, келишим менен барабыз программа менен атайын. Айтмакчы Азамат да барат.
-Сени алыс жака эркек балага кошуп жиберип коет дейсинби?
-Оооф, башталды... деген Назбийке оз болмосуно баратты.
-Эй кыз, бери бас,-артынан Сабира суйлонуп кала берди.
-Бир эмес, эки жерге ала качты, жакшы эле жер, олтурбайм деп келе бердин. Эми болсо колун сурап келгендерге да жок. Сени куйоого бербей эмне куйоо сатып берем ыя?
Назбийке укмаксанга салып койду. Чын эле анын кыялы башка, чет мамлекетке чыксам дегенде эки козу торт. Эл коруп, жер коруп анан журогунун ээсине жолукса суйуу менен турмушка чыгам деп кыялданат.
Сынака катуу даярданып жатышты Азамат экоо. Китепканада олтурушкан. Бир убакта капыстан эле Азамат суроо берип калды:
-Нази?
-Оооу
-Сен суйууго ишенсинби? Кутулбогон суроо бергенге жигитти тигилип карап турду да жылмайып:
-Иии, суйуп калдынбы э? - акырын туртуп койду каш кагып.
-Ооба Нази суйуп калдым. Журогум жараланды, уйкум качып, ойлорум чачырады,-деп жигит куудулдана журогунун тушун кармап, кайгырган образга кирип ойноп жатты.
-Ааай Назбийке, досундан айрылдыыын, - деди Назик да алаканын чаба кайгырган адамдын кейпин кийип тамашалай.
-Анын кантип конулун алып суйуумду айтам, жардамдашчы? Кантсе да кыздардын психологиянар бир го?
-Барып эле суйом де да.
-Сага ошентсе бироо келип эмне кылмаксын?
-Жаактан ары жейт го, - деди колун корсотуп кыз кыткылыктап.
-Кордунбу? Мени да жаака чапса жыргамаксын да э?
-Иий айтпа, бир жыргап кулуп алмакмын да.
-Жок чын эле айтсан. Кенеш бер. Мисалы сага суйуусун кандай билдирсе жагат?
-Ммм тааак, магабыы? Кыз колун бетине коюп кыялдана кетти. Анын ушинтип кыял суруп турганы да ширин корунуп кетти Азаматка.
-Мага деген, оргиналдуулук жагат. Башкалардан озгочо болуп билдирсе. Мисалы сен ошол кызды киного чакыр. Кино койгон оператор менен суйлошуп коесун алдын ала. Назбийке ушунчалык берилуу менен тушундуруп жатты. Аны суктана карап олтурган Азаматка:
-Ээй угуп жатасынбы мени?
-Ии, айта бер анан?
-Операторго алдын ала даярдалган ошол кыз жонундо слайд жасалган дискти бересин. Кыз экоон киного киргенде, сен мен азыр деп сыртка чыгасын. Анан жарык очурулуп кино башталат. Кинодон мурун сен даярдаган кыз жонундо слайд кетет. Анын суроттору коюлган. Акырында экранга чооон болуп "МЕН СЕНИ СУЙОМ" - деген жазуу чыгат да, сен ары жактан ошол маалда ар кандай тустогу шаарларды, гул которуп алдына тизелеп колуна шакек тагасын...
Анан ал кыз сага жок деп корсунчу. Назбийке баарын элестетип тушундуруп берди.
-Сонун идея э?
-Ооба да, сага повезло мендей кыз досун бар, - деп кыз мактана тамагын кырып койду.
-Ооба чын эле мага повезло. Азамат кыздын чачын уйпалап койду.
-Ээй, жон дейм. Ушундай кылганынды жаман кором.
-Болду эми акырын, азыр экообузду кууп чыгат,-деген жигит китебине карамыш болуп койду. Ичинен ушунчалык жакшы коруп турду. Ошол айтып берип жаткан идеяга Назбийкени элестетип алып, кудундап ичинен бактылуу болуп алды.
Назбийке экоо бул программадан отсо, анан чет олкого кошо кетмек. Тиги Сыймык дегенден кыйла алыстап калмак да. Башында кыйналып жанын коерго жер таппай кетчу кызганычтан. Бара-бара кыздын ага кош конул экенин коруп, бир аз озуно келе тушкон. Бирок Сыймыктан баарын кутсо болот. Ала качып кетуусу да толук мумкун. Ошондуктан дайым Назиктин жанында журот. Баягы жылы Назбийкени бироолор ала качып кеткенинде, ыйлап кыз биринчи Азаматка чалган. Зуулдап жетип барып, эч кимге карабай колдон суйроп чыгып кетпеди беле? Ошол окуядан кийин да сак болуп кооруп журуп калган.
-Апааа мен али окуумду да буто элекмин да. Кайдагы куйоо дагы? - Назиктин журогун ойугон маселе дагы козголду. Жашы 21 ге келип калып, колун сурап келген жуучулар да кобойо баштады.
-Ай кыз, бир жыл калды. Тиги сурап келгендер жакшы уй-булоо экен. Окутуп да алабыз дешти. Ушул бойдон журо бербейсин го?
-Апа улгуром. Быйыл чет мамлекетке чыгып, коптон куткон кыялым орундалса, анан куйоону ойлонуп кором.
-Сени аяка ким жиберип жатат ыя?
-Ну аппаааов, атамдан экоолоп сурайбыз да,- кыз эркелеп Сабиранын мойнуна асыла бетинен ооп алды.
-Атан жооп бербейт. Мунозун билесин да.
-Апа, келишим менен барабыз программа менен атайын. Айтмакчы Азамат да барат.
-Сени алыс жака эркек балага кошуп жиберип коет дейсинби?
-Оооф, башталды... деген Назбийке оз болмосуно баратты.
-Эй кыз, бери бас,-артынан Сабира суйлонуп кала берди.
-Бир эмес, эки жерге ала качты, жакшы эле жер, олтурбайм деп келе бердин. Эми болсо колун сурап келгендерге да жок. Сени куйоого бербей эмне куйоо сатып берем ыя?
Назбийке укмаксанга салып койду. Чын эле анын кыялы башка, чет мамлекетке чыксам дегенде эки козу торт. Эл коруп, жер коруп анан журогунун ээсине жолукса суйуу менен турмушка чыгам деп кыялданат.
Сынака катуу даярданып жатышты Азамат экоо. Китепканада олтурушкан. Бир убакта капыстан эле Азамат суроо берип калды:
-Нази?
-Оооу
-Сен суйууго ишенсинби? Кутулбогон суроо бергенге жигитти тигилип карап турду да жылмайып:
-Иии, суйуп калдынбы э? - акырын туртуп койду каш кагып.
-Ооба Нази суйуп калдым. Журогум жараланды, уйкум качып, ойлорум чачырады,-деп жигит куудулдана журогунун тушун кармап, кайгырган образга кирип ойноп жатты.
-Ааай Назбийке, досундан айрылдыыын, - деди Назик да алаканын чаба кайгырган адамдын кейпин кийип тамашалай.
-Анын кантип конулун алып суйуумду айтам, жардамдашчы? Кантсе да кыздардын психологиянар бир го?
-Барып эле суйом де да.
-Сага ошентсе бироо келип эмне кылмаксын?
-Жаактан ары жейт го, - деди колун корсотуп кыз кыткылыктап.
-Кордунбу? Мени да жаака чапса жыргамаксын да э?
-Иий айтпа, бир жыргап кулуп алмакмын да.
-Жок чын эле айтсан. Кенеш бер. Мисалы сага суйуусун кандай билдирсе жагат?
-Ммм тааак, магабыы? Кыз колун бетине коюп кыялдана кетти. Анын ушинтип кыял суруп турганы да ширин корунуп кетти Азаматка.
-Мага деген, оргиналдуулук жагат. Башкалардан озгочо болуп билдирсе. Мисалы сен ошол кызды киного чакыр. Кино койгон оператор менен суйлошуп коесун алдын ала. Назбийке ушунчалык берилуу менен тушундуруп жатты. Аны суктана карап олтурган Азаматка:
-Ээй угуп жатасынбы мени?
-Ии, айта бер анан?
-Операторго алдын ала даярдалган ошол кыз жонундо слайд жасалган дискти бересин. Кыз экоон киного киргенде, сен мен азыр деп сыртка чыгасын. Анан жарык очурулуп кино башталат. Кинодон мурун сен даярдаган кыз жонундо слайд кетет. Анын суроттору коюлган. Акырында экранга чооон болуп "МЕН СЕНИ СУЙОМ" - деген жазуу чыгат да, сен ары жактан ошол маалда ар кандай тустогу шаарларды, гул которуп алдына тизелеп колуна шакек тагасын...
Анан ал кыз сага жок деп корсунчу. Назбийке баарын элестетип тушундуруп берди.
-Сонун идея э?
-Ооба да, сага повезло мендей кыз досун бар, - деп кыз мактана тамагын кырып койду.
-Ооба чын эле мага повезло. Азамат кыздын чачын уйпалап койду.
-Ээй, жон дейм. Ушундай кылганынды жаман кором.
-Болду эми акырын, азыр экообузду кууп чыгат,-деген жигит китебине карамыш болуп койду. Ичинен ушунчалык жакшы коруп турду. Ошол айтып берип жаткан идеяга Назбийкени элестетип алып, кудундап ичинен бактылуу болуп алды.
Назбийке экоо бул программадан отсо, анан чет олкого кошо кетмек. Тиги Сыймык дегенден кыйла алыстап калмак да. Башында кыйналып жанын коерго жер таппай кетчу кызганычтан. Бара-бара кыздын ага кош конул экенин коруп, бир аз озуно келе тушкон. Бирок Сыймыктан баарын кутсо болот. Ала качып кетуусу да толук мумкун. Ошондуктан дайым Назиктин жанында журот. Баягы жылы Назбийкени бироолор ала качып кеткенинде, ыйлап кыз биринчи Азаматка чалган. Зуулдап жетип барып, эч кимге карабай колдон суйроп чыгып кетпеди беле? Ошол окуядан кийин да сак болуп кооруп журуп калган.
#9 22 Апрель 2020 - 08:55
ХХХ
-Атттов, кол коюп берчиии? Мага ишенбейсинби?
-Жоок, Назиш койбойм кызым. Эч кайда барбайсын. Кыз бала башка журтта жалгыз журчу беле?
-Аттаааа башкалар да бар да, анан да мен программа менен баратпаймынбы?
-Кызым менин, козумдун кареги, - атасы кызынын саамайынан жыттады.
-Сенсиз мен кантем? Сен жок болсон, сенин мына уйдо унунду укпасам кантип жашаймын?
-Атттооов, соз берем кундо чалып турамын. Анан 6 айда кайтамын. Бат эле отуп кетет. Атакеееем менин.
-Берчи коз айнегимди, бир коз жугуртойун?
Кызынын конулун кыя албаган ата келишимди окуп, шарттары менен тушунуп кол коюп берди.
-Бирок кызым мен окуу жайына барып уюштуруучулар менен таанышып келем.
-Уррраааа атакем менин жакшы кором сени. Кыз кубанычтан секирип алды.
-Ата, бир жумадан сон, жыйналыш болот. Барып катышып таанышып келесиз. Рахмат сизге атттов, - бетинен ооп алып болмосуно чуркап кетти.
ХХХ
Шаардын ичиндеги коп кабаттуу уйлордун биринде Азамат ата-энеси менен чакан ашканасында тамактанып жатышты.
-Ата буйруса ушул программадан отсом алты ай иштеп келмекмин, озумо деле тажрыйба болот да. Кийин жумушка орношуум да оной болот.
-Тилегинди берсин кагылайыным! Апасы Гулсун уулун мандайынан сылап койду.
-Кел дагы куюп берейин, ач болсон керек?
-Жоок апа олтура бериниз мен озум куюп ичем да.
-Уулум, апанды кыйнабай уйго келинди алып келип деле барсан болмок да.
-Ата, болочоктогу келининиз окуусун али буто элек, - деди уялып жер карай.
-Уялтпасанчы баламды. Кыйналбай, нетпей элемин. Кучум бар, азырынча.
Азамат 3 бир тууган, эжеси менен карындашы турмуш куруп кетишкен. Уйдо ата апасы менен эле озу калган. Апасы Гулсун аптекада иштейт, ал эми атасы Мыктыбек коомдук транспорт айдайт. Элдин алды да, арты да эмес турмушта кун кечирип келе жатышат.
Оз болмосуно кирген Азамат рамкага салынган Назбийкенин суротун колу менен сылап койду.
Эртеси университеттин алдында бара жатканда чуркап келип колтуктай баскан Назбийке:
-Иии кандайсын анан Ромео?
-Мен сонун да, ме алма сага. Чонтогунон кыпкызыл болгон алманы чыгарып сунду.
-Рахмат, - деп алган кыз кайра суроо берди:
-Канакей корсотпойсунбу эми? Мен тааныймынбы? Канчанчы курс? Бир болсо биринчи курс го э? Жакында эле суйуп калган болсон.
-Жоок, коптон бери суйомун. Сен да тааныйсын. Токтой калган кыз ансайын кызыга тушту.
-Аайтчы эми кууратпай? Каантип жашырып журдун ай менден. Сени досум экен десе.
-Сага айтсам мазактайт деп журдум да.
-Коойчу сени кантип мазактамак элем. Айт эми бол.
-Жок. Жакында сюрприз болот. Ошондо коросун бир жолу. Жур андан коро деканатка жыйналыш башталды. Баса атан келдиби?
-Ооба кирип кетти. Сенин атанчы?
-Келди, - деди жигит сыймыктана.
-Азамат мен азыр жарылам ааайтчы?
-Жарылбай тур эми, а то такыр сюрприз да корбой калба. Адатынча кызды чачынан уйпалап койду.
-Жоончу эми. Экоо кубалашып деканатка жетип келишти. Негедир адам коп анан ичкериде ызы-чуу угулуп жатты. Ыйлап жаткан аялдын уну чыгып жатты.
-Силер жооп беришинер керек да, чырактай кызымды берип олтурамын деп боздогон аялдын ыйы журокту тилип отту. Не болгонуна тушуно албай турушту. Бир аздан сон жыйналыш башталып, кабагы салынкы декан чыкты:
-Саламатсыздарбы урматтуу ата-энелер, биринчиден жаралаган ынгайсыздык учун кечирим сурайбыз. Бул жерде тушунбостук жаралып калды. Биздин студент кызыбыз, так эле биздин болумдон ушул программа менен кеткен кызыбыздын соогун кече мекенибизге алып келишти.
Созунун ушул жерине келгенде тамагы буула, козуно жаш алып кетти. Бир аз озуно келип, тамагын кыра кайра созун улады.
-Бул боюнча ал жактагы элчилик териштуу иштерин баштады албетте. Ошондуктан бул иш биротоло жабылып, чечилмейин биз бул программа менен кайра иштеше албайбыз. Азыр мен кол койдум. Биздин Университеттен бир да студент чет олкого чыкпасын деген.
Бул силердин коопсуздугунуздарды алдын алуу боюнча корулгон чара.
Аудитория жымжырт болуп тунжурайт. Назбийке башын акырын которуп атасын карады. Атасы озунон козун албай коз жашы мына, мына тушойун деп турган экен.
-Атттов, кол коюп берчиии? Мага ишенбейсинби?
-Жоок, Назиш койбойм кызым. Эч кайда барбайсын. Кыз бала башка журтта жалгыз журчу беле?
-Аттаааа башкалар да бар да, анан да мен программа менен баратпаймынбы?
-Кызым менин, козумдун кареги, - атасы кызынын саамайынан жыттады.
-Сенсиз мен кантем? Сен жок болсон, сенин мына уйдо унунду укпасам кантип жашаймын?
-Атттооов, соз берем кундо чалып турамын. Анан 6 айда кайтамын. Бат эле отуп кетет. Атакеееем менин.
-Берчи коз айнегимди, бир коз жугуртойун?
Кызынын конулун кыя албаган ата келишимди окуп, шарттары менен тушунуп кол коюп берди.
-Бирок кызым мен окуу жайына барып уюштуруучулар менен таанышып келем.
-Уррраааа атакем менин жакшы кором сени. Кыз кубанычтан секирип алды.
-Ата, бир жумадан сон, жыйналыш болот. Барып катышып таанышып келесиз. Рахмат сизге атттов, - бетинен ооп алып болмосуно чуркап кетти.
ХХХ
Шаардын ичиндеги коп кабаттуу уйлордун биринде Азамат ата-энеси менен чакан ашканасында тамактанып жатышты.
-Ата буйруса ушул программадан отсом алты ай иштеп келмекмин, озумо деле тажрыйба болот да. Кийин жумушка орношуум да оной болот.
-Тилегинди берсин кагылайыным! Апасы Гулсун уулун мандайынан сылап койду.
-Кел дагы куюп берейин, ач болсон керек?
-Жоок апа олтура бериниз мен озум куюп ичем да.
-Уулум, апанды кыйнабай уйго келинди алып келип деле барсан болмок да.
-Ата, болочоктогу келининиз окуусун али буто элек, - деди уялып жер карай.
-Уялтпасанчы баламды. Кыйналбай, нетпей элемин. Кучум бар, азырынча.
Азамат 3 бир тууган, эжеси менен карындашы турмуш куруп кетишкен. Уйдо ата апасы менен эле озу калган. Апасы Гулсун аптекада иштейт, ал эми атасы Мыктыбек коомдук транспорт айдайт. Элдин алды да, арты да эмес турмушта кун кечирип келе жатышат.
Оз болмосуно кирген Азамат рамкага салынган Назбийкенин суротун колу менен сылап койду.
Эртеси университеттин алдында бара жатканда чуркап келип колтуктай баскан Назбийке:
-Иии кандайсын анан Ромео?
-Мен сонун да, ме алма сага. Чонтогунон кыпкызыл болгон алманы чыгарып сунду.
-Рахмат, - деп алган кыз кайра суроо берди:
-Канакей корсотпойсунбу эми? Мен тааныймынбы? Канчанчы курс? Бир болсо биринчи курс го э? Жакында эле суйуп калган болсон.
-Жоок, коптон бери суйомун. Сен да тааныйсын. Токтой калган кыз ансайын кызыга тушту.
-Аайтчы эми кууратпай? Каантип жашырып журдун ай менден. Сени досум экен десе.
-Сага айтсам мазактайт деп журдум да.
-Коойчу сени кантип мазактамак элем. Айт эми бол.
-Жок. Жакында сюрприз болот. Ошондо коросун бир жолу. Жур андан коро деканатка жыйналыш башталды. Баса атан келдиби?
-Ооба кирип кетти. Сенин атанчы?
-Келди, - деди жигит сыймыктана.
-Азамат мен азыр жарылам ааайтчы?
-Жарылбай тур эми, а то такыр сюрприз да корбой калба. Адатынча кызды чачынан уйпалап койду.
-Жоончу эми. Экоо кубалашып деканатка жетип келишти. Негедир адам коп анан ичкериде ызы-чуу угулуп жатты. Ыйлап жаткан аялдын уну чыгып жатты.
-Силер жооп беришинер керек да, чырактай кызымды берип олтурамын деп боздогон аялдын ыйы журокту тилип отту. Не болгонуна тушуно албай турушту. Бир аздан сон жыйналыш башталып, кабагы салынкы декан чыкты:
-Саламатсыздарбы урматтуу ата-энелер, биринчиден жаралаган ынгайсыздык учун кечирим сурайбыз. Бул жерде тушунбостук жаралып калды. Биздин студент кызыбыз, так эле биздин болумдон ушул программа менен кеткен кызыбыздын соогун кече мекенибизге алып келишти.
Созунун ушул жерине келгенде тамагы буула, козуно жаш алып кетти. Бир аз озуно келип, тамагын кыра кайра созун улады.
-Бул боюнча ал жактагы элчилик териштуу иштерин баштады албетте. Ошондуктан бул иш биротоло жабылып, чечилмейин биз бул программа менен кайра иштеше албайбыз. Азыр мен кол койдум. Биздин Университеттен бир да студент чет олкого чыкпасын деген.
Бул силердин коопсуздугунуздарды алдын алуу боюнча корулгон чара.
Аудитория жымжырт болуп тунжурайт. Назбийке башын акырын которуп атасын карады. Атасы озунон козун албай коз жашы мына, мына тушойун деп турган экен.
#10 22 Апрель 2020 - 09:02
ХХХ
"Адам баласынын жашоосу бир эле калыпта кете бербейт. Ар бир нерсе убактысын жана тусун озгортуп жашайт туура." Шаардын четине чыгып бийиктиктен шаарга коз салып олтурган Темирлан ушуларды ойлоп алды. Тапканынан жоготкону, жеткенинен жетпегени коп бул турмуштагы кетирген каталарына, коргон азаптарына жана жасаган сооп иш, жакшылыктарына жалгыз Жараткан кубо. Омурунун канча мезгилин коз жаш тогуп, канча жылын бактылуу жашап келди бир гана Жаратканга маалым. Агарып атып келе жаткан танды тиктеп турду. Бул жер анын жакшы коргон жайы. Бошой калса эле жаз болобу,кыш болобу ушул жерге келип шаарды бийиктиктен карап, кунду уясына узатып, же болбосо агарган танды тосуп алып анан кайтат. Узака созулган командировкадан келип эки кундон бери эс алуу алып уйдо. Шаарга тушуп ресторандан шашпай тамактанып уйунун алдына келип токтоду. Чындыгында уйго киргиси келбейт. Уй ичи жымырап муздак тынчтык окум сурот. Кирээри менен жаркылдап тосуп алар жары, алдынан чуркап чыкчу балдары болбогондон кийин, уйго кирип деле кереги жок деп алды. Эшиктен кадам коеру менен озгочо дизайн менен кооздолуп жасалган уйдо, кымбат баалуу эмеректер, кооз жансыз буюмдар гана тунжурап тосуп алат. Буларды чачып ойногон балдар болбосо эмне кереги бар? Андан коро жупуну болсо да уйун болуп, ошол уйду бакытка толтурган уй-булоон болсо мына ошол чыныгы бакыт! Коншулары деле тан калып коюшат. Темирланды башка жакта уй-булоосу менен жашаган бизнесмен деп ойлошот. Анткени уйго кээде гана туногону келбесе кобун эсе машинада, жумушта эле эки сааттан уктап коюп журо берет. Ошондуктан конушулар башка жакта жашайт деп болжоп коюшат. Ал жонундо эч ким, эч нерсе билбейт. Озу да айтпайт озу жонундо маалымат. Ыргылжын тартып, ордунан козголуп уйуно кирди. Кудум ошондой корунуш. Зангыраган уч болмолуу уй муздап, ангырап бош жатат. Ашканага отуп, муздаткычтан суусундук алып ичти да иш болмосуно отуп кетти. Кирип креслого олтуруп ноутбукту куйгузду. Башына келип, тынчтык бербей жудоткон ойлордон качып, озун алаксытуу максатында ар кандай сайттардан жанылык, кызыктуу маалымат окуп олтурду. Белгилуу бир сайттан жаш кыздын жазган пост монологуна конулу бурулду. Адам баласынын жан дуйносу жонундо жазылыптыр. Адам баласынын озунун ичинде, озуно гана таандык дуйносу болоорун, жана андагы торт мезгил жонундо жазып. Ал мезгилдер кандайча болоорун бирден талдап отуптур. Чынында таасирлентчу жазылган экен. Аны окуп олтуруп озунун дуйносундогу абалга кыш деп баа берип койду озунчо. Кызыгып анкетасына отсо, Женишбековна Н. деген гана маалымат бар экен. Башка эч кандай озу жонундо маалымат киргизбептир. Жана бир гана суроту фонго коюлуп турат. Жузуно бир аз жакындан тартылган сурот экен. Каштары, мына азыр кулуп жиберчудой, ууртуна толгон кулкусун жашырып болор болбос жылмайганы. Бир нерсени коро тан кала, суйуу менен тиктеп тургандай кареги озгочо таасир калтырды. Бир караганга катардагы эле сурот, бирок кандайдыр бир сыйкыры бардай. Карап турган тунук карегинин тупкурундо болуп корбогондой терендик жаткандай. Тиктеген адамды озуно тартып, чогоруп алчудай тунуп турат. Ангыча чырылдаган телефон аны оюнан селт эттирди. Экранданы ШЕФ деген жазууну карап туруп алды.
-Алло?
-Темирлан, тезинен жолго чык. Аэропортко бар, Россиядан товар келе жатат. Озун тосуп аласын. Менин озун билген жайыма алып барасын. Эки гана адам келе жатат.
-Тушундум шеф. Телефонду коюп, ноутбукту жаап чыгып кетти.
Капкара акыркы улгудогу машина зымырап аэропортту коздой бара жатты. Жетип аэропорттун люкс кутуу залына отуп кутуп турду. Белгиленген убакыттан жарым саат отуп шеф айткан адамдар кара коз айнек тагып кирип келишти. Акырын баш ийкеп сыртка жол коргозду. Келип машинага олтурушту да, шефи айткан дарекке зуулдап жоноду. Жол катар эч кандай суйлошуу болгон жок. Мумкун да эмес. Жада калса кошо келген экоо да бири - бири менен суйлошпой келишти. Айтылган дареке жеткенде аларды дагы 4 жан сакчы тосуп алып баары ичкери киришти. Келген коноктор шефинин кабинетине кирип кетишти. Алар менен кошо бир гана Темирлан кирди. Калганы эшик сыртында калышты. Ичкери кирген Темирлан эшик оозунда гана турат. Чон болмонун торундо эмне соз болгону, алар кандай товар алып келгени, эмнени алып эмнени берди белгисиз. Ушунча жыл шефтин колунда иштеп журуп озу да билбейт бул жеке жолугушуулар эмне жонундо экендигин. Чындыгында буга кызыгы деле жок. Тушунгону, мыйзамга каршы нерсе ташылып жатканы гана белгилуу.
"Адам баласынын жашоосу бир эле калыпта кете бербейт. Ар бир нерсе убактысын жана тусун озгортуп жашайт туура." Шаардын четине чыгып бийиктиктен шаарга коз салып олтурган Темирлан ушуларды ойлоп алды. Тапканынан жоготкону, жеткенинен жетпегени коп бул турмуштагы кетирген каталарына, коргон азаптарына жана жасаган сооп иш, жакшылыктарына жалгыз Жараткан кубо. Омурунун канча мезгилин коз жаш тогуп, канча жылын бактылуу жашап келди бир гана Жаратканга маалым. Агарып атып келе жаткан танды тиктеп турду. Бул жер анын жакшы коргон жайы. Бошой калса эле жаз болобу,кыш болобу ушул жерге келип шаарды бийиктиктен карап, кунду уясына узатып, же болбосо агарган танды тосуп алып анан кайтат. Узака созулган командировкадан келип эки кундон бери эс алуу алып уйдо. Шаарга тушуп ресторандан шашпай тамактанып уйунун алдына келип токтоду. Чындыгында уйго киргиси келбейт. Уй ичи жымырап муздак тынчтык окум сурот. Кирээри менен жаркылдап тосуп алар жары, алдынан чуркап чыкчу балдары болбогондон кийин, уйго кирип деле кереги жок деп алды. Эшиктен кадам коеру менен озгочо дизайн менен кооздолуп жасалган уйдо, кымбат баалуу эмеректер, кооз жансыз буюмдар гана тунжурап тосуп алат. Буларды чачып ойногон балдар болбосо эмне кереги бар? Андан коро жупуну болсо да уйун болуп, ошол уйду бакытка толтурган уй-булоон болсо мына ошол чыныгы бакыт! Коншулары деле тан калып коюшат. Темирланды башка жакта уй-булоосу менен жашаган бизнесмен деп ойлошот. Анткени уйго кээде гана туногону келбесе кобун эсе машинада, жумушта эле эки сааттан уктап коюп журо берет. Ошондуктан конушулар башка жакта жашайт деп болжоп коюшат. Ал жонундо эч ким, эч нерсе билбейт. Озу да айтпайт озу жонундо маалымат. Ыргылжын тартып, ордунан козголуп уйуно кирди. Кудум ошондой корунуш. Зангыраган уч болмолуу уй муздап, ангырап бош жатат. Ашканага отуп, муздаткычтан суусундук алып ичти да иш болмосуно отуп кетти. Кирип креслого олтуруп ноутбукту куйгузду. Башына келип, тынчтык бербей жудоткон ойлордон качып, озун алаксытуу максатында ар кандай сайттардан жанылык, кызыктуу маалымат окуп олтурду. Белгилуу бир сайттан жаш кыздын жазган пост монологуна конулу бурулду. Адам баласынын жан дуйносу жонундо жазылыптыр. Адам баласынын озунун ичинде, озуно гана таандык дуйносу болоорун, жана андагы торт мезгил жонундо жазып. Ал мезгилдер кандайча болоорун бирден талдап отуптур. Чынында таасирлентчу жазылган экен. Аны окуп олтуруп озунун дуйносундогу абалга кыш деп баа берип койду озунчо. Кызыгып анкетасына отсо, Женишбековна Н. деген гана маалымат бар экен. Башка эч кандай озу жонундо маалымат киргизбептир. Жана бир гана суроту фонго коюлуп турат. Жузуно бир аз жакындан тартылган сурот экен. Каштары, мына азыр кулуп жиберчудой, ууртуна толгон кулкусун жашырып болор болбос жылмайганы. Бир нерсени коро тан кала, суйуу менен тиктеп тургандай кареги озгочо таасир калтырды. Бир караганга катардагы эле сурот, бирок кандайдыр бир сыйкыры бардай. Карап турган тунук карегинин тупкурундо болуп корбогондой терендик жаткандай. Тиктеген адамды озуно тартып, чогоруп алчудай тунуп турат. Ангыча чырылдаган телефон аны оюнан селт эттирди. Экранданы ШЕФ деген жазууну карап туруп алды.
-Алло?
-Темирлан, тезинен жолго чык. Аэропортко бар, Россиядан товар келе жатат. Озун тосуп аласын. Менин озун билген жайыма алып барасын. Эки гана адам келе жатат.
-Тушундум шеф. Телефонду коюп, ноутбукту жаап чыгып кетти.
Капкара акыркы улгудогу машина зымырап аэропортту коздой бара жатты. Жетип аэропорттун люкс кутуу залына отуп кутуп турду. Белгиленген убакыттан жарым саат отуп шеф айткан адамдар кара коз айнек тагып кирип келишти. Акырын баш ийкеп сыртка жол коргозду. Келип машинага олтурушту да, шефи айткан дарекке зуулдап жоноду. Жол катар эч кандай суйлошуу болгон жок. Мумкун да эмес. Жада калса кошо келген экоо да бири - бири менен суйлошпой келишти. Айтылган дареке жеткенде аларды дагы 4 жан сакчы тосуп алып баары ичкери киришти. Келген коноктор шефинин кабинетине кирип кетишти. Алар менен кошо бир гана Темирлан кирди. Калганы эшик сыртында калышты. Ичкери кирген Темирлан эшик оозунда гана турат. Чон болмонун торундо эмне соз болгону, алар кандай товар алып келгени, эмнени алып эмнени берди белгисиз. Ушунча жыл шефтин колунда иштеп журуп озу да билбейт бул жеке жолугушуулар эмне жонундо экендигин. Чындыгында буга кызыгы деле жок. Тушунгону, мыйзамга каршы нерсе ташылып жатканы гана белгилуу.
#11 23 Апрель 2020 - 10:58
ХХХ
Чет олкого чыгам деген кыялына жетпей Назбийке коп эле кун маанайы суз журду. Атасынан да жакшы эле соз укту. Уйдо эч нерсеге конулу чаппай телмирип терезени тиктеп олтурган. Ангыча телефонго чалуу келди. Караса Азамат.
-Алло? Кандайсын Аза?
-Назиша кандай досум?
-Жакшыы.
-Ии,шаштын пас го.
-Билесин го, конулум такыр ачылбай олтурам. Бир жактан апам да мени куйоого бере албай убара.
-Ошол проблемалардан сени куткарайын деп чечтим. Журу бугун группа чогулуп катоко барабыз.
-Жоок, баргым жок.
-Койчу эми...
-Рахмат. Жакшы эс алып келгиле. Назбийке телефонду коюп койду.
ХХХ
Сыймык Назбийке жашоосуна келгенден бери кыйла озгорду. Жакшы тарапка. Мурункудай кочо таптап, корунгон клубта ичип, чегип жургону азайып коп убакытты батиринде Назбийкенин суротторуно тигилип олтуруп откорот. Кызга кантип жагынуунун жолун издеп, айласын таппай жургон чагы. А эгер азыр кыз келип бир эле буйрук берсе, тоону томкоруп бут дуйнону Назиктин алдына токконго даяр. Университетинде да журум-турумун ондоп, баарына сылык мамиле жасаганга отту. Мурункудай корунгон сулуу кыздын артынан чаппай, жалжактап тийишип отконун койду. Суйуунун кучу ушунда белем? "Коркокту баатыр, дудукту акын кылган суйуу" - деп бекер жерден айтышпаган чыгаар. Назбийкеге жетуу учун бардыкты жасап жатты. Атасынын ишин изилдеп, иликтеп уйронуп бир фирмасына жетекчи болуп дайындалды. Алгач Эркин уулунан кумон санап ишенбей жатса, акырындан байкап коруп ичинен кубанып алды. Мына баары жайында бир гана Назбийке мамилесин ошол бойдон озгорткон жок. Кайдыгер, конул кош мамиле. Ушунун баарын ошол кыз учун жасап жатса анын карабай койгону ого бетер ызалантты.
Назбийке ар кадамында тушалып Сыймыкка кезиге бергенден чынында тажап кетти. Кайда барса артынан бироо кууп жургондой. Анан эле капыстан эле Сыймык жолунда пайда болуп кала берчу болду. Болбогон шылтоолорду айтып чалып, же уйуно жеткирем деп алдын тороп жудотуп жиберди. Назбийке бул жигиттен коркот. Оттой жанып турган коздору, мына азыр баса калчудай тигилет. Анан да Сыймыктын откон жашоосу жонундогу ар кандай кептерди кулагы чалып жургон. Коп ичкен, жаш кыздарды зордоп урган, жана керек болсо наркоман болгон дегенге чейин ушак кептер журот кыздар арасында. "Мени да бир куну баса калып, алып кетеби" - деп журогу титиреп кетет. Акыркы курс болгондуктан практикага чыгышкан. Назбийке тил уйротуучу борбордо, ал эми Азамат жеке чет олколук уюмда практикада журушот. Ошондуктан мурункудай коп кездеше албай ара кундо гана тушку тамактануу учурунда кезигип калышты. Акыркы кезиккенде Сыймык тууралуу, тажатып жиберди деп Азаматка айтып берген болчу. Бугун жумуштан чарчап уйго келди. Эшиктен кирген аны апасы жылмайып тосуп алды.
-Келдинби? Кир тамактанабыз.
-Азыр, которунуп алайын.
Ашканага кирген Назбийкеге апасы соз баштады.
-Назы?
-Оов апа.
-Тиги Азаматттын апасы менен эжеси келип кетишти.
-Эмнеге?
-Сага жуучу болуп, колунду сурап келишиптир.
-Азаматпы? - мындай бурулушту кутпогон кыз оозу ачылды. Азаматтан кутпогон да. Апасы ары айтып жакшы адамдар деп мактап божурап оозу тынбайт. Апа ойлонуп кором деп болмосуно кирген кыз Азаматка чалды.
Кыйлага телефонду которбой барып, анан Азамат алды.
-Алло Аза?
-Кандайсын Назик?
-Азамат менин апам эмне деп жатат? Тушундуро аласынбы?
-Ооба туура укканын. Мен жибердим. Назбийке мен сени суйом. Ушунчалык катуу суйом. Сени бир коргондон бери, ошол кундон бери суйом. Капа болуп жатасын, билем. Мага айтпадын деп. Сага беш жылдан бери айта албай келдим. Сенин жузуно карап айта албай акыры ушундай жолго бардым.
-Азамат, мен..
-Жок, мага айтпа. Жообунду апамдан угам. Кандай болсо. Телефонду коюп салды жигит.
Назбийке эмне ойлоорун деле билбей калды. Азамат менен таанышкан кундон берки жашоосу коз алдына келди. Маани бербеген экен ошондо. Азыр эстесе жигит дайым аяп, аяр мамиле жасаганын. Жанында коргтп жургонун, кызганып кеткендерин эстеди.
Чет олкого чыгам деген кыялына жетпей Назбийке коп эле кун маанайы суз журду. Атасынан да жакшы эле соз укту. Уйдо эч нерсеге конулу чаппай телмирип терезени тиктеп олтурган. Ангыча телефонго чалуу келди. Караса Азамат.
-Алло? Кандайсын Аза?
-Назиша кандай досум?
-Жакшыы.
-Ии,шаштын пас го.
-Билесин го, конулум такыр ачылбай олтурам. Бир жактан апам да мени куйоого бере албай убара.
-Ошол проблемалардан сени куткарайын деп чечтим. Журу бугун группа чогулуп катоко барабыз.
-Жоок, баргым жок.
-Койчу эми...
-Рахмат. Жакшы эс алып келгиле. Назбийке телефонду коюп койду.
ХХХ
Сыймык Назбийке жашоосуна келгенден бери кыйла озгорду. Жакшы тарапка. Мурункудай кочо таптап, корунгон клубта ичип, чегип жургону азайып коп убакытты батиринде Назбийкенин суротторуно тигилип олтуруп откорот. Кызга кантип жагынуунун жолун издеп, айласын таппай жургон чагы. А эгер азыр кыз келип бир эле буйрук берсе, тоону томкоруп бут дуйнону Назиктин алдына токконго даяр. Университетинде да журум-турумун ондоп, баарына сылык мамиле жасаганга отту. Мурункудай корунгон сулуу кыздын артынан чаппай, жалжактап тийишип отконун койду. Суйуунун кучу ушунда белем? "Коркокту баатыр, дудукту акын кылган суйуу" - деп бекер жерден айтышпаган чыгаар. Назбийкеге жетуу учун бардыкты жасап жатты. Атасынын ишин изилдеп, иликтеп уйронуп бир фирмасына жетекчи болуп дайындалды. Алгач Эркин уулунан кумон санап ишенбей жатса, акырындан байкап коруп ичинен кубанып алды. Мына баары жайында бир гана Назбийке мамилесин ошол бойдон озгорткон жок. Кайдыгер, конул кош мамиле. Ушунун баарын ошол кыз учун жасап жатса анын карабай койгону ого бетер ызалантты.
Назбийке ар кадамында тушалып Сыймыкка кезиге бергенден чынында тажап кетти. Кайда барса артынан бироо кууп жургондой. Анан эле капыстан эле Сыймык жолунда пайда болуп кала берчу болду. Болбогон шылтоолорду айтып чалып, же уйуно жеткирем деп алдын тороп жудотуп жиберди. Назбийке бул жигиттен коркот. Оттой жанып турган коздору, мына азыр баса калчудай тигилет. Анан да Сыймыктын откон жашоосу жонундогу ар кандай кептерди кулагы чалып жургон. Коп ичкен, жаш кыздарды зордоп урган, жана керек болсо наркоман болгон дегенге чейин ушак кептер журот кыздар арасында. "Мени да бир куну баса калып, алып кетеби" - деп журогу титиреп кетет. Акыркы курс болгондуктан практикага чыгышкан. Назбийке тил уйротуучу борбордо, ал эми Азамат жеке чет олколук уюмда практикада журушот. Ошондуктан мурункудай коп кездеше албай ара кундо гана тушку тамактануу учурунда кезигип калышты. Акыркы кезиккенде Сыймык тууралуу, тажатып жиберди деп Азаматка айтып берген болчу. Бугун жумуштан чарчап уйго келди. Эшиктен кирген аны апасы жылмайып тосуп алды.
-Келдинби? Кир тамактанабыз.
-Азыр, которунуп алайын.
Ашканага кирген Назбийкеге апасы соз баштады.
-Назы?
-Оов апа.
-Тиги Азаматттын апасы менен эжеси келип кетишти.
-Эмнеге?
-Сага жуучу болуп, колунду сурап келишиптир.
-Азаматпы? - мындай бурулушту кутпогон кыз оозу ачылды. Азаматтан кутпогон да. Апасы ары айтып жакшы адамдар деп мактап божурап оозу тынбайт. Апа ойлонуп кором деп болмосуно кирген кыз Азаматка чалды.
Кыйлага телефонду которбой барып, анан Азамат алды.
-Алло Аза?
-Кандайсын Назик?
-Азамат менин апам эмне деп жатат? Тушундуро аласынбы?
-Ооба туура укканын. Мен жибердим. Назбийке мен сени суйом. Ушунчалык катуу суйом. Сени бир коргондон бери, ошол кундон бери суйом. Капа болуп жатасын, билем. Мага айтпадын деп. Сага беш жылдан бери айта албай келдим. Сенин жузуно карап айта албай акыры ушундай жолго бардым.
-Азамат, мен..
-Жок, мага айтпа. Жообунду апамдан угам. Кандай болсо. Телефонду коюп салды жигит.
Назбийке эмне ойлоорун деле билбей калды. Азамат менен таанышкан кундон берки жашоосу коз алдына келди. Маани бербеген экен ошондо. Азыр эстесе жигит дайым аяп, аяр мамиле жасаганын. Жанында коргтп жургонун, кызганып кеткендерин эстеди.
#12 23 Апрель 2020 - 11:06
ХХХ
Азамат журогу дукулдоп бир ордунда олтура албай калды. Улам телефонун кармалап, апасына чалып жиберейин деп кайра токтойт. "Ойлонуп коробуз" - дегенден 3 кун отуп кайра бугун кетишти. Назик менен ошол бойдон суйлошкон жок. Кандай жооп берет экен деп, коркуп турду. Бир убакта куттургон чалуу келди. Аран телефонду которуп токтоо ун менен:
-Алло апа
-Азамат уулум, куттуктаймын. Бактылуу болгула. Уккан кулагына ишене албай турду. Кубанганын, толкунданганын билдирбей:
-Рахмат апа, - деп телефонду коеру менен бакырып жиберди. Ухуууууу?! Назбийкееее, мен сени суйом?!
Телефонун алып кызга "Мен сени суйом" - деп жазып жиберип койду.
ХХХ
Чон, мыкты жасалгаланган ресторан. Бири-бирине куп жарашкан тугойлор жылмайып олтурушту. Келген коноктор ырдап, бийлешип жаштарга бата берилип, журоктон чыккан каалоо-тилектерин жаадырып жатышты. Баары шандуу, баары бактылуу. Бир гана адам ичиндеги куйутту ичимдик менен басып каткырып олтурду. Жигиттин досторуна каалоо айтылганы микрофон сунулганда Сыймык жулуп ала койду.
-Досум! Бул созду белгилеп айтты.
-Жана биздин суйуктуу аяшкабыз!
Силерге бакыт каалаймын! Чын журогумдон! Созунун ушул жерине келгенде токтоп калды да кайра:
-Силердин бактынар учун! - деп колундагы бокалдагы толо ичимдикти которуп жиберди.
Достору кол чаап жиберишти. Бул каалоонун тубундо кандай жек коруу, кандай ыза жатканын Азамат гана тушунду. Алардын жанына келгенде "Назбийке меники" - дегенсип кызды колунан бекем кармап алды Азамат. Куттуктап, далыга таптаган Сыймык досунун кулагына
-Баары алдыда! - деп шыбырап койду.
Тун ортосу. Колуна ичимдик кармап Сыймык батирине кирип келди. Ооба ичпей калган, бирок бугун Назбийкенин апакай койнок кийип башкага жар болгонун которо албады. Кокурогу орттонду. Аны эч кимге, жада калса озуно кыйбай ушунча жыл аярлап, коргоп сыртынан суйуп келбеди беле. Болбосо оз адатына салып жулкулдатып машинага салып уйуно алып кеткенге кантип кучу жетпесин эле?! Куч колдонуп, колундагы бийлик менен кантип озуно алып ала албасын эле?! Ошентсе болмок. Бирок бул кызга мынткиси келбеди. Анын конулун таап, журогун багындыргысы келген. Назбийкенин озуно эле эмес, суйуусуно да ээ болгусу келген. Бакырып алды. Колуна тийген нерсени талкалап жатты. Ичиндеги жалвндап куйгон отко кошуп бутун дуйнону орттоп жибергиси келди. Акыры шалдырап калганда Назиктин чон суротунун алдына тизелеп олтуруп кыздын жузун сылады. "Назитай! Мен сени суйом! Эмнеге тушунбодун? ! Сен учун баарын жасайт элем. Эмнеге бир эле жолу менин журогумду твншап корбодун?! " - суротко шыбырап жатты. Баарын талкаласа да кыздын суротторуно тийбеди. Бир да айрып жырткан жок. Титиреген колдору менен аяр сылап койду. Тиктеп турган кыздын кареги ансайын озуно тартып, ошол кечедеги жагымдуу жытын эстеп алды. Кайра энсоосу куч алып, Назикти кайра сагынып кыйналып кетти. Рамкадагы суротун кучактап жатты.
Арадан бир жума отуп, уулунан кабар жок Айсалкын тынчсыздана баштады. Телефону очук, батирине чалса которбойт. Фирмага да ишке чыга элек. Эркин дагы суйлонуп жатты.
-Балан дагы жок?! Кайда жургону белгисиз. Батиринин эшигин ачпайт. Фирманын иши калып кетти. Кайра мурунку адатына тушту. Акыркы жолу тиги досунун тоюнда ичип жургонун корушкон.
-Кандай адамсын деги?! Балким бир кырсыкка кабылды.
Айсалкын ыйлап журот.
-Кабылган жок. Эртен дагы бир иштин устунон чыгып келет да, - деген Эркин уйдон чыгып кетти.
Эненин журогу тынчсыздана тупойул тартып туруп алды. Акыры Сыймык батир алганда билдирбей куйоосунун жардамчысынан ачкычтын бир дубликатын алдыртып алган, ошол эсине кылт дей тушту. Шашыла уйдон чыгып жоноду. Батирге жетип эшиктин алдында конгуроону басып копко турду, жооп жок. Акырын ачкычты салып уй ичине бутунун учу менен кирип барды. Уйдун ичи капкарангы болуп, ичимдик жыттанып кетиптир. Жарыкты куйгузуп уулун издей баштады. Болмолор уч которолуп, бардык жерде ботолколор оонап жатат. Чон залдын эшигин туртуп кирип барып турган жеринде катты. Болмо бир аз куугум тартып ичи ар кандай суроттор, рамкаларга толо экен. Тор жакта чон рамканын тубундо уулу жатат. Чуркап жетип озуно карата салды.
-Аппааа?! Сен кайдан? - аран козун ачкан Сыймыктын кейпин коруп ыйлап жиберди. Коздору кызарып, чачтары уксуйгон, сакал муруту осуп ичимдик жыттанат.
-Уулум амансынбы?! Эмне болду балам? Апасынын мээримдуу чыккан унуно эреркип кетти. Тизесине башын коюп оксуп, оксуп ыйлап жиберди Сыймык. Баласынын эч качан мынтип ыйлаганын коргон эмес. Атугул тентектик кылып атасы олорчо сабаганда да козунон бир тамчы агызган эмес. Буулугуп опко опкосуно батпай, качантан берки топтолгон бугун чыгарып аткандай буркурап жатты.
-Апа мен аны суйом?! Ансыз жашай албайм да. Билбей кетпедиби апа? Канчалык суйоорумду, канчалык мага керек экенин сезбей койбодубу?
Айсалкын эми гана болмодогу суротторго коз жугуртту. Бир кыздын ар кандай суроттору экен. Дубалда чон, кичине илинген рамкалар, жерде пол устундо чачылган минден ашык сурот. Баарында ушул кыз. "Дуйнодо адамды озгорто алчу, аны журогундогу адамгерчилигин, ичиндеги озунун чыныгы жузун корсотуп бере алчу сезим бул-СУЙУУ! "
Сыймыкта ушундай болду. Ал эч ким учун мынчалык озгорбогон. Сыртынан тентек, мээримсиз корунгон уулунун ички жан дуйносу таптакыр башкача экенин Айсалкын гана сезчу. Журогундо назик, аялуу экенин бир гана энеси туя алчу. Эгерде Назбийке суйуу менен жооп бергенде аны дуйнодогу эн бактылуу аялга айлантмак. Ал учун башка жашоо баштап, башка адамга айланмак. Баласынын башынан сылаган апасы унсуз ыйлап жатты. Уулунун ичиндеги умуту, кыялы, ишеними сынып кеткенин журогу менен туюп турду. Эми ал жеткен таш боор, мерез адамга айланып калышынан коркуп турду.
Азамат журогу дукулдоп бир ордунда олтура албай калды. Улам телефонун кармалап, апасына чалып жиберейин деп кайра токтойт. "Ойлонуп коробуз" - дегенден 3 кун отуп кайра бугун кетишти. Назик менен ошол бойдон суйлошкон жок. Кандай жооп берет экен деп, коркуп турду. Бир убакта куттургон чалуу келди. Аран телефонду которуп токтоо ун менен:
-Алло апа
-Азамат уулум, куттуктаймын. Бактылуу болгула. Уккан кулагына ишене албай турду. Кубанганын, толкунданганын билдирбей:
-Рахмат апа, - деп телефонду коеру менен бакырып жиберди. Ухуууууу?! Назбийкееее, мен сени суйом?!
Телефонун алып кызга "Мен сени суйом" - деп жазып жиберип койду.
ХХХ
Чон, мыкты жасалгаланган ресторан. Бири-бирине куп жарашкан тугойлор жылмайып олтурушту. Келген коноктор ырдап, бийлешип жаштарга бата берилип, журоктон чыккан каалоо-тилектерин жаадырып жатышты. Баары шандуу, баары бактылуу. Бир гана адам ичиндеги куйутту ичимдик менен басып каткырып олтурду. Жигиттин досторуна каалоо айтылганы микрофон сунулганда Сыймык жулуп ала койду.
-Досум! Бул созду белгилеп айтты.
-Жана биздин суйуктуу аяшкабыз!
Силерге бакыт каалаймын! Чын журогумдон! Созунун ушул жерине келгенде токтоп калды да кайра:
-Силердин бактынар учун! - деп колундагы бокалдагы толо ичимдикти которуп жиберди.
Достору кол чаап жиберишти. Бул каалоонун тубундо кандай жек коруу, кандай ыза жатканын Азамат гана тушунду. Алардын жанына келгенде "Назбийке меники" - дегенсип кызды колунан бекем кармап алды Азамат. Куттуктап, далыга таптаган Сыймык досунун кулагына
-Баары алдыда! - деп шыбырап койду.
Тун ортосу. Колуна ичимдик кармап Сыймык батирине кирип келди. Ооба ичпей калган, бирок бугун Назбийкенин апакай койнок кийип башкага жар болгонун которо албады. Кокурогу орттонду. Аны эч кимге, жада калса озуно кыйбай ушунча жыл аярлап, коргоп сыртынан суйуп келбеди беле. Болбосо оз адатына салып жулкулдатып машинага салып уйуно алып кеткенге кантип кучу жетпесин эле?! Куч колдонуп, колундагы бийлик менен кантип озуно алып ала албасын эле?! Ошентсе болмок. Бирок бул кызга мынткиси келбеди. Анын конулун таап, журогун багындыргысы келген. Назбийкенин озуно эле эмес, суйуусуно да ээ болгусу келген. Бакырып алды. Колуна тийген нерсени талкалап жатты. Ичиндеги жалвндап куйгон отко кошуп бутун дуйнону орттоп жибергиси келди. Акыры шалдырап калганда Назиктин чон суротунун алдына тизелеп олтуруп кыздын жузун сылады. "Назитай! Мен сени суйом! Эмнеге тушунбодун? ! Сен учун баарын жасайт элем. Эмнеге бир эле жолу менин журогумду твншап корбодун?! " - суротко шыбырап жатты. Баарын талкаласа да кыздын суротторуно тийбеди. Бир да айрып жырткан жок. Титиреген колдору менен аяр сылап койду. Тиктеп турган кыздын кареги ансайын озуно тартып, ошол кечедеги жагымдуу жытын эстеп алды. Кайра энсоосу куч алып, Назикти кайра сагынып кыйналып кетти. Рамкадагы суротун кучактап жатты.
Арадан бир жума отуп, уулунан кабар жок Айсалкын тынчсыздана баштады. Телефону очук, батирине чалса которбойт. Фирмага да ишке чыга элек. Эркин дагы суйлонуп жатты.
-Балан дагы жок?! Кайда жургону белгисиз. Батиринин эшигин ачпайт. Фирманын иши калып кетти. Кайра мурунку адатына тушту. Акыркы жолу тиги досунун тоюнда ичип жургонун корушкон.
-Кандай адамсын деги?! Балким бир кырсыкка кабылды.
Айсалкын ыйлап журот.
-Кабылган жок. Эртен дагы бир иштин устунон чыгып келет да, - деген Эркин уйдон чыгып кетти.
Эненин журогу тынчсыздана тупойул тартып туруп алды. Акыры Сыймык батир алганда билдирбей куйоосунун жардамчысынан ачкычтын бир дубликатын алдыртып алган, ошол эсине кылт дей тушту. Шашыла уйдон чыгып жоноду. Батирге жетип эшиктин алдында конгуроону басып копко турду, жооп жок. Акырын ачкычты салып уй ичине бутунун учу менен кирип барды. Уйдун ичи капкарангы болуп, ичимдик жыттанып кетиптир. Жарыкты куйгузуп уулун издей баштады. Болмолор уч которолуп, бардык жерде ботолколор оонап жатат. Чон залдын эшигин туртуп кирип барып турган жеринде катты. Болмо бир аз куугум тартып ичи ар кандай суроттор, рамкаларга толо экен. Тор жакта чон рамканын тубундо уулу жатат. Чуркап жетип озуно карата салды.
-Аппааа?! Сен кайдан? - аран козун ачкан Сыймыктын кейпин коруп ыйлап жиберди. Коздору кызарып, чачтары уксуйгон, сакал муруту осуп ичимдик жыттанат.
-Уулум амансынбы?! Эмне болду балам? Апасынын мээримдуу чыккан унуно эреркип кетти. Тизесине башын коюп оксуп, оксуп ыйлап жиберди Сыймык. Баласынын эч качан мынтип ыйлаганын коргон эмес. Атугул тентектик кылып атасы олорчо сабаганда да козунон бир тамчы агызган эмес. Буулугуп опко опкосуно батпай, качантан берки топтолгон бугун чыгарып аткандай буркурап жатты.
-Апа мен аны суйом?! Ансыз жашай албайм да. Билбей кетпедиби апа? Канчалык суйоорумду, канчалык мага керек экенин сезбей койбодубу?
Айсалкын эми гана болмодогу суротторго коз жугуртту. Бир кыздын ар кандай суроттору экен. Дубалда чон, кичине илинген рамкалар, жерде пол устундо чачылган минден ашык сурот. Баарында ушул кыз. "Дуйнодо адамды озгорто алчу, аны журогундогу адамгерчилигин, ичиндеги озунун чыныгы жузун корсотуп бере алчу сезим бул-СУЙУУ! "
Сыймыкта ушундай болду. Ал эч ким учун мынчалык озгорбогон. Сыртынан тентек, мээримсиз корунгон уулунун ички жан дуйносу таптакыр башкача экенин Айсалкын гана сезчу. Журогундо назик, аялуу экенин бир гана энеси туя алчу. Эгерде Назбийке суйуу менен жооп бергенде аны дуйнодогу эн бактылуу аялга айлантмак. Ал учун башка жашоо баштап, башка адамга айланмак. Баласынын башынан сылаган апасы унсуз ыйлап жатты. Уулунун ичиндеги умуту, кыялы, ишеними сынып кеткенин журогу менен туюп турду. Эми ал жеткен таш боор, мерез адамга айланып калышынан коркуп турду.
#13 23 Апрель 2020 - 11:21
ХХХ
Чон трасса. Капкара машина зуулдап бара жатты. Ангыча жанынан озундой капкара болгон эки машина отуп, алдын тосуп токтотту. Темирлан дайым жанында салып журчу куралын октоп, атууга даярдап машинадан тушту. Караса озуно кучак жайып байкеси келе жатат:
-Амасынбы баатыр?
-Оо байке?
Экоо кучакташып корушушту. Темирланды далыга таптап:
-Журчу тынч жерге барып кенен суйлошолу. Кенешчу маселе бар, - деди. Байкесинин созун эч качан эки кылган эмес Темирлан. Кыйын кезде колдон тартып жолок болгон, ушул даражага келишине чон салым кошкон ушул байкеси эмес беле? Ар дайым маселе жаралса кайдан жайдан пайда боло калат да, маселесин чечип берет.
Чон, адам аз кирген кымбат ресторан. Тор жагындагы бурчта жайгашкан кенен столдо экоо олтурушту. Алдыларында жер-жемиш, суусундук, ар кандай дуйум тамактар турат. Бир аз тамактанган сон, байкеси жемиш ширесинен даярдалган суусундукту ичип, оозун аарчып соз баштады.
-Иним, кыскасы абактан бир адамды алып чыгуу керек.
Байкеси созду айландырбай маселени туз айтты. Темирлан колундагы вилканы коюп, кунт коюп угуп турду.
-Канткен кундо да сен бийлик кызматында эмессинби? Тиги депутат менен суйлош. Керек болсо айткан акчасын эки эселеп толоп беребиз. Эн негизгиси тиги адам абактан чыкса болду.
-Тушундум,-деди Темирлан.
"Соз бутту" - дегендей байкеси бата кылып туруп кетти. Темирлан да байкесинин артынан чыгып, унаасына олтуруп шефинин алдына баратты. Ал жол катар "Ал адам ким болду экен? Дагы кимдин курмандыгы? Эмне деген оюн башталганы жатат деги? Ал чыкса кандай кызмат кылып берет, кандай келишим менен чыгып жатат?" - деп ойлонуп жатты. Чаржайыт ойлор менен коздогон жерине келип калыптыр. Машинадан тушуп, ичкери кирип кетти. Шефинин кабинетине туз кирип барды:
-Шеф?
-Суйло, - деди тиги киши. Анткени шашылыш, же маанилуу маселе чыкканда гана Темирлан ушинтип туз кирип келчу.
-Шеф зонадан бир адамды алып чыгуубуз керек.
-Фамилиясы, аты, - деди. Анын ким экенине кызыккан да жок. Темирлан аты, фамилиясы жазылган кичине кагазды столго койду. Шеф баш ийкеп койду. Бул дегени "болду, чечилет" - дегени эле. Темирлан да баш ийкеп чыгып кетти.
Шефинин мынтип, эч нерсени суруштурбой макул болгонунун да себеби бар эле. Мыйзамсыз товар жугуртуулору, миллиондогон акча, булардын баарын мафия, криминалдар эле жасабаса карапайым адам жасай алчу иш эмес. Акча, бийлик керекпи? Демек озу да мафияга аралашууга туура келет. Озуно келип жаткан ар бир товар, акча алгач дал ушул мафиялардын колунан отот. А эгерде жок эле деп корсунчу? Колундагы мансабынан тарта уй, жай керек болсо эсибиндеги милиондогон акчадан да кол жууйт. Ал эле эмес башы да кетуусу толук ыктымал. Абакта жазасын отоп жаткан адамды чыгарып алуу Жогорку Кенештин депутаты учун маселе эмес. Бир телефон чалуу менен бутуруп коет. "Чыгарбайм" - деп баш тартып эле корсун. Анда эле ошол адамдын ордуна озу барып олтуруп калуусу анык. Канчалаган мыйзамсыз иштери, канчалаган коррупция аралашкан аракеттери бар. Демек чыгаруу керек, башка жол да жок. Мындай криминалдашкан, коррупция менен чырмалган буга окшогон иштерди олкодогу кримдуйно окулдору, мафиоздор, депуттар жана Темирланга окшоп аралашып калган саналуу гана адам билбесе, карапайым калк тынч жашоосун улап келе жатат. "Коррупция менен курошуп жатабыз! Мынча кылмышкер кармалды. Же болбосо куноосуз адам акталып чыгып чыныгы кооптуу кылмышкерди кармап, абака олтургуздук! " - деген маалыматтар, элге теледен корсотулуп жаткан бийликтин бул оюнунун артында кандай чындык жатканы ушуларга эле маалым. Бийлик кичу нарко товар менен кармалгандарды, мыйзамсыз иштерди жасаган ууру же каракчыларды ачыка чыгарып куноолуулорду жазалаганы менен анын озгогун тузгон негиздоочулору дал ушул жогору жакта олтурган атка минер, чиновниктер экенин жашырып, а тугул оздору жардамдашып келет. Олкого кирип чыгып жаткан чон олчомдогу наркотовлар, уюшкан кылмыштуу топ да ушул бийлик окулдоруно тиешелуу. Бир адамды абактан оной эле чыгарып алганы менен, анын ордуна кайсыл куноосуз бир байкуштун тагдыры талкаланды экен?!
Чон трасса. Капкара машина зуулдап бара жатты. Ангыча жанынан озундой капкара болгон эки машина отуп, алдын тосуп токтотту. Темирлан дайым жанында салып журчу куралын октоп, атууга даярдап машинадан тушту. Караса озуно кучак жайып байкеси келе жатат:
-Амасынбы баатыр?
-Оо байке?
Экоо кучакташып корушушту. Темирланды далыга таптап:
-Журчу тынч жерге барып кенен суйлошолу. Кенешчу маселе бар, - деди. Байкесинин созун эч качан эки кылган эмес Темирлан. Кыйын кезде колдон тартып жолок болгон, ушул даражага келишине чон салым кошкон ушул байкеси эмес беле? Ар дайым маселе жаралса кайдан жайдан пайда боло калат да, маселесин чечип берет.
Чон, адам аз кирген кымбат ресторан. Тор жагындагы бурчта жайгашкан кенен столдо экоо олтурушту. Алдыларында жер-жемиш, суусундук, ар кандай дуйум тамактар турат. Бир аз тамактанган сон, байкеси жемиш ширесинен даярдалган суусундукту ичип, оозун аарчып соз баштады.
-Иним, кыскасы абактан бир адамды алып чыгуу керек.
Байкеси созду айландырбай маселени туз айтты. Темирлан колундагы вилканы коюп, кунт коюп угуп турду.
-Канткен кундо да сен бийлик кызматында эмессинби? Тиги депутат менен суйлош. Керек болсо айткан акчасын эки эселеп толоп беребиз. Эн негизгиси тиги адам абактан чыкса болду.
-Тушундум,-деди Темирлан.
"Соз бутту" - дегендей байкеси бата кылып туруп кетти. Темирлан да байкесинин артынан чыгып, унаасына олтуруп шефинин алдына баратты. Ал жол катар "Ал адам ким болду экен? Дагы кимдин курмандыгы? Эмне деген оюн башталганы жатат деги? Ал чыкса кандай кызмат кылып берет, кандай келишим менен чыгып жатат?" - деп ойлонуп жатты. Чаржайыт ойлор менен коздогон жерине келип калыптыр. Машинадан тушуп, ичкери кирип кетти. Шефинин кабинетине туз кирип барды:
-Шеф?
-Суйло, - деди тиги киши. Анткени шашылыш, же маанилуу маселе чыкканда гана Темирлан ушинтип туз кирип келчу.
-Шеф зонадан бир адамды алып чыгуубуз керек.
-Фамилиясы, аты, - деди. Анын ким экенине кызыккан да жок. Темирлан аты, фамилиясы жазылган кичине кагазды столго койду. Шеф баш ийкеп койду. Бул дегени "болду, чечилет" - дегени эле. Темирлан да баш ийкеп чыгып кетти.
Шефинин мынтип, эч нерсени суруштурбой макул болгонунун да себеби бар эле. Мыйзамсыз товар жугуртуулору, миллиондогон акча, булардын баарын мафия, криминалдар эле жасабаса карапайым адам жасай алчу иш эмес. Акча, бийлик керекпи? Демек озу да мафияга аралашууга туура келет. Озуно келип жаткан ар бир товар, акча алгач дал ушул мафиялардын колунан отот. А эгерде жок эле деп корсунчу? Колундагы мансабынан тарта уй, жай керек болсо эсибиндеги милиондогон акчадан да кол жууйт. Ал эле эмес башы да кетуусу толук ыктымал. Абакта жазасын отоп жаткан адамды чыгарып алуу Жогорку Кенештин депутаты учун маселе эмес. Бир телефон чалуу менен бутуруп коет. "Чыгарбайм" - деп баш тартып эле корсун. Анда эле ошол адамдын ордуна озу барып олтуруп калуусу анык. Канчалаган мыйзамсыз иштери, канчалаган коррупция аралашкан аракеттери бар. Демек чыгаруу керек, башка жол да жок. Мындай криминалдашкан, коррупция менен чырмалган буга окшогон иштерди олкодогу кримдуйно окулдору, мафиоздор, депуттар жана Темирланга окшоп аралашып калган саналуу гана адам билбесе, карапайым калк тынч жашоосун улап келе жатат. "Коррупция менен курошуп жатабыз! Мынча кылмышкер кармалды. Же болбосо куноосуз адам акталып чыгып чыныгы кооптуу кылмышкерди кармап, абака олтургуздук! " - деген маалыматтар, элге теледен корсотулуп жаткан бийликтин бул оюнунун артында кандай чындык жатканы ушуларга эле маалым. Бийлик кичу нарко товар менен кармалгандарды, мыйзамсыз иштерди жасаган ууру же каракчыларды ачыка чыгарып куноолуулорду жазалаганы менен анын озгогун тузгон негиздоочулору дал ушул жогору жакта олтурган атка минер, чиновниктер экенин жашырып, а тугул оздору жардамдашып келет. Олкого кирип чыгып жаткан чон олчомдогу наркотовлар, уюшкан кылмыштуу топ да ушул бийлик окулдоруно тиешелуу. Бир адамды абактан оной эле чыгарып алганы менен, анын ордуна кайсыл куноосуз бир байкуштун тагдыры талкаланды экен?!
#15 24 Апрель 2020 - 11:06
ХХХ
Азамат менен Назбийке бир уй-булоо болуп тутун булатып жашап жатышты. Азамат жеке чет элдик уюмдардын бирине жумушка орношту. Назбийке уйдо, келиндик кызмат менен убара. Жашоо оз агымы менен тынч аккан суудай мемиреп отуп жатты. Ашканада тамак жасап жаткан жубайын элжиреп карап турду:
-Назик?
-Оов, - деген келин алма сунуп турган куйоосун коруп жылмайды.
-Рахмат, - деди кулумсуроп.
-Сени суйом Назик!
Келин узун кирпиктерин ирмегилеп жер тиктеди.
-Сенчи? - куйоосу эгин которуп сурады.
-Жакшы кором... Келин акырын унчукту да, ары басып тамагын улантты.
-Бир куну суйом деп айтасын...
Куйоосу сыртка чыгып кетти. Ооба Назбийке турмушка чыгып жатканда, ойлонуп балким убакыт отуп суйуп калам деген. Бирок... Куйоосуно карата чон сый, анан жакшы коруу гана сезими бар. Эзилип кутуп, журогу менен берилип суйо албай койду. Азамат канчалык козун карап, эркелеткен сайын озун ошончолук ала кача берет. Тогорогу топ келип турса да, журогун мажбурлап суйдуро албай койду.
Кундор арты артынан уланып, кербендей чубап отуп жатты. Сыймык ошол бойдон калып кеткен жок. Азаматка тиш кайрып,"баари бир Назикти тартып алам" - деп журду. Ар кандай пландарды ойлоп, аны ишке ашыруунун амалдарын кыдырып журду. Ошондой кундордун биринде, эски классташ досунун туулган куну болуп баары чогулмай болушту. Арасында албетте Азамат да бар. Сыймык озунун коптон берки ойлоп жургон планын бугун ишке ашырууну чечти. Баары чогулуп, эски достор чер жазып шарактап олтурушкан. Азамат ичимдик ичпегендиктен суусундуктан ууртап олтурду. Анын ичип жаткан суусундугуна билдирбей баары бийлегени турганда Сыймык ичимдик аралаштырып салган болчу. Аны байкабай Азамат келип ичип алды. Ангыча телефону чырылдап Назбийке чалып качан кайтаарын сурап, очурду. Азамат ордунан турганда бир тенселип барып кайра озуно келди.
-Жигиттер, силерге конулдуу кеч. Мен бара берейин. Кеч болуп кетти. Эртен жумуш, - деди. Аны кал деп зордошкон жок, баары менен коштошуп чыгып кетти. Ал кетери менен Сыймык телефонун алып, ким бироого чалды да:
-Азыр чыгып кетти. Байкагыла, шек албагандай болсун. - деп кыска буйрук берип очуруп койду.
Жолдогу кесилиште кызыл чырака токтой берди Азамат, негедир коздору чымырап башы ооруп жатты. Жашыл куйгондо отуп чон жолдун айланпасынан бурула бергенде сол капталдан чыккан жук ташуучу унаа суруп кетти. Тарс эткен ун айлананы каптап, заматта кочону тутун каптап кетти.
Тун бир оокум. Гулсун негедир журогу тынч албай улам келинине айтып уулуна чалдырып жатты.
-Балам дагы чалып корчу. Эмнеге албай жатат? Сен акыркы жолу чалганда келе жатам деди беле?
-Ооба апа, азыр чыгып баратам деген. Балким достору кое бербей кармалып калгандыр.
-Эч кимдин номерин да билбейбиз.
Ангыча телефонго чалуу келип Назик:
-Алло?
-Саламатсыздарбы? Кечиресиздер Сыдыков Азаматтын жубайын мумкунбу?
-Угуп жатам, - деди уну дирилдеген келин.
-Шаардык ооруканага келе калсаныз, жолдошунуз автокырсыкка кабылды - дешти. Назбийке андан аркысын уга албады. Колунан телефон тушо ичин муздак нерсе аралап откондой, табарсык ылдыйы ыссык боло тушту. Башы айланып барып жыгылды.
Коздорун аран ачкан келин аппак болгон шыпты корду.
-Назик, кызым козунду ачтынбы? Апасы кызынын жузунон сылап ооп алды.
-Апа мен кайдамын?
-Ооруканада балам. Баары жакшы. Апасы ыйлап жатты. Болуп откон иштер эми гана коз алдына келип келин курсагын кармады.
-Апа балам?! Балам аманбы? Азамат кайда?
-Кызым сабыр кылалы, - деди Сабира кызынын башын кучактап.
-Апа кайда Азамат? Коздорун чон ачып жооп кутуп турган кызын коруп эненин журогу тилинип кетти.
-Кызым каза болду Азамат...
Ишенбей койду. Кантип эле? Мумкун эмес да. Кече гана суйлошподубу? Баласычы, курсагында эми гана туйулдук болуп согуп жаткан баласын да сактай албай калдыбы?
-Аппааа?! Ачуу кыйкырган келин эч кимге бой бербей ыйлап жатты.
-Жок дегенде баламды албай койбодунбу? Эмне куноо кылдым? Кандай жазыгым бар эле?!
Оксугон кызын сооротууга чамасы келбей озу кошулуп Назбийкенин башын кучактап ыйлап олтурду эне.
Жалындап орт болуп турган омур бир кундо жалп эте очту. Ал менен бирге бир уйдун чырагы кошо очту. Айрылууга чыдай албай могдогон эне, жалгыз уулу, кокурок кучугунон ажыраган ата ичтен сызып, эми гана жаралган туйулдугунон кошо ажырап, жапжаш болуп жесир калган келин. Бир уй-булоо кара жамынып олтуруп калышты. "Ичимдик ичип жолдон чыгып кеткен" - деп териштуруу иштери да жабылды. Бул окуянын чындыгы бир гана Сыймыка жана ага акча учун шерик болуп, мындай ишке барган айдоочуга гана таандык бойдон кала берди.
Суроттор илинген болмодо Сыймык Назбийкенин суротунун алдында колунда ичимдик кармап турду:
-Кордунбу сен учун, сага жетуу учун эмнелерди жасаймын? Билип кой эч ким, эч качан жолумду тосуп, сени менден алып кое албайт! Колундагы ишесин суротко тырс эте кагып койду да "Сен учун" - деп ичип жиберди.
Азамат менен Назбийке бир уй-булоо болуп тутун булатып жашап жатышты. Азамат жеке чет элдик уюмдардын бирине жумушка орношту. Назбийке уйдо, келиндик кызмат менен убара. Жашоо оз агымы менен тынч аккан суудай мемиреп отуп жатты. Ашканада тамак жасап жаткан жубайын элжиреп карап турду:
-Назик?
-Оов, - деген келин алма сунуп турган куйоосун коруп жылмайды.
-Рахмат, - деди кулумсуроп.
-Сени суйом Назик!
Келин узун кирпиктерин ирмегилеп жер тиктеди.
-Сенчи? - куйоосу эгин которуп сурады.
-Жакшы кором... Келин акырын унчукту да, ары басып тамагын улантты.
-Бир куну суйом деп айтасын...
Куйоосу сыртка чыгып кетти. Ооба Назбийке турмушка чыгып жатканда, ойлонуп балким убакыт отуп суйуп калам деген. Бирок... Куйоосуно карата чон сый, анан жакшы коруу гана сезими бар. Эзилип кутуп, журогу менен берилип суйо албай койду. Азамат канчалык козун карап, эркелеткен сайын озун ошончолук ала кача берет. Тогорогу топ келип турса да, журогун мажбурлап суйдуро албай койду.
Кундор арты артынан уланып, кербендей чубап отуп жатты. Сыймык ошол бойдон калып кеткен жок. Азаматка тиш кайрып,"баари бир Назикти тартып алам" - деп журду. Ар кандай пландарды ойлоп, аны ишке ашыруунун амалдарын кыдырып журду. Ошондой кундордун биринде, эски классташ досунун туулган куну болуп баары чогулмай болушту. Арасында албетте Азамат да бар. Сыймык озунун коптон берки ойлоп жургон планын бугун ишке ашырууну чечти. Баары чогулуп, эски достор чер жазып шарактап олтурушкан. Азамат ичимдик ичпегендиктен суусундуктан ууртап олтурду. Анын ичип жаткан суусундугуна билдирбей баары бийлегени турганда Сыймык ичимдик аралаштырып салган болчу. Аны байкабай Азамат келип ичип алды. Ангыча телефону чырылдап Назбийке чалып качан кайтаарын сурап, очурду. Азамат ордунан турганда бир тенселип барып кайра озуно келди.
-Жигиттер, силерге конулдуу кеч. Мен бара берейин. Кеч болуп кетти. Эртен жумуш, - деди. Аны кал деп зордошкон жок, баары менен коштошуп чыгып кетти. Ал кетери менен Сыймык телефонун алып, ким бироого чалды да:
-Азыр чыгып кетти. Байкагыла, шек албагандай болсун. - деп кыска буйрук берип очуруп койду.
Жолдогу кесилиште кызыл чырака токтой берди Азамат, негедир коздору чымырап башы ооруп жатты. Жашыл куйгондо отуп чон жолдун айланпасынан бурула бергенде сол капталдан чыккан жук ташуучу унаа суруп кетти. Тарс эткен ун айлананы каптап, заматта кочону тутун каптап кетти.
Тун бир оокум. Гулсун негедир журогу тынч албай улам келинине айтып уулуна чалдырып жатты.
-Балам дагы чалып корчу. Эмнеге албай жатат? Сен акыркы жолу чалганда келе жатам деди беле?
-Ооба апа, азыр чыгып баратам деген. Балким достору кое бербей кармалып калгандыр.
-Эч кимдин номерин да билбейбиз.
Ангыча телефонго чалуу келип Назик:
-Алло?
-Саламатсыздарбы? Кечиресиздер Сыдыков Азаматтын жубайын мумкунбу?
-Угуп жатам, - деди уну дирилдеген келин.
-Шаардык ооруканага келе калсаныз, жолдошунуз автокырсыкка кабылды - дешти. Назбийке андан аркысын уга албады. Колунан телефон тушо ичин муздак нерсе аралап откондой, табарсык ылдыйы ыссык боло тушту. Башы айланып барып жыгылды.
Коздорун аран ачкан келин аппак болгон шыпты корду.
-Назик, кызым козунду ачтынбы? Апасы кызынын жузунон сылап ооп алды.
-Апа мен кайдамын?
-Ооруканада балам. Баары жакшы. Апасы ыйлап жатты. Болуп откон иштер эми гана коз алдына келип келин курсагын кармады.
-Апа балам?! Балам аманбы? Азамат кайда?
-Кызым сабыр кылалы, - деди Сабира кызынын башын кучактап.
-Апа кайда Азамат? Коздорун чон ачып жооп кутуп турган кызын коруп эненин журогу тилинип кетти.
-Кызым каза болду Азамат...
Ишенбей койду. Кантип эле? Мумкун эмес да. Кече гана суйлошподубу? Баласычы, курсагында эми гана туйулдук болуп согуп жаткан баласын да сактай албай калдыбы?
-Аппааа?! Ачуу кыйкырган келин эч кимге бой бербей ыйлап жатты.
-Жок дегенде баламды албай койбодунбу? Эмне куноо кылдым? Кандай жазыгым бар эле?!
Оксугон кызын сооротууга чамасы келбей озу кошулуп Назбийкенин башын кучактап ыйлап олтурду эне.
Жалындап орт болуп турган омур бир кундо жалп эте очту. Ал менен бирге бир уйдун чырагы кошо очту. Айрылууга чыдай албай могдогон эне, жалгыз уулу, кокурок кучугунон ажыраган ата ичтен сызып, эми гана жаралган туйулдугунон кошо ажырап, жапжаш болуп жесир калган келин. Бир уй-булоо кара жамынып олтуруп калышты. "Ичимдик ичип жолдон чыгып кеткен" - деп териштуруу иштери да жабылды. Бул окуянын чындыгы бир гана Сыймыка жана ага акча учун шерик болуп, мындай ишке барган айдоочуга гана таандык бойдон кала берди.
Суроттор илинген болмодо Сыймык Назбийкенин суротунун алдында колунда ичимдик кармап турду:
-Кордунбу сен учун, сага жетуу учун эмнелерди жасаймын? Билип кой эч ким, эч качан жолумду тосуп, сени менден алып кое албайт! Колундагы ишесин суротко тырс эте кагып койду да "Сен учун" - деп ичип жиберди.
#16 25 Апрель 2020 - 09:47
ХХХ
"Олгондун артынан олмок жок" - дегендей уланган тиричилик улана берет экен. Арадан жарым жыл отту. Назбийкени ата - энеси суйлошуп уйго алып келишти. Бир айга жакын алсырап жаткан келин эми гана эшике чыгып кыбырай баштады. Озунун кесиби боюнча иш караштырып иштемек болду да, оюна Азаматтын ишканасы келди. Балким куйоосунун ордуна алса ошол жерде иштемек болуп чечти оюнда. Эртеси куну кийинип сыртка чыкты. Назбийкени уйуно келгенин билгенден бери айланчыктап Сыймык ушул жерде журот. Артынан корунбой унаасы менен акмалап келе жатты. Арыктап, бир аз жудой тушкону эле болбосо келбети ошол бойдон, койкоюп басканы озуно жарашып турат. Назбийке туз эле Азаматтын ишканасына отуп резюме таштап чыкты.
Жолдо баратып капысынан алдынан чыккан Сыймыкты жоолуп отуп кетти. Чындыгында Сыймык атайлап чыга калган болчу. Байкабай туртуп отконуно ыза болуп кетти.
-Назбийке.
Артын караган келин Сыймыкты коркуп конулсуз жылмайып койду.
Чакан кафеде терезе тубундо олтурушту.
-Кандайсын Назбийке? Мээримдуу ун менен сурады Сыймык.
-Шугур рахмат, озун коруп тургандай.
Ортодо кайра жымжырттык. Жигит эмне айтаарын билбей турду.
-Азаматтын олумунон... деп келе жатып Назикти карады эле келиндин козунон жашы молт дейт тушту.
-Кечир, жаранды козгогум келбеген.
Колу менен жашын сурткон келин
-Баары жакшы. Жашоо уланып жатат, - деп эрдин тиштей калды.
-Азаматтын жумушуна баргам.
-Буюмдарын алганыбы?
-Жоок. Ошол ишканага резюме таштап келдим. Алса иштейин, озумду алаксытайын деп.
-Жакшы сен учун кубанычтамын. Кайра ишке чыгам деп жакшы кылыптырсын, - деди Сыймык кызганганын жашырып.
-Макул, жакшы тур. Мен барайын. Назик ордунан туруп чыгып кетти. Сыймык артынан суктанып кала берди. Карегиндеги ошол от, ошол нур дагы эле очпоптур. Кайгырып турса да, капкара козундогу ошол терендик ансайын озуно тартып турат. Ошол тунуган кендике Сыймык бой таштап чогуп кеткен. Ошол эле куну Назбийке резюме таштаган ишканага барып директор менен суйлошуп, акча берир чыкты. Эртеси Назбийкеге телефон чалышып орун азырынча жок экенин кабарлашты. Мына ушул кундон тарта Назбийке кайжерге резюмесин таштаса баарына артынан барып суйлошуп бутуруп коет. Колундагы акча, атасынын мансабы менен бардык жерге тили отот. Эч жерден жумуш таппай айласы кетти кыздын. Акыры оздору окуган университеттин "Дуйнолук тилдер" болумундо иштеген эжейин эстеди. Экоо аябай жакшы сырдаш болуучу.
Узун каридордо суйлошуп келе жатышты.
-Назбийке иштейм дегенин жакшы. Сен кучтуу акылдуу эмессинби.
-Эжей эч жерде жумуш жок, такыр орношо албай койдум. Ушунча чон шаарда мага ылайыктуу жумуш оруну жоктугуна ишене албай кеттим.
Эжейи эрдин тиштей калды.
-Назик, сен бул шаардан убактынча кет. Бул жакта сен жумуш таба албайсын баары бир. Эмнеге деп сураба. Айта албайм. Айта турганым сени жайына койбойт. Артындан андып жургон адам бар.
Эжейи шыбырап суйлоп жатты. Назбийкенин коздору алайып,журогун коркунуч каптады.
-Эжей?
-Ук мени жакшылап. Синдим бар эмеспи Элнура. Ошол азыр Россияда Санкт-Петербург шаарында чет элдик компания менен иштейт. Мен дайындап коем ошол жака кет. Бир жагынан озуно деле жакшы,аба алмаштырып дегендей. Сага жасаган жакшылыгым ушул болсун синдим.
-Макул эжей мен ойлонуп коромун. Сизге кечинде чалып кабар беремин.
Узап бараткан Назбийкени артынан карап улутунуп алды. Мыкты кадр. Оз ишин жакшы билет, азыр окуу жайга ушуга окшогон жаш адистер аябай керек. Бирок... Кече Сыймык келип жолугуп, опузалап кеткен. Эгерде аны жумушка алса озу да жумуштан кетерин айтып, керек болсо студенттерден акча алды деп каматып салаарынан бери эскертип кеткен. Анын колунан келет болчу. Кимдин баласы олкого таанымал губернатор Эркин Сулаймановичтин жалгыз уулу.
Назбийке эжейинин создорунон кийин коркуп, эки жагын аландап карап уйуно аран жетти. Ойлонуп олтуруп кечинде эжейине чалды да макулдугун берди. Сыртка да чыккан жок. Ошол жактан эжейинин синдиси электрондук билет алып берип, 3 кундон сон Назбийке уйдогулор менен коштошуп учуп кетти. Эч ким, жада калса Сыймык да билбей калды. Издеп, сыйпалап таппай калды. Кимден сураштырышын билбей башы катып турду.
"Олгондун артынан олмок жок" - дегендей уланган тиричилик улана берет экен. Арадан жарым жыл отту. Назбийкени ата - энеси суйлошуп уйго алып келишти. Бир айга жакын алсырап жаткан келин эми гана эшике чыгып кыбырай баштады. Озунун кесиби боюнча иш караштырып иштемек болду да, оюна Азаматтын ишканасы келди. Балким куйоосунун ордуна алса ошол жерде иштемек болуп чечти оюнда. Эртеси куну кийинип сыртка чыкты. Назбийкени уйуно келгенин билгенден бери айланчыктап Сыймык ушул жерде журот. Артынан корунбой унаасы менен акмалап келе жатты. Арыктап, бир аз жудой тушкону эле болбосо келбети ошол бойдон, койкоюп басканы озуно жарашып турат. Назбийке туз эле Азаматтын ишканасына отуп резюме таштап чыкты.
Жолдо баратып капысынан алдынан чыккан Сыймыкты жоолуп отуп кетти. Чындыгында Сыймык атайлап чыга калган болчу. Байкабай туртуп отконуно ыза болуп кетти.
-Назбийке.
Артын караган келин Сыймыкты коркуп конулсуз жылмайып койду.
Чакан кафеде терезе тубундо олтурушту.
-Кандайсын Назбийке? Мээримдуу ун менен сурады Сыймык.
-Шугур рахмат, озун коруп тургандай.
Ортодо кайра жымжырттык. Жигит эмне айтаарын билбей турду.
-Азаматтын олумунон... деп келе жатып Назикти карады эле келиндин козунон жашы молт дейт тушту.
-Кечир, жаранды козгогум келбеген.
Колу менен жашын сурткон келин
-Баары жакшы. Жашоо уланып жатат, - деп эрдин тиштей калды.
-Азаматтын жумушуна баргам.
-Буюмдарын алганыбы?
-Жоок. Ошол ишканага резюме таштап келдим. Алса иштейин, озумду алаксытайын деп.
-Жакшы сен учун кубанычтамын. Кайра ишке чыгам деп жакшы кылыптырсын, - деди Сыймык кызганганын жашырып.
-Макул, жакшы тур. Мен барайын. Назик ордунан туруп чыгып кетти. Сыймык артынан суктанып кала берди. Карегиндеги ошол от, ошол нур дагы эле очпоптур. Кайгырып турса да, капкара козундогу ошол терендик ансайын озуно тартып турат. Ошол тунуган кендике Сыймык бой таштап чогуп кеткен. Ошол эле куну Назбийке резюме таштаган ишканага барып директор менен суйлошуп, акча берир чыкты. Эртеси Назбийкеге телефон чалышып орун азырынча жок экенин кабарлашты. Мына ушул кундон тарта Назбийке кайжерге резюмесин таштаса баарына артынан барып суйлошуп бутуруп коет. Колундагы акча, атасынын мансабы менен бардык жерге тили отот. Эч жерден жумуш таппай айласы кетти кыздын. Акыры оздору окуган университеттин "Дуйнолук тилдер" болумундо иштеген эжейин эстеди. Экоо аябай жакшы сырдаш болуучу.
Узун каридордо суйлошуп келе жатышты.
-Назбийке иштейм дегенин жакшы. Сен кучтуу акылдуу эмессинби.
-Эжей эч жерде жумуш жок, такыр орношо албай койдум. Ушунча чон шаарда мага ылайыктуу жумуш оруну жоктугуна ишене албай кеттим.
Эжейи эрдин тиштей калды.
-Назик, сен бул шаардан убактынча кет. Бул жакта сен жумуш таба албайсын баары бир. Эмнеге деп сураба. Айта албайм. Айта турганым сени жайына койбойт. Артындан андып жургон адам бар.
Эжейи шыбырап суйлоп жатты. Назбийкенин коздору алайып,журогун коркунуч каптады.
-Эжей?
-Ук мени жакшылап. Синдим бар эмеспи Элнура. Ошол азыр Россияда Санкт-Петербург шаарында чет элдик компания менен иштейт. Мен дайындап коем ошол жака кет. Бир жагынан озуно деле жакшы,аба алмаштырып дегендей. Сага жасаган жакшылыгым ушул болсун синдим.
-Макул эжей мен ойлонуп коромун. Сизге кечинде чалып кабар беремин.
Узап бараткан Назбийкени артынан карап улутунуп алды. Мыкты кадр. Оз ишин жакшы билет, азыр окуу жайга ушуга окшогон жаш адистер аябай керек. Бирок... Кече Сыймык келип жолугуп, опузалап кеткен. Эгерде аны жумушка алса озу да жумуштан кетерин айтып, керек болсо студенттерден акча алды деп каматып салаарынан бери эскертип кеткен. Анын колунан келет болчу. Кимдин баласы олкого таанымал губернатор Эркин Сулаймановичтин жалгыз уулу.
Назбийке эжейинин создорунон кийин коркуп, эки жагын аландап карап уйуно аран жетти. Ойлонуп олтуруп кечинде эжейине чалды да макулдугун берди. Сыртка да чыккан жок. Ошол жактан эжейинин синдиси электрондук билет алып берип, 3 кундон сон Назбийке уйдогулор менен коштошуп учуп кетти. Эч ким, жада калса Сыймык да билбей калды. Издеп, сыйпалап таппай калды. Кимден сураштырышын билбей башы катып турду.
#17 26 Апрель 2020 - 09:50
ХХХ
Бийиктиктен шаарды карап олтурган Темирлан бугун дагы ушул жерге келди. Кызарып батып бараткан кунго жузун тосо жылмайып койду. "Адамдын жашоосу ушул кундой. Агарып атып, жаркырап жашап, куугум тартып анан кызарып акырында баары батып кетет" - деп ойлонуп олтуруп капыстан селт эте тушту. Оюна коп убакыт мурун социалдык барактан коргон жанагы кыз тушо калды. Шашыла унаасына олтуруп от алдыра жоноп калды. Эч качан мындай абалда шашып жоногон эмес. Жол такыр тугончудой эмес, узаргандан узарып арбыбай койду. Демейде бат эле жетип калчу уйуно бул сапар жетуусу тозоко айланып кетти. Уйуно жетип эле чечинбей иш болмосуно отту. Ноутбукту ачып жанагы социалдык тармака кирди да, кызды издей баштады. Женишбековна Н. ушул гана маалыматты жазды эле толгон Женишбековалар чыкты. Арасынан озуно тааныш болгон ошол кызды издей баштады. Шашылып колдору титиреп кетти. Жок! Эми кайдан табат?! "Эмнеге ошондо достук жиберип калбадым?" - деп бир эсе бушайман да болуп кетти. Тапты! Мынакей, бажырайып ошол суроту турат. Кирип караса коптон бери кире элек экен. Суротту экранга чоноютуп карап олтурду. Капкара каректер. Канбай, тиктей берчу бул коздордо эмне сыр бар? Бир коргондо эле мынча озуно байлап алгыдай эмне касиет бар бул коздордо. Ууртунан кулкусу мына азыр тогулчудой жылмайганы, эгиндеги калы... Копко тигилип олтурду да, жазсамбы деп ойлоно калды. Бул озу ким? Биринчи маалымат чогултуум керек деп чечти. Шаша кундолугуно жазылган номерлердин арасынан "Детектив" -дегенди терип чала баштады.
-Алло?
-Оо жигит кандайсын?
-Рахмат, жакшы. Сизге иш чыгып калды.
-Айта бер.
-Сизге азыр, электрондук почтанызга ссылка менен бироонун суротун жиберем. Ошол жонундо маалымат керек. Жон гана маалымат. Менде Женишбековна Н. деген гана маалымат бар. Мынакей суротун жиберип койдум.
-Болду иним. Тактап сага жиберем.
-Рахмат.
Телефонду койгон Темирлан ойлоно кетти "Таак, ким экенинди жакында билебииз, сулуу."
Так эле 3 кундон кийин Темирландын колунда "Самидинова Назбийке Женишбековна" - деп башталган кыз жонундо анкета жана толук маалымат жатты. Кунт коюп бардык маалыматты окуп чыкты. "Кызык бир эле шаарда журуп эмнеге кездешпегенбиз? "-деди. Кыздын акыркы кездеги башына тушкон иштеринен аяп да кетти.
" Назбийке озгочо ысым экен" - деди, дагы ошол тармактагы почтасына кирип достук жиберип койду да, суротуно тигилип олтурду. Ушул коздорду жанынан карап суйлошкусу келди. Кыз жазган бардык пост монологторду, ырларды окуп чыкты. Айрыкча жазган монологтору Темирланга озгочо таасир берди. Кудум ичине кирип, ичинде журуп жаткан борошонду оз козу менен коргондой, Темирлан менен кошулуп ошол азапты сезгендей жазыптыр. Темирлан "Салам" - деп жазып жиберип койду.
Бийиктиктен шаарды карап олтурган Темирлан бугун дагы ушул жерге келди. Кызарып батып бараткан кунго жузун тосо жылмайып койду. "Адамдын жашоосу ушул кундой. Агарып атып, жаркырап жашап, куугум тартып анан кызарып акырында баары батып кетет" - деп ойлонуп олтуруп капыстан селт эте тушту. Оюна коп убакыт мурун социалдык барактан коргон жанагы кыз тушо калды. Шашыла унаасына олтуруп от алдыра жоноп калды. Эч качан мындай абалда шашып жоногон эмес. Жол такыр тугончудой эмес, узаргандан узарып арбыбай койду. Демейде бат эле жетип калчу уйуно бул сапар жетуусу тозоко айланып кетти. Уйуно жетип эле чечинбей иш болмосуно отту. Ноутбукту ачып жанагы социалдык тармака кирди да, кызды издей баштады. Женишбековна Н. ушул гана маалыматты жазды эле толгон Женишбековалар чыкты. Арасынан озуно тааныш болгон ошол кызды издей баштады. Шашылып колдору титиреп кетти. Жок! Эми кайдан табат?! "Эмнеге ошондо достук жиберип калбадым?" - деп бир эсе бушайман да болуп кетти. Тапты! Мынакей, бажырайып ошол суроту турат. Кирип караса коптон бери кире элек экен. Суротту экранга чоноютуп карап олтурду. Капкара каректер. Канбай, тиктей берчу бул коздордо эмне сыр бар? Бир коргондо эле мынча озуно байлап алгыдай эмне касиет бар бул коздордо. Ууртунан кулкусу мына азыр тогулчудой жылмайганы, эгиндеги калы... Копко тигилип олтурду да, жазсамбы деп ойлоно калды. Бул озу ким? Биринчи маалымат чогултуум керек деп чечти. Шаша кундолугуно жазылган номерлердин арасынан "Детектив" -дегенди терип чала баштады.
-Алло?
-Оо жигит кандайсын?
-Рахмат, жакшы. Сизге иш чыгып калды.
-Айта бер.
-Сизге азыр, электрондук почтанызга ссылка менен бироонун суротун жиберем. Ошол жонундо маалымат керек. Жон гана маалымат. Менде Женишбековна Н. деген гана маалымат бар. Мынакей суротун жиберип койдум.
-Болду иним. Тактап сага жиберем.
-Рахмат.
Телефонду койгон Темирлан ойлоно кетти "Таак, ким экенинди жакында билебииз, сулуу."
Так эле 3 кундон кийин Темирландын колунда "Самидинова Назбийке Женишбековна" - деп башталган кыз жонундо анкета жана толук маалымат жатты. Кунт коюп бардык маалыматты окуп чыкты. "Кызык бир эле шаарда журуп эмнеге кездешпегенбиз? "-деди. Кыздын акыркы кездеги башына тушкон иштеринен аяп да кетти.
" Назбийке озгочо ысым экен" - деди, дагы ошол тармактагы почтасына кирип достук жиберип койду да, суротуно тигилип олтурду. Ушул коздорду жанынан карап суйлошкусу келди. Кыз жазган бардык пост монологторду, ырларды окуп чыкты. Айрыкча жазган монологтору Темирланга озгочо таасир берди. Кудум ичине кирип, ичинде журуп жаткан борошонду оз козу менен коргондой, Темирлан менен кошулуп ошол азапты сезгендей жазыптыр. Темирлан "Салам" - деп жазып жиберип койду.
#18 27 Апрель 2020 - 13:27
ХХХ
Ботон жер, ботон эл. Тааныбаган бул адамдарын арасына синип жок болуп кетууну каалады Назбийке. Шаардын чекесиндеги туристтер келчу панорамага чыгып шамалга жузун тосуп турду. Алдында дениз чалкып жатат. Бул шаарга келип иштеп калганына да бир жылга чукулдап калыптыр. Алгач келгенинде Элнура ишетеген компанияга кирди, бирок негедир конулуно жакпай туруп алды. Анан жакын эле жердеги кафе,мини ресторан сыяктуу жерге тамактанганы кирген болчу. Ошол кафенин администратору чет элдик туристтерге бир нерсени тушундуро албай жатканын коруп жардамдашып которуп берген. Ошол эле жерден директор жумуш сунуштап, ошол кафеге алгач барист катары жумушка кирди. Бул кафеге кобунчосу туристтер келгендиктен кобунчосу котормочу болуп берет. Жумушу кызык болуп берилип кетти. Озу кофени суйбойт, бирок жумушуна байланыштуу кофенин турун жасоону, ага турдоп сурот тушурууну уйронду. Кун карайлатып чарчаткан куйутун, айлар сургон арманын унуткусу, бир аз эле андан качып ойлогусу келбей болгон кучун жумушка жумшап жатты. Чын дили менен берилип иштегендиктен ишинен ырахат алат. Бара-бара ишти алып кеткенин коруп, директор администраторлукту сунуштап, эки айдан бери администратор болуп иштеп калды. Откон жашоосун коз алдына тизмектеп отуп, бир жылмайып алды. Баары оз ордуна тушуп, баары жайында болгону менен кокурогундогу боксоо жери толбой койду.
Оор иш кунунон сон чарчап, автобуста уйго келе жаткан Назбийке коптон бери кире элек почтасын эстеди. Кирип сыр созун эстей албай туруп калды да, оюна келген санды терип ары ойлонуп, бери ойлонуп ачып алды. Канча жыл болуп кетиптир кире элегине. Чан басып да кеткендей. Коп деле кат тушпоптур, сыягы эч ким деле эстебеген окшойт. Келген билдируулорду ачып окуп олтуруп арасында белгисиз бироодон келген билдирууну корду. "Салам" - деп кыска гана жазылып туруптур. Ким экен деп кызыгып Назик да "Салам" - деп жиберип койду. Анкетасына отсо аты да жазылбаган экен.
Уйдо машыгуунун, куроштун эреже усулдары боюнча тушундурмо китепти окуп олтурган Темирландын почтасына билдируу келип тушту. Караса ошол кыз. Толкунданып кетти. Канчадан бери качан жанаар экен деп карап койчу. Демин басып жигит да жаза баштады.
-Кандайсын? Бир аздан сон жооп келди.
-Жакшы рахмат. Озунор?
-Шугур тынч. Эмне жумуштасынбы? Темирлан таанышына жазгандай эле сурап кирди.
-Жок, жолдо кайтып келе жатам. Назбийке жазып алып "бул эмне мени тааныйбы?" - деп ойлоно кетти да кайра жазды.
-Мени тааныйсынарбы?
-Жоок, таанышып алсак болобу? Кыз окуп кулуп жиберди.
-Макул. Атым Назбийке.
-Темирлан. Кубанычтамын.
Ортодо дагы жымжырттык. Бир аздан сон билдируу келди.
-Назбийке, мумкун болсо номеринди бербейсинби?
Кыз негедир эч кандай каршылык коргозбой берип койду. Ошол кундон тарта экоо WhatsApp аркылуу суйлошо баштады. Кудум мурун бирин-бири тааныгандай кенен суйлошуп кетишти. Алгач экоонун темасы чыгармачылык, монологтор, ырлар болсо бара-бара бардык темада суйлошуп калышты. Темирлан да конулу бир башкача ачылып, ар дайым кабагы салынып журсо негедир акыркы кундору коздору нурданып, атугул кээде жылмайып да алчу болду. Мурункудай бир жерди теше ойлуу тиктегени калып, айланадагы кубулуштарга назар салып кундору озгочо кубанычка толгондой. Назбийкеде да ушундай абал, колунан телефон тушпойт. Кечке билдируу кутот, жазат. Телефонун тиктеп алып жылмайып коет. Экоонун тен журогун озгочо, мурду кийин болуп корбогон, экоо тен алгач кабылып корбогон жагымдуу сезим каптап турду. Жада калса бири-биринен жаштарын да сураган жок. Жон эле ысымдарын гана билишет. Албетте Темирлан Назбийке жонундо бардык маалыматтан кабары бар. Бирок кыз эч нерсе билбейт. Сураган да жок. Ага ушундай суйлошкон да жагып турду. Негедир Темирлан менен суйлошкон ага женилдик берет. Ушул телефондогу бейтааныш адам, журогуно эн жакын инсандай сезилди. Ушунча жыл, жок балким торолгондон бери озу менен кошо жургондой. Экоо кундоп, тундоп жазышып суйлошот. Бир эле саат жоголуп кетсе экоо тен издеп калышат. Бирок Назбийке бир да жолу жигиттин жузун корбоду. Коргусу келип кээде сурайын деп барып токтоп калат. Темирлан ар саат сайын кайда жургондугун, тамактанганын, жылуу кийингенинен бери сурап турат. Кыз деле конуп калган отчет тапшырып коет. Жашоосундагы болуп даткан окуялары, жанылыктары менен болушуп, айтып берет. Темирланга кыз менен суйлошкон озгочо жагат. Жанында жандап жургон адамдары корбогон козундогу кусаны, бир нече чакырым алыста туруп кокурогу менен туйгон бул кызда эмне сыйкыр бар? Наристе кыялын, анын кулгонун элестетип озунчо бактылуу болуп да алат. Кыз менен суйлошуп жатып анын суротун колу менен сылап койду.
-Алло?
-Даа.
-Даа дебей, оов дейт. Назбийке таарынгандай унчукту.
-Ооов?
-Ии, ушинтсениз. Кайда журосуз эртеден бери?
-Жумуштар менен Назик. Озунчу тамактандынбы?
-Ооба тамактангам. Бугун кеч чыгамын жумуштан.
-Аа эмнеге?
-Бир аз жумуш коп, экинчи сменге келдим да.
-Жиниме тийип жатасын сен. Макул, жумуштан чыгып туура эле уйго бар. Мен кеч байланышам.
-Маакул. Телефонду койгон кыз жылмайып алды. Булардын оюнда эмне бар экени деле табышмак. Жолугабыз, корушобуз. Анан сен кимсин? Эмне жумуш кыласын? Бул ондуу нерселерди ойлогусу деле келген жок. Жигиттин ушинтип эле алыстан берген мээрими жагып турду. Кудум ошол тээ журогунун тупкурундогу бир кемтик жабылып, ошол жерден согуп, денесин муздаткан шамал басылып калгандай жылуулук каптап магдырап жатты дуйносу.
Ботон жер, ботон эл. Тааныбаган бул адамдарын арасына синип жок болуп кетууну каалады Назбийке. Шаардын чекесиндеги туристтер келчу панорамага чыгып шамалга жузун тосуп турду. Алдында дениз чалкып жатат. Бул шаарга келип иштеп калганына да бир жылга чукулдап калыптыр. Алгач келгенинде Элнура ишетеген компанияга кирди, бирок негедир конулуно жакпай туруп алды. Анан жакын эле жердеги кафе,мини ресторан сыяктуу жерге тамактанганы кирген болчу. Ошол кафенин администратору чет элдик туристтерге бир нерсени тушундуро албай жатканын коруп жардамдашып которуп берген. Ошол эле жерден директор жумуш сунуштап, ошол кафеге алгач барист катары жумушка кирди. Бул кафеге кобунчосу туристтер келгендиктен кобунчосу котормочу болуп берет. Жумушу кызык болуп берилип кетти. Озу кофени суйбойт, бирок жумушуна байланыштуу кофенин турун жасоону, ага турдоп сурот тушурууну уйронду. Кун карайлатып чарчаткан куйутун, айлар сургон арманын унуткусу, бир аз эле андан качып ойлогусу келбей болгон кучун жумушка жумшап жатты. Чын дили менен берилип иштегендиктен ишинен ырахат алат. Бара-бара ишти алып кеткенин коруп, директор администраторлукту сунуштап, эки айдан бери администратор болуп иштеп калды. Откон жашоосун коз алдына тизмектеп отуп, бир жылмайып алды. Баары оз ордуна тушуп, баары жайында болгону менен кокурогундогу боксоо жери толбой койду.
Оор иш кунунон сон чарчап, автобуста уйго келе жаткан Назбийке коптон бери кире элек почтасын эстеди. Кирип сыр созун эстей албай туруп калды да, оюна келген санды терип ары ойлонуп, бери ойлонуп ачып алды. Канча жыл болуп кетиптир кире элегине. Чан басып да кеткендей. Коп деле кат тушпоптур, сыягы эч ким деле эстебеген окшойт. Келген билдируулорду ачып окуп олтуруп арасында белгисиз бироодон келген билдирууну корду. "Салам" - деп кыска гана жазылып туруптур. Ким экен деп кызыгып Назик да "Салам" - деп жиберип койду. Анкетасына отсо аты да жазылбаган экен.
Уйдо машыгуунун, куроштун эреже усулдары боюнча тушундурмо китепти окуп олтурган Темирландын почтасына билдируу келип тушту. Караса ошол кыз. Толкунданып кетти. Канчадан бери качан жанаар экен деп карап койчу. Демин басып жигит да жаза баштады.
-Кандайсын? Бир аздан сон жооп келди.
-Жакшы рахмат. Озунор?
-Шугур тынч. Эмне жумуштасынбы? Темирлан таанышына жазгандай эле сурап кирди.
-Жок, жолдо кайтып келе жатам. Назбийке жазып алып "бул эмне мени тааныйбы?" - деп ойлоно кетти да кайра жазды.
-Мени тааныйсынарбы?
-Жоок, таанышып алсак болобу? Кыз окуп кулуп жиберди.
-Макул. Атым Назбийке.
-Темирлан. Кубанычтамын.
Ортодо дагы жымжырттык. Бир аздан сон билдируу келди.
-Назбийке, мумкун болсо номеринди бербейсинби?
Кыз негедир эч кандай каршылык коргозбой берип койду. Ошол кундон тарта экоо WhatsApp аркылуу суйлошо баштады. Кудум мурун бирин-бири тааныгандай кенен суйлошуп кетишти. Алгач экоонун темасы чыгармачылык, монологтор, ырлар болсо бара-бара бардык темада суйлошуп калышты. Темирлан да конулу бир башкача ачылып, ар дайым кабагы салынып журсо негедир акыркы кундору коздору нурданып, атугул кээде жылмайып да алчу болду. Мурункудай бир жерди теше ойлуу тиктегени калып, айланадагы кубулуштарга назар салып кундору озгочо кубанычка толгондой. Назбийкеде да ушундай абал, колунан телефон тушпойт. Кечке билдируу кутот, жазат. Телефонун тиктеп алып жылмайып коет. Экоонун тен журогун озгочо, мурду кийин болуп корбогон, экоо тен алгач кабылып корбогон жагымдуу сезим каптап турду. Жада калса бири-биринен жаштарын да сураган жок. Жон эле ысымдарын гана билишет. Албетте Темирлан Назбийке жонундо бардык маалыматтан кабары бар. Бирок кыз эч нерсе билбейт. Сураган да жок. Ага ушундай суйлошкон да жагып турду. Негедир Темирлан менен суйлошкон ага женилдик берет. Ушул телефондогу бейтааныш адам, журогуно эн жакын инсандай сезилди. Ушунча жыл, жок балким торолгондон бери озу менен кошо жургондой. Экоо кундоп, тундоп жазышып суйлошот. Бир эле саат жоголуп кетсе экоо тен издеп калышат. Бирок Назбийке бир да жолу жигиттин жузун корбоду. Коргусу келип кээде сурайын деп барып токтоп калат. Темирлан ар саат сайын кайда жургондугун, тамактанганын, жылуу кийингенинен бери сурап турат. Кыз деле конуп калган отчет тапшырып коет. Жашоосундагы болуп даткан окуялары, жанылыктары менен болушуп, айтып берет. Темирланга кыз менен суйлошкон озгочо жагат. Жанында жандап жургон адамдары корбогон козундогу кусаны, бир нече чакырым алыста туруп кокурогу менен туйгон бул кызда эмне сыйкыр бар? Наристе кыялын, анын кулгонун элестетип озунчо бактылуу болуп да алат. Кыз менен суйлошуп жатып анын суротун колу менен сылап койду.
-Алло?
-Даа.
-Даа дебей, оов дейт. Назбийке таарынгандай унчукту.
-Ооов?
-Ии, ушинтсениз. Кайда журосуз эртеден бери?
-Жумуштар менен Назик. Озунчу тамактандынбы?
-Ооба тамактангам. Бугун кеч чыгамын жумуштан.
-Аа эмнеге?
-Бир аз жумуш коп, экинчи сменге келдим да.
-Жиниме тийип жатасын сен. Макул, жумуштан чыгып туура эле уйго бар. Мен кеч байланышам.
-Маакул. Телефонду койгон кыз жылмайып алды. Булардын оюнда эмне бар экени деле табышмак. Жолугабыз, корушобуз. Анан сен кимсин? Эмне жумуш кыласын? Бул ондуу нерселерди ойлогусу деле келген жок. Жигиттин ушинтип эле алыстан берген мээрими жагып турду. Кудум ошол тээ журогунун тупкурундогу бир кемтик жабылып, ошол жерден согуп, денесин муздаткан шамал басылып калгандай жылуулук каптап магдырап жатты дуйносу.
#19 28 Апрель 2020 - 11:37
ХХХ
Назбийкени жоготуп алганына бир жыл болуп калды. Алгачкы кундору Сыймык кадимкидей ооруп калган болчу. Болгон таанышын ишке салып шаарды туро кыдырып, керек болсо алыскы аймакта жашаган туугандарыныкына кетпедиби деп ал жактарды да караткан. Жок. Акылы жетпей турду Сыймыктын. Убакыт отуп бир аз озуно келип калганда кайрадан издеп баштады. Эч жерден таппай акыры болду болбоду чет олкого кетти, Кыргызстанда болсо таап алмакмын деп ойлоп калды. Бирок кайжака кетиши мумкун? Назбийкенин бардык, дос тааныш, курбуларынан бери акырын суруштурду. Эч кимиси анын кайда кеткенин билбейт. Кайсы куну, кайсыл учурда жоготуп алды эле? "Уйлон" - деген ата-энесинин создорун да кулак сыртынан кетирип коюп журду. Апасы тааныштырган кыздардын бироо да конулуно туура келбей, акыры атасынын коп жылдан берки досунун кызы Медина менен суйлошуп калды. Бирок баары бир андан Назбийкени издей берет. Коздорун карап, ошондой нурду, отту таппай конулу чого тушот. Унундогу озгочо мээримдуулук, акылынан адаштырган ошол жыт. Булардын бири да Мединада жок эле. Ооба чырайында кеп жок. Назбийкеден ашса ашат, бирок калбайт. Бирок... Туталанып кетти Сыймык. Ошол батирдеги суроттор ошол бойдон турат. Кун алыс келип колуна алып кыз менен суйлошо берет.
Назбийкенин уйун алыстан карап олтуруп, жаш кыз чыгып баратканын корду. Коптон бери келбей жургон, болбосо кун алыс келип ар дайым сыртынан акмалап ушул жерде сааттар бою телмирип тиктеп, кудум азыр дарбаза ачылып андан Назбийке чыга калчудай карап олтурчу. Бугун да ойлордун жетегинде кайра эле кыздын уйу тарапка келип калганын озу да байкабай калды. Уйдон чыккан караанды коруп журогу солк эттип "Назбийке" - деп алды. Жакын журуп унаасы менен отсо ал эмес. Унааны токтотуп кызга кайрылды.
-Чон кыз шаарга кетсенер ала кетейин.
-Рахмат, - деген кыз унаанын арткы орундугуна олтурду. Бул Назбийкенин синдиси Арууке болчу. Сыймык жол катар соз баштап, ушул тарапта озу менен бирге окуган кыз жашаарын, бул жака капыстан иш менен жолу тушуп калганын айтып Назик жонундо маалымат билгенге аракет кылды. Эч нерсе оюнда жок кыз Назбийкенин бул жакта эместигин, Россиянын Санкт-Петербург шаарында иштеп жаткандыгын айтып берди. Сыймык аз кундо ошол жака жумуш сапары менен бараарын кошумачалап койду эле, Арууке атугул эжесинин кайсыл ресторанда иштээрин да соз арасында айтып отту. Кызды окуу жайына таштап, кубанган бойдон Сыймык уйуно жоноп кетти. Кийимдерин чогултуп эле эртеси куну биринчи рейс менен Санкт-Петербург шаарына келип тушту.
Оюнда эч нерсе жок Назбийке жумушунда жургон. Ангыча официанттардын бири келип аны чакырып жаткандыгын айтты. Клиенттерден го деп ойлоп чыккан Назик коргон козуно ишене албай турду. Мандайында кулуп Сыймык турган эле. Кызды ушунчалык сагыныптыр кучактап алгысы келип аран турду. Назбийке жумуштан суранып чыгып экоо мандай суйлошуп олтурду. Шек албаган кыз Сыймыктын иштерин сурап жатты.
-Кандайсын? Бул жактарда эмне кылып журосун деги? Айтмакчы мени кайдан таптын?
Кулуп суйлоп жаткан кызды карап олтурду. Бактылуу корунду. Бул жактын абасы жаккан окшойт, мурункудан да ажарына чыга сулуу болуп кетиптир.
-Назбийке, мен сени издеп келдим.
Сыймык кыздын колдорун кармап алды. Чочуп кеткен Назик колун тартып алды.
-Ооба, атайын сени деп келдим мен. Сени суйом. Билесинби канча жылдан бери суйом? Ооба, ошол сени коргон кундон суйом Назик. Сен бул жака келе берип мен ооруп калдым. Суйлошпосом да алыстан караанынды коруу канча кубат эле мага.
Назбийке эси ооп калды. Мындайды кутпогон. Ооба мурун жакшы короорун билчу. Бирок досуна турмушка чыкпадыбы? Андан бери канча убакыт отту.
-Эмне деп жатасын Сыймык?
-Создорум чын.
-Менин жообум жок.
Назик шашып калды.
-Жок дебе суранам. Ойлонуп корчу.
-Сыймык, сени сыйлаймын. Тааныш, балким дос катары. Бирок суйуу, жакшы коруу болуусу мумкун эмес. Менин жумушум башталды.
Назик ордунан туруп жоноду.
-Жумуштан чыгышынды кутом.
Назбийке ичкери кирип ойлонуп калды. "Эми эмне кыламын? Кайдан да пайда болду бул?" - деген оюн телефонго келген чалуу бузду. Караса Темирлан экен.
-Алло?
-Оов, кандаайсыз? - деди кыз эркелеп.
-Эмне телефонунду которбойсун ыя? Темирландын жини келип турду. Качантан бери чалса албай аткан болчу.
-Жумуштамын го билесиз.
-Баары жакшыбы?-жигит бир аз жумшаргандай акырын суйлоду.
-Ооба, сиздечи?
-Сен бар менде баары сонун го. Тамактандынбы?
-Жоок, эми тамактанамын.
-Макул, сен тамактан. Анан суйлошобуз.
-Маакул.
Назбийке телефонду коюп оз жумуштары менен алек болуп кетти. Кеч кирип жумуштан чыкса Сыймык кутуп туруптур.
-Назик...
-Сыймык, болду артымдан ээрчибе. Сага айттым мен жок деп. Жайыма койчу.
Тез-тез басып бараткан кызды колдон жулкуп озуно каратты. Жакын келип коздоруно тике карады.
-Сен учун баарын жасадым билесинби? Артындан ушул жерге чейин келдим. Эмнем жакпай жатат айт? Назбийке баары бир сен меники болсун билип кой. Мен жакшы суйлоп кондуруп жатам. Жок десен кандай кадамдарга барам ошондо короорсун. А баса синдин Арууке быйыл окуу жайды бутот беле? Сыймык мыйыгынан жылмайды.
-Акмак?! Эмне коркутуп жатасынбы мени? Ушинтсен эле сендик боло каламынбы?
-Ойлон Назик, атан, апан, синдин жана инин бар э? Ким экенимди жакшы билесин да. Айласы кеткен Сыймык Назикти коркутуп баштаганын озу да сезбей калды.
-Козумо корунбой кетип кал, - кыз кыйкырып жиберди. Жигит кетенчиктеп барып артына бурула басып кетти. Басып баратып:
-Мен эртен келем периштем, - деп кыйкырды. Карааны узап, корунбой калганда Назбийке жерге отура калды. Журогу титиреп, озун коркунуч каптады. Чын эле Сыймыктын ким экендигин унуткан сыяктуу. Анын колунан баары келет да. "Эми кантем?" - мээсинде бир гана ушул суроо айланып турду. Кызарып, куйуп турган Сыймыктын коздорун, мыскылдуу карап мыйыгынан жылмайып турганын эстеп алып муундары бошоп кетти. Отуп бараткан жаш жигит:
-Девушка с вами всё хорошо, вам помочь?
-Неет, нет, спасибо.
Назик ордунан туруп шашыла автобуска тушуп кетти.
Назбийкени жоготуп алганына бир жыл болуп калды. Алгачкы кундору Сыймык кадимкидей ооруп калган болчу. Болгон таанышын ишке салып шаарды туро кыдырып, керек болсо алыскы аймакта жашаган туугандарыныкына кетпедиби деп ал жактарды да караткан. Жок. Акылы жетпей турду Сыймыктын. Убакыт отуп бир аз озуно келип калганда кайрадан издеп баштады. Эч жерден таппай акыры болду болбоду чет олкого кетти, Кыргызстанда болсо таап алмакмын деп ойлоп калды. Бирок кайжака кетиши мумкун? Назбийкенин бардык, дос тааныш, курбуларынан бери акырын суруштурду. Эч кимиси анын кайда кеткенин билбейт. Кайсы куну, кайсыл учурда жоготуп алды эле? "Уйлон" - деген ата-энесинин создорун да кулак сыртынан кетирип коюп журду. Апасы тааныштырган кыздардын бироо да конулуно туура келбей, акыры атасынын коп жылдан берки досунун кызы Медина менен суйлошуп калды. Бирок баары бир андан Назбийкени издей берет. Коздорун карап, ошондой нурду, отту таппай конулу чого тушот. Унундогу озгочо мээримдуулук, акылынан адаштырган ошол жыт. Булардын бири да Мединада жок эле. Ооба чырайында кеп жок. Назбийкеден ашса ашат, бирок калбайт. Бирок... Туталанып кетти Сыймык. Ошол батирдеги суроттор ошол бойдон турат. Кун алыс келип колуна алып кыз менен суйлошо берет.
Назбийкенин уйун алыстан карап олтуруп, жаш кыз чыгып баратканын корду. Коптон бери келбей жургон, болбосо кун алыс келип ар дайым сыртынан акмалап ушул жерде сааттар бою телмирип тиктеп, кудум азыр дарбаза ачылып андан Назбийке чыга калчудай карап олтурчу. Бугун да ойлордун жетегинде кайра эле кыздын уйу тарапка келип калганын озу да байкабай калды. Уйдон чыккан караанды коруп журогу солк эттип "Назбийке" - деп алды. Жакын журуп унаасы менен отсо ал эмес. Унааны токтотуп кызга кайрылды.
-Чон кыз шаарга кетсенер ала кетейин.
-Рахмат, - деген кыз унаанын арткы орундугуна олтурду. Бул Назбийкенин синдиси Арууке болчу. Сыймык жол катар соз баштап, ушул тарапта озу менен бирге окуган кыз жашаарын, бул жака капыстан иш менен жолу тушуп калганын айтып Назик жонундо маалымат билгенге аракет кылды. Эч нерсе оюнда жок кыз Назбийкенин бул жакта эместигин, Россиянын Санкт-Петербург шаарында иштеп жаткандыгын айтып берди. Сыймык аз кундо ошол жака жумуш сапары менен бараарын кошумачалап койду эле, Арууке атугул эжесинин кайсыл ресторанда иштээрин да соз арасында айтып отту. Кызды окуу жайына таштап, кубанган бойдон Сыймык уйуно жоноп кетти. Кийимдерин чогултуп эле эртеси куну биринчи рейс менен Санкт-Петербург шаарына келип тушту.
Оюнда эч нерсе жок Назбийке жумушунда жургон. Ангыча официанттардын бири келип аны чакырып жаткандыгын айтты. Клиенттерден го деп ойлоп чыккан Назик коргон козуно ишене албай турду. Мандайында кулуп Сыймык турган эле. Кызды ушунчалык сагыныптыр кучактап алгысы келип аран турду. Назбийке жумуштан суранып чыгып экоо мандай суйлошуп олтурду. Шек албаган кыз Сыймыктын иштерин сурап жатты.
-Кандайсын? Бул жактарда эмне кылып журосун деги? Айтмакчы мени кайдан таптын?
Кулуп суйлоп жаткан кызды карап олтурду. Бактылуу корунду. Бул жактын абасы жаккан окшойт, мурункудан да ажарына чыга сулуу болуп кетиптир.
-Назбийке, мен сени издеп келдим.
Сыймык кыздын колдорун кармап алды. Чочуп кеткен Назик колун тартып алды.
-Ооба, атайын сени деп келдим мен. Сени суйом. Билесинби канча жылдан бери суйом? Ооба, ошол сени коргон кундон суйом Назик. Сен бул жака келе берип мен ооруп калдым. Суйлошпосом да алыстан караанынды коруу канча кубат эле мага.
Назбийке эси ооп калды. Мындайды кутпогон. Ооба мурун жакшы короорун билчу. Бирок досуна турмушка чыкпадыбы? Андан бери канча убакыт отту.
-Эмне деп жатасын Сыймык?
-Создорум чын.
-Менин жообум жок.
Назик шашып калды.
-Жок дебе суранам. Ойлонуп корчу.
-Сыймык, сени сыйлаймын. Тааныш, балким дос катары. Бирок суйуу, жакшы коруу болуусу мумкун эмес. Менин жумушум башталды.
Назик ордунан туруп жоноду.
-Жумуштан чыгышынды кутом.
Назбийке ичкери кирип ойлонуп калды. "Эми эмне кыламын? Кайдан да пайда болду бул?" - деген оюн телефонго келген чалуу бузду. Караса Темирлан экен.
-Алло?
-Оов, кандаайсыз? - деди кыз эркелеп.
-Эмне телефонунду которбойсун ыя? Темирландын жини келип турду. Качантан бери чалса албай аткан болчу.
-Жумуштамын го билесиз.
-Баары жакшыбы?-жигит бир аз жумшаргандай акырын суйлоду.
-Ооба, сиздечи?
-Сен бар менде баары сонун го. Тамактандынбы?
-Жоок, эми тамактанамын.
-Макул, сен тамактан. Анан суйлошобуз.
-Маакул.
Назбийке телефонду коюп оз жумуштары менен алек болуп кетти. Кеч кирип жумуштан чыкса Сыймык кутуп туруптур.
-Назик...
-Сыймык, болду артымдан ээрчибе. Сага айттым мен жок деп. Жайыма койчу.
Тез-тез басып бараткан кызды колдон жулкуп озуно каратты. Жакын келип коздоруно тике карады.
-Сен учун баарын жасадым билесинби? Артындан ушул жерге чейин келдим. Эмнем жакпай жатат айт? Назбийке баары бир сен меники болсун билип кой. Мен жакшы суйлоп кондуруп жатам. Жок десен кандай кадамдарга барам ошондо короорсун. А баса синдин Арууке быйыл окуу жайды бутот беле? Сыймык мыйыгынан жылмайды.
-Акмак?! Эмне коркутуп жатасынбы мени? Ушинтсен эле сендик боло каламынбы?
-Ойлон Назик, атан, апан, синдин жана инин бар э? Ким экенимди жакшы билесин да. Айласы кеткен Сыймык Назикти коркутуп баштаганын озу да сезбей калды.
-Козумо корунбой кетип кал, - кыз кыйкырып жиберди. Жигит кетенчиктеп барып артына бурула басып кетти. Басып баратып:
-Мен эртен келем периштем, - деп кыйкырды. Карааны узап, корунбой калганда Назбийке жерге отура калды. Журогу титиреп, озун коркунуч каптады. Чын эле Сыймыктын ким экендигин унуткан сыяктуу. Анын колунан баары келет да. "Эми кантем?" - мээсинде бир гана ушул суроо айланып турду. Кызарып, куйуп турган Сыймыктын коздорун, мыскылдуу карап мыйыгынан жылмайып турганын эстеп алып муундары бошоп кетти. Отуп бараткан жаш жигит:
-Девушка с вами всё хорошо, вам помочь?
-Неет, нет, спасибо.
Назик ордунан туруп шашыла автобуска тушуп кетти.
#20 29 Апрель 2020 - 10:45
ХХХ
Назбийкенин оюнан Сыймыктын создору кетпей койду. Жумушуна чалып 3 кунго тыныгуу алды да, уйдон эч жака чыкпай олтурду. Тырк эткен ун укса да журогу солк этип кетет. Телефонго келген чалуудан чочуп караса Темирлан экен. Кыз жылмайып алды. Маанайы тушуп же капаланып турса деле Темирлан менен суйлошсо жазылып кетет.
-Ооов, - деди Назбийке алып эле.
-Кандайсын Назиш?
-Мен жакшыы, озунузчу?
-Соонун да, эмне кылып жатасын?
-Уйдо элемин,
-Эмне жумушка чыкпадынбы? - жигит тынчсызданып кетти. Ооруп калган го деп кабатырлана. Анткени уну да каргылданып, маанайы пас сезилди.
-Ооба бир аз эс алайын деп чечтим.
-Уйдогулор тынчпы? - Темирлан чындап кабатырга тушту.
-Ооба тынч, озум эле эс алгым келип. Назбийке жигиттин мээримдуу унуно эркелеп кетти. Коздоруно жаш толуп, аны билдирбегенге аракет кылып жатты.
-Назииш, эмне менден да жашырасынбы э?
-Жоо-жоок, жашырбай элем,- деди кыз козунон тамып кеткен жашты колу менен сурто.
-Назитайым, айт мага эмне болду? - жумшак суйлоду Темирлан.
Телефондун ары жагынан кыздын ыйлап жатканы угулду. Теиирландын чындап тынчы кетти. Анткени эч качан Назбийке мындай маанайы пас болуп, ыйлаган эмес.
-Мен, мен коркуп жатам, - деди ыйлап жаткан кыз.
-Эмне болду?
Назбийке Сыймык жонундо токпой чачпай баарын айтып берди. Канча жылдан бери артынан жургонун, бул жака чейин издеп келгенин айтты. Жумушуна барып, жок дегени учун опузалап ата-энеси, бир туугандарын айтып коркутуп кеткенин айтып берди.
Баарын унчукпай угуп турган Темирлан оор басырыктуу дем алып алды да:
-Назиш, кабатырланба мен бармын го, - деди кызды тынчтандырып.
-Ооба, бирок сиз аны билбейсиз.
-Дайым мен жанындамын. Аны мага коюп бер,озум суйлошом макулбу? Сени коркутмак эмес, жанына жолобой калат.
-Жоо-жоок. Сиз аралашпан, ал деген жаман бала. Колунан баары келет. Атасы да кучтуу адам. Мен сизди жоготуп алгым келбейт.
Темирлан кулуп койду.
-Кулбонуз,мен чын эле айтып жатамын. Ал сизге зыян келтируусунон корком.
-Ооба ал ошондой, баарына кол жеткен байдын уулу болушу мумкун. Андан, атасынан карапайым эл коркот, бирок мен эмес.
-Ооба уксаныз... - деп келе жаткан кызды Темирлан токтотту.
-Чууш болду,акырын. Назбийке мен парламент депутатынын жан сакчысымын.
Назбийке тушунбой калды.
-Бирок...
-Болду, Сыймыкты мага коюп бер макулбу? Азыр сен, жуунуп, жатып эс ал. Калганын эртен суйлошобуз.
Телефонду койгон Назбийкенин даана башы катты. Эч нерсени тушунгон жок. Бир кун кечке ойлонуп да оюна жете албай койду. "Эмне деди? Жан сакчымын дейби? Ушул кунго чейин эмне жумуш кылганын деле сурабаганымды кара, чын эле бул ким? Депутат, парламент. Деги чойросу кандай адам? Сыймыктан качан деп, андан откон бир мыкаачыга жолугуп калдымбы? Жоок,жоок! Темирлан андай эмес да, анын суйлогону, мамилеси озгочо эмеспи? Такыр башкача адам.
"Озунун кыялындагы жасап алган ошол белгисиз бироо так ушул Темирлан да."
- Хе, эмне сен аны коруп журосунбу? - деди акылы.
-Корбосом да сезем, туям-деди журогу. Акыл менен журоктун ортосундагы талаш, согуш мына эми башталгандай. Назик айласы кетип турду. Журогунун тупкурунон Темирланга ишенгиси келип, андан баш тарта албай жатты. Ушул кунго чейин бир да жигит баш багып ача албаган, бир да жигит батынып бузбаган ошол ачкычты Темирлан ачты го. Ботон эмес, озу андап назар калып карай эле дуйносуно Темирлан кирип жарыкты жандырган. Жада калса куйоосу Азаматка да бул сезимди сезип корбогон. Акылы мин далил корсотуп жок десе да, журогу бир шылтоо менен Темирланды актап туруп алды." Мен аны суйом! Ооба суйом! Омуру корбогон, билбеген бейтааныш, бирок журогуно эгиздей жакын Темирланды суйом!" Телефонду алып Темирланга чалды. Бул кыздын биринчи жолу озу чалуусу эле. "Абонент жеткиликтуу эмес, сигналдан кийин билдируу калтырыныз"
Очук. Эми эмне кылат? Эмнеге очук? Кайдан табат? Уйунун дарегин, жада калса иштеген жайын да билбейт. Эмне аны жоготтумбу? Ушинтип элеби? Жоок. Ал мындай жолго барбайт. Мен Темирланды жакшы билем.
Бул учурда Темирдан жанагы тааныш детективке чалып Сыймык жонундо бардык маалымат керек экендигин, айтып таап беришин отунду. Акырын сырттан тамактанып келип,душка тушуп чыгып эс алды. Эртеси эрте менен Темирландын колунда Сулайманов Сыймык Эркинбекович деген маалымат толугу менен турду. Баштан аяк окуп болгон Темирлан "Омурун кыска окшойт жигит" - деп койду. Анткени берилген маалыматтын ичинде Назбийкенин жолдошу Азаматты олтургондугу тууралуу да далил жаткан.
Назбийкенин оюнан Сыймыктын создору кетпей койду. Жумушуна чалып 3 кунго тыныгуу алды да, уйдон эч жака чыкпай олтурду. Тырк эткен ун укса да журогу солк этип кетет. Телефонго келген чалуудан чочуп караса Темирлан экен. Кыз жылмайып алды. Маанайы тушуп же капаланып турса деле Темирлан менен суйлошсо жазылып кетет.
-Ооов, - деди Назбийке алып эле.
-Кандайсын Назиш?
-Мен жакшыы, озунузчу?
-Соонун да, эмне кылып жатасын?
-Уйдо элемин,
-Эмне жумушка чыкпадынбы? - жигит тынчсызданып кетти. Ооруп калган го деп кабатырлана. Анткени уну да каргылданып, маанайы пас сезилди.
-Ооба бир аз эс алайын деп чечтим.
-Уйдогулор тынчпы? - Темирлан чындап кабатырга тушту.
-Ооба тынч, озум эле эс алгым келип. Назбийке жигиттин мээримдуу унуно эркелеп кетти. Коздоруно жаш толуп, аны билдирбегенге аракет кылып жатты.
-Назииш, эмне менден да жашырасынбы э?
-Жоо-жоок, жашырбай элем,- деди кыз козунон тамып кеткен жашты колу менен сурто.
-Назитайым, айт мага эмне болду? - жумшак суйлоду Темирлан.
Телефондун ары жагынан кыздын ыйлап жатканы угулду. Теиирландын чындап тынчы кетти. Анткени эч качан Назбийке мындай маанайы пас болуп, ыйлаган эмес.
-Мен, мен коркуп жатам, - деди ыйлап жаткан кыз.
-Эмне болду?
Назбийке Сыймык жонундо токпой чачпай баарын айтып берди. Канча жылдан бери артынан жургонун, бул жака чейин издеп келгенин айтты. Жумушуна барып, жок дегени учун опузалап ата-энеси, бир туугандарын айтып коркутуп кеткенин айтып берди.
Баарын унчукпай угуп турган Темирлан оор басырыктуу дем алып алды да:
-Назиш, кабатырланба мен бармын го, - деди кызды тынчтандырып.
-Ооба, бирок сиз аны билбейсиз.
-Дайым мен жанындамын. Аны мага коюп бер,озум суйлошом макулбу? Сени коркутмак эмес, жанына жолобой калат.
-Жоо-жоок. Сиз аралашпан, ал деген жаман бала. Колунан баары келет. Атасы да кучтуу адам. Мен сизди жоготуп алгым келбейт.
Темирлан кулуп койду.
-Кулбонуз,мен чын эле айтып жатамын. Ал сизге зыян келтируусунон корком.
-Ооба ал ошондой, баарына кол жеткен байдын уулу болушу мумкун. Андан, атасынан карапайым эл коркот, бирок мен эмес.
-Ооба уксаныз... - деп келе жаткан кызды Темирлан токтотту.
-Чууш болду,акырын. Назбийке мен парламент депутатынын жан сакчысымын.
Назбийке тушунбой калды.
-Бирок...
-Болду, Сыймыкты мага коюп бер макулбу? Азыр сен, жуунуп, жатып эс ал. Калганын эртен суйлошобуз.
Телефонду койгон Назбийкенин даана башы катты. Эч нерсени тушунгон жок. Бир кун кечке ойлонуп да оюна жете албай койду. "Эмне деди? Жан сакчымын дейби? Ушул кунго чейин эмне жумуш кылганын деле сурабаганымды кара, чын эле бул ким? Депутат, парламент. Деги чойросу кандай адам? Сыймыктан качан деп, андан откон бир мыкаачыга жолугуп калдымбы? Жоок,жоок! Темирлан андай эмес да, анын суйлогону, мамилеси озгочо эмеспи? Такыр башкача адам.
"Озунун кыялындагы жасап алган ошол белгисиз бироо так ушул Темирлан да."
- Хе, эмне сен аны коруп журосунбу? - деди акылы.
-Корбосом да сезем, туям-деди журогу. Акыл менен журоктун ортосундагы талаш, согуш мына эми башталгандай. Назик айласы кетип турду. Журогунун тупкурунон Темирланга ишенгиси келип, андан баш тарта албай жатты. Ушул кунго чейин бир да жигит баш багып ача албаган, бир да жигит батынып бузбаган ошол ачкычты Темирлан ачты го. Ботон эмес, озу андап назар калып карай эле дуйносуно Темирлан кирип жарыкты жандырган. Жада калса куйоосу Азаматка да бул сезимди сезип корбогон. Акылы мин далил корсотуп жок десе да, журогу бир шылтоо менен Темирланды актап туруп алды." Мен аны суйом! Ооба суйом! Омуру корбогон, билбеген бейтааныш, бирок журогуно эгиздей жакын Темирланды суйом!" Телефонду алып Темирланга чалды. Бул кыздын биринчи жолу озу чалуусу эле. "Абонент жеткиликтуу эмес, сигналдан кийин билдируу калтырыныз"
Очук. Эми эмне кылат? Эмнеге очук? Кайдан табат? Уйунун дарегин, жада калса иштеген жайын да билбейт. Эмне аны жоготтумбу? Ушинтип элеби? Жоок. Ал мындай жолго барбайт. Мен Темирланды жакшы билем.
Бул учурда Темирдан жанагы тааныш детективке чалып Сыймык жонундо бардык маалымат керек экендигин, айтып таап беришин отунду. Акырын сырттан тамактанып келип,душка тушуп чыгып эс алды. Эртеси эрте менен Темирландын колунда Сулайманов Сыймык Эркинбекович деген маалымат толугу менен турду. Баштан аяк окуп болгон Темирлан "Омурун кыска окшойт жигит" - деп койду. Анткени берилген маалыматтын ичинде Назбийкенин жолдошу Азаматты олтургондугу тууралуу да далил жаткан.