Куноосуз коз жаштар...
#41 04 Июль 2020 - 15:46
ХХХ
Олкодо кун санап жарандардын башка мамлекетке, тагыраагы Иран, Туркия сыяктуу олколорго агылып кетуусу кун санап осуудо. Айрыкча аялдардын арасында. Ошондой эле медреселердин кобойуусу, жаш кыздардын чон окуу жайга эмес, медреселерге окуусу да жогорулап кетти. Мусулман эли учун албетте бул жаман корунуш эмес, бирок ошол эле убакта динди жамынып туура эмес багытта окуткандар да толтура эмеспи. Акыркы учурларда, социалдык тармактарда, интернет айдынында кыскача видеолор тарай баштады. Согуш талаасы жана анда бети башын ороп алып суйлоп жиберген жаш жигиттердин, атугул аялдардын видеолору байма бай жарыяланып жатты. Олкодогу бул абалды козомолго алуу тапшырылып, бут аймактагы мектептер, окуу жайларында сабактар отулуп дин аалымдары тарабынан тушундуруу иштери да жургузулуп келет. Буга карбай баары бир кетип калгандары, кайра ал жакта туруп ыйлап чалгандары кездешип жатат. Карапайым калк дин менен диний экстремизимдин айырмасына бара албай алданып калып жатышкандыгы белгилуу. Бул багытта, борбордогу аймактардагы бут медресе мечиттер текшерууго алынып, бийлик козомолду кучоткон убак. Орган кызматкерлери акыркы жылдары ушул гана иштин артынан тушуп калышты.
Аман мектепти бутуп криминалистика болумуно тапшырган. Негедир журогу менен тандап алды бул кесипти. Ал озун кичинесинен эле органда корчу. Озу жаш болгонуна карабай практикага чыккан болумундо бир катар иштерди уйронуп, бат эле оздоштуруп алды. Олкодогу абал бир аз тынчып, белгисиз видеолордун таралышы басандай тушкондо, туштукто болгон жардыруу баарын кайрадан селт эттирди. Ош шаарынын чакан базарына жакын жайгашкан адамдар жашоочу кочодон бир уй жардырылды. Албетте жабыркагандар болгон жок, бирок элдин журогун коркутчу белги болду. Борбордон жиберилген криминалисттер тобу менен Аман да кошо келди. Жардыруу болгон аймакты коргоого алышып, изилдоо иштерин баштаган алар, бул жардыргыч анча кучу жок экендигин табышты. Демек бул жон гана эскертуучу жардыруу. Ошол кундон кайра олкодо курч абал пайда болуп, чек арадан баштап ар бир аймак козомолго алынды. Жада калса мектеп, окуу жайларга жат адамдарды киргизбей адам коюлуп текшерип жатышты. Жарандарга эл коп топтолгон жерлерге баруудан алыс болуусун эскертип, белгисиз, ээсиз сумка же куту табылса оз алдынча аракет кылбай милиция болумдоруно кабар беруулорун айтылып жатты. Бул убакытта милиция болумуно чалып, жалган маалымат берип элди дурболонго салган окуялардын канчасы катталды. Эл озунон озу чуу чыгарып олкодо баш аламандык орун алды. Ага катар дагы коншу эки мамлекетте ушуга окшогон чон эмес жардыруу орун алды. Андан ары Европа олколорундо да окшош жардыруулар катары менен болуп жатты. Мындан коп отпой белгилуу "Талибандар кыймылы" террордук уюму кыскача кайрылуу жасады. Бул бир гана бизге эмес бутундой дуйно жузундогу олколорго кайрылуусу бар эле. Видеодо "силердин ар бир жардыруу болгон олкодон жарандарынар биз менен жана бизде, биз бул иштерди алардын колу менен жасадык! "-деген сыяктуу создор камтылган эле. КМШ олколоруну мыкты криминалисттерден турган топтору Казахстанда жыйын откорушту. Анда диний экстремизмге каршы курошуудогу бир катар иш чаларды талкуу кылышты. Аман бул ишке чын дили менен киришкен. Атугул озу ошол Афганистан, Сирияга барууга да даяр эле. Амандагы бул коксоо же тартылуу эмнеден экенин озу да андап жете элек...
Эмир, кезектеги тапшырмадан эсен-аман кайтып келди. Аны кучак жайып тосуп алган Абдуллдун кубанычында чек жок. Анткени Эмир оздоруну каалагандай чыныгы робот. Ушул кунго чейин канча жардырууларды жасады экен. Коздору муздак болуп, мээсинде куралдан башка эч нерсе жашабаган сезимсиз адам. Ал озунун эр жеткенден баштапкы омурундо дуйнонун коптогон олколоруно барды тапшырмага. Алгач жон гана китептерди, же болбосо бюрашура ташып, жеткирип гана келсе бара-бара олутту тапшырмага откон. Анын эн алгачкы жасаган жардыруусу Туркиядагы мечит эле. Ото кыска убакытта орноштуруп, билинбей чыгып кетип кынтыксыз бутургон. Эмирдин бул шыгын байкаган Шариф ошол кундон муну ушундай тапшырмаларга жибере баштады. Озуно шерик кылып кошуп берген Саида менен коп эле иштерди бутурушту.
Олкодо кун санап жарандардын башка мамлекетке, тагыраагы Иран, Туркия сыяктуу олколорго агылып кетуусу кун санап осуудо. Айрыкча аялдардын арасында. Ошондой эле медреселердин кобойуусу, жаш кыздардын чон окуу жайга эмес, медреселерге окуусу да жогорулап кетти. Мусулман эли учун албетте бул жаман корунуш эмес, бирок ошол эле убакта динди жамынып туура эмес багытта окуткандар да толтура эмеспи. Акыркы учурларда, социалдык тармактарда, интернет айдынында кыскача видеолор тарай баштады. Согуш талаасы жана анда бети башын ороп алып суйлоп жиберген жаш жигиттердин, атугул аялдардын видеолору байма бай жарыяланып жатты. Олкодогу бул абалды козомолго алуу тапшырылып, бут аймактагы мектептер, окуу жайларында сабактар отулуп дин аалымдары тарабынан тушундуруу иштери да жургузулуп келет. Буга карбай баары бир кетип калгандары, кайра ал жакта туруп ыйлап чалгандары кездешип жатат. Карапайым калк дин менен диний экстремизимдин айырмасына бара албай алданып калып жатышкандыгы белгилуу. Бул багытта, борбордогу аймактардагы бут медресе мечиттер текшерууго алынып, бийлик козомолду кучоткон убак. Орган кызматкерлери акыркы жылдары ушул гана иштин артынан тушуп калышты.
Аман мектепти бутуп криминалистика болумуно тапшырган. Негедир журогу менен тандап алды бул кесипти. Ал озун кичинесинен эле органда корчу. Озу жаш болгонуна карабай практикага чыккан болумундо бир катар иштерди уйронуп, бат эле оздоштуруп алды. Олкодогу абал бир аз тынчып, белгисиз видеолордун таралышы басандай тушкондо, туштукто болгон жардыруу баарын кайрадан селт эттирди. Ош шаарынын чакан базарына жакын жайгашкан адамдар жашоочу кочодон бир уй жардырылды. Албетте жабыркагандар болгон жок, бирок элдин журогун коркутчу белги болду. Борбордон жиберилген криминалисттер тобу менен Аман да кошо келди. Жардыруу болгон аймакты коргоого алышып, изилдоо иштерин баштаган алар, бул жардыргыч анча кучу жок экендигин табышты. Демек бул жон гана эскертуучу жардыруу. Ошол кундон кайра олкодо курч абал пайда болуп, чек арадан баштап ар бир аймак козомолго алынды. Жада калса мектеп, окуу жайларга жат адамдарды киргизбей адам коюлуп текшерип жатышты. Жарандарга эл коп топтолгон жерлерге баруудан алыс болуусун эскертип, белгисиз, ээсиз сумка же куту табылса оз алдынча аракет кылбай милиция болумдоруно кабар беруулорун айтылып жатты. Бул убакытта милиция болумуно чалып, жалган маалымат берип элди дурболонго салган окуялардын канчасы катталды. Эл озунон озу чуу чыгарып олкодо баш аламандык орун алды. Ага катар дагы коншу эки мамлекетте ушуга окшогон чон эмес жардыруу орун алды. Андан ары Европа олколорундо да окшош жардыруулар катары менен болуп жатты. Мындан коп отпой белгилуу "Талибандар кыймылы" террордук уюму кыскача кайрылуу жасады. Бул бир гана бизге эмес бутундой дуйно жузундогу олколорго кайрылуусу бар эле. Видеодо "силердин ар бир жардыруу болгон олкодон жарандарынар биз менен жана бизде, биз бул иштерди алардын колу менен жасадык! "-деген сыяктуу создор камтылган эле. КМШ олколоруну мыкты криминалисттерден турган топтору Казахстанда жыйын откорушту. Анда диний экстремизмге каршы курошуудогу бир катар иш чаларды талкуу кылышты. Аман бул ишке чын дили менен киришкен. Атугул озу ошол Афганистан, Сирияга барууга да даяр эле. Амандагы бул коксоо же тартылуу эмнеден экенин озу да андап жете элек...
Эмир, кезектеги тапшырмадан эсен-аман кайтып келди. Аны кучак жайып тосуп алган Абдуллдун кубанычында чек жок. Анткени Эмир оздоруну каалагандай чыныгы робот. Ушул кунго чейин канча жардырууларды жасады экен. Коздору муздак болуп, мээсинде куралдан башка эч нерсе жашабаган сезимсиз адам. Ал озунун эр жеткенден баштапкы омурундо дуйнонун коптогон олколоруно барды тапшырмага. Алгач жон гана китептерди, же болбосо бюрашура ташып, жеткирип гана келсе бара-бара олутту тапшырмага откон. Анын эн алгачкы жасаган жардыруусу Туркиядагы мечит эле. Ото кыска убакытта орноштуруп, билинбей чыгып кетип кынтыксыз бутургон. Эмирдин бул шыгын байкаган Шариф ошол кундон муну ушундай тапшырмаларга жибере баштады. Озуно шерик кылып кошуп берген Саида менен коп эле иштерди бутурушту.
#42 04 Июль 2020 - 15:47
ХХХ
Саида кыздардын лагерине келгенде 6 жашта эле. Алгач келгенде эч нерсеге акылы жетпей, "кетем" - деп чыр салган. Бирок бул лагер эмеспи. Анын конулун карап, ою менен болчу ата-энеси жок бул жерде. Жалан кыздардан турган бул лагер да Афганистанда. Кудум Эмир барган лагердей эле ошол систем менен окутушат. Укпагандар жазаланат. Айырмасы бул жакта кыздар. Жана буларды карап, тарбия бергендер да аялдар. Кыздардын копчулугу снайпер атууга уйротулот. Саида Таджикистандан келген. Бул жака келгенге чейинки баштапкы жашоосу деле бейиш эмес болчу. Апасы "чет жака окууга барасын" - дегенде суйунгонун айтпа. "Кутулат экем" - деген кыялы таш каап олтурат. Анткени апасы эч качан Саидага жакшы мамиле жасаган эмес. Ар дайым уруп согуп, кичине болгонуна карабай оор иштерди жасатып кээде ачка калып кетчу. Суу тогуп коюп же идиш сындыра коюп, жаза катары уйго тунобой муздап эшикте калып кеткен кундору коп эле болгон. Оз апасынын озуно карата неге мынча мерез экенин наристе журогу менен анда такыр тушунбоптур. Корсо огой экен. Аны да бул жактан, абдан кеч билди.
Саиданы багып алган уй-булоо да "Талибандар кыймылы" уюмунун тапшырманы аткаруучу мучолору. Алар Кыргызстан мамлекетиндеги Таджикистан менен чектеш айылдарында жашашкан. Саида кыргыз уй-булоосундо торолгон. Кудум Эмирдей эле алмаштыруу жолу менен тажик аялга берилип, чек арадан алып чыгып кетишкен. Ал эми оз апасынын колуна жансыщ наристени карматып беришкен. Мына ошентип дагы бир куноосуз наристени бактылуу балалыгын, жаштыгын тартып алышты. Кичинесинен эле азап коруп чонойгон Саида лагерге келгенде башка кыздардай болуп кыйналган жок. Тунт мунозу андан бетер тунт тартып, жашоодо жакшылык же ырайым деген нерсенин бар экенинен умутун бутундой узуп салган. Болгон оюн куралдарды уйронууго, тилди уйронууго бурду. Ийгиликтерди да эрте жараткан, 15 жашында согуш талаасына барып снайпер аткан. Саидага окшоп козго атаар снайперлер абадан керек болчу. Кичинесинен согушка аралашып, адамдардын олумун коруп, жада калса тебелеп жургон бул кыздын ан сезиминдеги кыялдануу, ойлонуу таптакыр очту. Унчукпастан берилген тапшырманы аткарып келет. Керек болсо соз да суйлобойт. Ойлонбойт. Кунуно эки же уч саат уктаса жетиштуу. Ар дайым куралы колунда. Узун чачын тысырайта тобосуно байлап, эркек балдардай кийинип жургон бул кызды сыртынан караган адам кыз деп ойлобойт. Ошол согуш талаасында журуп жараланып кайра Афганистанга кайтарып келишти. Адатта жарадар болгон адамдарын, айрыкча аялдарды алып келишпейт. Бирок Саида келечекте буларга аябай керектигин билишет, ошондуктан кайтарып алып келип ооруканага жаткырып даарылоону башташкан. Кудум ошол маалда Эмир да ошол ооруканада даарыланып жаткан болчу. Экоо эки болмодо жатышат. Бир куну Эмир басканга жарап калганда сыртка чыкты. Бир аз озун алаксытуу максатында айланасына коз жугуртуп жатып, тээ дубал тубундо олтурган кызды корду. Ошончо адам турса ошол кызга негедир тартылды. Жараланган бутун аяр коюп жакындап келди кызга. Кыз жанына келип олтурганга чейин караган жок Эмирди.
-Сириядан келдинби?
Бери караган кыз Эмирдин суроосун жоопсуз калтырды. Чийилген каштарын бир аз жыйрып, алыстарды тиктеп олтурат. Эмир кыздын коздорун коргондо негедир кандайдыр бир жакындыкты туйду. Балким бул экоонун улуту бир экендигинин, кыргыз экендигин сездирген куч болсо керек. Аны экоо да андашкан жок. Кыздан жооп болбосо деле туруп кетпей жанаша олтура берди. Экоо унсуз гана алдыдагы кочкон, ураган корксуз тамдардан чала корунуп батып бара жаткан кунду тиктеп олтурушту.
Саида кыздардын лагерине келгенде 6 жашта эле. Алгач келгенде эч нерсеге акылы жетпей, "кетем" - деп чыр салган. Бирок бул лагер эмеспи. Анын конулун карап, ою менен болчу ата-энеси жок бул жерде. Жалан кыздардан турган бул лагер да Афганистанда. Кудум Эмир барган лагердей эле ошол систем менен окутушат. Укпагандар жазаланат. Айырмасы бул жакта кыздар. Жана буларды карап, тарбия бергендер да аялдар. Кыздардын копчулугу снайпер атууга уйротулот. Саида Таджикистандан келген. Бул жака келгенге чейинки баштапкы жашоосу деле бейиш эмес болчу. Апасы "чет жака окууга барасын" - дегенде суйунгонун айтпа. "Кутулат экем" - деген кыялы таш каап олтурат. Анткени апасы эч качан Саидага жакшы мамиле жасаган эмес. Ар дайым уруп согуп, кичине болгонуна карабай оор иштерди жасатып кээде ачка калып кетчу. Суу тогуп коюп же идиш сындыра коюп, жаза катары уйго тунобой муздап эшикте калып кеткен кундору коп эле болгон. Оз апасынын озуно карата неге мынча мерез экенин наристе журогу менен анда такыр тушунбоптур. Корсо огой экен. Аны да бул жактан, абдан кеч билди.
Саиданы багып алган уй-булоо да "Талибандар кыймылы" уюмунун тапшырманы аткаруучу мучолору. Алар Кыргызстан мамлекетиндеги Таджикистан менен чектеш айылдарында жашашкан. Саида кыргыз уй-булоосундо торолгон. Кудум Эмирдей эле алмаштыруу жолу менен тажик аялга берилип, чек арадан алып чыгып кетишкен. Ал эми оз апасынын колуна жансыщ наристени карматып беришкен. Мына ошентип дагы бир куноосуз наристени бактылуу балалыгын, жаштыгын тартып алышты. Кичинесинен эле азап коруп чонойгон Саида лагерге келгенде башка кыздардай болуп кыйналган жок. Тунт мунозу андан бетер тунт тартып, жашоодо жакшылык же ырайым деген нерсенин бар экенинен умутун бутундой узуп салган. Болгон оюн куралдарды уйронууго, тилди уйронууго бурду. Ийгиликтерди да эрте жараткан, 15 жашында согуш талаасына барып снайпер аткан. Саидага окшоп козго атаар снайперлер абадан керек болчу. Кичинесинен согушка аралашып, адамдардын олумун коруп, жада калса тебелеп жургон бул кыздын ан сезиминдеги кыялдануу, ойлонуу таптакыр очту. Унчукпастан берилген тапшырманы аткарып келет. Керек болсо соз да суйлобойт. Ойлонбойт. Кунуно эки же уч саат уктаса жетиштуу. Ар дайым куралы колунда. Узун чачын тысырайта тобосуно байлап, эркек балдардай кийинип жургон бул кызды сыртынан караган адам кыз деп ойлобойт. Ошол согуш талаасында журуп жараланып кайра Афганистанга кайтарып келишти. Адатта жарадар болгон адамдарын, айрыкча аялдарды алып келишпейт. Бирок Саида келечекте буларга аябай керектигин билишет, ошондуктан кайтарып алып келип ооруканага жаткырып даарылоону башташкан. Кудум ошол маалда Эмир да ошол ооруканада даарыланып жаткан болчу. Экоо эки болмодо жатышат. Бир куну Эмир басканга жарап калганда сыртка чыкты. Бир аз озун алаксытуу максатында айланасына коз жугуртуп жатып, тээ дубал тубундо олтурган кызды корду. Ошончо адам турса ошол кызга негедир тартылды. Жараланган бутун аяр коюп жакындап келди кызга. Кыз жанына келип олтурганга чейин караган жок Эмирди.
-Сириядан келдинби?
Бери караган кыз Эмирдин суроосун жоопсуз калтырды. Чийилген каштарын бир аз жыйрып, алыстарды тиктеп олтурат. Эмир кыздын коздорун коргондо негедир кандайдыр бир жакындыкты туйду. Балким бул экоонун улуту бир экендигинин, кыргыз экендигин сездирген куч болсо керек. Аны экоо да андашкан жок. Кыздан жооп болбосо деле туруп кетпей жанаша олтура берди. Экоо унсуз гана алдыдагы кочкон, ураган корксуз тамдардан чала корунуп батып бара жаткан кунду тиктеп олтурушту.
#43 04 Июль 2020 - 15:48
Эртеси дагы эле ошол корунуш. Кыз кайрадан ошол калыбынан жазбай олтурат. Эмир бул жолу суйлобостон эле жанына барып олтурду. Кыз адатынча бир карап алып кайра алдыны тиктеп олтура берди. Качан гана жанагы кун уясына батканда Эмир ордунан козголуп, кетууго кам урганда кыз ун катты.
-Сириядан келдим.
Эмир кызды караса ошол калыбынан жазбай, коздору алысыт тиктеген бойдон суйлоптур. Кайра жанына олтурду.
-Сенчи? - деди Саида.
-Мен, тапшырманы аткарып жарадар болдум.
Дагы унсуздук.
-Атым Эмир!
-Саида.
-Кайдан келдин? - деди Саида кайра.
-Ушул жерден эле.
-Кантип?
Эми гана Эмирдин жузуно тигилди. Ушул жерде торолдун беле?
-А жок, бул жерде эмес. Бирок озумду ушул жерде торолгондой сеземин.
-А мен Таджикистандан келгем, - деди Саида.
-Бул жактын, шарты боюнча мурунку жашоону унут дешет. Кызыгы баары унутуп кетишти. Мисалы сен деле. А эмнеге мен унута албайм? Негедир бул нерсеге ичимден чыккан кандайдыр бир куч ынабай жаткандай. Сыртымдан, эч нерсени билдирбей эле жургонум менен, ичимде башка...
Саида негедир кокурогудогу болгон сырын бул бейтааныш адамга айтып салды. Ооба окурман, биз Саиданы сезимсиз деп суроттоп адаштык. Сыртынан ошондой корунуп жургону менен ичинде, журогунуну тупкурундогу бул сезимди мына бул катаал жашоо да очуро албаган сыяктуу.
Эмир кызды узака тигилип турду. Кудум озунун ичиндеги создорун айтып салды бул кыз. Озундо да ушундай го? Озунун деле журогундо ушундай куч бул жашоону, башына тушкон бул тагдырын моюндабай жаткандай жашап журот. Эмирдин озун тигилип турганын коруп азыр эле эмнени суйлоп жибергенин андап тушунгон кыз коркуп кетти. Анткени бул жерде мындай сезимдерди ачыктоо, же болбосо мурунку жашоосун самап жаткандыгын айтуу коркунучтуу. Жок кылып салышат, качып кетет деп.
-Мен, туура эмес айттым, - дей салды Саида шашып ордунан козголмокчу болуп.
-Жок!
Эмир унун катуу чыгарып жибергенин байкабай калды. Анткени азыр кыз кетсе кайра таппай калаары анык. Коркуп кетти негедир. Биринчи жолу коркту. Жада калса бул сезимдин кандай болорун унутуп салган экен.
-Жок, кетпе! Мен эч кимге айтпайм.
Кайра акырын суйлоду. Кыз бир азга Эмирдин коздорун карап туруп, кайра шалдырап олтура кетти.
-Мен Россиядан келгем.
Эмир акырын соз баштады.
-Ооба менин да ичимден бир нерсе унутууга жол бербей келет. Бирок так, даана дагы эстей албайм. Элестер кун сайын эскирип очуп бараткандай.
Эмир чын журогунон берилип суйлоп жатты.
-А сен очурбогонго аракет кыл, кобуроок эсте. Болгону ал кундорунду эстеп жатканында, эмоциянды сыртка чыгарба, - деди кыз сустайып.
-Кантип?
-Уйрон, мага окшоп.
Саида болор болбос жылмайып койду. Эмирге анын бул жылмайганы ушунчалык жагып турду. Бул жылдар аралыгында, адамдардын жылмайган жузун коро электигин эстеди. Коп болуптур, жада калса унутуп да бараткан экен.
-Сага жарашат экен кулгон.
-Бул сыр болсун.
Кыз дагы жылмайды.
Мына ушул кундон экоо даарыланып жургон убаквт аралыгында кундо ушул жерге чыгып суйлошушот. Кобунчо жанындагы адамдарга билдирбей эмоцияларын жашырып, муздак баарлашышат. Саида чындап эле Эмирге ичтен, сыртка билдирбей кыялданып кубанууну уйротту. Эки кыргыздын уулу менен кызы тагдырдын буйругу менен мына ушинтип Афганистандын талаасында жолугуп калышты. Экоо тен кыргыз экендиктерин билбеген абалда.
-Сириядан келдим.
Эмир кызды караса ошол калыбынан жазбай, коздору алысыт тиктеген бойдон суйлоптур. Кайра жанына олтурду.
-Сенчи? - деди Саида.
-Мен, тапшырманы аткарып жарадар болдум.
Дагы унсуздук.
-Атым Эмир!
-Саида.
-Кайдан келдин? - деди Саида кайра.
-Ушул жерден эле.
-Кантип?
Эми гана Эмирдин жузуно тигилди. Ушул жерде торолдун беле?
-А жок, бул жерде эмес. Бирок озумду ушул жерде торолгондой сеземин.
-А мен Таджикистандан келгем, - деди Саида.
-Бул жактын, шарты боюнча мурунку жашоону унут дешет. Кызыгы баары унутуп кетишти. Мисалы сен деле. А эмнеге мен унута албайм? Негедир бул нерсеге ичимден чыккан кандайдыр бир куч ынабай жаткандай. Сыртымдан, эч нерсени билдирбей эле жургонум менен, ичимде башка...
Саида негедир кокурогудогу болгон сырын бул бейтааныш адамга айтып салды. Ооба окурман, биз Саиданы сезимсиз деп суроттоп адаштык. Сыртынан ошондой корунуп жургону менен ичинде, журогунуну тупкурундогу бул сезимди мына бул катаал жашоо да очуро албаган сыяктуу.
Эмир кызды узака тигилип турду. Кудум озунун ичиндеги создорун айтып салды бул кыз. Озундо да ушундай го? Озунун деле журогундо ушундай куч бул жашоону, башына тушкон бул тагдырын моюндабай жаткандай жашап журот. Эмирдин озун тигилип турганын коруп азыр эле эмнени суйлоп жибергенин андап тушунгон кыз коркуп кетти. Анткени бул жерде мындай сезимдерди ачыктоо, же болбосо мурунку жашоосун самап жаткандыгын айтуу коркунучтуу. Жок кылып салышат, качып кетет деп.
-Мен, туура эмес айттым, - дей салды Саида шашып ордунан козголмокчу болуп.
-Жок!
Эмир унун катуу чыгарып жибергенин байкабай калды. Анткени азыр кыз кетсе кайра таппай калаары анык. Коркуп кетти негедир. Биринчи жолу коркту. Жада калса бул сезимдин кандай болорун унутуп салган экен.
-Жок, кетпе! Мен эч кимге айтпайм.
Кайра акырын суйлоду. Кыз бир азга Эмирдин коздорун карап туруп, кайра шалдырап олтура кетти.
-Мен Россиядан келгем.
Эмир акырын соз баштады.
-Ооба менин да ичимден бир нерсе унутууга жол бербей келет. Бирок так, даана дагы эстей албайм. Элестер кун сайын эскирип очуп бараткандай.
Эмир чын журогунон берилип суйлоп жатты.
-А сен очурбогонго аракет кыл, кобуроок эсте. Болгону ал кундорунду эстеп жатканында, эмоциянды сыртка чыгарба, - деди кыз сустайып.
-Кантип?
-Уйрон, мага окшоп.
Саида болор болбос жылмайып койду. Эмирге анын бул жылмайганы ушунчалык жагып турду. Бул жылдар аралыгында, адамдардын жылмайган жузун коро электигин эстеди. Коп болуптур, жада калса унутуп да бараткан экен.
-Сага жарашат экен кулгон.
-Бул сыр болсун.
Кыз дагы жылмайды.
Мына ушул кундон экоо даарыланып жургон убаквт аралыгында кундо ушул жерге чыгып суйлошушот. Кобунчо жанындагы адамдарга билдирбей эмоцияларын жашырып, муздак баарлашышат. Саида чындап эле Эмирге ичтен, сыртка билдирбей кыялданып кубанууну уйротту. Эки кыргыздын уулу менен кызы тагдырдын буйругу менен мына ушинтип Афганистандын талаасында жолугуп калышты. Экоо тен кыргыз экендиктерин билбеген абалда.
#44 05 Июль 2020 - 17:20
Эмир да, Саида да кадимкисиндей болуп жакшы болуп калышты. Бозоргон оорукананын дубалына жолонуп олтурушат. Унсуз.
-Мен эртен кетемин, - деди бир убакта кыз.
-Мен да.
Эмир да акырын жооп берди. Экоо тен ушкурукторун бирдей чыгарып улутунуп алышты.
-Мен сени издеп табамын.
-Эмнеге?
Саида Эмирди карады. Эмир да кыздын коздоруно карап турду. "Чын эле эмнеге издеп табат?" Озу да эмне учун мынткенин билбейт, бул созду кудум ичинен бир куч айттыргандай. Жон гана себепсиз. Издеп тапканда деле эмне пайда? Анан эмне болот? Балким качып кетишет? Кантип? Кайжака? Эмирдин башындагы бул чакчалекей тушкон суроолорго озундо да жооп жок болчу.
-Билбеймин, - деди жигит биринчи коздорун ала качып.
Дагы бир аз карап турса Саида ыйлап ийчудой. Негедир козуно ошондой корунду. Же кундо коруп, жакындан таанып, жан дуйносуно унулуп андагы абалды тушунгон учун коздорунон ошондой аргасыздыкты коро алды бекен?
-Макул, мен кирдим.
Ордунан акырын турган кыз колун сунду. Анын сунулган колдорун кармап кысып коюп, эки жагын уурданып карап алды. Жок, айланадагы адамдар булар менен иши жоктой ооруканага чуркап, кирип чыгып журушот.
-Кош бол!
Эмирдин журогу адаттан башкача тыбырчылап алды. "кош бол!" Негедир бул созго озу ынанбай жаткандай. Озу эмес, журогу баш берип конбой жатат. Кыска аралык ичинде ушунчалык коно тушкон экен. Бироо менен баарлашып пикир алышуу, сырдашып суйлошуу ушундай жагымдуу экенин биринчи жолу туюп турду.
Саида жаткан керебине келип бук тушту. Канча убакыт комкоросунон жатты белгисиз. Бир убакта гана бери оодарылып шыпты тиктегенде коздорунон жашы агып жатты. Ооба согуш талаасын кечип, адамдарды олтуруп, жан соога сурап бут алдына жыгылгандарга да жузун бузбай муздак болуп турган Саида ыйлап жатты. Анын козунон агып жаткан ысык жаш сызылып тушуп жаздыгына куюлуп синип жатты...
Тан агарып атып калганда ордунан ыргып турган Эмир кыз жаткан болмого жетип барды. Керебети иретуу жыйылып туруптур, эчак эле кетип калгандай. Шалдырап барып керебетке олтурду. "Саида! " - деди ичинде.
Ооруканага алып кеткени келген Абдул Эмирдин бул жерде башын шылкыйтып олтурган жеринен тапты.
-Эмир!
Бул ун Эмирди чыныгы жашоого алып келди. Жанатан Саиданы кыялданып, аны таап анан бул жерлерден качып кетууну ойлоп олтурган жигит бул катуу, анан бийик октом унду уккан шарт ордунан турду.
-Кеттик! - деди Абдул эшик оозунда турган калыбында.
Чаны которулуп какыраган чолдо машинанын ичинде сыртты муздак тиктеп бара жаткан Эмирге Абдул суроо салды.
-Ооруган жерин жокпу?
-Жок.
Эмир ичинен дагы ойлоно кетти, "жараланганымда деле ооруну сезбегем, деги эле "оору" - деген кандай болоорун билбейт элем. Бирок коодонум ооруп жатат, бул ок тийип жаралангандан, согуш талаасында, же кармашта бир жеринди сындырып алгандан да катуу оору!" жанында унсуз бара жаткан Абдулду коз кырында карап алып "муну сага айтканда деле тушунбойсун" -деп алды. Кудум бул сезимди озунон башка бул ааламда эч бир жан тушунбогондой сезилди...
-Мен эртен кетемин, - деди бир убакта кыз.
-Мен да.
Эмир да акырын жооп берди. Экоо тен ушкурукторун бирдей чыгарып улутунуп алышты.
-Мен сени издеп табамын.
-Эмнеге?
Саида Эмирди карады. Эмир да кыздын коздоруно карап турду. "Чын эле эмнеге издеп табат?" Озу да эмне учун мынткенин билбейт, бул созду кудум ичинен бир куч айттыргандай. Жон гана себепсиз. Издеп тапканда деле эмне пайда? Анан эмне болот? Балким качып кетишет? Кантип? Кайжака? Эмирдин башындагы бул чакчалекей тушкон суроолорго озундо да жооп жок болчу.
-Билбеймин, - деди жигит биринчи коздорун ала качып.
Дагы бир аз карап турса Саида ыйлап ийчудой. Негедир козуно ошондой корунду. Же кундо коруп, жакындан таанып, жан дуйносуно унулуп андагы абалды тушунгон учун коздорунон ошондой аргасыздыкты коро алды бекен?
-Макул, мен кирдим.
Ордунан акырын турган кыз колун сунду. Анын сунулган колдорун кармап кысып коюп, эки жагын уурданып карап алды. Жок, айланадагы адамдар булар менен иши жоктой ооруканага чуркап, кирип чыгып журушот.
-Кош бол!
Эмирдин журогу адаттан башкача тыбырчылап алды. "кош бол!" Негедир бул созго озу ынанбай жаткандай. Озу эмес, журогу баш берип конбой жатат. Кыска аралык ичинде ушунчалык коно тушкон экен. Бироо менен баарлашып пикир алышуу, сырдашып суйлошуу ушундай жагымдуу экенин биринчи жолу туюп турду.
Саида жаткан керебине келип бук тушту. Канча убакыт комкоросунон жатты белгисиз. Бир убакта гана бери оодарылып шыпты тиктегенде коздорунон жашы агып жатты. Ооба согуш талаасын кечип, адамдарды олтуруп, жан соога сурап бут алдына жыгылгандарга да жузун бузбай муздак болуп турган Саида ыйлап жатты. Анын козунон агып жаткан ысык жаш сызылып тушуп жаздыгына куюлуп синип жатты...
Тан агарып атып калганда ордунан ыргып турган Эмир кыз жаткан болмого жетип барды. Керебети иретуу жыйылып туруптур, эчак эле кетип калгандай. Шалдырап барып керебетке олтурду. "Саида! " - деди ичинде.
Ооруканага алып кеткени келген Абдул Эмирдин бул жерде башын шылкыйтып олтурган жеринен тапты.
-Эмир!
Бул ун Эмирди чыныгы жашоого алып келди. Жанатан Саиданы кыялданып, аны таап анан бул жерлерден качып кетууну ойлоп олтурган жигит бул катуу, анан бийик октом унду уккан шарт ордунан турду.
-Кеттик! - деди Абдул эшик оозунда турган калыбында.
Чаны которулуп какыраган чолдо машинанын ичинде сыртты муздак тиктеп бара жаткан Эмирге Абдул суроо салды.
-Ооруган жерин жокпу?
-Жок.
Эмир ичинен дагы ойлоно кетти, "жараланганымда деле ооруну сезбегем, деги эле "оору" - деген кандай болоорун билбейт элем. Бирок коодонум ооруп жатат, бул ок тийип жаралангандан, согуш талаасында, же кармашта бир жеринди сындырып алгандан да катуу оору!" жанында унсуз бара жаткан Абдулду коз кырында карап алып "муну сага айтканда деле тушунбойсун" -деп алды. Кудум бул сезимди озунон башка бул ааламда эч бир жан тушунбогондой сезилди...
#45 05 Июль 2020 - 17:21
ХХХ
Саида кайра лагерге кайтып ал жерде уч кундон ашуун турду. Бул кундору жаны келген кыздарга снайпер менен атууну корсотуп, сабак отту. Сыртынан эч кимге билдирбей жургону менен журогундо бир нерсе ушунчалык ачыштырып жанын койбой жаткандай. Кээде туруп чуркап качып кеткиси, же болбосо ушул эрме чолду жаныртып бакыргысы келип кетет. Анан кайра айланасына коз жугуртуп алып "эмне болуп жатасын деги? Ким экенинди унуттунбу? Кайжерде экенинди эсинден чыгарба!" - деп озун ичтен жемелеп колго алып жатты. Бир куну кыздар лагеринин башчысы машыгуу отулуп жаткан жерге келип, снайпер менен атып жаткан Саиданы чакырды.
-Бугун буйрук келди борбордук штабка кетесин.
-Макул!
-Даярдан.
Башын ийкеп тез тез басып кетти Саида.
Афганистан, борбордук штаб. Чакан шаарчанын чок ортосунда жайгашкан аппак уч кабаттуу хан сарай. Шаарча кире бериштен баштап куралчан адамдар менен кайтарууга алынган. Ал эми уйдун тамында "Талибандар кыймылы" террордук уюмунун желеги. Уйду да кеминде отуздан ашуун куралчан адам кайтарып журот. Баарынын бети оролгон. Так хансарайдын алдына келип токтогон машинадан Саида менен муну алып келген эки адам тушуп, кызды коштоп ичкери алып киришти. Уйдун ичи ансайын кооз болуп коздун жоосун алат, Саида ушул кунго чейин мындай кооздукту корбоптур. Тируу, жапжашыл гулдор! Эсинде тээ бала кезинде короосунун алдында ушундай гулдор боло турган. Бирок алардан буркурап жыпар жыт анкып турчу. Ал гулдордун жыты азыркыга чейин мурдунан кете электей. Ал эми бул хансарайдын ичиндеги гулдор да ок жыттанып тургандай. Туз эле чон залга отушту. Тордогу жумшак эмеректе кальян чегип олтурган торт адам, алдына бийчи кыздарды бийлетип сайран куруп жатышыптыр. Алардын жанында колун алдыга алып эки адам турат. Саида жакын келип, башын ийип туруп калды.
-Саида! - деди тордо олтурган жашы отуп калган адам сакалын кармап.
Ошол убакта жанатан башын жерге салып турган эки жигиттин бири акырын кызды карады. Ошол, кудум озу. Адаттагыдай чачын тобосуно байлап, муздак коздору менен тиги адамды супсак карап туруптур. Эмирдин журогунун согуусу баттап кетти. Анын дукулдогон уну ушул жерде турган баарына угулуп жаткандай алдастап кетти. Атугул колдору нымшып тердеп чыкты. Дароо Саида уйроткондой эмоциясын жашырып, озун колго алып билгизбей терен терен дем алды. Бир аз озуно келип женилдей тушту.
-Саида, сен эми согуш талаасына барбайсын. Бизде борбордук штабта иштейсин. Кубанычтасынбы?
Жанагы адам жагымсыз жылмайып, калп каткырып койду. "Кайдагы кубаныч?! Кубануу менен кайгырууну силер бизден тартып алгансынар го?!" - деп жатты кыздын коодонундогу чыркырап сыртка чыгалбаган бир ун. Ал жми сыртынан ошол эле калыпта мисирейип турду.
-Эмир бери кел!
Жанагы эки жигиттин бироо унчукпай басып келип Саидага катарлаш турганда кыздын журогу жарылып кете жаздады." Оо кудай! Эмир озу!" - деп жатты. Кыз канчалык озун кармайын десе да курал кармап турган колдорун майда калтырак басып чыкты.
-Силер мындан кийин биз жиберген тапшырмага биргеликте барасынар! Жакынкы кундору биринчи тапшырмага жонойсунор, ага чейин даярдыктар болот.
Экоо бири-бирин унсуз муздак тиктеп турушту. Ооба бул сырттан караган адамга ошондой. А чынына келгенде экоонун бул коз карашын тушунгон адам бул бирин бири муздак тиктеген каректерде кандай кубаныч жатканын тушунсо тан калмак. Бирок бул залда турган, деги эле Афганистандагы бардык адам азыркы бул экоонун коздорундогу бакытты коруп тушуно алышпайт эле. "бара бергиле" - дегендей жанагы киши колун жасап койду. Экоо тен ун созсуз баш ийкеп ал залдан чыгып кетууго шашты.
Саида кайра лагерге кайтып ал жерде уч кундон ашуун турду. Бул кундору жаны келген кыздарга снайпер менен атууну корсотуп, сабак отту. Сыртынан эч кимге билдирбей жургону менен журогундо бир нерсе ушунчалык ачыштырып жанын койбой жаткандай. Кээде туруп чуркап качып кеткиси, же болбосо ушул эрме чолду жаныртып бакыргысы келип кетет. Анан кайра айланасына коз жугуртуп алып "эмне болуп жатасын деги? Ким экенинди унуттунбу? Кайжерде экенинди эсинден чыгарба!" - деп озун ичтен жемелеп колго алып жатты. Бир куну кыздар лагеринин башчысы машыгуу отулуп жаткан жерге келип, снайпер менен атып жаткан Саиданы чакырды.
-Бугун буйрук келди борбордук штабка кетесин.
-Макул!
-Даярдан.
Башын ийкеп тез тез басып кетти Саида.
Афганистан, борбордук штаб. Чакан шаарчанын чок ортосунда жайгашкан аппак уч кабаттуу хан сарай. Шаарча кире бериштен баштап куралчан адамдар менен кайтарууга алынган. Ал эми уйдун тамында "Талибандар кыймылы" террордук уюмунун желеги. Уйду да кеминде отуздан ашуун куралчан адам кайтарып журот. Баарынын бети оролгон. Так хансарайдын алдына келип токтогон машинадан Саида менен муну алып келген эки адам тушуп, кызды коштоп ичкери алып киришти. Уйдун ичи ансайын кооз болуп коздун жоосун алат, Саида ушул кунго чейин мындай кооздукту корбоптур. Тируу, жапжашыл гулдор! Эсинде тээ бала кезинде короосунун алдында ушундай гулдор боло турган. Бирок алардан буркурап жыпар жыт анкып турчу. Ал гулдордун жыты азыркыга чейин мурдунан кете электей. Ал эми бул хансарайдын ичиндеги гулдор да ок жыттанып тургандай. Туз эле чон залга отушту. Тордогу жумшак эмеректе кальян чегип олтурган торт адам, алдына бийчи кыздарды бийлетип сайран куруп жатышыптыр. Алардын жанында колун алдыга алып эки адам турат. Саида жакын келип, башын ийип туруп калды.
-Саида! - деди тордо олтурган жашы отуп калган адам сакалын кармап.
Ошол убакта жанатан башын жерге салып турган эки жигиттин бири акырын кызды карады. Ошол, кудум озу. Адаттагыдай чачын тобосуно байлап, муздак коздору менен тиги адамды супсак карап туруптур. Эмирдин журогунун согуусу баттап кетти. Анын дукулдогон уну ушул жерде турган баарына угулуп жаткандай алдастап кетти. Атугул колдору нымшып тердеп чыкты. Дароо Саида уйроткондой эмоциясын жашырып, озун колго алып билгизбей терен терен дем алды. Бир аз озуно келип женилдей тушту.
-Саида, сен эми согуш талаасына барбайсын. Бизде борбордук штабта иштейсин. Кубанычтасынбы?
Жанагы адам жагымсыз жылмайып, калп каткырып койду. "Кайдагы кубаныч?! Кубануу менен кайгырууну силер бизден тартып алгансынар го?!" - деп жатты кыздын коодонундогу чыркырап сыртка чыгалбаган бир ун. Ал жми сыртынан ошол эле калыпта мисирейип турду.
-Эмир бери кел!
Жанагы эки жигиттин бироо унчукпай басып келип Саидага катарлаш турганда кыздын журогу жарылып кете жаздады." Оо кудай! Эмир озу!" - деп жатты. Кыз канчалык озун кармайын десе да курал кармап турган колдорун майда калтырак басып чыкты.
-Силер мындан кийин биз жиберген тапшырмага биргеликте барасынар! Жакынкы кундору биринчи тапшырмага жонойсунор, ага чейин даярдыктар болот.
Экоо бири-бирин унсуз муздак тиктеп турушту. Ооба бул сырттан караган адамга ошондой. А чынына келгенде экоонун бул коз карашын тушунгон адам бул бирин бири муздак тиктеген каректерде кандай кубаныч жатканын тушунсо тан калмак. Бирок бул залда турган, деги эле Афганистандагы бардык адам азыркы бул экоонун коздорундогу бакытты коруп тушуно алышпайт эле. "бара бергиле" - дегендей жанагы киши колун жасап койду. Экоо тен ун созсуз баш ийкеп ал залдан чыгып кетууго шашты.
#46 05 Июль 2020 - 17:23
ХХХ
Кыргызстан. Эрте мененки тамака да ноутбук менен олтурган уулун коргон апасы мандайында мээрим менен тиктеп олтурду.
-Аман, бир аз ишинден эс алууга чыксанчы балам, - деди бир убакта.
-Апа азыр эс алып олтурчу убак эмес.
Аман эки кашын бириктирип алып козун экрандан албай жооп берди.
-Озунду ойлобо мейли мени ойлочу. Туну менен деле уктабай иштейсин балам, сени коруп бир куну жыгылып калса деп коркомун.
-Апа койчу санаа тарта бербе. Олкодогу абалды коруп жатпайсынбы?
-Э сени, жалгыз озун чечмек белен?
-Апа мен да, ал да башка да ушинтип кол шилтеп кое берсе, ким чуркайт? Каранызчы бир жума мурун эле торотканалардын биринен "балам олуу торолду, бирок ишенбейм! " - деген жаш келин арызын жазып таштап кетти. Эми болсо туштукто дагы ушундай окуя. Ал эми балдар уйундо да айына бир, экиден бала дайынсыз жоголуп жатат деген маалымат келип тушуп жатат. Буларды изилдеп териштируу керек го?
-Балам менин!
Сезим жакын келип уулун бооруна басты.
-Сенин омурун учун коркомун да балам. Кун сайын уктабай качан сен тошогуно келип жатканында журогум тынч алат.
-Анчалык санаа тартпа, мага эч нерсе болбойт. Согушта жургон жокмун го.
-Ээк сени, согушту суйлобо. Ансыз да тез-тез согуш талаасы тушумо кирип кыйналып чыкчу болдум.
-Апа мен жонодум, кеч каламын эми.
-А баса бугунку жолугушууну унутпа. Дагы келбей койсон катуу жазалайм сени.
-Макул, макул.
Шашыла документ салынган папкасы менен ноутбугун которуп унаасына олтурган Аман суйлонуп кирди. "Кайдан да макул болдум эле ал жолугууга! " Апасы тааныштарынан бир кызды таап жолугуу уюштуруп бергенде жумушта такыр унутуп салып барбай койгон эле. Эми кайра башталды. "Эмне мени мынча уйлогонго шашат, акыры бироону суйсом уйлоном да" - деп алды. Апасы "сен жумуш менен журо бересин, келин озум табамын" - дегенде макул дей салган эле. Бугун да "унутуп калбайын" - деп телефонуна жазып алды.
Айтылган дареке келип ресторандын ичине кирип бош столдон орун алды да, адатынча ноутбугун ачып иштеп баштады. Бир убакта кызыл койногун желбирете кийген Алия ресторанга баш бакты. Тээ бурчта кыпкызыл букет жанына коюп алып, алдындагы ноутбукка унудуп олтурган жигитти коруп ошол жака жоноду. Анткени апасы "кызыл роза менен барат" - деген эле.
Жанына жакын келгиче жузун коро албады эле,орган кызматында иштейт экен. Формасы менен келиптир. "ууф!" - деди ичинен. Анткени Алия орган кызматындагыларды анча жактыра берчу эмес. Жанына келип турса да байкабаган жигитке ачуусу келе столду колу менен такылдатты. Ишинин кызуусуна кирип кеткен экен, апакай назик колдор столду такылдатканда чочуп кетти. Шарт башын которгон Аман жылмайып турган мандайындагы кыз менен коздору чагылыша кетти. Дароо ордунан туруп:
-Аман, - деди колун сунуп.
-Алия!
Кыз да аппак узун колдорун сунуп кысып койду.
-Бул сага.
Гулдорду кызга сунду.
-Рахмат, - деген кыз гулду алып жанына койду да мандайына олтурду.
-Такыр бош эмес адам окшойсуз, - деди Алия жигитти сынай карап.
-Эми жумуш, ушундай... деп келе жатканда кайра созун болду кыз.
-Мурунку жолу сизди аябай кутуп анан кеткем, негизи кыз баланы куттургон болбойт.
-Кечирим сураймын.
Кыздын текеберлене карап турганыны Амандын негедир кыжырын келтирип жатты.
-Экинчи жолу да макул болуп жолугам дегенине караганда...
-Эмне? - деди кыз.
-Силер чалып сурандынар, кайра жолуугун анан макул болдук!
Кыз ачуусу келсе аябай татынакай болуп кетет экен. Аман бул ансайын жагып жинине тийе баштады.
-Жашын деле чон окшойт э?
Алия такыр чыдабай кетти. Жанындагы букет гулун Аманга карап ыргытты да:
-Тарбиясыз! -деп тыкылдап басып кетти. Ары карап бараткан кыздын тизесинен откон капкара чачы Аманды козуно урунду. Дароо артынан тушту. Ресторандар чыккан Алия "Тарбиясыз! Корс! Апам куноолуу баарына! Жанымды койбой суранып жатып макул дей салсам. Эмне дейт? Чон коруносун дейби? Керек болсо эми 18 ге чыктым!" - деп сыртына эле чыгарып суйлонуп кетип жатты. Артынан унчукпай угуп келе жаткан Аман бырс эте кулуп ийди. Жалт караган Алиянын коздору андан да чоноюп, атугул жузу кызара тушту.
-Жаш коруносун, сулуу, - деди Аман кулундоп.
-Кетип калчы козумо корунбой!
Кыйкырып алган Алия шашып жоноду.
-Алия жеткирип коем! - деп кыйкырды. Ансайын жаман козу менен карап алып кеткен кызды артынан карап турган Аман "сен меники болосун!" - деди озуно.
Кыргызстан. Эрте мененки тамака да ноутбук менен олтурган уулун коргон апасы мандайында мээрим менен тиктеп олтурду.
-Аман, бир аз ишинден эс алууга чыксанчы балам, - деди бир убакта.
-Апа азыр эс алып олтурчу убак эмес.
Аман эки кашын бириктирип алып козун экрандан албай жооп берди.
-Озунду ойлобо мейли мени ойлочу. Туну менен деле уктабай иштейсин балам, сени коруп бир куну жыгылып калса деп коркомун.
-Апа койчу санаа тарта бербе. Олкодогу абалды коруп жатпайсынбы?
-Э сени, жалгыз озун чечмек белен?
-Апа мен да, ал да башка да ушинтип кол шилтеп кое берсе, ким чуркайт? Каранызчы бир жума мурун эле торотканалардын биринен "балам олуу торолду, бирок ишенбейм! " - деген жаш келин арызын жазып таштап кетти. Эми болсо туштукто дагы ушундай окуя. Ал эми балдар уйундо да айына бир, экиден бала дайынсыз жоголуп жатат деген маалымат келип тушуп жатат. Буларды изилдеп териштируу керек го?
-Балам менин!
Сезим жакын келип уулун бооруна басты.
-Сенин омурун учун коркомун да балам. Кун сайын уктабай качан сен тошогуно келип жатканында журогум тынч алат.
-Анчалык санаа тартпа, мага эч нерсе болбойт. Согушта жургон жокмун го.
-Ээк сени, согушту суйлобо. Ансыз да тез-тез согуш талаасы тушумо кирип кыйналып чыкчу болдум.
-Апа мен жонодум, кеч каламын эми.
-А баса бугунку жолугушууну унутпа. Дагы келбей койсон катуу жазалайм сени.
-Макул, макул.
Шашыла документ салынган папкасы менен ноутбугун которуп унаасына олтурган Аман суйлонуп кирди. "Кайдан да макул болдум эле ал жолугууга! " Апасы тааныштарынан бир кызды таап жолугуу уюштуруп бергенде жумушта такыр унутуп салып барбай койгон эле. Эми кайра башталды. "Эмне мени мынча уйлогонго шашат, акыры бироону суйсом уйлоном да" - деп алды. Апасы "сен жумуш менен журо бересин, келин озум табамын" - дегенде макул дей салган эле. Бугун да "унутуп калбайын" - деп телефонуна жазып алды.
Айтылган дареке келип ресторандын ичине кирип бош столдон орун алды да, адатынча ноутбугун ачып иштеп баштады. Бир убакта кызыл койногун желбирете кийген Алия ресторанга баш бакты. Тээ бурчта кыпкызыл букет жанына коюп алып, алдындагы ноутбукка унудуп олтурган жигитти коруп ошол жака жоноду. Анткени апасы "кызыл роза менен барат" - деген эле.
Жанына жакын келгиче жузун коро албады эле,орган кызматында иштейт экен. Формасы менен келиптир. "ууф!" - деди ичинен. Анткени Алия орган кызматындагыларды анча жактыра берчу эмес. Жанына келип турса да байкабаган жигитке ачуусу келе столду колу менен такылдатты. Ишинин кызуусуна кирип кеткен экен, апакай назик колдор столду такылдатканда чочуп кетти. Шарт башын которгон Аман жылмайып турган мандайындагы кыз менен коздору чагылыша кетти. Дароо ордунан туруп:
-Аман, - деди колун сунуп.
-Алия!
Кыз да аппак узун колдорун сунуп кысып койду.
-Бул сага.
Гулдорду кызга сунду.
-Рахмат, - деген кыз гулду алып жанына койду да мандайына олтурду.
-Такыр бош эмес адам окшойсуз, - деди Алия жигитти сынай карап.
-Эми жумуш, ушундай... деп келе жатканда кайра созун болду кыз.
-Мурунку жолу сизди аябай кутуп анан кеткем, негизи кыз баланы куттургон болбойт.
-Кечирим сураймын.
Кыздын текеберлене карап турганыны Амандын негедир кыжырын келтирип жатты.
-Экинчи жолу да макул болуп жолугам дегенине караганда...
-Эмне? - деди кыз.
-Силер чалып сурандынар, кайра жолуугун анан макул болдук!
Кыз ачуусу келсе аябай татынакай болуп кетет экен. Аман бул ансайын жагып жинине тийе баштады.
-Жашын деле чон окшойт э?
Алия такыр чыдабай кетти. Жанындагы букет гулун Аманга карап ыргытты да:
-Тарбиясыз! -деп тыкылдап басып кетти. Ары карап бараткан кыздын тизесинен откон капкара чачы Аманды козуно урунду. Дароо артынан тушту. Ресторандар чыккан Алия "Тарбиясыз! Корс! Апам куноолуу баарына! Жанымды койбой суранып жатып макул дей салсам. Эмне дейт? Чон коруносун дейби? Керек болсо эми 18 ге чыктым!" - деп сыртына эле чыгарып суйлонуп кетип жатты. Артынан унчукпай угуп келе жаткан Аман бырс эте кулуп ийди. Жалт караган Алиянын коздору андан да чоноюп, атугул жузу кызара тушту.
-Жаш коруносун, сулуу, - деди Аман кулундоп.
-Кетип калчы козумо корунбой!
Кыйкырып алган Алия шашып жоноду.
-Алия жеткирип коем! - деп кыйкырды. Ансайын жаман козу менен карап алып кеткен кызды артынан карап турган Аман "сен меники болосун!" - деди озуно.
#47 05 Июль 2020 - 18:15
сонууун жерине жеттигооо. Жакшы жазасың көркөмдөп кээ бир жүрөк сырындагылардан,
Мырзайым дагы жакшы жазчы.
#48 05 Июль 2020 - 18:52
Ушул чыгармаңды бүтүрө койчу башкасын коё туруп.
Кызыгына келди эми.
Кызыгына келди эми.
#50 05 Июль 2020 - 19:07
#53 08 Июль 2020 - 22:30
Оляя автор гдесиң, медовый месяц бүттү,романтика дагы,кайтып кел эрте
#56 09 Июль 2020 - 21:19
jindirak (09 Июль 2020 - 21:06) жазган:
Мен келдим автор уландысы жазан болот эми
ХХХ
Уйго кеч кайткан Аманды апасы дагы эле уктабай кутуп олтурган экен.
-Апа сен жата элексинби?
-Келдинби балам? Кайдан сенин караанынды корбосом козумо уйку келчу беле? Курсагын кандай?
-Аппоов! - деген Аман апасын жузунон ооп алды.
-Макул апа, анда сиз экообуз чай ичели.
Тун ортолоп калганда эне бала ашканада кыйлага чейин кобурашып олтурушту.
-Кыз жактыбы анан?
-Аа, кандай таанышындын кызы апа?
-Ой бир курбум,"боломдун кызы бар, быйыл мед академияда биринчи курста окуп жатат" - деп мактап калганынан. Анан бир нерсе берип жиберген экен апасы, ошону биз олтурган кафеге алып келип таштап берип кетпедиби? Абдан тарбиялуу экен, баарыбыз менен сылык корушуп... Конулумо жакты. Анан сени эстеп тааныштырып королу дедик да.
-Мммда таибиялуу, - деди сыртына анча чыгарбай.
-Ыя?
-Ооба апа жакты.
-Ой чын элеби?
-Чын болбогондочу? Чачы жакты. - деди козун кысып Аман.
Сезимдин кубанганын айтпа тим эле алтын таап алгандай кудундап алганын. Апасын коруп, дароо коз алдына Алиянын оздорунун уйундо узун чачын оруп, алып аппак жоолук салынып жургонун элестетип кетти. "Эххх!" - деп алды озунчо.
Эртеси апасы курбусуна телефон чалып сураган экен, негедир кыз да "бала жакты" - деген жоопту айтыптыр. Аны уккан Амандын дел боло тушту. Албетте "жок жакпады, тарбиясыз экен" - деп айтат деп кутподу беле? Мына сага тамаша! Же чын эле кыз муну жактырып калдыбы? Кетип жатканда болгон жаман козу менен карап алып тултундап кетип жатканын эстеп "жоок, менимче атайы кылып жатат" - деп ойлоду. Ошол эле куну бут жумуштарын таштап кызга жолууга окуусуна барды. Жаны гана окуу жайдан чыккан Алия машинасына жолонуп отуп жаткан кыздарды карап турган Аманды корду. "Хмм, келет экенсин го" - деп алды ичинде. Бирок ошол эле убакта журогун мурда сезип корбогон ажайып, жагымдуу сезим аралап отту. Окуу жайдан агылып чыгып, кирип жургон студенттерди коргон Аман "каап, билип алып келсем болмок экен, эми кайдан таптым аны" - деп бушайманга тушуп жатты.
-Коркуп кетип баары бир келдинерби? - деди Алия унун бийик чыгарып.
Аман бурулуп бери карады. Озунон анча алыс эмес аралыкта ак халатынын чонтогуно колун салып, узун чачын бир жака оруп алган кыз туруптур.
-Келечектеги доктормун дечи, - деди жакын келип кызга.
-Ооба, буйруса, сиз жаралаган адамдарды даарылаймын!
-Сенин мына ачуу тилинден, соо адам деле ууланып олот.
Аман дагы кыздын жинине тийе баштады. Алиянын жини аябай бат келерин баягы биринчи жолугушууда эле тушунуп койгон.
-Ал силердин жумушунар эмес!
-Эмнеге экен, мен омур бою мындай тилинен уу чачырап турган кыз менен жашай албайм.
-Анда тойду токтотуп алгыла,-деди Алия да ачуусу келе.
-Эмнеге мен? Сен ыраазы болдун го? Кыязы "жашым отуп баратат" - деп кабатырландын го э?
-Эмнее? Кетип калчы!
Дагы ачуусу келе тушкон кыз тез-тез басып кетип калды.
Аман жакшы суйлошом деп эле келип, бирок кызды коргондо негедир кайра анын ачуусуна тийип суйлошкусу келип шоктонуп кетти.
#57 09 Июль 2020 - 21:20
ХХХ
Эмир менен Саиданы алгачкы тапшырмага даярдоо иштери башталды. Эмир озу да курал жакшы атканы менен баары бир Саидага тен келе албайт болчу. Ошондуктан экоо талаага чыгып снайпер менен машыгууга келишкен.
-Эмир, - деди Саида бир убакта.
-Айтсан бул жактан качып кетуу жонундо ойлондун беле?
-Жок.
-Эмнеге?.
-Саида айтсан, биз качып кетсек. Бизди баары бир тиги тынч олколор кабыл албайт. Анткени алардын козундо биз террористпиз.
-А чынында андай эмеспи?
Жанатан алысты карап суйлоп жаткан Саида эми Эмирге карады.
-....
-Чынында эле ошондойбуз Эмир.
-Эртен Туркияга учабыз.
Эмир атайы созду башка жака буруп суйлоду. Анткени азыр Саида козгогон тема бул, жообу жок, тупсуз болчу. Бул суроого бала кунунон, тагыраагы бул лагерге келгенден кундон, колуна алгач курал кармап атууну уйронгон кундон жооп издейт. Жообу деле кыйын эмес, болгону Эмир ал жоопко канааттанбай такыр ынана албай келчу. "Мен террористминби? " - дегендин озун ойлоо эле азап. Башын чулгуп "жок" - деп алып кетет. Бул санаага бир тушсо кундоп тундоп ойлонуп, ушул суроо мээсинде айлана берип тынчтык бербей коет. Ошондуктан озу жаа бою качып келет, кудум азыркыдай...
Саида узун койнок кийип, жоолук оронуп, ал эми Эмир башына топу бастырып колунда теспи. Экоо жубай катарында Туркиянын Истамбул шаарына келип тушушту. Шаардын обочо жеринен мейманкадан орун алышкан булар, бугун эс алып эртеси тапшырманы аткарууга барышмакчы болушту. Дайым согуш талаасында журуп, тарсылдак ундон башкасын укпаган Саида, тынч шаарга тушкондо башкача болду. Айланасын корунуп карап, жанында бараткан Эмирдир колдорун бекем кармап алганын озу да байкабай калыптыр. Анын бул жоругуна Эмирдин ичи ачыша тушту. "Кайран гана лагер! Канча деген куноосуз наристелердин балалыгын уурдап, журокторун катырган, куноосуз коз жаштардын далайын озуно синирген кайран Афган талаалары! " Эмир жакындан бери мындай сезимге кабыла баштады. Мурун, анчейин маани бербей келсе, эми Саида менен суйлошуп, тааныгандан бери, журогунун чекесинде комулуп жаткан мээрим, ыйрайым, боор оору деген сезимдер чала ойгонуп тыбырчылап жаткандай. Саида кочолору жаркырап жанып, тируулуктун белгисин берип алуу-куу тушкон бул шаарды коруп оозу ачылды. Оюнда дуйнонун жарымы эле эрмен чол болсо, жарымында согуш журуп жатат деп элестетчу. Корсо тыптынч кун кечирип, бактылуу жылмайып жургон адамдар жашаган олко деле бар турбайбы?! А бирок бир кундон сон мына ушул, тынч шаар астын-устун боло кыямат болуп чаны которулоорун эстегенде журогу опкоолжуп алды. Болгондо да ошол кыяматты Эмир экоо жасаарын эстегенде ансайын заманасы таарып, "баа" - деп бакырып мына бул эч нерседен бейкапар жургон адамдарга айтып эскертип жибергиси келип кетти. Кандай айла кылат? Белгисиз бир ун ичинен Саиданы бул ишке "барба" - деп токтотуп жаткандай. Жанында жургон Эмирди караса анын да коздору куйуп, аргасыз жылтырап турат.
Эмир менен Саиданы алгачкы тапшырмага даярдоо иштери башталды. Эмир озу да курал жакшы атканы менен баары бир Саидага тен келе албайт болчу. Ошондуктан экоо талаага чыгып снайпер менен машыгууга келишкен.
-Эмир, - деди Саида бир убакта.
-Айтсан бул жактан качып кетуу жонундо ойлондун беле?
-Жок.
-Эмнеге?.
-Саида айтсан, биз качып кетсек. Бизди баары бир тиги тынч олколор кабыл албайт. Анткени алардын козундо биз террористпиз.
-А чынында андай эмеспи?
Жанатан алысты карап суйлоп жаткан Саида эми Эмирге карады.
-....
-Чынында эле ошондойбуз Эмир.
-Эртен Туркияга учабыз.
Эмир атайы созду башка жака буруп суйлоду. Анткени азыр Саида козгогон тема бул, жообу жок, тупсуз болчу. Бул суроого бала кунунон, тагыраагы бул лагерге келгенден кундон, колуна алгач курал кармап атууну уйронгон кундон жооп издейт. Жообу деле кыйын эмес, болгону Эмир ал жоопко канааттанбай такыр ынана албай келчу. "Мен террористминби? " - дегендин озун ойлоо эле азап. Башын чулгуп "жок" - деп алып кетет. Бул санаага бир тушсо кундоп тундоп ойлонуп, ушул суроо мээсинде айлана берип тынчтык бербей коет. Ошондуктан озу жаа бою качып келет, кудум азыркыдай...
Саида узун койнок кийип, жоолук оронуп, ал эми Эмир башына топу бастырып колунда теспи. Экоо жубай катарында Туркиянын Истамбул шаарына келип тушушту. Шаардын обочо жеринен мейманкадан орун алышкан булар, бугун эс алып эртеси тапшырманы аткарууга барышмакчы болушту. Дайым согуш талаасында журуп, тарсылдак ундон башкасын укпаган Саида, тынч шаарга тушкондо башкача болду. Айланасын корунуп карап, жанында бараткан Эмирдир колдорун бекем кармап алганын озу да байкабай калыптыр. Анын бул жоругуна Эмирдин ичи ачыша тушту. "Кайран гана лагер! Канча деген куноосуз наристелердин балалыгын уурдап, журокторун катырган, куноосуз коз жаштардын далайын озуно синирген кайран Афган талаалары! " Эмир жакындан бери мындай сезимге кабыла баштады. Мурун, анчейин маани бербей келсе, эми Саида менен суйлошуп, тааныгандан бери, журогунун чекесинде комулуп жаткан мээрим, ыйрайым, боор оору деген сезимдер чала ойгонуп тыбырчылап жаткандай. Саида кочолору жаркырап жанып, тируулуктун белгисин берип алуу-куу тушкон бул шаарды коруп оозу ачылды. Оюнда дуйнонун жарымы эле эрмен чол болсо, жарымында согуш журуп жатат деп элестетчу. Корсо тыптынч кун кечирип, бактылуу жылмайып жургон адамдар жашаган олко деле бар турбайбы?! А бирок бир кундон сон мына ушул, тынч шаар астын-устун боло кыямат болуп чаны которулоорун эстегенде журогу опкоолжуп алды. Болгондо да ошол кыяматты Эмир экоо жасаарын эстегенде ансайын заманасы таарып, "баа" - деп бакырып мына бул эч нерседен бейкапар жургон адамдарга айтып эскертип жибергиси келип кетти. Кандай айла кылат? Белгисиз бир ун ичинен Саиданы бул ишке "барба" - деп токтотуп жаткандай. Жанында жургон Эмирди караса анын да коздору куйуп, аргасыз жылтырап турат.
#58 09 Июль 2020 - 21:29
Ушул чыгарманы эртерээк жазып бутуруп, анан калганын уланызчы пж
#60 10 Июль 2020 - 14:03