Баклажан да аябай пайдалуу. Анан городон бутундой баш тартуу зарыл
Зобду же б.а богок безди кантип айыктырууга болот
#62 03 Ноябрь 2014 - 15:45
Богок бул калкан безинин иштөөсүнүн бузулуусунан пайда болот. Биз билгендей адамдын организминде калкан безинин мааниси зор. Калкан безинин ишинин бузулушу йоддун жетишсиздигинен келип чыгат. Кыргызстан тоолуу аймак. Дал ошол бийик тоолуу климаттык-географиялык шартыбыз йоддун азайышын шарттап турат, андыктан богок дарты социалдык ооруга кирбейт. Суулар, мөңгүлөр агып жер кыртышындагы йодду жууп кетет да, анын себебинен абада, сууда, бизде өскөн жер-жемиштерибизде йоддун өлчөмү азаят. Йод - аба, суу, тамак-аш аркылуу калкан безине барып, анын иштешин жөнгө салып туруучу маанилүү мик-роэлемент болуп саналат. Негизинен калкан бези нормалдуу иштеп турганда организмдин зат алмашуусун,
кан тамыр жана мээ системасынын иштешин, ошондой эле башка эндокриндик гормондордун ишин жөндөп турат. Ал эми калкан безинин ишин жөнгө салуучу мээдеги гипофиз аркылуу бөлүнүп чыгуучу ТТГ деген гормон дагы эң маанилүү. Калкан безине йоддун жетишсиздигинен улам бул ыргак бузулат да, богок оорусу пайда болот. Сейрек учурда бул дарт тукум кууйт.
Оорунун пайда болуусуна дагы бир учурда аутоиммундук себеп бар. Бул учурда кандын курамында "антитела" деп коебуз, ошол көбөйүп кетет да, калкан безинин иши бузулат. Ага айрым учурларда кайсы бир дары-дармектер дагы таасирин тийгизиши мүмкүн.
Оорунун пайда болуусуна дагы бир учурда аутоиммундук себеп бар. Бул учурда кандын курамында "антитела" деп коебуз, ошол көбөйүп кетет да, калкан безинин иши бузулат. Ага айрым учурларда кайсы бир дары-дармектер дагы таасирин тийгизиши мүмкүн.
Сени чындап суйгон адам эки болок кеткенге мин себеп болсо да,сени менен калууга бир себеп созсуз табат...........
#63 03 Ноябрь 2014 - 15:46
Калкан бези оорусунун көп түрү бар. Орууну аныкташ үчүн калкан безинин көлөмүн текшерүү зарыл, ал УДИ (ультра добуштук изилдөө) жолу менен аныкталат, норма боюнча аял кишиники 18 см/кубга чейин болсо, эркектердики 25 см/кубга чейин болушу керек. Бул көрсөткүчтөрдөн жогору болсо ал эндемиялык богок деп аталат. Сыркоо бул учурда муунуп калгандай абалда болот, эс тутуму начарлайт, шалдырап алы кетет. Аялдардын айызы бузулат. Мында дарыгер калкан безинин ишин Т3 жана Т4, ТТГ гормондорун лабораториялык жол менен аныктап туруп, эгерде иши жакшы болсо эндокринолог тарабынан йод дарылары сунушталат.
Эгер текшерүүдө калкан бези чоңойбой, бирок шишик бар болсо, ал шишиктүү богок (узловой зоб) болот. Шишиктин көлөмү 1-3см чейин болсо дарыгер пункция(ТИАПБ) жасап, гормондорунун ишин аныктап, андан кийин ошого жараша дарылайт. Эгер шишик 3 сантиметрден жогору болсо, оперативдүү хирургиялык жол менен дарылоо аракеттери көрүлөт. Мында дарыгер йод менен эмес, башка дары-дармектер менен дарылоо жүргүзөт.
Андан кийин тиреотоксикоз дейбиз, оорунун негизги белгилери - адам арыктап, терчил болот, жүрөгү тез-тез кагып, денесин майда калтырак басат, көзү чакчайып чанагынан чыгайын деп калат. Уйкусу качат.Бул учурда дарыгер-эндокринологдун көзөмөлүндө болуп дарыланыш керек, богоктун бул түрү өтүшүп кетүүсү менен коркунучтуу, жүрөк ооруларына алып келет.
Богоктун дагы бир түрү - гипотиреоз. Калкан бези өз нормасынан аз көлөмдө гормон иштетип чыгарып калат же иштебей калат. Оорунун белгиси - адамды шишик басат. Кыймыл аракети жайлап, уйкусу келе берет, жай сүйлөп калат.Кээ бир учурларда оору байкалбастан өнүгө берет, кош бойлуу аялдар сөзсүз текшерүүдөн өтүүсүн суранат элем, себеби байкалбастан ооруп жүрө берсе баланын акыл-эси кем болуп төрөлүп калат.
Дагы бир ирет эскерте кетчү нерсе - кош бойлуу айымдар сөзсүз түрдо эндокринологго кайрылышып, текшерүүдөн өтүшүп, берилген ЙОД кошулмасы бар дарыны төрөгөнчө, андан кийин баланы эмизген учурунда дарыгердин көзөмөлү менен ичип жүрүүсү керек.
Эгер текшерүүдө калкан бези чоңойбой, бирок шишик бар болсо, ал шишиктүү богок (узловой зоб) болот. Шишиктин көлөмү 1-3см чейин болсо дарыгер пункция(ТИАПБ) жасап, гормондорунун ишин аныктап, андан кийин ошого жараша дарылайт. Эгер шишик 3 сантиметрден жогору болсо, оперативдүү хирургиялык жол менен дарылоо аракеттери көрүлөт. Мында дарыгер йод менен эмес, башка дары-дармектер менен дарылоо жүргүзөт.
Андан кийин тиреотоксикоз дейбиз, оорунун негизги белгилери - адам арыктап, терчил болот, жүрөгү тез-тез кагып, денесин майда калтырак басат, көзү чакчайып чанагынан чыгайын деп калат. Уйкусу качат.Бул учурда дарыгер-эндокринологдун көзөмөлүндө болуп дарыланыш керек, богоктун бул түрү өтүшүп кетүүсү менен коркунучтуу, жүрөк ооруларына алып келет.
Богоктун дагы бир түрү - гипотиреоз. Калкан бези өз нормасынан аз көлөмдө гормон иштетип чыгарып калат же иштебей калат. Оорунун белгиси - адамды шишик басат. Кыймыл аракети жайлап, уйкусу келе берет, жай сүйлөп калат.Кээ бир учурларда оору байкалбастан өнүгө берет, кош бойлуу аялдар сөзсүз текшерүүдөн өтүүсүн суранат элем, себеби байкалбастан ооруп жүрө берсе баланын акыл-эси кем болуп төрөлүп калат.
Дагы бир ирет эскерте кетчү нерсе - кош бойлуу айымдар сөзсүз түрдо эндокринологго кайрылышып, текшерүүдөн өтүшүп, берилген ЙОД кошулмасы бар дарыны төрөгөнчө, андан кийин баланы эмизген учурунда дарыгердин көзөмөлү менен ичип жүрүүсү керек.
Сени чындап суйгон адам эки болок кеткенге мин себеп болсо да,сени менен калууга бир себеп созсуз табат...........
#64 03 Ноябрь 2014 - 15:49
Калкан бези оорусунун көп түрү бар. Орууну аныкташ үчүн калкан безинин көлөмүн текшерүү зарыл, ал УДИ (ультра добуштук изилдөө) жолу менен аныкталат, норма боюнча аял кишиники 18 см/кубга чейин болсо, эркектердики 25 см/кубга чейин болушу керек. Бул көрсөткүчтөрдөн жогору болсо ал эндемиялык богок деп аталат. Сыркоо бул учурда муунуп калгандай абалда болот, эс тутуму начарлайт, шалдырап алы кетет. Аялдардын айызы бузулат. Мында дарыгер калкан безинин ишин Т3 жана Т4, ТТГ гормондорун лабораториялык жол менен аныктап туруп, эгерде иши жакшы болсо эндокринолог тарабынан йод дарылары сунушталат.
Эгер текшерүүдө калкан бези чоңойбой, бирок шишик бар болсо, ал шишиктүү богок (узловой зоб) болот. Шишиктин көлөмү 1-3см чейин болсо дарыгер пункция(ТИАПБ) жасап, гормондорунун ишин аныктап, андан кийин ошого жараша дарылайт. Эгер шишик 3 сантиметрден жогору болсо, оперативдүү хирургиялык жол менен дарылоо аракеттери көрүлөт. Мында дарыгер йод менен эмес, башка дары-дармектер менен дарылоо жүргүзөт.
Андан кийин тиреотоксикоз дейбиз, оорунун негизги белгилери - адам арыктап, терчил болот, жүрөгү тез-тез кагып, денесин майда калтырак басат, көзү чакчайып чанагынан чыгайын деп калат. Уйкусу качат.Бул учурда дарыгер-эндокринологдун көзөмөлүндө болуп дарыланыш керек, богоктун бул түрү өтүшүп кетүүсү менен коркунучтуу, жүрөк ооруларына алып келет.
Богоктун дагы бир түрү - гипотиреоз. Калкан бези өз нормасынан аз көлөмдө гормон иштетип чыгарып калат же иштебей калат. Оорунун белгиси - адамды шишик басат. Кыймыл аракети жайлап, уйкусу келе берет, жай сүйлөп калат.Кээ бир учурларда оору байкалбастан өнүгө берет, кош бойлуу аялдар сөзсүз текшерүүдөн өтүүсүн суранат элем, себеби байкалбастан ооруп жүрө берсе баланын акыл-эси кем болуп төрөлүп калат.
Дагы бир ирет эскерте кетчү нерсе - кош бойлуу айымдар сөзсүз түрдо эндокринологго кайрылышып, текшерүүдөн өтүшүп, берилген ЙОД кошулмасы бар дарыны төрөгөнчө, андан кийин баланы эмизген учурунда дарыгердин көзөмөлү менен ичип жүрүүсү керек.
Эгер текшерүүдө калкан бези чоңойбой, бирок шишик бар болсо, ал шишиктүү богок (узловой зоб) болот. Шишиктин көлөмү 1-3см чейин болсо дарыгер пункция(ТИАПБ) жасап, гормондорунун ишин аныктап, андан кийин ошого жараша дарылайт. Эгер шишик 3 сантиметрден жогору болсо, оперативдүү хирургиялык жол менен дарылоо аракеттери көрүлөт. Мында дарыгер йод менен эмес, башка дары-дармектер менен дарылоо жүргүзөт.
Андан кийин тиреотоксикоз дейбиз, оорунун негизги белгилери - адам арыктап, терчил болот, жүрөгү тез-тез кагып, денесин майда калтырак басат, көзү чакчайып чанагынан чыгайын деп калат. Уйкусу качат.Бул учурда дарыгер-эндокринологдун көзөмөлүндө болуп дарыланыш керек, богоктун бул түрү өтүшүп кетүүсү менен коркунучтуу, жүрөк ооруларына алып келет.
Богоктун дагы бир түрү - гипотиреоз. Калкан бези өз нормасынан аз көлөмдө гормон иштетип чыгарып калат же иштебей калат. Оорунун белгиси - адамды шишик басат. Кыймыл аракети жайлап, уйкусу келе берет, жай сүйлөп калат.Кээ бир учурларда оору байкалбастан өнүгө берет, кош бойлуу аялдар сөзсүз текшерүүдөн өтүүсүн суранат элем, себеби байкалбастан ооруп жүрө берсе баланын акыл-эси кем болуп төрөлүп калат.
Дагы бир ирет эскерте кетчү нерсе - кош бойлуу айымдар сөзсүз түрдо эндокринологго кайрылышып, текшерүүдөн өтүшүп, берилген ЙОД кошулмасы бар дарыны төрөгөнчө, андан кийин баланы эмизген учурунда дарыгердин көзөмөлү менен ичип жүрүүсү керек.
Сени чындап суйгон адам эки болок кеткенге мин себеп болсо да,сени менен калууга бир себеп созсуз табат...........
#65 03 Ноябрь 2014 - 15:54
Ар дайым тамак-ашыбызга йоддолгон тузду колдонуу керектигин баса айткым келет. Албетте, азыр туз дегенден көп нерсе жок, алардын бардыгы йоддолгон деп кепилдик берүү кыйын. Мен так билген йоддолгон туздарды сунуш кылайын - Россиянын туздары, Картуз,Тамак,
Чын-туз,Манас-
туз, Полесье тузунда йод бар. Кээде жарандарыбыз алдын алуу десе эле йодомарин сыяктуу дарыларды иче беришкен учурлар болууда, бул таптакыр туура эмес. Мүмкүн ал адамга йод караманча кереги жок. Аны анализдерди изилдегенден кийин гана адис дарыгер аныктап, зарыл болгон дарыланууну сунуш кыла алат. Муну эстен чыгарбоо керек. Андан тышкары тамак- ашыбызга деңиз азык-түлүктөрү болгон балыктарды,
деңиз капустасын колдонууну көбөйтсөк. Кыргыз эт азыктарын көп жейбиз, балык жана деңиз азыктарында йод көп болоорун эске алалы. Дагы бир жагдай - богок оорусуна чалдыккан адам ачык күндүн нурунан өзүн сакташы зарыл. Себеби күн нуру богок дартына чалдыккан адамга терс таасирин тийгизет.
Сени чындап суйгон адам эки болок кеткенге мин себеп болсо да,сени менен калууга бир себеп созсуз табат...........
#67 14 Ноябрь 2014 - 21:05
Кадимки эле суу баканы тируу эле жоонун тилип туруп мойнуна (тамагына) танып койсон зобту тартып алат деп уккан элем.
#69 15 Ноябрь 2014 - 11:20
Май июнь айларыда жангак туйуп кабыгы катый элек маалда быша элек жангактан варенье жасап жеш керек. Мындан откон дары жок.
#70 22 Ноябрь 2014 - 11:26
solnyshko (14 Сентябрь 2012 - 09:20) жазган:
ОШ областында Карасуу районунда бир киши дарылайт деп жакында укканмын..Кадимки эле бака менен дарылайт экен
тамакка коебу же эзип бир дары кылабы билбейм,бирок адамдар 100 % айыгышат кен зобтон
Ооба туура айтасыз.Кара суунун Савай айылында Мамат аке деген киши ал озу врач.Мен да зобумду кечее жакында дарылатып келдим.Ал киши тамырды кармап диагноз коёт ичтен же сырттан зоб экен деп.Менин зобумду ичтен двусторонний диффузный зоб деп,12кун баканы ичин жарып кееде тируу тамакка койду.Аябай жакшы жардам берди.Азыр тамагым кысылбай кыйналбай калдым.Кыргызстандын коп жеринен келип лечение алышат.Кокурок безди да жакшы даарылайт.
#71 15 Январь 2015 - 13:55
Эндемикалык богокту айыктыруу үчүн пияздан компресс
4-5 чоң пияз, 100 гр. кумшекер.
Даярдоо жолу: пиязды аарчып, майда туурайт. Мындан соң бир түрдүү ботко болгондой кылып кумшекер менен жакшылап аралаштырат. Муну банкага салып, оозун бекем жаап, муздак жерге коюш керек. Бул массадан кичине алып, марлиге ороп, ооруган жерге 30-35 мүнөт коёт.
4-5 чоң пияз, 100 гр. кумшекер.
Даярдоо жолу: пиязды аарчып, майда туурайт. Мындан соң бир түрдүү ботко болгондой кылып кумшекер менен жакшылап аралаштырат. Муну банкага салып, оозун бекем жаап, муздак жерге коюш керек. Бул массадан кичине алып, марлиге ороп, ооруган жерге 30-35 мүнөт коёт.
Сени чындап суйгон адам эки болок кеткенге мин себеп болсо да,сени менен калууга бир себеп созсуз табат...........
#72 16 Январь 2015 - 12:43
Богокту дарылоого кошумча каражаттар
1. Деңиз капустасы йодго бай, андыктан бул ооруга чалдыккандар деңиз капустасын көп жесе жакшы.
2. Жаңгактын ичиндеги жука кабыкчаларды алып, аны спиртке маңызын чыгарып ичиш керек. 1 аш кашыктан күнүнө бир маал ичет.
3. Бетегенин (тулаң, көдөө) сүттө кайнатылган маңызын пайдаланса да жакшы.
4. 15 гр. пустырникти 1 стакан кайнак сууга жабык идиште ширелентип, сүзүп алат. 1 аш кашыктан 3-5 маал ичиш керек.
1. Деңиз капустасы йодго бай, андыктан бул ооруга чалдыккандар деңиз капустасын көп жесе жакшы.
2. Жаңгактын ичиндеги жука кабыкчаларды алып, аны спиртке маңызын чыгарып ичиш керек. 1 аш кашыктан күнүнө бир маал ичет.
3. Бетегенин (тулаң, көдөө) сүттө кайнатылган маңызын пайдаланса да жакшы.
4. 15 гр. пустырникти 1 стакан кайнак сууга жабык идиште ширелентип, сүзүп алат. 1 аш кашыктан 3-5 маал ичиш керек.
Сени чындап суйгон адам эки болок кеткенге мин себеп болсо да,сени менен калууга бир себеп созсуз табат...........
#73 23 Январь 2015 - 10:36
менде дагы богок (зоб)бар болчу озум россия жергесинде журуп аба жетбей сыгылгагыман.
кыргызстанга барып кара суу да савай деген айылга барып "бака" менен даарыланып баканын шорпосун ичип. 15кун жаттым азыр кудайга шугур тамактануум жакшы сыгылбай.ыйлабай калдым жакын болсонуз ошол жака барып корунуздор.
#74 25 Январь 2015 - 02:44
кол Алакан ысып тердей берсе зобу бар болобу.мага терапевт ошондой диагноз койду эле.анан журогун бат баттан катуу согот экен деп.белгилери ушундай болобу ?билгендер болсо айтып койгулачы туугандар
#75 25 Январь 2015 - 18:28
зобто.-сыгыласын.
кимдир биро мн урушкун келет жинденип.ыйлагын келет.аппетит жоголот кээбириники кайра тамакты коп жеп калат экен арыктап кетет зобтон ушундай белгилер болот экен мен болгондорум.
#77 13 Май 2015 - 20:44
merilin (02 Март 2012 - 06:59) жазган:
менин да зобум бар аябай чон еле кысып ыййлагым клип бироо менен аябай урушкум келчуу зоб чон болгондуктан даары жардам.берген жок 11жолу бака койдурдум тируу баканы и шорпосун бир жолу ичтим азыр кудайга шугур баары арта калды саламатсызбы зоптон кыйналдым кандай бака жейт алла ыразычылыгы учун айтып койунузчу 0702632131
#78 29 Май 2015 - 01:05
zzari-83 (22 Ноябрь 2014 - 11:26) жазган:
Ооба туура айтасыз.Кара суунун Савай айылында Мамат аке деген киши ал озу врач.Мен да зобумду кечее жакында дарылатып келдим.Ал киши тамырды кармап диагноз коёт ичтен же сырттан зоб экен деп.Менин зобумду ичтен двусторонний диффузный зоб деп,12кун баканы ичин жарып кееде тируу тамакка койду.Аябай жакшы жардам берди.Азыр тамагым кысылбай кыйналбай калдым.Кыргызстандын коп жеринен келип лечение алышат.Кокурок безди да жакшы даарылайт.
Cизден адресин алсам болобу? Мумкун болсо, адресин купуяга жонотуп коесузбу?
#79 10 Июнь 2015 - 01:25
Богоктун башы кайда?
Богок оорусу өз алдынча эки түргө бөлүнөт. Богоктун эки түрү бар. Биринчиси хасимото богогу- темир безинин тубаса жетишсиздигинен улам пайда болот. Экинчи түрү- диффузиялык богок деп аталат. Диффузия деген термин латын тилинен которгондо бир калыпта кармоо дегенди түшүндүрөт. Адамдын организиминде темир бези көп өлчөмдө болсо богоктун ушул түр келип чыгаары аныкталган.
Богок төмөнкүдөй төрт даражадагы жолду басып өтөт:
Биринчиси – алкым бези шишигени көрүнбөйт, дээрлик байкалбайт.
Экинчиси- тамак ичкенде оозду ачканда алкым бези көрүнүп, чоңойгонун көрүүгө болот.
Үчүнчүсү- алкым бези чоңоюп кекиртекти кыса баштайт, моюндун сырты жооноюп сызыктар пайда болот.
Төртүнчүсү - шишик башка органдарды кысып алкым бези чоңоюп, дем алууга оорчулук жаратат.
Богоктун алгачкы белгилери
Богок оорусунун эң биринчи белгиси дем алууну оорлотуп, күйүктүрөт. Үн киркиреп өзгөрүү байкалып, кургак жөтөл маал-маалы менен кыйнайт.
Жүрөктүн кан тамыры кеңейип жүрөк ооруп, физикалык күч келгенде дем алуу оорлоп, тумчуккандай сезим пайда болот.
Ичегилер ооруп, ич көөп, тамак сиңирүү начарлайт. Жүрөк айлануу, табиттин анча тартапаганы тынымсыз кыйнашы мүмкүн. Түнкүсүн уйку качып, дене табы бирде көтөрүлүп, бирде түшүп дайым бир калыпта болбойт. Тери куудурап кургап, беттин түзүлүшү шишигендей көрүнөт. Эңкейгенде баш салмактанып ооруп, алкымды тынымсыз бир нерсе кысып тургандай сезим болот.
Жаш балдардын организимине йоддун курамы жетишпесе боюнун, акыл-эсинин өсүүсү начарлайт. Ал эми эркектерде сексуалдык каалонун төмөндөшү, жүрөк оорусунун кармоо көрүнүшү мүнөздүү. Аялдарда күтүүсүз бойдон түшүү, менструалдык циклдин бузулушу катардагы көрүнүшкө айланышы мүмкүн.
Оорунун келип чыгуу себеби:
Адамдын организими бир күндө жүз микрограммдан ашык йод талап кылынат. Анын алтымыш пайызы жашылча жемиштен, отуз пайызы эт, сүт азыктарынан, үч пайызы абадан, үч пайызы суудан калганы туз жана башка азыктардан алынат. Жогорудагы саналган витаминдердин жетишсиздигинен улам аталган оору калыптанат. Бир күндө төмөндөгүдөй эреже менен йод колдонуу керек:
5 жашка чейинки балдарга 80-100 микрограмм,
12 жашка чейинки балдарга 130 микрограмм,
Андан жогору жана чоң кишилерге 160 өйдө микрограмм,
Кош бойлуу жана бала эмизген энелер үчүн 200 микрограммга чейин йод колдонуу зарыл.
Богок оорусунун келип чыгышына айланадагы экологиялык абал да түздөн-түз таасирин тийгизет. Булганган абадан алкым бездеринин иштөөсү жайлап, огранизимдеги кан айлануу, бездердин иштөөсүн кескин начарлатат. Алгач бул таасир адамдын бетине чыгып шишик сымал тарай баштайт. Андан кийин богок оорусунун калыптанышына алып келет.
Жакут таш богокту басат
Ооруну алдын алууга же аз да болсо жеңилдетүүгө курамында йод бар азыктарды колдонуу сунушталат. Курамында йод жетиштүү деп аныкталган азыктарга төмөнкүлөр кирет: Деңиз азыктарынан - балык, камбала.
Жер-жемиштерден – банан, коон, жүзүм, лимон, апельсин, курма, алма. Андан сырткары уйдун этинде, сүттө жана жумуртка, сарымсакта йод көп.
Организмдеги жетишпеген йоддун курамын толуктаганга деңиз капустасынын салымы чоң. Атайын деңиз капустасын кургатып майдалап алуу керек. Гүлдөй майдаланган капустаны жатаарда бир чай кашыкты сууга чаралаштырып ичет. Дарылануу курсу 20-30 күндү түзөт. Моюндун териси жоон, шишип турган жагымсыз көрүнүшүнөн арылууга кайыңдын кабыгы жардам берет. Жаңы сыйрылган кабыкты ным кезинде моюндун терисине сүртүп массаж кылуу зарыл. Мындан сырткары таза, сары түстөгү жакут таштарды тагынып жүрүү керек.
Богок оорусу өз алдынча эки түргө бөлүнөт. Богоктун эки түрү бар. Биринчиси хасимото богогу- темир безинин тубаса жетишсиздигинен улам пайда болот. Экинчи түрү- диффузиялык богок деп аталат. Диффузия деген термин латын тилинен которгондо бир калыпта кармоо дегенди түшүндүрөт. Адамдын организиминде темир бези көп өлчөмдө болсо богоктун ушул түр келип чыгаары аныкталган.
Богок төмөнкүдөй төрт даражадагы жолду басып өтөт:
Биринчиси – алкым бези шишигени көрүнбөйт, дээрлик байкалбайт.
Экинчиси- тамак ичкенде оозду ачканда алкым бези көрүнүп, чоңойгонун көрүүгө болот.
Үчүнчүсү- алкым бези чоңоюп кекиртекти кыса баштайт, моюндун сырты жооноюп сызыктар пайда болот.
Төртүнчүсү - шишик башка органдарды кысып алкым бези чоңоюп, дем алууга оорчулук жаратат.
Богоктун алгачкы белгилери
Богок оорусунун эң биринчи белгиси дем алууну оорлотуп, күйүктүрөт. Үн киркиреп өзгөрүү байкалып, кургак жөтөл маал-маалы менен кыйнайт.
Жүрөктүн кан тамыры кеңейип жүрөк ооруп, физикалык күч келгенде дем алуу оорлоп, тумчуккандай сезим пайда болот.
Ичегилер ооруп, ич көөп, тамак сиңирүү начарлайт. Жүрөк айлануу, табиттин анча тартапаганы тынымсыз кыйнашы мүмкүн. Түнкүсүн уйку качып, дене табы бирде көтөрүлүп, бирде түшүп дайым бир калыпта болбойт. Тери куудурап кургап, беттин түзүлүшү шишигендей көрүнөт. Эңкейгенде баш салмактанып ооруп, алкымды тынымсыз бир нерсе кысып тургандай сезим болот.
Жаш балдардын организимине йоддун курамы жетишпесе боюнун, акыл-эсинин өсүүсү начарлайт. Ал эми эркектерде сексуалдык каалонун төмөндөшү, жүрөк оорусунун кармоо көрүнүшү мүнөздүү. Аялдарда күтүүсүз бойдон түшүү, менструалдык циклдин бузулушу катардагы көрүнүшкө айланышы мүмкүн.
Оорунун келип чыгуу себеби:
Адамдын организими бир күндө жүз микрограммдан ашык йод талап кылынат. Анын алтымыш пайызы жашылча жемиштен, отуз пайызы эт, сүт азыктарынан, үч пайызы абадан, үч пайызы суудан калганы туз жана башка азыктардан алынат. Жогорудагы саналган витаминдердин жетишсиздигинен улам аталган оору калыптанат. Бир күндө төмөндөгүдөй эреже менен йод колдонуу керек:
5 жашка чейинки балдарга 80-100 микрограмм,
12 жашка чейинки балдарга 130 микрограмм,
Андан жогору жана чоң кишилерге 160 өйдө микрограмм,
Кош бойлуу жана бала эмизген энелер үчүн 200 микрограммга чейин йод колдонуу зарыл.
Богок оорусунун келип чыгышына айланадагы экологиялык абал да түздөн-түз таасирин тийгизет. Булганган абадан алкым бездеринин иштөөсү жайлап, огранизимдеги кан айлануу, бездердин иштөөсүн кескин начарлатат. Алгач бул таасир адамдын бетине чыгып шишик сымал тарай баштайт. Андан кийин богок оорусунун калыптанышына алып келет.
Жакут таш богокту басат
Ооруну алдын алууга же аз да болсо жеңилдетүүгө курамында йод бар азыктарды колдонуу сунушталат. Курамында йод жетиштүү деп аныкталган азыктарга төмөнкүлөр кирет: Деңиз азыктарынан - балык, камбала.
Жер-жемиштерден – банан, коон, жүзүм, лимон, апельсин, курма, алма. Андан сырткары уйдун этинде, сүттө жана жумуртка, сарымсакта йод көп.
Организмдеги жетишпеген йоддун курамын толуктаганга деңиз капустасынын салымы чоң. Атайын деңиз капустасын кургатып майдалап алуу керек. Гүлдөй майдаланган капустаны жатаарда бир чай кашыкты сууга чаралаштырып ичет. Дарылануу курсу 20-30 күндү түзөт. Моюндун териси жоон, шишип турган жагымсыз көрүнүшүнөн арылууга кайыңдын кабыгы жардам берет. Жаңы сыйрылган кабыкты ным кезинде моюндун терисине сүртүп массаж кылуу зарыл. Мындан сырткары таза, сары түстөгү жакут таштарды тагынып жүрүү керек.
Жизнь прекрасна и удивительна.
..
Живу и радуюсь каждому дню!!!
Живу и радуюсь каждому дню!!!
#80 23 Октябрь 2015 - 20:40
Йод жетишсиздигинен пайда болуучу оорулардын ичинен богок оорусу жыл санап көбөйүп жатканын дарыгерлер айтып келишет. Бул ооруну убагында дарылоо зарылдыгын эскертүү менен бирге богоктун алдын алуунун жолдоруна жана анын пайда болуу себептерине токтолобуз.
Богок оорусу
Йод – аба, суу, тамак-аш аркылуу калкан безине барып анын иштешин жөнгө салып туруучу маанилүү минерал. Негизинен калкан бези нормалдуу иштеп турганда Т-3, Т-4 деп аталган гормондорду бөлүп чыгарып организмдин зат алмашуусун, кан тамыр жана мээ системасынын иштешин, ошондой эле башка эндокриндик гормондордун ишин жөндөп турат. Богок калкан безинин ишинин бузулушу, тактап айтканда, йоддун жетишсиздигинен пайда болот. Мындан тышкары айрым учурларда кайсы бир дары-дармектердин дагы таасири тийиши мүмкүн. Кыргызстан тоолуу аймак болгондуктан cуулар мөңгүлөрдөн агып келет. Алар жер кыртышындагы йодду жууп кетет да, абада, сууда, жер-жемиштерде йоддун өлчөмү азаят. Дал ошол бийик тоолуу климаттык-географиялык шарт йоддун азайышына себеп болот.
Богок оорусунун түрлөрү жана белгилери
Эндемиялык богок.
Богок оорусунда адамдын калкан бези жабыркайт. Аны аныкташ үчүн калкан безинин көлөмүн текшерүү зарыл. Ал УДИ (ультрадобуштук изилдөө) жолу менен аныкталат. Норма боюнча аял кишиники 18 см ге чейин болсо, эркектердики 25 см ге чейин болушу керек. Бул көрсөткүчтөрдөн жогору болсо, ал эндемиялык богок деп аталат.
Шишиктүү богок.
Сыркоологон адам бул учурда муунуп калгандай абалда болот, эс тутуму начарлайт, шалдырап алы кетет. Аялдардын айыз цикли бузулат. Мында калкан безинин абалы лабораториялык жол менен аныкталат. Эгер текшерүүдө калкан бези чоңойбой эле, бирок шишик бар, ал шишиктүү богок деп аталат. Богоктун бул түрүндө калкан безинин ишин өзгөрткөн жана өзгөртпөгөн учур кездешет. Шишиктин көлөмү 1-3 саниметрге чейин болсо, операциясыз дарылоого болот, ал эми 3 сантиметрден жогору болсо, ыкчам хирургиялык жол менен дарылоо аракеттери көрүлөт.
Тиреотоксикоз.
Мында калкан бези өз нормасынан көбүрөөк гормондорду бөлүп чыгара баштайт, оорунун негизги белгилери – адам арыктайт, терчил болот, жүрөгү тез-тез кагып, денесин майда калтырак басат, көзү чакчайып чанагынан чыгайын деп калат, уйкусу качат. Бул учурда эндокринологдун көзөмөлүндө болуп дарыланыш керек. Бул түрү өтүшүп кетүүсү менен коркунучтуу, жүрөк ооруларына алып келет.
Гипотиреоз.
Калкан бези өз нормасынан аз көлөмдө гормон иштетип чыгарып калат же иштебей калат. Оорунун белгиси – адамды шишик басат, кыймыл-аракети жайлап, адаттан тыш уйкусурап, жай сүйлөп калат. Кээ бир учурларда оору байкалбастан өнүгө берет.
Шаардык эндокринологиялык диспансердин врач-эндокринологу Кайыргүл Жоошпаева: «Богок оорусу жүрөк-кан тамыр ооруларына алып келет»
– Богок оорусунун алдын алууга болобу?
– Тузду дайыма колдонобуз. Бирок бардыгы йоддолгон туз деп кепилдик берүү кыйын. Андыктан йоддолгон туздарды пайдаланууга аракеттениш керек. Туздун курамындагы йод учуп кетпеши үчүн тузду жабык идиштерде сактап, тамак бышарга 10-15 мүнөт калганда гана кошуу керек. Айрымдар богоктун алдын алуу максатында йод кошулмасы бар дарыларды ичишет. Бул таптакыр туура эмес. Мүмкүн, ал адамга йод караманча кереги жок. Дарыны анализдердин жыйынтыгын изилдегенден кийин зарыл болгон учурда гана дарыгер сунуш кыла алат. Муну эстен чыгарбоо керек. Андан тышкары деңиз азыктарынын курамында йод көп болгондуктан деңиз азыктарын, балыкты көбүрөөк колдонууга аракеттенишибиз керек.
– Кош бойлуу аял богок оорусунан жабыркаса, баласына терс таасирин тийгизбейби?
– Кош бойлуу айымдар жана баланы пландаштырып жаткандар эндокринологго кайрылып текшерүүдөн өтүп, йод кошулмасы бар же башка тийиштүү дары-дармекти дарыгердин көзөмөлү менен ичүүсү шарт. Эгерде мындай режим сакталбаса, оору байкалбастан жүрө берип бала тубаса майып болуп, болбосо убагына жетпей төрөлүп калышы мүмкүн.
– Богок экенин билген соң аны үй шартында дарылай берсе болобу?
– Учурдан пайдаланып эскерте кетсем, богокту үй шартында элдик ыкма менен дарылоого болбойт. Анализдер менен текшерүү эндокринолог тарабынан гана сунушталып, анын көзөмөлү менен дарт аныкталып, андан соң гана дарылоо башталат. Эң биринчиден, эндокринолог колу менен калкан безди кармалап, бармак менен текшерип көрүп, андан ары тийиштүү дарт аныктоо жолдору менен богоктун кайсы түрү менен ооруп жаткандыгын аныктагандан кийин гана кандай дарылануу керектигин айтабыз.
Богоктун эндемикалык түрү жайкысын күч алат, себеби адам көлгө түшүп күнгө кактанганда ачык моюнга күндүн нурлары тийип, анын таасиринен жүрөк бат-бат согуп, дем кыстыгып кышылдап калышат. Ар кандай жугуштуу оорулардан кийин богок бези сезгенип калышы да ыктымал. Андайда кол тийгизбей оорутат. Бул дарт менен жапа чеккендер моюн орогуч тагынып, шляпа кийип, кыскасы, күндөн качуулары керек. Көлгө түшүп келген соң көлөкөдө гана олтуруу зарыл. Аларга талаа жумуштарында иштөөгө да таптакыр болбойт. Тамакка табит тартпай, көйнөктүн жакасы муунтуп жаткандай абалда болуп, дем алууда кыйынчылык жаралган маалда сөзсүз түрдө эндокринологго кайрылуу керек.
– Оору күчөп кеткенде кандай зыян алып келиши мүмкүн?
– Жүрөк-кан тамыр ооруларына, аялзатынын репродуктивдүүлүгүнө, эс тутумдун начарлашына жана бардык органдарга терс таасирин тийгизет.
Богок оорусу
Йод – аба, суу, тамак-аш аркылуу калкан безине барып анын иштешин жөнгө салып туруучу маанилүү минерал. Негизинен калкан бези нормалдуу иштеп турганда Т-3, Т-4 деп аталган гормондорду бөлүп чыгарып организмдин зат алмашуусун, кан тамыр жана мээ системасынын иштешин, ошондой эле башка эндокриндик гормондордун ишин жөндөп турат. Богок калкан безинин ишинин бузулушу, тактап айтканда, йоддун жетишсиздигинен пайда болот. Мындан тышкары айрым учурларда кайсы бир дары-дармектердин дагы таасири тийиши мүмкүн. Кыргызстан тоолуу аймак болгондуктан cуулар мөңгүлөрдөн агып келет. Алар жер кыртышындагы йодду жууп кетет да, абада, сууда, жер-жемиштерде йоддун өлчөмү азаят. Дал ошол бийик тоолуу климаттык-географиялык шарт йоддун азайышына себеп болот.
Богок оорусунун түрлөрү жана белгилери
Эндемиялык богок.
Богок оорусунда адамдын калкан бези жабыркайт. Аны аныкташ үчүн калкан безинин көлөмүн текшерүү зарыл. Ал УДИ (ультрадобуштук изилдөө) жолу менен аныкталат. Норма боюнча аял кишиники 18 см ге чейин болсо, эркектердики 25 см ге чейин болушу керек. Бул көрсөткүчтөрдөн жогору болсо, ал эндемиялык богок деп аталат.
Шишиктүү богок.
Сыркоологон адам бул учурда муунуп калгандай абалда болот, эс тутуму начарлайт, шалдырап алы кетет. Аялдардын айыз цикли бузулат. Мында калкан безинин абалы лабораториялык жол менен аныкталат. Эгер текшерүүдө калкан бези чоңойбой эле, бирок шишик бар, ал шишиктүү богок деп аталат. Богоктун бул түрүндө калкан безинин ишин өзгөрткөн жана өзгөртпөгөн учур кездешет. Шишиктин көлөмү 1-3 саниметрге чейин болсо, операциясыз дарылоого болот, ал эми 3 сантиметрден жогору болсо, ыкчам хирургиялык жол менен дарылоо аракеттери көрүлөт.
Тиреотоксикоз.
Мында калкан бези өз нормасынан көбүрөөк гормондорду бөлүп чыгара баштайт, оорунун негизги белгилери – адам арыктайт, терчил болот, жүрөгү тез-тез кагып, денесин майда калтырак басат, көзү чакчайып чанагынан чыгайын деп калат, уйкусу качат. Бул учурда эндокринологдун көзөмөлүндө болуп дарыланыш керек. Бул түрү өтүшүп кетүүсү менен коркунучтуу, жүрөк ооруларына алып келет.
Гипотиреоз.
Калкан бези өз нормасынан аз көлөмдө гормон иштетип чыгарып калат же иштебей калат. Оорунун белгиси – адамды шишик басат, кыймыл-аракети жайлап, адаттан тыш уйкусурап, жай сүйлөп калат. Кээ бир учурларда оору байкалбастан өнүгө берет.
Шаардык эндокринологиялык диспансердин врач-эндокринологу Кайыргүл Жоошпаева: «Богок оорусу жүрөк-кан тамыр ооруларына алып келет»
– Богок оорусунун алдын алууга болобу?
– Тузду дайыма колдонобуз. Бирок бардыгы йоддолгон туз деп кепилдик берүү кыйын. Андыктан йоддолгон туздарды пайдаланууга аракеттениш керек. Туздун курамындагы йод учуп кетпеши үчүн тузду жабык идиштерде сактап, тамак бышарга 10-15 мүнөт калганда гана кошуу керек. Айрымдар богоктун алдын алуу максатында йод кошулмасы бар дарыларды ичишет. Бул таптакыр туура эмес. Мүмкүн, ал адамга йод караманча кереги жок. Дарыны анализдердин жыйынтыгын изилдегенден кийин зарыл болгон учурда гана дарыгер сунуш кыла алат. Муну эстен чыгарбоо керек. Андан тышкары деңиз азыктарынын курамында йод көп болгондуктан деңиз азыктарын, балыкты көбүрөөк колдонууга аракеттенишибиз керек.
– Кош бойлуу аял богок оорусунан жабыркаса, баласына терс таасирин тийгизбейби?
– Кош бойлуу айымдар жана баланы пландаштырып жаткандар эндокринологго кайрылып текшерүүдөн өтүп, йод кошулмасы бар же башка тийиштүү дары-дармекти дарыгердин көзөмөлү менен ичүүсү шарт. Эгерде мындай режим сакталбаса, оору байкалбастан жүрө берип бала тубаса майып болуп, болбосо убагына жетпей төрөлүп калышы мүмкүн.
– Богок экенин билген соң аны үй шартында дарылай берсе болобу?
– Учурдан пайдаланып эскерте кетсем, богокту үй шартында элдик ыкма менен дарылоого болбойт. Анализдер менен текшерүү эндокринолог тарабынан гана сунушталып, анын көзөмөлү менен дарт аныкталып, андан соң гана дарылоо башталат. Эң биринчиден, эндокринолог колу менен калкан безди кармалап, бармак менен текшерип көрүп, андан ары тийиштүү дарт аныктоо жолдору менен богоктун кайсы түрү менен ооруп жаткандыгын аныктагандан кийин гана кандай дарылануу керектигин айтабыз.
Богоктун эндемикалык түрү жайкысын күч алат, себеби адам көлгө түшүп күнгө кактанганда ачык моюнга күндүн нурлары тийип, анын таасиринен жүрөк бат-бат согуп, дем кыстыгып кышылдап калышат. Ар кандай жугуштуу оорулардан кийин богок бези сезгенип калышы да ыктымал. Андайда кол тийгизбей оорутат. Бул дарт менен жапа чеккендер моюн орогуч тагынып, шляпа кийип, кыскасы, күндөн качуулары керек. Көлгө түшүп келген соң көлөкөдө гана олтуруу зарыл. Аларга талаа жумуштарында иштөөгө да таптакыр болбойт. Тамакка табит тартпай, көйнөктүн жакасы муунтуп жаткандай абалда болуп, дем алууда кыйынчылык жаралган маалда сөзсүз түрдө эндокринологго кайрылуу керек.
– Оору күчөп кеткенде кандай зыян алып келиши мүмкүн?
– Жүрөк-кан тамыр ооруларына, аялзатынын репродуктивдүүлүгүнө, эс тутумдун начарлашына жана бардык органдарга терс таасирин тийгизет.