- (7 бет)
- 1
- 2
- 3
- →
- Акыркы бет »
Латын арибине өтөлүбү?
#1 19 Ноябрь 2008 - 14:16
#2 19 Ноябрь 2008 - 15:42
Отпой калсак учурдагы алфавитибизди ондоо керек. Жонокой тузулгону менен орус тилине ылайыкташтыроылып тузулуп калган. Жогоруда айтылган 4 тамганы алып салыш керек.
#3 19 Ноябрь 2008 - 16:18
Ким билет буюрса жакын арада болуп калаар бул кундор да. Негизи кыргыз эли умуттон күдөрү бүздү үзбөгө н калкбыз да. "Жетим журуп жетилээр!"
#4 19 Ноябрь 2008 - 16:57
#5 10 Февраль 2009 - 13:39
Академик Бубуйна Орузбаева эжебиз айткандай Ысыккол Ысык-Кол деп жазылып, а эмне учун Каракол Каракол бойдон калат?
#6 10 Февраль 2009 - 14:41
#7 11 Февраль 2009 - 10:00
Академик Бубуйна Орузбаева эжебиз айткандай Ысыккол Ысык-Кол деп жазылып, а эмне учун Каракол Каракол бойдон калат?[/quote]
Ошол академик эжебиз кыргыз тилинин орфографиясын өзү кабыл алган да жаш кезинде, анан кайра аны оңдоп, кайра эски калыбына өткөрө лү деп эки анжылыкты жараткан да өзү эмес бекен?! Байкап көрөсү здөр да. Ысык-Көл деген сөздүн эки компоненти тең азыркы кыргыз тилинде семантикалык мааниге ээ. Ошондуктан, анын ар бири өзүнчө жазылып, ортосуна сызыкча белгиси коюлуп турат. «Каракол» сөзүнү н бир компоненти жарым-жартылай белгилүү болгону менен, экинчи «кол» деген жагы көбүнө белгисиз. «Кара» деген сөз «ыйык» дегенди билдирет байыркы тилде, биз билип жүргөн кара түс эмес. «Ыйык» деген мааниге байланышкан сөздөрдү көп учуратабыз: Карахандар, Кара-Суу, Кара-Балта, кара кыргыз, ж.б. Ал эми «кол» деген сөз тибет тилдеринен кыргыз тилине кирип, «ооз» же «дарыянын, суунун деңизге, көлгө кошулган жери, б.а. куйма» дегенди билдирет. Кытай тилдеринин бир бутагы деп эсептелсе да, жасалма тил болгон мандарин тилинде «ко», тибетчеде «кол», корейченин бир бутагында «кол», япончодо «коу» түрүндө сакталып калган. Топонимикалык аталыштарды бөлөк же чогуу жазуу тартиби тилчилердин адеп-ахлагына байланыштуу болсо керек. Биз өз кезегинде алар кабыл алган эрежелерди туура колдонууга аракет жасашыбыз керек.
Билдирүүнү түзөткөн: LIFE: 12 Февраль 2009 - 10:02
#8 11 Февраль 2009 - 17:06
Цитата
Туптуура! Ошол өткөн кылымдын 24-жылдарынан бери изилдеп, кыргыз тилинин өзгөчө лүктөрү н эске алуу менен көп жылдар бою калыпка салган Х. Карасаевдин Орфографиясын анын көзү өтүп өтпөй оңдоп, "жаңылык" киргизүү гө аракет кылган окмуштуу сөрөйлө рдүн аракетинин натыйжасында бир муун кыргыздар жазууда чаржайыттыкка туш келишти. Анын зыяны али бүтө элек. ММКларда да өз өкүмү н жүргүзү үдө. Ошентип, ар бир сөздүн туура жазылышы баш аламан болгондуктан, катуу тийсе кечириңиздер, ушул эле форумга кирип жатышкан кээ бир коноктордун, тургундардын, суперлердин, суперсуп
ерлердин жазгандарын окуп отуруп, жакаңды карманасың ! Өз жазгандарынын кыргыз тилдүү калктын көпчүлү гү окуй турганын билип туруп, "сегиз сөздөн сексен ката" кетиришкендиктери бери болгондо эне тилге болгон кайдыгерлик, нары болгондо өз эне тилине түкүргө ндүк эмеспи! Ар кимден ката кетет.Бирок, мынчалык эмес да!!! Андыктан, ар ким өз жазгандарын кайрадан форумдан окуп көрүшсү н эле, эч болбосо, бети кызарбаса мага келсин...
Экинчи, латыницага өтүү маселеси.
Бир адамды маңкурт кылуу үчүн кайсы бир жол менен анын өткөндө гүсүн унуттуруу керек. Ал эми бир элди маңкур кылуу үчүн тилин унуттуруу зарыл. Эгер тилин унуттуруу ишке ашпаса, жазуусун өзгөртү ү оң натыйжа берет. Мен Кыргыз элине тиешелүү Орхон-Эне-Сай жазмаларын кое туруп, кечээ эле Октябрь ыңкылабынан мурун, андан кийин кыргыздар араб тамгасын пайдаланышканы белгилүү экенин айтайын. Ошол тамга менен бир топ тарыхый, илимий!! !, адабий чыгармалар жазылган. Ошолорду биздин муун окуй алдыбы? Жок. Анткени, атайын мурункуну унуттуруу керек болгон. Кимге, эмне үчүн түшүнү ктүү да чынбы? Эми орус тамгасын 40-жылдардан бери пайдаланып келе жатабыз. Азыр латын тамгасына өтсөк, ушул жылдардагы бардык жазмаларды латын тамгасына өткөрө алабызбы? Жок. Көп болсо 2-3 % ын кайра көчүрү п чыгабыз. Калганы калат. Дагы ортодо муундардын үзүлү үсү пайда болот. Мурункудай же оозеки адабиятыбыз өнүкпө гөн, мурунку муундун тажырыйбасын кийинки муунга оозеки ырлар, санжыралар, жомоктор менен жеткире тургандай. Мына ушундай, достор. Дагы көп ойлор бар эле силерди жадатып жиберүүдөн чочуп, токтоттум.
Билдирүүнү түзөткөн: Барс: 11 Февраль 2009 - 21:20
Үч кылы күүлүү комуздун,
Кыргыздар: Оң, Сол, Ичкилик...
#9 11 Февраль 2009 - 20:19
#10 11 Февраль 2009 - 21:38
Цитата
Академик Бубуйна Орузбаева эжебиз айткандай Ысыккол Ысык-Кол деп жазылып, а эмне учун Каракол Каракол бойдон калат?
P.S. Академик Бүбүйна Орозбаева эжени чыгаан окмуштуу, кыргыз тилинин күйөрманы катары абдан жогору баалайбыз. Ал киши чын эле "Ысык-Кө л" деп жазып, эмне үчүн "Каракол" деп жазабыз десе, сиздерди ушуну билет бекен деп сынап сурагандыр. Эгер ушул экөө тең бирдей жазылууга тийиш деген болсо, ал киши "Каракол" деген сөздү "кара кол"-черная рука маанисинде түшүнү п алгандыр... Бирок, чоң окмуштуу эженин ушинтип түшүнү п алганына ишене албай турган кезим. Өзүнө н так укпаган соң, андай-мындай деп, анын күнөө сүн көтөр албайт экемин!! ! Ал эми бул сөздөрдү н туура жазылышын, тилдин талкуусунан "кыйын тема экен" деп качып жаткан Лайф мырза, абдан далилдүү , так көрсөтү птүр, кайталап отурбайын.
Билдирүүнү түзөткөн: Барс: 11 Февраль 2009 - 21:42
Үч кылы күүлүү комуздун,
Кыргыздар: Оң, Сол, Ичкилик...
#11 12 Февраль 2009 - 11:28
Академик эжебиз бизди дагы, Ташбоо Жумагуловду дагы, ошондой эле азыркы чиренген киргиз депутаттарды сынаган чыгар...
Бир нерсени эле которуп чыкса, тез эле кабыл ала беришкен.
Академик эжебиз: "Ой, эл-журт! Бери жагын эмес, ары жагын ойлонгула! " - деп жаткандыр.
Бекеринен "Керегем сага айтам- келиним сен ук,
Уугум сага айтам -уулум сен ук" деген макал айтылбаса керек...
#12 12 Февраль 2009 - 15:18
Үч кылы күүлүү комуздун,
Кыргыздар: Оң, Сол, Ичкилик...
#13 12 Февраль 2009 - 15:47
Албетте, Х.Карасаевдин жазуу эрежелеринин жактоочусумун.
Сиз тушунбой калдыныз окшойт?! Бул жерде эч кандай "уук"," кереге" жонундо соз болгон жок!
Сынчы, маркум С.Жигитовдун: "Кыргыз тили, кыргыз тили" эле дейбиз, ошол кыргыз тилин онуктуро албай, жадакалса орфографиялык эрежесин тушуно албай келген биз, киргиздер, озубуз куноолубуз" , - деп айткан сынын эстеп кетип жатпаймынбы. ..
Калганын акыл калчап корсонуз, бат эле тушунот болушунуз керек...
#14 12 Февраль 2009 - 15:58
Үч кылы күүлүү комуздун,
Кыргыздар: Оң, Сол, Ичкилик...
#15 01 Январь 2011 - 10:29
#16 01 Январь 2011 - 10:43
Birok 4et jerde jurup ozubuzdun ele tamgalarybyzdy baalap kaldym.Bul jerde elder bashka formadagy kol jazmalardy uyronyygo umtulushat.Jada kalsa tatyerovkalaryn Ieroglif, Kirrilitsa dagy bashka(latin tamgasynan bashka)tamgalary menen jazyp siymiktanyshat.
Men bolso Kirillitasany bilgenime siymiktanyp jurom.Bul dagy bolso bizdin bashka olkolordon bolgon ozgo4olugubuz deit elem.
Ata-babalarybyz koldonup kelgen Kirillatsany ele saktap kalaly.
#17 02 Январь 2011 - 00:46
#18 02 Январь 2011 - 02:11
Latyn4a jazywtyn e4 kandai kyiyn4ylygy jok.
кто лучше нас, им просто не до нас.
#19 03 Январь 2011 - 19:41
Модерлер, буну өчүрүп салсак элеболот го дейм, кайра кайра ача бербестен, бираз башкача болсо мейли эле, дал эле ошол тема да, окшош.
#20 04 Январь 2011 - 05:10
- (7 бет)
- 1
- 2
- 3
- →
- Акыркы бет »