[myshka]

бул теман бул жерге жарабайт ай.
Кечир тема жылдырылды.

[LIFE]

Талкуулабай эле коёлучу. Кыргыз тилчилерди чакырып келишибиз керек. 

[Барс]

Цитата

Талкуулабай эле коёлучу. Кыргыз тилчилерди чакырып келишибиз керек. 

Сабаттуу жазуу тилчилер үчүн гана эмес, баарыбызга керек. Андыктан, талкуулоо сөзсүз зарыл. Себеби,"Мен кыргыз адабий тилин мыкты билем",-дегендердин жазгандарын окуп отуруп, не гана ойлорго кетесиң. А тургай кээ бир жазмакерлерибиз өз айлынын говорлорундагы сөздөрдү (диалектизмдери мындай турсун!! !) кыргыз адабий тилинин нормасыдагы сөздөр деп түшүнү шүп алып, башкаларды" сен туура эмес атап жатасың" дегендерин окуп алып, бир жагынан кыжырың келсе, бир жагынан ал шордууга бооруң ооруган учурлар кездешип жатпайбы!..

[kola]

Кыйын тема ачыпсын. Же мен учун кыйын.

[kom]

Башым жетпей койду

[Барс]

Менимче, йоттошкон тамгалардан кечип, (аны орус тилин үйрөнү үгө жеңил болсун деп эле көчүрү п коюшкан. Бир жагынан орус "агабызга" кошомат да бар...) а көрөкчө созулма үндүү лөргө жаңы тамга алганыбыз оң.Ал эми сен сураган эмне үчүн жеөө, саоо болбойт дегениңе жооп. Көпчүлү к учурда кыргыз адабий тилинде эки үндүү тыбыш катар айтылбайт. Эгер кокустан катар келип калса, бир үндүү тыбыш сыйлыгышып түшүп калып айтылат. Мисалы: тору ат= торат, сары уй=саруй ж.б. Жазууда морфологиялык принциптин негизинде бөлөк- бөлөк жазылат.Сары уй, тору ат... Ошондон улам кыргыз "жеөө "дегендин ордуна "жеш", "сааоо" дегендин ордуна "сааш" дешет го, сыягы!? Көп сүйлөп койбодумбу???

Билдирүүнү түзөткөн: Барс: 08 Февраль 2009 - 16:30

[LIFE]

Эркин темада экен мунуңар. Мен да бир нерсе жазып коёюун дедим өз дараметиме жараша. «Жеөө» деген этишке ылайыкташтырып аласыңар.

Философия адам баласынын же кызынын иш-аракеттерине ылайык изилдөө жүргүзө т. Жеш… Ар бир жандык бир нерсе жеп жашайт. Адам да жейт, бирок адам тамак жейт, б.а. тамакты өзү жасап жейт. Адамдан башка жандыктар азыктарын даяр таап алышат да, ошонусуна инстинкттик түрдө каниет кылышат. 

Билдирүүнү түзөткөн: LIFE: 11 Февраль 2009 - 10:21

[Барс]

Биз кызык эмеспиз. Тил өзү кызык. Туура "жеш", "сааш" деген сөздөр этиштен жасалган кыймыл атоочтор. Мис: Же+ыш=жеш, саа+ыш+сааш, ойно+ыш=ойнош. Ушундай эле айда+оо=айдоо, жайла+жайлоо ж.б. сөздөр. Мисалдан көрүнү п тургандай кыймыл атоочтордун кээ бирлери зат атоочко айланып калган учурлары да кеңири кезигет. Мис: Жайлоо, кыштоо, айдоо ж.б. Сен айтып жаткан же+оо=жеө ө, саа+оо=сааоо, же ойно+оо=ойнооо (эгер ушундай айтып, жазууга туура келсе) баары бир кыймыл атоочтор болот. Жогорудагы мисалдан байкалгандай, тил мыйзамы да, орфографиялык эреже да буга жол бере албайт...

[Ак куу]

Жакшы тема ачылыптыр.

[Kg kyz]

Эңгиреп, качанкы калыптанган грамматиканы туура жаза албай атканда Жека, сиздин тыбыштарды алып салып, жаны тамга киргизебиз дегениңизге жол болсун? хе хе...
Элестетип кеттим эсибиз ооп, анан дагы бир жыйырма жылдан соң оңолсок керек? Же...

Билдирүүнү түзөткөн: Kg kyz: 24 Сентябрь 2009 - 21:32

[Барс]

Цитата

Орус тилинде йоттошкон тыбыштарды бир эле тамга менен белгилейт:
й+а=я
й+э=е
й+у=ю
й+о=ё
А эмне үчүн кыргыз тилинде мындай тамгалар жок?
1) й+и = ? (Мисалы, "мейиз" деген сөздө)
2) й+ү = ? (Мисалы, "түйү н" деген сөздө)
3) й+ө = ? (Мисалы, "күйө ө" деген сөздө)
4) й+ы = ? (Мисалы, "тыйын" деген сөздө)
Менин оюмча, бул тыбыштар үчүн жаңы тамгаларды киргизиш керек же орусча йоттошкон тамгалардан баш тартыш керек!

Орустардын йоттошкон тамгаларын бир жагынан кошомат кылып, бир жагынан орусча тез окуганга көнөлү деп (баары бир жагымпоздук кылып), ошолорго окшошкубуз келип, азыр биздин кыздар жарашпаса да мини юбка киебиз деп жулунушуп, (кийип жүргөндө рү канча!!! ) жатышкансып, кабыл алганыбыз чын. Эми сен сунуш кылгандай йүттөшкө н (эгер ушундай атаган туура келсе... хе-хе!) тамгаларды кабыл алсак,шумураак бирөө а+й га да тамга алалы деп, байка, кайда, сайда... деп туруп алса, анда дагы бирөө созулма үндүү лөргө (аа, оо, өө, үү, уу, ээ ) өзүнчө тамгаларды алалы десе (чынында булар өзүнчө фонемалык касиетке ээ тыбыштар...), үчүнчү бирөө ии, ыы тыбыштарына да созулма деген статус берип, буларга да тамга белгилеп бер десе, кы,ки, гы, ги, дж тыбыштары турат тамга күтүп. .. ошондо Кыргызстан ЖОЖдордун жана генералдардын киши башына бөлө келгендеги саны боюнча дүйнөдө алдыңкы орунга талапкер элек, эми тамганын саны боюнча да кытайларга тең тайлашып, дагы бир рекорд белгилеп таштайбызбы деп корком. Ошондо "атың чыкпаса, жер өрттө деген макалды, "атың чыкпаса, ЖОЖ ач..." деше баштады эле, ага кошуп:"Атың чыкпаса, тамга чыгар" дебес бекен?..
P.S.
Ушул азыркы колдонуудагы 36 тамганы оңдуу пайдалана албай, ошондон да ката кетирип жаткан биз, анда алапайыбызды таппай (Х.Карасаев ушул фразеологизмди: " Лаппайын таппай" деген сөздөн чыккан деди эле...) калбас бекенбиз?!!

Билдирүүнү түзөткөн: Jeka: 20 Октябрь 2009 - 11:44

[Japalak]

Цитата

Салам форумчулар. Менден анча деле чочулабай эле койгула.
Мен жаны тема баштагым келди. Кыргыз грамматикасы тууралуу. Мисалы: Ичуу, чуркоо деп айтылат эмеспи Ал эми жеоо уйду саоо дегендер таптакыр эле туура эмес болуп жатпайбы.Оюнуздар болсо келгиниздер создордун туура жазылышын ондойбуз.

Менимче уйду сааш керек деп айткан туура го.

[CCCP]

Учурдагы тил эрежелери эле туура го? Барс авам белгилегендей, ушул эрежени эптештире албай атабыз, анда даана кызык башталат го?

[dodge]

Кыргызча орфографиялык сөздүктү ,деги эле кыргызча китептердин электрондук вариантын кайдан тапса болот?Билсең ер шилтеме берип койосуңарбы?

[arhidey]

Цитата

Орус тилинде йоттошкон тыбыштарды бир эле тамга менен белгилейт:
й+а=я
й+э=е
й+у=ю
й+о=ё
А эмне үчүн кыргыз тилинде мындай тамгалар жок?
1) й+и = ? (Мисалы, "мейиз" деген сөздө)
2) й+ү = ? (Мисалы, "түйү н" деген сөздө)
3) й+ө = ? (Мисалы, "күйө ө" деген сөздө)
4) й+ы = ? (Мисалы, "тыйын" деген сөздө)
Менин оюмча, бул тыбыштар үчүн жаңы тамгаларды киргизиш керек же орусча йоттошкон тамгалардан баш тартыш керек!

Откон саныбызда ушул орус тилиндеги йоттошкон тамгалар жонундо талкуу болгон болчу. Кандай ойлойсуздар кыргыз тилинде да ушул йоттошкон создордун ордуна бир эле я, е, ю ё тамгаларын колдонсок болобу? Менин оюмча такыр болбойт . Андыктан коп нерселерди озгортууго туура келет.

Ал эми Жека байкенин кыргыз тилиндеги жазып откон тамгаларын толугу менен колдойм.

Билдирүүнү түзөткөн: Jeka: 20 Октябрь 2009 - 11:45

[Барс]

Цитата

Цитата

Орус тилинде йоттошкон тыбыштарды бир эле тамга менен белгилейт:
й+а=я
й+э=е
й+у=ю
й+о=ё
А эмне үчүн кыргыз тилинде мындай тамгалар жок?
1) й+и = ? (Мисалы, "мейиз" деген сөздө)
2) й+ү = ? (Мисалы, "түйү н" деген сөздө)
3) й+ө = ? (Мисалы, "күйө ө" деген сөздө)
4) й+ы = ? (Мисалы, "тыйын" деген сөздө)
Менин оюмча, бул тыбыштар үчүн жаңы тамгаларды киргизиш керек же орусча йоттошкон тамгалардан баш тартыш керек!

Откон саныбызда ушул орус тилиндеги йоттошкон тамгалар жонундо талкуу болгон болчу. Кандай ойлойсуздар кыргыз тилинде да ушул йоттошкон создордун ордуна бир эле я, е, ю ё тамгаларын колдонсок болобу? Менин оюмча такыр болбойт . Андыктан коп нерселерди озгортууго туура келет.

Ал эми Жека байкенин кыргыз тилиндеги жазып откон тамгаларын толугу менен колдойм.

Мен сенин эмне дейин дегениңе таптакыр түшүнгө н жокмун! Кайсыны колдоп, кайсыны колдобой атасың деги???

[arhidey]

Хе ушул Барс байкенин каталыгын таап, козуно сайып турган кылыгы абдан эле жагат да.

Эми тушундуроюн, кай бирин колдоп, кай бирине каршы экенимди. Бул боюнча "Мен кыргызмын! " деген болумундо дал модур озунуз. "Кыргыз тилин кантип онуктурууго болот" деген темада талкуу кылганбыз ошол жерден окуп аларсыз.

Бул жерде мен алмаштырып жазып коюптурмун ал менин каталыгым кечириниз, йоттошкон тамгаларды я, ю, е, ё тамгаларынын ордуна жалан гана й-а, й-у, й-е, й-о деген корунушто жазсак болобу (Мисалы: Аюу-Айу, Алия=Алийа) деген суроону узаттым.

Жека байкебиз- орус тилинде йоттошкон тамгаларды бир эле тамга менен белгилейт деп айтыптыр. Ал эми эмнеге кыргыз тилинде мындай тамгалар жок деп суроо узаткан.

Чынында да й+и=?, й+у=?, й+о=?, й+ы=? жок бизде бир тамганын аталышы, же кандайдыр бир тамга атай аласызбы кантсе да тилчисиз?. Албетте й-озунчо бир тамга, у-озунчо бир тамга кыргызда. Жека байкебиз бул тыбыштарга жаны тамга киргизуу керек, же орусча йоттошкон тамгалардан баш тартуу керек деп жазыптыр мына ошону мен колдоймун деп жатам.

Колдоомдун себеби: - Орусча йоттошкон тамгалардан кыргызча аталыш таба албайсын. Бирок биздин отуз алты тамгабыздын ичинде орундук алып журот. Буларды кандай тушунууго болот? Барс байке я, ё, е,ю тамгаларга кана сиз кыргызча аталыш таап жазынызчы ( Бирок баш тамга менен башталган соз жазыныз) кутомун.

Буларды баарын озгортуп жаныча кыргыз тамгасын ойлоп табуу абдан кыйын болсо керек, бирок кандайдыр бир мумкунчулугу бардыр деген ойдо Жеканы колдолодум жана оз оюмду жазып жатам. Балким жанылышып жаткандырмын себеп тил боюнча тажрыйбам жокко эсе.

[Барс]

Цитата

Хе ушул Барс байкенин каталыгын таап, козуно сайып турган кылыгы абдан эле жагат да.

Эми тушундуроюн, кай бирин колдоп, кай бирине каршы экенимди. Бул боюнча "Мен кыргызмын! " деген болумундо дал модур озунуз. "Кыргыз тилин кантип онуктурууго болот" деген темада талкуу кылганбыз ошол жерден окуп аларсыз.

Бул жерде мен алмаштырып жазып коюптурмун ал менин каталыгым кечириниз, йоттошкон тамгаларды я, ю, е, ё тамгаларынын ордуна жалан гана й-а, й-у, й-е, й-о деген корунушто жазсак болобу (Мисалы: Аюу-Айу, Алия=Алийа) деген суроону узаттым.

Жека байкебиз- орус тилинде йоттошкон тамгаларды бир эле тамга менен белгилейт деп айтыптыр. Ал эми эмнеге кыргыз тилинде мындай тамгалар жок деп суроо узаткан.

Чынында да й+и=?, й+у=?=ю, й+о=?+ё, й+ы=? жок бизде бир тамганын аталышы, же кандайдыр бир тамга атай аласызбы кантсе да тилчисиз?. Албетте й-озунчо бир тамга, у-озунчо бир тамга кыргызда. Жека байкебиз бул тыбыштарга жаны тамга киргизуу керек, же орусча йоттошкон тамгалардан баш тартуу керек деп жазыптыр мына ошону мен колдоймун деп жатам.

Колдоомдун себеби: - Орусча йоттошкон тамгалардан кыргызча аталыш таба албайсын. Бирок биздин отуз алты тамгабыздын ичинде орундук алып журот. Буларды кандай тушунууго болот? Барс байке я, ё, е,ю тамгаларга кана сиз кыргызча аталыш таап жазынызчы ( Бирок баш тамга менен башталган соз жазыныз) кутомун.

Буларды баарын озгортуп жаныча кыргыз тамгасын ойлоп табуу абдан кыйын болсо керек, бирок кандайдыр бир мумкунчулугу бардыр деген ойдо Жеканы колдолодум жана оз оюмду жазып жатам. Балким жанылышып жаткандырмын себеп тил боюнча тажрыйбам жокко эсе.

Ушул билдирүү лөрдүн наркы эле бетиндеги менин 7- жана 14- билдирүү лөрүмдү окусаң, ошол Жека экөөң ө жакпай жаткан йоткошкон тамгаларды мен да жактырбасыма ишенесиң . Бирок, Жека акең экөөң өр сунуш кылган (й+и,й+ы, й+ү) тыбыштарынын жалгашына жаңы тамга алууга болбостугуна да, йоттошкон тамгаларды алып салуу зарылдыгы туурасында да 14- билдирүү мдө жооп бергем.
Ал эми кыргыздын төл сөздөрү й тыбышы менен башталбай турганын мурдатан эле билемин... Яман Ерден кармайын деген экенсиң а?!!
Шашылбай жазсаң, түшүнү ктүү эле жазат экенсиң го!!!

Билдирүүнү түзөткөн: Барс: 20 Октябрь 2009 - 16:41