Бардык эле айымдар сулуу көрүнгүсү келери анык. Бирок айрымдар көзүнүн сурмасы жогун кандайдыр бир кемтик катары санашып, сурмалуу болсом деп эңсешет. Мындай тилекти ишке ашырууга медицинанын азыркы заманбап ыкмалары жол берет.

«ЖАШ КЫЗДАРГА ГАНА ЖИП МЕНЕН СУРМА ЧЫГАРЫЛАТ»
Операциясыз, жип колдонуп сурма чыгаруу ыкмасын Бишкектеги «Инь-Янь» сулуулук салонунун пластикалык хирургу ЧЕН ХУН ЮН айтып берет.
– Сурманын формасын өзгөртүү операциясы блефаропластика деп аталат. Башкача айтканда, ашыкча териден жана майдан арылтуу. Сурмасы жокторго сурма салуу да ушуга кирет.
Биз операциясыз жип менен сурма чыгаруунун эки түрүн (жип менен узунунан булчуңдарды тепчип чыгуу, теринин 3 жеринен жипти өткөзүп булчуңдарды тепчүү) колдонобуз. Экөөнө тең эле 40-45 мүнөт кетет. Ал үчүн табигый, организмге зыянсыз жипти пайдаланабыз. Бул ыкмалар16-25 жаштар аралыгындагы арык, териси жука, көз териси чымыр (шалбырап калбаган) кыздарга ылайык. Мындайлардын көзүнүн үстүндө майлары да аз болуп, жип жакшы кармалат. Бирок ал кыз кийин толуп, кайра бат арыктап кетсе, анда жип кармалбай, сурма жоголот. Мындайда кайра жасатууга туура келет.
Ал эми толук, териси калың, көздөрү шишимик кыздарга бул ыкма болбойт. Алардын көздөрүнүн үстүндөгү майдан жип кармалбайт. Аларга операциялык ыкма жарайт.
Тери оорусу барларга жасалбайт. Тирсек чыгып калганда, этек кир келген учурда да жасаганга болбойт.

ИШТИН ЖҮРҮШҮ
1. Келген кардар менен сүйлөшүп, ыкманын кайсы түрүн тандаарын билип, сурманын өлчөмүн белгилеп, сүрөтүн чиебиз.
2. Беттин териси йоддун спирттеги аралашмасы менен тазаланат.
3. Оорутууну сездирбөөчү уколду көздүн үстүнө сайып, ал таасир берсин үчүн 5-6 мүнөт күтөбүз.
4. Кокус кардар жип менен узунунан булчуңдарды тепчип чыгуу менен сурма чыгаруу ыкмасын тандаса, анда биз сурманын сүрөтү чийилген жердин бир башынан жипти теринин ичине өткөзөбүз. Жипти ошол бойдон сыртка чыгарбай, булчуңдарды узунунан тепчип тигип чыгабыз.
Кокус кардар жипти 3 жерден өткөзүп, булчуңдарды тепчүү ыкмасын тандаса, анда биз сурманын сүрөтү чийилген жердин 3 жеринен кичине тиликтерди жүргүзөбүз. Анан ал жерлерге жипти өткөзүп, булчуңдарды тепчип тигип чыгабыз.
Булчуңдар тепчилген жерде сызык, башкача айтканда, сурма пайда болот.
Бирок, албетте, кардардын көзү 3-5 күн шишийт. Бул аралыкта ал ысыкка, шамалга чыкпай, суу тийгизбей, көздүн үстүн суутектин кычкылы (перекись водорода) менен 1 күндө 5-6 маал тазалап турат. Шишик тароосу үчүн муз коёт.
Аталган ыкмалардын операциялык жол менен сурма чыгаруудан артыкчылыгы аз убакытка созулгандыгы, көп оорутпагандыгы.
Кээде бизге көздөрү алыс жайгашып калгандар көзүнүн формасына коррекция жасатуу максатында кайрылышат. Алардын көздөрүнүн ички кычыктарынын терисин кесип коёбуз. Ошентип көздөрүнүн кемчиликтери билинбей калат.

СУРМАНЫ ОПЕРАЦИЯ ЖОЛУ МЕНЕН ЧЫГАРУУ ЫКМАСЫ
Бул тууралуу Бишкектеги «БиПласт» клиникасынын жетекчиси, пластикалык микрохирург БАКТЫБЕК ОМУРЗАКОВ баяндайт.
– Бизге учурда 35-65 жаштардагы айрым айымдар ашыкча териден арылуу менен катар бырыштардан да кутулуп, жаш көрүнүү максатын көздөп келишет. Ал эми көзүнүн сурмасы жок жаш кыздарды сурмалуу болуу тилеги алып келет. Көздүн жана кант диабетинин оор түрү менен жабыркагандарга, кош бойлуулуктун алгачкы 4 айында жана бала эмизген аялдарга 6 айга чейин жасалбайт. Ошондой эле этек кири келип жаткан учурда, тирсек чыккан кезде болбойт. Операция 1-1,5 саатка созулат. Алгач сурманын өлчөмү кардар менен акылдашылып, белгиленип, сүрөтү чийилет. Анан операция кезинде биз ашыкча терини алдындагы булчуңдары жана майы менен кошо кесип алып салабыз. Анан тиликтин үстү-асты бириктирилип тигилет. Ошол жерде сызык, башкача айтканда, сурма жаралат.
Операциядан кийин кардарга көздөгү шишикти таратуу, кандай дары-дармек сыйпап, эмне менен тазалоо керектигин айтып түшүндүрүп беребиз. Операциядан кийин кардар үйүнө кете берет, 6-7 күндөн кийин жибин алдырууга келет.
Бизде операциясыз, жипти колдонуп сурма чыгаруунун 2 ыкмасы колдонулат. Буларды биз «жиптүү ыкмалар» деп коёбуз. Жаш, арык кыздарга колдонулат жана 40 мүнөттөн бир саатка чейин созулат. Биринчи ыкмада көздүн терисинин алдындагы майларды алып, 3 жерден 3 жипти өткөзөбүз. Анан үстүнкү кабактын терисин астыңкы чел кабыкка тепчип тигип коёбуз.
Жиптүү ыкманын экинчи түрүндө деле көздүн алдындагы майлар алынып, бир жип менен булчуңдарды чынжырча сымал тепчип тигип чыгабыз. Бул ыкма көздүн терисинин ич жагынан жасалат. Сурма ошол бириктирилип, тигилген жерде пайда болот.

Албетте, пластикалык хирургдар «ставкаларын» ачыкка чыгарышпайт. Бирок сураштырып көрүп, блефаропластика Кыргызстанда оор жана жеңил түрүнө карап 300-550 долларга чейин жасалып жатканын билдик.

Канымжан Усупбекова
kenesh@super.kg