Ушул жуманын башында Чүй облусунда 5 жана 2 жаштардагы 2 бала өгөй атасы тарабынан катуу сабалып, ооруканага түшкөн. Бул балдарды карап жаткан дарыгер «денелериндеги тактарга караганда, балдар биринчи жолу эле сабалып жаткан жок» дейт.

«УЛУУ БАЛАМДЫ ДУБАЛГА СҮЗДҮРҮП САЛДЫ»
Жабырлануучу балдар учурда Сокулук районунун аймактык ооруканасында дарыланууда. Аларды карап, өзү да дарыланып жаткан апасы Айсулуу окуя тууралуу төмөнкүлөрдү айтып берди:
-Жолдошум Бактыбек соо кезинде урчу эмес, бирок ичип келсе себепсиз эле мени сабап жатып калат. Көбүнчө башыма урчу. Мунусунда 3 күн катары менен спирт ичимдигин ичип жүргөн. Кечээ (ред.: 4-июнь) болсо мени сабаганы аз келгенсип балдарымды да катуу сабап салды.
Кошунабыздыкына качып барганда эсим ооп жыгылып калыптырмын. Бир убакта өзүмө келсем, коңшу келин мени тургузганга аракет кылып жатыптыр. Ошол убакта ал келиндин күйөөсү келип аны ээрчитип кетти. Күйөөм болсо мени үйгө алып келип, дагы сабап кирди. Анан улуу баламды моюнунан сүйрөп, аны да сабап баштады. Ошондо кичүү уулум келип калды эле, аны дубалга сүздүрүп салды. Анан мага «бар, жип алып кел. Балдарыңды өз колуң менен муунтуп өлтүрөсүң» деди, качып чыга албай жаткан жаным макул болуп үйдөн чыктым. Ошол замат Сокулук РИИБине барып, окуя тууралуу айттым. Милиция кызматкерлери «ал жакта участкалык инспекторубуз жок. Биз болсо бара албайбыз» деп 2 жарым саат карабай коюшту. Бир убакта бир милиция кызматкери келип «2 жаш баланы сабап салыптыр го» деп ошол кызматкер жардам берди. Милиция кызматкери менен кошо үйгө келсек, балдарымды «Тез жардам» алып кетиптир.
Балдарымдын кан болгон кийимдерин милиция кызматкерлерине бердим. Балдарым кечээ тамак ичпей жатты эле, бүгүн ичип калышты, жакшы болуп баратышат. Түнү чочуп жакшы уктай алышкан жок.

«КЕТИП КАЛАЙЫН ДЕСЕМ БАРА ТУРГАН ЖЕРИМ ЖОК»
-Мен мурда Токтогул районунун тургунуна турмушка чыгып, 2-балам 5 айлык боюмда бар кезинде ажырашып кеткем. Ошондон бери ал деле кабар албайт, менин деле ал тууралуу маалыматым жок. Ал деле ичип келип сабачу. Ажырашкан соң Аксыга кеткем.
Төрөгөндөн кийин ошол жактагы кафелердин биринде иштеп жүрүп азыркы жолдошум менен таанышып калгам. 1 жарым жыл мурун экөөбүз баш кошуп, 3-4 ай мурун иштейбиз деп Сокулукка келгенбиз. Жолдошум бул жакта курулуштарда, кээде таксист болуп иштечү. Ал экөөбүз жаңы таанышканда ал балдарыма бирден байпак менен бирден көлөч алып берген, андан кийин балдарыма эч нерсе алып берген эмес.
Күйөөм мага «мен милиция кызматкеринин баласымын, арыздансаң деле мени эч нерсе кыла албайсың. Бир нерсе болсо 2 балаңды кошуп өлтүрүп кетем» дечү. Ушул убакка чейин коркуп эч кимге арыздана алчу эмесмин. Кетип калайын десем, бара турган жерим жок. Бир-эки жолу Оштогу аяш атамдын үйүнө качып кеткем. Мен ошол аяш атамдын колунда чоңойгом. Жолдошум барып ал жактан деле бычак такап коркутуп алып келип алчу. Айла жок, мүмкүн оңолуп калабы деп үмүт кылып жашап келгем.

«БАЛДАР ДЕНЕСИНДЕ ТАМТЫГЫ ЖОК КАТУУ САБАЛЫПТЫР»
Сокулук районунун аймактык ооруканасынын дарыгери, травматолог-ортопед Бекзат Мамаев балдардын абалын айтып берди:
-Балдар экөө тең бизге денелери көк ала болгон абалда алып келинди. Баштарында да гематомалар бар. Апасы да сабалыптыр, анын жана улуу баласынын баш мээлери чайкалган. Балдардын денеси бүт эле көк ала экен, тамтыгы жок катуу сабалыптыр. Кичүүсү көбүрөөк жабыр тарткан, анын абалы оорураак. Анын денеси көк ала болгондон сырткары, кулагы да катуу тарткандан улам канап кетиптир.
Денелериндеги тактарга караганда, балдар дайыма эле зомбулук көрүп жүрүшкөн. Арасында бир жума мурун алган тактар да жүрөт. Таяк же темир түтүк менен сабалган окшойт. Абалдары учурда канааттандырарлык. Эң коркунучтуусу, бул балдар психикалык жактан жаракат алган, аны көпкө дарылоо, келечекте реабилитация кылуу керектелет. Балдардын апасынын 7 жумалык боюнда бар экен, ал баласынын абалы кандай экенин гинекологдор менен биргеликте кошумча изилдейбиз.

«МАС КЕЛГЕНДЕ МЕН КАЧЫП КЕТКЕМ»
Ооруканадан чыгып, окуя болгон үйгө барып, кошуналарынан окуя тууралуу уктук. Жазгүл Кенжебаева бул үй-бүлө менен кошо жашап, алардын балдарына каралашат экен:
-Күйөөсү аялын буга чейин деле кээде сабап койчу, менин көзүмчө эле уруп койчу. Ошол күнү күйөөсү мас болуп келгенде мен качып кеткем. Айсулууну урган экен, ал ыйлап жаткан. Анан ал балдарын да дубалды сүздүрүп уруп жатканын көрдүм. Мени деле укчу эмес, коркчумун, мени да бир ирет урган. Айсулуу экөөбүз милицияга барып, кайра келсек, балдарды «Тез жардам» алып кетиптир. Аны угуп кайра ооруканага кеттик.

«БАЛДАР НЕС БОЛУП ОТУРУШУПТУР»
Коңшусу Гүлдесте Жөжөева «бул үй-бүлөнүн балдары каралчу деле эмес» дейт:
-Кечке маал балдарымды ойнотоюн деп балдар аянтчасына алып келсем, Айсулуунун балдары ошол жерде отурушуптур. Улуусу ыйлап жатыптыр, кичүүсү отурган жеринде нес болуп катып калыптыр. Мурду менен кулагы көпкөк болуп кан агып жатканын байкап "эмне болду?" десем, улуусу «атам уруп койду» деди. «Атаң менен апаң кана?» деп сурасам "жок" деди. Анан бир кошунаны таап сурасак, ал «күйөөсү аялын эси оогончо сабап салыптыр. Суу чачып араң ойготсок, качып кетти» деп айтты. Балдардын абалы оор болчу, калчылдап жатышыптыр. Кичинесинин буту шишип, баса албай калыптыр, көтөрүп жүрдүк. Анчалык ургудай, балдарда эмне күнөө?!
5-6 ирет милицияга чалсак албай коюшту. Анан «Тез жардам» чакырсак келип балдарды алып кетти. Балдар менен кошо эжем кетти. Андан кийин аймактык инспектор келгенде ага айтып күйөөсүн салып бердик.
Негизи баланы төрөгөндөн кийин караш керек да, балдары каралчу деле эмес. Дайыма кир болуп жүрүшчү.

«КҮЙӨӨСҮ ЖАШЫНГАН ЖЕРИНЕН ТААП АЛЫП САБАДЫ»
Дагы бир коңшусу Бактыгүл Жемырза кызы "милицияга телефон чалсак, албай коюшту" дейт:
-Бул үй-бүлө ушул үйдө батирде жашачу, келгендерине 3-4 ай болуп калган. Ошол күнү Айсулууну жолдошунан мен бир кошунанын үйүнө жашынткан элем. Бирок күйөөсү таап алып сабап жатканда баламды алып кетип калгам. Бир убакта сыртка чыксам күйөөсү аялын үйүндө сабап жатыптыр, кирсем үйдүн ичи кусунду экен. Айсулуунун бүт кийимдери суу болуптур. «Эмне болду?» деп сурасам, «бутум тырышып жатат. Укалап берчи» деди. Бутун кармасам тырышып калыптыр, ошол убакта күйөөм келип чакырып, кетип калгам. Бир убакта сыртка чыксам алардын үйү чачылган боюнча калыптыр, эч ким көрүнбөйт. Балдар аянтчасы жакка барсам, Айсулуунун балдары кошуналар менен отуруптур. Биз милицияга телефон чалсак албай коюшту. Анан «Тез жардам» чакырдык эле, алар келип балдарды алып кетишти.

«КЫЛМЫШКА ШЕКТҮҮ КАМАЛДЫ»
Чүй ОИИББинин маалымат кызматынын кызматкери Нургүл Нусупова бул окуя боюнча кылмыш иши козголуп, тергөө иштери жүрүп жатканын айтат:
-2018-жылдын 4-июнь күнү кечки саат 9дар чамасында Сокулук РИИБинин нөөмөт бөлүмүнө райондук ооруканадан 2 баланын оор абалда «Тез жардам» кызматы аркылуу алынып келингендиги тууралуу маалымат түшкөн. Сокулук РИИБинин ыкчам-тергөө тобу ошол замат эле ооруканага чыгып бара жатканда Жалал-Абад облусунун тургуну, убактылуу Сокулук айылында жашап жаткан 1994-жылы туулган Айсулуу Т. аттуу жаран оозеки түрүндө арыз менен кайрылган. Анын билдиришинче, ошол күнү 1982-жылы туулган Бактыбек Д. аттуу күйөөсү мас абалында, эч себепсиз аны сабап салган. Өзү коркуп үйүнөн качып чыгып кетсе, күйөөсү үйдө калган кичинекей балдарын сабап, денелерине залал келтирип, аларды көчөгө таштап салгандыгын айткан. Балдарды ал үй-бүлөнүн коңшулары көрүп, «Тез жардам» кызматы аркылуу Сокулук райондук ооруканасына жөнөтүшкөн.
Бул факт боюнча Сокулук РИИБинин тергөө кызматы тарабынан Кылмыш-жаза кодексинин 111-беренеси (кыйноо) боюнча кылмыш иши козголду. Ал эми Бактыбек Д. кылмышка шектелип кармалып, аталган РИИБдин убактылуу кармоочу жайына киргизилди. Учурда тергөө иштери жүрүп жатат.

Нурбек Абдыкадыров
koom@super.kg