Окумуштуулар насыбайдын курамынан бир катар зыяндуу химиялык заттарды табышты

Дүйнөдө алгачкы жолу стокгольмдук окумуштуулар тарабынан насыбайдын курамы аныкталды. Бул тууралуу бүгүн, 3-ноябрда казак маалымат каражаттары жазып чыгышты. 

Маалым болгондой, Казакстанда чайналчу чылым катары таанылган насыбайды колдонгондордун саны арбын. Көп жылдар бою анын курамы белгисиз болуп келген. Жүргүзүлгөн изилдөөлөрдүн негизинде Казакстандан алынып барган насыбайдын курамында хром, никель, кадмий, коргошун сыяктуу химиялык элементтер бар экени аныкталган. Анын көлөмү нормадан бир кыйла ашыкча экени да тастыкталган. Мисалы, анын курамындагы никель 5,1 эсеге, хром 17 эсеге, коргошун 38 эсеге көп, ал эми анын курамынан чыккан мышьяк анда такыр эле жок болуш керек болчу. Ошондой эле "анын курамынан табылган микробдор ал санитардык нормаларга жооп бербегендигинен кабар берүүдө" деп белгиленет маалыматта. 

“Буга чейин тамеки тарткан адамдын ар кандай онкологиялык ооруларга чалдыгуу коркунучу болуп келсе, ал эми насыбай колдонуу онкологиялык ооруга чалдыгып калуу мүмкүнчүлүгүн 4 эсеге жогорулатат”,- дейт изилдөөнүн демилгечиси, доктор Мейрам Раганин.  

Андан сырткары насыбайдын курамынан бензопирен химиялык заты табылган. Андагы нитрит-иондору (бардык өсүмдүктөрдө кездешет, өзгөчө бадал сымал өсүмдүктөр менен бактериянын айкалышы андагы канцероген заттарды пайда кылат) нормадан 91 эсеге көп болуп чыккан.  

"Изилдөөнүн мындай жыйынтыгына таянып, башка өлкөлөрдөгүдөй эле Казакстан аймагында да насыбайды колдонууга тыюу салууну туура көрүүдө" деп айтылат маалыматта.  

Эске салсак, 2014-жылдын июнь айында Казакстандын ИИМи насыбайды баңгизатына теңдештирип, аны сатууга тыюу салган. Буга чейин аны сатууга каршылыктарын медициналык кызматкерлер да айтып, май айында Мажилиске атайын кат жолдошкон. Статистикалык маалыматтарга ылайык, Казакстандын калкынын 10 пайызы насыбай колдонушат.